Search

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada, küreselleşme sürecinin yerel kültürler üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri Konya örneği ile incelenmeye çalışılmıştır.Çalışmada İslam dini ve Mevlana'nın etkisindeki Konya'nın küreselleşme sürecinde nasıl rol oynadıkları ve Konya'nın küresel değerlerle yerel değerleri nasıl bir arada yaşattığı dile getirilmiştir. In this study, the positive and negative effects of globalization on local cultures are examined by the example of Konya.Konya Mevlana, the influence of the Islamic religion and how to study, play a role inthe process of globalization and global values of Konya, a combination of how to live the local values were expressed.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada Türk modernleşme tarihinin önemli isimlerinden birisi olarak görülen Celal Nuri'nin Batılılaşma ve Türk İnkılâpları üzerinde fikirlerinin değerlendirilmesi yapılmıştır.Araştırmada Celal Nuri'nin Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde görülen fikir akımlarına bakışı ve Osmanlı Devleti'nin çöküş nedenleri hakkındaki düşüncelerine yer verilmiştir.Batılılaşma hareketinin Osmanlı Devleti'nin çöküşündeki etkisine değinilirken, Türk modernleşmesi ve Osmanlı'da Batılılaşma hareketine dair Celal Nuri'nin görüşlerine yer verilmiştir. Batılılaşma hareketlerinin etkisiyle Osmanlı Devleti'nin yıkılışı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu gerçekleşirken, Celal Nuri'ye göre bu durum birbiri ile bağlantılı görülmüştür. Bu nedenle Celal Nuri, Türk toplumunda yaşanacak toplumsal değişimi, başta Türk İnkılâbı isimli eserinde olmak üzere, kitap ve makalelerinde yer vermiştir. İktisadi, eğitim, dil ve harf, kadınlar ile ilgili inkılâplardan bahseden Celal Nuri, yalnızca sorun tespiti yapmamış, aynı zamanda çözüm önerileri de ortaya koymuştur.Çalışmada Celal Nuri'nin eserleri ile birlikte, ilgili kaynakların gözden geçirilmesi neticesinde dönemin düşünce yapısının analizi yapılmıştır. Ayrıca konu ile ilgili farklı yazarların eserlerinden istifade edilerek araştırmanın amacı doğrultusunda kullanılmıştır. Celal Nuri who seen as one of the important figure in the history of Turkish modernization has been evaluated Celal Nuri?s ideas about modernization and Turkish revolution in this study.Celal Nuri?s idea of the Ottoman Empire in the last stages of eye movements and ideas about the causes of the collapse of the Ottoman Empire is given in research. Touch upon the downfall of the Ottoman Empire the effect of Westernizationmovement, Celall Nuri?s opinions have been given about the movement of Turkish modernization and westernization of the Ottoman Empire. Westernization movements, the effect of the collapse of the Ottoman Empire and theestablishment of the Republic of Turkey takes place Celal Nuri was connected to each other, according to the situation. Therefore social change in Turkish society has explained, particularly in his work by the Turkish Revolution, including books and articles by Celal Nuri.Economic, educational, language and letters, referring to reforms related to women, Celal Nuri; has not only the detection of the problem, proposals for solutions at the same time revealed.Celal Nuri works in conjunction with the study, analysis was done on the structure ofthought of the period as a result of review of related resources. Also benefiting from the works of different authors on the subject were used forresearch purposes.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Müzik insanın olduğu her yerde bir iletişim, aktarım aracı olmuş ve o milletin ifade gücü olmuştur. Kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre, kadimden beri Türklerin çok büyük coğrafyalara yayıldığı ve hüküm sürdükleri görülmektedir. Günümüzde de halen Türk toplulukları birçok çoğrafyada yaşamakta ve hüküm sürmektedir. Küyün atası, ilk ozan ve kobızı icat ettiği rivayet edilen Korkut Ata Türk toplulukları için büyük önem teşkil etmektedir. Baksı ve yol göstericiliği ile bilge olarak görülen Korkut Ata (Dede Korkut), müziğin ona verdiği tesir ile halkının bütün yönleriyle yaşayış tarzını belirlemiş ve onlara doğru yolu gösterme konusunda önderlik etmiştir. Bu kültürel yapı içerisinde; Etnomüzikolojik ve sosyolojik bakımdan Türklerde Küy sanatı çeşitli yönleriyle ele alınmış, bununla beraber küy sanatında büyük bir öncülük yapan Kazak Türklerinin küy sanatı tedkik edilmiştir.?Türklerde Küy Sanatı ve Kazak Türklerinin Küy Geleneği? adlı bu tez, Türk toplulukları ve Kazak Türklerinin küy sanatının incelenmesinin yanısıra, bu kavramın