Search

De laatste decennia kent de Nederlandse flora een sterke toename van exoten. Soorten die door een sterke uitbreiding of verdichting van hun areaal overlast veroorzaken, worden invasieve soorten genoemd. De overlast van invasieve soorten (vaak kortweg invasieven genoemd) kan bestaan uit economische schade en gezondheids- en/of veiligheidsproblemen. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft daarom het Uitvoeringsconsortium Invasieve Plantensoorten een FES‑subsidie verleend om in vier jaar tijd een informatiesysteem over potentieel invasieve exotische plantensoorten op te zetten. Doel is informatie aan te leveren op basis waarvan ingeschat kan worden hoe groot de kans is dat exotische soorten zich bij introductie in Nederland invasief zullen gaan gedragen. Daarnaast is het doel hulp te bieden bij het herkennen van zulke soorten als ze worden geïmporteerd. Het informatiesysteem is ondergebracht in Q-bank.

Artikel gebaseerd op het proefschrift van Dr J.M.M. Neuvel

Taalproblemen veroorzaken onveiligheid op het werk. Deze studie inventariseert welk wetenschappelijk onderzoek in een aantal economische sectoren is gedaan. Deze studie laat zien dat wetenschappelijk onderzoek naar 'taal en veiligheid' nog pril is en meer aandacht op de wetenschappelijke onderzoeksagenda verdient.

In het Energieakkoord is afgesproken dat meestook van biomassa in kolencentrales niet meer wordt dan 25 PetaJoule. Als onderdeel van de totale biomassa is zo’n 3,5 miljoen ton hout nodig. De mee te stoken biomassa zal aanvullend op de NTA8080-eisen moeten voldoen aan ‘duurzaamheidseisen voor koolstofschuld, indirecte landgebruikseffecten (ILUC) en duurzaam bosbeheer (FSC)’. In dit rapport wordt verkend, in hoeverre de duurzaamheidseisen genoemd in het Energieakkoord, risico’s op een carbon debt al uitsluiten en welke biomassa-stromen additioneel uitgesloten worden door een carbon debt eis. Ook zijn mogelijke procesrisico’s geïdentificeerd die discussie over carbon debt kan opleveren voor de verdere uitwerking van de afspraken uit het Energieakkoord.

In het Energieakkoord is afgesproken dat meestook van biomassa in kolencentrales niet meer wordt dan 25 PetaJoule. Als onderdeel van de totale biomassa is zo’n 3,5 miljoen ton hout nodig. De mee te stoken biomassa zal aanvullend op de NTA8080-eisen moeten voldoen aan ‘duurzaamheidseisen voor koolstofschuld, indirecte landgebruikseffecten (ILUC) en duurzaam bosbeheer (FSC)’. In dit rapport wordt verkend, in hoeverre de duurzaamheidseisen genoemd in het Energieakkoord, risico’s op een carbon debt al uitsluiten en welke biomassa-stromen additioneel uitgesloten worden door een carbon debt eis. Ook zijn mogelijke procesrisico’s geïdentificeerd die discussie over carbon debt kan opleveren voor de verdere uitwerking van de afspraken uit het Energieakkoord.

risk assessment

Vanuit kredietinstellingen bestaat de behoefte aan een garantstelling die de introductie van duurzame (systeem)innovaties vergemakkelijkt. De beoogde regeling Garantstelling Marktintroductie Innovaties van het ministerie van EZ kan in deze behoefte voorzien. Zeker als deze regeling het kapitaalrisico dat innovatieve ondernemers lopen, ondervangt. Kredietinstellingen zijn door het economisch klimaat en aangescherpte voorwaarden op het verstrekken van kredieten kritisch en geneigd risico’s te mijden.

Buitendijks gevestigde bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor hun veiligheid en het voorkomen van schade door een overstroming. Door klimaatverandering kan de kans op een overstroming toenemen. Daarom is in opdracht van het Deltaprogramma Waddengebied onderzoek gedaan naar de ‘vulnerability’ en ‘adaptive capacity’ van buitendijks gevestigde bedrijven. Het betreft de havens van Delfzijl, Eemshaven en Den Helder. En de veerdam Holwerd, Nes en Ballumerbocht (Ameland). In dit onderzoek is aan de bedrijven gevraagd welke strategieën ze hebben om met overstromingen om te gaan. Ook is gekeken naar de rol van de overheid en is geprobeerd de potentiële schade in buitendijkse gebieden te berekenen. Er is geen reden voor paniek. Alleen in zeer extreme gevallen zullen de buitendijkse gebieden overstromen, en in die gevallen kunnen bedrijven het zien aankomen. Bovendien beschikken veel bedrijven in de haven zelf over de middelen om te handelen in geval van een overstroming. Daarvoor is wel een betere bewustwording noodzakelijk en betere informatie. Met name in de informatievoorziening hebben de overheden een rol; ook al zijn buitendijkse bedrijven formeel zelf verantwoordelijk voor hun veiligheid. De bedrijven zelf zouden geen overstroming moeten afwachten voordat ze over dit risico gaan nadenken. Preventie is vrijwel altijd goedkoper dan de schade die een (onverwachte) overstroming oplevert.

