Search

Papa Fransuva, America Magazine isimli dergiye verdiği mülakatta, Ukrayna halkından “şehitlere” atıfla, Rus olmayan işgalci etnik askerleri “muhtemelen en zalimler” olarak nitelendirmiştir. Çeçenler çoğunlukla Müslüman olup, Buryatlar ise Tibetli Budist ve Şamandır. Basının, işgalci Rus Ordusu bünyesinde Hristiyan olmayan birliklere yönelik ayrımcı tutumu yeni bir olgu değildir. Hristiyan olmayanların insanlığa karşı daha fazla suç işlemiş olduğuna dair kanıt bulunmamaktadır. Rus şiddetini askerlerin ırksal veya dinsel kökenine bağlamak barışı teşvik etmeyecektir.

Pre-Christian East Slavic tribes considered the nature in which they lived as completely living beings. They believed that every being that surrounded them, whether animals or trees and stones, was given life. This belief caused the Slavs to deify various forces of nature at that time and to worship these forces they deified. As seen in all other polytheistic societies, the Slavic tribes also attributed the natural events (earthquakes thunder and various disasters) they encountered in their lives to the will of the gods. For this reason, they performed special sacred rites at certain times of the year to protect themselves from the wrath of the gods, offered sacrifices to their gods and begged for mercy. As each Slavic tribe has a god with similar but different functions, there may also be the existence of completely independent divine beings. In this framework, the gods of the Western Slavs may differ from the gods of the Eastern Slavs in many ways. This article analyses the ancient beliefs, funerary rituals, religious conceptions, and pantheon of gods, of the East Slavic tribes (Russian, Ukrainian, and Belarusian) in an analytical way., Hıristiyanlık öncesi Slav kavimler, içerisinde yaşadığımız doğayı tümüyle canlı varlıklar olarak telakki etmişlerdir. İster hayvanlar olsun ister ağaçlar ve taşlar, onları çevreleyen her varlığa hayat bahşedildiğine inanmışlardır. Bu inanç, Slavların o dönemlerde çeşitli doğa güçlerini tanrılaştırmalarına ve tanrılaştırdıkları bu güçlere tapmalarına neden olmuştur. Diğer tüm politeist toplumlarda görüldüğü üzere Slav kavimleri de yaşamlarında karşılaştıkları doğal olayları (deprem, gök gürültüsü ve çeşitli afetler) tanrıların iradesine bağlamışlardır. Bu sebepledir ki tanrıların gazabından korunmak için yılın belirli zamanlarında özel kutsal ayinler yapmışlar, tanrılarına kurbanlar sunmuşlar ve merhamet etmeleri için niyazda bulunmuşlardır. Her Slav kabilesinin birbirine benzer, fakat farklı işlevleri olan tanrısı olduğu gibi tamamen birbirinden bağımsız tanrısal varlıkların mevcudiyeti de söz konusu olabilmektedir. Bu çerçevede Batı Slavlarının tanrıları, Doğu Slavlarının tanrılarından birçok açıdan farklılık gösterebilmektedir. Bu makale Doğu Slav kabilelerinin (Rus, Ukrayna ve Belarus) kadim inançları, cenaze törenleri, dini tasavvurları ve tanrılar panteonunu analitik bir yöntemle incelemektedir.

In this study, the problems caused by unbalanced data sets on sentiment analysis are discussed and the situation of balancing the data sets of the methods based on sample incrementation and sample reduction analysed to reach more reliable classification results and the positive and negative effects of these methods are revealed.For this purpose, the effects of ROS, SMOTE, RUS and NM algorithms on the logistic regression classifier were analyzed by using word-based N-gram structures on three different sentiment analysis datasets containing both Turkish and English texts.As a result, it has been found out that the sample increase methods (ROS, SMOTE) increase the classifier performance values and the sample reduction methods (RUS and NM) decrease the performance values on the data sets and the results are explained in detail. IEEE, IEEE Turkey Sect

This study aims to examine the position of the Crimean Khanate in the Ottoman-Russian Wars during the 18th century and to try to maintain its existence as an independent state after the Treaty of Kuchuk Kainarji. The Crimean Khanate has always been on the side of the Ottoman Empire against Russia Empire. The Russian Empire did not want the existence of a state which is threatening its southern borders. For this purpose, Catherine II had agreed with Shahin Girei that the Crimean Khanate should be an independent state. Therefore, Catherine II had agreed with Shahin Girei that the Crimean Khanate should be an independent state. After the Treaty of Kuchuk Kainarji, the Crimean Khanate became an independent state in 1774. When Shahin Girei became the Crimean khan, he has started to reforms to create a state which has strong central authority and regular army. However, these reforms were not adopted by the Crimean people, and as a result of the uprisings, Shahin Girei Khan was forced to leave Crimea in 1782. Thus, the Russian army entered into Crimea and gained its dominance, and on 19 April 1783 the Crimea was annexed by the Russian Empire. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN .iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii KISALTMALAR vii GİRİŞ 1 1. BÖLÜM 18. YÜZYIL OSMANLI-RUS SAVAŞLARI’NDA KIRIM HANLIĞI 5 1.1. 18. Yüzyılın Şafağında Karadeniz’in Güvenliği 5 1.2. Prut Savaşı ve Barışı 7 1.3. Yeni Savaşın Eşiğinde Rusya, Osmanlı ve Kırım’ın Ahvali 12 1.4. 1736-1739 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Kırım’ın İstilası 15 1.5. