Search

Altun Yaruq Sudur is a sūtra which belongs to Old Turkic-Mahāyāna Buddhism. The text includes the essence and philosophy of Buddhism, as well as legends and rituals of Buddha. The sūtra was translated from Chinese to Uighur by Šingko Šäli Tutung. Old Turkic translation has a lot of manuscripts. Among these, the nearly complete manuscript is preserved in the archive of the Institute of Oriental Manuscripts of the Russian Academy of Sciences (IOM RAS) in St. Petersburg, but there are many more manuscripts and fragments in the Berlin-Brandenburg Academy of Sciences Turfan collection. In this article, some unpublished Turfan fragments in the Oriental Department of the Berlin State Library are edited. Finally, I discuss Old Turkic verb yaqčırtdur- which probably occurs for the first time in U 2546 (T II 701) during the Old Turkic period.

Bu çalışma, 2000-2018 yılları arasında Kuzey Afrika bölgesi ekonomilerinde doğrudan yabancı yatırım girişlerine etki eden faktörler incelemektedir. Çalışmada tesadüfi etkili panel modeli kullanılmıştır. Kullanılan değişkenler literatüre uygun olarak seçilmiştir. Literatürdeki birçok değişken ele alınmasına rağmen anlamlı olan sadece birkaç değişken ortaya çıkmıştır. Bu değişkenler üzerinde çalışmanın ilk aşamasında hangi modelin uygun olabileceği belirlenmiştir. Model belirlendikten sonra modele özel olarak yapılan testler ile modelin istatistiksel olarak daha sağlam sonuçlar elde etmesi sağlanmıştır. Tesadüfi etkili panel modeli sonucuna göre kişi başına gayri safi yurtiçi hâsıla, nüfus yoğunluğu, doğal kaynaklar ve siyasi istikrar ve terörizm/şiddet yokluğundaki artışların doğrudan yabancı yatırımları pozitif yönde etkilediği belirlenirken, karbon emisyonundaki düşüşlerin doğrudan yabancı yatırımları pozitif yönde etkilediği belirlenmiştir. Modelden nüfus yoğunluğu çıkarıldığında modeldeki sabit teriminde anlamlı olduğu gözükmektedir.Doğrudan yabancı yatırımlara etki eden en önemli faktörün İklim Anlaşması çerçevesinde karbon salınımı oluşturmaktadır. Bunun sebebi yatırımcıların bu anlaşmanın gereğine uygun olarak davranarak olası risklerden kaçınmak istemelerinden kaynaklanmaktadır. Bu ülkelerinde siyasi istikrarın oluşmaması yatırımları azaltıcı yönde etki etmesine rağmen doğal kaynaklara yatırımların bu değişkenden daha önemli olduğu dikkat çeken bir unsurdur. Fakat olası riskler söz konusu olduğu için siyasi istikrar ve terörizm yokluğu da önemli olarak gözükmektedir. Bunların dışında GSYH büyüme oranı ve nüfus yoğunluğu ise en az etkiye sahip değişkenler arasındadır.Modelde konum teorisinin politik araçlarının kullanılması bu ülkeler için önemlidir. Zengin doğal kaynaklara sahip bu ülkelerinin bu alanlarda uzmanlaşması, kişi başı daha yüksek GSYH elde etmek için önem arz etmektedir. Fakat davranışsal teorinin önemli bir unsuru olan kültürel ve politik unsurlara da yer verilmesi gereklidir. This study examines the factors affecting foreign direct investment inflows in the economies of the North African region between 2000-2018.Random effect panel model was used in the study. The variables used were chosen in accordance with the literature. Although many variables in the literature have been addressed, only a few significant variables have emerged. At the first stage of the study on these variables, it was determined which model would be suitable. After the model was determined, it was ensured that the model obtained statistically more robust results with the tests performed specifically for the model.According to the results of the random-effect panel model, it was determined that increases in gross domestic product per capita, population density, natural resources and political stability, and the absence of terrorism/violence affected foreign direct investments positively, while decreases in CO2 emissions positively affected foreign direct investments. When the population density is removed from the model, it seems to be significant in the constant term in the model.The most important factor affecting foreign direct investments is CO2 emissions within the framework of the Climate Agreement. The reason for this is that investors want to avoid possible risks by acting in accordance with the requirements of this agreement. Although the lack of political stability in these countries has a decreasing effect on investments, it is a striking factor that investments in natural resources are more important than this variable. However, since there are possible risks, political stability and the absence of terrorism seem to be important. Apart from these, GDP growth rate and population density are among the variables with the least impact.It is important for these countries to use the political tools of location theory in the model. The specialization of these countries, which have rich natural resources, in these areas is important in order to achieve higher GDP per capita. However, it is necessary to include cultural and political elements, which are an important element of behavioral theory.

