Search

Geçmişten günümüze mevcut eril tahakküm kadını toplumsal yaşamın dışında tutmuştur. Kadınlar, eğitim, oy hakkı gibi temel vatandaşlık haklarından mahrum bırakılmıştır. 18. yüzyıl itibarıyla kadınlar eşit haklar için mücadeleye başlamıştır. 20. yüzyılda kazanılan haklar feministler tarafından yeterli görülmemiştir. Kazanılan hakların eşitlik için yeterli olmayacağını düşünen feministler, 1960'lardan itibaren önceki feminist hareketlere kıyasla daha radikal bir sürece girmiştir.20. yüzyılda sanat üretimi klasik anlayışın dışına çıkmış, sanatta sınırlar ortadan kalkmıştır. Her şeyin sanatın malzemesi olduğu bir döneme girilmiştir. Bu süreç kadınların sanatsal üretimlerini de etkilemiştir. Sanatta sınırların ortadan kalkmasıyla birlikte kadınlar da bir takım sorgulamalarda bulunmuştur. 1970'li yıllarda kadın sanatçılar ve eserleri, çeşitli sanat tarihçi, sanatçı ve sanat eleştirmeninin çabalarıyla sanat kurumlarında yer almaya başlamış, sanat tarihinde dışlanan kadın sanatçılar ortaya çıkarılmıştır. 1980'li yıllara gelindiğinde bireylerin feminizminden bahseden postmodern bir sürece girilmiştir. Bu süreçte feminist sanatçılar eril tahakkümden sıyrılarak kadın bedenini yeniden ele alan sanatsal üretimlere girmiştir. Performans ve video sanatı aracılığıyla toplumsal cinsiyet kalıplarını yıkmaya yönelik pratikler geliştirilmiştir.Feminist sanat 90'lı yıllarda Türkiye'de de görünürlük kazanmıştır. Türkiye'de feminist sanatçılar; töre, kadın cinayetleri, kız çocuk evlilikleri, namus gibi konularla ilgilenmiştir. Performans ve video sanatı Türkiye'nin gündemine batıya oranla daha geç girmiştir. Bu sebeple yeniliklere açık ve daha cesur bir sanat dili benimsenmiştir.Bu çalışmada feminist hareket öncesi ve sonrası kadınların kimlik mücadelesi ve tarihsel süreç içinde sanatı etkileme biçimleri, kadın sanatçılar ve yapıtları incelenecektir. The masculine domination from the past to the present has kept women out of social life. Women were deprived of basic citizenship rights such as education and voting rights. As of the 18th century, women began to struggle for equal rights. The rights gained in the 20th century were not considered sufficient by feminists. Feminists, who felt that the rights gained would not be sufficient for equality, have entered a more radical process since the 1960s compared to previous feminist movements.In the 20th century, the production of art went beyond classical understanding and the boundaries of art disappeared. It was a period in which everything was the material of art. This process also affected the artistic production of women. With the disappearance of boundaries in art, women also made some inquiries. In the 1970s, women artists and their works began to appear in art institutions with the efforts of various art historians, artists and art critics, and female artists excluded in the history of art were uncovered. By the 1980s, a postmodern process was introduced that talked about the feminism of individuals. In this process, feminist artists stepped away from masculine domination and entered into artistic productions that reconsidered the female body. Practices have been developed to break down gender stereotypes through performance and video art. Feminist art has gained visibility in Turkey in the 90s. feminist artists in Turkey; He was interested in custom, honor killings, women murdered, girl child marriages and honor. Performance and video art has entered later than west to Turkey's agenda. For this reason, a more brave and open to innovation art language has been adopted.In this study, the struggle of identity before and after the feminist movement and the ways of influencing art in the historical process, women artists and their works will be examined. 105

Mersin Üniversitesi öğrencileri arasında feminist hareketin belli bir ivme kazandığı ve öğrenci eylemleri arasında sıklıkla kadın sorunun dile getirildiği gerçeğinden yola çıkılarak bu çalışma yapılmıştır. Bu bağlamda bir öğrenci hareketi olarak feminist hareket Mersin Üniversitesi örneği üzerinden değerlendirilmiştir. Öğrenci hareketlerinin geçmişine bakıldığında dünyada ve Türkiye'de 1960'lı yılların özel bir dönem olduğu söylenebilir. 68 kuşağı olarak da adlandırılan ve sol ve Marksist eğilimlerle biçim kazanan öğrenci eylemlilikleri Fransa'da ortaya çıkmış olmasına karşın tüm dünyada ve Türkiye'de de etkisini göstermiştir. 