çıkış noktasının ortaya konulmasına yönelik bir çalışmadır.Günümüzde Orta Asya' da yaşayan bağımsız ve Özerk Türk toplulukları içerisinde, küy kavramı üzerine gerekli taramalar yapılmış, ve bu bölgeler ile sınırlandırılmıştır. Tezin araştırma safhasında dikkatli bir literatür taraması yapılmış ve yabancı kaynaklara da başvurulmuştur. Bunun yanında kişisel görüşmelerden ve nota arşivinden de yararlanılmıştır.Bu araştırma sonucunda; En eski kaynaklarda küy kavramına rastlanıldığı, tüm Türk topluluklarında görülen müzikal bir form manasının yanısıra müzikal bazı anlamlar taşıdığı tespit edilmiştir. Kazak Türklerinde küy sanatı ayrı bir yere sahip olup, halkın sahip çıktığı ve değer verdiği bir gelenek olduğu görülmektedir. Küy sanatının, Kazak Türkleri'nde sosyo-kültürel bir yapıda ele alınması bu çalışmanın Türk toplulukları arasındaki ortak paydaya dikkati çekmemizi sağlamıştır. Küy kavramının, sadece Türk topluluklarının yaşayış biçimlerine bağlı olarak ortaya çıkan bir kavram olduğu tespit edilmiştir. Diğer Türk topluluklarına göre Kazak Türkleri'nin küy sanatında, küy kavramının enstrumental bir müzik formunu kapsadığı ve mutlaka bir hikâye veya efsanesi olduğu sonucuna varılmıştır.Kazak Türkleri'nde küy sanatı üç farklı çalgıyla icrâ edilmektedir. Bu çalgılarla ilgili icrâ edilen küyler ve notaları örneklendirilmiş bunlarla ilgili bölgesel bazı farklılıklar tespit edilmiştir. Bölgesel farklılıkların gerek melodik gerekse teknik açıdan değişkenlik göstermesinin; iklim, yaşayış tarzı, ve sosyo-kültürel farklılıklar olduğu neticesine varılmıştır. Music has been a communication and transmission tool in everywhere human being exists and that nation?s power of expression. According to the literature, it is seen that Turks are spread over and they ruled very large geographic areas. Nowadays Turkish communities still live in several geographic areas and prevail in there. Korkut ATA as being the ancestor of Küy , the first poet and as stated that being the invetor of kobız has a very important role for Turkish communities. Korkut who was wise man with being a baksı and a mentor, determined his people?s life style in terms of all aspects and led them for showing the right way with the influence of music. In this cultural structure; Turkish art of Küy has been investigated with various aspects in terms of ethnomusicology and sociology, however Kazakh Turks? art of Küy which was pioneering in the art of Küy has been studied.This thesis named as ?Turkish Art of Küy and Kazakh Turks? Küy Tradition?, is a guide for understanding the starting point of this concept with also examining Turkish cultures and the art of küy in Kazakh Turks.Contemporarily, the necessary researches was done for the term of küy among Turks living in independent and self governing communities in Central Asia, and the regions were classified. The detailed literature screening was done in the investigation stage of this thesis and also we consulted foreign sources. In addition we utilized personal consultations and musical note archives.As a result of this research, we recognized the term of küy, we determined that besides its meaning as a musical form in Turkish cultures it also had several musical meanings. It has been seen that the art of küy had a special place in Kazakh Turks with being a tradition that the people protected and appreciated. Examining the art of küy in sociocultural structure in Kazakh Turks made this study to take attention to common ground among Turkish communities. We determined that the term of küy was a concept occured in relation to Turkish communities? life styles. According to other Turkish societies? art of küy, we concluded that the term of küy included an instrumental form of music and absolutely it had a tale or a legend.The art of küy was performed with three different instruments. The küys performed with these instruments were illustrated with musical notes and determined with regional differenes. The reason of the regional differences in terms of technical approach was; climate, life style, and socio-cultural diversities.The biggest aim of this thesis is to shed light on the further studies

