Search

Fossil studies are of great importance in order to observe the change of living species over the years, to make inferences by using the information provided by the observed species, and to understand the developing and changing structure of the world we live in over the years. However, the examination and interpretation of fossil specimens is a complex and long process. Artificial intelligence studies have begun to be applied to this field in order to facilitate the working methods of paleontologists. The detection and classification of fossil specimens with the aid of computers simplifies this process as much as possible compared to manual classification processes and reduces foreign dependency for fossil assemblages for which paleontologists are not experts. To achieve this, 9 benthic foraminiferal species and non-foraminiferal sample photographs from a selected dataset were used. In this study, a new method developed for the classification of benthic foraminifera using deep convolutional neural networks, reaching higher accuracy than the results in the literature, is presented. With this method, at least 70% accuracy rates were achieved in the test results of the trained system. This study, which reached high accuracy rates with a new method, has created a successful development for the branch of paleontology in the use of artificial intelligence in microfossil identification.

Ibrahim Edhem Pasa’nin (1818-1893) “Medhal-i ‘Ilm-i Jeoloji” basligini tasiyan makaleler dizisi, 1862-1865 yillari arasinda Munif Pasa’nin (1830-1910) populer bilim dergisi Mecmu‘a-i Funun’da tefrika edilmistir. Munif Pasa, bu makaleler dizisini Ibrahim Edhem Pasa’nin fizik, kimya ve mineralojiye dair eserlerinden ve onun ‘Ilm-i Jeoloji adli kitabindan derledigini belirtmektedir. Munif Pasa, makaleye, ‘Mukaddime-i ‘ilm-i jeoloji’ baslikli bir giris yazmistir. Makalede, jeolojik arastirma ve incelemeler bakimindan onemli oldugu gerekcesiyle once madde, maddenin uc hali, genel ozellikleri, isi, isIk, elektrik gibi temel fiziksel olgular hakkinda bilgi verilir. Sonra yine jeolojiyle ilgili olan elementler, gazlar, gazlarin birbirleriyle ve diger elementlerle olusturdugu bilesIkler, metaller, ametaller, asitler, bazlar ve tuzlar konusunda kimyasal aciklamalar yapilir. Daha sonra okyanuslar, denizler, nehirler, goller, tatli su kaynaklari, kutuplar ve buzullar tanitilir. Makale taslar, olusumlari, yapilari, fiziksel ve kimyasal ozellikler hakkinda verilen bilgilerle son bulur. Bu calisma, Ibrahim Edhem Pasa’nin bugun elimizde bulunmayan jeoloji ve fen bilimleriyle ilgili eserlerinin bulunduguna dikkat cekmekte ve jeolojiyle ilgili kitabindan yapilan derlemeyi tanitmaktadir.

Antik madencilik ve metalürji konularında yürütülen jeolojik ve arkeolojik çalışmaların te-mel amacı, yapılmış madencilik çalışmasının doğasını ve değerini anlamaktır. Jeologlar, cevher ve minerallerin konumunu ve türünü, buradan da ilerleyen süreçlerdeki aramacılık faaliyetlerinin yönünü belirlemeye odaklanırken, arkeologlar cevherleri ilişkili olan tarihi – tarih öncesi dönemde üretilmiş olan metal el aletleri ile bağdaştırmak için çaba gösterir- ler. Bu makalede, jeolojik ve arkeolojik uygulamaların üst üste örtüştürülmesi yoluyla Anadolu’daki antik metalürji çalışmaları konusundaki araştırmalar incelenmiştir. Arke- ologlar ve jeologların işi, saha verilerinin toplanması ve analizi sırasındaki yakın iş birliği yoluyla iki yönlü olarak yararlı hale gelebilir. Bu meslek uzmanlarının deneyim ve birikim- lerinin birbirine eklenmesi ile eski maden işletmelerinin konumlarının kronolojik ve man-tıklı bir bağlamda belirlenmesi hızlanacaktır.

