Search

RIVM rapport:Griepepidemie De griepepidemie in de winter van 2019/2020 was mild en duurde 5 weken. Dat is korter dan het gemiddelde van tien weken in de afgelopen 25 jaar. De laatste twee weken van de griepepidemie, de eerste helft van maart 2020, vielen samen met het begin van de COVID-19-epidemie in Nederland. Naar schatting hebben tussen oktober 2019 en mei 2020 400.000 mensen de griep gehad. Ongeveer 74.000 mensen gingen naar de huisarts met griepachtige klachten. Mensen zijn vooral ziek geworden van het type A-griepvirus. Tijdens de epidemie stierven er 600 mensen meer dan verwacht in deze periode. Deze 'oversterfte' hangt waarschijnlijk samen met de griep. Mensen die een griepprik hebben gekregen, hadden in het griepseizoen 48 procent minder kans om griep te krijgen. De effectiviteit van het vaccin is ongeveer hetzelfde als in vorige griepseizoenen. COVID-19 epidemie in Nederland In deze rapportage zijn de gegevens over COVID-19 meegenomen voor de duur van het griepseizoen, tot en met 17 mei. Op 27 februari 2020 is de eerste COVID-19-patiënt in Nederland bevestigd. Sindsdien zijn veel mensen besmet met het nieuwe coronavirus (SARSCoV-2) dat de ziekte COVID-19 veroorzaakt. Tussen 27 februari en 17 mei 2020 heeft de GGD 43.993 mensen met COVID-19 gemeld, met een piek van 7794 meldingen in de week van 6 april. In deze eerste golf zijn 11.095 patiënten opgenomen in het ziekenhuis en zijn er 9600 mensen meer overleden dan normaal. Meldingsplichtige luchtweginfecties Sommige luchtweginfecties moeten bij de GGD worden gemeld. De GGD kan ze dan intensief volgen en als het nodig is op tijd actie nemen om te voorkomen dat ze zich verder verspreiden. Het aantal meldingen van psittacose is in 2019 sterk gestegen naar 91, het hoogste aantal sinds 2010. Het aantal gemelde gevallen van legionella (566) tuberculose (759) en Q-koorts (18) bleef stabiel. Q-koorts, psittacose en legionella uiten zich meestal in de vorm van longontstekingen. De werkelijke aantallen liggen hoger dan de gemelde, Influenza The flu epidemic in the winter of 2019/2020 was mild and lasted for 5 weeks. That is shorter than the ten-week average over the past 25 years. The last two weeks of the flu epidemic, the first half of March 2020, coincided with the start of the COVID-19 epidemic in the Netherlands. An estimated 400,000 people have had the flu between October 2019 and May 2020. About 74,000 people went to their general practitioner with flu-like illness. People have mainly become ill with type A influenza virus. During the influenza epidemic, 600 more people died than would normally be the case. This "excess mortality" is probably related to influenza. Influenza vaccination prevented 48 percent of vaccinated persons from getting the flu. The effectiveness of the vaccine is about the same as in previous flu seasons. COVID-19 epidemic in the Netherlands This report includes the COVID-19 data for the duration of the flu season, up to and including May 17. The first COVID-19 patient in the Netherlands was confirmed on February 27, 2020. Since then, many people have been infected with the new coronavirus (SARS-CoV-2) that causes the disease COVID-19. Between February 27 and May 17, 2020, the Public Health Services reported 43,993 people with COVID-19, with a peak of 7,794 reports in the week of April 6. During this first wave, 11,095 patients were hospitalised and 9,600 more people died than expected in this period. Notifiable respiratory infections Some respiratory infections have to be reported to the Public Health Services in order to prevent any further spread. The number of reports of psittacosis rose sharply in 2019 to 91, the highest number since 2010. The number of reported cases of legionella (566), tuberculosis (759) and Q fever (18) remained stable. Q fever, psittacosis and legionella usually manifest themselves in the form of pneumonia. The actual numbers are higher than the reported. People with pneumonia are often not tested, so the causative pathogen remains unkno

RIVM rapport:Griepepidemie De griepepidemie in de winter van 2018/2019 was mild en duurde 14 weken. Dat is langer dan het gemiddelde van negen weken in de afgelopen 20 jaar, maar korter dan de lange griepepidemie van 2017/2018 (18 weken). In totaal zijn tussen oktober 2018 en mei 2019 ongeveer 400.000 mensen ziek geworden door het griepvirus. Ongeveer 165.000 mensen gingen naar de huisarts met griepachtige klachten. Minder mensen moesten vanwege complicaties van griep (meestal longontsteking) in het ziekenhuis worden opgenomen. Naar schatting waren dit er ruim 11.000, tegenover 16.000 in het griepseizoen 2017/2018. Mensen zijn vooral ziek geworden van het type A griepvirus. Tijdens de griepepidemie zijn er 2900 mensen meer overleden dan normaal is in deze periode. Effectiviteit griepvaccin In het griepseizoen 2018/2019 hadden gevaccineerden in Nederland 57 procent minder kans op griep. Dat is ongeveer hetzelfde als in vorige griepseizoenen. In Europa werkte het vaccin minder goed tegen een van de meest voorkomende griepvirussen. Internationaal wordt uitgezocht wat de reden daarvan is. De effectiviteit van het griepvaccin kan per seizoen sterk verschillen. Dat komt omdat een half jaar van tevoren wordt bepaald welke virussen in het griepvaccin komen. Dat gebeurt op basis van de virussen die het griepseizoen ervoor in de wereld het meest voorkwamen. Maar griepvirussen kunnen veranderen, of andere griepvirussen kunnen overheersen tegen de tijd dat het griepseizoen in Nederland begint. Daardoor kan van tevoren nooit precies worden voorspeld welke griepvirussen hierin omloop zullen zijn. Meldingsplichtige luchtweginfecties Sommige luchtweginfecties moeten bij de GGD worden gemeld. De GGD kan ze dan intensief volgen en als het nodig is op tijd actie ondernemen om te voorkomen dat ze zich verder verspreiden. Het aantal meldingen van legionella is in 2018 nog verder gestegen naar 584, het hoogste aantal ooit gerapporteerd. Het aantal gemelde gevallen van tuberculose (806), Q-koorts (18), Influenza epidemic The influenza epidemic of the 2018/2019 winter was mild and lasted 14 weeks. That is longer than the average period of nine weeks during the last 20 years, but it is shorter than the extended influenza epidemic of 2017/2018 which lasted 18 weeks. Between October 2018 and May 2019, a total of approximately 400,000 people became ill due to the influenza virus. Approximately 165,000 people consulted their general practitioner with influenza-like symptoms. Fewer people were admitted to the hospital as a result of influenza complications (mostly pneumonia). This number was estimated to be around 11,000, compared to 16,000 during the 2017/2018 flu season. Type A influenza virus was responsible for the majority of illnesses. There were 2,900 more deaths during the influenza epidemic than would normally be expected during this period. Influenza vaccine effectiveness During the 2018/2019 flu season, the influenza vaccine in the Netherlands reduced the risk of developing flu by 57%. This is about the same effect as in the previous flu seasons. In Europe, the vaccine was less effective against one of the most common circulating influenza viruses. An international study is being carried out to determine the reason for this. The effectiveness of the influenza vaccine can differ greatly from season to season. This is because the decision on the composition of the flu vaccine is made half a year beforehand. This is based on the viruses that were most common globally during the previous flu season. However, influenza viruses can change or other influenza viruses may dominate by the time the flu season breaks out in the Netherlands. This is why it is not possible to predict exactly which influenza viruses will circulate in the Netherlands in the next season. Notifiable respiratory infections Some respiratory infections have to be reported to the Public Health Services. They can then intensively monitor such infections and, if necessary, take timely action to preve