12 Eylül askeri müdahalesi belli bir dönem kesintiye uğratsa da öğrenci hareketi 1990'lı yıllarla birlikte yeniden ülke gündeminde yer bulmuştur. Öğrenci hareketinde belli ideolojik değişimler gözlemlenmektedir. Feminist hareketin bağımsız bir özellik kazanması öğrenci hareketi içinde yerini bulması bu değişimlerden birini oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışma bu değişimi de açıklamayı amaçlamaktadır. Mersin Üniversitesi örneği üzerinde yürütülen bu çalışma feminist hareket içinde bulunan öğrencilerin aile yapısı ve çocukluğunu geçirdiği çevre, öğrencilerin kampüs içindeki feminist mücadeleleri, politikayla ilişkileri olmak üzere üç başlık altında incelenmiştir. Bu başlıklar altında ise üniversitede feminist hareketin kökeni, kampüste feminist hareket içinde bulunan öğrencilerin talepleri, hedefleri, katılımcıların kampüs içi çalışmaları, kampüsteki feminist mücadelede olumsuz yönler, kampüsteki feminist mücadelede destek kaynakları ve siyasal iktidarın kadınlara yönelik uygulamış olduğu politikalara öğrencilerin tepkisi incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Mersin Üniversitesinde öğrenim gören 20 kız öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışmada araştırmacı tarafından geliştirilen 'öğrenci hareketi ve feminizm' başlıklı yarı yapılandırılmış görüşme formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Çalışmanın geçerlilik-güvenilirliğini arttırmak için nitel araştırma yönteminin aşamalarından doküman incelemesi ve katılımlı gözlem tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına bakıldığında katılımcıların feminist hareket içinde olmasındaki gerekçe; ataerkil toplum, iktidarın kadınlara yönelik politikaları, kadına yönelik şiddetin artması, toplumda kadının gücünün küçümsenmesi görülmektedir. Katılımcılar kadınları bilinçlendirmek amacıyla kampüs içi-dışı çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalar stant kurma ve stantlarda kadınları bilinçlendirici broşür-dergi dağıtmak, kadınlara var olma bilincini aşılamak için feminist atölyeler oluşturmak, seminer düzenlemektir. Katılımcılar çalışmalarını gerçekleştirirken okul yönetimi ve bazı öğrenciler tarafından desteklenmediklerini ifade etmiştir. Katılımcılar toplumda kadınlara uygulanan baskının siyasetle çözüleceğini düşünmektedir. Temel amaçları kadınları uyandırmak, farkındalık oluşturmaktır. This study has been carried out based on the fact that the feminist movement gained acceleration among the students of Mersin University and the female problem was frequently mentioned among the student actions. In this way, the feminist movement as a student movement was evaluated through the example of Mersin University. Considering the history of student movements in the world and in Turkey ,1960s can be said a special period of those years. 68 generations, also referred to as the left and winning way with Marxist tendencies all over the world in spite of student protests have emerged in France and Turkey also showed its effect. Although the military intervention of September 12 has been interrupted for a certain period of time, the student movement has been included in the agenda of the country with the 1990s. There are certain ideological changes in the student movement. One of these changes is the fact that the feminist movement has gained an independent characteristic in the student movement. In this context, the study aims to explain this change. This study conducted on the example of Mersin University are examined under three headings; The feminist movement of the students in the family structure and childhood environment, feminist struggles of students on campus, relations with politics. Under these headings, the origins of the feminist movement in the university, the demands of the students in the feminist movement on campus, the goals of the participants, the negative aspects of the feminist struggle in the campus, the sources of support in the feminist struggle on the campus and the reaction of the students to the policies applied by the political power towards women were examined. The sample of the study consisted of 20 female students studying at Mersin University in 2016-2017 academic year. In this study, semi-structured interview form which is developed by the researcher and feminism is used as data collection tool. In order to increase the validity-reliability of the study, document analysis and participatory observation technique were used from the stages of the qualitative research method. The data obtained from the interviews were analyzed by using the content analysis technique. Looking at the results of this study, the reason for the participants to be in the feminist movement; patriarchal society, the policies of power towards women, the increase of violence against women, and the underestimation of women's power in society. Participants are conducting on-campus studies to raise awareness among women. These studies are to distribute brochures and magazines to raise the awareness of women in stands and to organize feminist workshops and to organize seminars. The participants stated that they were not supported by the school administration and some students while performing their studies. Participants think that the pressure on women in the society will be solved by politics. Their main purpose is to awaken women and to raise awareness. 90

