Search

Cel: Celem artykułu jest przedstawienie idei płacy wydajnościowej przed publikacją pracy H. Leibensteina pt. Economic Backwardness and Economic Growth. Jest to analiza błędu poznawczego polegającego na odrzucaniu danych empirycznych niezgodnych z dominującą teorią. Metodyka badań: Cel został zrealizowany przez analizę porównawczą treści wcześniejszych prac ekonomicznych. Wyniki badań: Treści, które znaleźć można w pracy H. Leibensteina z 1957 r., wielokrotnie pojawiały się we wcześniejszych publikacjach, były jednak marginalizowane, gdyż uwzględnienie efektów płacy wydajnościowej mogłoby prowadzić do sformułowania teorii ekonomicznej niezgodnej z dominującą filozofią społeczną leseferyzmu. H. Leibenstein wskazywał, że w wielu sytuacjach wyższe płace prowadzą do wzrostu efektywności. Dzieje się tak w przypadku robotników otrzymujących bardzo niskie płace, ponieważ dzięki wyższym dochodom lepiej się odżywiają i regenerują siły, a to prowadzi do wzrostu ich sił fizycznych. Pewną rolę w opisie skutków płacy wydajnościowej odgrywały też jej aspekty motywacyjne. Efekty opisane przez H. Leibensteina były w rzeczywistości wcześniej znane zarówno wielu teoretykom ekonomii, jak i praktykom zarządzania. Stosowali je menedżerowie, np. R. Owen, bracia Cadbury i H. Ford, a opisywali uznani ekonomiści od A. Smitha do A. Marshalla. Wnioski: Wielokrotne pojawianie się i następujące po nim zapominanie o płacy wydajnościowej jest więc dobrym przykładem częstego błędu poznawczego polegającego na marginalizowaniu faktów sprzecznych z dominującymi teoriami, które bywają traktowane jako anomalie niepodważające samej teorii. Wkład w rozwój dyscypliny: Przeprowadzona analiza może stać się częścią szerzej zakrojonych badań, które dotyczyłyby przyczyny odrzucania jednych, a akceptowania innych teorii. Artykuł jest przyczynkiem do tego rodzaju badań. Objective: The article analyses the idea of efficiency wage before H. Leibenstein’s work from 1957 as an example of specific cognitive bias. The bias centers around the rejecting or neglecting of empirical data not in accordance with theories of mainstream economics. Research Design & Methods: The method used was comparative analysis of economics texts. Findings: The article shows that the concept of the efficiency wage was often neglected and marginalized, supposedly because it could have paved the way to unorthodox economic theory, and away from the dominant laissez-faire thinking of most ecomomists. H. Leibenstein shows a case in which higher wages implicate higher efficiency. This is the special case of low-paid workers, who in consequence are better nourished, thus gaining strengthen and vitality, which in turn makes them better labourers. Another factor in H. Leibenstein’s analysis was the motivating function of higher wages. Efficiency wage effects were known to economists as well as managers long before H. Leibenstein. Practitioners of efficiency wages have included R. Owen, Cadbury brothers and H. Ford, while more theoretical-oriented economists have included authors from A. Smith to A. Marshall. Implications/Recommendations: Efficiency wage theory was revealed and forgotten many times before H. Leibenstein. This phenomenon is an example of a well-known cognitive bias: neglecting evident facts that are incompatible with established theories and are thus treated as irrelevant anomalies. Contribution: Part of the analysis done for this article may become a part of a research programme showing ways economists make theoretical choices. This article will contribute to such a programme.