RIVM rapport:Van alle infectieziekten veroorzaakt griep de meeste ziekenhuisopnames en sterfgevallen. De belangrijkste manier om dit te voorkomen, is door mensen tegen dit virus te vaccineren. Ook zorgt vaccinatie ervoor dat infecties milder verlopen. De Gezondheidsraad bereidt momenteel een nieuw advies voor over de doelgroepen van de vaccinatie en de veiligheid en effectiviteit van nieuwe vaccins. Hierbij wordt ook gekeken of griepvaccinatie voor zwangere vrouwen en kinderen een goed idee is. Als ondersteuning van dit advies geeft het RIVM een overzicht van beschikbare wetenschappelijke informatie over griepvaccinatie. Onderwerpen zijn onder andere de effectiviteit, acceptatie, impact, veiligheid en kosteneffectiviteit ervan. Op dit moment wordt in Nederland twee groepen mensen geadviseerd zich tegen de griep te laten vaccineren: alle mensen van 60 jaar en ouder, en mensen die (chronische) aandoeningen hebben en daardoor een hoger risico om complicaties te krijgen of te overlijden door de griep. Vaccinatie tijdens de zwangerschap kan zowel de moeder beschermen als het kind tot zes maanden na de geboorte. Bij kinderen kan de vaccinatie een dubbel effect hebben: zij zijn zelf beschermd tegen de griep en de vaccinatie kan de kans verkleinen dat mensen in hun omgeving de griep krijgen. Er bestaan veel verschillende vaccins tegen de griep. De vaccins die nu in Nederland worden gebruikt, beschermen matig. Ze voorkomen een derde tot de helft van de infecties. Ook geldt: hoe ouder mensen zijn op het moment dat ze zich laten vaccineren, hoe minder het vaccin hen beschermt. Recente onderzoeken laten zien dat nieuwe vaccins oudere proefpersonen beter beschermen. Deze vaccins worden nog niet gebruikt in Nederland. Vanaf 2019-2020 zal een vaccin tegen vier typen griepvirus worden gebruikt in plaats van het huidige vaccin tegen drie typen., Among all infectious diseases, influenza causes the highest burden of disease. Vaccination is the main strategy to prevent complications and death from influenza virus infection. Also, vaccination leads to milder infections. The Dutch Health Council is currently preparing a new advice on the target groups for influenza vaccination and the safety and effectiveness of novel vaccines. Potential new target groups are pregnant women and children. To support this advice, the RIVM provides an overview of currently available scientific information on influenza vaccination, including effectiveness, acceptance, impact, safety and cost-effectiveness. Currently, vaccination in the Netherlands is advised for all individuals aged 60 years or older and individuals with co-morbidity who have an increased risk of complications or death due to this infection. Vaccination against influenza during pregnancy can protect the mother as well as the infant up to the age of six months of age. Vaccinating children can provide herd protection as well as individual protection. The influenza vaccines in current use in the Netherlands provide only moderate protection. Vaccination prevents about a third to half of the infections. Also, the level of protection decreases with age at vaccination. Recent studies showed that novel vaccines have an improved protective benefit in elderly subjects. These vaccines are not yet used in the Netherlands. From 2019-2020 onwards, a quadrivalent influenza vaccine, rather than the trivalent vaccine, will be used for the current target groups.

