Search

TENMAK D.N.. 9510 Ülkemizde radyoaktivite ölçümleri konusunda öncü olan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) laboratuvarları, hâlihazırdaki analiz kalitesini ve kapasitesini daha üst seviyeye çıkarmak için çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar kapsamında TAEK, Avrupa Birliği ve TÜBİTAK-Ulusal Metroloji Enstitüsü ile ortaklaşa “Improving Chemical and Ionizing Radiation Metrology” adlı AB projesine dâhil olmuştur. Bu proje ile kimyasal ve İyonlaştırıcı radyasyon metrolojisi konusunda bilgi aktarımının sağlanması, kurumsal kapasitenin artırılması ve SANAEM’de ikincil seviyede radyonüklit ölçümlerinin yapılabilmesi için teknik destek sağlanması amaçlanmıştır. Proje kapsamında TAEK’e herhangi bir cihaz veya ölçüm sistemi temini planlanmamıştır. Bu nedenle Avrupa Birliği teknik destek projesine paralel olarak kurumumuzun radyasyon metrolojisi faaliyetleri için gerekli olan cihaz ve laboratuvar altyapısının oluşturulmasının yanı sıra yürürlükte olan ve yapılması hedeflenen ölçüm ve analiz teknikleri ile ilgili metrolojik çalışmalara yönelik ihtiyaçların karşılanması için bir proje sunulması planlanmıştır. 2009 yılı sonunda sunulan ve 2010 yılında başlayan proje kapsamında yeni laboratuvar mekânları ve bu laboratuvarların havalandırma, tesisat ve zırhlama tasarımları yapılmıştır. Cihaz ve sistem olarak Compton baskılama sistemi, TDCR (Çiftli-Üçlü çakışma oranı) sıvı sintilasyon sistemi, otoradyografi cihazı, film kalınlığı ölçme cihazı ve gerektiğinde kullanılmak üzere farklı fonksiyonlara sahip çeşitli nükleer enstrümantasyon modülleri (NIM) temin edilmiştir. Tanımlanmış katı açıda alfa sayım sistemi ve 4n-y sayım sistemi tasarımlanmış ve gerekli parçalar ülkemizde yaptırılmıştır. Ayrıca mevcut iyon odasının kalibrasyonları Almanya’nın ulusal referans laboratuvarı Physikalisch-Technische Bundesanstalt’ta (PTB) tamamlanmıştır. Proje ile Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (SANAEM) radyonüklit metrolojisi laboratuvarlarının cihaz ve mekân altyapısı başarıyla tamamlanmıştır. Alınan cihaz ve sistemler büyük oranda faaliyete geçmiştir. Bu laboratuvarlar, hazırlıkları tamamlanan ve önümüzdeki dönemde başlayacak olan bilimsel çalışmalarla uluslararası arenada ülkemizi ve TAEK’i gururla temsil edecektir. Turkish Atomic Energy Authority (TAEK) decided to participate in the European Union supported project “Improving Chemical and Ionizing Radiation Metrology” to strengthen the analysis quality and capacity of its radioactivity measurement laboratories in 2009 as the leading organization in Turkey in the field of radioactivity and radiological analysis. This project aimed to support Turkish institutions in chemical and ionizing radiation metrology through knowledge transfer, institutional capacity development and guidance on setting up metrology laboratories in Turkey. This project did not involve any equipment or system purchase. A parallel project is proposed to the TAEK headquarters by SANAEM to procure services and equipment to set up radionuclide metrology laboratories and to address the needs to develop secondary standardization methods in SANAEM. The project was proposed in 2009 and accepted to be started in the first half of 2010. In the scope of this project the building infrastructure of the radionuclide metrology laboratories was prepared. New electrical wiring, plumbing, air conditioning and uninterrupted power supply systems were installed. As for the equipment, a Compton suppression system (CSS) with a high purity germanium detector, a triple to double coincidence ratio (TDCR) liquid scintillation system, film thickness measurement system, autoradiography system and several nuclear instrumentation modules (NIM) for different purposes were purchased. An alpha counting at a defined solid angle system and a 4n-y counting system was designed with support from foreign expert from the EU project and all the designed parts were manufactured in Turkey. A previously procured ionization chamber was calibrated by the German national metrology institute PTB to become a secondary standard radionuclide standardization system. The building infrastructure of radionuclide metrology laboratories were completed and relevant equipment and systems were set up in SANAEM through this project. All systems are functional and some are still in the testing period. These laboratories will represent our country and TAEK with pride in the international arena with the start of radionuclide standardization and reference material production as the next phase.

TENMAK D.N.. 8732 Kaynak muhafaza kuyusunda bulunan değişik aktiviteli Co-60 ve Cs-137 kaynaklarından birini seçime tabi olarak kalibrasyon adasındaki kalibrasyon noktasına çıkmasını otomatik olarak sağlayan bir gamma kalibrasyon sistemi yapılmıştır. Bu sistemde kalibrasyonu yapılacak gamma radyasyon ölçeri ile kalibrasyon kaynağı arasındaki mesafe yine otomatik olarak 0.1 cm doğrulukla ölçülebilmektedir. Birkaç µR/saat'ten yüzlerce R/saat'lik ışınlama düzeyleri, kumanda odasından kontrol edilmekte ve böylece çok değişik radyasyon ölçerlerinin kalibrasyonu çabuk, emniyetle ve doğru olarak yapılmaktadır. A gamma instrument calibration facility has been constructed for the selection of an individual source from a number of Co-60 and Cs-137 sources of different activities and its safe transfer from the source store to a calibration jig within calibration room. Automatic control of source to instrument separations are obtained to an accuracy of 0.1 cm. Exposure levels of a few µR/h to hundrets R/h are controlled from outside the exposure room, which enables many different types of gamma instruments to be calibrated safety, quickly and accurately.