Search

Osobą odpowiedzialną za realizację procesu zarządzania w organizacji (przedsiębiorstwie) jest menedżer, który każdego dnia podejmuje decyzje. Menedżer musi zdawać sobie sprawę, że jedne decyzje podejmuje się szybciej (decyzje rutynowe), a drugie decyzje muszą być przemyślane (decyzje nierutynowe). Celem artykułu jest przedstawienie kilku modeli podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem zintegrowanego modelu podejmowania decyzji. W opracowaniu przyjęto następującą hipotezę badawczą: zintegrowany model podejmowania decyzji jest gwarantem optymalnego podjęcia decyzji przez menedżera. Artykuł ma charakter teoretyczny i został oparty na studium literatury przedmiotu. The person responsible for the implementation of the management process in the organisation (enterprise) is the manager who makes decisions every day. The manager must be aware that some decisions are made faster (routine decisions) and other decisions must be well thought out (non-routine decisions). The aim of the article is to present several decision-making models with particular emphasis on the integrated decision-making model. The following research hypothesis was adopted in the study: an integrated model of decision-making guarantees optimal decision-making by a manager. The paper is theoretical and based on the study of the literature on the subject. Die Person, die für die Umsetzung des Managementprozesses in einer Organisation (einem Unternehmen) verantwortlich ist, ist der Manager, der jeden Tag Entscheidungen trifft. Die Führungskraft muss sich darüber im Klaren sein, dass einige Entscheidungen schneller getroffen werden (Routineentscheidungen) und andere Entscheidungen durchdacht sein müssen (Nicht-Routineentscheidungen). In diesem Beitrag werden verschiedene Entscheidungsmodelle vorgestellt, wobei der Schwerpunkt auf dem integrierten Entscheidungsmodell liegt. Das Studie geht von der folgenden Forschungshypothese aus: Ein integriertes Entscheidungsfindungsmodell ist eine Garantie für eine optimale Entscheidungsfindung eines Managers. Der Beitrag ist theoretischer Natur und basiert auf einer Literaturstudie. Лицом, ответственным за осуществление процесса управления в организации (предприятии), является менеджер, который каждый день принимает решения. Ме- неджер должен понимать, что некоторые решения принимаются быстро (будничные решения), а другие решения должны быть более тщательно продуманы (нестан- дартные решения). В статье представлено несколько моделей принятия решений. Особенное внимание обращено на интегрированную модель принятия решений. В разработке была принята следующая исследовательская гипотеза: интегриро- ванная модель принятия решений гарантирует оптимальное принятие решений ме- неджером. Статья имеет теоретический характер и основана на исследовании лите- ратуры по данной теме.

Interdyscyplinarność jest jednym z podstawowych postulatów współczesnych badań naukowych, niezwykle istotnym dla nauk o bezpieczeństwie. Szczególnie dostrzegane są związki między bezpieczeństwem a zarządzaniem. Dorobek w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości jest ważny dla nauk o bezpieczeństwie, ponieważ na poziom bezpieczeństwa oddziałuje wiele czynników, które bezpośrednio wymagają zarządzania. Autorzy wskazują, że budowa i zastosowanie strategii w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi może mieć istotny wpływ na usprawnienie podsystemu społecznego i w rezultacie znacznie lepiej oddziaływać na kierowanie systemem bezpieczeństwa narodowego. Interdisciplinarity is one of the basic postulates of modern scientific research. This postulate is of major significance for security studies. The relationship between security and management is given particular emphasis, as the achievements in the discipline of management and quality sciences are important for security studies. Many factors that directly require management affect the level of security. The paper strives to point to the fact that the construction and application of strategies in the area of human resources management can have a significant impact on improving the social subsystem, and, therefore, have a much better influence on the management of the system of national security. Die Interdisziplinarität ist eine der Grundforderungen der modernen wissenschaftlichen Forschungen, sehr bedeutend für die Sicherheitswissenschaften. Besonders werden die Zusammenhänge zwischen der Sicherheit und dem Management erkannt. Der Besitzstand auf dem Gebiet der Managements- und Qualitatswissenschaften ist wichtig für die Sicherheitswissenschaften, da es sich viele Faktoren auf das Sicherheitsniveau auswirken, für die das Management direkt erforderlich ist. Die Autoren weisen hin, dass der Aufbau und die Verwendung der Strategie auf dem Gebiet des Personalmanagements wesentlich die Verbesserung des sozialen Teilsystems beinflussen kann und folglich auf die Verwaltung des Systems der nationalen Sicherheit wirken. Междисциплинарность является одним из основных постулатов современных на- учных исследований, чрезвычайно важным также в науке о безопасности. Особо следует отметить взаимосвязь между безопасностью и управлением. Достижения в области науки об управлении и качестве важны для науки о безопасности, по- скольку на уровень безопасности влияют многие факторы, которые требуют пря- мого управления. Авторы указывают, что построение и применение стратегий в области управления человеческими ресурсами могут оказать существенное вли- яние на улучшение социальной подсистемы и, как следствие, значительно лучше воздействовать на управление системой национальной безопасности.