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu araştırma, II. Mahmud döneminde ulemanın, bu dönemde modernleşmek yolunda gösterilen yenileşme hareketleri karşısındaki tavrını; tarihi ve kültürel bağların kendisine yüklediği sorumluluklar çerçevesinde modernleşme çabalarına bakışını ve göstermiş olduğu olumlu ve olumsuz tavrı, ayrıca bu tavrın olumlu ve olumsuz yönlerini incelemektedir. II. Mahmud dönemi yapılan ıslahatların ve Batı ile ilişkilerin tarihsel seyri ve etkileri takibe alınarak, modernleşme yolunda şekil ve öze yönelik yeniliklerin kültürel yansımalarına dikkat çekmektedir. Bürokrasi ile halk arasındaki ilişkilerin nasıl bir boyut kazandığına, bu yeni düzenlemelerin hangi istikamette yürütüldüğüne ve ulemanın (ilmiye sınıfı) bu düzenlemeler karşısında hangi konumda nasıl bir rol üstlendiğine değinilmiştir. Reformlar genellikle `yenilik' kavramıyla ifade bulmuş ve daha çok bu şekilde değerlendirilmiştir.a) Osmanlı son dönem modernleşme çabalarının ulema tarafından algılanış biçimi; ulemanın yapılan düzenlemelere olumlu ve olumsuz yaklaşımları, ulema ile yönetim arasındaki ilişkiler nasıl bir boyut taşımaktadır?b) Yapılan düzenlemeler karşısında ulema, halkın menfaatlerini sosyal ve kültürel bütünlük açısından hangi istikamette görmüş, gerçekleştirilmeye çalışılan kültürel değişimler karşısında nasıl bir tutum içerisinde olmuştur?Araştırmada, II. Mahmud dönemi ıslahatlarının teorik analizi, tarihi süreçteki seyriyle birlikte ele alınarak, ilgili kaynaklar gözden geçirilmiştir. Ayrıca ulema (ilmiye sınıfı) nın bu dönem konumu ve rolünü ele alan makaleler ve bildiriler araştırmanın amacı doğrultusunda incelenmiş ve yararlanılmıştır.Anahtar kelimeler: Modernleşme, Batılılaşma, Sekülerizm, Sosyal Değişme, Islahat, Ulema, İlmiye SınıfıStratejileri, Başarı Faktörleri In the 19th century,the position of the Ottoman State in global scale had begun to narrow and decline in the socio economic sense. To get rid of this situation and obtain the earlier power various solutions had been offered.Sultan Mahmud had found this solution in European-style inovations sand made some preparations to create a suitable position for the reforms.In this case two power which are the pillars of the state could be focused on `Army and Ulema?Firstly Army had to be worked on.Since Yeniçeri Ocağı which was adopted as the world?s most successful union had failed to maintain its old principals and begun to deteriorate.Thus indisciplined state of the army was creating dangers from the point of both country and innovations.By removing Yeniçeri Ocağı, Sultan Mahmut made a huge step in the reform process and in the initiation of the reforms.Afterwards he would consider ulema and by closing to them he would benefit from their spiritual influence.Therefore it happened like that.The leading Ulema had supported Sultan in the beginning of reforms.They had personally involved in designing, carrying out and making common of the reforms and they had played very important role during this process.In order to provide legitimacy among the population Şeyhülislam personally had given verdicts and tried to explain the position and reasons of innovations in religious rules.During this process, ulema in high positions showed attitudes in favor of the reforms.Many of the Ulema had supported the reforms by writing works about innovations.To be able to provide balance with Europe and maintain its own position in the global scale,Ulema and the administration were in concensus to make western tendency reforms. On the other hand Ulema from lower positions had opposed to reforms and showed anti-reformist attitude.At this point,it can be said that a disagreement had begun among Ulema. Ulema who supported taking science and technology from Europe had not showed the same determination about taking Europe?s lifestyle,moreover they had voiced their doubts about it.But,the result had not changed much and a new historical duration called the beginning of necessary cultural changes had begun.Keywords:Modernism, Westernization, Secularism, Social Change, Reform, Ulema, Ulema Class

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Tarihen Azerbaycan Türklerinin toprağı olan Karabağ’ı Ermeni Taşnakları dünyaya Ermeni yurdu gibi kabul ettirmeğe çaba gösteriyorlar. 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Rusya, Đngiltere ve Eçmiadzin kilisesinin bilinçli ve kasıtlı olarak yürütmüş olduğu politikalar sonucunda Türk-Ermeni çatışmasına zemin hazırlanmıştır. Bu gelişmeler sonucunda Dağlık Karabağ’a yönelik Ermeni iddiaları da Sovyetler Birliği’nin çöküş sürecine girmesiyle yeniden kendinden söz ettirmeğe başlamıştır. Özellikle bu durum yüzyılın sonlarına doğru alevlenmiş ve doruk noktaya ulaşmıştır. Ermenilerin asıl maksadı, sözde tarihi esaslara isnat ederek Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde sözde bağımsız bir devlet kurulmasını, daha sonra da Ermenistan’a birleştirilmesini hayal etmektedir. Aradan geçen 15 yıla yakın zamanda sorunun çözümünde bir arpa boyu yol alınmaması Azerbaycan’ı ümitsizliğe sürüklerken, Ermenistan’ı umutlandırmıştır. 