Search

ÖZETAMAÇ: Memede MR incelemesinde saptanan lezyonları, yeni bir yöntem olan Volüm Navigasyon (VNav) tekniği yardımıyla, görüntüleyebilme etkinliğinin ve isabetliliğinin tespit edilmesiGEREÇ VE YÖNTEM: Prospektif yürütülen bu çalışmaya dâhil edilen ve memede lezyonu bulunan 38 olguya; sırtüstü pozisyonda meme üzerinde ki üç noktada e vitamin kapsülleri yardımı ile işaretleme işlemi yapıldıktan sonra flexible vücut koili kullanılarak 3T MR cihazı (Siemens Magnetom Verio 3T MRI System) ile kontrastlı meme MR incelemesi yapıldı. Elde edilen görüntüler US (LOGIQ E9, GE Healthcare, Milwaukee, WI, UnitedStates) veri sistemine aktarıldı. İki görüntüleme arasında eşleştirme işlemi; US probuna takılı iki braket ve bu braketler yardımıyla probun pozisyonunu ve uzaysal yerleşimini algılayarak, bu veriyi sisteme aktaran ve hastanın solunda yerleşimli elektromanyetik alıcı yardımıyla sağlandı. Ve işlem son aşamada; meme üzerinde işaretlenmiş üç noktanın, US ve MR görüntüleri üzerinde eşleştirilmesiyle gerçekleştirildi. Eşleştirme (füzyon) işlemi sonrası, iki görüntü arasında X, Y ve Z eksenleri üzerinde, MR ve US görüntülerinde izlenen eş lezyonların merkezleri arasındaki mesafeler her eksen için ayrı ayrı ölçülerek, veriler toplandı. Bu veriler hastanın yaşı, lezyonun lokalizasyonu, lezyonun boyutu, lezyonun MR ve US incelemelerinde tespit edilen derinliği gibi değişkenler açısından istatistiksel olarak t test, Pearson Korelasyon analizi ve ANOVA kullanılarak değerlendirildi.BULGULAR: Çalışmaya dâhil edilen 38 lezyon için; VNav tekniği yardımıyla US ve MR görüntüleme tekniği arasında eşleştirme işlemi başarılı şekilde gerçekleştirildi. Eşleştirme sonrasında, X, Y ve Z eksenleri üzerinde; sayısal sapma değerlerini tespit etmek için alınan ölçümler kaydedildi. Ve elde edilen verilere göre X, Y ve Z eksenleri üzerinde sırasıyla; ortalama sapma değerleri yaklaşık 3,9 mm, 3,6 mm ve 4,3 mm olduğu tespit edildi. Elde edilen bu verilere göre maksimum sapma değerlerini her üç eksen için; 0.05 in all instances). Lesions which are less than 20mm deep from the skin had an average misalignment of 2.6±1.9mm whereas average misalignment was 5.5±2.2mm for lesions which are located deeper (p=0.049). This statistically significant, albeit negligible for practical purposes, difference may be explained by the effect of direct vertical pressure of the US probe on the lesion.CONCLUSION: Volume navigation technique is an accurate and highly feasible method for sonographically locating a lesion which is identified by MRI. VNav allows lesion co-registration within a volume of less than one cubic milliliters and this substantially increases the sensitivity of second-look breast sonography. The possibility of US-guided biopsy of sonographically undetectable lesions which are solely detected by MRI is an important future potential in utilization of VNav.

ÖZET Kronik viral hepatitler ve otoimmun hepatitlerde prognozun belirlenmesinde ve sürecin yönetiminde, karaciğerdeki fibrozisin miktarı önemli derecede rol oynamaktadır. Karaciğerdeki fibrozisinin değerlendirilmesinde karaciğer iğne biyopsisi hala altın standart olarak kabul edilmekle birlikte, bu yöntem invaziv, ağrılı, pahalı olup, kullanımında sınırlamalar bulunmaktadır. Karaciğer biyopsisindeki bu sınırlamalar, araştırmacıları karaciğer fibrozisini saptamada girişim gerektirmeyen yöntemler üzerine çalışmalar yapmaya yöneltmiştir. Real Time Shear-Wave Elastografi yeni non-invaziv bir yöntem olup, bu çalışmanın amacı kronik viral hepatit ve otoimmun hepatit olgularında karaciğer fibrozisinin değerlendirilmesinde Real Time Shear-Wave Elastografi yönteminin, tanısal referans yöntem olarak kabul edilen histopatolojik Knodell ve Ishak skorlama sistemleri ile kıyaslanarak doğruluğunun değerlendirilmesi ve rutin kullanım için uygunluğunun belirlenmesidir. Bu amaçla 97' sinde KHB, 25' inde KHC, 7' sinde otoimmun hepatit ve 6' sında kriptojenik hepatit tanıları bulunan toplam 135 hasta ve 44 sağlıklı gönüllü çalışmamıza dahil edildi. Her işlem sırasında B-mod kılavuzluğunda 1-5 MHz konveks ultrasonografi probuyla SWE ölçümleri yapıldı.Çalışmamızın istatistiksel analizinde SPSS (17.0) programı kullanıldı. Elastisite değerleri ve histopatolojik fibrozis evreleri arasındaki korelasyon, Spearman korelasyon testi kullanılarak değerlendirildi. Çalışmamızda liver stiffness ile Knodell ve Ishak skorlamaları arasında, anlamlı orta derecede güçlü bir korelasyon tespit edildi. Elde ettiğimiz sonuçları da göz önüne aldığımızda, dinamik bir süreç olduğu araştırmacılarca tespit edilen ve çoğu hepatit etyolojisinin yaşam boyu devamlılık gösterdiği bilinen bu durumda, hastalara tekrarlayan karaciğer biyopsileri yerine Real time SWE yöntemini uygulamak çok daha basit ve akıllıca bir yaklaşım olacaktır. ABSTRACT The amount ABSTRACT The amount of fibrosis in the liver is a significant role in determining the prognosis and the management of the disease process in patients with chronic viral hepatitis and autoimmune hepatitis. Although the liver needle biopsy is still considered the gold standard in the assessment of liver fibrosis, this method is invasive, painful, expensive and there are limitations in the use. In liver biopsy these limitations, researchers in the detection of liver fibrosis non-invasive methods have led to work on. Real Time Shear-Wave Elastography is a new non-invasive method, to shear wave sent by ultrasound probe an assessment of the tissue response is obtained images is an ultrasound technique. The purpose of this study, in patients with chronic viral hepatitis and autoimmune hepatitis in assessing liver fibrosis Real Time Shear-Wave Elastography method which is the reference method for diagnosis Knodell and Ishak scoring system in comparison, evaluation of the accuracy and suitability for routine use is determined. For this purpose, all 135 patients had chronic hepatitis B, chronic hepatitis C, autoimmune hepatitis, cryptogenic hepatitis and a control group of 44 healthy volunteers were included in the study. During each operation in B-mode guide, with a 1-5 MHz convex ultrasound probe were measured SWE. SPSS (17.0) software was used for statistical analysis of our study. The correlation is between elasticity values and histological fibrosis stages was assessed using Spearman's correlation test. In our study, between liver stiffness and Knodell-Ishak histological scorings a significant correlation was moderately strong. By considering our study results one can conclude that Real Time SWE method is the simple and logical approach to the patient suffering with chronic hepatitis comparing the recurrent liver biopsies in this dynamic life cycle of illness.