W sytuacjach kryzysowych w szczególnych przypadkach istnieje konieczność zapewnienia ochrony dużym grupom ludności cywilnej. Realizacji tego celu służą przedsięwzięcia określane jako zbiorowe sposoby ochrony ludności na wypadek zagrożeń. Zalicza się do nich przede wszystkim ewakuację oraz ukrycie w budowlach ochronnych. Aby działania te były skuteczne, muszą one uwzględniać potrzeby całego społeczeństwa. Ważną jego grupą są osoby z niepełnosprawnościami, które z punktu widzenia zapewnienia im bezpieczeństwa w sytuacjach zagrożenia znajdują się w szczególnie trudnym położeniu. Istniejące rozwiązania związane z zapewnieniem ochrony zbiorowej niemal w ogólne nie uwzględniają ich specjalnych potrzeb. Celem artykułu jest przedstawienie obowiązujących w Polsce prawno-organizacyjnych podstaw zbiorowej ochrony osób niepełnosprawnych w sytuacji zagrożenia oraz wskazanie deficytów w tym zakresie. Poruszana problematyka wydaje się być bardzo istotna z punktu widzenia konstytucyjnych gwarancji bezpieczeństwa ogółu obywateli, których znaczną grupę stanowią osoby z niepełnosprawnościami. In crisis situations, there is a need to provide protection for large groups of civilians in special cases. The implementation of this goal is supported by projects defined as collective methods of protecting a population in the event of threats. These include, above all, evacuation and concealment in protective buildings. For these actions to be effective, they must take into account the needs of the whole society. A special group in this context are people with disabilities who, from the point of view of ensuring their safety in emergency situations, are in a particularly difficult position. The existing solutions related to providing collective protection seem to fail to take into account these people’s specific needs. The goal of the paper is to present the legal and organisational foundations applied in Poland for the collective protection of disabled people in an emergency, and to indicate possible deficits in this regard. The issues raised are of major resonance from the point of view of the constitutional guarantees of security for all the Polish nationals, of whom a significant group are people with various disabilities. In den Krisensituationen ist es in besonderen Fällen notwendig, den Schutz großen Gruppen der Zivilbevölkerung zu gewährleisten. Dazu dienen die Vorhaben, die als kollektive Methoden für den Schutz der Bevölkerung in Notsituationen bezeichnet werden, das bedeutet vor allem Leute zu evakuieren und in Sicherheitsgebäuden zu verstecken. Diese Maßnahmen sind wirksam nur, wenn die Bedürfnisse der ganzen Gesellschaft berücksichtigt werden. Eine wichtige Gruppe sind Personen mit Behinderungen, die aus der Sicht der Sicherheitsgewährleistung in einer Notsituation in einer besonders schwierigen Lage sind. Die bestehenden, mit der Gewährleistung des kollektiven Schutzes verbundenen Lösungen, berücksichtigen ihre spezifischen fast gar nicht. Das Ziel des Artikels ist die Darstellung der in Polen geltenden organisatorischen und rechtlichen Grundlagen für den kollektiven Schutz der Behinderten in Notsituationen und Festlegung der Defizite in diesem Bereich. Das behandelte Problem scheint sehr wichtig zu sein aus der Sicht der verfassungsrechtlichen Sicherheitsgewährleistungen für die Bürger, von denen eine bedeutende Gruppe Personen mit Behinderungen darstellen. В чрезвычайных ситуациях, в особых случаях необходимо обеспечить защиту больших групп гражданского населения. Для достижения этой цели проводятся мероприятия, определяемые как коллективные способы защиты населения в случае угроз. Прежде всего, к ним относятся: эвакуация и укрытие в защитных сооружениях. Чтобы эти меры были эффективными, они должны учитывать по- требности всего общества. Важной его группой являются инвалиды, люди с огра- ниченными возможностями, находящиеся в особо тяжелом положении с точки зрения обеспечения их безопасности в чрезвычайных ситуациях. Существующие решения, связанные с обеспечением коллективной защиты, практически не учи- тывают особых потребностей этих людей. В статье изложены польские правовые и организационные основы коллективной защиты людей с ограниченными воз- можностями в чрезвычайных ситуациях и указаны их существенные недостатки. Рассматриваемая проблематика представляется весьма актуальной с точки зрения конституционных гарантий безопасности граждан, значительную группу которых составляют инвалиды.

Współcześnie region określany mianem Nowej Europy doświadcza złożonego i ważnego okresu rozwoju w swojej historii. Większość państw regionu znajduje się na ostatnim etapie transformacji: zrywają z pozostałościami geopolitycznego porządku z czasów dominacji Związku Radzieckiego i koncentrują się na uczestnictwie w formach regionalnej lub globalnej integracji. Podobny scenariusz miał miejsce w Europie Środkowo-Wschodniej pod koniec XX w. W obu przypadkach kluczowe znaczenie miało oddziaływanie aktorów zewnętrznych, głównie jednoczącej się Europy i Stanów Zjednoczonych, którzy budowali paradygmat rozwoju państw regionu. Stawały one w obliczu dylematu wyboru pomiędzy atlantyckim wektorem polityki zagranicznej (pozycja Stanów Zjednoczonych jest tradycyjnie mocna w regionie) a pogłębianiem współpracy z Unią Europejską, do której większość z nich należy. Сегодня регион, который часто называют „Новой Европой” переживает очень сложный и важный период политической истории. Большинство государств этого региона находятся на определенном этапе окончательной трансформации: покончив с геополитическими построениями советского периода, переориентируются на ту или иную форму региональной или глобальной интеграции. Очень похожая ситуация была в Центральной и Восточной Европе в конце ХХ века. В обоих случаях воздействие зарубежных акторов, в первую очередь Объединенной Европы и США, политика которых в основном формирует дальнейшую парадигму развития в этих регионах, имеет первостепенное значение. Эти государства фактически сталкиваются с дилеммой выбора между развитием Атлантического внешнеполитического вектора (позиция Соединенных Штатов традиционно сильна в этом регионе) и углублением интеграционных процессов в Европе, к которой в основном они принадлежат. Publikacja dofinansowana przez Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ