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı Öncesi Kırım Hanlığı 23 2. BÖLÜM 1768-1774 OSMANLI-RUS HARBİ VE KIRIM HANLIĞI 28 2.1. Savaş Öncesinde Doğu Avrupa’nın Siyasî Ahvali 28 2.2. Savaş Başladığında Osmanlı Devleti, Kırım Hanlığı ve Rusya’nın Ahvali 32 2.3. Kırım Geray Han’ın Akınları 35 2.4. Rus Ordularının İlerleyişi ve Sınır Boyları 37 2.5. Savaşın Sona Ermesine Doğru Barış Görüşmeleri 47 3. BÖLÜM MÜSTAKİL KIRIM HANLIĞI’NIN İLK DÖNEMİ 1772-1777 51 3.1. Rusya İmparatorluğu’nun Kırım Hanlığı Siyaseti 51 3.2. 1772 Karasubazar Antlaşması 52 3.3. Savaşın Sona Ermesi ve Küçük Kaynarca Antlaşması’nda Kırım Hanlığı 55 3.4. Müstakil Kırım Hanlığı’nın Teşekkülü 65 3.5. IV. Devlet Geray Han Döneminde Kırım 67 4. BÖLÜM MÜSTAKİL KIRIM HANLIĞI’NIN İKİNCİ DÖNEMİ 1777-1783 74 4.1. Şahin Geray Han’ın Kırım Tahtına Geçişi 74 4.2. Şahin Geray Han’ın Reform Girişimleri 76 4.4. Aynalıkavak Tenkihnâmesi’ne Kadar Kırım’ın Ahvali 84 4.5. Rusya İmparatorluğu’nun Kırım’ı İlhakı 88 SONUÇ 95 KAYNAKÇA 98 EKLER 106 EK 1 : Etik Kurul Muafiyet Formu 106 EK 2 : Orijinallik Raporu 108 ÖZGEÇMİŞ 110 Bu çalışma, Kırım Hanlığı’nın 18. yüzyıl boyunca Osmanlı-Rus Savaşları’ndaki konumunu ve Küçük Kaynarca Antlaşması’ndan sonra bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdürmeye çalışmasını incelemeyi amaçlamaktadır. Kırım Hanlığı her zaman Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya karşı yanında olmuştu. Rusya İmparatorluğu ise güneyinde sınırlarını tehdit eden bir devletin varlığını istememekteydi. Bu amaçla Çariçe II. Yekaterina önce Şahin Geray ile Kırım Hanlığı’nın bağımsız bir devlet olması konusunda anlaşmıştı. Nitekim Küçük Kaynarca Antlaşması’ndan sonra Kırım Hanlığı bağımsız bir devlet oldu. Şahin Geray, 1777’de Kırım tahtına geçtiğinde merkezî otoritesi güçlü ve düzenli bir orduya sahip bir Kırım Hanlığı için reform çalışmalarına başlamıştır. Fakat bu reform çalışmaları Kırım ahalisi tarafından benimsenmemiş ve çıkan isyanlar sonucunda 1782’de Şahin Geray Han Kırım’ı terk etmek zorunda kalmıştır. Böylece Rus ordusu Kırım’a girerek hâkimiyetini sağlamış ve 19 Nisan 1783 tarihinde Kırım, Rusya İmparatorluğu tarafından ilhak edilmiştir.

Yüksek Lisans Tezi, Kazak toprakları XVIII. Yüzyıldan itibaren Rus işgaline uğramış ve sömürge siyaseti sonucu baskı ve acılar uzun yıllar boyunca devam etmiştir. Geniş Kazak topraklarına olan Rus Çarlığının iştahı bu stratejik toprakların sadece Rus hâkimiyeti altına girmesi ve siyasal değişim haricinde ekonomik, sosyal-kültürel ve dini açıdan önemli sonuçlara zemin hazırlamıştır. Bu araştırmada, XIX. Yüzyılın sonu ve XX. Yüzyılın ilk başlarında Rus imparatorluğu Kazak topraklarındaki Müslüman halkına, İslam ve kurumlarıyla ilgili siyasetini sürdürmüştür. Orta Asya'daki Müslümanları ve Kazak toplumunun dini yapısını derinden etkilenmesi ile ilgili bilgiler verilmiştir. Bununla birlikte, Rusya'nın Kazak halkına karşı yürüttüğü politikaları ele alarak, iki yüzyıl Kazaklara karşı Rus sömürge siyasetinde dine yönelik politika izlenimleri tezimizin temel konusudur. Birinci bölümde; Kazaklar hakkında genel bilgiler verilmiştir. Kazakların tarihi, kazak kelimesinin anlamı, Kazakistan coğrafyası ve demografik durumu, Kazakların İslamlaşma süreci ve Rus hâkimiyeti altına girme hakkında kısa bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise Çarlık Rusya'sı hâkimiyetindeki Kazaklara yönelik politikalar anlatılmıştır. Üçüncü ve son bölümde ise, XIX. Yüzyılın ikinci yarısı ile XX. Yüzyılın başında Kazak aydınlarının din eğitimi ve sosyal görüşleri ve faaliyetleri incelenmelerine yer verilmiştir. Sonuç kısmında, Kazak toplumunun dini yapısı kısaca değerlendirerek konumuzla ilgili ulaşılan genel bilgi neticesinde ek olarak tezin içerisinde tekliflere yer verilmiştir., Kazakh lands XVIII. It was under Russian occupation since the 18th century and the pressure and suffering of colonial politics continued for many years. The Russian Tsarist appetite for the vast Kazakh territory has laid the ground for the economic, social-cultural and religious important results, except for the political change that these strategic lands have under Russian rule. In this study, XIX. century and XX. In the early days of the 18th century, the Russian empire maintained its policy regarding the Muslim people in the territory of the Kazakh nation, Islam and its institutions. Information on the deeply influenced religious structure of Muslims in Central Asia and the religious structure of the Kazakh society. However, by addressing the policies of Russia towards the Kazakh people, the two-century policy impressions of Russian colonial politics against the Kazakhs are the main subject of our thesis. In the first chapter; General information about the Kazakhs is given. The history of the Kazakhs, the meaning of the word kısa Kazakh, the geography of Kazakhstan and its demographic status, the Islamization process of the Kazakhs and the introduction of Russian domination were briefly given. In the second part, the policies towards the Kazakhs under the control of the Tsarist Russia were explained. In the third and last part, XIX. The second half of the 20th century. At the beginning of the century, the students of Kazakh intellectuals and their social views and activities were examined. In the conclusion part, in the context of general information about the subject, the proposals are included in the thesis.

