Search

Güneş kurutucu sistemi, ileri bir doğal güneş kurutma teknolojisi olarak geniş alanlardada kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; atık boya çamurunun yönetimi sürecinde güneşle kurutmayı alternatif bir proses olarak incelemektir. Çalışmada faz değiştirme malzemesi olarak parafin içeren bir güneş kurutma sistemi tasarlanarak kurutma verimliliği araştırılmıştır. Kurutulan çamur kalınlığının düşük olması sebebiyle kurutma sırasında karıştırmanın etkisi gözlenememiştir. Kurutma işlemi 8 saatte 1849 Wh/m2 kümülatif güneş radyasyonu ile yapılmıştır. İç sıcaklık, nem, güneş radyasyonu, zaman, çamur kütlesi ve hacmini azaltmanın yanı sıra kurutucuda kullanılan ekipmanlar ısı transferini güçlendirmek için önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Sistemde fan ile oluşturulan hava sirkülasyonunun yetersiz olduğu hesaplamalı akışkanlar dinamiği (HAD) ile tespit edilmiştir, ve simülasyon modeli kurutma sisteminin optimize edilmesi için kullanılmıştır. Gözenekli yapının oluşumu, bir tarama elektron mikroskobu (SEM) kullanılarak kurutulmuş çamurda gözlenmiştir. Atık boya çamurunun yönetiminde güneş kurutucusunun geliştirilmeler sonrası kullanılabilecek bir alternatif olduğu sonucuna varılmıştır.

Automotive paint sludge (PS) is the waste product generated in the painting process of vehicle bodies. Although automotive spray painting is an automated operation, its efficiency is still quite low, since approximately 40–50% of the employed paint does not reach the target and, after being mixed with the collecting water, becomes PS. PS is a very complex material that contains several organic and inorganic components, in addition to 90% water immediately after production. Italian automotive factories produce from 2.5 to 5.0 kg of PS per painted car. If that figure is related to the number of vehicles produced worldwide every year, in the order of 100 million, it determines an annual PS amount in the order of 200,000–500,000 t. Consequently, a proper final destination for PS must be found. The waste management hierarchy and the principles of the circular economy require that we privilege solutions that foresee the recovery of valuable products or energy. This paper first reviews the processes and the machines that have been recently developed to obtain an enhanced mechanical dewatering of PS. The pretreatment of PS dewatering is often crucial in order to obtain high efficiency in the subsequent recovery process. Afterwards, the paper presents and discusses the recovery options that have been proposed and tested, at different scales, by several authors in the last thirty years. The processes for PS management can be grouped as follows: (i) direct employment of physically/chemically treated PS in the production of primers and sealants; (ii) utilization of PS for the production of building materials, as supplementary components of cement concrete, mortar, or bituminous mixtures; (iii) extraction of valuable organic and inorganic products by using thermal processes (pyrolysis, gasification); (iv) biological processes for PS detoxification, metal recovery, and stabilization before landfilling.

Bursa kentinde uygulanan katı atık yönetim modeli, kentin atık yönetim ihtiyaçlarına yanıt verirken, her faaliyet gibi aynı zamanda çevre üzerinde bir yük oluşturmaktadır. Bu çalışmada Bursa’da kentsel katı atık yönetiminden kaynaklanan çevresel yükün analiz edilmesi ve bu yükü azaltmak için yapılması gerekenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında çevresel yük, yaşam döngüsü değerlendirmesi (YDD) ve deponi gazı etki modellemesi ile analiz edilmiştir. Uygulanan YDD sürecinde kentsel katı atığın yönetimi boyunca izlediği toplama, taşıma, aktarma istasyonuna iletilme, düzenli depolama alanında depolanma ve oluşan gazdan enerji eldesi süreçleri sistem sınırlarına dahil edilmiştir. YDD çalışması için SimaPro 8.5.0 yazılımı, deponi gazının değerlendirilmesi için EPA LandGem Modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda Bursa’da bir yılda deponi gazından enerji üretim tesisiyle azaltılan toplam emisyonun yaklaşık 0,5 milyon ton karbondioksit eşdeğeri düzeyinde, bir yılda depolama yoluyla bertaraf edilen kentsel atığın küresel ısınmaya katkısının ise yaklaşık 44 milyon ton CO2 eşdeğeri düzeyinde olduğu görülmüştür. Katı atık yönetiminin kirli sis (smog) oluşumuna katkısı yaklaşık 55 milyon ton O3 eşdeğeri, ozon tabakasındaki incelmeye katkısı 647 kg CFC-11 eşdeğeri, kanserojen madde oluşumuna katkısı 22.5 CTUh ve solunum etkisi 1732 ton PM10 eşdeğeri olarak hesaplanmıştır.