Buitendijks gevestigde bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor hun veiligheid en het voorkomen van schade door een overstroming. Door klimaatverandering kan de kans op een overstroming toenemen. Daarom is in opdracht van het Deltaprogramma Waddengebied onderzoek gedaan naar de ‘vulnerability’ en ‘adaptive capacity’ van buitendijks gevestigde bedrijven. Het betreft de havens van Delfzijl, Eemshaven en Den Helder. En de veerdam Holwerd, Nes en Ballumerbocht (Ameland). In dit onderzoek is aan de bedrijven gevraagd welke strategieën ze hebben om met overstromingen om te gaan. Ook is gekeken naar de rol van de overheid en is geprobeerd de potentiële schade in buitendijkse gebieden te berekenen. Er is geen reden voor paniek. Alleen in zeer extreme gevallen zullen de buitendijkse gebieden overstromen, en in die gevallen kunnen bedrijven het zien aankomen. Bovendien beschikken veel bedrijven in de haven zelf over de middelen om te handelen in geval van een overstroming. Daarvoor is wel een betere bewustwording noodzakelijk en betere informatie. Met name in de informatievoorziening hebben de overheden een rol; ook al zijn buitendijkse bedrijven formeel zelf verantwoordelijk voor hun veiligheid. De bedrijven zelf zouden geen overstroming moeten afwachten voordat ze over dit risico gaan nadenken. Preventie is vrijwel altijd goedkoper dan de schade die een (onverwachte) overstroming oplevert.

Vanuit kredietinstellingen bestaat de behoefte aan een garantstelling die de introductie van duurzame (systeem)innovaties vergemakkelijkt. De beoogde regeling Garantstelling Marktintroductie Innovaties van het ministerie van EZ kan in deze behoefte voorzien. Zeker als deze regeling het kapitaalrisico dat innovatieve ondernemers lopen, ondervangt. Kredietinstellingen zijn door het economisch klimaat en aangescherpte voorwaarden op het verstrekken van kredieten kritisch en geneigd risico’s te mijden.

Bij het beheersen van milieurisico's zal de politiek regelmatig een afweging moeten maken tussen rechtvaardigheid en betaalbaarheid (doelmatigheid). Hiervoor heeft het Milieu- en Natuurplanbureau van het RIVM een systematiek ontwikkeld. Dit staat in het rapport 'Nuchter omgaan met risico's' dat op verzoek van staatssecretaris Van Geel is geschreven. De systematiek biedt handvatten om op een transparante en te verantwoorden manier tot beschermingsniveaus te komen, afhankelijk van de beleving van risico's door de burger en de kosten van risicovermindering. De aanvaarde risico's zouden bij zo'n 'nuchtere' aanpak niet perse overal even groot hoeven te zijn, maar in bepaalde situaties kunnen afwijken van de huidige risiconorm. Het huidige risicobeleid van de overheid voor het milieu gaat uit van het recht op bescherming van iedere inwoner van Nederland. Niemand in Nederland mag blootgesteld worden aan een kans op sterfte van meer dan 1 op de miljoen (de zogenaamde miljoen norm) door grote ongevallen, giftige stoffen en straling. Deze norm voldoet in de praktijk niet voor alle risicovolle situaties. Het rapport 'Nuchter omgaan met risico's' bespreekt de mogelijkheid het huidige beleid uit te breiden met drie stappen. Er kan dan bewust gekozen worden voor een andere strategie voor de beheersing van risico's, wanneer:1. het oplossen van de knelpunten te duur is; 2. de berekende sterfte risico's geen goede maat zijn voor de maatschappelijke onrust; 3. de complexiteit en de wetenschappelijke onzekerheid groot is. Centraal in de gepresenteerde aanpak staat een zogenaamde 'risicoladder' om verschillende soorten risico's te typeren. Hiermee kan de overheid bewuste keuzen maken tussen de kosten van een mogelijke ingreep (doelmatigheid) en het oorspronkelijke uitgangspunt van het recht op risicobescherming voor iedereen