30 Ağustos 1991’de, ülkenin bağımsızlığını ilan etmiş, 18 Ekim 1991’de Meclis Bağımsızlık kanunu ilan eden Azerbaycan Cumhuriyeti, sorunun çözümü için faaliyette bulunduysa da, sorunun niteliği doğru olarak algılanmamış veya algılanmak istenmemiştir. Azerbaycan Devleti uluslararası nitelik kazanan sorunun çözümü için barış ve uluslar arası hukuk çerçevesinde çözüme kavuşmasına çalıştı ise de, sorun çözülmemekle birlikte daha da karmaşık bir görünüm almıştır. Sorunun çözümüne ilişkin AGĐT’in ve BM’nin şimdiye kadar devam eden girişimleri de bir sonuç vermemiş, bundan sonra olumlu bir sonuç vermesi de uzak görünüyor. Sürecin bu şekilde devam etmesi Ermenileri daha da güçlendirmekte, Dağlık Karabağ’ın sahip olduğu yeraltı ve yerüstü zenginliklerini tamamen sömürmek için zaman kazandırmaktadır. Bu araştırmanın amacı; 1989 yılından itibaren zorla göçe zorlanan Dağlık Karabağ ahalisinin, mülteci duruma düştükten sonraki sosyo-ekonomik sorunlarını değerlendirmektir. Araştırmanın konusu, 1980’li yılların sonlarına doğru ortaya çıkan “mülteci (kaçkın)” ve “zorunlu göçmen (mecburi göçkün)” sorunudur. Ancak, tarihi süreç içinde 19. yüzyıldan itibaren yaşanmış olan zorunlu göçleri anlatmadan geçmek konunun bütünlüğü açısından bir boşluk oluşturabilirdi. Bu nedenle, mülteci (kaçkın) probleminin Azerbaycan’da ortaya çıkmasından başlayarak, sosyo-ekonomik hayata etki safhaları ana hatlarıyla ele alınarak konuya tarihi bir perspektiften incelenmek istenmiştir. Ayrıca; Azerbaycan’ın milli etnik kimliğinden uzaklaştırdığı ve Batı-Doğu Türklüğünün köprüsü olan Azerbaycan topraklarının parçalanmasının Ermeni sorunuyla nasıl sistematik hale getirildiği açıklanmaya çalışılmıştır. Tez genel bir giriş yapıldıktan sonra, dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; tarihsel süreç içerisinde, bugünkü Ermenistan topraklarından kademeli olarak Azerilerin nüfus olarak eritildiği ana hatlarıyla incelenmiş, ikinci bölümde, mültecilerin (kaçkınların) göçe zorlandıktan sonra oluşan durumun sosyo-ekonomik analizi, üçüncü bölümde ise; mültecilerin (kaçkınların) ve zorunlu göçmenlerin (zorunlu göçkünlerin) şu anda yaşamış oldukları sorunları incelemeye çalışılmıştır. Elbette ki, mültecilerin ve zorunlu göçmenlerin durumunu daha objektif değerlendirebilmek için Azerbaycan’ın genelinde sorunları da değerlendirmek gerekirdi. Dördüncü bölümde ise, Dağlık Karabağ meselesinin uluslararası platformda değerlendirilmesi ve Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ meselesinin çözümü için uygulaması gereken dış politika araçlarının neler olduğu, yani meselenin çözümünde Azerbaycan’a düşen görevler üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak, yaklaşık 1 milyon insanın gerçekten çok zor şartlar altında yaşadığını müşahede edilmektedir. Başlangıçta bu tezin diğer araştırmalara kaynak olabilecek düzeyde olması planlanırken, konunun başka bir ülke sorunu olması ve Türkiye’de basılmış kaynakların çok az olması nedeniyle araştırma hedeflenenden daha sınırlı kalmıştır. Özellikle ikinci bölümdeki tabloların oluşturulmasında kullanılan verilerin tek bir kaynaktan elde edilmesi, başka kaynaktan bu bilgilerin bulunamaması araştırmayı zor hale getirmiştir. Genel olarak, Türkiye’de basılmış kitapların az olmasına rağmen mevcut kaynaklardan yararlanarak çalışma bitirilmeye çalışılmıştır. A historically lands of Karabakh always have been motherland of Azerbaijan Turks. Nevertless, Armenian dashnaks do effort to admit to world community opinion that Karabakh is Armenian land. From first quarter of XIX century Russia, England and Eçmiadzin church preparing a basic for TurkicArmenian conflict as result of rational politics. At the notice of these events, Nagornho-Karabkh conflict takes place. The problem growed during collapsing period of the Soviet Union. These problems find it’s peak point especially at the end of the last century. A priori aim of Armenians, is declaring an independent state in Nagorno-Karabakh and unificate this district area to Armenia. the problem solved for 15 years and this situation drag Azerbaijan into hopelessness and encourages the Armenians Azerbaijan declared its independence in 30 August 1991. After the declarion of Azerbaijan’s National Assembly its independence in 18 Octeber 1991, Azerbaijan Republic is try to solve this problem but the reality of that conflict was not understand by international community. Within the efforts to solve this problem it become more puzzled character. Inspite