The Russians, starting to appear as Knezship (princedom, feudality) in 9’th century in northern steppe of Black Sea, completed their political unity, nationhood, and political experience, bureaucracy and military structure under the influence of and contributed by the Turk-Tatar groups who were dominated by the Russians for some centruies. In this time period, Turk-Tatar groups had also enormous amount of impact on the Russian culture. The impact of the Turkish culture on Russian folk literature is clearly seen. Majority of the “bılina” wich is the one of the most important types of the Russian folk literature as heroic epics discusses battles against Litvas and Turk-Tatar groups, the biggest enemy of the Russian homeland and the Christianity. The Rusiian hoemland had always been threatened by Litvas in the west and Turk-Tatar in the east. The mighty Russian bogatırs (heroes) defended the homeland and the Christianity against these enemiens and did not let them take over these. Bilinas represents the hope for the ideal and future while handing on the Russian past and cultural memory. In bılinas which is one of the most important Russian folk literature types as traditional oral culture, it is seen that language elements of the Turkish culture made very important contributions such as motive, subject, and character. The burden of bılina which is narrated by Kâhin Boyan can only be carried by Turkish “bogatır” (hero). The Russians completed their political union and statehood while governing Turkish groups. The relation and interaction between Turk-Tatar groups and the Russians in every aspect of life continued with increasing haste. At first, whereas the interaction was partly towards from the Turkish culture to the Russian culture, in later stages vice versa started with the Russian domination of Siberia, Caucasia, and the Middle Asia. While these interactions contributed to the both side as cultural affluence, there might have been some negative sides. In modern times, nations worry about defending their ix national identities against foreign cultures, and they aim to introduce their culture to other nations. There are many similar elements between the Turkish culture and Russian culture which is comparatively a younger cultural center. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY ..........................................................................................................i BİLDİRİM .......................................................................................................................ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI.................................iii ETİK BEYAN.................................................................................................................iv TEŞEKKÜR ....................................................................................................................v ÖZET...............................................................................................................................vi ABSTRACT..................................................................................................................viii İÇİNDEKİLER ...............................................................................................................x İLKSÖZ ......................................................................................................................xviii GİRİŞ ...............................................................................................................................1 1.BÖLÜM.........................................................................................................................6 RUSYA VE RUS HALKI...............................................................................................6 1.1.KİMMERLER.....................................................................................................12 1.2.İSKİTLER............................................................................................................14 1.3.SARMATLAR .....................................................................................................17 1.4.BATI AVRUPA HUNLARI ...............................................................................19 1.5.AVARLAR...........................................................................................................22 1.6.HAZAR KAĞANLIĞI........................................................................................23 1.7.PEÇENEKLER ...................................................................................................26 2.BÖLÜM.......................................................................................................................27 RUS KAYNAKLARINDA RUS TERİMİ..................................................................27 xi 2.1.RUSLARIN KÖKEN ARAŞTIRMALARI.......................................................27 2.2.RUS KNEZLİKLERİNİN TEŞEKKÜLÜ ........................................................31 2.3.KİEV RUSYA’SI VE TÜRKLER......................................................................39 2.4.RUS MİLLİ DEVLET İDEOLOJİSİ VE MOSKOVA’NIN III. ROMA OLMA HEVESİ ........................................................................................................51 3.BÖLÜM...................................................................................................................61 RUS HALKI ÜZERİNDE TÜRK KÜLTÜRÜ ETKİSİ ........................................61 4.BÖLÜM.......................................................................................................................85 RUSYA’DA HALKBİLİMİ ÇALIŞMALARI ...........................................................85 4.1.RUSYA’DA HALKBİLİMİ ÇALIŞMALARININ BAŞLANGICI................85 4.2.MİTOLOJİK TEORİ..........................................................................................91 4.3.ÖDÜNÇLEME TEORİSİ...................................................................................93 4.4. TARİHSEL TEORİ ...........................................................................................97 4.5.RUSYA’DA HALKBİLMİ ÇALIŞMALARI YAYINLARI.........................104 4.6. RUSYA’DA TÜRK DÜNYASI VE TÜRKOLOJİ ALANINDA ÇALIŞAN HALKBİLİMCİLER VE ESERLERİ...................................................................107 5.BÖLÜM.....................................................................................................................115 RUS HALK ŞİİRİ VE TÜRKÜLERİ .......................................................... xii 5.7.TARİHİ TÜRKÜLER.......................................................................................152 5.7.1.Tarihi Türkülerin Doğuş Zamanı.........................................................153 5.7.2.Bılina İle Tarihi Türkü Arasındaki Farklılıklar .................................162 5.7.3.Tarihi Türkü Metinleri..........................................................................165 6. BÖLÜM....................................................................................................................180 BILİNA (STARİNA) VE TÜRK KÜLTÜR EKOLOJİSİ.......................................180 6.1.RUS HALK KAHRAMANLIK DESTAN VE TÜRKÜLERİ ......................180 6.2.BILİNALARIN KÖKENİ ................................................................................186 6.2.1. Mitolojik Teori (Mitoloji Okulu) .........................................................187 6.2.2. Ödünçleme Teorisi ................................................................................191 6.2.3. Tarihsel Teori ........................................................................................196 6.3.BILİNA İCRA GELENEĞİ VE ÖZELLİKLERİ .........................................200 6.3.1.Bılina İcra Sanatı....................................................................................204 6.3.2.Bılina İcracılarının Konumu Ve Durumu............................................206 6.3.3.Bılina İcracıları Ve İcra Tarzları..........................................................207 6.3.4.Skomorohlar ...........................................................................................218 6.3.5.Bılina Ustaları ve Kaynak Kişiler .........................................................239 6.4. BILİNALARIN TASNİFİ................................................................................256 6.5.BILİNA KONULARI........................................................................................259 6.5.1.Nikita Petrov’un Konu İndeksi.............................................................260 6.5.1.1.Kahramanın Çocukluğu .....................................................................260 6.5.1.2.Kahramanın Zenginlik ve Güç Kazanması, Drujina Toplaması....261 6.5.1.3.Askeri Çarpışmalar.............................................................................261 6.5.1.4. Anlaşmazlıklar, Çatışmalar...............................................................262 6.5.1.4.1.Düşman İşgalinin Yansıması...........................................................262 xiii 6.5.1.4.2.Yabancı Memlekete Askeri Sefer....................................................263 6.5.1.4.3.Aynı Etnik Kökenli Kişilikler Arasında Çatışmalar.....................263 6.5.1.4.4.Kahraman Ve Tanınmayan Akrabalarıyla Olan Çatışmalar ......263 6.5.1.4.5.Kahraman Ve Knez Arasında Çatışmalar.....................................264 6.5.1.4.6.Kahraman Ve Şehir Arasında Çatışma .........................................264 6.5.5. Rekabet...................................................................................................264 6.5.5.1.Aynı Etnik Kahramanları Arasında Rekabet ..................................264 6.5.5.2.Kahraman Ve Knez Arasında Rekabet.............................................265 6.5.5.3.Kahraman Ve Şehrin Rekabeti..........................................................265 6.5.6.Evlilik Çarpışmaları...............................................................................265 6.5.6.1.Nişan Ve Evlenme................................................................................265 6.5.6.2.Kendi Başına Evlenme ........................................................................266 6.5.6.3.Yıkılmış Evlilik ....................................................................................266 6.5.6.4.Yıkılmış Ve Kurtarılmış Evlilik.........................................................266 6.5.7.Kahramanın Maceraları........................................................................266 6.5.7.1.Aşk Maceraları ....................................................................................266 6.5.7.2.Diğer Maceralar ..................................................................................267 6.5.8.Kahramanın Ölümü/Öldürülmesi ........................................................267 6.6.AZBELEV’İN KONU İNDEKSİ .....................................................................268 6.7. RUS BILİNALARINDA KADINLAR ...........................................................280 6.8.BILİNALARIN MOTİF YAPISI.....................................................................282 6.8.1.Ziyafet Motifi..........................................................................................282 6.8.2. Övünme Motifi.......................................................................................283 6.8.2.1.Kahramanların Övünme Konuları....................................................285 6.8.2.1.1. Bogatırın Karısı İle Övünme..........................................................287 xiv 6.8.2.1.2. Mensubu Olduğu Soyu, Kahramanlıkları İle Övünme ...............291 6.8.2.1.3. Zenginlik ..........................................................................................293 6.8.2.1.4.Diğer Unsurlarla Övünme: Yetenekleri, Meslekleri vd................294 6.8.3. Haç Kardeşliği Motifi............................................................................295 6.8.4. Kıyafet Değiştirme Motifi.....................................................................296 6.8.5. Sayı Motifi..............................................................................................299 6.9.BILİNA KAHRAMANLARI ...........................................................................302 6.9.1.Bogatır .....................................................................................................302 6.9.2.Bogatırlar Ve Diğer Kahramanlar .......................................................312 6.9.2.1.İlya Muromets .....................................................................................312 6.9.2.2.Dobrınya Nikitiç ..................................................................................320 6.9.2.3.Alöşa Popoviç.......................................................................................325 6.9.2.4.Svyatogor..............................................................................................330 6.9.2.5.Sadko ....................................................................................................336 6.9.2.6.Mikula Selyaninoviç............................................................................339 6.9.2.7.Dunay (Tuna) İvanoviç .......................................................................341 6.9.2.8.Staver Godinoviç .................................................................................344 6.9.2.9.Vasilisa Mikuliçna ...............................................................................346 6.9.2.10.Nastasya Mikuliçna ...........................................................................347 6.9.2.11.Vasili Buslayev (Vaska) ....................................................................348 6.9.2.12.İvan Gostinıy Sın ...............................................................................350 6.9.2.13.Hoten Bludoviç ..................................................................................352 6.9.2.14.Çurilo Plenkoviç ................................................................................353 6.9.2.15.Mihaylo Kazaryanin .........................................................................354 6.9.2.16.Mihaylo Daniloviç .............................................................................355 xv 6.9.2.17.Solovey Budimiroviç .........................................................................356 6.9.2.18.İvan Daniloviç....................................................................................358 6.9.2.19.Polkan (Polkanovits, Çudişe-Polkanişe, Polkan-Bogatır) .............359 6.9.2.20.Mihaylo Potık (Mihaylo İvanoviç Potık Veya Potok). ...................360 6.9.2.21.Suhman (Suhmatiy, Suhan) Odihmanteviç (Damantiyeviç) .........362 6.9.2.22.Danilo İgnatyeviç (Deniseviç)...........................................................363 6.9.2.23.Danila Deniseviç ................................................................................364 6.9.2.24.Kaliki Perehojie .................................................................................364 6.9.2.25.Morskoy Çar (Su Çarı, Dipsiz Su Çarı, Deniz Çarı)......................365 6.9.2.26.Tugarin...............................................................................................367 6.9.2.27.Kalin-Çar ...........................................................................................369 6.9.2.28.Kolıvan ...............................................................................................370 6.9.2.29.