Bij het beheersen van milieurisico's zal de politiek regelmatig een afweging moeten maken tussen rechtvaardigheid en betaalbaarheid (doelmatigheid). Hiervoor heeft het Milieu- en Natuurplanbureau van het RIVM een systematiek ontwikkeld. Dit staat in het rapport 'Nuchter omgaan met risico's' dat op verzoek van staatssecretaris Van Geel is geschreven. De systematiek biedt handvatten om op een transparante en te verantwoorden manier tot beschermingsniveaus te komen, afhankelijk van de beleving van risico's door de burger en de kosten van risicovermindering. De aanvaarde risico's zouden bij zo'n 'nuchtere' aanpak niet perse overal even groot hoeven te zijn, maar in bepaalde situaties kunnen afwijken van de huidige risiconorm. Het huidige risicobeleid van de overheid voor het milieu gaat uit van het recht op bescherming van iedere inwoner van Nederland. Niemand in Nederland mag blootgesteld worden aan een kans op sterfte van meer dan 1 op de miljoen (de zogenaamde miljoen norm) door grote ongevallen, giftige stoffen en straling. Deze norm voldoet in de praktijk niet voor alle risicovolle situaties. Het rapport 'Nuchter omgaan met risico's' bespreekt de mogelijkheid het huidige beleid uit te breiden met drie stappen. Er kan dan bewust gekozen worden voor een andere strategie voor de beheersing van risico's, wanneer:1. het oplossen van de knelpunten te duur is; 2. de berekende sterfte risico's geen goede maat zijn voor de maatschappelijke onrust; 3. de complexiteit en de wetenschappelijke onzekerheid groot is. Centraal in de gepresenteerde aanpak staat een zogenaamde 'risicoladder' om verschillende soorten risico's te typeren. Hiermee kan de overheid bewuste keuzen maken tussen de kosten van een mogelijke ingreep (doelmatigheid) en het oorspronkelijke uitgangspunt van het recht op risicobescherming voor iedereen

Aanleiding en ProbleemstellingNa de vuurwerkramp in Enschede is maatschappelijk veel aandacht ontstaan voor het thema externe veiligheid. De ramp was voor Saxion mede aanleiding om het lectoraat risicobeheersing in te richten. Externe veiligheid behelst de risico’s van het gebruik, opslag, productie en transport van gevaarlijke stoffen voor de omgeving. Voor mensen die niet direct iets te maken hebben met die bedrijvigheid en die zich buiten dat bedrijf of de transportroute bevinden (Rodenhuis & Smeitink, 2011). Het Externe Veiligheidsbeleid is erop gericht deze risico’s te normeren. In dit artikel wordt ingegaan op een belangrijk onderdeel van de wet- en regelgeving: de omgang met het groepsrisico in uitvoeringspraktijk. Teruggeblikt wordt op onderzoeken die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd door het lectoraat, waarbij wij ons zullen beperken tot de uitkomsten die betrekking hebben op de groepsrisicoverantwoording bij ruimtelijke plannen. De centrale vraag in dit artikel luidt:Welke knelpunten rondom de groepsrisicoverantwoording worden in de uitvoeringspraktijk van de ruimtelijke ordening ervaren?

Aanleiding en ProbleemstellingNa de vuurwerkramp in Enschede is maatschappelijk veel aandacht ontstaan voor het thema externe veiligheid. De ramp was voor Saxion mede aanleiding om het lectoraat risicobeheersing in te richten. Externe veiligheid behelst de risico’s van het gebruik, opslag, productie en transport van gevaarlijke stoffen voor de omgeving. Voor mensen die niet direct iets te maken hebben met die bedrijvigheid en die zich buiten dat bedrijf of de transportroute bevinden (Rodenhuis & Smeitink, 2011). Het Externe Veiligheidsbeleid is erop gericht deze risico’s te normeren. In dit artikel wordt ingegaan op een belangrijk onderdeel van de wet- en regelgeving: de omgang met het groepsrisico in uitvoeringspraktijk. Teruggeblikt wordt op onderzoeken die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd door het lectoraat, waarbij wij ons zullen beperken tot de uitkomsten die betrekking hebben op de groepsrisicoverantwoording bij ruimtelijke plannen. De centrale vraag in dit artikel luidt:Welke knelpunten rondom de groepsrisicoverantwoording worden in de uitvoeringspraktijk van de ruimtelijke ordening ervaren?

De risicomaat 'groepsrisico ' beschrijft de kans op een een ongeval met meer dan 10 dodelijke slachtoffers als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. De risicomaat groepsrisico is sinds 2004 vastgelegd als toetsingskader voor de externe veiligheid met betrekking tot inrichtingen met gevaarlijke stoffen. Inmiddels is ook voor transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen en transport over de weg, het water en het spoor een groepsrisicoafweging verplicht. Middels AmvB 's en een circulaire is de risicomaat groepsrisico een verplicht afwegingskader voor ruimtelijke- en milieuprocedures.