of activities to resolve this problem by OON and, OESD, problem stil not have resolved, and it’s hard to believe that their initiatives bring positivent output. The duration empowers Armenians and gives them time to exploit the surface and underground sources of Nagornho Karabakh. This research aims to make the social economic problems of Nagornho Karabakh community after they were pushed to migrate and became refugee. The topic of the research is the fugitive and imposed migration problem which starts at the ends of 1980’s. The historical duration explained first in order to understand the whole topic. That is why the research has focused on the beginning of the fugitive problem in Azarbaijan and analysed the effects on the social economic life in a historical viewpoint. Furthermore, the research tried to expalin how Azerbaijan became distant to it’s national etnicity and how Azerbaijan breaking systematically into pieces with the Armenian problem. The thesis consist of four parts after the introduction section. The topic of the first section is, the fugitive problem which occured in the Azerbaijan Armanian trouble in the historical duration. The social economic analyse of the refugees after they imposed to migrate is the issue of the second part. The third part tries to focus on the daily problems of the fugitives. The thesis focused on the fourth part to the evaluation of the Nagornho Karabakh problem in the international area. In this section the solution of the problem is investigated and focused on the Azerbaijan Foreign Affairs Politic. The politic of Azerbaijan was evaluated and the probable solutions are clarified. As a result; it can be witnessed that 1 million people live in hard conditions. At the beginning, the thesis planned to be a main source for other researches. But, the trouble is another countries troble and the lack of printed sources in Turkey let this research infertile. Especially the tables in the second section are taken from one source. The lack of the sources maket he research difficult

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı : ?18 ve 19. Yüzyıllarda Osmanlı Ordusunda Yapılan Islahatlar ve Yabancıların Rolü?Tezin Yazarı : Ali Rıza ŞİMŞEK Danışman: Yrd.Doç.Dr.Osman ÖZKULKabul Tarihi: 16.07.06 Sayfa Sayısı: VI (ön kısım) + 244 (tez)Anabilimdalı : Sosyoloji18 ve 19. yüzyıllarda Osmanlı Devletinde ortaya çıkan ıslshat hareketlerinin incelendiği bu araştırma, genel anlamıyla birtoplumun modernleşme serüveninin önemli bir aşamasına ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bugünün Türkiye'sine uzanan birsürecin başlangıcında yer alan tarihsel veriler, kavramlar, kişi ve kurumların değerlendirilmesiyle, bir tarih bilincineulaşılarak; süre gelen yanlışlıkların, eksikliklerin ve kronikleşmiş sorunların nedenleri anlaşılmaya çalışılmıştır. Konunun elealınma yönteminde tarihsel gelişim çizgisi izlenmiş olup, Osmanlı geleneksel yapısı anlaşılmadan konunun sağlıklı elealınmasının mümkün olamayacağı düşüncesiyle, 18. yüzyıldan itibaren işleyen sürecin öncesine de değinilmiştir.Geleneksel yapısını muhafaza ederek Avrupa'yı titreten Osmanlı Devleti, yüzyıllar boyunca herhangi bir değişim ihtiyacıhissetmemiştir. Ancak bu sırada ekonomik, siyasal, kültürel ve teknolojik alanlarda gelişmekte olan Batı, 18. yüzyılagelindiğinde Osmanlı'ya karşı askeri zaferler kazanmaya başlamış, bu durumda Osmanlı, içinde bulunduğu durumusorgulama ihtiyacı hissetmiştir. Militer bir yapıya sahip olan Osmanlı Devleti'nin yenilgilere çözüm arayışının sonucundavardığı ilk sonuç ; yanlışın Osmanlı'nın geleneksel yapısının bozulmaya başlamasından kaynaklandığı olmuştur. Ancak LaleDevri ile birlikte batının üstünlüğü kabul edilmeye başlanmış ve Avrupa uygarlığından seçilmiş bazı unsurların taklidine vebenimsenmesine doğru ilk bilinçli adım atılmıştır.Genellikle dönemin padişahı veya sadrazamının kişiliklerine ve yetiştirilme tarzlarına göre şekillenen 18. yüzyıl yenilikleri,çoğunlukla askeri alanlarda ortaya çıkmış ve Fransa'nın etkisi altında cereyan etmiştir. Yabancı askeri uzmanların ilk defakullanılmaya başlandığı bu dönemde gerçekleştirilen yenilik hareketleri, daha çok teknik alanlarda gerçekleşmiş veçoğunlukla yüzeysel taklitler olarak kalmıştır. Osmanlı hizmetine giren yabancı uzmanlar bazı yenilikleringerçekleştirilmesinde faydalı olmuş, fakat daha çok Fransa'nın politik çıkarlarına uygun şekilde çalışmışlardır. Nispeten dahaplanlı bir modernleşme hareketi olan Nizam-ı Cedit reformları da uygulanan yöntemin yanlışlığı, iç ve dış etkenler nedeniylebaşarılı