Search

Het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij 'Het Spelderholt' (PP) heeft daarom een proef uitgevoerd met een hoge en een lage staltemperatuur. Een streefwaarde van de afdelingstemperatuur van 26 graden Celsius werd vergeleken met een streefwaarde van 18 graden Celsius.

De Nederlandse biologische legpluimveehouders worden geconfronteerd met een aantal problemen. De belangrijkste daarvan zijn kannibalisme, gezondheidszorg en arbeid. In de toekomst kunnen ook de in Nederland geldende milieueisen voor knelpunten zorgen

Het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij 'Het Spelderholt' (PP) doet sinds 1992 onderzoek naar emissiearme huisvestingssystemen bij vleeskuikenouderdieren. Bij het grondhuisvestingssysteem zijn verschillende mogelijkheden onderzocht om de ammoniakemissie te verminderen. Ook vond onderzoek plaats naar nieuwe huisvestingssystemen, zoals de voliOresystemen Laco Boleg en Voletage en het groepskooiensysteem Veranda.

Het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij 'Het Spelderholt' (PP) en het Instituut voor Milieu-en Agritechniek (IMAG-DLO) hebben gezamenlijk onderzoek opgestart naar verlaging van de stofconcentratie in pluimveestallen. Dit heeft geresulteerd in het project 'Effecten van het vernevelen van vloeistoffen ter verlaging van de stofconcentratie in pluimveestallen'. Op basis van een literatuurstudie is binnen dit project gekozen om het terugdringen van de stofconcentratie in pluimveestallen door middel van hetvernevelen van vloeistoffen nader te bekijken.

Het stofbaden van bruine leghennen (Isabrown) in de strooiselbak van de welzijnskooi is onderzocht. Een welzijnskooi is een grote kooi voor ongeveer 40 leghennen met een legnest, zitstokken en een strooiselbak om in te stofbaden. Welzijnskooien wordenontwikkeld om het welzijn van leghennen te verbeteren.

Het stofbadgedrag van vleeskuikenmoederdieren is geonventariseerd onder praktijkomstandigheden: in een traditionele grondstal (strooisel/rooster) en in een groepskooi (het Commune systeem). In de grondstal bleken de moederdieren op het strooisel te stofbaden. Zoals op basis van de literatuur verwacht mocht worden vertoonden de hennen ook stofbadgedrag in het Communesysteem. Overeenkomstig de verwachting, op grond van de literatuur, kwamen in de Communekooi niet alleen gedragingen uit de eerste, maar ook uit de tweede stofbadfase voor. Op basis van de literatuur zou men in een strooiselloos systeem ook stofbaden kunnen verwachten die met gedragingen uit de tweede fase begonnen, of die alleen uit dergelijke gedragingen bestonden. Dergelijke stofbaden,die men als een teken van verminderd welzijn kan beschouwen, zijn niet waargenomen.

Aanvullende waarnemingen waren nodig, omdat nog geen metingen waren verricht in de tijdvakken die zijn aangegeven in de beoordelingsrichtlijn voor het verlenen van Groen Label. De ammoniakemissie kan ook worden gereduceerd door de mest vaker af te draaien dan één keer per week. Ook door de temperatuur van de lucht die over de mest wordt geblazen te verhogen, kan de mest sneller drogen. Door onder goede droogomstandigheden de hoeveelheid lucht terug te regelen kan veel op energiekosten worden bespaard. Dat is onder andere te bereiken door het toepassen van intermitterende beluchtingsschema's.

