Search

Bireyleri okul çevrelerinde fiziksel ve psikolojik olarak etkileyen çeşitli faktörler araştırılmaktadır. Bunlardan biri olarak ses, akustik ölçümler aracılığıyla gürültü denetimi yaklaşımını odaklayarak çalışılmıştır. Pozitif akustik çevre yaratmak için, seslerin insanlar üzerindeki pozitif ve canlandırıcı etkilerini göstermek önemlidir. Bu yaklaşım 'işitsel peyzaj' kavramının doğmasına yol açmıştır. Bu araştırmanın amacı, lise çevrelerinde ses peyzajının öğrencilerin algısı ve ruh hali üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu araştırmada, Özel Bilkent Lisesi'nde bulunan sınıf ve bilgisayar laboratuvarı çevresi karşılaştırılmıştır. Araştırma, objektif ölçümler ve subjektif araştırmalar olarak iki yöntemi içermektedir. Mekanların akustik durumlarını anlamak için, ses seviyeleri (LAeq), çınlama süresi (T30), Konuşma İletim İndeksi (STI) ve Ayırt Edilebilirlik (D50) ölçülmüştür. Anket (n=125), PANAS test (n=125) ve görüşmeler (n=50) eş zamanlı olarak yürütülmüştür. SPSS ve Köklenmiş Teori subjektif sonuçların değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Sonuçlar, müzik ve doğal ses kaynaklarının elektronik-mekanik ses kaynaklarına göre çoğunlukla tercih edildiğini göstermiştir. Ayrıca, öğrenciler ses seviyesinin onların ders performansına ya da rahatlık seviyesine etkisi olduğuna inanmamaktadırlar. Tek sosyo-demografik farklılık sıcaklık seviyesi ve cinsiyet arasında bulunmuştur. İşitsel peyzajın öğrencilerin ruh hali üzerinde etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Sınıf ve bilgisayar laboratuvarında algılanan çevrede bir kaç faklılık bulunmuştur. Sonuçlar, bir mekanın işitsel peyzajının yalnızca ses seviyesi gibi objektif ölçümlerle değerlendirilemeyeceğini göstermiştir. Bunun yanı sıra, oluşturulan kavramsal sistem sekiz kategori ortaya çıkarmıştır. Ortaya çıkan bağlantılar, işitsel peyzajın sadece ses kaynaklarına değil, onların duyulduğu fiziksel ve sosyal bağlama da dayandığını göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Duyumsal Algı, İşitsel Peyzaj, Kavramsal Sistem, Lise Çevresi,Ruh Hali The various factors of school environments have been investigated to affect individuals psychologically and physiologically. As one of this, sound has been studied through acoustic measurements focusing on noise management approach. To create positive acoustic environment, it is vital to reveal positive and restorative effects of sounds upon the people. This approach leads to the emergence of concept of 'soundscape'. Aim of the study is to examine the effect of soundscape on the students' perception and mood in high-school environment. This study compares classroom and computer laboratory in Bilkent High School, Ankara. The study includes two methods as objective measurements and subjective surveys. To understand the acoustic conditions of spaces, sound levels (LAeq), Reverberation Time (T30), Speech Transmission Index (STI) and Definition (D50) were measured. Questionnaire (n=125), PANAS test (n=125) and semi-structure interview (n=50) were conducted simultaneously. SPSS and Grounded Theory were used to evaluate the subjective results. Results showed that music and natural sound sources mostly preferred to electro-mechanical sounds. Moreover, students do not believe that sound levels have an effect on their class performance or comfort level. Only socio-demographic difference was found between temperature level and gender. It is observed that soundscape creates no effect on the students' mood. The several differences were found in perceived environment between classroom and computer laboratory. Results showed that the soundscape of a space could not be examined by objective measurements alone such as sound levels. On the other hand, established conceptual framework revealed eight categories. Generated patterns showed that soundscape depends on not only sound sources, but also the physical and social context in which they are heard.Keywords: Auditory Perception, Conceptual Framework, High-school Environment,Mood, Soundscape 141

