Search

De landbouw staat voor grote uitdagingen. Maatschappelijke thema’s als stikstofproblematiek, verlies van biodiversiteit, en het behoud en herstel van het landschap hebben invloed op de bedrijfsvoering. Het beperken van opwarming van de aarde en het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering zullen de hele samenleving sterk beïnvloeden. De noodzakelijke verduurzaming biedt de landbouw ook kansen. Naast veevoer en voedsel zal de landbouw steeds meer biogrondstoffen gaan produceren; in een vitaal platteland zullen daarnaast andere functies een verdienmodel gaan bieden voor landbouwbedrijven. Deze publicatie toont een breed scala aan perspectieven en innovaties, die ondernemers kunnen helpen bij het bepalen van de toekomstrichting van hun bedrijf. Bijvoorbeeld door andere verdienmodellen te combineren met de huidige bedrijfsvoering, zoals de opwekking van duurzame energie.

De transitie in de landbouw naar bijvoorbeeld kringlooplandbouw of andere vormen van duurzame landbouw komt traag op gang. Dat blijkt uit vijf jaar onderzoek van Wageningen Economic Research naar hoe deze transitie op een verantwoorde manier kan plaatsvinden. Het is bijvoorbeeld belangrijk om boeren te helpen de risico's van omschakeling af te dekken. Maar ook het Ministerie van LNV kan pioniers veel meer ondersteunen. Om de landbouwsector te helpen de transitie te maken, is het ook noodzakelijk om een ​​orgaan te creëren dat de kloof tussen de landbouwsector en het beleid overbrugt., The transition in agriculture to, for example, circular agriculture or other forms of sustainable agriculture is getting off to a slow start. This is evident from five years of research by Wageningen Economic Research into how this transition can take place in a responsible manner. For example, it is important to help farmers from covering the risks of conversion. But also, the Ministry of LNV can support pioneers much more. To help the farming sector make the transition, it is also necessary to create a body that bridges the gap between the farming sector and policy.

Gedeputeerde Staten van Utrecht willen 2 miljoen euro investeren in de Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw. De eerste pilots zijn al geweest. Landbouwgedeputeerde Mirjam Sterk (CDA) en LTO Noordregiovoorzitter Jeroen van Wijk vertellen hoe deze monitor eruit gaat zien. 'Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw kan jaarlijks zo'n 2.400 euro opbrengen'.

In oktober 2023 heeft CLM een interactieve bijeenkomst met provincies georganiseerd over het thema “Samenwerking en weerstand rond verduurzaming van de landbouw”. Deze bijeenkomst leverde boeiende inzichten die kunnen helpen bij de transitie in het landelijk gebied. Op verzoek van het Regiebureau Transitie Landelijk Gebied (RTLG) van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft CLM de inzichten verwerkt in deze paper.

De mestproblematiek stemt demissionair landbouwminister Piet Adema somber. Desondanks is hij positief over het toekomstperspectief van de land- en tuinbouw. ‘Met een duurzame landbouw hebben we de wereld heel veel te bieden’, zo houdt Adema de studenten van Aeres Hogeschool Dronten maandag voor. Hij is er te gast voor de opnames van het Nieuwe Oogst tv-programma College Boer.

Op 18 januari vond ons 3e symposium plaats: ‘Het Symposium: Versnellingsagenda Emissiearme Landbouw’. Er kwamen 400 mensen bij elkaar voor de inzet van veelbelovende (nieuwe) oplossingen voor de verduurzaming van de veehouderij en landbouw.