Bu tez feminist tarih yazımının eleştirel, bilgi üreten, tarihi yeniden kurgulayan ve analiz eden özelliklerinden faydalanarak, Osmanlı'da II. Meşrutiyet döneminin en önemli kadın dergilerinden ve Türkiye'de feminist tarihin en önemli kaynaklarından biri olan Kadınlar Dünyası dergisinin günlük olarak yayınlanan ilk yüz sayısını feminizm ve milliyetçiliğin kesişimleri üzerinden okumayı amaçlar. Osmanlı modernleşmesinde el ele yürümüş olan feminizm ve milliyetçiliğin gerilimlerine ve yazarların bu gerilimi hak talepleri bağlamında nasıl dönüştürdüğüne bakmak amaçlanmıştır. Kadınların hak talepleri için milliyetçi söylemleri nasıl kullandıkları ve milliyetçi söylemlerle ortak kurulan feminist söylemlerin Osmanlı kadın hareketi açısından ne tür problemlere yol açtığı çalışmanın temel soruları olmuştur. This thesis aims to analyze the first hundred issues of Kadinlar Dunyası, that were published on a daily basis. It is one of the most important journals and a significant source for feminist history in Turkey that needs to be investigated through the intersections of feminism and nationalism. This thesis will follow the contributions of feminist historiography including its critical perspective, production of knowledge, and an analysis in historical basis. The main purpose of this study is to look at tensions of feminism and nationalism which were intertwined during the Ottoman modernization period, and to question how writers transformed this tension in the context of demanding rights. Main problematizations of this study are how women use nationalist discourse for demanding rights, and what kind of problems evoked from the point of Ottoman women's movement as an outcome feminism's and nationalism's common discourse. 95

Türkiye'de Doğu Karadeniz Bölgesinde çevre hareketleri içerisinde yer alan kadın aktörlerin kimliklerini konu alan tezin amacı, çevre mücadelesine katılan çok kimlikli kadın aktörlerin kimliklerinin nasıl bir yakınsama içerisinde bulunarak toplumsal bir harekete dâhil olduğunu ve toplumsal hareketi nasıl meydana getirdiğini ortaya koymaktır. Postmodern durumun yaratmış olduğu toplumsal ve siyasal değişim, aktörlerin rolü ve konumunu da değiştirmiştir. Postmodern düşünürler siyasal teorilerini geliştirirken özellikle farklılığa, çoğulculuğa ve heterejon bir yapıya göndermede bulunarak yola çıkmışlardır. Bu yüzden kimlik ve yerellik gibi problemler sürekli gündeme gelmektedir. Sonuçta postmodern siyaset, yeni toplumsal hareketler üzerinden bir siyaseti onaylamaktadır. Bu siyaset yaklaşımı, postmodern ortamın yaratmış olduğu kültürel çoğulcu bir anlayış ile yeni toplumsal hareketlerin kendi taleplerini özgürce dile getirmelerini ve örgütlenmelerine izin veren bir anlayışı vurgulamaktadır. Kolektif bir yeni toplumsal hareketi meydana getiren her bir özne konumu üzerine odaklanan postmodern düşünce, yeni bir özne algısı geliştirerek, öznenin parçalanarak bireye dönüştüğünü ve yeni bir kimlik kurgusu içerisinde çok parçalı, esnek karakterli ve akışkan bir halde aynı bireyin içerisinde yer aldığını belirtmektedir. Postmodern düşüncenin ortaya koyduğu özne algısından hareket ederek ve Doğu Karadeniz çevre mücadelesini yeni toplumsal hareketler paradigmasından değerlendiren bu tezde, kadın aktörler postmodern feminizm içerisinden incelenmektedir. Postmodern karakterli kadın aktörlerin çok kimlikli durumları, onların çevre mücadelesi boyutunda farklı noktalarda yakınsama içerisinde bulunarak, karşı hegemonik bir politik alanı oluşturduğunu göstermektedir. The aim of the thesis is to show how the identities of the women actors who participate in the environmental struggle in the Eastern Black Sea region of Turkey are involved in a social movement and how the social movement is formed in the context of the convergence of the identities of the women actors who participate in the environmental struggle. The social and political change created by the postmodern situation has also changed the role and position of the actors. Postmodern thinkers developed their political theories, especially by referring to differences, pluralism and a heterogeneous structure. Therefore, problems such as identity and locality are constantly on the agenda. After all, postmodern politics approves a policy through new social movements. This political approach emphasizes a cultural pluralistic understanding created by the postmodern environment and an understanding that allows new social movements to freely express and organize their own demands. The location of each subject that augmenting the collectivity which focuses on new social movements, postmodern thought, by improving the perception of a new subject, a new identity and the transformation of care within the fiction of the individual to the fluidity, multi-piece, flexible in character and indicate that the same individual is located within a fluidized state. In this thesis, considering the new social movements paradigm of the Eastern Black Sea environmental struggle, the female actors are examined from within the postmodern feminism. The multi-identitie of these female actors with postmodern character show that they are converging at different points in the dimension of the struggle for the environment and forming a hegemonic political field. 215