De risicomaat 'groepsrisico ' beschrijft de kans op een een ongeval met meer dan 10 dodelijke slachtoffers als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. De risicomaat groepsrisico is sinds 2004 vastgelegd als toetsingskader voor de externe veiligheid met betrekking tot inrichtingen met gevaarlijke stoffen. Inmiddels is ook voor transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen en transport over de weg, het water en het spoor een groepsrisicoafweging verplicht. Middels AmvB 's en een circulaire is de risicomaat groepsrisico een verplicht afwegingskader voor ruimtelijke- en milieuprocedures.

De risicomaat 'groepsrisico ' beschrijft de kans op een een ongeval met meer dan 10 dodelijke slachtoffers als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. De risicomaat groepsrisico is sinds 2004 vastgelegd als toetsingskader voor de externe veiligheid met betrekking tot inrichtingen met gevaarlijke stoffen. Inmiddels is ook voor transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen en transport over de weg, het water en het spoor een groepsrisicoafweging verplicht. Middels AmvB 's en een circulaire is de risicomaat groepsrisico een verplicht afwegingskader voor ruimtelijke- en milieuprocedures.

Het ministerie van EZ wil de komende jaren naar een vorm van integraal risicobeheer met aandacht voor risicobewustwording en preventie. Hiermee wordt de vraag relevant hoe de overheid in wisselwerking met bedrijfsleven, belangenbehartiging en onderwijs het gedrag van ondernemers kan beïnvloeden, zodat ze zich meer bewust zijn van de risico's en meer aan risicopreventie doen om schade te voorkomen. Bewustwording van risico's bij agrarische ondernemers moet verbeteren voor de vier onderzochte risicogebieden: fytosanitair, veterinair, weer, en markt en prijs.

Het ministerie van EZ wil de komende jaren naar een vorm van integraal risicobeheer met aandacht voor risicobewustwording en preventie. Hiermee wordt de vraag relevant hoe de overheid in wisselwerking met bedrijfsleven, belangenbehartiging en onderwijs het gedrag van ondernemers kan beïnvloeden, zodat ze zich meer bewust zijn van de risico's en meer aan risicopreventie doen om schade te voorkomen. Bewustwording van risico's bij agrarische ondernemers moet verbeteren voor de vier onderzochte risicogebieden: fytosanitair, veterinair, weer, en markt en prijs.

Dit inventariserende rapport over biogas is gemaakt tijdens de minor fysieke veiligheid 2011-2012. Onze opdrachtgever de heer Rodenhuis heeft ons de opdracht gegeven om een inventarisatie te maken van de veiligheid rondom biogasinstallaties in Nederland. Dit omdat deze installaties sterk in opkomst zijn en er op het gebied van veiligheid niet erg veel van bekend is. Er is gewerkt vanuit de volgende probleemstelling: ’Op welke manier en onder welke omstandigheden wordt er in Nederland biogas geproduceerd en toegepast? Welke risico’s brengen de productie en toepassingen van biogas met zich mee? In hoeverre is de huidige Nederlandse wet- en regelgeving up to date om de gevaren en risico’s te beperken bij het gebruik van biogas?&rsquo

Sika Deer (Cervus nippon) is considered an invasive alien species in Europe. They were introduced in the 19th and 20th century in Europe and have established self-sustaining populations in various countries. Main concerns for Sika, without preventive measures taken and without population control, are about damage to forestry (silviculture, timber production), agriculture, Natura 2000 areas, competition with native ungulates and hybridization and introgression with native Red Deer. Risk assessment for Sika Deer in this study was done using two methods assuming no human intervention (no preventive measures, no population control).

Dit inventariserende rapport over biogas is gemaakt tijdens de minor fysieke veiligheid 2011-2012. Onze opdrachtgever de heer Rodenhuis heeft ons de opdracht gegeven om een inventarisatie te maken van de veiligheid rondom biogasinstallaties in Nederland. Dit omdat deze installaties sterk in opkomst zijn en er op het gebied van veiligheid niet erg veel van bekend is. Er is gewerkt vanuit de volgende probleemstelling: ’Op welke manier en onder welke omstandigheden wordt er in Nederland biogas geproduceerd en toegepast? Welke risico’s brengen de productie en toepassingen van biogas met zich mee? In hoeverre is de huidige Nederlandse wet- en regelgeving up to date om de gevaren en risico’s te beperken bij het gebruik van biogas?&rsquo