W pracy skoncentrowano się na możliwości wykorzystania założeń teorii systemów do badania zjawisk bezpieczeństwa. Przyjęto następujące założenia: 1) myślenie i podejście systemowe jest wysoce użyteczną poznawczo metodologią badania zjawisk i procesów bezpieczeństwa i jego zagrożeń charakteryzujących się szczególnym poziomem złożoności, a także budowania teorii wyjaśniających; 2) podejście systemowe jest skutecznym narzędziem tworzenia procedur interpretujących procesy i zjawiska bezpieczeństwa i jego zagrożeń, umożliwiającym charakterystykę ich genezy, struktur, zakresu i skutków oddziaływania, uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, a także przedsięwzięć mających na celu zapewnienie pożądanego ich poziomu. The work focuses on the possibility of using the assumptions of system theories to study security phenomena. It was assumed that 1) system thinking and system approach is a cognitively useful methodology of considerable value for studying the processes and phenomena related to security and its threats, characterised by a particular level of complexity and building explanatory theories; 2) the system approach is an effective tool for creating procedures that interpret security processes and phenomena and its threats, enabling characterization of their genesis, structures, scope and impact, external and internal conditions, as well as projects aimed at ensuring their desired level. In diesem Artikel hat man sich auf die Möglichkeiten der Nutzung der Voraussetzungen der Systemtheorie zur Forschung der Sicherheitsphänomene konzentriert. Man hat folgende Voraussetzungen angenommen: 1) Systemdenken und Systemansatz ist eine kognitiv sehr nützliche Methodologie für Forschung der Sicherheitsphänomene und Sicherheitsprozesse und ihrer Risiken, die sich durch ein besonderes Komplexitätsniveau kennzeichnen, als auch Aufbauen der Theorien zur Erklärung; 2) der Systemansatz ist ein wirksames Instrument zur Schaffung der Verfahren zur Auslegung der Sicherheitsprozesse und Sicherheitserscheinungen und ihrer Risiken, ermöglicht Beschreibung ihrer Genese, ihrer Strukturen, ihres Bereichs und Auswirkungen, der Außen- und Innenbedingungen, als auch der Maßnahmen, die Gewährleistung ihres entsprechenden Niveaus zum Ziel haben. В статье рассмотрены возможности использования принципов теории систем для исследования явлений безопасности. Приняты следующие концепции: 1) мыш- ление и системный подход являются полезной, когнитивной методологией иссле- дования явлений и процессов безопасности и угроз безопасности, отличающейся особым уровнем сложности, а также предоставляющей возможность построения объясняющих теорий; 2) системный подход является эффективным инструментом создания процедур, объясняющих процессы и явления безопасности и угроз без- опасности, позволяющих дать характеристику их происхождения, структур, мас- штабов и последствий воздействия, внешних и внутренних условий, а также дей- ствий, направленных на обеспечение желаемого уровня безопасности.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication W 2013 r. do polskiego prawa zamówień publicznych wdrożona została Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/81/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniająca dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE (tzw. dyrektywa obronna). Transponowanie dyrektywy obronnej do polskiego prawa krajowego powinno było zostać dokonane z zachowaniem (na tyle, na ile to możliwe) możliwości wzmocnienia dzięki zamówieniom publicznym udzielanym przez Polskę potencjału polskiego przemysłu, w szczególności jego potencjału rozwojowego. Przedmiotem opracowania jest ocena implementacji dyrektywy obronnej do polskiego prawa krajowego, m.in. wykorzystania przy tym mechanizmów sprzyjających rozwojowi polskiego przemysłu. In 2013, Directive 2009/81/EC of the European Parliament and the Council of 13 July 2009 on the coordination of procedures for the award of certain works contracts, supply contracts and service contracts by contracting authorities or entities in the fi elds of defense and security, amending Directives 2004/17/EC and 2004/18/EC (Directive 2009/81), was implemented into the Polish national law on public procurement. The transposition of Directive 2009/81/EC into the Polish national law should have been carried out with the preservation (as far as possible) of strengthening the Polish defense industry potential, especially its developmental potential, through public contracts awarded by Poland The article assesses the implementation of Directive 2009/81 into the Polish law, as well as the mechanisms for Polish industry development which were used during this process. В 2013 году к польскому закону о государственных заказах была добавле- на Директива Европейского парламента и Европейского совета 2009/81/WE от 13 июля 2009 года «о координации процедур заключения контрактов на ра- боты, поставку и предоставление услуг предприятиями или организациями в об- ласти обороны и безопасности», вносящей изменения в Директивы 2004/17/WE и 2004/18/WE (так называемая «оборонная директива»). Перенос «оборонной директивы» в польское национальное законодательство предполагалось вво- дить с сохранением (насколько это было возможным) возможности поддержки, благодаря государственным заказам, потенциала польской промышленности, особенно укрепления потенциала ее развития. В статье дано оценку введения «оборонной директивы» в польское национальное законодательство и исполь- зование механизмов способствующих развитию польской промышленности.

