Search

Mineralne materije su neophodne za odvijanje bioloških funkcija i izgradnju tkiva biljaka, životinja i ljudi. Do sada je u živoj prirodi otkriveno ukupno 89 hemijskih elemenata, od koji su 27 esencijalni, a 16 ima značajnu ulogu u normalnim fiziološkim funkcijama organizma. Prirodni faktori životne sredine kao i različiti antropogeni zagađivači, utiču na funkcije reproduktivnog trakta i na kvalitet sperme životinja i ljudi. Termin „metali u tragovima“ podrazumeva koncentraciju u tkivima nižu od koncentracije gvozđa. Toksično dejstvo teških metala se zasniva na stimulaciji formiranja slobodnih radikala i reaktivnih kiseoničnih vrsta u organizmu što uzrokuje oksidativni stres i dovodi do lipidne peroksidacije membrane. Na taj način, oni mogu da izazovu oštećenja ćelija, poremećaje funkcija enzima ili genetskog materjala (DNK). U organizam se unose hranom, vodom ili dospevaju preko vazduha. Teški metali koji su toksični za spermu su Pb, Cd, Hg i Ni. Najmanje količine ovih elemenata oštećuju spermatozoide i dovode do smanjenja njihove pokretljivosti i broja. Oni negativno utiču na proces kapacitacije i akrozomsku reakciju, smanjuju aktivnost enzima koji učestvuju u odbrani od oksidativnog stresa i dovode do promena u tkivu testisa. Cilj naših istraživanja je bio određivanje koncentracija cinka, olova, žive i kadmijuma u hrani i vodi za priplodne bikove, vodi korišćenoj za izradu razređivača kao i u sadržaju otopljenih pajeta i analiza njihovog mogućeg uticaja na parametre kvaliteta sperme. Koncentracija spermatozoida i broj spermatozoida po dozi su bili u zadovoljavajućem opsegu kao i prosečne vrednosti procenta ukupno pokretljivih spermatozoida, ukupnog broja pokretljivih spermatozoida u dozi, procenta i broja progresivno pokretljivih spermatozoida i između grupa bikova nisu dokazane statistički značajne razlike u srednjim vrednostima. Prosečan broj brzih spermatozoida u dozi je bio manji u odnosu na standardne vrednosti u svim grupama bikova. Srednje prosečne vrednosti procenta živih spermatozoida u dozi, živih spermatozida sa inaktnim akrozomom, ukupnog broja oštećenih ćelija u dozi, spermatozoida sa protoplazmatskom kapljicom, primarno i sekundarno abnormalnih formi ćelija i ukupno patološki promenjenih spermatozoida su bile u prihatljivim granicama. Između grupa bikova nisu dokazane statistički značajne razlike u srednjim vrednostima. Prosečne vrednosti procenta živih spermatozoida sa oštećenim akrozomom su takođe bile u prihvatljivom opsegu, ali su između pojednih grupa bikova utvrđene statistički značajne razlike u srednjim vrednostima. Srednje vrednosti procenta spermatozoida sa neoštećenim hromatinom su bile nešto niže, a sa oštećenim hromatinom nešto više u odnosu na utvrđene standardne vrednosti. Između pojedinih grupa su utvrđene statistički značajne razlike u srednjim vrednostima. Prosečne vrednosti procenta živih spermatozoida u dozi i procenta živih spermatozoida sa intaktnim akrozomom su bile zadovoljavajuće u grupama B i D, a značajno manje u grupama A i C... Minerals are necessary for maintaining biological functions and also are incorporated in plants, animals and human tissues. So far, presence of 89 chemical elements is documented in live organisms, and out of it, 27 are essential, while 16 plays significant role in normal physiological functions. Environmental factors and also antropogenic pollutants influence functions of the reproductive tract and quality of the human and animals semen. Term „trace elements“ is used for those with lower concentration than the iron has. Toxic effects of so called „heavy metals“, are based on their ability to stimulate free radicals and reactive oxygen species formation in the body. This leads to oxidative stress and membrane lipid peroxidation. By this mechanism, they can cause cells damage, enzyme dysfunction and DNK damage. These elements may reach live organisms by food, water