De Versnellingsaanpak Emissiearme Landbouw (kort: Versnellingsaanpak) is een activiteit van het samenwerkingsverband van (Zand)provincies en veehouderijsectoren (kort: samenwerkingsverband). Deze Versnellingsaanpak is in 2023 opgestart met als doel innovatietrajecten op basis van nieuwe combinaties van technieken en managementmaatregelen gericht op verduurzaming van de veehouderij te versnellen. Daartoe worden ontwikkelde innovaties langs de meetlat gelegd van vier criteria: technisch haalbaar, versterking van het verdienvermogen, juridisch geborgd en aandacht voor maatschappelijk draagvlak. Het samenwerkingsverband werkt nauw samen met het Rijk en het nieuwe Regieorgaan Versnellen Emissiereductie Mest en Stallen (kort: ‘Regieorgaan’). Vanaf 2024 zijn de overige zes provincies (met klei- en veen/weidegronden) aangesloten bij de Versnellingsaanpak. Ook zal de samenwerking worden uitgebreid naar de plantaardige sectoren, zodat ook innovaties in de akkerbouw en vollegrondstuinbouw kunnen worden meegenomen, waar het gaat om het beter benutten van mestproducten uit de veehouderij. In maart 2023 is de te volgen koers (doelstellingen, vier programmalijnen) vastgesteld door de zandprovincies, de sectoren en het Ministerie van LNV. De Koers is NIET gewijzigd. Deze notitie geeft een overzicht van de huidige stand van zaken.

Deze studie is een achtergrondrapport in het kader van de verkenningen naar de toekomst van de landbouw en natuur in Nederland die het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) uitbrengt. Hierin verkennen we, op basis van informatie uit literatuur, modellen en kennis van experts, welke externe ontwikkelingen van belang zijn bij het maken van toekomstverkenningen voor de natuur en de landbouw gezien de invloed die van deze ontwikkelingen uitgaat. Voor zowel beleidsplannen ten aanzien van de verduurzaming van de landbouw als die voor natuurherstel is het belangrijk rekening te houden met externe invloeden. Daarnaast ontwikkelen we een methode om systematisch het samenspel van de directe en indirecte invloeden te analyseren en om te zetten in scenario’s van externe ontwikkelingen. Deze methode is een aanvulling op de huidige methode die kennisinstellingen gebruiken bij het maken van dergelijke scenario’s.

Op meer dan 50% van de landgrond in Drenthe worden gewassen, voor zowel melkveehouderij en akkerbouw, verbouwd. Door onderling land te ruilen werken beide sectoren samen een aan meerjarige ruime gewasrotatie. Dit ruilsysteem biedt veel kansen voor klimaat, stikstof en water. In deze werkbank leggen we uit hoe dat werkt. Hoe de provincie Drenthe hier mee om gaat in het project ‘Duurzaam Boeren Drenthe’ én hoe dit zich verhoudt tot het huidige en toekomstige GLB. Deze werkbank wordt verzorgd door Giske Warringa, melkveehoudster en pilotleider van PAVEx Pilot Drenthe. Deze presentatie is onderdeel van bijeenkomst "Groenblauwe diensten als potentieel verdienmodel voor landbouw en natuur", de derde Werkplaats Netwerk Platteland op donderdag 30 mei 2024 in Wildlands in Emmen.

Bloemrijke akkerranden, natuurlijke begrazing of het aanleggen van beekjes voor de afvoer van regenwater: het zijn voorbeelden van zogenaamde groenblauwe diensten. Deze diensten zijn belangrijk voor het behoud van biodiversiteit en het tegengaan van de effecten van klimaatverandering. Het nadeel: ze kosten geld en leveren niet direct iets op. Gelukkig zijn er subsidieregelingen waar boeren gebruik van kunnen maken om toch deze diensten te leveren. Maar hoe kunnen we deze groen-blauwe diensten verwerken in een toekomstbestendig verdienmodel? Dit is een podcast van de regieorganisatie GLB, gemaakt op de Werkplaats ‘Groenblauwe diensten als (potentieel) verdienmodel’. Met o.a. WUR-onderzoeker Roel Jongeneel. (15:50 min.)

