Search

Doktora tezi olarak hazırlanan bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde, tez konusunun tarihsel gelişimi ve tezde yer alan problemlerin tanıtımı yapılmaktadır. İkinci bölümde, sonraki bölümlerde kullanılacak olan temel tanım ve kavramlar ele alınmaktadır.Üçüncü bölümde, Riemann manifoldları arasındaki konform Riemann dönüşümleri ile hemen hemen Hermityen manifoldlardan Riemann manifoldlarına holomorfik konform Riemann dönüşümleri, konform invaryant Riemann dönüşümleri ve konform anti-invaryant Riemann dönüşümleri çalışılmaktadır ve örnekler verilmektedir. Bir konform invaryant Riemann dönüşümü ile bir holomorfik konform Riemann dönüşümü arasındaki ilişki incelenmektedir. Konform anti-invaryant Riemann dönüşümlerinin pluriharmonik dönüşüm tanımı aracılığıyla geometrisi incelenmekte ve yatay homotetik dönüşüm olması için bazı şartlar verilmektedir.Dördüncü bölümde, hemen hemen Hermityen manifoldlardan Riemann manifoldlara konform yarı-invaryant Riemann dönüşümleri çalışılmaktadır. Bu dönüşümler için örnekler verilmekte, distribüsyonların geometrisi incelenmektedir. Konform yarı-invaryant Riemann dönüşümlerinin yatay homotetik ve jeodezik olma şartları verilmektedir.Beşinci bölümde, hemen hemen Hermityen manifoldlardan Riemann manifoldlara konform slant Riemann dönüşümleri çalışılmakta ve bu dönüşümler için örnekler ve-rilmektedir. Distribüsyonların integrallenebilir olma şartları sunulmakta, pluriharmonik konform slant Riemann dönüşümlerinin belirlediği geometri araştırılmakta ve konform slant Riemann dönüşümlerinin jeodezik olma şartları verilmektedir. Being prepared as a doctoral thesis, this study consists of five chapters. In the first chapter, historical development of the thesis subject is explained, and the problems that takes part in the thesis are introduced. In the second chapter, basic definitions and terms which will be used in the next sections, are discussed.In the third chapter, conformal Riemannian maps between Riemannian manifolds, and holomorphic conformal Riemannian maps from almost Hermitian manifolds to Riemannian manifolds, conformal invariant Riemannian maps and conformal anti-invariant Riemannian maps are studied. Examples about these maps are given. A relation between a conformal invariant Riemannian map and a holomorphic conformal Riemannian map is analysed. The geometry of conformal anti-invariant Riemannian maps is analysed by means of pluriharmonic map notion, and some conditions are given to make it horizontally homothetic map.In the fourth chapter, conformal semi-invariant Riemannian maps from almost Hermitian manifolds to Riemannian manifolds are studied. Examples about these maps are given and the geometry of the distributions is analysed. Conditions are given for conformal semi-invariant Riemannian maps to be horizontally homothetic and geodesic.In the fifth chapter, conformal slant Riemannian maps from almost Hermitian ma-nifolds to Riemannian manifolds are studied. Examples about these maps are given. Conditions for distributions to be integrable are presented, the geometry that conformal slant Riemannian maps with pluriharmonic property is being researched and the conditions for conformal slant Riemannian maps to be geodesic are given. 121

Üç bölümden oluşan bu tezin birinci bölümü giriş kısmına ayrılmıştır. Burada, tezin amacı ve kullanım alanları belirtilmiştir.İkinci bölümde, üçüncü bölüm için temel teşkil eden Riemann manifoldları, Riemann altmanifoldları, Riemann submersiyonları ve Riemann manifoldları üzerindeki bazı operatörler incelenmiştir.Son olarak üçüncü bölümde, daha önce elde edilen ifadelerin konform dönüşümler ve konform submersiyonlar altındaki bazı özellikleri incelenmiştir. Bunlara bağlı olarak Riemann manifoldları arasındaki konform dönüşümler verilmiştir. The present thesis consists of three chapters.The first chapter of this thesis is devoted to introduction. In this part, the aim of thesis and using areas is stated.In the second chapter, Riemannian manifolds, Riemannian submanifolds, Riemannian submersions and some operations on Riemannian manifolds are given for using in the third chapter.Lastly, in the third chapter, some properties of the results obtained from other chapters are investigated under the topics of conformal maps and conformal submersions. Depending on this properties, conformal maps between Riemannian manifolds are given. 76