Combinatie van laagconjunctuur en vergrijzing dwingt organisaties om structurele, integrale en wellicht onorthodoxe maatregelen te gaan nemen op het gebied van de werkomgeving, waarbij met name het rendement verder moet worden verhoogd. Het aantal kenniswerkers neemt toe. Door de huidige trends en ontwikkelingen is er meer aandacht voor het rendement van de werkomgeving in relatie tot de performance van de organisatie en de medewerkers in de vorm van een zoektocht naar de eigen ideale werkomgeving. Scriptie masteropleiding Real Estate Management (University of Greenwich)

Combinatie van laagconjunctuur en vergrijzing dwingt organisaties om structurele, integrale en wellicht onorthodoxe maatregelen te gaan nemen op het gebied van de werkomgeving, waarbij met name het rendement verder moet worden verhoogd. Het aantal kenniswerkers neemt toe. Door de huidige trends en ontwikkelingen is er meer aandacht voor het rendement van de werkomgeving in relatie tot de performance van de organisatie en de medewerkers in de vorm van een zoektocht naar de eigen ideale werkomgeving. Scriptie masteropleiding Real Estate Management (University of Greenwich)

Combinatie van laagconjunctuur en vergrijzing dwingt organisaties om structurele, integrale en wellicht onorthodoxe maatregelen te gaan nemen op het gebied van de werkomgeving, waarbij met name het rendement verder moet worden verhoogd. Het aantal kenniswerkers neemt toe. Door de huidige trends en ontwikkelingen is er meer aandacht voor het rendement van de werkomgeving in relatie tot de performance van de organisatie en de medewerkers in de vorm van een zoektocht naar de eigen ideale werkomgeving. Scriptie masteropleiding Real Estate Management (University of Greenwich)

Combinatie van laagconjunctuur en vergrijzing dwingt organisaties om structurele, integrale en wellicht onorthodoxe maatregelen te gaan nemen op het gebied van de werkomgeving, waarbij met name het rendement verder moet worden verhoogd. Het aantal kenniswerkers neemt toe. Door de huidige trends en ontwikkelingen is er meer aandacht voor het rendement van de werkomgeving in relatie tot de performance van de organisatie en de medewerkers in de vorm van een zoektocht naar de eigen ideale werkomgeving. Scriptie masteropleiding Real Estate Management (University of Greenwich)

In regio “De Vallei”, bestaande uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Scherpenzeel en Wageningen, bestaat er onvoldoende inzicht in de mate waarin maatregelen voor de beheersingvan het groepsrisico worden uitgevoerd en de manier waarop deze uitvoering is georganiseerd. Het doel van dit onderzoek is om te verkennen op welke manieren de doorwerkingen mate van uitvoering van maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico in Regio De Vallei kan worden vergroot. Om inzicht te krijgen in de mate van uitvoering van maatregelen zijn acht ruimtelijke ontwikkelingen in De Vallei onderzocht. Het onderzoeken van meer projecten was hierbijniet mogelijk, omdat er in de periode 2004-2009 niet meer bestemmingsplannen zijn vastgesteld waarin maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico zijn opgenomen. Vialiteratuuronderzoek, dossieronderzoek, interviews met betrokkenen en inspectie is voor deze projecten onderzocht: • welke maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico zijn voorgesteld; • in hoeverre en op welke manier voorgestelde maatregelen zijn uitgevoerd;• op welke manier toezicht op en handhaving van maatregelen plaats vindt;• waardoor voorgestelde maatregelen wel of niet gerealiseerd zijn.

In regio “De Vallei”, bestaande uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Scherpenzeel en Wageningen, bestaat er onvoldoende inzicht in de mate waarin maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico worden uitgevoerd en de manier waarop deze uitvoering is georganiseerd. Het doel van dit onderzoek is om te verkennen op welke manieren de doorwerking en mate van uitvoering van maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico in Regio De Vallei kan worden vergroot. Om inzicht te krijgen in de mate van uitvoering van maatregelen zijn acht ruimtelijke ontwikkelingen in De Vallei onderzocht. Het onderzoeken van meer projecten was hierbij niet mogelijk, omdat er in de periode 2004-2009 niet meer bestemmingsplannen zijn vastgesteld waarin maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico zijn opgenomen. Via literatuuronderzoek, dossieronderzoek, interviews met betrokkenen en inspectie is voor deze projecten onderzocht: welke maatregelen voor de beheersing van het groepsrisico zijn voorgesteld; in hoeverre en op welke manier voorgestelde maatregelen zijn uitgevoerd; op welke manier toezicht op en handhaving van maatregelen plaats vindt; waardoor voorgestelde maatregelen wel of niet gerealiseerd zijn.