İdolişe Poganoe ..................................................................................370 6.9.2.30.Meç-Kladenets...................................................................................371 6.9.2.31.Diğer Karakterler..............................................................................375 6.9.2.31.1.Bogatır atı........................................................................................375 6.9.2.31.2.Bogatırların Kadınları ...................................................................376 6.9.2.31.3.Bogatırların Sevgililileri ................................................................376 6.10.RUS BILİNALARI VE UYGULAMALI HALKBİLİMİ ...........................377 6.10.1.Çağdaş Rus Sanatında Bılinalar .........................................................380 6.10.1.1.Sinema filmleri...................................................................................380 6.10.1.2.Tiyatro ................................................................................................383 6.10.1.3.Animasyon Filmler .............................................................. xvi 6.10.1.6.Yazılı Edebiyatta Bılinalar ...............................................................391 6.10.1.7.Askeri, Coğrafi Mekan Adları .........................................................393 6.11.BILİNA METİNLERİ ....................................................................................396 6.11.1.İgor Destanı...........................................................................................403 6.11.2.Zadonşina..............................................................................................424 6.11.3.İlya Muromets’in Şifa Bulması ...........................................................433 6.11.4.Şelkan Dudenteviç ................................................................................442 6.11.5.Şelkan Dudenteviç ................................................................................446 6.11.6.Şelkan Dudenteviç ................................................................................447 6.11.7.Şelkan Dudenteviç ................................................................................450 6.11.8.Alöşa Popoviç........................................................................................453 6.12.9.Alöşa Popoviç........................................................................................464 6.11.10. Kalin Çar (Kalın Han)......................................................................476 6.12.11.İlya Muromets ve Kalin Çar .............................................................483 6.11.12.İlya Muromets ve İdolişe ...................................................................506 6.11.13.İlya Muromets ve İdolişe ...................................................................511 6.11.14.İlya Muromets ve İdolişe ...................................................................514 6.11.15. Mihayla Kazarinov............................................................................516 6.11.16. Staver Godinoviç i Vasilisa Mikuliçna ............................................525 6.11.17.Buzan Adası’nda ................................................................................540 6.11.18.Sibirya Fatihi Yermak .......................................................................546 6.11.19. Yermak Sibirya’yı Aldı.....................................................................552 6.11.20.Kazan’ın Korkunç Çar Tarafından Zaptı .......................................555 6.11.21.Kazan’ın Alınması..............................................................................556 6.11.22.Kazan Çarlığı’nın (Hanlığı) Alınması ..............................................557 xvii 6.11.23. Konoton Şehrinde..............................................................................560 6.12.24.Tatar Esareti.......................................................................................564 6.11.25.Mihaylo Potık......................................................................................566 SONUÇ.........................................................................................................................596 LATİN HARFLİ BILİNA METİNLERİ ÖRNEKLERİ ........................................603 1.Slovo O Polku İgoreve..........................................................................................603 2. İstselnie İl’i Muromtsa........................................................................................629 3.Kalin Tsar .............................................................................................................638 SÖZLÜK......................................................................................................................648 KAYNAKÇA ...............................................................................................................660 Ek 1. Tez Orijinallik Raporu .....................................................................................674 Ek 2. Etik Kurul İzni ..................................................................................................676 Karadeniz’in kuzey bozkırlarında IX. yüzyılda Knezlik (Prenslik, Derebeylik) olarak tarih sahnesine çıkan Ruslar, siyasi birliğini, devletleşme sürecini, tecrübesini, bürokrasi ve askeri yapılanmasını birkaç yüzyıl boyunca hâkimiyetleri altında kaldıkları Türk-Tatar zümrelerinin etkisi ve katkısıyla gerçekleştirmişlerdir. Bu süreç içinde Türk-Tatar zümrelerinin Rus kültürü üzerine de etkisi büyük olmuştur. Rus halk edebiyatında Türk kültürünün etkisi açıkça görülmektedir. Rus halk edebiyatının en önemli türlerinden olan kahramanlık destanları olan “bılinalar”ın önemli bir kısmı Rus yurdunun ve Hıristiyanlık inancının en büyük düşmanı Türk-Tatar zümreleri ve Litvalılara karşı verilen savaşları konu edinmiştir. Rus yurdunu batıdan Litvalılar, diğer yönlerden ise Türk-Tatarlar hep tehdit etmişlerdir. Kudretli Rus bogatırları (bahadır, kahraman) bu düşmanlara karşı Aziz Rus yurdunu, Hıristiyanlık inancını savunmuştur, düşmana geçit vermemiştir. Bılinalar Rus halkının geçmiş hatırasını, kültürel belleğini taşırken, aynı zamanda da gelecek ülküsünü, istikbalini temsil etmektedir. Rus halk edebiyatı, sözlü kültür geleneğinin en önemli türlerinden olan bılinalara da Türk kültürüne ait dil unsurları, motif, konu, karakter gibi çok önemli etkiler görülmektedir. Kâhin Boyan’ın anlattığı Bılina’nın yükünü ancak Türkçe “bogatır” (batur, bogatur) taşıyabilmektedir. Ruslar, Türk zümrelerinin hâkimiyetinde siyasi birliğini sağlama ve devletleşme sürecini tamamlamıştır. Türk-Tatar zümreleri ile Rus halkının hayatın her alanına dokunan karşılıklı etkileşimi ve ilişkisi artarak ivme ile devam etmiştir. İlk başta daha çok Türk kültüründen Rus kültürüne etkin bir etkileşim yaşanırken, Rusların Sibirya, Kafkasya ve Orta Asya’ya doğru yayılmalarıyla başlayan süreç içinde Rus kültüründen de Türk kültürüne doğru kültürel etkileşim artmıştır. Bu kültürel alışveriş her iki tarafın kültürel yapısına zenginlik katarken, olumsuz etkiler de yapmış olabilir. Modern çağda milletlerin kaygıları milli kültürlerini yabancı kültürler karşısında korumaya çalışmak, gayeleri de kendi kültürünü başka halk kitlelerine tanıtmak olmuştur. Türk kültürü ile nispeten daha genç bir kültür olan Rus kültürü arasında çok fazla benzeşen unsurlar mencuttur.