olamamıştır.19. yüzyıl, Osmanlı modernleşmesi açısından büyük değişimlerin yaşandığı bir yüzyıl olmuştur. Yapılan yeniliklerkonusunda Avrupa devletlerinin doğrudan etkileri bulunmakta olup, devlet yönetimi ve ordu üzerinde Fransız etkisinin yeriniAlmanya almıştır. Avrupa'ya eğitime gönderilen gençler, modernleşmenin itici gücünü oluşturmuş, batılı müesseselerinburada kurulmasına öncülük etmişlerdir. Bu dönem boyunca Osmanlı hizmetine giren Alman Subaylar, Osmanlı devletiniAlman silah sanayisinin en büyük müşterisi haline getirmiş ve ordu üzerindeki Alman nüfuzunu giderek artırmışlardır.Osmanlı Devletinin modernleşme serüveni boyunca, Avrupa devletleri gözlerini diktiği Osmanlı topraklarına sahip olabilmekiçin bir yandan onun kendi uygarlığının nimetlerine yönelmesini desteklemiş, diğer yandan onu bir kimlik kargaşasınasürükleyecek kültürel ve siyasi propagandayı yürüterek ekonomik olarak kendisine bağlı kılmıştır.Anahtar kelimeler: Osmanlı Devleti, Modernleşme, Ordu, Islahat, Yabancı Uzman.v Sakarya University Insitute of Social Sciences Abstract of Master?s ThesisTitle of the Thesis: The Reformation workouts at the Otoman Empire Army in the 18.th and 19.thcenturies and the role of the foreign experts in these workoutsAuthor: Ali Rıza ŞİMŞEK Supervisor: Yrd.Doç.Dr.Osman ÖZKULDate: 16.07.06 Nu.of pages: VI (pre text) + 244 (main body)Department: SociologyThis research which examines the reforms came out in Ottoman Empire in 18 th and 19 th century,objects, to reveal an important stage of a society?s modernization adventure. Historical accounts andnotions which has existed from the beginning period to the today?s Turkey are evaluated by figures andassociations in order to make clear the reasons of wrongs, lackings and chronic problems by reaching ahistorical conscious. Historical advancing line is followed at the method of the research and since it willnot be possible to deal with the subject thoroghly without making clear the traditional structure ofOttoman, the period before the 18 th century is also mentioned.Ottoman Empire that shaked the whole Europe by conserving it?s traditional structure, did not feel anyneed of changing. But, meanwhile, the west has deleloped at the fields of economy, politics, culture andtechnology and began to win military victories versus to Ottoman in the first years of 18 th century, soOttoman began to feel the need to inquir it?s situation. The first result Ottoman Empire that had amilitary structure had found out was that it?s traditional structure had began to deteriorate. But with theTulip Era, West?s superior had been began to be admitted and first conscious steps were done throughthe adoptation and imitation of some of the elements chosen from the European society.İnnovations ofthe 18 th century which took the shape according to personalities and growing up styles of the era?srulers and grand viziers, mainly appeared at the military field and occured under the French exert.At this period that foreign military experts were first employed, innovation efforts were mainly occuredat technical fields and generally stayed as the surfacial imitations. Foreign experts who were disposed tothe Ottoman?s service had been beneficial for some of the innovations but they mainly worked for thepolitical benefits of the French. Nizam-ı Cedit reforms that were relatively more planned modernizationactions were failed because of the era?s falses and the interior and exterior exerts.19 th century had been an era that crucial changes occured in order to modernize Ottoman Empire.European countries had direct relevance to the reforms and Germany took the place of France in order tooffect the politics and army. Youngerters that were sent to Europe were the leaders of the reforms andleaded to constitute the Western associations in Ottoman. During this term German officers who weredisposed to the service of Ottoman Empire leaded Ottoman Empire to be the Major consume of GermanWeapen industry and they increased the German effect above the army.During the modernization adventure term of Ottoman Empire, European countries supported Ottoman togear their civilization services in order to get Ottoman lands, on the other side carried on the cultural andpolitical propagandas for rendering it dependent on Europe in economic ways.Keywords: Ottoman Empire, Modernization, Army, Reform, Foreign Expert.vi

