Search

De Nederlandse overheid heeft de ambitie uitgesproken om Nederland in 2050 volledig circulair te laten zijn. Daarnaast is er een grote uitdaging om de doelen van het Klimaatakkoord in 2030 en 2050 te behalen. Een circulaire economie kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. De logistieke sector zal in deze transitie mee moeten gaan. Tegelijkertijd heeft de sector zelf ook veel kennis en oplossingen te bieden in deze transitie.

De redactie van Agro Informatica is met IT en business architect, onderzoeker en adviseur Marc Lankhorst in gesprek gegaan om te achterhalen welke lessen in andere vakgebieden geleerd zijn over het flexibel inrichten van informatiestromen in de Nederlandse Agrifood-ketens

De intensivering van de varkenshouderij in Europa in de tweede helft van de vorige eeuw betekende niet overal een krachtige trendbreuk met de huishoudelijke varkenshouderij van daarvoor. Op Corsica ontstond er een ontwikkeling naar gespecialiseerde bedrijven, geënt op de tradities van seizoensgebonden familiehouderij met huisslacht en vleesverwerking in de winter. Dit is het tweede artikel over dit onderwerp. Het gaat over de economische positie van de Corsicaanse varkenshouder als 'ketenhouder' (homme filière), het specifieke product en de producent-consument-relaties (markt). Het artikel gaat in op de 'aanbodmarkt', die onlosmakelijk verbonden is met het authentieke product. Het perspectief zit in levende netwerken met de kenners en liefhebbers onder de toeristen.

De afgelopen acht jaar ondervonden bloembolgewassen zoals hyacint, Muscari, dahlia en iris in toenemende mate problemen met zachtrot : agressief snot zoals de gedupeerde telers deze bacterieziekte noemden. Agressief rot heeft geleid tot grote teeltkundige problemen en economische schade. De bacterieaantasting wordt veroorzaakt door Erwinia chrysanthemi, Erwinia carotovora subspecies carotovora, de veroorzaker van het zogenaamde "oude witsnot" tast ook bolgewassen aan, maar geeft meestal veel minder problemen. Vanaf 2004 tot eind 2007 is onderzoek aan Erwinia verricht binnen het PT-project 'Beheersing van Erwinia in bloembollen', besmettingsroutes, invloed van gewasrotatie en de productieketen op incidentie, overleving en beheersing van met name Erwinia chrysanthemi

Analyse van de factoren, de scenario's en de omvang van de mogelijke directe en indirecte schade en claims in de keten bij levering van verontreinigd diervoeder

Moderne kwekerijen zijn vergaand gemechaniseerd. Om in de toenemende behoefte aan up-to-date managementinformatie en keteninformatie te voorzien, wordt veel informatie handmatig geregistreerd in een bedrijfsmanagementsysteem of handmatig verzonden naar externe partijen. Dit is inefficiënt en foutgevoelig. Bovendien blijft veel waardevolle informatie uit kwekerijsystemen nu onbenut. Een oplossing is het koppelen van kwekerijsystemen aan het bedrijfsmanagementsysteem. Echter, in de huidige tuinbouwpraktijk blijken dergelijke integratieoplossingen moeizaam van de grond te komen.

In het DaVinc³i (Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability) onderzoek deden drie Nederlandse universiteiten en een groot aantal bedrijven strategisch onderzoek naar deelgebieden van de sierteeltlogistiek. Die deelgebieden zijn: samenwerking/ businessmodellen, logistieke netwerken, retourlogistiek/plannen en ICT in de sector. Bij veel bedrijven is concreet en strategisch onderzoek gedaan op basis van onderzoeksvragen op bedrijfsniveau. Dit boekje verhaalt, in een aantal interviews, eerst over de algemene strategische onderzoeken en de daaruit voortvloeiende scenario’s. Daarna komt de bedrijfspraktijk aan de orde. De volgende vragen kwamen hierbij aan de orde: Met welke logistieke ketens en afzetketens krijgt de sierteeltsector in de toekomst te maken? Welke functies en processen zijn aan die ketens verbonden? Waar kun je die functies geografisch gezien het best uitoefenen? Hoe ondersteun je dat optimaal met ICT-toepassingen en businessmodellen? Wat betekent dit alles voor de sierteeltlogistiek?