URL:http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/406, Birinci Dünya Savaşında düşman taraflar olarak karşı karşıya gelen Türkiye ve Rusya, savaşın sonunda Türkiye' de başlayan Milli Mücadele ve Rusya' da meydana gelen Bolşevik devrim neticesinde birbirlerine yaklaşmışlardır. Birinci Dünya Savaşının sonundan Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışına kadar olan sürede, karşılıklı olarak Türk ve Rus heyetleri gidip gelmiş, siyası, askeri, ekonomik ve kültürel pek çok alanda iyi ilişkilerin temelleri atılmıştır. 1917- 1920 arasında Rusya'dan Türkiye'ye, para, silah ve sağlık malzemesi yardımı yapılmıştır. Bu dönemde iki ülke arasındaki en büyük sorun Kafkasya konusunda yaşanmış olup, karşılıklı atılan adımlarla bu problem de kısa sürede çözülmüştür., Turkey and Russia, who were enemies during the 1. World War, got a warmer relationship towards the end of the war. This change was caused by the sl~rting National Struggle in Turkey and the Bolshevikian Revolution in Russia. From the end of the I. World War to the opening of the Turkish National Assembly, there was a good diplomatic relationship between Turkey and Russia. A !ot of political, military, financial and cultural issues were begun in this period. Between 1917-1920 Russia supported Turkey with money, weapon and sanitary equipment. In the mentioned period, the biggest problem between these two states, was the Caucasian question, but this was also worked out very fastly with the states cooperation.

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında ilk ilişkiler XV. Yüzyılda III. Ivan döneminde ticari nedenle başlar. Değişen jeopolitik ve jeostratejik dengeler dolayısıyla XVII. yüzyıldan itibaren bozulmaya başlayan Osmanlı-Rus ilişkileri, Bolşevik ihtilaline kadar neredeyse sürekli bir savaş şeklinde devam eder. XIX. yüzyılda ise bu çatışmalar zirve noktasına ulaşır, neredeyse yirmi yılda büyük bir savaş yapılır ve tarifsiz acılar yaşanır. Özellikle Rusların Osmanlı Devleti içinde yaşayan azınlıkları isyana teşvik etmesi, Osmanlı birliğini parçaladığı gibi bozulan ilişkinin temel gerekçesidir. Kırım, Balkan ve Kafkas coğrafyası zemininde meydana gelen bu savaşlar, milletlerin edebiyatlarına, kültürlerine ve sanatlarına önemli ölçüde yansır. Türk kültür ve edebiyat tarihinde Rus kültürü ve coğrafyası, ilk defa milletler arası hoşgörü ve barış temelinde, Ahmet Mithat Efendi’nin 1882’de yazdığı Acâyib-i Âlem romanında ele alınır. Roman, konu ve teması bakımından cesur olduğu kadar, ulusların kaynaşması ve barışın tesisi noktasında öncü kimliğiyle dikkat çeker. Çalışmamızda XIX. yüzyılda yazılmış bu Türk romanından hareketle Osmanlı-Rus devlet ilişkileri, insan ilişkileri, ekonomik ve demografik yapı, tarihi ve kültürel izler vs. bakımlardan Rus coğrafyası incelenecektir. Çalışmamız, arkeolojik bir araştırma hüviyetinde olup XIX. yüzyıl Türk romanında Rus algısını saptamak ve Rus imgesinin oluşum koşulları üzerinde araştırma yapma amacını taşımaktadır., First relationships between Ottoman Empire and Russia starts with the commercial reasons in XV century at III. Ivan’s era. Ottoman Empire-Russia relationships starting to break down because of changing geopolitical and geostrategic reasons from XVII. century constantly proceed with the wars until Bolshevik revolution. These conflicts reach to a summit in XIX. century. They make a big war nearly every twenty years and indefinable pains are experienced. The encouragement of Russia for the rebellion of minorities living in Ottoman Empire is especially the main reason of the wars. These wars that occur in Crimea, Balkans and Caucasus region are significantly reflected to the literature, culture and art of these nations. The Russian culture and geography are firstly handled on the basis of tolerance and peace between nations in Turkish culture and literature history with Acâyib-i Âlem written by Ahmet Mithat Efendi in 1882. The novel which is written just after the war of 93 attracts attention with its leading identification about the construction of peace and merging of nations as much as it is bold in terms of its theme. In our study, Russian region will be examined in terms of Ottoman Empire-Russia relationships, human relationships, economic and demographic structure, historic and cultural trace etc. by that Turkish novel written in XIX century. Our study has the characteristics of an archeological investigation and the aim of our work is to determine Russian perception in XIX. century Turkish novel and to make an examination on the formation conditions of Russian image

In this study, the Ottoman and Turk’s images in the Russian history textbooks has been examined. For this purpose, the ebook versions of Russian history textbooks over the web has been used. Russian History and General History textbooks from 5 to 11th grades in secondary education has been taken into consideration. The obtained data has been analyzed by descriptive analysis. In Russian History textbooks there are lots of information on Turks and Ottoman Empire. Especially about the Balkan Wars. The textbooks contains a variety of images, maps, and historical resources related to Turkish and Ottoman History. Some parts of Turkish history is presented in details. Due to historical evidence based narration that being used Russian history textbooks are usually written in objective manner. However, they contains some incorrect, exaggerated or intended to otherize information about Turks and Ottomans. Also some textbook visuals has been observed to arouse the other and enemy image, Bu çalışmada Rusya’da tarih ders kitaplarında Türk ve Osmanlı imajı incelenmiştir. Bunun için Rusya’da okutulan tarih ders kitaplarına web ortamında dijital olarak ulaşılmıştır. Çalışmada ortaöğretim 5-11. sınıf Rusya Tarihi ve Genel Tarih ders kitaplarına bakılmıştır. Bu çalışmada her sınıf düzeyi için sadece bir Rus Tarihi ve Genel Tarih ders kitabı incelenmiştir. Elde dilen veriler betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Rusya tarih ders kitaplarında Osmanlı devleti ve Türklerle ilgili pek çok bilgi vardır. Özellikle Balkan savaşları ile ilgili bilgiler çok fazladır. Aynı zamanda Türk ve Osmanlı tarihi ile ilgili çeşitli görseller, haritalar ve kaynaklar kullanılmıştır. Bu kitaplarda ayrıntılı bir şekilde Türk tarihinin bazı kısımları anlatılmıştır. Tarihsel kanıta dayalı anlatımından dolayı Rusya’daki tarih ders kitaplarındaki dil genel olarak nesnel bulunmuştur. Fakat bunun yanında Türkler ve Osmanlılarla ilgili bazen yanlış, abartılmış ve ötekileştirmeye yönelik bilgilere de rastlanmaktadır. Buna ek olarak bazı görsellerle yine öteki ve düşman imajı canlandırılmaya çalışıldığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Tarih