Since the fall of the Union of Soviet Socialist Republics, the Russian Federation has been trying to regain its importance in the global arena. One way of restoration of influence in the world is to build a multipolar order, including the establishment of regional alliances. Shanghai Cooperation Organization is one of such attempts in the region of Central Asia, and even the entire Asian continent. Therefore, drawing attention to the role of Russian Federation in the development of this structure appears to be important, especially when considering the growing significance of Central Asia as a result of the construction of the New Silk Road. Russian authorities, however, do not limit their involvement to the single structure. At the same time they are working on development of other organizations, aimed at building their influence in the world. By such actions Russian Federation is trying to minimize the significance of the People's Republic of China, European Union and Unit-ed States of America, especially in the so-called near abroad. Со временем распада Союза Советских Социалистических Республик Российская Федерация пытается вернуть свое значение на международной арене. Одним из способов восстановления влияния в мире является образование многополярного порядка, в том числе формирование региональных альянсов. Шанхайская организация сотрудничества является одной из таких попыток не только в регионе Центральной Азии, но даже на всем азиатском континенте. Поэтому привлечение внимания к роли Российской Федерации в развитии этой структуры представляется важным, особенно если учесть растущее значение Центральной Азии в результате строительства Нового Шелкового Пути. Однако российские власти не ограничивают свое участие до одной структуры. В то же время они работают над развитием других организаций, направленных на восстановление своего значения в мире. Подобными действиями Российская Федерация пытается свести к минимуму значение Китайской Народной Республики, Европейского Союза и Сое-диненных Штатов Америки, особенно в так называемом ближнем зарубежье.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication W artykule przedstawiono istotę koncepcji zarządzania procesowego oraz jej znaczenie w naukach o zarządzaniu. Procesowe podejście do działalności wszelkiego rodzaju instytucji jest obecnie postrzegane jako jeden z głównych trendów skutecznego zarządzania. Procesy, które stanowią główne elementy tej działalności, są w istocie złożeniem realizowanych funkcji w innym przekroju. W artykule wskazano na możliwości implementacji teoretycznych założeń orientacji procesowej do treści nauk o bezpieczeństwie i obronności. W szczególności może to dotyczyć takich dyscyplin i specjalności jak dowodzenie, zarządzanie kryzysowe czy kierowanie instytucjami bezpieczeństwa i obronności. Zagwarantować to powinno dalszy rozwój nauk o bezpieczeństwie i obronności, zwłaszcza w kontekście szybko rozszerzającego się społeczeństwa informacyjnego. In this article the concept of process management and its meaning in management sciences was presented. It underlined that process approach in an activity of many different institutions is now viewed as one of the main trends towards efficient management. Processes as the main elements of the activity are actually combination of realized functions in other system. This article indicated possibilities of implementation of the theoretical presumptions of process orientation to security and defence sciences. Especially it may concern such disciplines and specialities as command, crisis management or managing security and defence institutions. This way it should guarantee further progress of the security and defence sciences especially in the context of information society who expands very quickly. В статье представлено суть концепции процессного управления и его значение в управленческих науках. Процессный подход к деятельности любых типов учреждений в настоящее время рассматривается в качестве одной из главных тенденций эффективного управления. Процессы, которые являются ключевыми элементами этой деятельности в сущности являются совокупностью проводимых функций. В статье указаны возможности применения теоретических основ процессного управления в науках о безопасности и обороноспособности. В частности, это может быть связано с такими дисциплинами, как управление, антикризисное управление или управление учреждениями стоящих на стражи безопасности и обороноспособности. Применения этого подхода должно обеспечить дальнейшее развитие наук о безопасности и обороноспособности, особенно в контексте быстро развивающегося информационного общества.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication W artykule uzasadniono pogląd o znaczącej roli CSR w działaniach organizacji znajdującej się w sytuacji kryzysu pozaekonomicznego. Realizacja CSR pozwala na oparcie się na wartościach związanych zarówno w odpowiedzialnością społeczną, jak i ekologiczną. Fakt ten ma duże znaczenie zarówno dla kształtowania bezpieczeństwa ekologicznego, jak i społecznego, z podkreśleniem roli interesariuszy. Omówiono dotychczasowe działania w ramach CSR w kontekście bezpieczeństwa wskazując na istniejące normy i praktyki. Podkreślono znaczenie dialogu z interesariuszami oraz skierowane do nich raportowanie społeczne, które powinno uwzględniać aspekty bezpieczeństwa. Wskazano na rolę negocjacji z interesariuszami dla poprawy bezpieczeństwa. Podkreślono związki CSR z koncepcją sustainability oraz znaczenie CSR w budowie organizacji zwinnej i w budowie kompetencji organizacji oraz jej architektury. Celem tych działań jest dostosowanie się do zmian w otoczeniu w kontekście tworzenia organizacji o charakterze resilience. Ma to szczególne znaczenie dla funkcjonowania infrastruktury krytycznej. Zaprezentowano pogląd, że w kolejnych etapach swojego rozwoju CSR będzie szerzej uwzględniać problematykę bezpieczeństwa. The paper justifies the view of significant role of CSR in the activities of an organisation in the situation of non-economic crisis. Following with CSR allows basing on values related to both social and ecological responsibility. This fact is of major importance for developing both ecological and social safety, with emphasis on the role of the stakeholders. The current CSR activities in the context of safety have been discussed with the indication of the existing standards and practice. The importance of dialogue with stakeholders is emphasised along with social reporting addressed to them, which should take aspects of safety into consideration. The role of negotiations with stakeholders in order to enhance safety is indicated. The relations of CSR with the sustainability concept are emphasised. The importance of CSR in the structure of the agile organisation and in building competencies of the organisation and its architecture is presented. The objective of these actions is to adjust to changes in the surroundings in the context of creating a resilient organisation. This is of special importance for functioning of the critical