ÖZET ANAHTAR KELİMELER: Yolsuzluk, Rüşvet, Kamu Kurumlan, Toplumsal Yapı Yolsuzluk ve rüşvet toplumların en büyük sorunlaıındandır. Bu sorunların ortaya çıkış nedenleri ve çözüm noktalarım araştırmak da toplumbilimcilere düşer. Bu doğrultuda yapılan bu çalışma iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde yolsuzluk ve rüşvetin kuramsal çerçevesi ele almıyor. İkinci bölüm ise toplumun yolsuzluk ve rüşvete bakış açısını ele alan bir alan araştırmasından oluşmaktadır. Birinci bölümde yolsuzluk kavramının tarihçesi ele alınırken bu durum yolsuzlukların en az devletler kadar eski olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bölümde yolsuzluğun toplumların beynini kemiren bir hastalık olduğu sonucuna varılır. Yolsuzluğu siyasal yolsuzluk ve yönetsel yolsuzluk olarak ele alıyoruz. Siyasal yolsuzluk siyasal mekanizmada yer alan aktörlerin kamu yetkilerini çıkar karşılığı yasa dışı kullanmalarıdır. Yönetsel yolsuzluk ise bürokratların kendi çıkarları doğrultusunda yetkilerini kötüye kullanmalarıdır. Yolsuzluk ve rüşvet daha çok, az gelişmiş ülkelerde görülmektedir. Bunun başlıca nedenlerini ekonomik, siyasal, kişisel durumlardan ve yasalardan kaynaklanan nedenler olarak değerlendirebiliriz. Ayrıca devlet-vatandaş ilişkilerinin güven esasma dayanmaması da bir diğer sebep. En yaygın yolsuzluk türleri rüşvet, zimmete geçirme, kayırmacılık, aracıya başvurma, rant kollama olarak görülmektedir. İkinci bölüm 18 sorudan oluşan bir alan araştırmasıdır. Bu alan araştırmasıyla hedeflenen, yolsuzlukla toplumsal yapı arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve toplumun yolsuzluk karşısındaki duyarlılığını ölçmektir. Bu alan araştırması Bolu il merkezinde yapılmıştır. Örneklem olarak yerel ve genel medya, eğitimciler, polis teşkilatı, esnaf, işçi, çiftçi, sağlık ve Adliye kurumlarında çalışanlar alınmış sözü edilen kesimlerin katılımıyla anket uygulaması yapılmıştır. Bolu'daki çeşitli kamu kurumlarında çalışan grupların görüşlerine başvurulmuştur.Aynca kamuyla ilişkisi olan gruplar da ele alınmıştır. vı SUMMARY ATTITUDE TOWARDS CORRUPTION AND BRIBERY IN TURKEY (THE SAMPLE EXAMPLE OF BOLU PROVINCE) KEYWORDS: Corruption, Social Structure, Public Statements, Bribery Corruption and bribe are the biggest problems of societies. Itis duty of sociologists to research the causes and solutions of all these problems. The first section includes theorical frame of corruption and bribe. The second section is a field of research about the point of view a society. The first section of the search includes the history of the corruption concept. Corruptions are at least as old as governments. It's conduced that corruption is like an illness which nibbles society's minds. This search divides the corruption into two groups: Political corruption and governing corruption. The political corruption is abusing the authorities by competent for their own profit. Corruption and bribe are generally observed in less developed countries because of economical, political, personal causes and the other reason which are caused by laws and also the unreliable relationship between government and the citizens The very well known corruption types are bribe, embezzlement, to protect someone illegally, getting benefit from other peade and abusing money. The second section includes a field of research which consists of eighteen (18). questions. The aim of this search is to evident the relationship between social condition and bribe and, to measure the sensitivity tawards corruption. This field of research has been applied in Bolu and to proof the search a questionnaire has been applied to the employees of, local and general media, instructors, formers police organization, merchants, workers, medical and justice Vll 87

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. ÖZET Anahtar Kelimeler: Sivil itaatsizlik, ahlak, özgürlük, vicdan, sivil toplum, şiddetsizlik, yasallık. Sivil itaatsizlik olgusu, günümüzde "sivil toplum" anlayışının gelişmesi ve çağdaş toplumun vazgeçilmez bir unsuru olarak görülmesinin ardından gelişen bir eylem biçimidir. Dolayısıyla sivil itaatsizlik, bir toplumun demokrasi bilincine sahip olmasıyla yakından ilgilidir. Bu çalışmada özellikle yasa, düzen, özgürlük, ahlak ve vicdan gibi olguların sivil itaatsizlik ile ilişkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Olaya ahlaki açıdan bakıldığında, yasaya karşı olan eylemin anayasa önündeki haklılığı eylemin aslında, haksızlığa karşı direnişin, toplum vicdanının yansıması olduğunu göstermektedir. Bu yüzden "sivil itaatsizlik" bir tür doğal hukukun verdiği yurttaşlık görevi niteliğindedir. Sivil itaatsizlik, bir toplum hayatında bütün yasal yolların tıkandığı noktada, suskunluk yerine, bireyden yana olmayı hedefleyen, ancak bunu yaparken de şiddetsizliği ön gören bir eylemdir. Bu yüzden sivil itaatsizlik olgusu Habermas'a göre demokratik hukuk devletinin, tepki biçimi olarak görülmektedir. m

