Search

Wstep. Rak piersi u mezczyzn uwazany jest za nowotwor rzadki, stanowiący ponizej 1% wszystkich nowotworow u mezczyzn, jak rowniez wystepujący 100-krotnie rzadziej niz u kobiet oraz rozpoznawany u mezczyzn w poźniejszym wieku i wyzszym niz u kobiet stopniu zaawansowania. Celem pracy byla analiza trendow w zachorowaniach na raka piersi u mezczyzn na bazie 192 przypadkow zarejestrowanych w latach 1963–2011 w regionie Polski poludniowo-wschodniej i odniesienie tych danych do problematyki zachorowan na raka piersi u kobiet w „regionie” oraz do zachorowalności u mezczyzn w Polsce i w piśmiennictwie. Material i metody. Retrospektywnej analizie poddano 192 zachorowania na raka piersi u mezczyzn z lat 1963–2011, z terenu Polski poludniowo-wschodniej. Obliczono wspolczynniki surowe i wskaźniki struktury (odsetki). W oparciu o dostepne dane obliczono wspolczynniki zachorowalności wedlug plci dla lat 1963–2011 w regionie Polski pld.-wsch. oraz w oparciu o piśmiennictwo — dla Polski. Dokonano analizy średniego wieku zachorowan w latach 1990–2011 dla kobiet i mezczyzn oraz stopni zaawansowania nowotworu i danych histopatologicznych u chorych pierwszorazo­wych z lat 1999–2011, jak rowniez zastosowanych metod leczenia. Dane te odniesiono do wybranych wskaźnikow zachorowalności na raka piersi w regionie Polski pld.-wsch. i w Polsce tak dla mezczyzn, jak i kobiet. Wyniki. W latach 1963–2011 zarejestrowano w Polsce 3551 pierwszorazowych zachorowan na raka piersi u mezczyzn — w tym w regionie Polski pld.-wsch. — 192. W „regionie” stanowily one 0,18% zachorowan na nowotwory u mezczyzn oraz 0,09% wszystkich zachorowan na nowotwory w latach 1963–2011. W tym samym okresie dla Polski rak piersi u mezczyzn stanowil odpowiednio 0,18% zachorowan na nowotwory u mezczyzn i 0,09% wszystkich zachorowan na nowotwory. W latach 1963–2011 wspolczynnik surowy zachorowalności dla „regionu” wynosil w poszczegolnych latach od 0,12 do 0,86 na 100 tys. mezczyzn — średnio 0,4. Wspolczynnik ten dla Polski w tym samym czasie wyno­sil od 0,18 do 0,66 — średnio 0,42 na 100 tys. mezczyzn. W oparciu o powyzszy material oceniono średni wiek dla mezczyzn z rakiem piersi, ktory wynosil dla „regionu” ogolem 64,5 roku. W latach 1990–2010 średni wiek dla kobiet chorych na raka piersi wynosil w „regionie” 59,4 roku. Wspolczynnik zachorowan w latach 1963–2011 dla „regionu” mezczyźni/kobiety odpowiednio wynosil od 1:33 do 1:327 — średnio 1:86, a dla Polski od 1:23 do 1:167, średnio 1:99 na 100 000 mezczyzn i kobiet. Wnioski. W ciągu 48 lat obserwacji średnia zachorowalnośc na raka piersi u mezczyzn w regionie Polski poludniowo-wschodniej byla nizsza niz średnia zachorowalnośc dla Polski, średni wiek zachorowan na raka piersi dla mezczyzn w regionie Polski poludniowo-wschodniej byl średnio o 5 lat wyzszy niz dla kobiet. W stopniach zaawansowania u mezczyzn dominowal stopien zaawansowania regionalnego, a u kobiet stopien zaawansowania miejscowego. W zakresie oceny histopatologicznej u obu plci dominowal rak przewodowy naciekający, a najczestszą metodą leczenia byla chirurgia, przed chemioterapią i radioterapią.

Kolejne lata dzialalności Wojewodzkiego Szpitala Onkologicznego w Rzeszowie wykazaly, jak wielkie jest na Pod­karpaciu zapotrzebowanie w zakresie lecznictwa onkologicznego. W 1985 r. dr Jozef Malek zglosil kompleksowy plan budowy nowego Szpitala Onkologicznego w Rzeszowie. Wniosek ten, pozytywnie zaopiniowany przez prof. Skolyszewskiego, zostal w 1986 r. przyjety do realizacji. W kwietniu 1988 projekt zakladający budowe szpitala onko­logicznego, planowanego na 300 lozek, w tym 50 dla stanow lekkich, oraz zespolu sal operacyjnych zostal pozytywnie zaopiniowany przez ministra zdrowia. Koncepcja ta nie zostala jednak zrealizowana, i w 1990 r. podjeto decyzje o rozwiązaniu Wojewodzkiego Szpitala Onkologicznego w Rzeszowie oraz wlączeniu jego Oddzialow do Szpitala Wojewodzkiego Nr 1. W lutym 1992 r. rozpoczeto leczenie telegammaterapią w nowym pawilonie bomby kobaltowej, a wkrotce potem curieterapie zastąpiono brachyterapią after-loading LDR, MDR. W latach 1992–1997 dzialające na bazie Oddzialow onkologicznych Stowarzyszenia zorganizowaly szereg konferencji krajowych i miedzynarodowych o tematyce onkologicznej. W 1995 r. utworzono na bazie oddzialow i zakladow onkologicznych Rzeszowski Ośrodek Onkologiczny. W ramach jego rozbudowy uzyskano kolejną bombe kobaltową oraz dwa dwustanowiskowe aparaty Selectron LDR/MDR. W listopadzie 1999 r. Rzeszowski Ośrodek Onkologiczny przeksztalcono w dzialające do dziś w strukturach Wojewodzkiego Szpitala Specjalistycznego Podkarpackie Centrum Onkologii.

The first document referring to the organisation of oncological care in the region of Rzeszow province comes from 1952. The first oncological unit in the Rzeszow region — Provincial Oncological Dispensary started its activities on December 1952. In March 1961, dr Jozef Malek became the Head of the Dispansery. He also directed the organisation of the first roentgenotherapy laboratory, who was ready for work on May, 1962. The Provincial Oncological Centre in Rzeszow was estabilished on 19-th December 1963. The Centre had several sections: general radiotherapy, gynecological radiotherapy, surgery, roentgenotherapy lab, physics lab, radium rooms, docementation section and methodical and organisation section. In 1971, the Centre acquired 550 mg of radium for the curietherapy laboratory. In 1975 and 1976, the named was changed into Provincial Oncological Hospital in Rzeszow. Under above-mentioned name the oncological medical center in Rzeszow was working until 1990.