The concept of agroparks is a type of sustainable intensification that is consistent with metropolitan agriculture: an agropark is a spatial cluster of different agricultural functions and related economic activities. The concept of agroparks has been the object of increasing interest in recent years. One of the difficulties facing the development of an agropark is the uncertainty concerning the feasibility and the return to be obtained. This reflects the fact that an agropark consists of various mutually dependent businesses. The result is a complex set of uncertainties in relation to technological, institutional and market development. This research is concerned with analysing the uncertainties and opportunities of agroparks. This has resulted in a risk model that identifies the qualitative and/or quantitative uncertainties of an agropark. Appropriate measures and management strategies can be pinpointed as a result, thereby converting potential risks into realistic opportunities. The risk model goes hand in hand with a four-stage plan for risk analysis and management. The results of this research allow entrepreneurs to make well-founded investment choices, thereby contributing towards the development of agroparks and more sustainable agriculture. Het concept agroparken is een vorm van duurzaam verbeteren die past bij metropolitane landbouw: een agropark is een ruimtelijk cluster van verschillende agrarische functies en gerelateerde economische activiteiten. De laatste jaren is er steeds meer belangstelling voor het concept van agroparken. Echter, een van de moeilijkheden bij het ontwikkelen van een agropark is de onzekerheid over de haalbaarheid en het te halen rendement. Een agropark bestaat immers uit verschillende bedrijven die afhankelijk zijn van elkaar. Hierdoor ontstaat een complex geheel van onzekerheden omtrent technologische, institutionele en marktontwikkeling. Dit onderzoek richt zich op analyse van de onzekerheden en mogelijkheden van agroparken. Dit heeft geleid tot een risicomodel dat de kwalitatieve en/of kwantitatieve onzekerheden van een agropark project in kaart brengt. Daarmee kunnen maatregelen en managementstrategiën worden geïdentificeerd. Zo worden potentiële risico's omgezet in hanteerbare mogelijkheden. Het risicomodel gaat gepaard met een 4-stappen plannen voor risico-analyse en management. Met de resultaten van dit onderzoek kunnen ondernemers gegronde keuzes maken voor hun investering. Het draagt hiermee bij aan de ontwikkeling van agroparken en een meer duurzame landbouw.

De EU is er gedurende de jaren '60 en '70 in geslaagd grotendeels zelfvoorzienend te worden in voedsel en heeft daarmee zijn voedselzekerheid goeddeels veiliggesteld. De vraag is op welke punten landbouw en voedselvoorziening toch nog kwetsbaar zijn c.q. of er sprake is van nieuwe kwetsbaarheden. Dit rapport richt zich op calamiteiten en geopolitieke schokken die grote invloed kunnen hebben op de voedselzekerheid, d.w.z. op het voedselvolume. Niet meegenomen zijn calamiteiten voor de voedselveiligheid (zoals een kernramp) en calamiteiten die een veel breder effect hebben dan alleen op de voedselketens (zoals een grieppandemie of uitval van de elektriciteit).

De Nederlandse overheid wil dat de plantaardige sectoren meer eigen verantwoordelijkheid nemen bij het beheersen van fytosanitaire risico's. Hiervoor moeten de betreffende ondernemers preventieve bedrijfsmaatregelen willen en kunnen nemen. In een eeerder verschenen studie is een analytisch kader ontwikkeld, gebaseerd op de Theorie van Gepland Gedrag. In deze studie wordt dit kader kwantitatief toegepast aan de hand van mondelinge interviews met ruim 300 werknemers, verdeeld over drie plantaardige sectoren. Op de uitkomsten daarvan wordt een beschrijvende en statistische analyse toegepast.

De EU is er gedurende de jaren '60 en '70 in geslaagd grotendeels zelfvoorzienend te worden in voedsel en heeft daarmee zijn voedselzekerheid goeddeels veiliggesteld. De vraag is op welke punten landbouw en voedselvoorziening toch nog kwetsbaar zijn c.q. of er sprake is van nieuwe kwetsbaarheden. Dit rapport richt zich op calamiteiten en geopolitieke schokken die grote invloed kunnen hebben op de voedselzekerheid, d.w.z. op het voedselvolume. Niet meegenomen zijn calamiteiten voor de voedselveiligheid (zoals een kernramp) en calamiteiten die een veel breder effect hebben dan alleen op de voedselketens (zoals een grieppandemie of uitval van de elektriciteit).