GENEL BİLGİLERİsim ve Soyadı : Emine Sena YananAnabilim Dalı : İlahiyatProgramı : Arap Dili ve BelagatıTez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Nusrettin BolelliTez Türü ve Tarihi : Yüksek Lisans - Kasım 2004 Anahtar Kelimeler : Ferâidü'l-Fevâid , Şerhu Ferâidi'l Fevâid, Kul AhmedÖZETKUL AHMED'İN EBU'L-KÂSIM ES-SEMERKANDÎ'NİN"FERÂİDÜ'L-FEVÂİD" ADLI ESERİNE YAZDIĞI ŞERHİNTAHKİKLİ NEŞRİ (EDİSYON KRİTİĞİ)Arap Edebiyatı'nda belâgat çalışmaları câhiliyye dönemi şairlerinin yaptığı edebî tenkitle başlamış, Kur'ân-ı Kerîm'in nazil olmasıyla birlikte bu faaliyet daha da hızlanmıştır. İslâm'ın ilk dönemlerinde belâgat ilmi müstakil bir ilim olmamakla birlikte diğer ilimlerin özellikle tefsir ilminin konuları içinde ele alınıyordu. VIII/XIV. yüz yıla gelindiğinde belâgat ilmi müstakil bir ilim haline gelmiş, belâgatla alakalı en önemli kaynak eserler bu dönemde verilmiştir. Daha sonraki devirlerde belâgatın bazı konuları hakkında müstakil eserler kaleme alınmıştır. Bunlardan birisi de Ebü'l-Kâsım Şemsüddîn Muhammed b. Ebû Bekr el-Leysî es-Semerkandî'nin (ö.888/1483) istiâre sanatı hakkında yazmış olduğu muhtasar eseri Ferâidü'l-Fevâid (Risâletü'l-İstiâre, er-Risâletü's-Semerkandiyye)'dir. Eser müstakil olmasına rağmen istiâre santını öz bir şekilde ele almış, istiârenin en önemli kısımlarını zikretmiştir. Risâle ilim dünyasında çok büyük bir üne kavuşmuş, üzerine onlarca şerh, hâşiye ve talikat yapılmıştır. Bu eser üzerine şerh yazanlardan birisi de Kul Ahmed'tir. Bu tezde Kul Ahmed'in şerhinin tahkiki (edisyon kritik) yapılmıştır. Girişte belâgat ve istiâreden, birinci bölümde Kul Ahmed'in hayatı eserleri ve Ferâidü'l-Fevâid'den, ikinci bölümde Kul Ahmed'in Ferâidü'l-Fevâid'e yazdığı şerhinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde de şerhin tahkikli metni verilmiştir. GENERAL KNOWLEDGE Name and Surname : Emine Sena YananField : DivinityProgramme : Arabic Language and RhetoricSupervisor : Yrd. Doç. Dr. Nusrettin BolelliDegree Awarded and Date : Master, November 2004 Keywords : Faraid al-Favaid , Şarh Faraid al Favaid, Kul AhmadABSTRACTKUL AHMAD'S SARH ABU'L-KASIM AS-SAMARKANDİ'S"FARAİD AL-FAVAİD" WİTH EDİTİON CRİTİCIn Arabic Literature the rhetorical studies started with the literary criticism of the poets of the pre-İslamic arabian Paganizm and the descending of the Holy Quran. At the early ages of İslam, in spite of the rhetoric wasn't and indepented knowledge, it had been studying in the subjects of commentary on the Quran. In the VIII/XIV. century the rhetoric become an independet science, and most important works on it was written this century. After this century some independent books on subjects of the rhetoric was written, one of them is Faraid al-Favaid, which was written by Abu'l-Kasım al-Laysi es-Samarkandi on metaphor, that is an independent book on metaphor, he explains metaphor shortly, and expressions the most important sections of it. On this book have been written many commentaries, marginal notes and annotations. One of them is Şarh Faraid al-Favaid of Kul Ahmad. In this thesis, we present edition of the text. İn the introduction, we explained what rhetoric and metaphor is, in the first chapter we give some information on the life of Kul Ahmad, his Works and Faraid al-Favaid. In the second chapter we give some information Şarh Faraid al-Favaid of Kul Ahmad. In the last chapter we present the edition critic of the text was taken place.