Biga Yarımadası’nın 20 km batısında yer alan ve Türkiye’nin en büyük adası olan Gökçeada’ın jeolojisi, özellikle de magmatik kayaçları bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Gökçeada’nın kuzeybatısında tektonik yükselimle dar bir alanda yüzeyleyen Geç Ediakaran/Erken Paleozoyik yaşlı Çamlıca metamorfitleri adanın en yaşlı kayaçlarıdır. Çamlıca metamorfitleri üzerinde denizaltı yelpaze çökellerinden oluşan Erken Eosen yaşlı Karaağaç Formasyonu uyumsuz olarak yer alır. Çamlıca metamorfitlerini keserek Karaağaç Formasyonu içerisine yerleşen riyolitik lavlar ile tüf ve tüfitlerden oluşan Dağiçitepe volkanit üyesi ise çalışma sahasının en yaşlı volkanik birimidir. Karaağaç Formasyonu üzerinde uyumsuz olarak Orta Eosen yaşlı sığ denizel kumtaşlarından oluşan Koyunbaba Formasyonu çökelmiştir. Üzerinde ise uyumlu olarak GB-KD uzanımlı resifal kireçtaşından oluşan Soğucak Formasyonu bulunur. Soğucak Formasyonu üzerinde uyumlu olarak yer alan Orta-Üst Eosen yaşlı Ceylan Formasyonu ve Ceylan Formasyonu üzerinde de uyumlu olarak bulunan Erken Oligosen yaşlı Mezardere Formasyonu, derin denizel ortamda türbiditik akıntılara bağlı olarak çökelmişlerdir. Mesozoyik ve Eosen yaşlı birimleri keserek, Eosen yaşlı çökel birimler içerisine kriptodom ve dom şeklinde yerleşen ve çalışma sahasının bugünkü sert topoğrafyasını oluşturan Geç Eosen (?)- Oligosen yaşlı subvolkanitler, adadaki ikinci magmatik evre olup, Gökçeada Domları olarak isimlendirilmiştir. Subvolkanitlerin alt zonlarında kristalleşen diyorit-monzodiyorit porfirler ise Mutludere sokulumunu oluşturmaktadır. Gökçeada’nın doğusunda ve güneyinde Oligosen yaşlı Mezardere Formasyonu üzerinde pomza akmaları şeklinde izlenen Geç Oligosen yaşlı Gökçeada ignimbiriti yer alır. İgnimbiritin üzerine ise bloklu kül akmalarından oluşan Erken Miyosen yaşlı Kesmekaya volkanitleri gelir. Bazaltik andezit ile andezitik bileşimli lav ve piroklastitlerden oluşan Orta Miyosen yaşlı Eşelek volkanitleri Gökçeada’nın doğusunda genişçe bir alanda izlenir. Genellikle az pekişmiş konglomera, kumtaşı ve silttaşı ile marn ara katkılarından oluşan Üst Miyosen yaşlı Çanakkale Formasyonu Gökçeada’nın doğu, güneydoğu ve güneyinde dar alanlarda yüzeylemektedir. Gevşek, tutturulmamış, kum, silt, vb. çökellerden oluşan Kuvaterner yaşlı alüvyal çökeller ve yamaç molozları kendinden önce oluşmuş tüm birimleri uyumsuz olarak örterek istifi sonlandırırlar. Gökçeada’nın ana tektonik yapılarını Neo-tektonik dönemde gelişen sağ yanal atımlı oblik faylar oluşturmaktadır.

Doğal inorganik maddeler (mineraller ve kayaçlar) yer kürenin sınırlarını aşmaktadır. Bu nedenle, konusu yer küreyi araştırmak olan jeoloji disiplini, doğal inorganik dünyanın sadece küçük bir bölümünü temsil edebilmektedir. Evrenin oluşumu ile ilgili belirli sorular, güneş sistemimizin ve yerkürede yaşamın evrimi ile ilişkilidir. Bu makalede, evrenin oluşumu (günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önceden bu yana) ile ilgili deneysel fizik ve doğal bilimler alanında yürütülen son tartışmalar, minerallerin oluşumu (günümüzden 4 milyon yıl önce) ve yerküredeki yaşamın biyokimyasal görünümü (günümüzden en çok 3 milyon yıl önce) ile birlikte ele alınmış ve tartışılmıştır. Yer küre oluştuğunda, günümüzde tanımlayabildiğimiz 4400’den fazla mineral bulunmuyordu. Kozmologlar, ilk elementin ancak büyük patlamadan yaklaşık on milyar yıl sonra ergime işlemleri yoluyla oluştuğunu düşünmektedirler. Dünyasal ve/veya dünya dışı madde mineralojisi araştırmalarında yer küre üzerindeki mineral oluşumunun jeolojik evriminin araştırılması, astronomi, biyoloji, kimya ve diğer deneysel doğal bilimlere göre çok daha ilginç bir araç durumundadır.