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basın ve Yayın Anabilim Dalı, Kayıt no: 433665, Toplumsal Paylaşım Ağları ve Internet Teknolojileri insanlığın ve sosyal hayatın pek çok önünü etkilediği gibi Toplumsal Hareketlere de yeni bir yön vermiştir. Bu süreçten sokağa dökülen kadın hareketleri, feminizm ve Feminist Dernekler de etkilenmiştir. Bu çalışma Toplumsal Paylaşım Ağları ve Internet Teknolojilerinin Türkiye'de yer alan kadın hareketlerinin dernekler ve Dijital Aktivizm boyutuna olan etkilerini konu edinmiştir. Bu bağlamda örneklem kapsamında 4 Feminist Dernek ve 7 Feminist Dijital Aktivist Örgütlenme ile mülakat gerçekleştirilmiştir. Mülakatta dernekler ve Feminist Dijital Aktivistlerin kendilerini nasıl tanımladıkları, hareketlerinin başlangıç aşaması, vizyon ve faaliyet alanları, Toplumsal Paylaşım Ağlarını nasıl ve hangi amaçla kullandıkları, Toplumsal Paylaşım ağlarına olan bakış açıları sorulmuştur. Verilen cevaplar ile dernek ve Feminist Dijital Aktivistler karşılaştırmalı yöntemle analiz edilmiştir. Sonuçta Toplumsal Paylaşım ağlarından en çok Facebook ve hareketin kendisine ait olan Web sitelerinin kullanıldığı, Toplumsal Paylaşım Ağlarının en çok üyeler/destekçiler ile iletişim kurmak, daha çok kişiye ulaşmak, etkinlik ve kurumsal haber duyuruları yapmak gibi amaçlar için kullanıldığı tespit edilmiştir. Feminist Dijital Aktivistlerin Toplumsal Paylaşım Ağlarına daha çok olumlu anlam yüklediği görülürken Derneklerin Toplumsal Paylaşım Ağlarına daha ihtiyatlı yaklaştığı anlaşılmıştır. Neticede Türkiye'de başta Internet eşitsizliği sebebi ile Toplumsal Paylaşım Ağlarının kadın hareketine katkısının kısıtlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

İnsan hakları tüm insanlara insan onuruna yaraşır biçimde davranılması gerektiğini ifade eder. İnsan hakları, insanlığın mücadelelerinin ürünüdürler; herkese aittirler, devredilemez ve vazgeçilmez olarak kabul edilirler. Temel olarak insan hakları tüm insanların, kadın ve erkek, kendilerini gerçekleştirmede ve yeteneklerini geliştirmede özgür ve eşit olduklarına vurgu yapar. Ancak kadınlar, kendilerini gerçekleştirmelerine imkân verecek hakları erkeklere göre daha geç kazanmışlardır. Kadın ve erkeğin sahip olduğu haklar noktasında mevcut eşitsizliğin bir sonucu olarak kadın hareketleri doğmuştur. Bu tezin temel amacı, Kadın Haklarının ve Kadın Hareketlerinin teorik temellerini sorgulamak ve buradan hareketle Türkiye'de Kadın Hareketlerinin ve Kadın Haklarının gelişimini betimsel ve analitik olarak değerlendirmektir. Anahtar kelimeler: İnsan Hakları, Kadın Hakları, Kadın Hareketleri, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm. Human rights express the idea of behaving in compliance with the dignity of human. It is an outcome of humanity's struggles and inherent in all human beings. Human rights are commonly understood as inalienable, and accepted as indispensable. Human rights basically emphasize that all people -regardless of being man or woman- are free and equal in the sense of developing their competency and effectuating by itself. However, women gained their rights that enable them to self-realization later when compared to men. As a result of actual inequality between women and men, the movement of women has emerged. The main purpose of this study is to inquire the theoretical foundations of women's rights and movements, and starting from this point, to evaluate the development of women's rights and women movements in Turkey analytically and descriptively. Key words: Human Rights, Women's Rights, Women movements, Social Gender, Feminism. 104

XXI. yüzyıl siyaset kurumunda önemli ve köklü dönüşümlere neden olmuştur. Bu çalışma siyaset yapmanın `yeni` biçimlerini sivil toplum örgütleri aktörlüğünde tartışmayı hedeflemektedir. Devlet ve sivil toplum karşıtlığı, demokratikleşmenin ön koşulu olarak sivil toplumun güçlenmesi, radikal demokratik pratiğin sivil topluma sunduğu imkânlar çalışmanın hedefini belirlemektedir.Bütün bu ana konular çerçevesinde bu çalışma, İstanbul'da seçilen ekolojik, feminist ve LGBT alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütleriyle gerçekleştirilen, niceliksel ve niteliksel yöntemlerle uygulanmış bir alan araştırmasının verilerine dayanmaktadır. İstanbul, Türkiye'nin sivil toplum alanının şekillendiği ve belirlendiği yer olarak seçilmiş ve üç alanda faaliyet gösteren toplumsal hareketler de araştırma birimi olarak belirlenmiştir. Çalışma, sivil toplum örgütlerinin demokratikleşme sürecinde birer aktör olarak işlevleri üzerine odaklanmaktadır. XX. century has encountered significant changes in politics. This study intends to discuss new forms of `making politics` under the supervision of non-governmental organizations. Contradictions among state and civil society, enhancement of civil society as a pre-requsite of democratization and opportunities provided by radical democratic practices also define other intentions of the study.Along with all these themes, this study depends on the datum gathered from the survey, which is designed on quantitative and qualitative survey methods and have been applied with civil societal organizations in Istanbul working on ecological, feminist and LGBT issues. İstanbul was selected as the research area where civil societal place is shaped and determined and social movements taking part in three areas are determined as research units. This study focuses on functions of civil societal organizations through democratization process. 405