The article deals with importance of knowledge for single enterprise and for the whole economy. In the 50s of the last century Solow and Swan created the first macroeconomic model which indicated that the economic growth depends on the pace at which the amount of knowledge increases. It turned out to be a real challenge for economists to measure the amount of knowledge (or the technological advancement) because there are many ratios and quantities which indirectly indicate the level of technological advancement (such as the number of research articles, number of PhD degrees or number of University graduates). Currently the economies of well-developed countries are commonly referred to as knowledge-based economies, nevertheless, one accepted indicator which would evaluate the level of development of such economy has not been found. When it comes to single enterprises, there is a tendency to treat knowledge as a resource in the same sense as capital and a lot has been said about the need of effective knowledge management. Intellectual capital, which can contribute to the market value of the enterprise, appears to be a new element of the company's assets. The currents article presents a review on the issue of knowledge-based economy (a macroeconomic context) as well as it discusses a number of methods which aim to measure intellectual capital (a microeconomic context). Niniejsza praca traktuje o znaczeniu wiedzy dla pojedynczego przedsiębiorstwa oraz całej gospodarki. W latach 50. XX wieku powstał pierwszy model makroekonomiczny (tzw. model Solowa-Swana), z którego wynikało, że tempo rozwoju gospodarki zależy wprost od szybkości wzrostu wiedzy. Poważnym problemem metodologicznym dla ekonomistów okazał się pomiar wiedzy (czy też poziomu technologicznego), ponieważ istnieje wiele wskaźników ilościowych, które wskazują pośrednio na stan rozwoju wiedzy w danym społeczeństwie (takie jak liczba wydawanych publikacji naukowych, liczba nadanych stopni czy tytułów naukowych czy też liczba absolwentów szkół wyższych). Obecnie coraz częściej gospodarki krajów wysoko rozwiniętych określa się mianem gospodarek opartych na wiedzy, jednakże nie istnieje jeden powszechnie akceptowalny wskaźnik, który określałby poziom rozwoju takiej gospodarki. W kontekście pojedynczych przedsiębiorstw również zaczyna się traktować wiedzę jako zasób w takim samym sensie jak kapitał czy praca i coraz więcej mówi się o potrzebie efektywnego zarządzania wiedzą. Wyróżniono nowy składnik majątku, który wpływa na wartość rynkową przedsiębiorstwa - jest to kapitał intelektualny. Niniejszy artykuł w sposób przeglądowy prezentuje problematykę gospodarek opartych na wiedzy (ujęcie makroekonomiczne) oraz przedstawia kilka definicji i metod pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwie (ujęcie mikroekonomiczne).

The purpose of this article is to analyze the impact of corruption on entrepreneurship. The relationship between corruption and entrepreneurship is undoubtedly observed, but its characterization in literature (mainly foreign) is poor. The following article is an attempt to describe the most important correlations between corruption and entrepreneurship and the functioning of companies under the conditions of corrupt officials. The study was carried out by analyzing available literaturę as well as the available data to construct econometric models verifying the hypothesis of a nonlinear (concave) relationship between corruption and entrepreneurship. The study was conducted on data collected for 28 European countries. On the basis of the analysis of literature and econometric studies it was found that the relationship between corruption and entrepreneurship is nonlinear (concave). The best result was obtained for a model with logarithm of the corruption index, which was characterized by better values of selected statistics. An interesting description of the analysis made is a structured description of the relationship between corruption and entrepreneurship, which was assessed in each case. On the basis of literature analysis, the characteristics of the concave relationship between corruption and entrepreneurship are described, which points to the diminishing benefits of combating corruption for economic development. Celem artykułu jest analiza wpływu korupcji na wybraną miarę przedsiębiorczości. Relacja między korupcją a przedsiębiorczością jest bezsprzeczna, lecz jej charakterystyka w literaturze (głównie zagranicznej) jest uboga. Poniższy artykuł stanowi próbę opisania najważniejszych zależności między korupcją a przedsiębiorczością i funkcjonowaniem przedsiębiorstw w warunkach skorumpowania urzędników. Badanie przeprowadzono za pomocą analizy dostępnej literatury, wykorzystano również dostępne dane do zbudowania modeli ekonometrycznych weryfikujących postawioną hipotezę badawczą o nieliniowej zależności między korupcją a przedsiębiorczością. Badanie przeprowadzono na danych zebranych dla 28 państw europejskich. Na podstawie przeprowadzonej analizy literatury i badań ekonometrycznych stwierdzono, że zależność między miernikami korupcji a przedsiębiorczością jest nieliniowa. Najlepsze wyniki uzyskano dla modelu z logarytmem wskaźnika korupcji, który cechował się lepszymi wartościami wybranych statystyk. Wartość przeprowadzonych analiz stanowi uporządkowany opis zależności między korupcją a przedsiębiorczością, który każdorazowo był oceniany. Na podstawie analizy literatury opisano charakterystykę wklęsłej relacji między korupcją a przedsiębiorczością, która wskazuje na malejące korzyści wynikające ze zwalczania korupcji dla rozwoju gospodarczego.