RIVM rapport:Influenza In the winter of 2017/2018 the influenza epidemic lasted 18 weeks. This is longer than the average over the last 20 years (nine weeks). Between October 2017 and May 2018, an estimated 900,000 people had symptomatic influenza and 340,000 people consulted their general practitioner with influenza-like symptoms. Hospitals were also temporarily overstretched as many patients had to be admitted due to complications of flu (usually pneumonia); this number is estimated to have been over 16,000. Also, during the epidemic, 9,500 more people died than would normally be the case in the influenza season (October to May). Throughout the entire epidemic, people mostly became ill due to an influenza type B virus of the Yamagata lineage. This is the first time that an influenza type B virus has been dominant right from the start of the epidemic. Influenza vaccine effectiveness In the current season, vaccination prevented 44% of the vaccinated people from getting the influenza B virus. This is despite the fact that the Yamagata lineage of influenza virus type B was not included in the vaccine. Apparently, the other B virus in the vaccine provided a reasonable level of cross-protection. The long duration of the flu epidemic can therefore not be explained by a low effectiveness of the vaccine. The effectiveness of the vaccine can differ greatly from season to season. This is because the composition of the vaccine is decided upon six months in advance and is determined based on the viruses that dominated in the previous season all over the world. However, influenza viruses can change and when the influenza season breaks out in the Netherlands other viruses may dominate. This is why it is not possible to predict exactly which viruses will be dominant. Notifiable respiratory infections Some respiratory infections have to be notified to the Public Health Services in order to prevent any further spread. In 2017, there was a striking increase in the number of notifications of legi, Griep In de winter van 2017/2018 duurde de griepepidemie 18 weken. Dat is langer dan het gemiddelde van de afgelopen 20 jaar (negen weken). In totaal zijn tussen oktober 2017 en mei 2018 ongeveer 900.000 mensen ziek geworden door het griepvirus. Naar schatting bezochten 340.000 mensen de huisarts met griepachtige klachten. Daarnaast waren ziekenhuizen tijdelijk overbelast door de vele patiënten die vanwege complicaties van griep (meestal longontsteking) moesten worden opgenomen; naar schatting ruim 16.000. Ook zijn er tijdens de epidemie 9.500 meer mensen overleden dan gebruikelijk is in het griepseizoen (oktober tot mei). Tijdens de gehele epidemie zijn mensen vooral ziek geworden van het type B (Yamagata-lijn) griepvirus. Het is niet eerder voorgekomen dat een type B-griepvirus vanaf het begin van de epidemie overheerst. Effectiviteit griepvaccin In het onderzochte seizoen heeft het vaccin bij 44 procent van de mensen die zich tegen de griep hebben laten vaccineren, voorkomen dat ze griepvirus B kregen. De Yamagata-lijn van griepvirus type B zat niet in het vaccin van het afgelopen seizoen. De redelijke bescherming die het vaccin bood komt doordat er wel een ander type B in zat. De lange duur van de griepepidemie kan dan ook niet verklaard worden door de lage effectiviteit van het vaccin.De effectiviteit van het vaccin kan per seizoen sterk verschillen. Dat komt omdat de samenstelling van het griepvaccin een half jaar van tevoren wordt bepaald op basis van de virussen die het seizoen ervoor in de wereld heersten. Griepvirussen kunnen echter veranderen of andere virussen kunnen overheersen tegen de tijd dat het griepseizoen in Nederland aanbreekt. Daardoor kan van tevoren nooit precies worden voorspeld welke virussen zullen overheersen. Meldingsplichtige luchtweginfecties Sommige luchtweginfecties moeten bij de GGD worden gemeld om te voorkomen dat ze zich verder verspreiden. Opvallend in 2017 was de toename van het aantal meldingen van legionella naar 561, het hoo

Between September 2017 and February 2018, influenza A(H1N1)pdm09, A(H3N2) and B viruses (mainly B/Yamagata, not included in 2017/18 trivalent vaccines) co-circulated in Europe. Interim results from five European studies indicate that, in all age groups, 2017/18 influenza vaccine effectiveness was 25 to 52% against any influenza, 55 to 68% against influenza A(H1N1)pdm09, -42 to 7% against influenza A(H3N2) and 36 to 54% against influenza B. 2017/18 influenza vaccine should be promoted where influenza still circulates.

A cross-sectional study was performed among 2494 adults not living or working on a farm to assess prevalence of Clostridium difficile (CD) colonization and risk factors in a livestock dense area. CD prevalence was 1·2%. Twenty-one persons were colonized with a toxigenic strain and nine with a non-toxigenic strain. CD-positive persons did not live closer to livestock farms than individuals negative for CD. Antibiotic exposure in the preceding 3 months was a risk factor for CD colonization (odds ratio 3·70; 95% confidence interval 1·25-10·95).

RIVM rapport:During the 2016/2017 winter season, the influenza epidemic in the Netherlands lasted for 15 weeks. This was longer than the nine-week average duration of epidemics in the twenty previous seasons. Influenza subtype A(H3N2) was the dominant influenza virus throughout the season. In general, baseline natural immunity against A(H3N2) is relatively low among the elderly. Indeed, the number of patients older than 65 years, who visited a general practitioner (GP) for influenza-like symptoms, was higher than last year when influenza A(H1N1)pdm09 predominated. In nursing homes, the number of patients with influenza-like symptoms was also high. In total, an estimated 500,000 patients had symptomatic influenza in the period between the beginning of October 2016 and the end of May 2017 and 6,500 patients were admitted to hospital for influenza-related symptoms. During the epidemic, there were 7,500 more deaths than expected in this 15-week period. The effectiveness of the influenza vaccine against the A(H3N2) virus was 47 per cent. The circulating Dutch A(H3N2) viruses displayed a good to moderate match with the strain that was used in the 2016 vaccine. The WHO has recommended that the same strain be used for the trivalent vaccine for the 2017/2018 season in the northern hemisphere. The B component in the 2017 trivalent vaccine also remains the same as it was in 2016, but the A(H1N1)pdm09 component will be replaced with a more recent virus. The effectiveness of the vaccine varies every season because it is never known which influenza virus(es) will dominate in the next influenza season. Also, the circulating influenza viruses can evolve over time and deviate from the chosen vaccine viruses. There were more reports of the notifiable respiratory infectious diseases made in the 2016 calendar year than in previous years: tuberculosis (889 notifications), psittacosis (60 notifications) and legionellosis (454 notifications). The increase in legionellosis notifications may be associat, In de winter van 2016/2017 duurde de griepepidemie 15 weken. Dit is langer dan het gemiddelde van negen weken in de afgelopen 20 jaar. Tijdens de gehele epidemie is vooral influenzavirus van het type A(H3N2) aangetroffen, waartegen ouderen over het algemeen minder weerstand hebben. Het aantal patiënten boven de 65 jaar dat de huisarts bezocht met griepachtige klachten was dan ook iets hoger dan vorig jaar, toen vooral influenza A(H1N1)pdm09 circuleerde. Vooral in verpleeghuizen waren er veel patiënten met griepachtige klachten. In totaal zijn naar schatting tussen begin oktober 2016 en eind mei 2017 ongeveer 500 duizend mensen ziek geworden door een infectie met het griepvirus en zijn ruim 6500 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege griep gerelateerde problemen. Gedurende de epidemie overleden 7500 meer mensen dan in die periode was verwacht. Gevaccineerden hadden een 47 procent verlaagd risico om griep te krijgen. Er was een redelijk tot goede match tussen het vaccin en het A(H3N2) virus dat dit jaar griep veroorzaakte. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft daarom geadviseerd om volgend jaar hetzelfde A(H3N2) vaccinvirus te gebruiken. Het B-virus in het griepvaccin van volgend jaar zal ook hetzelfde blijven, maar het vaccinvirus A(H1N1)pdm09 wordt wel door een recenter virus vervangen. De effectiviteit van het vaccin kan per seizoen sterk verschillen doordat nooit van tevoren bekend is welke virussen in het volgend seizoen overheersen. Ook kunnen deze virussen door de tijd heen evolueren en gaan afwijken van de gekozen vaccinvirussen. Van de meldingsplichtige luchtweginfectieziekten zijn in 2016 zowel tuberculose (889 meldingen) als psittacose (60 meldingen) en legionellose (454 meldingen) vaker gemeld dan voorgaande jaren. De stijging bij legionellose kan deels worden toegeschreven aan het warme en natte weer. Bij enkele plaatselijke verhogingen was dit niet het geval en kon ook geen besmettingsbron worden gevonden. Het aantal meldingen van Q-koorts (14)