Tez (Doktora) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var. Bu çalışmada, Kürtlerde kadın hareketlerinin nasıl başladığı ve hangi doğrultuda devam ettiği, ulusalcılık ile ilişkisi içerisinde incelenmiştir. Osmanlıda başlayan modernleşme faaliyetleriyle birlikte görülen toplumsal değişiklikler kadına da yansımış, kadınlar da bu değişimin bir sonucu olarak kadın haklarına duyarlı hale gelerek kadınlık haklarını savunmaya başlamışlardır. Bunun en büyük örneği, kurulan kadın dernekleri ve basılan kadın dergi ve gazetelerinde görülmektedir. Bu çalışmada, ilk Kürtçe gazetenin yayına başladığı 1898 yılından başlayarak Cumhuriyetin kuruluş sürecine kadar, yani Osmanlı devletinin yıkılış süreci içerisinde, Kürtçe basın yayın faaliyetleri, gazete ve dergi kategorilerinde ulaşılabilen kaynaklar çerçevesinde kronolojik sıra gözetilerek Kürt kadın hareketleri, Kürt ulusal hareketi ile olan ilişkisi içerisinde incelenmiştir. This study examines how Kurdish Women movements started in late Ottoman Period (1876-1923) and its relation with Kurdish National Movement. The Ottoman women gained awareness to women problems and started to advocate their rights with social changes witnessed during modernization activities started in Ottoman State. In this study, the Kurdish press elements, namely journals and newspapers published between 1898, the year first Kurdish newspaper Kurdistan has been published and 1923, the year Turkish Republic was established, have been examined chronologically to see the characteristics of Kurdish Women Movement in relation to Kurdish National Movement. ÖZET, i -- ABSTRACT, i -- TABLO LİSTESİ, ii -- KISALTMALAR, iii -- İÇİNDEKİLER, iv -- GİRİŞ, 1 -- 1. BÖLÜM: MİLLİYETÇİLİK: TARİHİ ARKA PLAN VE KURAMSAL ÇERÇEVE 3 -- 1.1. Millet ve Milliyetçilik, 3 -- 1.2. Milliyetçilik Kuramları, 8 -- 1.3. Milliyetçilik Türleri, 12 -- 2. BÖLÜM: OSMANLI- KÜRT İLİŞKİLERİ VE KÜRT ULUSAL HAREKETİ, 16 -- 2.1. Osmanlı Döneminde Kürtlerin Genel Durumu, 16 -- 2.1.1. Abdülhamit Dönemi’nde Kürtler, 20 -- 2.1.2. İttihat Terakki ve Kürtler, 23 -- 2.1.3. Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı Dönemlerinde Kürtler, 24 -- 2.2. Modern Kürt Milliyetçiliğinin Doğuşu, 29 -- 2.3. Osmanlı Dönemi Kürt Basını, 32 -- 3. BÖLÜM: ULUSALCILIK BAĞLAMINDA OSMANLI DÖNEMİ KÜRT KADIN -- HAREKETLERİ, 38 -- 3.1. Feminizm ve Kadın Hareketleri, 38 -- 3.1.1. Birinci Dalga (Liberal) Feminizm, 40 -- 3.1.2. Postkolonyal Feminizm ve Milliyetçilik, 42 -- 3.2. Osmanlı Dönemi Kadın Hareketleri, 43 -- 3.3. Osmanlı Dönemi Kürt Kadın Hareketleri, 50 -- 3.4. Kürt Ulusal Hareketi Bağlamında Kürt Kadın Hareketleri, 59 -- SONUÇ, 71 -- EKLER, 74 -- KAYNAKÇA, 87

Bu çalışma, Kürt siyasi hareketinin `kadınları özgürleşmeye, erkekleri ise erkekliklerini öldürmeye` çağıran söyleminin somut olarak gündelik hayat içerisindeki ataerkil pazarlıklarda ve erkekliğin inşasında nasıl bir rol oynadığını anlamak üzere yola çıkmıştır. Bu bağlamda, Kürt siyasi hareketinin yasal temsilcisi sayılan BDP' nin cinsiyet söyleminin erkek siyasetçiler cephesinden gündelik hayat sosyolojisi açısından tartışmak araştırmanın ana sorunsalını oluşturmaktadır. Erkeklerin kadınlarla yakın/yüz yüze ilişkilerinde (eşleri, kız kardeşleri, anneleri ve kızları) bu `özgürlükçü söylem`i nasıl yorumladığı, kadın-erkek ilişkilerinin gündelik hayat pratiklerinde nasıl kurulduğu ve ataerkilliğin bu özgürlükçü söylem içinde nasıl yeniden inşa olduğu ana eksendir. Zira erkekliğin özellikle özel alanda nasıl inşa olduğu kadın-erkek ilişkilerini anlama noktasında önemli bir gösteren olup; ataerkil örüntülerin özgürlükçü söylemin içinden nasıl ve hangi biçimlerde sızarak aile içi pratiklere etnisite, din ve sosyal sınıf düzleminde yansıdığını anlamaya çalışmaktadır. Tez çalışması için 10 erkek siyasetçi ve 5 siyasetçi yakını (eş, kız, anne, kız kardeş vb.) ile görüşüldü. Bunun yanında ulaşılabilen kadın siyasetçiler ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirildi. Görüşmeci profili belirlenirken farklı yaş ve eğitim durumu, evli ve bekâr olma şekildeki değişkenler görüşmecilerin, cinsiyet ilişkilerine bakış açısını etkileyeceği düşünüldüğü için göz önünde bulunduruldu. Bu noktada erkeklerin ister eğitim durumu ister yaş veya mensup oldukları sosyal sınıfın etkisi ile cinsiyete duyarlı kodları olsa da bütün bu değişkenler bir yana Kürt hareketinin cinsiyet mefhumu üzerine olan genel politikaları içinde bulunmanın/çalışmanın cinsiyet eşitliği konusunda duyarlılıklarını arttırdığı söylenmelidir. Erkeklerin siyasal yaşamları ile beraber yeni bir arayış içine girdikleri, kadın ve erkeğe yüklenmiş toplumsal cinsiyet kodlarının cinsiyete duyarlı bir hale evirildiği anlaşılmıştır. Ama kamusal alanda cinsiyetlerin –yeniden- belirlenişi ve kırılmaya maruz kalan ataerkil örüntüler özel alanda da aynı paralellikte ilerlememektedir. Cinsiyet politikasının özel alanda harekete geçmesini etkileyen farklı değişkenler mevcuttur. Erkekler hem kamusal hem de özel alandaki bu değişimin tek öznesi değil ama bu onlara rağmen gelişen bir süreç de değildir. Yani erkekler bir itme gücüyle de olsa kısmen bu değişimin gönüllü katılımcısı durumundadır. Meydana gelen değişim, kimi zaman her anlamda referans