ÖZET AKTİVE KAHVERENGİ YAĞ DOKUSUNUN KAN LİPİD PROFİLİ, KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ VE NON ALKOLİK YAĞLI KARACİĞER HASTALIĞI İLE İLİŞKİSİ Amaç: Bu çalışmanın amacı malignite şüphesi veya evreleme nedeni ile FDG PET/BT çekilen olgularda, aktive kahverengi yağ dokusu (AKYD) varlığı ile kan lipid profili, karaciğer fonksiyon testleri (KCFT) ve non alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAYKH) arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Materyal ve Metod: Malignite tanısı veya malignite şüphesi olan toplam 5907 olguya ait 11820 FDG-PET/BT çalışması retrospektif ve prospektif olarak incelendi. PET/BT'de boyunda, mediastende, supraklaviküler ve paravertebral alanlarda adipoz doku içerisinde simetrik olmak üzere geri plan aktivitesinden yüksek miktarda FDG akümülasyonu izlenen olgular AKYD (+) olarak tanımlandı. Çalışmadaki her bir AKYD (+) olgu; elde edilen bölgesel meteorolojik veriler ışığında (C°) ve yaş, cinsiyet ile vücut kitle endeksi (VKİ) göz önünde bulundurularak, ilk evreleme veya tanı amacı ile FDG PET/BT çekilen 3 KYD (-) olgu ile bire bir eşlendi. Tüm olgular için karaciğer ile dalaktan en az 5 farklı kesitten olmak üzere atenüasyon katsayısı (HU) ölçümleri yapıldı. Karaciğer/ Dalak ortalama HU değeri 1’in altında kalan veya karaciğer ortalama HU değeri 40’ın altında olan olgular anamnezinde alkol kullanılmasının irdelenmesi sonrasında NAYKH olarak belirlendi. Çalışmaya katılan tüm hastaların PET/BT çekiminden önce kan lipid parametreleri ve karaciğer fonksiyon testlerinin değerlendirilmesi için kan numuneleri alındı. Bulgular: Taranan 5907 olgudan çalışma kriterlerine uyan 25 olgu (9 erkek, 16 kadın) AKYD(+) olarak değerlendirildi. Bu olgular elde edilen bölgesel iv meteorolojik veriler ışığında (C°) ve yaş, cinsiyet ile vücut kitle endeksi (VKİ) göz önünde bulundurularak, ilk evreleme veya tanı amacı ile FDG PET/BT çekilen 75 KYD (-) olgu ile eşlendi. AKYD (+) olgularda total kolesterol, düşük dansiteli lipoprotein (LDL), alanin aminotransferaz (ALT) ve aspartat transaminaz (AST) seviyeleri KYD (-) kontrol grubuna göre düşük düzeylerde bulunmuştur (p

ÖZETAmaç: Mide içeriğinin özofagusa geriye kaçması durumu gastroözofageal reflü (GÖR) olarak adlandırılır. Klinik belirti veya komplikasyonlara yol açtığı zaman ise gastroözofagiyal reflü hastalığından (GÖRH) bahsedilir. Patogenezde rol oynayan en önemli faktörler düşük alt özofajiyal sfinkter (AÖS) basıncı, hiatal herni ve diyafram kruslarında oluşan anatomik zayıflıktır. Çalışmalarda GÖRH sıklığının kifozite tarafından etkilendiği öne sürülmüştür, fakat GÖRH ve kifozite arasındaki ilişki belirsizdir. Kifoziteli hastalarda hiatus açıklığının artarak hiatal hernilerin daha çok görüldüğü düşünülmektedir. Bizim çalışmamızda amacımız noninvaziv bir yöntem olan Bilgisayarlı Tomografi (BT) yi kullanarak, sağlıklı kontrol grubu ile kifozite hastalarında hiatus açıklığında farklılık olup olmadığını saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalında Nisan 2012 ve Nisan 2013 tarihleri arasında herhangi bir nedenle hastanemize başvuran ve 256 sıralı dedektörlü ( SOMATOM, Definition Flash CT, Siemens) BT cihazı ile toraks BT çekimi yapılan hastalardan uygun olan 50 sağlıklı kontrol grubu ile 50 kifozlu olgunun dahil edilmesi öngörülmüştür. Kifozite Cobb açısı ölçümlerine göre belirlenmiştir. Cobb açısı 20°-40° arası olan olgular kontrol grubuna, Cobb açısı 50° ve üzerindeki olgular ise kifozite grubuna dahil edilmiştir. Elde olunan görüntülerden iş istasyonlarında (SyngoMMWP VE40A, Siemens Germany) 3D görüntülerde, sagittal ve koronal toraks planları baz alınarak aksiyal planda hiatus görüntüsü oluşturuldu. Hiatusun tüm bileşenlerinin izlendiği ve perop görüntüyle eşdeğer olduğu görüntü planı referans olarak alındı. Referans görüntü oluşumu sonrası, hiatal açıklığın alanı, serbest el tekniği ile çizilerek her iki grup sonuçları karşılaştırıldı. İstatistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007&PASS (Power Analysis and Sample Size) 2008 Statistical Software (Utah, USA) programı kullanıldı. Bulgular: Olguların yaşları 25 ile 90 yıl arasında değişmekte olup, ortalaması 56,47±15,49 yıldır. Olguların 45?i (%45) kadın, 55?i de (%55) erkektir. Kifozite grubunun yaş ortalaması (65,62±11,45), kontrol grubunun yaş ortalamasından (47,32±23,51) istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek saptanmıştır (p0,05). Ancak kifozite grubunda hiatus açıklığı ile Cobb açısı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktadır (p0,05). However, there is a statistically significant relationship between the hiatal opening and Cobb angle in the kyphosis group (p