RIVM rapport:In Nederland was tussen 2007 en 2010 een grote epidemie van Q- koorts. Bij ongeveer twee op de 100 patiënten die Q-koorts hebben doorgemaakt blijft de bacterie in het lichaam aanwezig. Dit kan na maanden of jaren een ernstige ziekte veroorzaken, namelijk chronische Q-koorts. Chronische Q-koorts komt vooral voor bij mensen met specifieke hart- en vaataandoeningen of met een verzwakt immuunsysteem. Als het op tijd wordt opgemerkt, kunnen deze personen worden behandeld met een antibioticakuur die ten minste anderhalf jaar moet duren. Diverse maatschappelijke groepen hebben gevraagd om een bevolkingsonderzoek op te zetten zodat mensen op tijd kunnen worden opgespoord en behandeld vóórdat ze chronisch ziek worden. Het RIVM heeft onderzocht of een dergelijk bevolkingsonderzoek kosteneffectief is. Dat is het geval voor de genoemde risicogroepen (mensen met een specifieke hart- of vaataandoening of een verzwakt immuunsysteem) die in een gebied wonen waar tijdens de epidemie Q-koorts voorkwam. Het screenen van ouderen of volwassenen zonder risicofactor voor chronische Q-koorts is niet kosteneffectief. In dit onderzoek is gekeken wat het kost en oplevert om chronische Q- koorts op te sporen bij verschillende groepen mensen. Bij dit soort analyses wordt gerekend met de eenheid 'levensjaar in goede gezondheid', meestal aangeduid met de Engelse afkorting 'QALY' (Quality-Adjusted Life Year). Met deze maat kan het effect van verschillende behandelingen of preventieve ingrepen met elkaar worden vergeleken. In de berekeningen wordt gekeken naar kosten (zoals die voor het onderzoek zelf en voor behandeling) en baten (zoals gezondheidswinst, minder mensen met ernstige complicaties en benodigde behandelingen). Het eindresultaat is het aantal euro's dat het kost om één QALY te winnen. Dit wordt vervolgens afgewogen tegen een bedrag tot aan waar het programma als kosteneffectief wordt gezien. Een screening om patiënten vroegtijdig op te sporen, kan ook nadelen hebben. Zo kan onterecht de

Airborne pathogenic transmission from sources to humans is characterised by atmospheric dispersion and influence of environmental conditions on deposition and reaerosolisation. We applied a One Health approach using human, veterinary and environmental data regarding the 2009 epidemic in The Netherlands, and investigated whether observed human Q fever incidence rates were correlated to environmental risk factors.We identified 158 putative sources (dairy goat and sheep farms) and included 2339 human cases. We performed a high-resolution (1 × 1 km) zero-inflated regression analysis to predict incidence rates by Coxiella burnetii concentration (using an atmospheric dispersion model and meteorological data), and environmental factors - including vegetation density, soil moisture, soil erosion sensitivity, and land use data - at a yearly and monthly time-resolution.With respect to the annual data, airborne concentration was the most important predictor variable (positively correlated to incidence rate), followed by vegetation density (negatively). The other variables were also important, but to a less extent. High erosion sensitive soils and the land-use fractions "city" and "forest" were positively correlated. Soil moisture and land-use "open nature" were negatively associated. The geographical prediction map identified the largest Q fever outbreak areas. The hazard map identified highest hazards in a livestock dense area. We conclude that environmental conditions are correlated to human Q fever incidence rate. Similar research with data from other outbreaks would be needed to more firmly establish our findings. This could lead to better estimations of the public health risk of a C. burnetii outbreak, and to more detailed and accurate hazard maps that could be used for spatial planning of livestock operations.

In this review we discuss studies that applied atmospheric dispersion models (ADM) to bioaerosols that are pathogenic to humans and livestock in the context of risk assessment studies. Traditionally, ADMs have been developed to describe the atmospheric transport of chemical pollutants, radioactive matter, dust, and particulate matter. However, they have also enabled researchers to simulate bioaerosol dispersion.To inform risk assessment, the aims of this review were fourfold, namely (1) to describe the most important physical processes related to ADMs and pathogen transport, (2) to discuss studies that focused on the application of ADMs to pathogenic bioaerosols, (3) to discuss emission and inactivation rate parameterisations, and (4) to discuss methods for conversion of concentrations to infection probabilities (concerning quantitative microbial risk assessment).The studies included human, livestock, and industrial sources. Important factors for dispersion included wind speed, atmospheric stability, topographic effects, and deposition. Inactivation was mainly governed by humidity, temperature, and ultraviolet radiation.A majority of the reviewed studies, however, lacked quantitative analyses and application of full quantitative microbial risk assessments (QMRA). Qualitative conclusions based on geographical dispersion maps and threshold doses were encountered frequently. Thus, to improve risk assessment for future outbreaks and releases, we recommended determining well-quantified emission and inactivation rates and applying dosimetry and dose-response models to estimate infection probabilities in the population at risk.