Moderne kwekerijen zijn vergaand gemechaniseerd. Om in de toenemende behoefte aan up-to-date managementinformatie en keteninformatie te voorzien, wordt veel informatie handmatig geregistreerd in een bedrijfsmanagementsysteem of handmatig verzonden naar externe partijen. Dit is inefficiënt en foutgevoelig. Bovendien blijft veel waardevolle informatie uit kwekerijsystemen nu onbenut. Een oplossing is het koppelen van kwekerijsystemen aan het bedrijfsmanagementsysteem. Echter, in de huidige tuinbouwpraktijk blijken dergelijke integratieoplossingen moeizaam van de grond te komen.

In het DaVinc³i (Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability) onderzoek deden drie Nederlandse universiteiten en een groot aantal bedrijven strategisch onderzoek naar deelgebieden van de sierteeltlogistiek. Die deelgebieden zijn: samenwerking/ businessmodellen, logistieke netwerken, retourlogistiek/plannen en ICT in de sector. Bij veel bedrijven is concreet en strategisch onderzoek gedaan op basis van onderzoeksvragen op bedrijfsniveau. Dit boekje verhaalt, in een aantal interviews, eerst over de algemene strategische onderzoeken en de daaruit voortvloeiende scenario’s. Daarna komt de bedrijfspraktijk aan de orde. De volgende vragen kwamen hierbij aan de orde: Met welke logistieke ketens en afzetketens krijgt de sierteeltsector in de toekomst te maken? Welke functies en processen zijn aan die ketens verbonden? Waar kun je die functies geografisch gezien het best uitoefenen? Hoe ondersteun je dat optimaal met ICT-toepassingen en businessmodellen? Wat betekent dit alles voor de sierteeltlogistiek?

Wageningen UR heeft een ready-to-eatconcept voor mango's in kaart gebracht, waarbij de retailers de derving omhoog zien gaan, maar de omzet en winst ook. "Dit concept is toepasbaar op alle versproducten," aldus Henri Luitjes, hoofd van de afdeling verpakking en logistiek van Wageningen UR agrotechnology and food innovations. Wageningen UR heeft haar ervaringen op het gebied van versproducten en agrologistiek geconcentreerd in de softwaretool Aladin

Het accent bij samenwerking in de agrarische sector is van samenwerking onderling meer verschoven naar verticale samenwerking. De institutionele economie biedt hierbij een theoretisch kader voor de studie naar de wijze, waarop ondernemingen hun onderlinge samenwerkingsrelaties organiseren, waarbij o.a. naar motieven voor samenwerking is gekeken

In dit artikel wordt ketenomkering in verband gebracht met aardappeltelers die, als agent in het klassieke model van principaal en agent, van de handel en industrie als principaal en tevens afnemers van hun aardappelen een steeds hoger percentage van de detailhandelsomzet krijgen aangeboden als dividend voor het risicodragend kapitaal, dat de aardappeltelers aan handel en industrie verstrekken ter investering in de ontwikkeling van producten die beter aansluiten op de wensen van de consument

Uitgaande van de strategische belangen van producenten en ondernemers in zuidelijke landen worden afwegingen besproken in de vormgeving van ketenconfiguraties voor internationale voedselvoorziening

Radio Frequency Identification technology (RFID), de opvolger van de streepjescode, gaat in de verslogistiek een belangrijke rol spelen. Dat stelt dr. Henri Luitjes, hoofd van de afdeling verpakken, transport en logistiek van Wageningen UR. Ingegaan wordt op begrippen als shell life, derving, ketensamenwerking en de mogelijke rol van RFID bij verslogistiek

Vanaf januari 2005 geldt een wettelijke verplichting tot traceerbaarheid voor alle bedrijven in de agrofoodsector. Met verbetering van de transparantie, borging van unieke waarden in de keten en betere beheersing van kwaliteit, efficiency en rendement kunnen mogelijk ook bedrijfsvoordelen worden gerealiseerd

De meeste jonge mensen in ons land dromen van een huwelijk uit liefde. Maar ja, een partner doet nooit precies wat jij wilt. Allengs komen de jonggeliefden er achter dat hun eerste partner niet volmaakt is, en als ze erbij weglopen merken ze dat de alternatieven tegenvallen bij gebruik. Sommigen blijven dan maar alleen, anderen schikken in, weer anderen spelen de baas over hun partner. Een goede vriendenkring helpt erg tegen te hoge verwachtingen van één relatie.