infrastructure. The opinion has been presented that CSR will take into consideration the issues of safety in a broader way in the following stages of its development. В статье представлен взгляд подчеркивающий важную роль Корпоративной соци- альной ответственности (КСО), в деятельности организации, находящейся в ситуации кризиса неэкономического характера. Реализация КСО позволяет преодолеть про- блемы, связанные с социальной и экологической ответственностью. Этот фактор име- ет большое влияние на формирование экологической и социальной безопасности всех заинтересованных сторон. В статье рассмотрено действия КСО в контексте без- опасности, указаны существующие стандарты, нормы и действительное положение вещей. Подчеркнуто значение диалога с заинтересованными сторонами, проводи- мой социальной отчетности, которая должна принимать во внимание аспекты безо- пасности. Указанно роль переговоров с заинтересованными сторонами в повышении безопасности. Подчеркнуто связи КСО с концепцией sustainability (устойчивости) и значение КСО в построении конструкции эластичной, компетентной организации. Цель этих действий заключается в приобретении способности адаптации к изменени- ям в окружающей среде в контексте создания устойчивой организации типа resilience. Это имеет особое значение для функционирования критической инфраструктуры. Ав- тор представил мнение, что на последующих этапах своего развития КСО будет лучше более глубоко учитывать проблематику безопасности.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Polska gospodarka oraz jej bezpieczeństwo są znacząco oparte na stabilności funkcjonowania sektora MSP. Mocny, innowacyjny, ciągle rozwijający się sektor tych przedsiębiorstw jest wskazany w oparciu o wyszczególnione w literaturze role tegoż sektora jako element składowy szeroko rozumianego pojęcia bezpieczeństwa ekonomicznego państwa. Przedstawione znaczenie płynności finansowej oraz jej wpływ na istotne procesy gwarantujące przedsiębiorstwom tego sektora rozwój oraz bezpieczeństwo ma bezpośrednie przeniesienie na stan jego funkcjonowania, a zarazem szeroko rozumiane bezpieczeństwo ekonomiczne państwa. Zachwianie stabilności płynności finansowej jest poważnym niebezpieczeństwem, które w gospodarce rynkowej jest częstym zjawiskiem, dlatego też wymaga ono ciągłego nadzoru oraz odpowiedniej polityki i strategii gwarantujących jak najmniejsze zakłócenia w procesie funkcjonowania oraz rozwoju przedsiębiorstwa. Bardzo istotnym narzędziem w rękach zarządzających firmami tego sektora, podnoszącym gwarancje zachowania bezpieczeństwa i płynności finansowej, jest biały wywiad, którego celem jest pozyskanie wiedzy dotyczącej sytuacji ekonomicznej kontrahentów oraz powstałych nadużyć na szkodę firmy. Ciągle występujące zmiany na rynku powodują, że biały wywiad wskazuje się jako narzędzie konieczne do stosowania w codziennym funkcjonowaniu, rozwoju oraz budowaniu bezpieczeństwa ekonomicznego przedsiębiorstwa. Stworzenie przez przedsiębiorstwo wewnętrznego systemu pozyskiwania i gromadzenia informacji jest elementem wczesnego ostrzegania przed zagrożeniami oraz niebezpieczeństwami, jakie niesie gospodarka wolnorynkowa, a uzyskana wiedza w wyniku analizy tych informacji i wykorzystana w procesie decyzyjnym jest bardzo istotnym narzędziem dla zarządzających. The Polish economy and its security are significantly based on the stability of functioning of the SMEs sector. The strong, innovative and still developing sector of such enterprises is presented on the basis of roles of that sector, specified in literature, as an element of broadly understood idea of the economic security of the state. The importance of financial liquidity presented herein and its impact on essential processes, which guarantee enterprises in this sector their development and security, directly translates into the condition of their functioning and at the same time into the broadly understood economic security of the state. Upsetting of the stability of financial liquidity is a serious danger, which is a frequent phenomenon in the market economy, that is why it requires a continuous supervision and appropriate politics and strategies which guarantee the least possible disturbances of the process of functioning and development of an enterprise. An essential tool in hands of managers of enterprises in that sector, which increases guarantees of maintaining the security of financial liquidity, is the open-source intelligence aimed at obtaining information on the economic standing of contracting parties and frauds committed to the detriment of an enterprise. Continuous changes in the market cause that the open-source intelligence is indicated as a tool necessary to be applied in everyday functioning, development and building up economic security of an enterprise. The creation of an in-company system of obtaining and collecting information is an element of early warning about threats and dangers, which free-market economy brings, and the knowledge acquired as a result of the analysis of such information and applied in a decision-making process is an essential tool for managers. Польская экономика и ее безопасность существенным образом основаны на стабиль- ности функционирования сектора малых и средних предприятий (МСП). Сильный, инновационный, постоянно развивающийся сектор этих предприятий – это важный составляющий компонент широко понимаемой экономической безопасности госу- дарства. Значение финансовой ликвидности и ее влияния на существенные процес- сы, гарантирующие предприятиям этого сектора развитие и безопасность имеют непосредственное воздействие на состояние их функционирования, а вместе с тем на широко понимаемую экономическую безопасность государства. Разрыв стабиль- ности финансовой ликвидности представляет серьезную опасность, которая остается частым явлением в рыночной экономике и поэтому требует постоянного контроля и соответствующей политики и стратегии, гарантирующих устойчивость процессов функционирования и развития предприятия. Существенным инструментом в руках управляющих фирмами этого сектора, повышающим гарантии сохранения безопас- ности финансовой ликвидности, является разведка на основе открытых источников, направленная на получение информации об экономическом положении контраген- тов и злоупотреблениях совершенных в ущерб фирме. Происходящие на рынке посто- янные изменения ведут к тому, что разведка на основе открытых источников остается необходимым инструментом повседневной деятельности, развития и построения экономической безопасности предприятия. Создание предприятием собственной внутренней системы сбора и сохранения информации – это элемент раннего преду- преждения об угрозах, какие несет рыночная экономика, а знания полученные в ре- зультате анализа такой информации, используемые в процессе принятия решений, являются важным инструментом для менеджеров предприятий.