and air. Toxic heavy metals are: Pb, Cd, Hg and Ni. Vary small amounts of theese metals in ejaculates can damage sperm cells lower their number and motility. They also exert negative effects on the capacitation process and acrosomal reaction, decrease activity of enzymes involved in antioxidative defense causing changes in testicular tissue. The aim of our investigations was to determine concentrations of zinc, lead, mercury and cadmium in feed and water for breeding bulls, water used for extender preparation and in the content of thawed straws and to analyse their possible influence on the semen quality parametrs. In the all examined samples of feed and water, concentrations of heavy metals were below the acceptable levels, as regulated by appropriate adapted roles and regulations. Sperm concentration and number of sperm cells in a dose were in the satisfactory range as were mean values of the total motile sperm cells, total number of motile cells in a dose and percent and number of cells showing progressive motility. Between groups no statistically significant differences were noted. Mean number of the fast sperm cells was lower in comparison with standard values in all tested groups. Mean values of the percentage of live sperm cells, live cells with intact acrosome, total number of damaged cells per dose, sperm cells with protoplasmic droplet, cells with primary and secondary abnormal forms and total number of pathologically changed spermatozoa were within the acceptable limits. Between groups no statistically significant differences were noted. Mean values of live sperm cells with damaged acrosomes were also in acceptable range but between groups we were able to note statistically significant differences. Mean percentage of the sperm cells with intact chromatin were lower and, with damaged chromatin, were higher in comparison to standard values. We were able to note statistically significant differences between groups...

Jednoćelijske alge Prototheca sp. su mikroorganizmi značajni za veterinarsku i humanu medicinu jer više vrsta navedenog roda ima patogeni potencijal i, koliko je danas poznato, to su jedine alge koje izazivaju infekcije životinja i ljudi. Mastitis goveda izazvan prototekama je najčešći oblik prototekoze među životinjama javlja se u vidu hroničnog subkliničkog ili umerenog kliničkog mastitisa. Prototekalni mastitis goveda u najvećem broju slučajeva izaziva vrsta P. zopfii i to genotip 2, a znatno ređe vrsta P. blaschkeae. Na teritoriji Srbije zabeleženi su slučajevi mastitisa rezistentnih na antibiotski tretman u kojima je kao uzročnik potvrđena alga P. zopfii, ali su dosadašnja istraživanja bila ograničenog obima i nisu obuhvatila molekularnogenetičku karakterizaciju uzročnika, tako da nije poznato koji je genotip P. zopfii bio u pitanju. Zbog toga je bilo opravdano da se u ovoj tezi ispita prevalencija mastitisa izazvanih sa P. zopfii na nekim ispitivanim farmam Srbiji i izvrši molekularnogenetička karakterizacija P. zopfii izolovanih u slučajevima kliničkog i subkliničkog mastitisa. Od ukupno 494 uzorka mleka krava obolelih od mastitisa izazvanim algom iz roda Prototheca, prototeka je izolovana iz 39 uzoraka, od toga 32 uzorka su iz mleka krava koje su obolele od subkliničkih mastitisa i 7 uzoraka je iz mleka krava sa znacima kliničkog mastitisa. 