ÇalıĢmamızın amacı akciğer kanserli hastalarda mediastinal lenf nodututulumunun değerlendirmesinde Difüzyon Ağırlıklı Manyetik RezonansGörüntüleme (DAMRG) bulguları ile Pozitron EmsiyonTomografisi/Bilgisayarlı Tomografi (PET/BT) bulguları arasındaki iliĢkiyiincelemekti. Histopatolojik olarak akciğer kanseri tanısı almıĢ, tedavigörmemiĢ ve evreleme amaçlı PET/BT görüntülemesi yapılmıĢ veyayapılacak olan 21 hasta çalıĢmaya dahil edildi. MR görüntüleme 1,5 TeslaMagnetom Vision (Siemens, Erlangen, Almanya) cihazı ile yapıldı. Difüzyonağırlıklı görüntüler b 50, 500 ve 1000 değerleri ile yapıldı. Hastalara ek olarakT2 ağırlıklı Gradient Eko (TRUFI), T1 ağırlıklı Spin Eko, ve yağ baskılamalıT2 ağırlıklı Turbo Spin Eko görüntüleme yapıldı. Ġzlenebilen her lenf nodunungöreceli difüzyon katsayısı (ADC) değeri ölçüldü. 21 hastada toplam 57 lenfnodu tespit edildi. DAMRG ile bunların 47' si tespit edilirken, izlenmeyen 10lenf nodundan 6' sı PET/BT negatifti. Analize izlenebilen lenf nodları dahiledildi. Lenf nodlarının ADCmin değerleri ile PET/BT' de ölçülen maksimumstandardize tutulum değerleri (SUVmax) arasında anlamlı iliĢkisaptanmazken lenf nodlarının ADCmin değerlerinin ana kitlenin ve beyinomurilik sıvısının ADCmin değerlerine oranlandığında elde edilen değerleranlamlı olarak SUVmax değerleri ile iliĢkili bulundu. Opere olan 5 hastadaneksize edilen 6 lenf nodu histopatolojik olarak değerlendirildi ve bir lenf nodumetastaz pozitif olarak raporlandı. PET/BT ve DAMRG bu lenf nodunu doğruevrelerken, her ikisi granülomatöz değiĢiklik barındıran baĢka bir lenfnodunda yanlıĢ pozitif sonuç verdi. Histopatolojik olarak metastaz negatifolarak raporlanan 3 lenf nodunda PET/BT Ģüpheli sonuç verirken, DAMRGbu lenf nodlarında doğru negatif sonuç verdi. Bulgular DAMRG' nin akciğerkanserli hastalarda mediastinal lenf nodlarının değerlendirilmesinde en azPET/BT kadar baĢarılı olduğunu düĢündürmektedir. The aim of our study was to evaluate mediastinal lymph nodeinvolvement in patients with lung cancer using diffusion weighted magneticresonance imaging (DWMRI) and investigate whether there is a correlationwith the positron emission tomography/computed tomography (PET/CT)findings. 21 patients with histopathologically confirmed diagnosis of lungcancer, who have not received treatment and who had or were going toreceive a PET/CT scan for staging were enrolled in the study. MR imagingwas performed on a 1,5 Tesla scanner (Magnetom Vision, Siemens,Erlangen, Germany). b values of 50, 500 and 1000 were used in DW images.Additionaly T2W gradient echo (TRUFI), T1W spin echo, and fat suppressedT2W turbo spin echo scans were performed for anatomical correlation.Apparent diffusion coefficient (ADC) values were measured for each lymphnode. 57 mediastinal lymph nodes were found in 21 patients. DWMRI couldnot detect 10 nodes of which 6 were PET/CT negative. 47 nodes wereincluded in our analysis. There was no correlation between the minimumADC values (ADCmin) of lymph nodes on MRI and their maximumstandardized uptake values (SUVmax) on PET/CT. However, the ratios,obtained between the ADCmin values of lymph nodes and the primary lesionand between lymph nodes and cerebrospinal fluid, had a statisticallysignificant correlation with SUVmax values of lymph nodes. 5 patientsunderwent surgery and 6 lymph nodes were evaluated histopathologically.PET/CT and DWMRI correctly diagnosed one metastatic and one benignlymph node but both produced a false positive result in a lymph nodeharboring granulomatous change. 3 benign nodes, which were reported to besuspicious for malignancy in the PET/CT studies were correctly staged withDWMRI. Our findings indicate that DWMRI could be at least as accurate asPET/CT in mediastinal nodal staging of lung cancer patients. 56

54

Multipl skleroz (MS); santral sinir sisteminin en sık görülen inflammatuar- demyelinizan hastalığıdır. Tipik MS gelişen hastaların önemli bir kısmında klinik başlangıç santral sinir sisteminin tek bölgesinin hasarına bağlı olarak akut veya subakut atak şeklindedir. Multipl sklerozun bu prezentasyon formu klinik izole sendrom (KİS) olarak bilinir. Multipl sklerozlu hastaların normal görünen beyaz cevherinde konvansiyonel manyetik rezonans (MR) görüntülemede saptanmayan patolojik değişimlerin başladığım gösteren çalışmalarda fikir birliği vardır. Ancak KİS hastalarında bu değişimlerin başlaması ile ilgili çelişkili çalışmalar mevcuttur. Çalışmamızda KİS'li hastaların konvansiyonel MR görüntülemesinde normal görünen periventriküler beyin parankiminde ve normal görünen korpus kallosumda mikroskopik yapısal değişikliklerin başladığım göstermek amacı ile KİS hasta grubunun manyetizasyon transfer (MT) görüntüleme, difüzyon ve difüzyon tensor MR görüntülemelerini aynı yaş ve cinsiyet uyumlu kontrol grubu ile karşılaştrdık.Çalışmamızda KİS tanısı ile takip edilen 14 hasta ve aynı yaş ve cinsiyette 14 kişilik kontrol grubu karşılaştırıldı. Hastaların tam süresi, ilk ve son Genişletilmiş Özürlülük Durumu Ölçeği (Expanded Disability Status Scale, EDSS) skorları kaydedildi. Manyetizasyon transfer oranı (MTR) ölçümleri için hasta ve kontrol grubuna aksiyel Tl ağırlıklı, aksiyel MT'li Tl ağırlıklı, aksiyel T2 gradient eko ve aksiyel MT'li T2 gradient eko (GE) sekansları uygulandı. Apperent diffusion coefficient (ADC) ölçümleri için hasta ve kontrol grubuna aksiyel difüzyon ağırlıklı sekans uygulandı. Fraksiyonel anizotropi (FA) değerleri ölçümleri için hasta ve kontrol grubuna difüzyon tensor inceleme yapıldı. Multipl skleroz hastalığında periventriküler alanlar ve korpus kallosum sık etkilendiğinden ve bu lokalizasyonlann tanısal olduğundan, hasta ve kontrol grubunda ölçümler bu lokalizasyonlardan yapıldı. Hastalarda varolan lezyonlan saptayabilmek amacı ile ek olarak tüm beyine yönelik proton dansite (PD), T2 ve fluid atenuated inversionrecovery (FLAIR) ağırlıklı