Search

Van dit rapport is een samenvatting verschenen met rapportnummer 630301002

Dit onderzoek is een verkenning van de factoren die een rol kunnen spelen bij de hinderbeleving in Onderbanken door AWACS-toestellen van vliegbasis Geilenkirchen. Uit enquêtes onder bewoners blijkt dat het percentage ernstige hinder door AWACS-toestellen bij een gelijke jaargemiddelde geluidbelasting (Lden) hoger is dan eerder rond Schiphol is gevonden. Het onderzoek kijkt naar mogelijke oorzaken hiervan op basis van beschikbare geluid- en enquêtegegeven. Kenmerkend voor de geluidbelasting door AWACS rondom Geilenkirchen ten opzichte van die door civiel verkeer rondom Schiphol is dat bij Geilenkirchen de vliegtuigen tijdens passages een piekniveau veroorzaken dat 10 tot 15 dB hoger ligt. Maar omdat er per jaar veel minder AWACS passages zijn dan civiele vliegtuigpassages is de jaargemiddelde geluidbelasting (Lden) op veel locaties in de omgeving vergelijkbaar. Naast de jaargemiddelde geluidbelasting (Lden) waren voor dit onderzoek twee aanvullende geluidindicatoren beschikbaar: het aantal maal dat passages een piekniveau boven 60 of 70 dB(A) veroorzaken (NA60 en NA70). Deze indicatoren laten echter geen significant betere correlatie met hinderbeleving zien dan de Lden. Het toepassen van een niveau-afhankelijke, spectrale weging ten opzichte van de gebruikelijke A-weging levert evenmin een significante verklaring op. Er is daarom geen aanleiding te veronderstellen dat waar de piekniveaus door AWACS beneden 70 dB(A) blijven, alternatieve geluidindicatoren een betere verklaring van hinderbeleving geven dan de Lden. Op een aanzienlijk deel van het aantal belaste aantal woningen bij Onderbanken veroorzaken de meeste AWACS passages echter piekniveau's van meer dan 80 dB(A). Rondom Schiphol zijn piekniveaus boven 80 dB(A) incidenteel van aard, omdat moderne verkeersvliegtuigen veel stiller zijn dan de AWACS en doordat optimalisaties van routes en baangebruik zijn doorgevoerd. Dit kan betekenen dat in woningen bij Onderbanken binnenshuis vaker verstoring van communicatie optreedt dan in woningen rond Schiphol, hetgeen een deel van de sterkere hinderbeleving zou kunnen verklaren. Een nadere bevestiging en gedegen kwantificatie van dit aspect valt echter buiten het kader van deze verkenning en zou meer gegegens en aanvullend onderzoek vragen. Naast akoestische factoren zijn contextuele factoren, zoals bezorgdheid over het wonen nabij een vliegveld en de houding van omwonenden ten opzichte van het vliegveld, mede bepalend voor de hinderbeleving. Bij Geilenkirchen is men vaker bezorgd en is de houding ten opzichte van het vliegveld negatiever dan bij Schiphol. Deze contextuele factoren lijken het verschil in de ligging van de blootstelling-respons relaties van Geilenkirchen en van Schiphol mede te verklaren.