RIVM rapport:In de winter 2015/2016 was er een griepepidemie in de eerste elf weken van 2016.Dit griepseizoen week niet sterk af van een gemiddeld griepseizoen, met naar schatting ruim 200 duizend huisartsbezoeken voor griepachtige klachten, 96 duizend huisartsbezoeken voor longontstekingen en 3900 doden bovenop het verwachte aantal doden gedurende de elf weken van de epidemie. In de eerste weken van de epidemie werd vooral het influenzavirus A(H1N1)pdm09 aangetroffen. Later was dat vooral het influenzavirus B (Victoria-lijn). De effectiviteit van het griepvaccin (44 procent) leek beter dan vorig jaar, hoewel het influenzavirus B van de Victoria-lijn er niet in was opgenomen. Daar was voor gekozen omdat in voorgaande jaren vooral een ander influenzavirus B (Yamagata-lijn) circuleerde. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft geadviseerd om volgend jaar de Victoria-lijn te gebruiken in plaats van de Yamagata-lijn. Het influenzavirus A(H1N1)pdm09 had wel een goede match met het vaccin van dit jaar. Het RIVM heeft dit jaar voor het eerst in twee ziekenhuizen geregistreerd hoeveel mensen zijn opgenomen vanwege complicaties van de griep. Vanuit andere ziekenhuizen is via de media vernomen dat een ongewoon hoog aantal relatief jonge patiënten was opgenomen met ernstige luchtwegklachten. Dit was niet terug te zien in de RIVM-data, maar onderstreept het belang van een uitgebreidere surveillance in ziekenhuizen. Van de meldingsplichtige luchtweginfectieziekten kwam in 2015 zowel tuberculose (867 meldingen) als legionellose (419 meldingen) meer voor dan voorgaande jaren. Bij tuberculose heeft dit vooral te maken met het toegenomen aantal asielzoekers. Bij legionellose komt dit waarschijnlijk door het warme en natte weer. Het aantal meldingen van psittacose (47) en Q-koorts (20) was niet opvallend. Dit aantal is echter een onderschatting van het werkelijke aantal, omdat bij longontsteking vaak de oorzaak niet wordt vastgesteld., During the 2015/2016 winter season, the influenza epidemic in the Netherlands took place in the first eleven weeks of 2016. With approximately 200,000 general practitioner (GP) visits for influenza-like symptoms, 96,000 GP visits for pneumonia, and 3,900 more deaths than the expected number of deaths in this 11-week period, the duration and severity of the epidemic was moderate compared with previous years. During the first weeks of the influenza epidemic, the influenza virus type A(H1N1)pdm09 predominated, while later influenza virus type B (Victoria lineage) started to become more prevalent. The effectiveness of the influenza vaccine (44 per cent) was better than last season although the trivalent influenza vaccine for the 2015/2016 season contained the B Yamagata lineage and not the B Victoria lineage. For next year's trivalent vaccine, the WHO has therefore recommended replacing the Yamagata lineage with the Victoria lineage. The dominating influenza virus type A(H1N1)pdm09 had a good match with the vaccine strain. For the first time, during the 2015/2016 season, limited insight into the occurrence of severe acute respiratory infections (SARI) was obtained through a pilot SARI surveillance system in two Dutch hospitals. Media reports and anecdotal information from hospital physicians reported unusually high numbers of relatively young patients being admitted with severe influenza virus infections. This could not be quantified with the pilot SARI surveillance data and therefore the further development of SARI surveillance remains a priority topic for the coming years. There were more notifications of the notifiable respiratory infectious diseases tuberculosis (867 notifications) and legionellosis (419 notifications) in the 2015 calendar year than in previous years. For tuberculosis, this is mainly due to an increase of asylum seekers in the Netherlands in 2014 and 2015 from high incidence countries. For legionellosis, the increase may be associated with the warm

RIVM rapport:Onderzocht is of het wonen in de buurt van veehouderijen effect kan hebben op de gezondheid van de omwonenden. Hieruit komen een aantal positieve en een aantal negatieve gezondheidseffecten naar voren. Een eenduidig antwoord is dan ook niet te geven. Aangetoond is dat mensen die rondom veehouderijen wonen minder astma en allergieën hebben. Dicht bij veehouderijen wonen minder mensen met COPD, een chronische ziekte aan de longen. Daar staat tegenover dat de mensen in deze omgeving die wel COPD hebben, daar vaker en/of ernstigere complicaties van hebben. Verder is er een verband gevonden tussen wonen nabij veehouderijen en een verlaagde longfunctie. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door stoffen die afkomstig zijn van de veehouderij. Niet alleen dichtbij veel veehouderijen wonen zorgt voor een lagere longfunctie. De longfunctie wordt in het hele onderzoeksgebied lager op momenten dat de concentratie van ammoniak (een stof die afkomstig is van mest) in de lucht hoog is. Deze effecten zijn vergelijkbaar met de schadelijke gezondheidseffecten van verkeer in een stad. De onderzoekers vonden dat er meer longontstekingen in het onderzoeksgebied voorkomen dan in de rest van het land; een verschil dat na de Q-koorts-epidemie van 2007-2010 wel kleiner is geworden. Er werd een verband gevonden tussen pluimveehouderijen binnen 1 kilometer afstand van de woning en een licht verhoogde kans op longontsteking. Het is onduidelijk of de extra longontstekingen in dit onderzoeksgebied worden veroorzaakt door specifieke ziekteverwekkers die van dieren afkomstig zijn (zoönose-verwekkers), of dat mensen gevoeliger voor longontsteking worden door de blootstelling aan stoffen die veehouderijbedrijven uitstoten, zoals fijnstof, endotoxines (onderdelen van micro-organismen) en ammoniak. In het onderzoek is ook gekeken of bepaalde zoönoseverwekkers vaker voorkomen in de omgeving van veehouderijen ten opzichte van de rest van het land. Bij het hepatitis E-virus, de bacterie Clostridium diffic, It was investigated whether living near livestock farms can affect the health of local residents. The study revealed a number of positive and a number of negative effects of living in the proximity of livestock farms. Therefore, it is not possible to provide a clear-cut answer. People who live around livestock farms were found to have less asthma and allergies than people who live farther away. Among those living close to livestock farms the study found there were fewer people with COPD, a chronic lung disease. On the other hand, people who did have COPD often had more frequent and/or more serious complications of the disease. In addition, a link was found between living near livestock farms and a reduced lung function. This is probably due to substances originating from livestock farms. Living nearby many livestock farms is not the only cause of a reduced lung function. Throughout the studied area it was found that a reduced lung function occurred at times when there was a high concentration of ammonia (a substance originating from manure) in the air. These effects are comparable with the harmful health effects caused by city traffic. The researchers found that there were more instances of pneumonia in the studied area than in the rest of the country, although the difference has decreased since the Q fever epidemic of 2007-2010. A link was found between poultry farms within one kilometre of a home and a slightly higher risk of pneumonia. It is unclear whether the extra instances of pneumonia in the studied area are caused by specific pathogens that originate from animals (zoonotic agents), or by people becoming more susceptible to pneumonia through exposure to substances emitted by livestock farms, such as particulate matter, endotoxins (elements of microorganisms) and ammonia. The study further examined whether certain zoonotic agents occur more frequently in the vicinity of livestock farms than in the rest of the country. This was not the case as regards the hepa