Een beschrijving van de door ATO BV ontwikkelde methode FoodPrint aan de hand van een voorbeeld, namelijk het op de markt brengen van een biologische pizza

De baten van digitaal zakendoen worden sterk bepaald door de breedte en intensiteit van het gebruik van elektronische berichten. Een brede acceptatie en invoering van digitaal zakendoen bij de verschillende partijen in potplantenketens is dan ook cruciaal. Together 4 Better (T4B) Plantcenter Europe heeft de afgelopen jaren hierin belangrijke slagen gemaakt, maar er moet nog veel gebeuren voordat digitaal zakendoen gemeengoed is in de sector. Het doel van dit rapport is daarom om inzicht te geven in de mogelijkheden om het digitaal zakendoen in potplantenketens verder te stimuleren.

De zoektocht naar geschikte toepassingen van allerlei afvalstromen gaat door. Ook grasachtige biomassa ofwel maaisel van diverse terreinen kan een hogere waarde krijgen door het als grondstof te gebruiken voor een veelheid aan toepassingen. In dit rapport worden de leverende partijen van niethoutige biomassa beschreven en mogelijke bestemmingen met bijbehorende kwaliteitseisen. En met name hoe dit in de keten van oogst, bewaring en transport kan worden uitgevoerd.

In opdracht van het ministerie van Economische Zaken (MinEZ) is in 2011-2012 door Wageningen UR Food & Biobased Research een monitor ontworpen, met het doel een betrouwbaar beeld te geven van de hoeveelheid voedselverspilling in Nederland. Belangrijke elementen in deze opdracht waren dat het beeld cijfermatig moet zijn, onderbouwd zoveel mogelijk op basis van openbare bronnen. Het ministerie wil met de uitkomsten van de monitor het beleid, om tussen 2009 en 2015 een reductie van 20% voedselverspilling in de keten te realiseren, verifiëren. Dit document is de eerste update na de in 2013 verschenen tussenrapportage over 2009-2011 (Soethoudt & Timmermans, 2013). De voorliggende rapportage brengt de hoeveelheid voedselverspilling in Nederland tussen 2009-2012 in kaart.

Dit rapport betreft het laatste rapport van het project Animal Welfare Check Points (2012-2014) waarin vanuit de wetenschap en in de praktijk is gekeken naar het proces van laden, transporteren, lossen en verdoven van slachtdieren in Nederland.

De zoektocht naar geschikte toepassingen van allerlei afvalstromen gaat door. Ook grasachtige biomassa ofwel maaisel van diverse terreinen kan een hogere waarde krijgen door het als grondstof te gebruiken voor een veelheid aan toepassingen. In dit rapport worden de leverende partijen van niethoutige biomassa beschreven en mogelijke bestemmingen met bijbehorende kwaliteitseisen. En met name hoe dit in de keten van oogst, bewaring en transport kan worden uitgevoerd.

In opdracht van het ministerie van Economische Zaken (MinEZ) is in 2011-2012 door Wageningen UR Food & Biobased Research een monitor ontworpen, met het doel een betrouwbaar beeld te geven van de hoeveelheid voedselverspilling in Nederland. Belangrijke elementen in deze opdracht waren dat het beeld cijfermatig moet zijn, onderbouwd zoveel mogelijk op basis van openbare bronnen. Het ministerie wil met de uitkomsten van de monitor het beleid, om tussen 2009 en 2015 een reductie van 20% voedselverspilling in de keten te realiseren, verifiëren. Dit document is de eerste update na de in 2013 verschenen tussenrapportage over 2009-2011 (Soethoudt & Timmermans, 2013). De voorliggende rapportage brengt de hoeveelheid voedselverspilling in Nederland tussen 2009-2012 in kaart.