Eğitimi, Rus Ders Kitapları, Rus Tarih Eğitimi, Rus, Türk İmgesiIMAGES of TURK-OTTOMAN in RUSSIAN HISTORY TEXTBOOKSAbstract: In this study, the Ottoman and Turk’s images in the Russian history textbooks has been examined. For this purpose, the ebook versions of Russian history textbooks over the web has been used. Russian History and General History textbooks from 5 to 11th grades in secondary education has been taken into consideration. The obtained data has been analyzed by descriptive analysis.In Russian History textbooks there are lots of information on Turks and Ottoman Empire. Especially about the Balkan Wars. The textbooks contains a variety of images, maps, and historical resources related to Turkish and Ottoman History. Some parts of Turkish history is presented in details. Due to historical evidence based narration that being used Russian history textbooks are usually written in objective manner. However, they contains some incorrect, exaggerated or intended to otherize information about Turks and Ottomans. Also some textbook visuals has been observed to arouse the other and enemy image. Keywords: History Education, Russian Textbooks, Russian History, Russian, Turkish Image

“Ali Cevâd’ın El Yazması Seyahatnameleri Üzerine Bir İnceleme” İsmail YILMAZ Tez çalışmasının ana gövdesini Ali Cevâd’ın Felemenk, Alman ve Rusya Seyahatnameleri’nin Osmanlı Türkçesinden Türkiye Türkçesine transkribi oluşturmaktadır. Ali Cevâd’ın hayatı, eserleri, Osmanlı’da protokol ilişkilerinde hediyenin rolü ve Ali Cevâd’ın Felemenk, Almanya ve Rusya seyahatnameleri işlenmiştir. Bunun yanı sıra taranskribi yapılan metnin öncesinde seyahatname türü, Türk edebiyatında seyahatname, Türk edebiyatı seyahatnamelerinde Hollanda, Almanya ve Rusya hakkında bilgi verilmiştir. “A Study about Ali Cevâd’s Travelogues” İsmail YILMAZ Ali Cevâd’s Dutch, Germany and Russia Travelogue’s tranfer from Ottoman Turkish constitute the main body of the thesis. Ali Cevâd’s life, work, Dutch, Germany and Russia Travelogues and the role of gifting in Ottoman’s protocal relationships. Besides these, the information about the kind of travelogue, travelogue in Turkish literature and European travelogues in Turkish literature ase given.

Avrupa'nın birçok bölgesine saldıran, yağmalarda bulunan ve genel olarak ''Viking'' olarak adlandırılan halklardan bahsedilmiştir. Viking Çağı'nın M.S. 793'te başlayıp, M.S. 1066'da Stamford Bridge Savaşı ile bittiği kabul edilmektedir. Tezimizin ana bölümünü bu tarihler arasındaki Viking icraatları oluşturmaktadır. İkinci bölümde ele aldığımız Viking Çağı olaylarından önce Vikinglerin anavatanı olan İskandinavya'nın Viking Çağı öncesi tarihine göz atmamız gerekmekteydi. Bu yüzden üç ana bölüme ayırdığımız bu çalışmanın ilk bölümünde Viking Çağı'ndan önce İskandinavya konusunu ele aldık. İkinci bölümde öncelikle Vikinglerin Batı Avrupa'daki faaliyetlerine değindik. Burada Vikinglerin saldırısına maruz kalan en önemli güç Karolenj İmparatorluğuydu. Viking saldırılarının seyri ve bu saldırıların Karolenj İmparatorluğuna etkisi detaylı olarak değerlendirilmiştir. Daha sonra Britanya ve İrlanda bölgelerindeki Viking saldırıları ele alınmıştır. Vikinglerin İngiltere ve İrlanda'daki aktivitelerine değindikten sonra Kuzey Atlantik'teki Viking keşifleri konu edinilmiş ve sırasıyla Faroe Adaları, İzlanda, Grönland ve nihayet Vikinglerin Amerika kıtasını keşfetmeleri meselesine değinilmiştir. Batıdaki Vikinglerin faaliyetleri bu şekilde vurgulandıktan sonra doğuda (Doğu Avrupa, Rusya ve Hazar Denizi civarı) etkili olan ve çoğunlukla Rus veya Vareg olarak adlandırılan Vikinglerin tarihi konusu tartışılmıştır. Vikingler tüm bu coğrafyalarda çoğunlukla eş zamanlı bulunduğu için olaylar ve bölgelere yayılma tarihleri açısından kopuklukları önlemek düşüncesiyle çalışmanın sonuna bir kronoloji eklenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Vikinglerin başarısında başrolü oynayan Viking gemileri ve savaş teknolojileri açıklanmış, daha sonra da İskandinav mitolojisi konusu ele alınmıştır. Çalışmanın sonunda Vikinglerin dönem Avrupa'sı üzerinde büyük etki bıraktığını ve Avrupa tarihini şekillendiren önemli etmenlerden birisi olduğunu ortaya koyduk. Diğer taraftan doğuda Volga Bulgarları, Hazarlar ve Peçenekler gibi Türk topluluklarıyla, Arap İslam halklarıyla önemli ilişkilerinin olduğunu dile getirdik. Bu çalışmada Viking araştırmalarının başlangıcından beri ortaya konulmuş kaynaklardan elden geldiğince faydalanılmıştır. Fakat ne güncel bakış açılarına teslim olunmuş ne de geçmişe çok bağlı kalınmıştır. Eski kaynaklardan oldukça değerli ve halen güncelliğini koruyan eserler olduğu kadar güncel olup son derece sığ kalmış eserler de mevcuttur. O yüzden kaynaklar titizlikle taranmış ve Vikingler ile ilgili bilgiler en güncel haliyle sunulmuştur., The Vikings have a big impact on Medieval history. They left their homeland Scandinavia at the end of the VIIIth century and started to raid, pillage and burn down the whole Europe. They were the biggest nightmare of the rest of the Europe. This age started with the attack on Lindisfarne Monastry in today's Scotland and ended after the Stamford Bridge War in 1066. Viking Age effected both Scandinavia and the Europe. They caused so many changes in the medieval history. They explored the North Atlantic Islands such as The Faroe Island, Iceland, Greenland and they went even further to the Americas. Vikings discovered Newfoundland in North America and this made them the first Europeans to discover America. This happened around 500 years before Columbus. Vikings attacked and pillaged the monastries, towns and villages of the continental Europe, especially Carolingian Empire. They repeatedly attached Britain and Ireland as well. They left an enduring mark on Europe. The Vikings who went to Eastern Europe were often called the Rus' or the Varangians. These were mostly traders, merchants not raiders. These Vikings had a very close contact with Turkic people, Arabic world and with the Byzantium Empire. They played an inmortant role on the future of Russia. Vikings took many things along with them back to Scandinavia and this changed the face of Scandinavia dramatically. They also effected Europe in many ways. First of all, the great Viking longships had a big contribution on inproving the ship technology and build the big ocean ships which allowed the Europens to exploit the whole world. In this dissertation, we have dealt with nearly every aspect of the Vikings. We took a look at the history of Scandinavia before the Vikings and we had a wider perspective when we came to talk about the Viking Age. We also tried to have a look at their cultural aspects, mythology, warfare and literature.