In 1993 is het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij gestart met een nieuw onderzoek: 'Alternatieve huisvesting voor leghennen', ofwel kortweg 'project 1030'. Dit project wordt nagenoeg volledig door het bedrijfsleven betaald. Uitgangspunt bij dit onderzoek is niet alleen het verbeteren van het welzijn van leghennen, maar ook het zoveel mogelijk behouden van het economisch en arbeidstechnisch voordeel van de batterij. Er wordt dus gezocht naar een compromis tussen de wensen van de leghen en die van de pluimveehouder. In het onderzoek zijn de volgende zaken onderzocht: het scharrelsysteem, verschillende aanpassingen aan het bestaande batterijsysteem en de zogenaamde welzijnskooi (een groepskooi). In het kader van dit onderzoek zijn drie proefronden gepland: 2 korte ronden (20-40 weken leeftijd van de hennen) en 1 lange ronde (20-76 weken leeftijd). Dit verslag geeft de resultaten van de eerste, korte ronde weer.

In dit onderzoek is gezocht naar mogelijkheden om bij grondhuisvestingssystemen de ammoniakemissie te verlagen. Daarnaast zijn andere huisvestingssystemen in het onderzoek opgenomen, zoals het voliOresysteem Laco Boleg en het Veranda systeem (groepskooien).

In twee ronden is de ammoniakemissie bij het traditionele houderijsysteem voor vleeskalkoenen gemeten. In een winter- en een zomerkoppel zijn metingen verricht bij zowel kalkoenhanen als -hennen. De proef is uitgevoerd onder gemiddelde praktijkomstandigheden. Dit betekent onder andere dat er is gefreesd in de strooisellaag. Beide koppels kenden een normaal verloop. De technische resultaten waren goed vergelijkbaar met de praktijk.De gemiddelde ammoniakemissie per dierplaats per ronde is 247 g en per dierplaats per dag 1,92 g. Er is niet gecorrigeerd voor de omzettingsefficiëntie van de converter. De werkelijke ammoniakemissie kan hierdoor 4 tot 10 procent hoger zijn geweest.

Voor de kalkoenenhouderij is nagegaan hoeveel ammoniak gereduceerd kan worden door aanpassing van het huisvestingssysteem. In twee ronden is hiervoor de ammoniakemissie bij de gedeeltelijk verhoogde strooiselvloer voor vleeskalkoenen gemeten. De gedeeltelijk verhoogde strooiselvloer was aangebracht op 25% van het vloeroppervlak. In een winter- en een zomerkoppel zijn metingen verricht bij zowel kalkoenhanen als -hennen.De ammoniakemissie in de opfokperiode (0 tot circa 4 weken leeftijd) was laag. Over deze periode was de ammoniakemissie in de winter 0,48 g per opgehokt dier en in de zomer 0,59 g. In de zomer is 141 g per opgehokt dier per ronde geëmitteerd en in de winter was dit 115 g. De ammoniakemissie is in de zomer hoger dan in de winter. Dit verschil wordt met name veroorzaakt door een combinatie van de hogere temperatuur en een hoger ventilatiedebiet in de zomer. De gemiddelde ammoniakemissie per opgehokt dier per ronde is 128 g. en per opgehokt dier per dag 0,98 g. De werke

Voor een ronde is de emissie bepaald conform de voorwaarden voor Groen Label. Dit is gedaan bij de traditionele huisvesting van scharrelhennen en voor een situatie waarbij een geperforeerde schijnvloer onder de beun is aangebracht.Bij het traditionelehuisvestingssysteem voor scharrelhennen was de ammoniakemissie in de winter-Groen Labelperiode 300 g/dierplaats/jaar en voor de zomerperiode 250 g/dierplaats/jaar. Berekend over alle perioden waarin is gemeten was de ammoniakemissie bij de traditioneel gehouden scharrelhennen 265 g/dierplaats/jaar. Vanwege de toegepaste meetmethode zal de ammoniakemissie in werkelijkheid vier tot tien procent hoger zijn.

In dit verslag worden de resultaten van de ammoniakmetingen en de voornaamste technische resultaten weergegeven van de tweede proef. De belangrijkste conclusie die we uit dit onderzoek kunnen trekken is: Bij het voliOre systeem Laco Boleg was gedurende de Groen Label meetperioden de gemiddelde ammoniakemissie 0,448 gram per dierplaats per dag. Wordt een stal 340 dagen per jaar bezet met vleeskuikenouderdieren, dan is de totale ammoniakemissie 152 gram per dierplaats per jaar. Omdat er geen correctie is toegepast voor de omzettingsefficiëntie van de converter, zal de werkelijke ammoniakemissie 4 tot 10% hoger zijn geweest.

