Search

Giriş: Bu çalışma ile 50 yaş ve üstü HIV ile yaşayan bireylerde osteoporoz, vertebra kırığı ve sarkopeni prevalansının belirlenmesi, risk faktörlerinin ortaya konulması, kemik döngü belirteçleri ile kemik metabolizmasındaki değişimin saptanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Mayıs 2021 ve Ekim 2021 tarihleri arasında polikliniğimizde takipte olan 50 yaş ve üstü 94 HIV ile yaşayan birey (79 erkek, 15 kadın) dahil edildi. Hastaların demografik, klinik, laboratuvar verileri, ilaç kullanım bilgileri ve DEXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) sonuçları dosya kayıtlarından incelendi. KMD düşük hastalara vertebral kırık taraması için vertebral grafiler çekildi. Hastaların FRAX (Fracture risk assessment tool) skorları hesaplandı. Sarkopeni testleri ve antropometrik ölçümleri yapıldı. Hastalardan periferik kan örnekleri alınarak serumları ayrıldı. Ayrılan serum örneklerinden D vitamini, parathormon, C-terminal telopeptit ve osteokalsin çalışıldı. Bulgular: Çalışmamızda 50 yaş ve üstü HIV ile yaşayan erkek bireylerde osteopeni, osteoporoz ve normal KMD (kemik mineral dansitesi) prevalansı sırasıyla %55,7, %13,9, %30,4 bulundu. Düşük KMD ile düşük vücut kitle indeksi (VKİ), uzun HIV tanı süresi, yüksek antiretroviral tedavi kullanım oranı ve uzun tenofovir disoproksil fumarat+proteaz inhibitörü kullanım süresi arasında ilişki gösterildi (sırasıyla p=0,042, p=0,04, p=0,024, p=0,033). Erkeklerde; yaş, VKİ ve sekonder sebeplere (sigara kullanımı, enflamatuvar barsak hastalığı, romatolojik hastalık, parkinson, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, böbrek yetmezliği, proton pompa inhibitörü, selektif serotonin gerialım inhibitörü, antikonvülsan kullanımı) göre düzeltilerek yapılan regresyon analizinde HIV tanı süresindeki 1 yıllık artışın düşük KMD riskini 1,2 kat artırdığı görüldü (p=0,009). Çalışmaya katılan erkek hastaların kemik döngü belirteçleri (osteokalsin, C-terminal telopeptit) KMD düşük ve normal gruplarda kıyaslandığında anlamlı düzeyde farklılık saptanmadı. Elli yaş ve üzerinde HIV ile yaşayan bireylerde sarkopeni prevalansı ise %40 bulundu (%8,9 kesin sarkopeni, %31,1 olası sarkopeni). Erkek grubunda sarkopenik olan hastalarda 10 yıllık majör osteoporotik kırık ve kalça kırığı riski sarkopenik olmayan hastalara göre anlamlı olarak daha yüksekti (sırasıyla p=0,019, p=0,007). Sonuç: Elli yaş ve üstü HIV ile yaşayan bireylerde osteoporoz prevalansının genel popülasyona göre 2 kat yüksek olabileceği gözlenirken sarkopeni prevalansınında genel popülasyona göre yüksek olabileceği belirlendi. Sarkopeni ve osteoporoz düşme, kırık, sakatlık, hastaneye yatış ve mortalite ile ilişkili olduğundan olumsuz sonuçları önlemek için 50 yaş ve üstü HIV ile yaşayan bireylerde KMD ve sarkopeni taraması faydalı olabilir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]