incelemeler yapıldı.Hastaların Tl MTR değerleri sağ ve sol paryetal lob periventriküler beyaz cevherde, korpus kallosum spleniumunda istatistiksel anlamlı farklılık göstermektedir (sıra ile p: 0.02, p: 0.02, p: 0.03). Optik nöritli hastalarda, kontrol grubuna göre Tl MTR değerleri sol frontal lob periventriküler beyaz cevherde, bilateral paryetal lob periventriküler beyaz cevherlerde, korpus kallosum genu ve spleniumunda istatistiksel anlamlı farklılık göstermektedir (sıra ile p: 0.006, p: 0.01, p: 0.01, p: 0.03, p: 0.04). Hastalık süresi ile ölçüm değerleri korele edildiğinde; süre ile Tl MTR değerleri arasında negatif ilişki mevcuttur. Korpus kallosum spleniumunda negatif orta güçte ilişki (r: -0.67) ileri derecede anlamlı bulundu (p: 0.009). Hastaların son EDSS değerleri ile GE MTR ölçümleri korele edildiğinde sol frontal lob periventriküler beyaz cevherde negatif yüksek güçte ilişki (r. -0.71) bulunmuş olup, istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı farklılık izlendi(p: 0.004). Korpus kallosum spleniumunda negatif orta güçte ilişki (r: -0.62) bulunmuş olup, istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlendi (p: 0.02).Hastaların ADC ve FA değerleri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı.Klinik izole sendromlu hastalarda konvansiyonel MR görüntülemede normal görünen beyaz cevher ve normal görünen korpus kallosumda Tl MTR değerlerinin kontrol grubuna kıyasla düşük izlenmektedir. Bu bulgu normal görünen beyaz cevher ve normal görünen korpus kallosumda gizli mikrostriktürel patolojik değişimlerin başladığını düşündürtmektedir. Klinik izole sendomlu hastaların radyolojik değerlendirilmesinde konvansiyonel MR görüntüleme ile beraber ileri MR tetkiklerinin özelikle de Tl Manyetizasyon Görüntülemenin yararlı olacağım düşünmekteyiz. Multiple Sclerosis (MS) is the most common inflammatory-demyelinating disease of the central nervous system. Typically the disease has an acute or subacute onset due to neuronal damage to one region of the brain. This presentation is known as the clinical isolated synodrome (CIS). Several studies acknowledge the fact that pathological changes precede abnormal findings in conventional MRI scans. In studies with CIS patients, however, there are conflicting results about pathological changes predating MRI findings. In our study, our objective was to document the onset of microscopically detectable structural distortions in normal appearing white matter and corpus callosum of CIS patients using Magnetisation Transfer (MT) Imaging, diffusion and diffusion tensor MR imaging and comparing them to a age and sex matched control group.In our study we compared 14 patients followed up for CIS with 14 age and sex matched normal individuals. The date of first diagnosis and their Expanded Disability Status Scale (EDSS) scores were recorded. For measurements of the Magnetisation Transfer Ratio (MTR) we used T1 weighted, T1 weighted MT, T2 weighted gradient echo and T2 weighted gradient echo MT sequences in the axial plane. For apparent diffusion coefficient (ADC) measurements we used diffusion weighted MR imaging in the axial plane. Fractional Anisotropy (FA) values were measured using diffusion tensor imaging. Because the periventricular white matter and corpus callosum are the most commonly affected areas and because the diagnosis of MS precludes their involvement, measurements were taken from those locations. Proton Density, T2 and FLAIR (Fluid Attenuated Inversion Recovery) weighted imaging was performed to detect existing MS lesions.T1 MTR values are significantly different between the periventricular white matter in the right and left parietal lobes and the splenium of corpus callosum (p: 0.02, p: 0.02, p: 0.03 respectively). In patients with optic neuritis the T1 MTR values in the periventricular white matters of the left frontal lobe, bilateral parietal lobes and the genu and splenium of the corpus callosum (p: 0.006, p: 0.01, p: 0.01, p: 0.03, p: 0.04 respectively). Disease duration was found to have a negative correlation with T1 MTR values and a moderate negative correlation (r: -0.67) with the splenium of the corpus callosum, which was highly significant (p: 0.009). When GE MTR measurements were correlated to the recent EDSS scores, a strong negative correlation (r: -0.71) was observed, which was statistically highly significant (p: 0.004). A statistically significant (p: 0.02) moderate negative correlation (r: -0.62) was found between the recent EDSS score and the splenium of the corpus callosum.There were no significant differences in the ADC and FA values between the case and control groups.CIS patients were found to have lower T1 MTR values compared to our control group. This finding suggests the onset of microstructural pathologic changes in normal appearing periventricular white matter and corpus callosum. We believe that in the radiologic evaluation of CIS patients, advanced MR imaging, particularly T1 MT imaging will be of benefit. 44