Yüksek Lisans Tezi 1538 yılında itibaren, Tuna nehri kenarında ve bu hat üzerinde önemli bir noktada olan İbrail Kalesi, Osmanlı idaresinde ve askeri organizasyonu içinde sürekli bir gelişme göstermiştir. Osmanlı Devleti, 1768-1774 yılları arasında cereyan eden ve Küçük Kaynarca antlaşması ile neticelenen Osmanlı-Rus savaşlarında büyük bir yenilgi almıştır. Bundan sonra, gittikçe güçlenen Rusya?nın oluşturduğu tehdit ile hudut boylarda büyük bir tahkim ve teçhiz faaliyetine girişmiştir. Kafkasya ile birlikle bu faaliyetin en önemli bölgesi, Tuna hattında olan savunma hatlarıdır.İbrail?de bu savunma hattının önemli bir parçasıdır. Kırım gibi Müslüman bir toprağın Rusya?nın eline geçmesi ve Avusturya ile giriştiği faaliyetlerin sonucu olarak 1787 yılında Rusya?ya ardından Avusturya?ya ilan edilen ve 1792 yılına kadar devam eden savaşta, İbrail Kalesi önceki dönemler göre önemi gittikçe artmıştır.Çünkü bu harp esnasında Tuna hattı üzerinde İsmail, Kili, Tulça, Maçin gibi, daha yukarı bölgelerde ise Özi, Hotin ve Bender Kalesi gibi büyük istihkâmlar Rus ordusu tarafından alınmasına rağmen İbrail kuşatıldıysa da alınamamıştır. Bu savaştan sonra da İbrail Kalesinin tahkim ve teçhzine devam edilmiş 1828-1829 yılllarında Rusya ile yapılan savaştan önce yeniden inşa edilmiştir. Çalışmamızın ana teması 1787-1792 seferlerinde İbrail?in tahkim ve teçhizi olmakla birlikte, Osmanlı idaresine girdiği andan itibaren tarihi ve kalenin fiziki olarak geçirdiği aşama bir önceki dönemlere göre karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.Anahtar Kelimeler:ibrail Kalesi, Tuna, Osmanlı, Rus, İaşe, organizasyon, savunma Abstract Braille Fortress, located at an important nodal point on the bank of Danube, attained an important position in the administrative and militaristic organization of Ottomans after it had been conquered in 1538. Ottomans faced a devastating defeat before Russians in the war of 1768-1774, which ultimately ended with the Treaty of Küçük Kaynarca. Following this defeat, Ottomans commenced a policy of fortification and strengthening of border lines in an attempt to answer Russian expansionist policy. The most urgent territory is the defense line of Danube as well as Caucasian. For the Ottoman side, the battles between 1787-1792 against the Russian-Austrian alliance meant a revenge of the defeat at Crimea. Braille Fortress proved itself as a special nodal point of the Danubian defense line at those wars. It is just because Braille could not be conquered by Russians although they were able to conquest some important fortress like Gsmail, Kili, Tulca and Maçin on the Danube, and some invulnerable fortress such as Ochakov, Hotin and Bender on the northernmost borders. Following this war Ottomans periodically continued to repair and strengthen the fortress. Just before the war against Russia in 1828-1829, Ottomans re-constructed the castle. The thesis in your hand focuses firstly on the repairing and strengthening of the Braille Fortress during 1787-1792 wars. And secondly it targets both militaristic organization and physical evolution of the fortress itself with the beginning of its conquest by Ottomans until the end of eighteen century. Keywords:Braille Fortress, Danube, Osmanlı, Russian, provisioning, defending

URL: http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/357, Türkiye Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği hemen hemen aynı zamanlarda kurulmuşlardır. Kuruluşları öncesi birbirine benzer sancılı bir süreç geçiren bu iki devlet, Türk Milli Mücadele yıllarında birbirine yaklaşmaya başlamış ve bu durum İkinci Dünya Savaşına kadar devam etmiştir. Bu çalışmada 1923-1938 yılları arasında Atatürk'ün TBMM'nin açış konuşmalarında Türk-Sovyet ilişkileri hakkında söylediği sözlerin tarihi süreçte değerlendirilmesi yapılacaktır., Republic of Turkey and Soviet Union were founded almost the same time. Both of them encountered difficultues and they became close to each other during the Turkish National Struggle and this closeness continued from to the II. World War. in this paper I aim to evaluate the speech of Atatürk about Turkish-Soviet Relationship in the opening of TBMM. The words will be studied according to the historical perlod.