aldıkları hareketin öncüleri ve özellikle Abdullah Öcalan'ın çizdiği perspektiflerin hayata geçirilmesiyle ya da bunun tazyiki ile gerçekleşmektedir. Kimi zaman ise hareket içerisinde kurumsallaşan ve etki alanını genişleten kadın siyasetçiler veya siyasal hareket içerisindeki erkeklerin yaşamlarındaki kadınların yön vermeleri ile bahsi geçen değişim olabilmektedir. Dolayısıyla bu çalışma Kürt hareketinde erkeklerin cinsiyete duyarlılaşma sürecinde kamusal/siyasal gerilimini sorunsallaştırmaya çalışmaktadır.Anahtar Kelimeler: Cinsiyet Rolleri, Toplumsal Cinsiyet, Erkeklik, Kürt Siyaseti, Özel Alan This study aims to understand the role of the Kurdish political movement that ask for `the women to liberate themselves and the men to kill their masculinities` in the the constructing of masculinities and in the patriarchal bargains in the course of everyday lives. The main problematic of this study is to analyze the gender discourse of the PDP (Peace and Democracy Party, BDP), i.e., the legal representative of Kurdish political movement in Turkey, from the view of the male politicians and in the context of the sociology of personal life. This thesis is mainly addressing these questions; how the men interpret this libertarian discourse in their close relations with the women (their wives, sisters, mothers and daughters), how relations between the men and the women are established during personal life practices and how the patriarchy is positioned in the context of this libertarian discourse. The problem of how the masculinity is established in private sphere is particularly important. So this study is discussing how and in what forms the patriarchal patterns overrun the libertarian discourse and reverberate in domestic family life in terms of ethnicity, religion and social classes.For the purpose of my research, I interviewed with ten male politicians and five relatives of the politicians (wife, daughter, mother, sister, etc.). Besides, in-depth interviews were conducted with female politicians. The variables such as age, education and marital status were taken into consideration when I selected the interviewees. All these variables were thought to be affective on the views of the interviewees regarding gender relationsThe politicization process which started with a quest for democracy has been turned into a way of life and political sphere has become the power that motivates male politicians in all aspects of their life. The women, both with their political performance and with their private relations, have shaken the power and uprooted the conventional roles. While the presence of the women in political sphere democratizes this sphere and make the masculine policy discourse to evolve, in the imagination of the male politicians sharing this sphere causes the anxiety of losing power. On the other hand, the presence of female politicians serves as a control mechanism for male politicians and assists in destroying the codes of traditional patriarchal patterns. Although the men may have gender-sensitive codes because of their educational background, age, or the social classes they belong, it should be stated that being a part of the movement certainly increase their sensitivity with regard to gender equality.It is reached the conclusion that the men, during their political career, start to look for a new thinking in their entire life and the gender codes that has been imposed on the men and the women, they become more gender sensitive. The reformation of genders and the change of patriarchal patterns in public sphere do not conform to patterns in private sphere. There are different variables that shape the gender relations in private sphere. It will not be wrong to assert that the men are not the agents of this change both in public and private sphere. At times, the transformation within the party was possible through the driving leaders of the movement and the perspectives of Abdullah Öcalan who they occasionally may refer on this issue. At other times, the female politicians who are well organized in the movement and have great influence on it, and the other women who are the close relatives of the male politicians are the real causes that transform the male politicians. Key words: Gender Roles, Social Gender, Masculinity, Kurdish Politics, Private Sphere 148

Tarihsel süreç içerisinde insan ve toplum yaşamlarını etkileyen değişim ve dönüşümlere neden olmuş pek çok düşünce akımı var olmuştur. Bu akımlardan birisi olarak değerlendirilebilecek İslamcılık da, geniş bir etkileşim alanına ve uzun bir geçmişe sahiptir. Bu çalışmada İslamcı kavramı üzerinde durulmuş ve İslamcılık düşüncesinin fikri sahipleri kökeni ve toplumdaki tezahürleri de irdelenmeye çalışılmıştır. Türkiye'de Osmanlı son döneminden itibaren tartışılmaya başlanan İslamcılık, Osmanlıdan günümüze kadar her dönemin atmosferinden etkilendiği ve etkilediği bu bağlamda kendince düşünce ve çözümler üreten bir hareket olmuştur. Türkiye'deki İslamcı kadına tarihsel olarak bakıldığında; genel anlamda İslamcı kadın, kapalı kapılar ardında ve ataerkil yapı içerisinde bir oluşum göstermiştir ve var olmaya