Intelligent Systems, Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science

RIVM rapport:De griepepidemie van 2014/2015 duurde 21 weken en was daarmee de langstdurende in meer dan 40 jaar. Waarschijnlijk heeft het hoge aantal griepgevallen tot meer longontstekingen, een bekende complicatie van de griep, en meer sterfgevallen geleid. Tijdens de griepepidemie stierven ruim 65.000 mensen, dat is ruim 8.600 meer dan in deze 21 weken was verwacht. De griepprik bleek dit seizoen minder effectief dan verwacht. Het is niet duidelijk of dit de oorzaak van de lange duur van de epidemie is geweest. Dit blijkt uit het jaarverslag influenza en andere luchtweginfecties van het RIVM. Het RIVM voert met partners continue surveillance uit om ontwikkelingen in luchtweginfecties tijdig te signaleren. Zestigplussers en mensen die tot de medische risicogroep behoren, zoals astmapatiënten, worden elk najaar door de huisarts uitgenodigd om een griepprik te halen. Tussen begin december 2014 en eind april 2015 meldden zich wekelijks meer dan 51 patiënten per 100.000 inwoners met griepverschijnselen bij de huisarts. Er is sprake van een epidemie als dit aantal in twee opeenvolgende weken wordt overschreden. Het werkelijke aantal griepgevallen is veel hoger omdat lang niet iedereen met griepverschijnselen naar de huisarts gaat. Van de twee typen van het influenzavirus die voor de mens van belang zijn (A en B), is in het begin van het seizoen vooral het influenzavirus A (H3N2) aangetroffen. Later was dat vooral het influenzavirus B. Een deel van het circulerende influenza A-virus bleek af te wijken van het A-virus dat in het griepvaccin was opgenomen. Tot dusver kan nog niet worden geregistreerd hoeveel mensen in ziekenhuizen worden opgenomen vanwege complicaties van de griep. Het RIVM is daarom in 2015 in samenwerking met twee ziekenhuizen een onderzoek gestart om dit in kaart te brengen en de schattingen hiervan beter cijfermatig te onderbouwen. Andere luchtweginfecties In 2014 zijn in Nederland twee patiënten gediagnostiseerd met het MERS-Coronavirus. De patiënten hadden deze i, Lasting a total of 21 weeks, the influenza epidemic in the Netherlands in the winter of 2014/2015 had the longest duration since more than 40 years.The high number of influenza cases has probably led to more pneumonia cases, which is a known complication of influenza, and to higher mortality. During the epidemic period, more than 65,000 persons died in the Netherlands; this is approximately 8,600 persons more than the expected number of deaths in this 21-week period. This winter, the vaccine effectiveness was lower than expected. It remains unclear whether this contributed to the long duration of the epidemic. These are results of the annual report 'Surveillance of influenza and other respiratory infections in the Netherlands: winter 2014/2015', by the Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM). Together with its partners, the RIVM continuously surveys epidemiological and microbiological developments in respiratory infections. Persons aged over 60 or belonging to a medical risk group, such as asthma patients, are offered the influenza vaccination each autumn by their general practitioner. Starting from December 2014 up to the end of April 2015, more than 51 patients per 100,000 inhabitants consulted their general practitioner with influenza-like symptoms. An epidemic is defined as an incidence above this threshold for at least two consecutive weeks. The actual incidence of influenza cases is considerably higher, because only a proportion of the patients with influenza-like symptoms consult the general practitioner. At the start of the season, influenza virus A(H3N2) dominated, while later in the season, influenza virus B was most prevalent. A part of the circulating influenza A-viruses appeared to mismatch with the influenza A-strain in the vaccine. Currently, no registration exists for hospital admissions due to influenza complications. Therefore, a research collaboration has been started in 2015 between the RIVM and two Dutch hospitals

Q fever patients are often reported to experience a long-term impaired health status, including fatigue, which can persist for many years. During the large Q fever epidemic in The Netherlands, many patients with a laboratory-confirmed Coxiella burnetii infection were not notified as acute Q fever because they did not fulfil the clinical criteria of the acute Q fever case definition (fever, pneumonia and/or hepatitis). Our study assessed and compared the long-term health status of notified and non-notified Q fever patients at 4 years after onset of illness, using the Nijmegen Clinical Screening Instrument (NCSI). The study included 448 notified and 193 non-notified Q fever patients. The most severely affected subdomain in both patient groups was ‘Fatigue’ (50·5% of the notified and 54·6% of the non-notified patients had severe fatigue). Long-term health status did not differ significantly between the notified and non-notified patient groups, and patients scored worse on all subdomains compared to a healthy reference group. Our findings suggest that the magnitude of the 2007–2009 Q fever outbreak in The Netherlands was underestimated when only notified patients according to the European Union case definition are considered.