Het project ‘Biomassawerf – verwerken van reststromen’ (BO-21.03-001) vormt een onderdeel van het Biobased gedeelte van het BO-programma Keteninnovaties Plantaardig (KIP) van het Ministerie van Economische Zaken. Deze nota is het tweede deel van de rapportage uit dit project, en is een vervolg op de nota: ‘Deel 1. Stakeholder analyse & biomassabeschikbaarheid’ (Annevelink et al., 2013). Het specifieke doel van dit tweede deelrapport is om enkele gevonden voorbeelden van het biomassawerf concept te schetsen, om de theorie verder uit te diepen en om een checklist op te stellen met stappen om tot een biomassawerf te komen.

Het project ‘Biomassawerf – verwerken van reststromen’ (BO-21.03-001) vormt een onderdeel van het Biobased gedeelte van het BO-programma Keteninnovaties Plantaardig (KIP) van het Ministerie van Economische Zaken. Deze nota is het tweede deel van de rapportage uit dit project, en is een vervolg op de nota: ‘Deel 1. Stakeholder analyse & biomassabeschikbaarheid’ (Annevelink et al., 2013). Het specifieke doel van dit tweede deelrapport is om enkele gevonden voorbeelden van het biomassawerf concept te schetsen, om de theorie verder uit te diepen en om een checklist op te stellen met stappen om tot een biomassawerf te komen.

Dit rapport betreft het laatste rapport van het project Animal Welfare Check Points (2012-2014) waarin vanuit de wetenschap en in de praktijk is gekeken naar het proces van laden, transporteren, lossen en verdoven van slachtdieren in Nederland.

De baten van digitaal zakendoen worden sterk bepaald door de breedte en intensiteit van het gebruik van elektronische berichten. Een brede acceptatie en invoering van digitaal zakendoen bij de verschillende partijen in potplantenketens is dan ook cruciaal. Together 4 Better (T4B) Plantcenter Europe heeft de afgelopen jaren hierin belangrijke slagen gemaakt, maar er moet nog veel gebeuren voordat digitaal zakendoen gemeengoed is in de sector. Het doel van dit rapport is daarom om inzicht te geven in de mogelijkheden om het digitaal zakendoen in potplantenketens verder te stimuleren.

Het belang van informatie in de agroketen wordt in deze bewerking van een inaugurele rede benadrukt

Vanaf 2012 moet biologisch voer echt honderd procent biologisch zijn. Licht verteerbaar, eiwitrijk voer samenstellen voor jonge dieren blijkt echter moeilijk. De benodigde lokaal geteelde, biologische grondstoffen zijn bovendien schaars. Welke alternatieven zijn er?

Het LEI maakte in het kader van agrarische ketens 'consumentenbeelden' in een poging om beter vat te krijgen op wat de consument beweegt

Deze literatuurstudie bevat scenario’s voor de analyse van biomassaketens in de biobased economy (Hoofdstuk 2), het aanbod van biomassa (Hoofdstuk 3), de vraag naar biomassa (Hoofdstuk 4), de logistieke componenten van biomassaketens (Hoofdstuk 5), overwegingen bij het vormen van biomassaketens (Hoofdstuk 6) en tenslotte voorlopige conclusies en aanbevelingen (Hoofdstuk 7).

Case waar de strategie vanFishmasters, onderdeel van de Kennemervis Groep en leverancier van een breed scala aan verse, diepgevroren en voorbewerkte vis en visproducten wordt beschreven aan de hand van de zeven bouwstenen van STAP. STAP staat voor “STichting versterking Afzetpositie Producenten van glasgroenten in Nederland.

Met alleen duurzaam telen, kom je er als teler niet. Ook duurzaam vermarkten is belangrijk. Met nieuwe rassen, teeltproeven, een consumentensmaakpanel, groepsdiscussies met consumenten en contact met groentespeciaalzaken hopen onderzoekers, veredelaars en telers met het project PPP Paprika een stap te zetten naar een duurzame ketenaanpak.