Why are European food systems stuck in a pattern of producing large quantities of food while greatly contributing to today’s environmental and social problems? And what can farmers, businesses, and governments do to get these systems “unstuck” and onto a more sustainable path? These questions lie at the heart of this thesis, which analyzes the potential transformation of the Dutch agricultural sector. The Netherlands is emblematic of Northwestern Europe’s farming sectors: the country produces large volumes of agricultural commodities, but per hectare of farmland it has the highest environmental pressure in the EU. By analyzing the context in which farmers work and transform their operations towards sustainability, we identify knowledge-related, sociocultural, economic, and regulatory types of lock-in that prevent a system-wide transformation. To overcome these types of lock-in, society must turn away from the persistent underlying paradigm of growth, resource extraction, and control over nature. The seeds of such a reorientation can be seen in the bottom-up transformations of individual farmers and regional initiatives. At the farm level, personal characteristics like risk appetite, open-mindedness, reflective ability, and sociability with peers are instrumental in overcoming structural barriers. At the regional level, we observed some signs of bottom-up reorientation through the facilitated redesign of a farm in collaboration with the farm’s stakeholders. On the national level, a clear and unambiguous vision, structural policies to level the playing field for farmers, and transition funds are needed to support the transformation.

This brochure shares the latest best practices from entrepreneurs and insights and lessons learnt from public authorities and knowledge institutes from the Netherlands on a circular transition of the agrifood and biomass sector. Dutch farming, horticulture and fishing sectors are renowned worldwide for producing good-quality food that is safe and affordable. We want to strengthen the link between nature and agriculture and improve farmers’ economic situation in the world. Our goal is to provide healthy, safe and tasty food for 9 billion people within the boundaries of the planet and that can only happen if we work together at the international level. The authors, a public-private and knowledge coalition consisting of Holland Circular Hotspot, The Netherlands Enterprise Agency (RVO), Food Valley, The Netherlands Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality (LNV), the Ministry Infrastructure and Watermanagement (IenW), and Research and the Topsector Agri & Food want to stimulate cooperation at the international level and exploit potential synergies and partnerships between government, knowledge institutions, and businesses. In this publication we point out that the current global agrifood challenges offer unique innovation opportunities , we present the case of The Netherlands and its vision on transitioning to a circular agriculture system (chapter 1). Chapter 2 and 3 show the solutions landscape. Chapter 2 has the focus on the production side of the food system and implementation in the agrifood sector. Whereas chapter 3 shows the opportunities for biomass application in bioproducts and materials. Throughout the brochure we provide inspiration with clear examples of best practices from the beginning to the end of the value chain. We share a number of Future Visions in chapter 4 and aim to stimulate debate by presenting an action agenda for various stakeholders in chapter 5. By publishing this brochure, the authors aim not lecture but share views as well as stimu

Met deze vernieuwde Kennis- en Innovatieagenda Landbouw-WaterVoedsel (KIA LWV) voor de jaren 2024-2027 wordt voortgebouwd op de agenda van de afgelopen periode. Het is 1 van de 8 KIA’s van het missiegedreven innovatiebeleid. Dit beleid is in 2019 geïnitieerd als aanvulling op het topsectorbeleid en gaat met deze vernieuwde agenda nu de tweede periode in. Gezond voedsel, voldoende geschikt water, waterveiligheid en een gezonde leefomgeving zijn eerste levensbehoeften. Mondiaal en in Nederland staat de beschikbaarheid van deze behoeften onder druk. De nieuwe agenda brengt partijen en uitdagingen in dit thema dichter bij elkaar, want juist in de oplossingen voor deze uitdagingen schuilen de toekomstige economische kansen voor de sectoren. De drie topsectoren Agri&Food, Tuinbouw&Uitgangsmaterialen en Water&Maritiem zijn uitstekend gepositioneerd om deze kansen, ook internationaal, te pakken.

Willeke Weewer, adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies legt uit hoe regeneratieve landbouwmethoden kunnen bijdragen aan effectieve plaagbestrijding zonder schadelijke chemicaliën.