çalışmıştır. Özellikle 1960'lardan sonra gerek rol model diyebileceğimiz şahsiyetlerin çalışmaları, gerek kentlileşmenin gereği olarak İslamcı kadının topluma katılımı söz konusu olmuştur. Çünkü 1960'lı yıllar öncesine bakıldığında İslamcı kadın figürünün toplumda ya da kamusal alanda görünürlüğü söz konusu değildir. İslamcı kadın; gerek ev ortamında, gerek kendi habituslarında sınırlı kalarak ve topluma katılım söz konusu olamamıştır. Fakat bugün İslamcı kadın toplumun bir üyesi olarak artık daha da göz önündedir. Bu süreç içerisinde İslamcı kadının bir dönüşümü söz konusudur. Bu sürecin oluşmasında etkili olan çeşitli faktörler vardır. Modernleşme, kentlileşme, eğitim hayatına katılım gibi faktörler önem derecesi yüksek olanların başında gelmektedir. İslamcı kadın artık geçmişte olmadığı kadar toplumun her alanında var olma iddiasındadır. Özellikle 1980 sonrası bu durum daha da görünürlük kazandığı söylenebilir. Bu görünürlüğü sağlayan etmenlerin başında sivil dayanışma örnekleri, dönemin siyasi parti konjonktürü ve başörtüsü mücadelesinin getirmiş olduğu gruplaşma gelmektedir. Bu arada İslamcı kadın hızlı bir şekilde kamuoyunda toplumsal bir bilinç oluşturmuş ve toplumda bir aktör olma çabası içerisinde olduğu gözlenmektedir. Bu çalışma da yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama ve sonrasında derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda farklı başlıklar altında çeşitli tartışma konuları açılmış ve bu tartışmalar neticesinde farklı cevaplar alınmıştır. Bu cevaplar ışığında çalışmanın uygulama bölümünde konuyla ilgili fikirlerin karşılaştırması yapılmış ve sonuç olarak Türkiye özelinde söz konusu olan bir toplumsal dönüşümün evrelerini anlama çabası içerisinde olunmuştur.Anahtar Kelimeler: İslamcılık, Din, Kadın, Modernleşme, Kentlileşme, Eğitim, Feminizm, İslam, Toplumsal Dönüşüm. In the historical process, specifically in Turkey there are debates about the group of people that are called Islamists, the people who strive to live as they believe and Muslim women. In this process, the transformation of Muslim women is in the question. Islamism which is started to be discussed since the fall of Ottoman Empire, has been affected every period of Ottoman Empire until today. In this context Islamism produces its own ideas and solutions. Throughout the history, Islamist women have been behind the closed doors or have tried to exist with their formation in the patriarchal structure. Especially after 1960s, participation of Islamist women in the society emerged thanks to both the conjuncture of the period and the efforts of figures that can be called as role models. Before 1960 the visibility of Islamists, or in other words, Muslim woman figure, is not possible to see them in the social life and public sphere. Previously Islamist women were bordered within their own living environment and were excluded from social life, today Islamist women started to be in sight and a part of social life. There are some various factors that are effective in the emergence of this process. Modernization, urbanization, participation in the education are some of the primary factors that have high-degree importance. Urbanization and inclusion of girls in the education are the precursors of an awakening. Islamist women were up for being the agents in the social transformation. As a matter of fact, this situation is more visible after 1980. The leading factors that constitute this visibility are civilian solidarity cases, political party conjunctures of the period and the grouping resulting from the headscarf struggle. Meanwhile, Islamist women create a social consciousness rapidly. From the historical perspective, the point which the Islamist women reached is the struggle to be social agents. This struggle shows itself via foundations, associations and initiatives. Besides these evaluations; the term, Islamist is stressed and the origins of masterminds who produce the idea of Islamism and their manifestations in the society are tried to be examined. The analysis of this togetherness is made. The points that differ and intersect are tried to be understood. In this study, various discussion chapters are created with different topics. The discussion of whether the expression of `Islamist women` is accepted or not is one of the discussions that we give importance since different responses are obtained and under the light of these responses, the comparison of ideas related to this issue is made in the application chapter of the study. Consequently, we were in the struggle to understand the phases of a social transformation which is specific to Turkey. Key Words: Islamism, Religion, Woman, Modernization, Urbanization, Education, Feminism, Islam, Social Transformation. 123