De laatste decennia kent de Nederlandse flora een sterke toename van exoten. Soorten die door een sterke uitbreiding of verdichting van hun areaal overlast veroorzaken, worden invasieve soorten genoemd. De overlast van invasieve soorten (vaak kortweg invasieven genoemd) kan bestaan uit economische schade en gezondheids- en/of veiligheidsproblemen. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft daarom het Uitvoeringsconsortium Invasieve Plantensoorten een FES‑subsidie verleend om in vier jaar tijd een informatiesysteem over potentieel invasieve exotische plantensoorten op te zetten. Doel is informatie aan te leveren op basis waarvan ingeschat kan worden hoe groot de kans is dat exotische soorten zich bij introductie in Nederland invasief zullen gaan gedragen. Daarnaast is het doel hulp te bieden bij het herkennen van zulke soorten als ze worden geïmporteerd. Het informatiesysteem is ondergebracht in Q-bank.

De Nederlandse overheid wil dat de plantaardige sectoren meer eigen verantwoordelijkheid nemen bij het beheersen van fytosanitaire risico's. Hiervoor moeten de betreffende ondernemers preventieve bedrijfsmaatregelen willen en kunnen nemen. In een eeerder verschenen studie is een analytisch kader ontwikkeld, gebaseerd op de Theorie van Gepland Gedrag. In deze studie wordt dit kader kwantitatief toegepast aan de hand van mondelinge interviews met ruim 300 werknemers, verdeeld over drie plantaardige sectoren. Op de uitkomsten daarvan wordt een beschrijvende en statistische analyse toegepast.

The concept of agroparks is a type of sustainable intensification that is consistent with metropolitan agriculture: an agropark is a spatial cluster of different agricultural functions and related economic activities. The concept of agroparks has been the object of increasing interest in recent years. One of the difficulties facing the development of an agropark is the uncertainty concerning the feasibility and the return to be obtained. This reflects the fact that an agropark consists of various mutually dependent businesses. The result is a complex set of uncertainties in relation to technological, institutional and market development. This research is concerned with analysing the uncertainties and opportunities of agroparks. This has resulted in a risk model that identifies the qualitative and/or quantitative uncertainties of an agropark. Appropriate measures and management strategies can be pinpointed as a result, thereby converting potential risks into realistic opportunities. The risk model goes hand in hand with a four-stage plan for risk analysis and management. The results of this research allow entrepreneurs to make well-founded investment choices, thereby contributing towards the development of agroparks and more sustainable agriculture.

In dit artikel is ingegaan op de vraag waarom ruimtelijke ordening uiteindelijk weinig wordt ingezet voor de beheersing van veiligheidsrisico 's. De nadruk ligt hierbij op fysieke veiligheidsrisico’s en in het bijzonder op de thema’s externe veiligheid en waterveiligheid. Op basis van onderzoek naar de omgang met deze risico’s in de ruimtelijke ordening, worden drie suggesties gegeven voor het versterken van de positie van veiligheidsvraagstukken bij ruimtelijke ontwikkelingen; (1) realiseren van een mix van communicatieve en dwingende instrumenten voor het meenemen van veiligheid bij ruimtelijke ontwikkelingen; (2) ontwikkeling van gerichte expertise op lokaal niveau; (3) via risicocommunicatie vergroten van risicobewustzijn bij bestuurders en ambtenaren. Deze suggesties zijn gericht op professionals die betrokken zijn bij de verdere ontwikkeling en uitvoering van het ruimtelijke veiligheidsbeleid.

In het gemeenschappelijk EU-landbouwbeleid (GLB) is sprake van verregaande liberalisering van de landbouwmarkten. Ook binnen het nieuwe GLB is er plaats voor een vangnet dat een bodem in de markt biedt in situaties wanneer de markt ernstig verstoord wordt. Onderzocht is welke publieke en private instrumenten geschikt zijn om invulling te geven aan een vangnet na 1013.

Livestock Research en de GD hebben een analysetool ontwikkeld, waarmee varkenshouders de specifieke risicofactoren voor het bedrijf in kaart kunnen brengen: www.preventievarkensziekten.nl. Deze tool kan bijdragen aan een planmatig diergezondheidmanagement, waarbij de veehouder zich bewust is van de bedrijfsrisico’s en de nadruk legt op het voorkómen van ziekten.

Het ministerie van LNV wil naar een effectiever fytosanitair beleid toe met meer aandacht voor risicobeheersing in de sector zelf. Dat werkt alleen als alle ondernemers meedoen. Maar in hoeverre willen en kunnen ondernemers hun verantwoordelijkheid nemen? Het LEI heeft hier onderzoek naar gedaan door middel van discussiebijeenkomsten en enquetes met ondernemers in verschillende sectoren.