Yerleşim yeri seçimi projelerinin ilk aşamasında yapılan jeolojik ve jeoteknik çalışmalarda üretilen veriler kentleşmenin temel ve ilk aşamasıdır. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlarla üretilen mühendislik jeolojisi haritaları ise imar planlarını ve yapılaşmayı yönlendirmektedir. Denizli Belediyesi Yerleşim Alanlarının Jeolojik, Jeoteknik ve Hidrojeolojik Özellikleri adlı projede üretilen verilere ilişkin jeolojik ve jeoteknik kent bilgi sistemi JEO-KBS bu çalışmada oluşturulmuştur. Geliştirilen JEO-KBS sisteminde topoğrafik, imar, mahalle haritaları sayısallaştırılmıştır. Arazide ve laboratuarda yapılan jeoteknik deneyler, jeofizik ölçümler ve jeolojik bilgiler için veri taban oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki veriler JEO-KBS sisteminde değerlendirilerek Denizli merkezi yerleşim alanları için mühendislik jeolojisi haritaları oluşturulmuştur. JEO-KBS sistemi içinde sayısal harita üzerinde istenilen bir noktada jeolojik ve jeoteknik bilgilere grafik ortamında çok kısa sürede ulaşmak ve bu verileri uygulamaya aktarmak mümkündür. Belediyelerin bu tür kent bilgi sistemleri yardımıyla kentin gelişimini kontrol etmeleri ve yeni değerlendirmeler yapmaları açısından geliştirilen JEO-KBS sistemi önemli katkı sağlamaktadır.

Yerleşim yeri seçimi projelerinin ilk aşamasında yapılan jeolojik ve jeoteknik çalışmalarda üretilen veriler kentleşmenin temel ve ilk aşamasıdır. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlarla üretilen mühendislik jeolojisi haritaları ise imar planlarını ve yapılaşmayı yönlendirmektedir. Denizli Belediyesi Yerleşim Alanlarının Jeolojik, Jeoteknik ve Hidrojeolojik Özellikleri adlı projede üretilen verilere ilişkin jeolojik ve jeoteknik kent bilgi sistemi JEO-KBS bu çalışmada oluşturulmuştur. Geliştirilen JEO-KBS sisteminde topoğrafik, imar, mahalle haritaları sayısallaştırılmıştır. Arazide ve laboratuarda yapılan jeoteknik deneyler, jeofizik ölçümler ve jeolojik bilgiler için veri taban oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki veriler JEO-KBS sisteminde değerlendirilerek Denizli merkezi yerleşim alanları için mühendislik jeolojisi haritaları oluşturulmuştur. JEO-KBS sistemi içinde sayısal harita üzerinde istenilen bir noktada jeolojik ve jeoteknik bilgilere grafik ortamında çok kısa sürede ulaşmak ve bu verileri uygulamaya aktarmak mümkündür. Belediyelerin bu tür kent bilgi sistemleri yardımıyla kentin gelişimini kontrol etmeleri ve yeni değerlendirmeler yapmaları açısından geliştirilen JEO-KBS sistemi önemli katkı sağlamaktadır.

Yerleşim yeri seçimi projelerinin ilk aşamasında yapılan jeolojik ve jeoteknik çalışmalarda üretilen veriler kentleşmenin temel ve ilk aşamasıdır. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlarla üretilen mühendislik jeolojisi haritaları ise imar planlarını ve yapılaşmayı yönlendirmektedir. Denizli Belediyesi Yerleşim Alanlarının Jeolojik, Jeoteknik ve Hidrojeolojik Özellikleri adlı projede üretilen verilere ilişkin jeolojik ve jeoteknik kent bilgi sistemi JEO-KBS bu çalışmada oluşturulmuştur. Geliştirilen JEO-KBS sisteminde topoğrafik, imar, mahalle haritaları sayısallaştırılmıştır. Arazide ve laboratuarda yapılan jeoteknik deneyler, jeofizik ölçümler ve jeolojik bilgiler için veri taban oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki veriler JEO-KBS sisteminde değerlendirilerek Denizli merkezi yerleşim alanları için mühendislik jeolojisi haritaları oluşturulmuştur. JEO-KBS sistemi içinde sayısal harita üzerinde istenilen bir noktada jeolojik ve jeoteknik bilgilere grafik ortamında çok kısa sürede ulaşmak ve bu verileri uygulamaya aktarmak mümkündür. Belediyelerin bu tür kent bilgi sistemleri yardımıyla kentin gelişimini kontrol etmeleri ve yeni değerlendirmeler yapmaları açısından geliştirilen JEO-KBS sistemi önemli katkı sağlamaktadır.

