Search

Hüseyin Rahmi Gürpınar is an important writer who has made great contributions in various aspects of literature such as novels, drama, stories and translations. Hüseyin Rahmi is also known to write reviews. When we consider him as a critic, firstly his books called Cadı Çarpıyor which he wrote in response to Şahabettin Süleyman’s criticism within the frame of the novel Cadı, and Şakavet-i Edebiyye, which he wrote targeting Ali Naci, become prominent. Apart from these works, he also has literary articles that have remained in the reviews and show the quality of criticism. Hüseyin Rahmi, who started to appear in the publishing world with his articles since 1888, published reviews in many newspapers and magazines such as Tercüman-ı Hakikat, İkdam, Âti, Akşam, Yeni Kitap, Yedigün. Hüseyin Rahmi dealt with the literary issues of his period with these articles in periodicals. Therefore, keeping the pulse of the literary world of the period, he made comments in every field of literature from literary movements to literary genres within the framework of his own artistic understanding. However, no article has been written that can reveal Hüseyin Rahmi’s approach to literature within the framework of his criticisms in periodicals. In this study, by examining Rahmi’s criticisms his views on literature will be evaluated., Hüseyin Rahmi Gürpınar, romandan tiyatroya hikâyeden çeviriye edebiyatın birçok alanında eser vermiş önemli bir yazardır. Hüseyin Rahmi’nin eleştiri yazıları yazdığı da bilinmektedir. Onun eleştirmen yönüne bakıldığında ilk olarak Cadı romanı çerçevesinde Şahabettin Süleyman’ın eleştirilerine karşılık yazdığı Cadı Çarpıyor ve Ali Naci’yi hedef alarak kaleme aldığı Şakavet-i Edebiyye adlı kitapları ön plana çıkmaktadır. Bu eserler dışında süreli yayınlarda kalmış olan ve eleştiri niteliği gösteren edebiyat yazıları da vardır. 1888’den itibaren yazılarıyla yayın dünyasında görünmeye başlayan Hüseyin Rahmi Tercüman-ı Hakikat, İkdam, Âti, Akşam, Yeni Kitap, Yedigün gibi dönemin birçok gazete ve dergisinde eleştiriler yayımlamıştır. Hüseyin Rahmi, süreli yayınlardaki bu yazılarıyla dönemin edebiyat meselelerini ele almıştır. Dolayısıyla dönemin edebiyat dünyasının nabzını tutarak kendi sanat anlayışı çerçevesinde edebiyat akımlarından edebî türlere kadar edebiyatın her alanında yorumlarda bulunmuştur. Ancak Hüseyin Rahmi’nin süreli yayınlardaki eleştiri yazıları çerçevesinde edebiyata yaklaşımını ortaya koyabilecek nitelikte bir yazı kaleme alınmamıştır. Bu çalışmada Hüseyin Rahmi’nin söz konusu eleştiri yazıları incelenerek edebiyata dair görüşleri değerlendirilecektir.

Şairlerin karakterleri, hayat tarzları, hayal dünyaları her zaman ilgi çekici olmuş, araştırma konusu yapılmıştır. Onların poetik anlayışları, hayal dünyaları ve yaratma faaliyetleri sadece poetik yazılarda değil, edebî türlerde de yer almıştır. Bu bağlamda şairleri anlatan onlarca romanın varlığından da söz edebiliriz. Bu tezin konusu da şair ve şiir konusuna odaklanan romanlardır.`Şair kimdir?`, `Şairleri diğer sanatçılardan ayıran özellikler var mıdır?`, `Şiir nedir?` ve `Nasıl yazılır?` gibi sorular bu tezin yazılış amacını teşkil etmektedir. Bu bağlamda tez üç ana bölümden oluşmaktadır. Şair tiplerini sınıflandıran bölüm tezin birinci bölümüdür. Bu bağlamda Türk romanına yansıyan yönleriyle dört tip şairin olduğu görülmüştür. Bunlar, romantizmin etkisindeki melankolik şairler, kahraman özelliği gösteren şairler, havaî bir hayat yaşayan rind-meşrep şairler ve geleneğin etkisinde şiirler yazan Divan şairleridir. Yine romantik şairleri taklit eden müteşairler de tezimize dâhil edilmiştir. Bu şair figürleri incelendikten sonra beslendiği kaynaklar, Divan şiirine, halk şiirine ve Batı şiirine yaklaşımları üzerinde durularak şair figürlerinin poetikası üzerinde çalışılmıştır. Yaratıcılık başlığı altında ise şairlerin eserlerini yaratma süreçleri, yaratma sancıları değerlendirilmiş, yaratıcılığın deha, delilik ve narsisizmle olan bağlantısı incelenmiştir. Bu çalışmada Tanzimat dönemi romanlarından Cumhuriyet dönemi romanlarına kadar değişen, dönüşen şair imajı ve şiir anlayışı ele alınmıştır. The character of the poets, their lifestyles and imaginary world has always been a topic of this research. The poetic understanding of poets, the imaginary worlds and the creative activities not only took place in poetic writings but also in literary genres. In this context, we will talk about the existence of the dozens of novels of poets. The topic of this dissertation are novels which focus the subject of poets and poety. `Who is the poet?`, `Is there any feature that distinguish poets from other artists?`, `What is poetry` and `How to write?` So these questions are the main purpose of writing this dissertation. In this regard, this dissertation consists of three main parts. The section that classifies the types of poets is the first part of the dissertation.In this context, it has been seen that there are four types of poets which reflected the Turkish novel. These are the melancholic poets influenced by romanticism, poets with heroic characteristics, rind-meşrep poets living an relax life, and Divan poets who write poems influenced by tradition. Poets that imitate romantic poets have also been included in this study. After examining the figures of these poets it has also focused on carried out sources, Divan poetry, folk poetry and approaches to Western poetry. Under the title of creativity, the processes of creation of works of poets, evaluation of the development, and the connection of creativity with genius, madness and narcissism has been examined.In this study, transformed poet image and poetry concept ranging from Tanzimat period novels to Republic period novels were discussed. 340