Sytze Waltje, projectaccountmanager bij DLV Advies, geeft in deze video inzicht in de principes en doelstellingen van regeneratieve landbouw.

Ontdek hoe het zaaien van kruiden langs bufferstroken financieel voordeel kan opleveren onder het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). In deze video vertelt Edith Finke, adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies, over de ecologische én economische voordelen van deze duurzame aanpak.

Willeke Weewer, adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies gaat in gesprek met Kees Stam. Hij praat ons bij over hoe Bokashi, goed gefermenteerd organisch materiaal, de bodem voedt en activeert op een duurzame manier.

Willeke Weewer, adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies gaat in gesprek met Roel Havinga die uitlegt waarom het begrijpen van bodemstructuren en -gezondheid essentieel is voor regeneratieve landbouw.

Door de bedrijfsvoering te verduurzamen, kunnen boeren bijdragen aan het realiseren van doelen op het gebied van klimaat, milieu en biodiversiteit. Duidelijke doelen en ecologische kaders kunnen deze uitdaging behapbaar maken. Een systeem van kritische prestatieindicatoren (KPI’s) voor kringlooplandbouw kan hierbij helpen. Er zijn vele mogelijke toepassingen van de KPI-K-systematiek in de praktijk denkbaar. In een reeks factsheets worden deze toepassingen voor het waarderen van duurzaamheidsprestaties met KPI’s verkend, met als de doel de potentiële gebruikers van KPI’s inzicht te verschaffen in de mogelijkheden die KPI’s bieden. In deze factsheet worden toepassingsmogelijkheden voor marktpartijen verkend. Uitgebreidere informatie over de KPI-K-systematiek, waaronder waarom deze wordt ontwikkeld, hoe KPI’s werken en hoe ze kunnen worden geborgd, is te vinden in de notitie Toepassing van kritische prestatie-indicatoren voor de landbouw. Private partijen (ketenpartijen, financiers, etc.) kunnen op verschillende manieren bijdragen aan de verduurzaming van de landbouw, bijvoorbeeld door boeren te belonen voor betere duurzaamheidsprestaties. De boer wordt dan niet alleen beloond voor het leveren van landbouwproducten zoals gewassen, zuivel en vlees, maar ook voor duurzaamheidsprestaties, bijvoorbeeld in de vorm van betere waterkwaliteit, aanleg van landschapselementen (bosjes en bomen), reductie in broeikasgasemissies, meer biodiversiteit en verbeterd dierenwelzijn.

Deze poster beantwoordt de vraag: "Hoe kan strokenteelt ingezet worden bij een duurzame bollenteelt?” Deze vraag is gekozen tijdens een GreenportLIVE bijeenkomst door deelnemers uit de bollenstreek in Zuid-Holland.

In samenwerking met haar leden ontwikkelde BO Akkerbouw het perspectief 'Ruimte voor de Nieuwe Akker! - Perspectief van de Nederlandse akkerbouw'. Zeven richtingen geven invulling aan het perspectief: duurzaam voedsel, eiwittransitie, biobased materialen, groene energie, circulaire samenleving, biodiversiteit & landschap en klimaatbestendige omgeving. Daarmee kan de sector blijven doen waar zij goed in is: waarde leveren van de akkers. In dit webinar - georganiseerd in samenwerking met Nieuwe Oogst - praten André Hoogendijk (directeur BO Akkerbouw), Tineke de Vries (voorzitter LTO-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente), Hans Meeuwis (CEO Royal Cosun) hierover. Wat zien we? Wat gebeurt er? Waar zetten we op in? Wat kunnen we nu doen en wat is hiervoor nodig? Een inspirerende blik op de toekomst met een praktische insteek. Dit is er nu nodig en dit gaan we nu doen!