Yerleşim yeri seçimi projelerinin ilk aşamasında yapılan jeolojik ve jeoteknik çalışmalarda üretilen veriler kentleşmenin temel ve ilk aşamasıdır. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlarla üretilen mühendislik jeolojisi haritaları ise imar planlarını ve yapılaşmayı yönlendirmektedir. Denizli Belediyesi Yerleşim Alanlarının Jeolojik, Jeoteknik ve Hidrojeolojik Özellikleri adlı projede üretilen verilere ilişkin jeolojik ve jeoteknik kent bilgi sistemi JEO-KBS bu çalışmada oluşturulmuştur. Geliştirilen JEO-KBS sisteminde topoğrafik, imar, mahalle haritaları sayısallaştırılmıştır. Arazide ve laboratuarda yapılan jeoteknik deneyler, jeofizik ölçümler ve jeolojik bilgiler için veri taban oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki veriler JEO-KBS sisteminde değerlendirilerek Denizli merkezi yerleşim alanları için mühendislik jeolojisi haritaları oluşturulmuştur. JEO-KBS sistemi içinde sayısal harita üzerinde istenilen bir noktada jeolojik ve jeoteknik bilgilere grafik ortamında çok kısa sürede ulaşmak ve bu verileri uygulamaya aktarmak mümkündür. Belediyelerin bu tür kent bilgi sistemleri yardımıyla kentin gelişimini kontrol etmeleri ve yeni değerlendirmeler yapmaları açısından geliştirilen JEO-KBS sistemi önemli katkı sağlamaktadır.

Erzurum ikinci derece deprem bölgesinde yer alması ve şehrin büyük bölümünün aktif faylar tarafından kesilen alüvyon yelpazeler üzerinde gelişmiş olması nedeniyle, deprem tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu çalışma ile olasıbüyük bir depremde hasarın en aza indirilmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanında zemin türü, iç yapısı, fiziksel ve mekanik özellikleri farklı dokuz geoteknik birim haritalanmıştır. Her birimden alınan örneklerde granülometri, kıvam limitleri, geçirgenlik, kompaksiyon ve kesme dayanımı gibi testler uygulanmıştır. Mekanik verilere ek olarak üç büyük zemin türünün jeolojik özellikleri, çökelim birimlerinin düşey ve yataydaki değişimleri incelenmiştir. Jeo-Mühendislik özelliklerin dağılımına bağlı olarak sahanın sığ geoteknik haritası hazırlanmıştır.

Erzurum ikinci derece deprem bölgesinde yer alması ve şehrin büyük bölümünün aktif faylar tarafından kesilen alüvyon yelpazeler üzerinde gelişmiş olması nedeniyle, deprem tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu çalışma ile olasıbüyük bir depremde hasarın en aza indirilmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanında zemin türü, iç yapısı, fiziksel ve mekanik özellikleri farklı dokuz geoteknik birim haritalanmıştır. Her birimden alınan örneklerde granülometri, kıvam limitleri, geçirgenlik, kompaksiyon ve kesme dayanımı gibi testler uygulanmıştır. Mekanik verilere ek olarak üç büyük zemin türünün jeolojik özellikleri, çökelim birimlerinin düşey ve yataydaki değişimleri incelenmiştir. Jeo-Mühendislik özelliklerin dağılımına bağlı olarak sahanın sığ geoteknik haritası hazırlanmıştır.

Erzurum ikinci derece deprem bölgesinde yer alması ve şehrin büyük bölümünün aktif faylar tarafından kesilen alüvyon yelpazeler üzerinde gelişmiş olması nedeniyle, deprem tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu çalışma ile olasıbüyük bir depremde hasarın en aza indirilmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanında zemin türü, iç yapısı, fiziksel ve mekanik özellikleri farklı dokuz geoteknik birim haritalanmıştır. Her birimden alınan örneklerde granülometri, kıvam limitleri, geçirgenlik, kompaksiyon ve kesme dayanımı gibi testler uygulanmıştır. Mekanik verilere ek olarak üç büyük zemin türünün jeolojik özellikleri, çökelim birimlerinin düşey ve yataydaki değişimleri incelenmiştir. Jeo-Mühendislik özelliklerin dağılımına bağlı olarak sahanın sığ geoteknik haritası hazırlanmıştır.

