1. Orobanşa (Orobanche cumana Wallr) dayanıklı kendilenmiş ayçiceği (Helianthus annuus L.) hatlarından elde edilen sentetik çeşitin verim ve verim öğeleri
- Author
-
Yenice, Nilgün, Arslan, Orhan, and Diğer
- Subjects
Sunflower ,Synthetic variety ,Broomrape ,Helianthus annuus ,Biology ,Biyoloji - Abstract
Bu araştırma, 1993-1994 yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında yürütülmüştür. Birinci yıl Orobanş {Orobanche cumana Wallr.)'a dayanıklı üç kendilenmiş hatun açıkta tozlanmasıyla sentetik çeşit elde edilmiştir. İkinci yıl sentetik çeşit, hatlar karışımı ve kontrol olarak Vniimk-8931 ve Ekiz 1 çeşitleri sulu ve kuru şartlarda tesadüf blokları deneme deseni ne göre, dört tekerrürlü olarak denemeye alınmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, sulu denemede sentetik çeşidin ortalama bitki boyu 122.6 cm, tabla çapı 14.82 cm, tabla orta boşluğu 1.26 cm, sap verimi 353.5 kg/da, tohum verimi 245^5 kg/da, yağ verimi 75.7 kg/da, bin tohum ağırlığı 82.00 g, kabuk oram % 23.94, yağ oram % 40.62 olarak bulunmuştur. Sentetik çeşit yağ veriminde % 92.62, tohum veriminde % 77.90, tabla orta boşluğunda % 48.24, bin tohum ağırlığında % 8.87, kabuk oranında % -7.57, yağ oranında % 5.51 ve sap veriminde % - 4.90 melez gücü (heterosis) oluşturmuştur. Kuru denemede sentetik çeşidin ortalama bitki boyu 124.2 cm, tabla çapı 14.85 cm, tabla orta boşluğu 1.37 cm, sap verimi 358.0 kg/da, tohum verimi 191.0 kg/da, yağ verimi 52.4 kg/da, bin tohum ağırlığı 66.56 g, kabuk oram % 25.20 ve yağ oram % 36.93 olarak elde edilmiştir. Sentetik çeşitte yağ veriminde % 67.95, tohum veriminde % 54.03, bitki boyunda % 11.89, tabla çapında % 11.49, yağ oranında % 7.79, tabla orta boşluğunda % -6.16, sap veriminde % 4.92 ve kabuk oranında % -4.80 melez gücü görülmüştür. Orobanşa dayanıklılık test çalışmasında sulu denemede frekans % 5.67-100, intensite 1.10-4.28 adet, saldırı derecesi 0.006- 4.28 arasında, kuru denemede frekans % 3.62-100, intensite 1.49-6.06 adet, saldırı dercesi 0.06-6.06 olarak gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Sentetik Çeşit, Orobanş (Orobanche cumana Wallr)'a Dayanıklılık, Kendilenmiş Hat Açıkta Tozlanma, Hatlar Karışımı, Tohum Verimi, Yağ Verimi, Yağ Oranı, Tabla Çapı, Bitki Boyu, Bin Tohum Ağırlığı, Kabuk Oranı, Tabla Orta Boşluğu, Sap Verimi ve Melez Gücü (Heterosis) This research was carried out at the Field Crops Department of Ankara University, Faculty of Agriculture in 1993 and 1994. In the first year, the synthetic variety was obtained by open-pollination from three broomrape resistant self-lines. In the second year, synthetic variety, the mixture of the lines and control Vniimk-8931 and Ekiz 1 varieties were sown as randomized black design with four replications in irrigated and non- irrigated experimental conditions. According to the results of the research, the mean values of some characters of synthetic variety in irrigated experiment were determined respectively as plant height 122.6 cm, head diameter 14.82 cm, diameter of seedless center of the head 1.26 cm, stalk yield 353.5 kg/da, seed yield 245.5 kg/da, oil yield 75.7 kg/da, weight per thousand seeds 82.00 gr, husk percentage % 23.94 and oil percentage % 40.62. The hybrid vigour (heterosis) of synthetic variety in irrigated experiment was calculated as % 92.62 for oil yield, % 77.90 for seed yield, % 48.24 for diameter of seedless center of the head, % 8.87 for per thousand seed weight, %-7.57 for husk percentage, % 5.51 for oil percentage and %-4.90 for stalk yield. The mean values of the same characters in synthetic variety for non-irrigated experiment were found respectively as plant height 124.2 cm, head diameter 14.85 cm, diameter of seedless center of the head 1.37 cm, stalk yield 358.0 kg/da, seed yield 191.0 kg/da, oil yield 52.4 kg/da, weight per thousand seeds 66.56 gr, husk percentage % 25.20 ana oil percentage % 36.93. The hybrid vigour in synthetic variety in non-irrigated experiment was determined as; % 67.95 for oil yield, % 54.03 for seed yield, % 11.89 for plant height, % 11.49 for head diameter, %7.79 for oil percentage % -6.16 for diameter of seedless center of the head, % 4.92 for stalk yield and % -4.80 for husk percentage. In the test study of broomrape resistance in the irrigated experiment values were found as frequency % 5.67 - 100, intensity 1.10-4.28 and degree of the attack 0.006-4.28 and in non-irrigated experiment they were observed as frequency % 3.62-100, intensity 1.49-6.06 and degree of the attack 0.06-6.06. KeyWords: Synethetic variety, broomrape {Orobanche cumana Wallr.) resistance, selfed-line, open-pollination, the mixture of the lines, seed yield, oil yield, oil percentage, head diameter, plant height, weight per thousand seeds, husk percentage, diameter of seedless center of the head.stalk yield and hybrid vigour (heterosis) 100
- Published
- 1995