Negen melkveehouders uit het Overijsselse Baarlo voerden een eerste verkenning uit om in hun polder de stikstofdepositie te verminderen, bodemdaling tegen te gaan, de CO2-uitstoot te verlagen en de natuur en biodiversiteit ruimte te geven. Of het totale plan haalbaar is, moet nog blijken. 'Ook de overheid moet flexibel en creatief worden.'

LTO Nederland, Rabobank en BoerenNatuur zien een stagnering in de omschakeling naar een meer duurzame landbouw. Dit staat haaks op het overheidsbeleid. Veehouders investeren niet of nauwelijks in duurzamere staloplossingen. Akkerbouwers steken nu ook geen geld in bijvoorbeeld duurzamere gewasbeschermingstechnieken. Rabobank ziet dat het aantal financieringsaanvragen voor investeringen al geruime tijd stilligt. Tegelijk zijn financiers ook terughoudend geworden. De reden is het onzekere overheidsbeleid waardoor de hele sector niet weet waar ze aan toe is. Een interview met Sjaak van der Tak, scheidend voorzitter van LTO Nederland.

De Nederlandse startup Alloptimal brengt een mestverwerkingssysteem op de markt waarmee veehouders hun CO2- en stikstofuitstoot kunnen verminderen. Tegelijkertijd kunnen ze geld verdienen door hun mest te verwerken tot biogas, groene stroom en natuurlijke meststoffen die ze kunnen verkopen.

Wouter en Tim Mertens runnen samen met hun ouders een gesloten varkensbedrijf met 450 zeugen in de regio Hoogstraten. Door “steeds veranderende wetgeving”, wat het boeren steeds complexer maakt, is de tijd volgens de ondernemers rijp om hun activiteiten te verbreden. Drie maanden geleden startten zij met de insectenteelt op een voormalig vleesveebedrijf waarvan ze de loodsen ombouwden tot teeltkamers. Het kersverse insectenbedrijf was vorige week gastheer van een informatiemiddag over de insectenteelt. Onderzoeksinstellingen zien meer interesse onder landbouwers die in de duurzame insectenteelt op termijn een aanvullende landbouwactiviteit zien

Op de Friese boerderij de Nije Mieden is een proef gestart met het telen van lisdodde. Deze vorm van natte teelt, ofwel paludicultuur, kan een belangrijke vorm van duurzame landbouw worden. Op de tot voor kort ontwaterde veenweide is het waterpeil verhoogd; iedereen die het weiland op wil krijgt natte voeten. Het is een flinke opschaling van de huidige praktijkproeven met lisdoddeteelt.

De toekomst van de Nederlandse landbouw is duurzaam. Maar hoe ziet die eruit? In deze aflevering van Natuurgedreven vertellen de mensen van Vrienden van Velhorst hun verhaal.​ Filmmaker Jasper Spanjaart ging voor het Wereld Natuur Fonds langs bij vier Nederlandse boeren die eiwitrijke gewassen verbouwen. Wat drijft deze ondernemers? En hoe zien zij het voedselsysteem van de toekomst?

Hoe kan de aarde in 2050 voldoende proteïne produceren om 10,5 miljard mensen te voeden? Meer koeien, varkens, kippen en ander vee houden kan het klimaat niet aan. Laat staan het oerwoud. Wellicht kan een miljarden jaren oude micro-alg de redding zijn. Je kunt er burgers, worstjes en kaas van maken met nauwelijks CO2-uitstoot en landgebruik. De Universiteit Wageningen (WUR) en het Zwitsers-Nederlands bedrijf Alver geloven er in.

2023 was een goed jaar voor de Coloradokever, voor akkerbouwers is dat minder goed nieuws. WUR-onderzoeker Koen Klompe vertelt in deze video waarom dat zo is en wat je tegen overlast van de Coloradokever kunt doen. Voor Boer van de Toekomst maken we video’s over vernieuwende en interessante ontdekkingen/werkwijzen in de landbouw. Gefilmd op het fieldlab van Boerderij van de Toekomst en bedoeld om boeren te inspireren en hun kennis te verbreden. Boerderij van de toekomst en Deltaplan Agrarisch waterbeheer, 2023 (Fieldlab BvdT Lelystad) Koen Klompe (WUR).