Bursa kentinde uygulanan katı atık yönetim modeli, kentin atık yönetim ihtiyaçlarına yanıt verirken, her faaliyet gibi aynı zamanda çevre üzerinde bir yük oluşturmaktadır. Bu çalışmada Bursa’da kentsel katı atık yönetiminden kaynaklanan çevresel yükün analiz edilmesi ve bu yükü azaltmak için yapılması gerekenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında çevresel yük, yaşam döngüsü değerlendirmesi (YDD) ve deponi gazı etki modellemesi ile analiz edilmiştir. Uygulanan YDD sürecinde kentsel katı atığın yönetimi boyunca izlediği toplama, taşıma, aktarma istasyonuna iletilme, düzenli depolama alanında depolanma ve oluşan gazdan enerji eldesi süreçleri sistem sınırlarına dahil edilmiştir. YDD çalışması için SimaPro 8.5.0 yazılımı, deponi gazının değerlendirilmesi için EPA LandGem Modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda Bursa’da bir yılda deponi gazından enerji üretim tesisiyle azaltılan toplam emisyonun yaklaşık 0,5 milyon ton karbondioksit eşdeğeri düzeyinde, bir yılda depolama yoluyla bertaraf edilen kentsel atığın küresel ısınmaya katkısının ise yaklaşık 44 milyon ton CO2 eşdeğeri düzeyinde olduğu görülmüştür. Katı atık yönetiminin kirli sis (smog) oluşumuna katkısı yaklaşık 55 milyon ton O3 eşdeğeri, ozon tabakasındaki incelmeye katkısı 647 kg CFC-11 eşdeğeri, kanserojen madde oluşumuna katkısı 22.5 CTUh ve solunum etkisi 1732 ton PM10 eşdeğeri olarak hesaplanmıştır.

Yaşamımızdaki yeri hızla büyüyen elektrikli ve elektronik cihazlar, kısa sürelerde kullanım ömürlerinin sonuna gelmekte ve çözülmeyi bekleyen bir e-atık sorunu ortaya çıkarmaktadırlar. E-atıklar, içerdikleri tehlikeli bileşenler nedeniyle, uygun yönetilmediklerinde çevre ve insan sağlığına tehlikeler sunabilmektedir. Uygun yönetildiklerinde ise içerdikleri bakır, gümüş, altın, paladyum ve benzeri değerli metaller, cam, plastik gibi geri kazanılabilir bileşenler, ekonomiye geri kazandırılabilmektedir. 2014 yılında yapılan bir araştırmaya göre, dünyadaki e-atık kütlesi 52 milyar $ düzeyinde potansiyel bir kaynak oluşturmaktadır; ancak bu e-atığın yalnızca %16’sı uygun bir şekilde geri kazanılmıştır.Ülkemizde uygun bir e-atık yönetimi yapabilmek için öncelikle e-atık miktarının ve kişilerin atık oluşturma davranışlarının bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Bursa’da evlerde kullanılan elektrikli ve elektronik ürünlerin miktarı, niteliği ve kişi başına düşen e-atık üretim potansiyeli araştırılmıştır. Bursa ili içerisinde, gelir düzeyi farklı olan 31 aileyi (100 kişiyi) kapsayan bir anket uygulaması yapılmıştır. Kişilerin ürün kullanımını, ürün değiştirme davranışlarını ve oluşan e-atıklarını nasıl yönettiklerini araştıran anket çalışmasında, özellikle lamba (floresan ve diğer) kullanımının diğer ürünlere kıyasla daha yüksek olduğu, cihaz açısından bakıldığında ise en yüksek oranların cep telefonuna ait olduğu görülmüştür. Cep telefonlarının e-atık haline geldiğinde, %60 oranında atılmayıp evde tutulduğu görülmüştür. Çalışmada, seçilmiş elektrikli ve elektronik cihazların atık oluşturma potansiyeli kişi başına 8,14 kg/ yıl olarak belirlenmiştir.

Bu çalışmada, ultrasonik ön işlemin (dezentegrasyon) otomotiv endüstrisinden kaynaklanan su bazlı boya çamuru üzerindeki etkileri, pH, toplam organik karbon (TOC), çözünmüş kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) ve nem kaybı parametreleri izlenerek incelenmiştir. Ultrasonik dezentegrasyon süresinin ve şiddetinin izlenen parametreler üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmada, ultrasonik dezentegrasyonun boya çamurunun pH, TOC, KOİ ve nem kaybı değerlerini artırdığı görülmüştür. Ancak, uygulanacak sonikasyon şiddeti ve süresinin planlanan atık yönetim modeline göre uygulanması gerektiği belirlenmiştir. Sonikasyon şiddetinin artması pH ve çözünmüş KOİ parametrelerinin seviyelerinin artmasına neden olurken, TOC ve nem kaybında azalmaya neden olmuştur. Benzer şekilde, sonikasyon süresi artınca pH’ın ve çözünmüş KOİ’nin arttığı, TOC ve nem kaybının azaldığı görülmüştür.