Het idee van een biomassawerf (vorm van grondstoffenbank) sluit goed aan bij de rol en positie die Rova vervult in de afvalverwerkingsketen en het streven naar hoogwaardige recycling. In de regio IJssel Vecht zamelt Rova ca. 33.500 ton gft in, in de overige regio’s ca. 9.500 ton. Andere stromen die Rova op dit moment inzamelt bij gemeenten zijn grof tuinafval, bladafval, snoeihout en bermgras/slootmaaisel. In het rapport wordt ook stilgestaan bij de beschikbaarheid van agrarische residuen in de regio IJssel Vecht. Rova is als publieke dienstverlener actief voor de aangesloten gemeenten. Het bedrijf is een publieke tot semi-publieke organisatie. Dit betekent dat Rova de concurrentie met groenaannemers, fouragehandelaren of handelaren in houtsnippers zal moeten vermijden. De meeste kansen liggen dan ook op het gebied van residuen van landschapsbeheer, zoals takhout, berm- en natuurgras en riet. De volgende product markt combinaties worden als kansrijk geschouwd: Lokale houtsnippers voor lokale energie; Maaisel en loof voor energie en vezels; Riet voor energie en vezels.

Doelstelling van deze verkenning is om aan te geven welke kansen er liggen voor een of meerdere biomassahubs, hoe deze eruit zouden kunnen zien en op welke manier deze zouden kunnen bijdragen aan het tot stand komen van regionale activiteiten op het gebied van de biobased economy. De biomassahub verbindt de leveranciers van biogene grondstoffen met de verwerkende industrie, door deze grondstoffen aan te leveren op een manier dat de industrie ze rechtstreeks en op een efficiënte manier kan toepassen in hun halffabricaten of eindproducten. De biomassahub kent verschillende uitvoeringsvormen, afhankelijk van de vraag en aanbod van biogene producten. Een belangrijk kenmerk van de biomassahub is de mogelijkheid om door middel van raffinagetechnieken ruwe grondstoffen te splitsen in componenten en deze allemaal een nuttige toepassing te bieden, waardoor (vrijwel) geen onbruikbare restproducten meer voorkomen.

Biomassawerven kunnen een centrale rol spelen bij de integrale aanpak van biomassaketens voor de biobased economy. Een biomassawerf heeft de rol om bij de aanbodkant verschillende soorten biomassastromen te verzamelen, eventueel voor te bewerken en ze vervolgens aan te bieden aan de verwerkingskant. Het hoofddoel van het project is te onderzoeken of het biomassawerfconcept haalbaar is om de beschikbaarheid van regionale biomassa voor economische verwerking te vergroten. Onderzoek moet uitwijzen hoe biomassawerven het beste kunnen worden opgezet, en hoe een netwerk van biomassawerven eruit zal komen te zien. Als case voor het onderzoek dient de Greenport Betuwse Bloem (GBB) in de Provincie Gelderland. Het subdoel van dit rapport is een nadere stakeholderanalyse van de GBB, waarbij de huidige situatie en wensen voor de toekomst in beeld worden gebracht. Verder is een inschatting gemaakt van de potentieel beschikbare biomassastromen binnen de GBB.

Hoe kan de logistiek rondom de vele initiatieven om streekproducten bij de consument te krijgen slimmer worden georganiseerd? Lastig, blijkt uit de discussie tijdens de bijeenkomst over Agrologistiek georganiseerd door het platform Agrologistiek bij Connekt in Delft. Toch lijken de oplossingen dichterbij te zijn dan iedereen denkt.

Hoe kan de logistiek rondom de vele initiatieven om streekproducten bij de consument te krijgen slimmer worden georganiseerd? Lastig, blijkt uit de discussie tijdens de bijeenkomst over Agrologistiek georganiseerd door het platform Agrologistiek bij Connekt in Delft. Toch lijken de oplossingen dichterbij te zijn dan iedereen denkt.

Doelstelling van deze verkenning is om aan te geven welke kansen er liggen voor een of meerdere biomassahubs, hoe deze eruit zouden kunnen zien en op welke manier deze zouden kunnen bijdragen aan het tot stand komen van regionale activiteiten op het gebied van de biobased economy. De biomassahub verbindt de leveranciers van biogene grondstoffen met de verwerkende industrie, door deze grondstoffen aan te leveren op een manier dat de industrie ze rechtstreeks en op een efficiënte manier kan toepassen in hun halffabricaten of eindproducten. De biomassahub kent verschillende uitvoeringsvormen, afhankelijk van de vraag en aanbod van biogene producten. Een belangrijk kenmerk van de biomassahub is de mogelijkheid om door middel van raffinagetechnieken ruwe grondstoffen te splitsen in componenten en deze allemaal een nuttige toepassing te bieden, waardoor (vrijwel) geen onbruikbare restproducten meer voorkomen.