In het gemeenschappelijk EU-landbouwbeleid (GLB) is sprake van verregaande liberalisering van de landbouwmarkten. Ook binnen het nieuwe GLB is er plaats voor een vangnet dat een bodem in de markt biedt in situaties wanneer de markt ernstig verstoord wordt. Onderzocht is welke publieke en private instrumenten geschikt zijn om invulling te geven aan een vangnet na 1013.

De ruimtelijke planner kan een forse bijdrage leveren aan het vergroten van de mogelijkheden voor rampenbeheersing en dus aan een duurzame en veilige ruimtelijke inrichting. De regionale brandweer adviseert de ruimtelijke planners hierbij, maar tot op heden werken veiligheidsadviezen van de brandweer slechts marginaal door in bestemmingsplannen, blijkt uit onderzoek van Wageningen Universiteit

De Nederlandse overheid wil dat de plantaardige sectoren meer eigen verantwoordelijkheid nemen bij het beheersen van fytosanitaire risico's. Hiervoor moeten de betreffende ondernemers preventieve bedrijfsmaatregelen willen en kunnen nemen. Het LEI doet momenteel onderzoek naar de drijfveren van ondernemers om dergelijke bedrijfsmaatregelen al dan niet te nemen

Uit oriënterend onderzoek is naar voren gekomen dat de Beetle Eater, gemaakt voor het opzuigen van de coloradokever in aardappelen, in niet aangepaste vorm, perspectieven biedt in de koolteelt. Het onderzoek is uitgevoerd in kader van Telen met toekomst en de Innovatiewerkgroep ziekten en plagen in de biologische Landbouw. Een mooi voorbeeld van een gemeenschappelijk aanpak vanuit de gangbare én biologische landbouw. Mogelijkheden zijn er zeker. Het volledig opzuigen van de plaag zal wellicht niet plaatsvinden, maar een goede beheersing moet zeker lukken. Dat laten de eerste ervaringen met de Beetle Eater in asperge zien.

Ruim tien jaar na de varkenspest-uitbraak maken de auteurs van dit hoofdstuk de balans op: zijn de beleidsveranderingen nu wel zo groot geweest, vormde de varkenspestcrisis daarin het belangrijke omslagpunt en waren de beleidsveranderingen nu wel zo onverwacht? De vraag naar de impact van een crisis op beleidsverandering wordt onderzocht. Aan de hand van het voorbeeld van de uitbraak van varkenspest analyseren de auteurs welke veranderingen zich voor, tijdens en na de crisis hebben voorgedaan en wat daarvan na tien jaar nog zichtbaar is. Daarbij beargumenteren zij dat analyses vanuit het perspectief van schoksgewijze veranderingen tot andere conclusies kunnen leiden dan analyses vanuit het perspectief van continue veranderingen

Ruim tien jaar na de varkenspest-uitbraak maken de auteurs van dit hoofdstuk de balans op: zijn de beleidsveranderingen nu wel zo groot geweest, vormde de varkenspestcrisis daarin het belangrijke omslagpunt en waren de beleidsveranderingen nu wel zo onverwacht? De vraag naar de impact van een crisis op beleidsverandering wordt onderzocht. Aan de hand van het voorbeeld van de uitbraak van varkenspest analyseren de auteurs welke veranderingen zich voor, tijdens en na de crisis hebben voorgedaan en wat daarvan na tien jaar nog zichtbaar is. Daarbij beargumenteren zij dat analyses vanuit het perspectief van schoksgewijze veranderingen tot andere conclusies kunnen leiden dan analyses vanuit het perspectief van continue veranderingen

Door klimaatverandering, liberalisering van het landbouwbeleid en een toenemende kans op epidemieën, krijgen boeren met steeds meer risico’s te maken. Is het een taak van de overheid om die risico’s te verminderen? Door bijvoorbeeld mee te betalen aan verzekeringen? Of door een minimumprijs te garanderen? Voor- en tegenstanders geven hun mening

Ter onderbouwing van fytosanitair risicomanagement zijn betrouwbare gegevens noodzakelijk. In dit onderzoek is aangegeven welke gegevens gewenst zijn in relatie tot bepaalde vragen met fytosanitaire achtergrond, waar deze gegevens te vinden zijn en aan welke eisen de gegevens voldoen. In grote lijnen gaat het om drie hoofdthema's: importgegevens vanwege risico's op insleep van organismen; exportgegevens vanwege economische belangen en mogelijke fytosanitaire problemen; gegevens van Nederlandse productie in verband met risico's op verspreiding van organismen en economische belangen. Ten slotte zijn aanbevelingen gedaan om te komen tot een gestructureerde gegevensverzameling in de toekomst