Many research has been published on the documents called Old Uyghur Civil Documents. Wilhelm Radloff was the first scholar to edit these documents and it has been 125 years since his first book called Uigurische Sprachdenkmäler: Materialen. Therefore it has been necessary to prepare the bibliography of these studies. This bibliography is chronological and includes books, journal articles, conference presentations, chapters in edited volumes, etc. The bibliography also focuses on the naming and classification of Old Uyghur Socio-Economic Documents.

In Dädä Qorqut narratives, the name Uruz is mentioned in five narratives: Salur Qazanuŋ Evi Yaġmalanduġı Boy, Bay Bürä Bäg Oġlı Bamsı Bäyräk Boyı, Qazan Bäg Oġlı Uruz Bägüŋ Tutsaq Olduġı Boy, Bägil Oġlı Ämrän Boyu ve Salur Qazan Tutsaq Olup Oġlı Uruz Çıqarduġı Boy. In two of these narratives (Qazan Bäg Oġlı Uruz Bägüŋ Tutsaq Olduġı and Salur Qazan Tutsaq Olup Oġlı Uruz Çıqarduġı), Uruz appears like spotlight character. While Uruz is mostly seen as simple Uruz in two manuscripts, it sometimes appears with various descriptions. Although there have been several proposals on the etymology of the name Uruz in the Dädä Qorqut narratives, it cannot be said that a definitive solution has been found for it yet. After listing the former proposals put forward about the name Uruz in the article, a new suggestion will be presented on the origin of the name., Dede Qorqut anlatmalarında Uruz adı beş anlatmada geçmektedir: Salur Qazanuŋ Évi Yaġmalanduġı Boy, Bay Bürę Beg Oġlı Bamsı Beyrek Boyı, Qazan Beg Oġlı Uruz Begüŋ Tutsaq Olduġı Boy, Begil Oġlı Emren Boyu ve Salur Qazan Tutsaq Olup Oġlı Uruz Çıqarduġı Boy. Bunlardan Qazan Beg Oġlı Uruz Begüŋ Tutsaq Olduġı boy ile Salur Qazan Tutsaq Olup Oġlı Uruz Çıqarduġı başlıklı boylarda Uruz isimli kahraman anlatmanın şahıs kadrosunda ön plana çıkan bir şahsiyettir. Anlatmalarda Uruz, eserin iki yazmasında çoğunlukla sade Uruz şeklinde görülürken, bazen çeşitli nitelemelerle birlikte de karşımıza çıkmaktadır. Dede Qorqut anlatmalarındaki Uruz şahıs adının kaynağı ve kökeni konusunda şimdiye değin birkaç görüş ortaya konsa da henüz kesin olarak bir çözümün bulunduğundan bahsedilemez. Makalede Uruz adı hakkında şimdiye kadar ileri sürülen görüşler listelendikten sonra, adın kökeni konusunda yeni bir öneri sunulacaktır.

Tuñuquq yazıtları, edebî ve tarihî bakımdan paha biçilmez bir hazinedir. Yazıtlar, 1897’de Y. N. Klements tarafından keşfedilmiştir. Keşiften iki yıl sonra yazıtın ilk ilmî neşrini Radloff(1899) gerçekleştirmiştir. Yazıtlar, bu neşirden sonra pek çok araştırmacı tarafından yeniden okunup yorumlanmıştır. Tuñuquq yazıtlarının on üçüncü satırı anlamı ve okunuşu bakımından sorunludur. Cümle hakkında şimdiye kadar çeşitli yorumlar yapılmasına rağmen, henüz kesin bir çözüm bulunmuş değildir. Makalede cümle için yeni bir okuma ve anlamlandırma önerilecektir.