4. Ukupno izolovanih algi iz roda Prototheca bilo je 39, od toga Prototheca zopfii genotip 2 identifikovana je u 37 (94,8%) izolata i samo dva izolata su potvrđena kao (5,2%) Prototheca zopfii genotip 1. Ukupno 25 (64,11%) izolata P. zopfii je bilo osetljivo na nistatin, 16 (41,03%) izolata na streptomicin, 9 (23,07%) na kanamicin i 6 (15,38%) na gentamicin, na osnovu čega se nistatin i aminoglikozidni preparati mogu preporučiti u terapiji prototekalnog mastitisa u Republici Srbiji. Onecelled algae Prototheca sp. are Microorganisms important for veterinary and human medicine, because more than one species of said genus has pathogenic potential and how much is known today, these are the only algae that cause infections in animals and humans. Mastitis in cattle caused by Prototheca sp. a is the most common form of protothecosis among animals and it occurs in the form of chronic subclinical or moderate clinical mastitis. Protothecal bovine mastitis in most cases causes type P. zopfii, genotype 2, and much rarer type P. blaschkeae. In Serbia, there were cases of mastitis resistant to an antibiotic that has been caused by the algae P. zopfii, but previous studies were limited in scope and are not included molecular genetic characterization of the pathogen, so it is not known which genotype P. zopfii was concerned. Therefore it was justified that in this thesis we examine the prevalence of mastitis caused by P. zopfii tested on some farms in Serbia and to perform molecular genetic characterization of P. zopfii isolated in cases of clinical and subclinical mastitis. From a total of 494 samples of milk Prototheca sp. was isolated from 39 samples, of which 32 samples were from the milk of cows that are suffering from subclinical mastitis and 7 samples from the milk of cows with signs of clinical mastitis. Total isolated Prototheca sp. was 39, of which was identified 37 (94.8%) Prototheca zopfii genotype 2 and only two samples (5.2%) Prototheca zopfii genotype 1. A total of 25 (64.11%) of the P. zopfii isolates was sensitive to nystatin, 16 (41.03%) isolates was sensitive to streptomycin, 9 (23.07%) and kanamycin, and 6 (15.38%) was sensitive to gentamicin, based on these findings the aminoglycoside and nystatin preparations can be recommend for the treatment of protothecal mastitis in the Republic of Serbia.

Инфекција паразитом Neospora caninum изучава се од 80-их година прошлог века, до када је због сличности агенса са Toxoplasma gondii била погрешно дијагностикована. Данас је неоспороза говеда широм света болест растућег значаја, која код репродуктивних категорија изазива побачаје, смртност телади и велике економске губитке ако се јави у епизоотској форми. Почетна истраживања преваленце инфекције N. caninum код говеда у Србији датирају од 2008. године, мећутим нема података о губицима које неоспороза потенцијално проузрокује у говедарству Србије. У овом раду испитали смо серопреваленцу ове инфекције на репрезентативном узорку крава са целе територије Србије и анализирали епизоотиолошке факторе који могу имати улогу у појави и ширењу инфекције код говеда у нашој земљи, што би могло да резултира предлогом развоја мера превенције и последичног унапређења сточарске производње. Такође, извршили смо оптимизацију метода молекуларне дијагностике инфекције N. caninum и сагледали могућности примене молекуларних метода у дијагностици неоспорозе. Серуми пореклом од укупно 1496 говеда испитани су компетитивним ELISA тестом на присуство N. caninum специфичних антитела. Показано је да серопреваленцa износи 7,2%, са ниским до умереним (од 2,2 до 12%) степеном прокужености у свих дванаест епизоотиолошких подручја Србије. Инфекција је установљена на 10,7% испитаних фарми. Резултати cELISA теста за серопозитивне јединке, тј. вредности степена инхибиције кретале су се од 40,3 – 91,8%, средње вредности 71,9±17,1%, и медијане 79,9%, што значи да је практично половина серопозитивних крава имала специфична антитела у високом титру, тј. високе вредности степена инхибиције од преко 80%. Испитивање епизоотиолошких фактора у смислу фактора ризика за инфекцију N. caninum урађено је применом логистичке регресионе анализе. Повезаност инфекције са потенцијално релевантним епизоотиолошким факторима (величина стада, доминантно заступљена раса, начин гајења, начин држања у штали, употреба силаже у исхрани, порекло грла за ремонт стада, присуство и број паса, појава побачаја у стаду, просечна годишња количина падавина, регион) прво је испитана униваријантном