Search

Η ψυχολογική θεωρία και έρευνα στην σχολική βία και στον εκφοβισμό έχει συνδέσειτο προφίλ του θύματος με χαρακτηριστικά ευαλωτότητας και την έλλειψη όποιας αντίδρασης, χωρίς συχνά να γίνεται λόγος για εναλλακτικές κατασκευές της ταυτότητας του θύματος. Αυτή η γραμμή έρευνας προσεγγίζει τα θύματα ως άτομα που ανήκουν σε ομάδες χαμηλού κύρους και συνεπώς που κατέχουν μία λιγότερο κυρίαρχη θέση στην ομάδα συνομηλίκων. Ενώ η κοινωνιο-ψυχολογική έρευνα που βασίζεται στη θεώρηση της κοινωνικής ταυτότητας υποστηρίζει πως οι νέοι που θυματοποιούνται μπορεί να επενδύουν σε μία κοινή ταυτότητα, το παρόν άρθρο συζητά πώς οι νέοι στις καθημερινές αλληλεπιδράσεις τους μπορεί να απομακρύνονται από τη θέση του αδύναμου θύματος. Σκοπός της παρούσας μελέτηςείναι να αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζεται η ταυτότητα του θύματοςστον λόγο των νέων για τον εκφοβισμό και την βία. Για την ανάλυση των δεδομένων, χρησιμοποιούνται έννοιες/εργαλεία της λογο-ψυχολογίας και της ρητορικής ψυχολογίας. Ενώ αναδείχτηκαν ορισμένα διλήμματα θυματοποίησης, βασικό μέλημα των συμμετεχόντων/ουσών ήταν να μην τοποθετηθούν οι ίδιοι/-ες ως θύματα. Ηταυτότητα του θύματος συχνά συνδεόταν με την απουσία αυτενέργειας και με την ήπια προκλητικότητα. Oι θύτες συχνά αξιολογούνταν ως παράλογα επιθετικά άτομα, ωστόσο σε άλλες περιπτώσεις οι συμμετέχοντες/-ουσες τόνιζαν την προκλητικότητα του θύματος ή την υπερβολική του παθητικότητα., Psychological theory and research on school violence and bullying have interlinkedthe victim's profile to vulnerability and irresponsiveness, without alternative constructions of victim's identity being discussed. This strand of research approaches victims as members of low-status groups, and thus as statedly holdinga less dominant position among their peers. While social-psychological research drawing on social identity approach has argued that young people who are victimized are likely to build up on a common identity, the present paper discusses how young people in their everyday interactions may be distanced from the nonagentic identity of victim. The purpose of the present study is to analyze how the victim's identity is constructed in young people's interactions regarding bullying and violence. To analyze the data, concepts/tools drawing on discursive psychology and rhetorical psychology are used. Victimhood dilemmas arose in lay interaction, with the main concern of young people being not to be self-positioned as victims. The victim's identity was often related to a lack of agency or even to slight provocativeness. While the perpetrators were very often constructed as irrationally aggressive people, in other cases, the participants were mainly referred to the victim's provocativeness or excessive passivity to justify the persistence of victimizing acts.