In Overijssel liggen verschillende Natura 2000-gebieden. De beleidsdoelen voor deze Natura 2000-gebieden hebben gevolgen voor de agrariërs in en om het gebied. De onduidelijkheden en onzekerheden rond het beleid worden door veel agrariërs als bedreigend ervaren, vanwege het ontbreken van toekomstperspectief. Met dit onderwerp hebben de drie Agrarische Natuur Collectieven in Overijssel van 2021 tot en met 2023 de GLB-pilot “Boeren binnen en nabij Natura 2000-gebieden in Overijssel” uitgevoerd. Hierbij is samen met deelnemende agrariërs en enkele riettelers verkend hoe de (agrarische) bedrijven rondom drie Natura 2000-gebieden kunnen bijdragen aan maatschappelijke doelen en welk effect dat heeft op agrarische bedrijfsvoering. Ruim twee jaar na de start van de pilot kan de balans worden opgemaakt. Hieronder staan de aanbevelingen uit deze pilot, gericht aan overheden die aan de slag gaan met gebiedsprocessen.

In regio Foodvalley werken ondernemers, overheden, onderwijs- en kennisinstellingen samen aan een gezonde en duurzame regio waar mensen graag wonen en werken. Landbouw is de drager van de Foodvalley. Er komen op dit moment tal van opgaven op de Nederlandse landbouw af, waaronder op het gebied van klimaat, bodem, water en landschap. In dit rapport bespreken we de belangrijkste opgaven voor de Foodvalley en presenteren we kansrijke natuurinclusieve maatregelen die kunnen bijdragen aan deze gebiedsdoelen. Daarnaast bespreken we welke aanpassingen er eventueel nodig zijn om boeren in staat te stellen die maatschappelijke bijdrage te realiseren.

De Veenbeweiders is een samenwerking tussen Wij.land en drie boerderijen: De Beekhoeve, De Eenzaamheid en de Groene Griffioen. Deze melkveebedrijven hebben al vergaande stappen genomen in het duurzaam maken van het bedrijf, en het opzetten van nieuwe verdienmodellen. Om andere boeren te inspireren gaan deze melkveehouders hun kennis en ervaring delen als demonstratiebedrijf.

Let's talk about transition! Bij de Wageningen Universiteit loopt sinds 2019 het onderzoeksproject Changing Together, waaraan 34 initiatieven meedoen die de transitie willen versnellen naar een circulaire bio-economie, een economie die gebaseerd is op hernieuwbare grondstoffen en waarin kringlopen zoveel mogelijk worden gesloten. Eén zo’n initiatief kan niet het hele systeem veranderen, maar verschillende initiatieven samen kunnen dit wel. In het onderzoeksproject Changing Together werken onderzoekers samen met de praktijk om te leren wat ervoor zorgt dat een initiatief nog duurzamer wordt, krachtiger, zich verder verbreedt of zich juist verspreidt. In deze eerste aflevering nemen we een kijkje bij de Kwatrijnstal in Kaatsheuvel, aan de rand van de Loonse en Drunense Duinen. De Kwatrijn is een innovatieve en energieneutrale melkveestal voor ongeveer 70 Jerseykoeien, met een hoog dierenwelzijn, lage ammoniakemissies die ook nog eens heel mooi is ingepast in het landschap. Wat de stal vooral uniek maakt is een vloer die urine en vaste mest gescheiden afvoert. Dit gebeurt in veel reguliere veehouderijen niet en juist dat samenkomen van urine en vaste mest zorgt voor veel uitstoot van ammoniak. Over dit concept en hoe het nog sterker en duurzamer kan, praat Sandra van Kampen met Sjaak Sprangers, melkveehouder, en met Daniel Puente Rodrigues, onderzoeker bij de Wageningen Universiteit.