Araştırmamızın amacı liberal feminist teori ve hareketinin gelişimini incelemek ve 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren düşünce dünyasında popülaritesini yitirmesinin nedenlerini araştırmaktır. Bu kapsamda çalışma; liberalizmin değerlendirmesi, liberalizmin feminizmle ilişkisi, toplumsal hareketin ne olduğu, kadın hakları hareketi ve liberal feminizm ilişkisini, birinci, ikinci ve üçüncü dalga feminizmi, liberal feminizmin entelektüel dünyada önem kaybetmesinin nedenlerinin değerlendirilmesi kapsamında yapılmıştır. Aynı eksen hareketli olduğuna inanılan radikal feminizmle liberal feminizmin karşılaştırılması yapılmış ve bununla ilgili bulgular ortaya konulmuştur. Birinci dalga feminizm kadın hakları hareketiyle; ikinci dalga feminizm kadının kurtuluşu hareketiyle eşleştirilmiştir. Araştırmamız tarama değerlendirme mahiyetinde bir çalışma olup, liberal feminist düşüncenin ve hareketin ontolojik, epistemolojik ve metodolojik kabullerini ortaya koymaya yönelmiştir. Detaylandırmanın çalışmayı ekseninden çıkaracağı düşüncesiyle, ana parametreler üzerinde durulmaya özen gösterilmiştir. Literatür taraması kapsamında, düşünceler belirli bir sistematiğe oturtulmaya çalışılmıştır. Çalışma, sonuçlarının değerlendirilmesi açısından temel araştırma (basic research) ve zaman boyutuna göre ise geriye dönük (expost facto) zaman diliminde yapılmıştır. Sonuçta, farklılık politikasının çağımızın düşünce dünyasında popüler bir söyleme sahip olmasının yanı sıra, liberal feminist ekolün gündemden düşmesinin nedeni olarak erkek merkezciliğin terk edilmesinin gereği ve eşit haklar politikasının başarısızlıkla sonuçlandığı iddiası olduğu ortaya konulmuştur. Bunun nedeni ise, farklılaştırma politikalarının eylem odaklı çalışmalarının büyük başarılar sağlaması, imza kampanyaları ve hukuki düzenlemelerle yetinen liberal feministlerin hareket anlamında geri planda kalması olarak gösterilmektedir. Ancak pratikte, gelişim süreci göz önünde bulundurulursa, gerçekleşen feminizmin liberal feminist eksende ilerlediğini söylemek mümkündür.Anahtar sözcükler1-Toplumsal cinsiyet2-Toplumsal hareket3-Aydınlanma4-Cinsel eşitlik5-Sufrajetler The aim of our investigation is to examine the development of the movement and the liberal feminist theory and thought and investigate the causes of losing its popularity in second half of the 20th century. Within the scope of this study, liberalism is assessed within the scope of the relationship between liberalism and feminism; what is social movement; the relationship between women's rights movement and the liberal feminism; first, second, and third wave feminism and the assessment of the causes of the loss its significance in the intellectual world. Our research is in the content of screening and assessment; also, it heads to expose the ontological, epistemological and methodological approvals of liberal feminist thought and idea. We tried to stand on the main parameters to prevent distraction that can be arisen from detailing. Within the scope of literature review, it has been tried to put a particular thought in a systematic progress. In terms of the evaluation of the results of the study, the basic research has been made; and in terms of time dimension, it is made in the retroactive time period. In conclusion, besides the popularity of discrepancy policy in our daily thought; as a result of loss in the significance of liberal feminist school, it is arisen the need for abandonment of patriarchy, and the claim of failure in the equal rights policy. As the reasons for this, the significant success in the action oriented studies of differentiation policies and remaining in the background of liberal feminists who content with the petition drive and the legal arrangements in terms of action is shown. However, in practice, considering the development process, it is possible to say that the realized feminism goes ahead with the axis of liberal feminism.Key Words:1-Gender2-Social Movement3-Enlightment4-Sexual Equality5-Suffragettes 97

a ÖZET Kamusallık ve Yeni Toplumsal Hareketler Bağlamında Modernite: Kopuş ve Eklemlenmeler başlıklı tez çalışmasında modernite olgusu incelenmiştir. Modernite kavramı, tez çalışmasında iki farklı dönem kapsamında değerlendirilmiştir. Moderniteye ilişkin farklı dönemler ve bu dönemlerde egemen olan yaklaşım tarzları üzerinde durulmaktadır. Bu bağlamda klasik modernite ve bu dönemi temsil ettiği düşünülen pozitivist yaklaşım, kamusallık ve yurttaşlık boyutları odağında incelenmiştir. Geç modern dönem ve bu dönemde yeni toplumsal hareketlerdeki kimlik vurgusunu anlayabilme noktasında olanak sunan yorumsamacı yaklaşım üzerinde durulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Modernite, pozitivizm, kamusallık, yurttaşlık, yeni toplumsal hareketler, feminizm, yorumsama. Ill ABSTRACT The present study named `The Modernity in the Context of Publicity and New Social Movements: Breaks and Articulations` investigates the modernity fact. The concept of modernity has been evaluated in the frame of two different periods which already represent different approaches on the modernity. Within this context classical modernity and the positivist approach which is assumed to represent this period have been investigated in terms of publicity and citizenship. The latest modernity period, the notion of identify in new social movements, and interpretivist perspective have been studied in the second part of study. Key Words: Modernity, positivism, publicity citizenship, new social movements, feminism, interpretivists. 137