Erzurum ikinci derece deprem bölgesinde yer alması ve şehrin büyük bölümünün aktif faylar tarafından kesilen alüvyon yelpazeler üzerinde gelişmiş olması nedeniyle, deprem tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu çalışma ile olasıbüyük bir depremde hasarın en aza indirilmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanında zemin türü, iç yapısı, fiziksel ve mekanik özellikleri farklı dokuz geoteknik birim haritalanmıştır. Her birimden alınan örneklerde granülometri, kıvam limitleri, geçirgenlik, kompaksiyon ve kesme dayanımı gibi testler uygulanmıştır. Mekanik verilere ek olarak üç büyük zemin türünün jeolojik özellikleri, çökelim birimlerinin düşey ve yataydaki değişimleri incelenmiştir. Jeo-Mühendislik özelliklerin dağılımına bağlı olarak sahanın sığ geoteknik haritası hazırlanmıştır.

Bu çalışma, coğrafya-felsefe ilişkisini, Batı düşüncesi çerçevesinde kalarak tarihsel-mitolojik kökenleri, nasıl bir düşünsel terkibe ulaştığı ve pratik neticelerinin ne olduğu sorularına yanıt arayacak şekilde ele alacak ve coğrafya felsefe ilişkisinin zaman içinde ‘geofelsefe’ adlı yeni bir disiplini nasıl ortaya çıkardığını göstermeye çalışacaktır.

Orta ve Batı Torosların birleştiği bölgede, Sandıklı ilçesi ile Karadirek, Başağaç, Akharım, Taşoluk kasabaları civarında yer alan çalışma alanında Geç Neoproterozoyik yaşlı Sandıklı temel kompleksi, Erken Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı örtü birimleri ayrılmıştır. Sandıklı temel kompleksi alttan üste doğru Güvercinoluk formasyonu ve Kestel çayı porfiroid birliğinden; Erken Paleozoyik yaşlı örtü birimleri ise Göğebakan, Hüdai, Çaltepe ve Seydişehir formasyonlarından oluşmaktadır. Sandıklı temel kompleksi, Sandıklı İlçesinin güneybatısında KKB -GGB gidişli devrik bir antiformal yapı oluşturmaktadır. Sandıklı teme! kompleksinin metasedimenter kayaçları, Güvercinoluk formasyonu olarak, meta-magmatik kayaçları İse Kestel çayı porfiroid birliği olarak tanımlanmıştır. Kestel çayı porfiroid birliği, meta-riyolit/meta-dasitler ile meta-kuvars porfir dayklarından oluşmaktadır. Kestel çayı porfiroid birliğine ait meta-kuvars porfir daykları, Sandıklı temel kompleksinin metasedimenîer kayaçlarını (Güvercinoluk formasyonu) ve çekirdeği oluşturan meta-riyolit/meta-dasitleri kesmektedir. Sandıklı temel kompleksini uyumsuz olarak üzerleyen Erken Kambriyen yaşlı Göğebakan formasyonu, üste doğru Hüdai formasyonunun Celiloğlu üyesi ile geçişlidir. Geçiş aralığında tanımlanan iz fosillerine göre, birimin yaşı Tommotiyen (Erken Kambriyen)'e kadar inmektedir. Celiloğlu üyesi yeşil renkli meta-çamurtaşı/meta-siltaşı ve yeşil, bej renkli meta-kumtaşı ardalanmasından oluşmaktadır ve üste doğru Örenkaya Kuvarsit üyesine uyumlu olarak geçer. Hüdai formasyonu, Erken - Orta Kambriyen yaşlı kahve renkli rekristalize dolomit ve pembe renkli yumrulu kireçtaşlarından oluşan Çaltepe formasyonu tarafından uyumlu olarak üstlenmektedir. İstif, üste doğru, yumrulu kireçtaşı bantları içeren ve dar bir alanda yüzeylenen ankimetamorfik miltaşı, şeyl ve kumtaşı içeren Orta Kambriyen - Erken Ordovisiyen yaşlı Seydişehir formasyonu İle uyumlu olarak devam etmektedir. Çalışma alanında belirlenen, Sandıklı Temel kompleksi ile Erken Kambriyen yaşlı örtü arasındaki uyumsuzluğun, Menderes masifinde somut olarak kanıtlanamayan "Ana Pan-Afrikan uyumsuzluğuna karşılık geldiği, Menderes masifi, Doğu Toroslar ve benzer birimlerin Gondvana kuzey kenarını temsil eden Kadomiyen temel'e ait parçalar olduğu düşünülmektedir.