ÖZET Siyaset kuramcıları, insanlığın tarihi kadar eski olan, `en iyi yönetim modelinin ne olduğu` sorusunun cevabını aramışlardır. Günümüzün bazı Amerikan kökenli siyaset düşünürleri ve ABD, Demokratik Yönetim Modelini yücelterek diğer Dünya ülkelerine tavsiye(!) etmektedirler. Demokrasi incelendiğinde, Demokrasinin temel ilkelerinin varolduğu görülmektedir. Bu temel ilkeler ışığında eski Atina Demokrasisi ve ABD Demokrasisi değerlendiğinde; Atina' nm Doğrudan Demokrasi Modelinde halkın devletle özdeş olduğu ve bu modelin Demokrasinin temel anlayışına daha çok uygun olduğu görülmüştür. ABD'nin Temsili Demokrasisi ise, Temsili Demokrasi Modelinin taşıdığı zaafların tümünü bünyesinde taşımaktadır! Ancak Amerikan sistemi taşıdığı zaafları olabildiğince gidermeye çalışmakta ve halkın siyaset alanında daha aktif olmasının yollarını aramaktadır. Amerikanvari Demokrasinin, kimi siyaset bilimcilerin bahsettiği gibi, tarihin sonunda vardan en ideal, en zirve siyasi model olduğu konusu ise sadece bir iddiadır. III SUMMARY IDEA OF DEMOCRACY AND AMERICAN DEMOCRACY Keywords: Idea of Democracy, American Democracy, The Political The political theorists have been reserching the ansver to the question, wich is as old as the history of humanity `what the best model of administration is.` Some of the American Rooted political intellectuals of our time and the USA, having glorified the administration models the have been suggesting(I) to the other world countries. Once the Democracy is studied, it is evident that the fundamental principles of Democracy are substantially in existence. When The Antique Athenian Democracyis assessed under such fundamental principles, with the USA Democracy, it was ascertained that in the direct Democracy model of Athenian the people was perceived identical with the goverment and such model was in more conformity with the fudamental understanding of Democracy. The representative Democracy of the USA has contained all of the weaknesses that the representative Democracy model would. However, the American Demokracy is trying to the maximum extend to remedy such weaknesses that lay in its constitution. And seeking its people to be more active in the political field. The American like Democracy, as is asserted by some political intellectuals, the matter that it being the summit of the political model ever reached the endof history is not more than an assertion. IV 105

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. En ilkel toplumlardan günümüze toplumsal yaşamın her safhasında görülen yöneten-yönetilen ilişkisi, toplumsal koşulların değişmesiyle değişikliğe uğramıştır. Aynı zamanda toplumsal kültürün değişmesinde etkili bir unsur olmuştur. Klasik yönetim düşüncesinde ihmal edilen insan, neo-klasik yönetim düşüncesinde gündeme gelir. Toplumsal kültürün tüm öğelerini bünyesinde barındıran, örgüt kültürü yönetim tarzlarında meydana gelen değişikliğe bağlı olarak 1980'li yıllarda popülerlik kazanan bir kavram olarak karşımıza çıkar. Çalışmamızın amacı, değişen yönetim anlayışlarını inceleyerek, örgüt kültürünün toplam kalite yönetimine olan etkisini araştırmaktır. Çalışmamızda kaynak tarama metodu kullanılmıştır. Çalışmamız kapsamında yönetim, kalite, toplam kalite yönetimi ve örgüt kültürü incelenmiştir. örgüt kültürü, bireyin tek başına ihtiyaçlarını karşılayamaması sonucu doğmuştur. Örgütler içinde bulundukları toplumun kültürü ile bağdaştıkları müddetçe varlıklarını sürdürebilirler. Toplumsal kültürle uyuşmayan örgütler işlevlerini zamanla yitirirler. Aynı zamanda toplumsal değişime de açık olmak zorundadırlar. Organizasyonların hayatta kalabilmelerini güçlü örgüt kültürleri sağlar. Sanayi devrimiyle işletmelerin büyümesi ve otomasyona geçilmesi, kalite kontrol çalışmalarını arttırmıştır. Bu noktada kalite önem kazanmıştır. Kalite kontrolünün gelişmesi ve başarıya ulaşmasıyla toplam kalite yönetimi olarak adlandırılmıştır. Rekabetin artmasıyla birlikte, örgüt kültüründe değişimler meydana gelmiştir. Toplam kalite yönetiminin ilkeleri önem kazanmış, işletmeler ayakta kalabilmek için toplam kalite kültürünü benimsemişlerdir. Bu gün için bir zorunluluk haline gelen ve her safhada uygulanmaya başlanan toplam kalite yönetiminin örgüte yerleşmesi ve örgüttü ayakta kalmasını sağlayarak başarıya taşıması örgüt kültürüne bağlıdır. Örgüt kültürünü tamamlayamamış organizasyonların toplam kalite yönetimini örgütlerine yerleştirmeleri ve uygulamaları imkansızdır.