In 2007, Q fever started to become a major public health problem in the Netherlands, with small ruminants as most probable source. In order to reduce environmental contamination, control measures for manure were implemented because of the assumption that manure was highly contaminated with Coxiella burnetii. The aims of this study were 1) to clarify the role of C. burnetii contaminated manure from dairy goat farms in the transmission of C. burnetii to humans, 2) to assess the impact of manure storage on temperature profiles in dunghills, and 3) to calculate the decimal reduction time of the Nine Mile RSA 493 reference strain of C. burnetii under experimental conditions in different matrices. For these purposes, records on distribution of manure from case and control herds were mapped and a potential relation to incidences of human Q fever was investigated. Additionally, temperatures in two dunghills were measured and related to heat resistance of C. burnetii. Results of negative binomial regression showed no significant association between the incidence of human Q fever cases and the source of manure. Temperature measurements in the core and shell of dunghills on two farms were above 40°C for at least ten consecutive days which would result in a strong reduction of C. burnetii over time. Our findings indicate that there is no relationship between incidence of human Q fever and land applied manure from dairy goat farms with an abortion wave caused by C. burnetii. Temperature measurements in dunghills on two farms with C. burnetii shedding dairy goat herds further support the very limited role of goat manure as a transmission route during the Dutch human Q fever outbreak. It is very likely that the composting process within a dunghill will result in a clear reduction in the number of viable C. burnetii., Applied Sciences

Q fever is an almost ubiquitous zoonosis caused by Coxiella burnetii, which is able to infect several animal species, as well as humans. Cattle, sheep and goats are the primary animal reservoirs. In small ruminants, infections are mostly without clinical symptoms, however, abortions and stillbirths can occur, mainly during late pregnancy. Shedding of C. burnetii occurs in feces, milk and, mostly, in placental membranes and birth fluids. During parturition of infected small ruminants, bacteria from birth products become aerosolized. Transmission to humans mainly happens through inhalation of contaminated aerosols. In the last decade, there have been several, sometimes large, human Q fever outbreaks related to sheep and goats. In this review, we describe C. burnetii infections in sheep and goats, including both advantages and disadvantages of available laboratory techniques, as pathology, different serological tests, PCR and culture to detect C. burnetii. Moreover, worldwide prevalences of C. burnetii in small ruminants are described, as well as possibilities for treatment and prevention. Prevention of shedding and subsequent environmental contamination by vaccination of sheep and goats with a phase I vaccine are possible. In addition, compulsory surveillance of C. burnetii in small ruminant farms raises awareness and hygiene measures in farms help to decrease exposure of people to the organism. Finally, this review challenges how to contain an infection of C. burnetii in small ruminants, bearing in mind possible consequences for the human population and probable interference of veterinary strategies, human risk perception and political considerations.

Background: Q fever is a zoonosis caused by Coxiella burnetii, a Gram negative bacterium present worldwide. Small ruminants are considered the main reservoirs for infection of humans. This study aimed to estimate the extent of C. burnetii infection among sheep and goats in part of The Gambia. Methodology/Principal Findings: This survey was carried out from March to May 2012 at two areas in The Gambia. The first area comprised a cluster of seven rural villages situated 5–15 km west of Farafenni as well as the local abattoir. A second sampling was done at the central abattoir in Abuko (30 km from the capital, Banjul) in the Western Region. Serum samples were obtained from 490 goats and 398 sheep. In addition, 67 milk samples were obtained from lactating dams. Sera were tested with a Q fever ELISA kit. C. burnetii DNA was extracted from milk samples and then detected using a specific quantitative multiplex PCR assay, targeting the IS1111a element. A multivariable mixed logistic regression model was used to examine the relationship between seropositivity and explanatory variables. An overall seroprevalence of 21.6% was found. Goats had a significantly higher seroprevalence than sheep, respectively 24.2% and 18.5%. Seropositive animals were significantly older than seronegative animals. Animals from the villages had a significantly lower seroprevalence than animals from the central abattoir (15.1% versus 29.1%). C. burnetii DNA was detected in 2 out of 67 milk samples, whereas 8 samples gave a doubtful result. Conclusion/Significance: A substantial C. burnetii seroprevalence in sheep and goats in The Gambia was demonstrated. People living in close proximity to small ruminants are exposed to C. burnetii. Q fever should be considered as a possible cause of acute febrile illness in humans in The Gambia. Future studies should include a simultaneous assessment of veterinary and human serology, and include aet

RIVM rapport:Het griepseizoen (influenza) 2013/2014 was erg mild, na de uitzonderlijk langdurende epidemie in het seizoen 2012/2013. Ook was het een mild seizoen wat betreft het aantal mensen dat een longontsteking (pneumonie) opliep. In 2013 waren er geen grote uitbraken van de meldingsplichtige luchtweginfectieziekten legionellose (308 meldingen), papegaaienziekte (psittacose; 51 meldingen), Q-koorts (19 meldingen) en tuberculose (848 meldingen). Deze aantallen waren in het verslagjaar vergelijkbaar of lager dan het aantal meldingen in voorgaande jaren. Dit blijkt uit de jaarlijkse surveillance luchtweginfectieziekten 2013 van het RIVM. Griep en longontsteking leiden tot veel ziekenhuisopnames en sterfte in Nederland, waardoor het RIVM ze actief volgt. In vergelijking met griep komen de meldingsplichtige luchtweginfecties in Nederlands maar weinig voor. Ze zijn meldingsplichtig, omdat tijdige maatregelen, zoals de besmettingsbron opsporen, belangrijk kunnen zijn om uitbraken of verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen. Het RIVM volgt ook potentieel gevaarlijke nieuwe luchtweginfecties die elders in de wereld voorkomen. In mei 2014 werden voor het eerst in Nederland twee patiënten gediagnostiseerd met het MERS coronavirus. In het seizoen 2013/2014 lag het aantal mensen dat met griepachtige klachten bij de huisarts kwam begin 2014 gedurende vier weken boven de grens waarmee een griepepidemie wordt geduid. Bij de patiënten met griepachtige klachten kwam naast influenzavirus vaak RSV (respiratoir syncytieel virus) en neusverkoudheid (rhinovirus) voor. Er kwamen minder mensen met een longontsteking bij de huisarts dan voorgaande seizoenen, maar het aantal longontstekingpatiënten in verpleeghuizen bleef gelijk., The 2013/2014 influenza season was extremely mild in the Netherlands, compared to the exceptionally long-lasting epidemic in 2012/2013. In addition, the number of pneumonia patients and overall mortality, possible complications of influenza, were low. In 2013, no major outbreaks of the notifiable respiratory infectious diseases legionellosis (308 notifications), psittacosis (51 notifications), Q-fever (19 notifications) and tuberculosis (848 notifications) occurred. These incidences are either comparable to or lower than preceding years. These are the outcomes of the annual report: 'Surveillance of respiratory infectious diseases 2013, the Netherlands', published by the Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM). Influenza and pneumonia are an important cause of hospital admissions and death in the Netherlands, a reason for the RIVM to actively monitor these diseases. In comparison to influenza, notifiable respiratory infectious diseases only rarely occur. These diseases are notifiable, as timely measures like source finding, are important for preventing outbreaks and/ or ongoing transmission of the disease. The RIVM also monitors potential threats to public health from new (worldwide) respiratory infections. In May 2014, the first two cases of MERS coronavirus were diagnosed in the Netherlands. During the 2013/2014 influenza-season, the number of patients with influenza-like illness (ILI) consulting a general practitioner, was above the threshold set for an influenza epidemic for four weeks at the beginning of 2014. In nose and throat samples of ILI-patients, RSV (respiratory syncytial virus) and rhinovirus were found in addition to the influenza virus. During the 2013/2014 influenza-season, fewer patients consulted the general practitioner for pneumonia than in previous years, however the number of pneumonia patients in nursing homes was similar.