“Appelman Vegetables is hét bedrijf dat kennis kan delen” vertelt Ulko, netwerkbegeleider van het demobedrijf. “Doorgaans is een koolbedrijf gespecialiseerd in of bloemkool of broccoli, of sluitkool of spruiten. Op dit bedrijf doen we het anders, en worden broccoli, sluitkool en bloemkool gecombineerd geteeld.”

Het uitgangspunt van het melkveebedrijf IJsselvallei is om samen met de natuur te werken en om een duurzaam natuurinclusief verdienmodel te optimaliseren. Als demobedrijf IJsselvallei hoopt Jan Willem een inspiratiebron te zijn voor andere gangbare collega’s die ook richting een natuurinclusief bedrijfsmodel bewegen.

Boerderij De Groene Griffioen is een bedrijf dat veel zaken net iets anders aanpakt. Idealistische ondernemers Wendela en Boy Griffioen hebben er vanaf 2009 alles aan gedaan om op het bedrijf boer en burger dichter bij elkaar te brengen, kringlopen beter te sluiten en een verdienmodel te creëren van hun duurzame manier van ondernemen.

Pieter en Marcel Lucassen zijn derde generatie agrariërs op hun bedrijf in Afferden. Ze zijn al jaren bezig met het verduurzamen van de bedrijfsvoering. “Ik ben op een hele andere manier naar de bodem gaan kijken.”

De wereld verandert, dus Royal Cosun ook. De 125-jarige agrarische coöperatie met ruim 8.000 telers van oeroude gewassen als suikerbieten, aardappelen en cichorei ziet, naast de productie van voeding en groen gas ook toekomst in de ontwikkeling van hoogwaardige en klimaatvriendelijke biobased materialen. “Wij geloven dat we nog veel meer uit planten kunnen halen.”

“Betrouwbare data, waar onze collega’s op kunnen bouwen”. Daar werken Els en Gerard Uijterlinde dagelijks aan op hun melkveehouderij in Twente. Op het bedrijf werkt het ondernemende stel aan iets wat in de volksmond ‘wetenschapsboeren’ genoemd kan worden.

Een gangbaar melkveebedrijf dat zich concentreert op duurzaam ondernemen in combinatie met een goed verdienmodel. Hans Vetketel heeft al eens plaats moeten maken voor natuur- en industriële doeleinden en runt nu zijn bedrijf met 100 melkkoeien in Koekange.

Al lang voordat Jan Pieter en Margaretha van Tilburg demobedrijf werden, waren zij zeer actief bezig met verduurzaming op hun bedrijf. Het stel woont samen met hun drie kinderen op het gemengde bedrijf in het Groningse dorpje Hellum. Hier melken zij 140 melkkoeien, huisvesten ze 80 stuks jongvee en telen zij voederbieten, tarwe, winterveldbonen en zetmeelaardappelen.

Al 5 generaties lang worden er koeien gemolken op het bedrijf van Peter in Foxwolde. Vroeger werd dit werk uitgevoerd door boeren, vandaag de dag door een voedselproducerend natuurbeheerder, zoals Peter zichzelf gekscherend noemt. Samen met zijn vrouw Marieke, twee kinderen wonen en werken ze op het bedrijf in noordoost Drenthe.

Collega-boeren helpen met het ontwikkelen van een toekomstbestendig bedrijf door minder afhankelijk te zijn van externe inputs. Dat hoopt Hendrik Luth als demonstratiebedrijf de komende jaren te realiseren.

Campus Almkerk is geen conventioneel landbouwbedrijf, maar houdt zich sinds de oprichting in 2016 volledig bezig met het toepassen van duurzame landbouwprincipes. In het gebruik van Pixelfarming als teeltsysteem met behulp van slimme software en robotica is Campus Almkerk een absolute voorloper.