Amaç: Bu çalışmada Tc-99m-MIBI kullanılarak yapılan beyin SPECT'in hipofiz adenomlarının görüntülenlenmesinde kullanılıp kullanılamayacağını araştırmayı amaçladık. Materyal Metot: Çalışmaya Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalında tam konulan ll'i kadın 6'sı erkek ortalama yaşlan 39.7+15.3 (23-71) olan 17 hipofiz adenomu olgusu (4 prolaktinoma, 9 akromegali, 1 TSH sekrete eden adenom 3 Cushing hastalığı) çalışma kapsamına alındı. Kontrol grubu olarak hasta grubuna benzer yaşta ve benzer cinsiyeti olan sağlıklı bireyler alındı(yaş ortalaması 35.5+ 10.7, 22-49 yaş aralığında 5 erkek 12 kadın). Çalışmaya alman tüm vakalara MR çekildi. Hipofiz adenomunun olup olmadığı teyit edildi. Bu çalışmada Tc-99m-MIBI kullanılarak yapılan beyin SPECT çalışması hipofiz adenomu olan grup ile kontrol grubuna uygulandı. SPECT çekim sonrasında hipofiz adenomunun en iyi görüldüğü 4 coronal ve 4 sagital kesit üzerine adenomun tümünü içerek şekilde ilgi alanı (ROI) çizildi ve bu bölgelerden sayım yapılarak sagital kesit ortalama count, coronal kesit ortalama count'u ve her iki kesitin ortalamasından oluşan ortalama count hesaplandı. Ayrıca çizilen ROI'den lezyon çapı belirlendi. Kontrol grubunda da hipofizin görüldüğü alanlardan aynı veriler elde edildi. Kontrol grubu ile vaka grubunun verileri Mann-Whitney-U testi ile karşılaştırıldı. Ayrıca kadın erkek oranlarım karşılaştırmak için ki-kare testi uygulandı. Verilerin arasındaki korelasyonlarının tayini için ise Pearson korelasyon testi uygulandı. Bulgular: Hipofiz adenomu ile kontrol grubu karşılaştırıldığında gerek yaş gerek cinsiyet dağılımı açısından gruplar arasında fark gözlenmedi. Sagital ROI ortalama çapı ve coronal ROI ortalama çapı hipofiz adenomu olan grupta kontrol grubuna. göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p

ÖZET Araştırmadaki amaç, fMRG ile beyin sapındaki pons ve medulla oblangatada yerleşimli kranial sinir nükleuslannı spesifik motor görevler ve duyu uyanları kullanarak görüntülemek ve fMRG'nin kranial sinir nükleuslannı görüntülemedeki rolünü belirlemektir. Araştırma ponsta yerleşim gösteren trigeminal sinir motor ve duyu nükleuslannı, abdusens sinir nükleusunu, fasyal sinir motor nükleusunu ve medulla oblangatada yerleşim gösteren hipoglossal sinir nüklesunu fMRG incelemeleri ile görüntülemek amacı ile 42 sağlıklı olguda gerçekleştirildi. Olgulara toplam 70 seansta spesifik görev ve uyarılarla ilişkili blok paradigmalar kullanılarak koronal ve aksiel planda 140 BOLD fMRG incelemesi uygulandı. Verilerden spesifik bir işletim sistemi ile işlenerek elde edilen aktivasyonların, nöral parankimal kökeni ve kranial sinir nükleuslarınının anatomik lokalizasyonlarına olan uygunlukları değerlendirildi. Kranial sinir nükleuslarında toplam olarak 23/70 (%33) oranında aktivasyon saptanmıştır. Trigeminal motor nükleus aktivasyonu olgularda %27, trigeminal duyu nükleus aktivasyonu %19, abdusens nükleus aktivasyonu %29, fasyal nükleus aktivasyonu %46 ve hipoglossal nükleus aktivasyonu %39 oranında gerçekleşti. 1.5 T MR cihazı ve BOLD fMRG yöntemi ile pons ve medulla oblangatada yerleşimli kranial sinir nükleusları gerçek anatomik lokalizasyonlarında spesifik motor ve duyu uyarıları kullanılarak görüntülenebilirler. Beyinsapı lezyonlarına yönelik yapılacak cerrahi işlemlerde ve radyocerrahi - radyoterapi işlemlerinde preoperatif planlamada ve kılavuzlukta kullanılacak olan kranial sinir nükleuslarının fonksiyonel haritaları, işlemler sırasında karşılaşılacak riskleri azaltacaktır. ABSTRACT The purpose of the study is to image the cranial nerve nuclei localized in pons and medulla oblangata of the brainstem with fMRI by using specific motor tasks and sensory stimulations and to determine the role of fMRI in the visualization of the nuclei. The study was performed by the application of fMRÎ in 42 healthy subjects with the aim of visualization of pontine trigeminal motor and sensory nuclei, abducens nuclei, facial motor nuclei and medullary hypoglossal nuclei. In 70 sessions, 140 BOLD fMR! examinations both in axial and coronal planes were performed by using specific motor tasks and sensory stimulations. The activations, obtained from the processing of the data in a specific workstation, were evaluated for the origin of the signal from the neural parenchyma and the accordance to the original anatomical localization of the nuclei. The total detection ratio was 23/70 (%33) in the visualization of the cranial nerve nuclei. Of the subjects, trigeminal motor nuclei activations in %27, trigeminal sensory nuclei activations in %19, abducens nuclei activations in %29, facial motor nuclei activations in %46 and hypoglossal nuclei activations in %39 were detected. The cranial nerve nuclei localized in pons and medulla oblangata can be visualized in accordance to the original anatomical localizations by the application of specific motor tasks and sensory stimulations with the use of 1.5 T MR unit and fMRI technique. The use of the functional cranial nerve nuclei in the preoperative planning and during the surgical and radiosurgical procedures of the brainstem will decrease the risks of these procedures.. 4- 92