логистичком регресијом, и варијабле значајне на нивоу P≤0,25 укључене су у мултиваријантни регресиони модел... Neospora caninum is a relatively recently recognized protozoan parasite of animals. It has been studied only since 1988, until when it was misdiagnosed as Toxoplasma gondii, due to the morphological similarity of the agents. Today, neosposoris in cattle is known as a disease of growing importance worldwide, causing abortions and large economic losses if epidemic abortions occur. The first investigations of the prevalence of N. caninum infection in cattle in Serbia were not carried out before 2008, and no data exist on the potential damaging effects of neoporosis on cattle husbandry in Serbia. In this study we examined the seroprevalence of the infection in a representative sample of cows from the entire territory of Serbia as well as the epizootiological factors that may play a role in the emergence and spread of infection. Sera originating from a total of 1496 cattle were tested by competitive ELISA assay for the presence of N. caninum-specific antibodies. It was shown that the seroprevalence was 7.2%, ranging from a low to a moderate (2.2 to 12%) prevalence accross all twelve epizootiological areas of Serbia. At least one seropositive animal was detected on 10.7% of farms. Results of the cELISA, i.e. the degree of inhibition in seropositive individuals, ranged from 40.3 to 91.8%, mean = 71.9 ± 17.1%, median = 79.9%, which means that almost one half of the seropositive cows had specific antibodies in high titres, or high values of inhibition of more than 80%. Possible association of the infection with biologically plausible risk factors including herd size, breed, husbandry methods, feeding practices (use of silage), origin of replacement stock, presence and number of dogs, occurrence of abortions in the herd, average annual rainfall and region, was analyzed by univariate analysis, and variables significant at P≤0.25 were included in multivariate logistic regression models. The results showed that the single risk factor for infection in individual animals was keeping cows in loafing barns (OR=3.31, 95% CI=1.95-5.60, P100 animals (OR=24.08 95% CI=3.85-150.50, P=0.001). In addition to a comprehensive insight into the current state of N. caninum infection in cattle in Serbia, the results of this research on infection risk factors both at the individual and farm level in our country suggest preventive measures that can be applied to improve animal health and reduce economic losses, thereby improving livestock production...

У раду је испитан утицај енергетског додатка, на бази пропилен гликола (ПГ), на енергетски статус и фертилност. Истраживање је обухватило 72 грла, високостеоних и свежеотељених крава, ХФ расе, које су подељене у четири групе: О1 (n=28), О2 (n=14), О3 (n=20) и О4 (n=10). У групи О1 је ПГ додаван од 50. до 80. дана, post partum, а у групи О3 од 14. дана ante partum до 14. дана post partum. Дневна доза ПГ је износила 160 ml. Групе О2 и О4 су биле контролне, без додавања ПГ. Узорковање крви и оцена телесне кондиције (ОТК) је рађено 14. дана, ante partum, и 14. дана, post partum, у групама О3 и О4, а 50. и 80. дана post partum у групама О1 и О2, као и на дан првог, другог и трећег вештачког осемењавања (ВО1, ВО2 и ВО3) у свим групама. Из узорака крви је одређена глукозa, а из узорака серума: протеини, албумини, глобулини, уреја, триглицериди, холестерол, билирубин, каротин, калцијум и фосфор. Из узорака серума, издвојених на дан ВО1, је одређена концентрација LH и FSH, пoмоћу ELISA кита. Ехограми доминантног фоликула (ДФ) и колпоскопски снимци грлића материце су снимљени на дан ВО1, ВО2 и ВО3. У третираној групи (O3) је гликемија, 14. дана post partum, била значајно виша у односу на контролну О4 групу (2,88±0,24 према 2,51±0,36 mmol/l, p