Bij het Voletage systeem zijn drie etages roostervloeren aanwezig. Onder de roosters zijn mestbanden aangebracht. Deze mestbanden zijn beter bereikbaar dan bij een systeem met 70% roostervloer en mestbanden onder de roosters.De belangrijkste conclusiedie we uit dit onderzoek kunnen trekken is: Bij het voliOre systeem Voletage was gedurende de Groen Label meetperioden de gemiddelde ammoniakemissie 0,352 gram per dierplaats per dag. Wordt een stal 340 dagen per jaar bezet met vleeskuikenouderdieren, dan is de totale ammoniakemissie 120 gram per dierplaats per jaar. Omdat er geen correctie is toegepast voor de omzettingsefficiëntie van de converter, zal de werkelijke ammoniakemissie 4 tot 10% hoger zijn geweest.

Bij vleeskuikenouderdieren in grondhuisvesting met 70% roostervloer is de mestput voorzien van een geperforeerde schijnvloer, waardoor lucht van onderaf door de mest wordt geblazen. Er wordt bij dit systeem tussentijds geen mest verwijderd.De belangrijkste conclusies die we uit dit onderzoek kunnen trekken zijn:Bij grondhuisvesting met 70% roostervloer en een geperforeerde schijnvloer in de mestput was de ammoniakemissie 0,61 gram per dierplaats per dag, gedurende de Groen Label meetperioden. Wordt een stal 340 dagen per jaar bezet met vleeskuikenouderdieren, dan is de totale ammoniakemissie 209 gram per dierplaats per jaar. Omdat er geen correctie is toegepast voor de omzettingsefficiëntie van de converter, kan de werkelijke ammoniakemissie 4 tot 10% hoger zijn geweest. De ammoniakemissie was bij dit systeem duidelijk lager dan de drempelwaarde van 300 gram per dierplaats per jaar. Tijdens dit onderzoek werd duidelijk dat de schijnvloer nog wat aangepast moet worden, voordat dit

Het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij heeft gedurende één ronde de toepasbaarheid van de Spirotech halverwarmer als verwarmingsbron in vleeskuikenstallen onderzocht. Ondanks het feit dat de halverwarmer niet optimaal gewerkt heeft kan wel een indicatie gegeven worden voor wat betreft de technische resultaten, de strooiselkwaliteit, de 'totaal stof' concentratie in de stallucht en het energieverbruik.

Teksten inleidingen studiemiddagen gehouden in 1995.

Bij het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij wordt sinds 1992 onderzoek verricht naar de mogelijkheden om bij vleeskuikenouderdieren de ammoniakemissie te verminderen. De eerste jaren werd onderzoek verricht naar verschillende stalinrichtingen uitgaandevan grondhuisvesting. Dit onderzoek leverde nog geen systeem op met een hoge ammoniakreductie, dat ook in de praktijk toepasbaar is.In 1994 zijn dan ook andere huisvestingssystemen in het onderzoek opgenomen, zoals het voliOresysteem en de groepskooien.

Het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij heeft onderzoek gedaan naar het gebruik van emissiearme stalsystemen voor vleeskuikens en het effect van het gebruik van vloerverwarming op de technische resultaten, strooiselkwaliteit en ammoniakemissie.

Bij het Praktijkonderzoek Pluimveehouderij is onderzocht welke invloed nesttype, roosteroppervlakte en roostertype hebben op het legnestgebruik. Daarnaast is nagegaan wat de invloed van deze factoren was op de broedeikwaliteit.

In twee ronden is het effect van het huisvestingssysteem en de strooiselbehandeling op de ammoniakemissie, technische resultaten en uitwendige kwaliteit onderzocht. Als huisvestingssysteem is de gedeeltelijk verhoogde strooiselvloer beproefd en vergeleken met de volledig strooiselvloer.