Q fever is a zoonosis caused by Coxiella burnetii, a Gram negative bacterium present worldwide. Small ruminants are considered the main reservoirs for infection of humans. This study aimed to estimate the extent of C. burnetii infection among sheep and goats in part of The Gambia.

Q fever is a disease of humans, caused by Coxiella burnetii, and a large range of animals can be infected. This paper presents a review of the epidemiology of Q fever in humans and farm animals between 1982 and 2010, using case studies from four European countries (Bulgaria, France, Germany and the Netherlands). The Netherlands had a large outbreak between 2007 and 2010, and the other countries a history of Q fever and Q fever research. Within all four countries, the serological prevalence of C. burnetii infection and reported incidence of Q fever varies broadly in both farm animals and humans. Proximity to farm animals and contact with infected animals or their birth products have been identified as the most important risk factors for human disease. Intrinsic farm factors, such as production systems and management, influence the number of outbreaks in an area. A number of disease control options have been used in these four countries, including measures to increase diagnostic accuracy and general awareness, and actions to reduce spill-over (of infection from farm animals to humans) and human exposure. This study highlights gaps in knowledge, and future research needs.

RIVM rapport:Er waren in 2012 geen grote uitbraken van de meldingsplichtige luchtweginfecties legionellose, psittacose, Q-koorts en tuberculose. Wel duurde de influenza (griep)epidemie van het seizoen 2012/2013 uitzonderlijk lang: met 18 weken was het de langstdurende epidemie in de afgelopen 25 jaar. Mogelijk heeft dit geleid tot meer longontsteking en meer sterfgevallen. Griep en longontsteking leiden jaarlijks tot veel ziekteverzuim en huisartsenbezoeken. Ook zijn ze een belangrijke oorzaak van ziekenhuisopname en sterfte. De meldingsplichtige luchtweginfecties komen veel minder voor dan griep of longontsteking in het algemeen. Ze zijn meldingsplichtig, omdat tijdige maatregelen, zoals de besmettingsbron opsporen, belangrijk kunnen zijn om uitbraken of verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen. Het RIVM voert met partners continue surveillance uit om ontwikkelingen in luchtweginfecties tijdig te signaleren. Meldingsplichtige longontstekingen De meldingsplichtige longontstekingen vormen een klein deel van het totaal aantal longontstekingen. In 2012 was het aantal longontstekingen veroorzaakt door de legionellabacterie (veteranenziekte) met 304 meldingen vergelijkbaar met vorig jaar. Bijna de helft van de patiënten had tijdens de incubatietijd een reis gemaakt; vooral bij een reis naar Italië was het risico op een legionella-infectie hoger. Er waren 46 meldingen van psittacose, een vorm van longontsteking waarbij vooral vogels de bron van infectie zijn. Dit is het laagste aantal sinds 2004. Er was echter wel een uitbraak van psittacose bij medewerkers van een vogelopvang. Met slechts 66 meldingen was er weinig acute Q-koorts, wat bevestigt dat de grote Q-koortsepidemie van 2007-2010 voorbij is. In Friesland werden echter meer Q-koortspatiënten gezien dan voorgaande jaren, zonder dat hier een bron van infectie gevonden werd. Tuberculose Het aantal tuberculosepatiënten in Nederland is sinds 2002 met een derde gedaald. Na een tijdelijke toename in 2009 tot 1158 meldingen, ze, In 2012 there were no large outbreaks of the notifiable respiratory infections legionellosis, psittacosis, Q-fever and tuberculosis in the Netherlands. However, the long-lasting influenza epidemic was exceptional: with 18 weeks duration it was the longest epidemic in the last 25 years. This may have led to an increase in pneumonia and increased mortality. Influenza and pneumonia are important reasons for general practitioner consultation, and can result in hospital admission and death. The notifiable infectious diseases legionellosis, psittacosis and Q-fever mostly present as pneumonia but represent only a small proportion of the total number of pneumonia patients. They are notifiable because timely measures, like source finding, can be important to prevent outbreaks or ongoing transmission of the disease. For timely detection of developments in respiratory infections, the RIVM and partners conduct ongoing surveillance of influenza, pneumonia and notifiable respiratory infections. Notifiable pneumonia In 2012 there were 304 notifications of legionnaires' disease, which is comparable with 2011. Nearly half of the patients had travelled during the incubation period; especially travel to Italy was associated with an increased risk of a legionella infection. There were only 46 notifications of psittacosis, a type of pneumonia that is mainly transmitted from birds. This is the lowest number since 2004. Nevertheless, there was an outbreak of psittacosis among the staff of a bird's shelter. Acute Q-fever incidence was low with only 66 notifications, which confirms that the large outbreak of Q-fever that was seen from 2007-2010 is really over. In the province of Friesland however, more Q-fever patients were reported than in previous years. For these patients no common source of infection was found. Tuberculosis Since 2002 the number of TB cases in the Netherlands has decreased with 32 per cent. After a temporary increase in 2009 to 1158 notifications, the decline further co