110

72

ÖZET17. y.y. felsefesi Kartezyen olarak nitelendirilir.Bu yüz yıl felsefesi rönesansın sağladığı birikimi derleyip toparlamış bundan da birliği, bütünlüğü olan bir düşünce yapısı geliştirmiştir. Bunun sebebi de matematiksel yöntemi kullanmış olmasındandır.Kötülük problemi, evrendeki kötülüklerin iyi bir Tanrı ile bağdaşmadığı tezi etrafında dolaşmaktadır. Bu problem David Hume tarafından da 18. y.y.'da savunulmuştur. Epicurus'un " Tanrı kötülüğü önlemek istiyor da gücü mü yetmiyor? O halde erksizdir. Gücü yetiyor da istemiyor mu? O halde kötücüldür. Hem gücü yetiyor hem canı istiyor mu? O halde kötülük nereden geliyor?" şeklinde formüle ettiği bu problem ateist düşünürler tarafından Tanrı'nın varolmadığını iddia etmede önemli bir delil olarak kullanılmıştır. Ateistlerin bu iddiasına karşı teistler de çözüm arayışı içine girmişler, böylece felsefede teodise problemi ortaya çıkmıştır.Teodise kavram olarak Tanrı ve adalet anlamına gelen iki kelimenin birleştirilmesinden oluşturulmuştur. Terim olarak kötülük karşısında Tanrı'nın adaleti ve haklılığını savunma anlamında kullanılmaktadır.Leibniz hürlük ve zorunluluk kavramları üzerinde durmuş önceki teodiseleri eleştirerek kendi teodisesini kurmuştur. Ona göre evrende kötülük vardır, Tanrı buna izin vermek zorundadır. Çünkü Tanrı her yaptığını olması gerektiği gibi yapmıştır. Bizler kâinattaki ahengi kavrayabilirsek Tanrı'nın eseri olan her şeyin, yaratılması mümkün olan şeylerin en iyisi olduğunu görürüz.Leibniz'in teodisesini Batıda en çok eleştiren düşünürler; Voltaire ve Kant'tır. Voltaire Leibniz'in Tanrı'yı yetkin olan fakat kötülük etmekten hoşlanan bir kral gibi nitelendirdiği, Kant ise her türlü yapılan teodisel savunmaların başarısızlıkla sonuçlanmaktan başka şansı olmadığı görüşündedir.Leibniz'in teodisesini İslam düşüncesiyle ilişkilendirdiğimizde Eşâri ve onun talebesi sayılan Gazzâli arasında dikkat çekici bir benzerlik göze çarpmaktadır. Leibniz'den yaklaşık yedi asır önce yaşayan Gazzâli'nin " Daha iyisi ve daha mükemmeli mümkün değildir " biçiminde formülleştirilen görüşü Leibniz tarafından da yinelenmektedir. Yine İbn-i Sinâ'nın " Bütün varlık âlemi olabilecek en iyi âlemdir " görüşü ile Leibniz'in teodisesi arasındaki benzerlik dikkat çekicidir. Bu da bizde Leibniz'in teodisel savunmalarını oluştururken İslam düşünürlerinden de etkilenmiş olabileceği ihtimalini düşündürtmektedir. ABSTRACTThe philosophy of the 17th century is known Cartesian. The philosophy of this century gathered all the data obtained from Renaissance. Then a new structure of view having a cooperation and consistency was developed. The reason for this was the use of the mathematical method.The problem of evil reveals that the thesis of all the evils in the universe isn't in line with a Good God. This problem was also defended by David Hume in the 18th century. The following questions asked by Epicurus to be the most important proof in claiming the ideas of atheists of there is no God.These questions are; Is God not strong enough to prevent evil as he is willing to? Then, he is not strong. Is he strong enough and he doesn't want to? Then, how does evil occur? The theists tried to find solutions for the idea of the atheists. Then, the problem of theodicy occurred in philosophy.The concept of theodicy was composed of two words meaning God and justice. It is used as a term of defending the justice and right of God for the evils.Leibniz established his own theodicy by criticizing the theodicies put forward previously and stressing on the concepts of indipendence and obligations. According to him, there is evil in the universe and God has to permit. That's why, God has done everything as he supposed to do. If we could comprehend the harmony in the universe, we would observe that everything was the best of everything created.Voltaire and Kant are the philosophers who criticized the most the theodicy of Leibniz in the west. Voltaire thinks that Leibniz believes God to be the authority but also a king who enjoys damaging, mean while Kant holds the view that all the theodicial defenses are doomed to fail.When we compare the theodies of Leibniz with the Islamic view, we can observe that there is a considerable similarity between Eş'arî and his student Gazzâlî. The view put forward by Gazzâlî who lived 7 centuries before Leibniz "It is not possible to get the better and the more beatiful,the more perfect." is also supported by Leibniz.It is also outstanding that the view of İbn-i Sinâ "All the creatures are the best ones in the universe." matches with the view of Leibniz's theodicy. This proves that Leibniz was greatly influenced by the Islamic philosophers while establishing his theodicial defenses.