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Artykuł omawia uwarunkowania bezpieczeństwa informacyjnego, a przede wszystkim ochrony informacji niejawnych w Polsce, zarówno w sferze cywilnej, jak i wojskowej. Autor interpretując polskie akty prawne ukazuje najważniejsze czynniki oraz rozwiązania techniczno-organizacyjne zabezpieczenia treści chronionych. Z uwagi na rangę tematu, za punkt wyjścia przyjęto przesłanki wolności informacyjnej zawarte w ustawie zasadniczej, czynniki opisane w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP z 2014 r., czy ustawie o ochronie informacji niejawnej i licznych rozporządzeniach oraz w rozdziale związanym z tą problematyką, w Kodeksie Karnym. Autor podkreśla ważność dostępu do informacji, jako składową strategicznych uwarunkowań funkcjonowania organizacji państwa. The thesis analyzes the conditions of information safety/security with the special emphasis on classified information protection in Poland, taking into consideration both civilian and military spheres. The Author presents the interpretation of respective legal acts thereby emphasizing crucial factors, technical-organizational solutions to the protection of classified contents/information. Considering the importance of the subject matter, the Author begins by discussing the freedom of information premises included in the constitution, then moving to factors included in the National Security Strategy, the protection of classified information act and numerous regulations as well as reformatory/ remedial character of the issues in question as presented in the respective chapter of the penal code. The Author emphasizes the importance of information access as a thread of strategic conditions of the functioning of state organization. В статье рассмотрены условия информационной безопасности, прежде всего, связан- ные с защитой гражданской и военной секретной информации в Польше. Автор ин- терпретируя польские правовые акты, указывает наиболее весомые факторы и тех- ническо-организационные решения по защите секретной информации. Имея ввиду важность тематики, в качестве отправной точки, рассмотрено правовые решения связанные со свободой информации, содержащиеся в Основном законе, факторы, описанные в «Стратегии национальной безопасности Республики Польша» от 2014 года, в «Законе о защите секретной информации», во многочисленных распоряже- ний, а также во главе Уголовного кодекса, рассматривающей этот вопрос. Автор под- черкивает важность доступа к информации – как компоненту стратегических условий функционирования организации государства.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Internet rzeczy, jako zjawisko przekazu danych i informacji między ludźmi a maszynami, czy tylko między maszynami, nie jest nowe, ale mało znane w naukach technicznych i praktycznie nieznane w naukach społecznych. W krótkiej perspektywie czasu sieć będzie w przeważającej części obsługiwać przepływ informacji związanej z Internetem rzeczy. Internet rzeczy wygenerował już wiele problemów, których rozwiązanie nie weszło w fazę standaryzacji, a to dopiero wierzchołek góry lodowej. Nieuchronność i naturalność zjawiska związana z Interwentem rzeczy niesie ze sobą także, a może przede wszystkim wiele zagrożeń dla swobody konkurencji, ograniczenia swobód obywatelskich, ograniczenia prywatności i wiele zjawisk temu podobnych. Dla Internetu rzeczy istotne są przemiany społeczne. Wzrośnie efektywność gospodarowania, zmaleją istotnie koszty produkcji, zmaleje zużycie energii, nastąpi optymalizacja w czasie rzeczywistym wykorzystania tak czasu, jak i zasobów. Internet of Things, as the phenomenon of data and information transfer between people and machines, or just between machines, is not at all new, but in technical sciences known only to a limited degree and virtually unknown in social sciences. In the short term, the network will mostly handle the flow of information related to the Internet of Things. Internet of Things has already generated a lot of problems, the solutions to which have not entered into standardization phase and this is just the tip of the iceberg. The inevitability and naturalness of the phenomena linked to the Internet of Things carries also or first of all a lot of risks, both to competition, restrictions on civil liberties, privacy restrictions and many other similar phenomena. Internet of Things is going to cause significant social changes. Economic efficiency will increase, production costs will significantly decrease, energy consumption will decrease and real-time use of both time and resources will be optimized. Интернет вещей, как явление передачи данных и информации между людьми и ма- шинами, или только между машинами не является новым, но остается мало извест- ным в области технических наук и практически полностью неизвестным в гуманитар- ных науках. В краткосрочной перспективе сеть будет обслуживать основные потоки информации, связанные с Интернетом вещей. Интернет вещей является причиной многих проблем, решение которых не вступило в фазу стандартизации. Неизбеж- ность и естественность явления, связанного с Интернетом вещей содержит в себе также множество угроз для свободы конкуренции, гражданских свобод, конфиден- циальности и многих других подобных явлений. Интернет вещей имеет влияние на социальные перемены: повышение экономической эффективности, снижение про- изводственных затрат, снижение энергопотребления, оптимизация в режиме реаль- ного времени использования времени и ресурсов.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Celem opracowania było przedstawienie zagrożeń występujących w hotelarstwie i wybranych aspektów związanych z bezpieczeństwem w hotelu oraz prezentacja przykładów rozwiązań wpływających na poprawę bezpieczeństwa. Analiza materiałów źródłowych, w tym aktów prawnych i statystyk policyjnych, miała jednocześnie na celu uzupełnienie, usystematyzowanie i aktualizację zagadnień związanych z bezpieczeństwem w hotelarstwie. W pierwszej części artykułu przedstawiono terminologię usług hotelarskich, warunki i miejsce ich świadczenia oraz informacje na temat liczby obiektów noclegowych w Polsce na przestrzeni dziesięciu lat. Część druga porusza kwestie odpowiedzialności hotelarza. Zagrożenia występujące w hotelu zostały przybliżone w kolejnej, trzeciej części. Następnie przedstawiono wybrane aspekty związane z bezpieczeństwem w hotelu. Przykłady rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo w obiekcie noclegowym były przedmiotem rozważań w ramach ostatniej części. W 2011 roku było w Polsce ponad 7 tys. turystycznych obiektów noclegowych. Rodzaje i kategorie obiektów hotelarskich zostały określone w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych. Wymagania co do wyposażenia i świadczonych usług dla poszczególnych rodzajów i kategorii obiektów hotelarskich określa minister właściwy do spraw turystyki w drodze rozporządzenia. Poza tym z omawianym zagadnieniem koresponduje szereg innych przepisów, w tym odnoszące się do odpowiedzialności hotelarza. Zakres owej odpowiedzialności jest szeroki i wiąże się z odpowiedzialnością za należyte wykonanie usługi, za rzeczy wniesione do obiektu, za stworzenie lub przyczynienie się do stworzenia zagrożenia życia bądź zdrowia gości, za szkodę na zdrowiu lub