VI. ÖZET Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme, rolandik yerleşimli kitlesi olan hastalarda duyu-motor korteksin belirlenmesinde preoperatif dönemde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu teknik, nöronal aktivasyona bağlı bölgesel kan akımında oluşan değişikliklere dayanmaktadır. Artmış nöronal aktivasyon, bölgesel serebral kan akımında, oksijen tüketimine göre çok daha fazla bir artışa neden olur. Artmış bölgesel kan akımı, paramanyetik bir molekül olan deoksihemoglobin miktarını azaltır. Bu ise kanın manyetik hassasiyetinde değişikliklere neden olarak, fonksiyonel manyetik rezonans görüntülemenin temeli olan BOLD kontrastı oluşturur. Biz bu tezde, duyu-motor kortekse yakın yerleşimli intrakranial kitlesi olan 26 hastada, uygulamaya girmesi 10 seneyi aşmış fakat ülkemizde klinik kullanıma girmesi henüz yeni olan bu tekniğin duyu-motor korteksi belirlemedeki etkinliğini ve uygulanabilirliğini göstermeyi amaçladık. Bu çalışmanın sonuçları, uygulaması kolay olan bu teknikle, duyu-motor korteksin invazif olmayan bir şekilde kolaylıkla belirlenebileceğini ve öpere edilecek hastalarda kitle ve fonksiyonel alanlar arasındaki ilişkiyi ortaya koyarak, postoperatif nörolojik defisit riskinin belirlenmesinde cerrahi ekibe yardımcı olabileceğini göstermektedir. 96 VII. SUMMARY Functional magnetic resonance imaging is widely used for mapping of the sensorimotor cortex in preoperative evaluation of patients with rolandic lesions. This technique is based on the indirect effect of the neuronal activity on regional blood flow. Increased neuronal activity causes an increase in local blood flow that exceeds the oxygen consumption. Increased regional cerebral blood flow decreases paramagnetic deoxyhemoglobin concentration. This causes changes in the magnetic susceptibility of blood that produce the BOLD contrast. In this thesis, in a series of 26 patients who had tumors in or near the sensorimotor cortex, we report the efficient use of functional MR imaging to identify sensorymotor cortex elegantly. Our results demonstrate the usefulness of functional MR imaging in depicting functional areas in patients with brain tumours and helping surgeon to evaluate benefit/risk ratio for potential postoperatif deficit. 97 1081

ÖZET Amaç: Behçet hastalığında oküler tutulumun, erken tanısı, tedavisi ve atakların takibi, prognoz açısından önemlidir. Bu nedenle orbital hemodinamikteki değişikliklerin anlaşılmasında kantitatif sonuçlar verebilen RDUS'nin yardımcı olabileceği düşüncesiyle bu çalışma yapıldı. Gereç ve Yöntem: Çalışma Behçet hastalığı nedeniyle takipte olan Behçet hastaları ve sağlıklı kişilerden oluşturulan 4 grup üzerinde prospektif olarak yapıldı. Birinci grup aktif üveiti bulunan Behçet hastaları, ikinci grup inaktif üveitli Behçet hastaları, üçüncü grup oküler tutulumu olmayan Behçet hastaları ve dördüncü grup sağlıklı kişileri kapsamaktaydı. 14.12.1998-24.3.1999 tarihleri arasında Göz Polikliniğinde Behçet Hastalığı nedeniyle üveit kontrolü yapılan tüm Behçet hastaları aynı zamanda RDUS ile incelendi. Tüm olguların gözleri ayrı ayrı değerlendirildi. Birinci gruptaki hastalar 6.3 (3-10) yıl önce Behçet hastalığı tanısı almış olup, 4.7 (3-8 ) yıldır üveit atakları nedeniyle izlem ve tedavi altında idi. İkinci gruptaki hastaların Behçet hastalığı tanısı 6.2 (3-17) yıl önce konmuş olup 3.3 (1-15 ) yıl üveit nedeniyle izlem ve tedavi takibinde idi. Üçüncü gruptaki hastaların Behçet hastalığı tanısı ise 6.8 (2-31) yıl önce konulmuştu. Birinci grupta 3 gözde ön üveit, 1 gözde papillit ve 6 gözün ikisini ön üveitin de eşlik ettiği vaskülit mevcuttu. Renkli Doppler US ile SRA, OA, PSA (proksimal + distaD'lerin maksimum sistolik ve diyastol sonu hızları elde edildi. Rezistif indeks değerleri saptandı. Santral retinal ven ortalama akım hızı ölçüldü. 64Bulgular: Birinci grupta 10 göz (E: 8, K: 2), ikinci grupta 33 göz (E: 20, K: 13), üçüncü grupta 42 göz (E: 18, K: 24) ve döndüncü grupta 43 göz (E: 28, K: 15) mevcuttu. Ortalama yaş birinci grupta 30.70+9.27 (16-48 yıl), ikinci grupta 36.24±9.33 (16-50 yıl), üçüncü grupta 35.85±8.89 (18-51 yıl) ve dördüncü grupta 34.42±8.82 (19-50 yıl) idi. Santral retinal arter ve PSA (proksimal + distal) Vmax ve Vmin ölçümleri aktif ve inaktif üveitli Behçet hastalarında oküler tutulumu olmayan Behçet hastalan ve sağlıklı kişilere göre düşük bulundu. RI değerlerinde anlamlı fark saptanmadı. Santral retinal ven ortalama akım hızı aktif ve inaktif üveitli Behçet hastalarında oküler tutulumu olmayan Behçet hastaları ve sağlıklı kişilere göre düşük saptandı. Oftalmik arter ölçümlerinde Vmax ve Vmin oküler tutulumu olmayan Behçet hastalarında, üveitli (aktif + inaktif) Behçet hastaları ve sağlıklı kişilere göre yüksek bulundu. Behçet hastalarında üveit gelişimi ile birlikte OA akım hızlarında tekrar düşüş dikkati çekmektedir. Sonuç: Behçet hastalarının oküler etkilerinin değerlendirilmesinde RDUS ile OA, SRA, PSA ve SRV akım dinamiğinde önemli değişiklikler olduğunu gözledik. Bu nedenle invaziv olmayan RDUS'nin Behçetli hastaların oküler tutulumun takibinde kullanılabilecek iyi bir yöntemdir. 