Geçtiğimiz on yıllık sürede, işitsel peyzaj çalışmaları, ses ortamını ayırt etmek için pek yöntem sundu ve bu çalışmalar gösterdi ki ses seviyeleri her zaman en önemli konu değil. Ses kaynakları ile ilişkilendirilmiş anlamlar, bu seslerin dinleyici tarafından algılanışı ve fiziksel ortam, eşit derece önemli. Fakat, işitsel peyzaj prensiplerinin iç mekanlarda uygulanışı ile ilgili çok az çalışma yapılmış bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı açık planlı ofis ortamındaki ses kaynaklarını belirlemek, çalışanların bu kaynakları nasıl algıladığını bulmak ve bunların çalışanların ruh hali ve görev performansı üzerine olan etkisini gözlemlemektir. Bu amaca ulaşmak için, iki farklı açık planlı ofis ortamında ölçümler ve görüşmeler yapılmıştır. Bu çalışma, açık planlı ofis ortamını canlandırmak ve işitsel peyzajın, çalışanların algınısı üzerindeki etkisini yakalamak için, subjektif bir yaklaşım olan `Grounded Theory – Köklenmiş Teori` kullanmaktadır. Çalışanların ruh hallerini değerlendirmek için `Positive and Negative Affect Schedule (PANAS) – Pozitif ve Negatif Etki Çizelgesi` testi kullanılmıştır. Vaka çalışması yapılan ortamların akustik koşullarını anlamak için, yerinde A-Ağırlıklı Eşdeğer Ses Seviyesi (LAeq) ölçümü, ODEON Room Acoustics Software 13.01 Combined, kullanılarak oluşturulan simülasyon ile de Konuşma İletim İndeksi (STI) ve Çınlama Süresi (T 30) hesaplanmıştır. Köklenmiş Teori'nin bir parçası olarak, 47 çalışan ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin sonuçları, çalışanların ofis ortamlarının işitsel peyzajına olan subjektif yaklaşımlarını canlandıran bir kavramsal sistem yaratmak için kullanılmıştır. Oluşturulan bu kavramsal sistem, çalışanların ses kaynaklarını algısını, ses tercihleri, ve yaptıkları iş arasında bağlantıları orta ve çalışanların pozitif ve negatif etkisi arasındaki bağlantıyı göstermiştir.Anahtar Kelimeler: İşitsel peysaj, açık planlı ofis, duyumsal algı, ses kalitesi, ruh haliya çıkartıp, aynı zamanda da işitsel peyzaj Over the past decade, soundscape studies have proposed ways to differentiate sonic environments and showed that it is not always the sound levels that matters. Meanings associated with sound sources, how they are perceived by the listener and the physical settings are equally important. On the other hand, very few studies are conducted to examine whether these principles of soundscape can be applied to indoor spaces. Aim of this research is to identify sound sources within an open office space, understand how employees' perceive these sound sources, explore its impact on their mood and task performance. In order to achieve this goal, measurements and interviews are conducted at two different open planed offices. A user focused, subjective, approach of Grounded Theory, is used to capture the lived experience of an open plan office space and examine the effects of indoor soundscape quality towards employees' perception of their work environment. PANAS (Positive and Negative Affect Schedule) test is conducted to explore employees' mood. In order to understand the acoustical conditions of case study settings, in-situ measurements of sound levels (Leq), ODEON simulation of Speech Transmission Index (STI) and Reverberation Time (T 30) is used. Semi-structured interviews, as part of Grounded Theory, and PANAS test are conducted with 47 employees. Their responses are used to generate a conceptual framework which conceptualizes employees' subjective response to the soundscape of their work environment. Generated conceptual framework showed patterns between employees' perception of sound sources, sound preference and type of work they are performing as well as the association between positive affect (PA), negative affect (NA) and soundscape.Keywords: Soundscape, open office, auditory perception, mood, sound quality 111