utratę życia. Zagrożenia w hotelarstwie mogą mieć swoje źródło w czynnikach zewnętrznych, do których należy zaliczyć występowanie zjawisk patologicznych lub mogą być związane z obiektem i jego lokalizacją. Jak wykazują dane w przypadku hoteli, zajazdów, hoteli pracowniczych oraz kempingów i pól namiotowych najczęściej dokonywane są przestępstwa związane z kradzieżą cudzego mienia. Niemniej jednak zwiększanie bezpieczeństwa nie sprowadza się do przeciwdziałania kradzieżom. Wśród środków neutralizacji zagrożeń znajdują się środki: prawne, organizacyjno- taktyczne, architektoniczno-budowlane, mechaniczne, elektroniczne, fizyczne. Ważna jest współpraca między hotelarzami, policją i innymi służbami związanymi z bezpieczeństwem na terenie, w którym znajduje się obiekt. The aim of the study was to present risks in the hotel industry and certain aspects relating to security in the hotel and the presentation of examples of solutions affecting the safety improvement. Analysis of source materials including legislation and police statistics yet have purpose to complement, systematize and update security issues in hotel industry. The article consists of five main parts. The first presents the terminology of hotel services, terms and place of supply and information on the number of accommodation facilities in Poland over ten years. The second part addresses the issues of hoteliers' responsibilities. Risks are approximate at the next, the third part. Then presents some aspects related to safety at hotels. Then there are presented some aspects related to security at the hotel. Examples of solutions that improve security in the accommodation are a subject to consideration within the last part. In 2011, Poland had more than seven thousands of tourist accommodation places. The types and categories of hotel facilities were established in the Act of 29 August 1997 on tourist services. Requirements for equipment and services for the various types and categories of hotel facilities determines the minister in charge of tourism in the way of regulation. Furthermore, with discussed issue corresponds number of other regulations, including those relating to the responsibility of the proprietor. The scope of this responsibility is broad and involves the responsibility for the proper execution of the service, for things brought to the facility for creating or contributing to the development of life-threatening or health visitors, for damage to health or loss of life. Risks in the hotel industry may have its origin in external factors which include the presence of pathological phenomena, or may be associated with an object and its location. As shown by the data in the case of hotels, inns, hotels and workers camp and campsites are usually made of offenses relating to the theft of someone else's property. However, increasing the security cannot be reduced to the prevention of theft. Among the resources neutralizing threats are such resources as: legal, organizational and tactical, architectural and construction, mechanical, electronic, physical. The important is the collaboration between hoteliers, police and other securityrelated services in an area where the facility is located. Целью статьи является указание угроз для гостиничного дела и выбранных аспектов, связанных с безопасностью в гостиницах, а также презентация примеров решений, которые повышают эту безопасность. Анализ исходных материалов, в том числе законодательных актов и полицейской статистики, был проведен с целью систематизирования и актуализирования проблем безопасности в гостиничном деле. В первой части статьи приведено терминологию гостиничных услуг, условия и место их предоставления, дано информацию о количестве гостиничных объектов в Польше в последние десять лет. Во второй части рассмотрены вопросы ответственности гостиниц, а примеры угроз для отелей приведены в третьей части статьи. Примеры решений направленных на повышение уровня безопасности в гостиницах указаны в последней части изыскания. В 2011 году в Польше работало более 7000 гостиничных объектов. Виды и категории гостиниц были изложены в Законе от 29 августа 1997 года о туристических услугах. Требования к оборудованию и предоставляемым услугам для различных типов и категорий гостиничных объектов указаны в распоряжении министра по туризму. Кроме того вопросы гостиничного бизнеса, в том числе касающиеся ответственности отеля, затрагиваются также в других законодательных актах. Диапазон этой ответственности является довольно широким и включает в себя ответственность за надлежащее выполнение услуг, за предметы вносимые в отель, за создания или содействие созданию опасности для жизни или здоровья гостей, за ущерб, причиненный здоровью, или гибель людей. Угрозы гостинице могут иметь свой источник во внешних факторах, напр. патологические явления, связанные с местом её расположения. Как указывает статистика, в случае гостиниц, отелей, кемпингов, общежитий в основном мы имеем дело с преступлениями против собственности - кражами. Однако увеличение безопасности не ограничивается только к профилактике краж. Среди мер используемых для нейтрализации угроз следует указать: юридические, организационные, тактические, архитектурно-строительные, механические, электронные, физические. Важным является сотрудничество между гостиницами, полицией и других службами, ответственными за безопасность в районе расположения гостиницы.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Kiedy państwa członkowskie Unii Europejskiej w 1999 r. jednomyślnie podjęły decyzję o ustanowieniu Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, przystąpiły jednocześnie do tworzenia odpowiednich narzędzi, służących do jej realizacji. Zdecydowano o powołaniu organów i instytucji oraz wypracowaniu procedur, które umożliwiłyby szybkie i precyzyjne podejmowanie decyzji dotyczących planowania i prowadzenia działań w obszarze bezpieczeństwa i obrony. Od tamtego czasu Unia Europejska, a także jej zdolności reagowania kryzysowego przeszły szereg przeobrażeń. Autor, na podstawie badań i doświadczeń własnych z pracy w strukturach planowania poziomu polityczno-strategicznego Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, zwięźle opisuje tendencje w zarządzaniu kryzysowym Unii Europejskiej, dotyczące między innymi ewolucji unijnych organów i instytucji, procedur zarządzania kryzysowego, wdrażania podejścia zintegrowanego oraz trendy w nowo powoływanych misjach reagowania kryzysowego. In 1999 the European Union member states had made a unanimous decision to establish the European Security and Defence Policy. They simultaneously began to develop adequate tools serving its implementation. Decisions were made to create organs and institutions and to develop appropriate procedures which would enable fast and accurate decision-making concerning planning and conducting activities in the fi eld of security and defence. Since that time the European Union and its crisis management capacities have undergone numerous transformations. The author, basing on research and own experiences of