Teksten inleidingen studiemiddagen gehouden in 1995.

Uit dit onderzoek zijn de volgende conclusies naar voren gekomen: - het luchtpatroon van de drooglucht is van groot belang voor een goede droging - beluchting van één kant kan net zo goed drogen als beluchting van twee kanten - de buitentemperatuur heeft invloed op de droging meer lucht geeft drogere mest - luchtpatroon is belangrijker voor een goede droging dan een hoge temperatuur en een lage RV van de drooglucht

De metingen gedaan in dit onderzoek wijzen op een hogere ammoniakemissie voor vleeskuikenouderdieren dan de 300 gram die tot dan toe werd gehanteerd. Daarnaast zijn systemen onderzocht op beperking van de emissie. De onderzochte systmen geven een reductie varierend van 25 - 60%.

Om de uitstoot van ammoniak uit pluimveestallen te beperken kunnen een aantal maatregelen worden genomen. Bijvoorbeeld het toepassen van droge luchtwassers. Voor het wassen van de lucht wordt bij droge wassers de stallucht door filtermateriaal gezogen of geblazen. Het filtermateriaal moet de ammoniak absorberen. Deze wijze van luchtwassen kan worden toegepast bij de lucht die via de ventilatoren wordt afgezogen. Bij droge luchtwassers is het ook mogelijk om de stallucht te circuleren en te wassen, zonder dat dit een nadelig effect heeft op de relatieve luchtvochtigheid in de stal. Momenteel wordt in de pluimveehouderij het droog wassen van stallucht nauwelijks toegepast. Er is dan ook weinig bekend over het absorptievermogen van droge luchtwassers in pluimveestallen. Stallucht in pluimveestallen is nogal stoffig en het is niet bekend of dit stof de werking van droge luchtwassers beïnvloedt. In samenwerking met de provincie Gelderland is bij het Pluimvee Praktijkonderzoek onderzoek uitgevoerd naar de werking van droge luchtwassers in een vieeskuikenouderdierenstal. In dit verslag worden de resultaten van dit onderzoek besproken

Bij vleeskuikenouderdieren is gezocht naar huisvestingssystemen die de ammoniakemissie vanuit de stal verminderen. Uitgaande van de ammoniakemissie bij het traditionele systeem, kon het reductiepercentage worden berekend voor de onderzochte systemen. Daarnaast zijn er technische resultaten verzameld bij de verschillende systemen.

Het verminderen van de ammoniakemissie met 90% bij de vleeskuikenhouderij op bedrijfsniveau is technisch gezien haalbaar. Vanwege de maatschappelijke discussie over het dierlijk welzijn lijkt het niet verstandig verder te gaan met onderzoek naar het houden van vleeskuikens op een volledig of gedeeltelijk trampolinevloer; ook economisch en bedrijfsmatig voldoen deze systemen niet. Het elektriciteitsverbruik wordt bij de verhoogde strooiselvloer vanwege de ventilatoren voor het beluchten, bijna verdubbeld. Aanbevolen wordt te onderzoeken of het minimaal te installeren vermogen niet kan worden verlaagd en in hoeverre de mate van beluchten kan worden verminderd.

Op initiatief van en financiering door de afdeling Welzijn Landbouwhuisdieren van de Veterinaire Dienst van het Ministerie van LNV heeft het Praktijkonderzoek voor de Pluimveehouderij onderzoek gedaan naar het gedrag van mesteenden. De resultaten van het onderzoek zijn van belang voor de invulling van de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren. Het onderzoek moet uiteindelijk bijdragen tot huisvestingssystemen voor eenden, die voor de Overheid aanvaardbaar en voor de eendenhouders aantrekkelijk zijn. Hoe het ook zij, de resultaten van dit onderzoek geven voldoende stof tot nadenken en aanleiding tot discussie