Jedan od načina kontrole brojnosti populacije nezbrinutih pasa je kontrolom njihove reprodukcije, odnosno primenom metode „uhvati-steriliši-vrati“ (Catch-Neuter-Release). Ovaj složen postupak se sastoji od hvatanja nezbrinutih pasa na javnim površinama, sterilizacije i vraćanja na površine odakle su privremeno sklonjeni. Zato je cilj ove doktorske disertacije bio da oceni intenzitet stresne reakcije, kao potencijalnog uzroka narušavanja dobrobiti kuja u perioperativnom periodu sterilizacije, odnosno ovariohisterektomije. Istraživanja su sprovedena na 40 kuja uključenih u program kontrole brojnosti nezbrinutih pasa na teritoriji grada Beograda. Kuje uključene u ogled bile su podeljene u četiri grupe. Prva grupa kuja podvrgnuta je abdominalnoj ovariohisterektomiji bez aplikacije nesteroidnog antiinflamatornog analgetika. Druga grupa kuja podvrgnuta je abdominalnoj ovariohisterektomiji uz tretman nesteroidnim antiinflamatornim analgetikom, karprofenom. Treća grupa kuja podvrgnuta je abdominalnoj ovariohisterektomiji uz tretman intramuskularnom injekcijom sa placebo supstancom (Aqua redestillata) i četvrta grupa kuja koja nije podvrgnuta ovariohisterektomiji. Od svih kuja koje su podvrgnute ovariohisterektomiji za analizu biohemijskih i hematoloških pokazatelja stresne reakcije (koncentracija kortizola, glukoze, holesterola i triglicerida, leukocitarna formula i odnos neutrofila i limfocita-N/L indeks) krv je uzorkovana 5 puta (po dovođenju u stacionar, 24 časa posle transporta, 30, 180 minuta i 24 časa posle hirurške intervencije.). Kod kuja koje nisu podvrgnute ovariohisterektomiji, krv za analizu je uzorkovana dva puta (po dovođenju u stacionar i 24 časa posle transporta). Za određivanje koncentracije kortizola korišćena je hemiluminiscentna imunska metoda (CLIA). Spektrofotometrijskom metodom određivana je koncentracija glukoze, holesterola i triglicerida. Za određivanje leukocitarne formule i odnosa neutrofila i limfocita pravljen je krvni razmaz koji je bojen po May-Grünwald i Giemsa-Romanowski tehnici... The way of controlling population of free roaming dogs is their reproduction with the method of "Catch-Neuter-Release". This complex process consist of capturing free roaming dogs in public areas, sterilizing and returning them to the public area from which they were temporarily removed. The aim of this thesis was to evaluate the intensity of stress reactions, as a potential cause of distortion dog's welfare in the perioperative period of sterilization, ovariohysterectomy. The experiment was performed on a total of 40 female dogs involved in the programme for free roaming dogs control in the city of Belgrade area. The dogs that were studied, were designated into four groups. The first group underwent abdominal ovariohysterectomy not treated with non-steroid analgesic drugs. The second group underwent abdominal ovariohysterectomy treated with non-steroid anty-inflammatory analgesic, carprofen. The third group underwent abdominal ovariohysterectomy treated intramuscular injection with placebo substance and the fourth group was not underwent abdominal ovariohysterectomy. Each subject underwent abdominal ovaryohisterectomy for the analysis of biochemical and haematological indicators of stress response (cortisol, glucose, cholesterol and triglyceride levels, leukocytes number and neutrophil lymphocyte ratio-N/L index) blood was sampled 5 times (after transporting, 24 hours after transporting, 30, 180 minutes and 24 hours after surgery). From dogs that did not undergo abdominal Ovario-hysterectomy, blood was sampled twice (after transport and 24 hours after transport). Concentration of cortisol determined with chemiluminescent immunoassay method (CLIA). Concentrations of glucose, cholesterol and triglycerides determined with spectrophotometric method. For determination the leukocyte formula, neutrophil and lymphocyte ratio were made so that a blood smear was stained with May-Grünwald and Giemsa-Romanowski technique...