work in political-strategic planning structures of the European External Action Service, concisely presents trends in the European Union crisis management, which concern, among others, the evolution of the Union’s organs and institutions, crisis management procedures, implementation of comprehensive approach and trends in the newly-deployed crisis intervention missions. В 1999 году, когда государства-члены Европейского Союза единогласно при- няли решение о создании «Европейской политики безопасности и обороны» (CSDP), вместе с тем они приступили к созданию соответствующих инструмен- тов способствующих ее реализации. Было также принято решение о созда- нии органов, институций и разработке процедур, позволяющих быстро и точно принимать решения, касающиеся планирования и осуществления деятельности в области безопасности и обороны. С тех пор, Европейский Союз и его способ- ность реагирования на кризисные ситуации претерпели ряд преобразований. Автор, основываясь на собственных исследованиях и опыте работы в структу- рах планирования политическо-стратегических действий Европейской служ- бы внешнеполитической деятельности, кратко описывает тенденции в обла- сти антикризисного управления Европейского Союза, в частности, касающихся эволюции органов и учреждений ЕС, процедур антикризисного управления, введения комплексного подхода и тенденций в уже действующих миссиях ан- тикризисного реагирования.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Popyt na energię stale rośnie. Niezaprzeczalność tego faktu generuje szereg problemów dla wszystkich państw świata. Rozwój gospodarczy państw powoduje wzmożony zapotrzebowanie na energię. Autorka niniejszej publikacji w pierwszej części ukazuje strukturę rynku energetycznego Rumunii. W drugiej części następuje porównanie rynku energetycznego w Polsce i Rumunii u progu II dekady XXI wieku. Rumunii brakuje nowej strategii dla sektora energetycznego. Rozwiązaniem ma być gaz łupkowy (zmiana stanowiska od 2013 r.), energetyka odnawialna, energia jądrowa, węgiel oraz angażowanie się państwa w międzynarodowe projekty energetyczne. W przypadku Polski strategię dyktuje dokument Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. Proponowane rozwiązania to budowa elektrowni jądrowej, gaz niekonwencjonalny, terminal LNG w Świnoujściu, energetyka odnawialna, oraz energia z węgla. Głównym problemem wynikającym z wykorzystania węgla, jest zbyt wysoka emisja, CO2, co jest niezgodne ze strategią UE (niskoemisyjność). Rozwiązaniem mają być czyste technologie węglowe. Całość pracy została zakończona krótkim podsumowaniem bogatym we wnioski końcowe. Demand for energy is still growing. This is an undeniable fact and a problem for every country in the World. The economical growth of the countries and their development requires considerable amounts of energy and generates huge energy consumption. In the first part of this publication the author shows the structure of the energy market in Romania. The second section focuses on the comparison of the energy markets in Romania and Poland at the beginning of the second decade of the twenty-first century. Romania lacks a new strategy for the energy sector. The solution may be shale gas (a change since the beginning of 2013), renewable energy, nuclear power, coal or the country's involvement in international energy projects. In the case of Poland the strategy is determined by the document Polityka energetyczna Polski do 2030 roku (Poland's energy policy up to 2030). The recommended solutions are: the construction of a nuclear power station, unconventional gas, Świnoujście LNG Terminal, renewable energy and energy from coal. The main problem associated with coal is too high emission of CO2, which does not comply with the EU's strategy (low emissivity). Clean coal technology is a proposed solution. The publication ends with a short summary and conclusions. Спрос на энергию продолжает расти. Неопровержимость этого факта создает ряд проблем для всех стран мира. Экономическое развитие государств приводит к увеличению спроса на энергию. Автор статьи в первой части показывает структуру энергетического рынка Румынии. Во второй части - дает сравнительный анализ энергетического рынка Польши и Румынии в начале второго десятилетия XXI века. Румынии не хватает новой стратегии для энергетического сектора. Решением проблемы должен стать сланцевый газ (изменение позиции с 2013 г.), возобновляемые источники энергии, ядерная энергия, уголь и участие государства в международных энергетических проектах. В случае Польши стратегия развития указана в документе «Польская энергетическая политика до 2030 года». Предлагаемые решения - это строительство атомной электростанции, нетрадиционный газ, терминал сжиженного природного газа в Сви- ноуйсьце, возобновляемые источники энергии и энергия из угля. Основной проблемой, возникающая при использовании угля, является чрезмерно высокая эмиссия С02, что противоречит стратегии ЕС (сокращение эмиссии СО2). Решением проблемы должны быть более чистые угольные технологии. В конце статьи дано краткое резюме, в котором представлены главные выводы исследования.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication Wśród instytucji właściwych w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego funkcjonuje m.in. Straż Leśna, która zajmuje się zwalczaniem przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego i ochrony przyrody oraz wykonuje inne zadania w zakresie ochrony mienia. Realizując te zadania korzysta ona z szeregu uprawnień, w tym prawa stosowania przymusu bezpośredniego, przy czym przepisy regulujące tę problematykę nie są w tym zakresie zbyt szczegółowe i wyczerpujące. Dlatego niniejszy artykuł podejmuje próbę uszczegółowienia ustawowo określonych zadań Straży Leśnej i przyporządkowania im poszczególnych uprawnień tej formacji. One of the institutions competent in the matters of internal security is Forest Guard which is engaged in the fi ght against crime and delinquency concerning the disturbances of the forest and nature conservation and which also performs other tasks for the protection of property. In carrying out these tasks, it uses a number of rights, including the right of direct coercion, yet the rules governing these issues are not suffi ciently detailed and exhaustive in this respect. Therefore, this article attempts to specify the statutory duties of Forest Guard and assign specifi c powers of this formation to them. Среди учреждений, в чьей компетенции находятся вопросы внутренней безо- пасности функционирует Государственная лесная охрана, которая участвует в борьбе против преступности и правонарушений в области лесного хозяйства и охраны природы, а также решает задачи по защите собственности. При вы- полнении этих задач, она имеет ряд полномочий, включая право применения прямого принуждения, при чем, следует отметить, что законы регулирующие этот вопрос не всегда являются точными, четкими и ясными. Таким образом, в статье предпринято попытку подробно изложить поставленные законодате- лем задачи Лесной охраны и ее полномочия.