Case waar de strategie vanFishmasters, onderdeel van de Kennemervis Groep en leverancier van een breed scala aan verse, diepgevroren en voorbewerkte vis en visproducten wordt beschreven aan de hand van de zeven bouwstenen van STAP. STAP staat voor “STichting versterking Afzetpositie Producenten van glasgroenten in Nederland.

Biomassawerven kunnen een centrale rol spelen bij de integrale aanpak van biomassaketens voor de biobased economy. Een biomassawerf heeft de rol om bij de aanbodkant verschillende soorten biomassastromen te verzamelen, eventueel voor te bewerken en ze vervolgens aan te bieden aan de verwerkingskant. Het hoofddoel van het project is te onderzoeken of het biomassawerfconcept haalbaar is om de beschikbaarheid van regionale biomassa voor economische verwerking te vergroten. Onderzoek moet uitwijzen hoe biomassawerven het beste kunnen worden opgezet, en hoe een netwerk van biomassawerven eruit zal komen te zien. Als case voor het onderzoek dient de Greenport Betuwse Bloem (GBB) in de Provincie Gelderland. Het subdoel van dit rapport is een nadere stakeholderanalyse van de GBB, waarbij de huidige situatie en wensen voor de toekomst in beeld worden gebracht. Verder is een inschatting gemaakt van de potentieel beschikbare biomassastromen binnen de GBB.

Dit document is een mid-term rapportage, waarin de hoeveelheid voedselverspilling in 2009 en 2011 in kaart is gebracht. De onderzoeksvraag luidt: Bouw een structuur (monitor) om de voedselverspilling in Nederland in kaart te brengen en becijfer de voedselverspilling (zoveel mogelijk op basis van openbare bronnen), zodat de doelstelling van de overheid, om tussen 2009 en 2015 een reductie van 20% hierin te realiseren, geverifieerd kan worden.

Het idee van een biomassawerf (vorm van grondstoffenbank) sluit goed aan bij de rol en positie die Rova vervult in de afvalverwerkingsketen en het streven naar hoogwaardige recycling. In de regio IJssel Vecht zamelt Rova ca. 33.500 ton gft in, in de overige regio’s ca. 9.500 ton. Andere stromen die Rova op dit moment inzamelt bij gemeenten zijn grof tuinafval, bladafval, snoeihout en bermgras/slootmaaisel. In het rapport wordt ook stilgestaan bij de beschikbaarheid van agrarische residuen in de regio IJssel Vecht. Rova is als publieke dienstverlener actief voor de aangesloten gemeenten. Het bedrijf is een publieke tot semi-publieke organisatie. Dit betekent dat Rova de concurrentie met groenaannemers, fouragehandelaren of handelaren in houtsnippers zal moeten vermijden. De meeste kansen liggen dan ook op het gebied van residuen van landschapsbeheer, zoals takhout, berm- en natuurgras en riet. De volgende product markt combinaties worden als kansrijk geschouwd: Lokale houtsnippers voor lokale energie; Maaisel en loof voor energie en vezels; Riet voor energie en vezels.

Het DaVinc3i project onderzoekt hoe de Nederlandse sierteeltsector in het virtuele handelsnetwerk zijn leidende concurrentiepositie in wereldwijde sourcing en afzet van bloemen en planten in Europa kan versterken. Informatie- en communicatietechnologie (ICT) heeft een sleutelrol in de virtualisering van deze netwerken. Dit document geeft een overzicht van de huidige situatie en adresseert vervolgens uitdagingen voor het realiseren van virtuele l ogistieke netwerken in de Nederlandse sierteelt. Stand van Zaken ICT in sierteeltketens De analyse van de stand van zaken is gebaseerd op een inventarisatie die van eind 2011 tot begin 2012 is uitgevoerd en in oktober 2013 is geactualiseerd.