65 SUMMARY Purpose: In Behcet's disease, early diagnosis, treatment and follow up of uveitis attacks are important for prognosis. Color Doppler US (CDUS) is a reliable method in evaluating hemodynamic changes and gives quantitative results. For this reason this study was planned in order to find out hemodynamic changes in ocular vessels in Behcet's disease. Material and Method: This study was done in 4 groups that consists of Behcet's patients and healthy volunteers. The first and second group consisted of Behcet's patients with ocular involvement (active and inactive uveitis respectively), and the third group had no ocular involvement. The forth group consisted of healthy people for control. The Behcet's patients who were followed by Eye Health and Disease Department for uveitis were also examined by CDUS between 14.12.1998-24.3.1999. Both eyes of all cases were examined and evaluated seperately. In the first group, the mean duration of Behcet's diagnosis was 6.3 years (3-10), and mean time since uveitis diagnosis was 4.7 years (3-8). In the second group, mean time since Behcet's diagnosis was 6.2 years (3-17) and mean duration of uveitis was 3.3 years (1-15). In the third group, mean time since Behcet's diagnosis was 6.8 years (2-31). In the first group; in 3 eyes anterior uveitis, in 1 eye papillitis and in 6 eyes vasculitis (in 2 of 6 patients had also anterior uveitis) were found. With CDUS, peak systolic and end-diastolic velocities of CRA, OA, PCA (proksimal and distal) were evaluated. Rezistive indexes were also determined. Central retinal vein mean flow velocities were measured. 66Results: In the first group 10 eyes (M: 8, F: 2), in second group 33 eyes (M: 20, F: 13) in third group 42 eyes (M: 18, F: 24) and in fourth group 43 eyes (M: 28, F: 15) were evaluated. Mean age was in the first group 30.70+9.27 years (16-48), in second group 36.24±9.33 years (16-50), in third group 35.85±8.89 years (18-51) and in fourth group 34.42±8.82 years (19-50). Central retinal artery and PCA (proksimal and distal) peak systolic and end-diastolic flow velocities were significantly lower in active and inactive uveitis cases compared with Behcet's patients without ocular involvement and control group. In Behcet's patients with active and inactive uveitis CRV mean flow velocities were lower than Behçet patients without ocular involvement and control group. Oftalmic artery peak systolic and end-diastolic flow velocities were higher in Behcet's patients without ocular involvement than other groups. In Behcet's patients with development of uveitis OA flow velocities were lowered again. Conclusion: In the evaluation of ocular involvement of Behcet's disease, we observed significant hemodynamic changes in OA, CRA, PCA and CRV by CDUS. Color Doppler US is a promising non invasive technique for investigating these hemodynamic changes. 67 76

71 ÖZET AMAÇ: Pediatrik yaş grubunda serebellar pilositik astrositoma ön tanısı ile öpere edilmiş olgularda, lezyonların serebellumun anatomik lokalizasyonlarındaki dağılımını, serebellar astrositomların radyolojik bulgularını, bu bulguların bir patern ile ilişkisini ve bu paternin histopatolojik tanı ile korelasyonunu saptamak. Ayrıca rest tümörün radyolojik bulgularını, bu bulguların radyolojik izlem ile gelişimini izlemek, postoperatif radyolojik incelemenin prognoz açısından değerini tanımlamak. GEREÇ VE YÖNTEM: Posterior fossa tümörü ön tanısı ile öpere olan 27 pediatrik qggnufl Dr8°Peratif. erken postoperatif (ilk 48 saat içersinde) ve izlem MR incelemeleri değerlendirildi. Birinci takip görüntülemeler 3-6 aylarda ( ortalama 4.5 ay), ikinci takip görüntülemeler 5-14 aylarda (ortalama 9.5 aylarda) elde edildi ve retrospektif olarak değerlendirildi. Yirmi yedi olgunun 16'si kız11 'I erkek olup yaş ortalamaları 9.3 (1.5-18) idi. Tümörler 4 radyolojik tipte izlendi. Tip l'de opaklaşmayan kistik komponent ile beraber opaklaşan mural nodul, Tip ll'de opaklaşan kistik komponent ve opaklaşan nodul, Tip IM'de solid, yoğun opaklaşan tümör ve tip IV'de ise yoğun opaklaşma ile beraber milimetrik kistler içeren tümör izlendi. Tümörlerin histopatolojik değerlendirilmesinde, aynı patolog tarafından DSÖ' nün 1993 yılına ait beyin tümörleri sınıflamasından yararlanıldı.72 BULGULAR: Preoperatif 25 MR, 11 BT incelemesi değerlendirildi. Radyolojik görünümlerine göre, olguların 4'ü tip I (%14), 10'u tip II (%37),3'u tip III (%11), ve 10'u tip IV (%37) tümör idi. Tüm olgulara cerrahi olarak rezeksiyon uygulanmıştı. Postoperatif dönemde ilk 24 saatte yapılan radyolojik incelemelerde 5 olguda (%18.5) rezidiv tümör izlendi. Çalışmamızda, ilk 48 saat içinde elde edilen erken postoperatif MRG incelemelerinde, operasyon lojunda doku defekti ve bu doku defekti çevresinde erken postoperatif incelemelerde opaklaşan nodüllerin bulunması, operasyon kavitesi kenarlarında nodüler (mural nodul gibi) opaklaşma görülmesi, operasyon kavitesinin komşuluğunda opaklaşmayan ancak sinyal intensitesi çevre dokudan farklı ve şekli normal serebellar dokuya uymayan doku izlenmesi, ayrıca T2 ağırlıklı incelemelerde zaman zaman minimal yüksek sinyal intensite değişiklikleri ve operasyon lojunda çok düzgün kenarlı kistin varlığı tespit edildi. Bu dönemde, bu bulguların operasyon bölgesindeki rezidiv tümör nedeniyle mi, operasyon sonrası değişiklikler nedeniyle mi meydana geldiğini söylemek güçtü. Bu nedenle, olguların postoperatif takip incelemelerine bakıldı. Bu incelemelerde, elde edilen radyolojik bulgularda bir değişikliğin olmaması, operasyon bölgesinde kalın nodüler opaklaşmaların izlenmesi ve iki olguda lezyon boyutlarında artış olması, görünümlerin rezidiv tümör olduklarını düşündürdü. Radyolojik olarak rezidiv tümörlerin ikisi tip IV, 4'ü tip II, biri ise tip I idi. Rezidiv tümörlerden ikisi (%40) tranzisyonel formda iken diğer 3'ü serebellar doku içinde bulunuyordu. İki olguda (%7) nüks izlendi. Nüksü olan olguların her ikisi tip IV radyolojik görünümündeyken, bunlardan biri tranzisyonel formda izlendi. Yirmi73 yedi olgudan 23'ünün patoloji prpaeratlan retrospektif olarak incelendi. Makrokisti bulunan olguların sayısı 8 idi. Bu olguların (makrokisti olanların) 3'ü radyolojik olarak Tip II iken, ikisi Tip I, 3'ü tip IV idi. Ayrıca makrokist izlenen olguların 5'inde kist duvarında vasküler proliferasyon saptandı. Buna karşın kist duvarında vaskülarizasyonu olmayan olgularda, kist duvarında izlenen tümör hücrelerinin sayısı vaskülarizasyonu olan olgulara oranla daha fazla idi (Bir büyük büyütme alanında kist duvarı vaskülarizasyonu olmayan olgularda 1 00 hücre varken diğerinde 20 hücre izlendi). SONUÇ: Serebellar astrositomaların görülme sıklığı açısından sağ ve sol serebellar hemisfer arasında belirgin fark izlenmedi. Olgularımızda, tümörler en sık vermis yerleşimli idi. Ancak, orta hattan perifere doğru gidildikçe, tümör görülme insidansında anlamlı bir azalma olduğu gözlendi. Beyin sapı yayılımının tümörün seyrini olumsuz yönde etkilediği saptandı. Histopatolojik olarak Grade I pilositik astrositomların, herhangi bir radyolojik görüntü ile karşımıza çıkabileceği belirlendi. Radyolojik Tipli olarak nitelendirilen ve kist duvarı opaklaşma gösteren pilositik astrositomların ile radyolojik Tipi olarak nitelendirilen ve kist duvarında opaklaşması olmayan pilositik astrositomalar arasında, histopatolojisinde vasküler proliferasyon açısından anlamlı bir fark olmadığı saptandı. Bir başka deyiş ile kist duvarındaki vasküler proliferasyonun, kistin radyolojik opaklaşma paterni ile bir ilişkisi olmadığı gözlendi.74 Şekil 17: Radyolojik Tip II pilositik astrositoma olgusu, aksiel T2(a), ve aksiel opaklı T1 (b) ağırlıklı incelemeler opaklaşan mural nödül eşliğinde kistik komponent izlenmektedir. Postoperatif erken dönem incelemelerde (aksiel ve koronal opaklı T1 ağırlıklı) operasyon lojunda çok düzgün konturlu kistin tabanında opaklaşan nödül(ok) rezidü lehine değerlendirildi (c ve d). Geç dönem incelemelerde (sagital ve koronal T1 ağırlıklı) opaklaşan nödüler kesimde büyüme izlenmektedir (e ve f). 81

ÖZET Amaç: Meme kanseri kadınlarda en sık ölüm nedenlerinden birisidir. Meme patolojilerinin tanısında ana amaç, malignitenin erken tanısı ve diğer meme patolojilerinden ayırt edilmesidir. Meme kanserinin erken tanısı, tedavi planlaması, dolayısıyla prognoz ve mortalitenin düşürülmesi açısından önemlidir. MR görüntüleme ile meme kitlelerinin değerlendirilmesinde duyarlılık ve özgüllüğün arttırabileceği bildirilmektedir. Materyal ve Metod: Çalışmamızda Ocak-Ekim 1998 tarihleri arasında mammografi veya US ile kist harici meme kitlesi saptanan ve patolojik tanıya gereksinim duyularak biopsi alınması planlanan 42 hastaya dinamik MR incelemesi uygulandı. Bulgular : Bu hastalardan onu biopsi sonuçlarına ulaşılamadığı için değerlendirme dışında bırakıldı. Değerlendirmeye alınan hastaların 17'sinin patoloji tanısı benign, 1 5'inin ise malign olarak bildirildi. Benign ve malign grup; morfolojik kriterler (sınır düzensizliği ve spikülasyon), T1 değerleri, T1 ağırlıklı incelemede 1. 5 ve 3. dakika sinyal intensite değerlerinin başlangıç sinyal intensitesine oranı ve başlangıç noktasından 1. 5 dakikaya ulaşıncaya dek çizdirilen grafiğin eğim açısı gibi parametrelerle karşılaştırılmışlardır. Malign gruptan sekiz olgu ve benign gruptan bir olgu sınır düzensizliği ve spikülasyon göstermiştir. Bu bulgunun sensitivite, spesifite, negatif ve pozitif prediktif değerleri karşılaştırıldığında şu sonuçlara ulaşıldı : sensitivite % 53.3, spesifite %94, PPV % 88.8, NPV %69.3 olarak tespit edilmiştir. Her iki grup arasında T1 değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Dinamik T1 ağırlıklı incelemede 1. 5 ve 3. Dakika sinyal intensite değerlerinin başlangıç sinyal intensitesine oranları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur ve 3. dakika oranı istatistiksel olarak daha belirgin fark göstermektedir. (1. 5 dakika için p2 for the 3 min ratio sensitivity is calculated as 20%, and specifity is calculated as 100%. if the cut-off value is set as>1. 3 for the 3 min ratio according to ROC curve the sensitivity is86.6%, and the specifity is 64%. According to the slope angle of the graphic there was a statistically significant difference between the two groups. The highest spesificity is achieved by combination of architecturalfeatures and 3rd minute ratio as>2. The highest sensitivity is achieved by combination of architectural features and 3rd minute ratio as>1.3. There wasn't statistically significant difference according to T2* values. Conclusion: There are also significant differences about the results in the reports. Dynamic MRI sensitivity isn't sufficient in lesion characterization. Combination of morphologic criteria and dynamic MR imaging in more sensitive than dynamic imaging alone. MRI combination with the other diagnostic tools may achieve higher sensitivity and spesificity values. MRI in the clinical trials employing high numbers of patients and utilizing different sequences is promising as a valuable tool for breast lesion evaluation. 87

[Özet Yok] Dicle Üniversitesi