The new readings and interpretations about the Old Turkic Inscriptions are very valuable in terms of Old Turkic. The Tuñuquq inscriptions are an invaluable treasure in literary and historical terms. The inscriptions were discovered in 1897 by Y. N. Klements. Two years after their discovery, Radloff published the first scholarly edition of the Tuñuquq inscriptions (1899). They were read again and interpreted by many philologists after the first edition. In the Tuñuquq inscriptions, the enclitic Ok occurred in form {-k} and kök in four places (Lines 11, 16, 21, 30). After evaluating the previous interpretations about these four places in the article, a new interpretation will be put forward. As a result, it will be questioned whether the enclitic Ok has such a form like kök or {-k}.

Eski Türk yazıtları hakkındaki yeni okuma ve anlamlandırma çalışmaları, Eski Türkçe açısından oldukça değerlidir. Tuñuquq yazıtları, edebî ve tarihî bakımdan paha biçilmez bir hazinedir. Yazıtlar, 1897’de Y. N. Klements tarafından keşfedilmiştir. Keşiften 2 yıl sonra yazıtların ilk ilmî neşrini Radloff (1899) gerçekleştirmiştir. Yazıtlar, bu neşirden sonra pek çok araştırmacı tarafından yeniden okunup yorumlanmıştır. Tuñuquq yazıtlarının sekizinci satırındaki cümle anlamı bakımından sorunludur. Sorunlu cümlenin nedeni Kağanlık yazıtlarında ilk kez tanıklanan bir Runik işaretin bulunmasıdır. Bu işaret hakkındaki çeşitli önerilere bağlı olarak cümlenin anlamlandırması da farklı olarak yorumlanmıştır. Cümlenin anlaşılmasındaki bir diğer engel de şeklinde yazılan kelimedir. Makalede 8. satırda cümledeki sorunlu işaret ve cümle için yeni bir öneri teklif edilecektir.

Rekabet şartlarının uluslararası boyutta olduğu günümüz şartlarında işletmelerin pazar paylarını koruyabilmeleri için maliyetlerini azaltmaları gerekmektedir. Bu sebeple işletmelerin müşteri siparişlerini yeterli seviyede üretmeleri zorunlu hale gelmiştir. Ayrıca üretim sırasında gerçekleşen imalat hataları da kalite kontrol işlemi sırasında tespit edilmektedir. Bu ürünler fire olarak kabul edilmektedir. Hem sipariş fazlası üretimler hem de imalat hatalı ürünler daha düşük fiyatlara satılmaktadır. Bu durum, işletmelerin zarar etmelerine ve fazladan stok alanlarının işgal edilmesine sebep olmaktadır. Tekstil boyahane işletmeleri emek yoğun ve kimyasal ürünlerin tüketiminin fazla olduğu bir sektördür. Fazla üretim için harcanan enerji ve su kaynağı ekolojik sorunlara da yol açmaktadır. Gerçekleştirilen bu tez çalışmasında, bir işletmenin geçmiş üretim verileri incelenerek sipariş için gerekli en az üretim miktarının tespiti yapılmıştır. Bu tespit yapılırken makine öğrenmesi algoritmalarından faydalanılmıştır. Bu algoritmalardan sınıflandırma temelli çalışan özellikle J48, Naive Bayes, KNN, SVM ve Multilayer Perceptron algoritmaları WEKA uygulamasında kullanılmıştır. Algoritmalardan çıkan sonuçlar karşılaştırılarak en başarılı algoritma tespit edilmiştir. In today's conditions, where competition conditions are international, businesses need to reduce their costs in order to maintain their market share. For this reason, it has become mandatory for businesses to produce customer orders at a sufficient level. In addition, manufacturing defects that occur during production are also detected during the quality control process. These products are considered as waste. Both over-order productions and manufacturing-defective products are sold at lower prices. This situation causes businesses to make losses and occupy extra stock areas. Textile dyeing establishments are a labor-intensive industry with a high consumption of chemical products. The energy and water resources spent for overproduction also cause ecological problems. In this thesis study, the past production data of an enterprise was examined and the minimum production amount required for the order was determined. While making this determination, machine learning algorithms were used. Among these algorithms, J48, Naive Bayes, KNN, SVM and Multilayer Perceptron algorithms, which are classificationbased, have been used in WEKA application. The results of the algorithms were compared and the most successful algorithm was determined.