Search

Uvod: Primena modernih aparata za anesteziju sa naprednim monitoringom i nove generacije inhalacionih anestetika omogućili su uvođenje novije tehnike inhalacione anestezije - anestezije niskog protoka. Anestezija niskog protoka se definiše kao inhalaciona anesteziološka tehnika koja se izvodi putem kružnog sistema sa protokom svežeg gasa koji je značajno niži od minutnog volumena. Zbog specifičnosti ove tehnike anestezije, monitoring je esencijalan za sigurno izvođenje anestezije niskog protoka. Anestezija niskog protoka ima značajne prednosti u odnosu na anesteziju visokog protoka. Pre svega, to su pozitivni efekti na plućnu funkciju, kao i ekonomske i ekološke prednosti. Mogući nedostaci ove tehnike nastaju kao posledica neadekvatnog izvođenja anestezije niskim protokom, a uključuju: hipoksiju, preveliku ili nedovoljnu koncentraciju inhalacionog anestetika što dovodi do neadekvatne dubine anestezije, hiperkapniju i moguću akumulaciju endogenih, potencijalno toksičnih gasova. Održavanje hemodinamske stabilnosti tokom anestezije je od velike važnosti, iz razloga što povećava sigurnost tokom anestezije i smanjuje učestalost postoperativnih komplikacija. Ne manje značajni su i vreme i kvalitet oporavka bolesnika nakon anestezije, koji mogu uticati na dužinu boravka u bolnici, kao i na učestalost postoperativnih komplikacija. Materijal i metode: Studija je bila prospektivna, randomizovana, obuhvatila je ukupno 100 bolesnika oba pola, starosti od 18 do 70 godina, koji su se podvrgli laparoskopskoj operaciji žučne kese. Bolesnici su svrstani u dve grupe, grupa N (n=50 bolesnika) gde je bila primenjena anestezija niskim protokom (1 l/min), i grupa V (n=50 bolesnika) gde je bila primenjena anestezija visokim protokom (4 l/min). Analizirani su i upoređivani opšti (demografski) parametri, hemodinamski parametri, respiratorni i parametri vezani za oporavak bolesnika nakon anestezije. Cilj: Uporediti broj bolesnika kod kojih je evidentirana hemodinamska nestabilnost tokom anestezije i neposrednog postoperativnog oporavka, uporediti vreme neposrednog postoperativnog oporavka i uporediti ukupnu potrošnju sevoflurana tokom anestezije kod bolesnika kod kojih je primenjena anestezija niskog i visokog protoka za laparoskopsku operaciju žučne kese. Rezultati: Kada posmatramo intraoperativne hemodinamske parametre, ni u jednom momentu merenja ne postoji statistički značajna razlika u vrednostima parametara između grupe N i grupe V (p >0,05). Prosečne vrednosti hemodinamskih parametara bile su u referentnim granicama. U sklopu intraoperativne hemodinamske nestabilnosti, kada posmatramo intraoperativnu hipotenziju i hipertenziju, nema statistički značajne razlike u distribuciji bolesnka sa hipotenzijom i hipertenzijom između posmatranih grupa (p>0,05). Što se tiče postoperativnih hemodinamskih parametara, ni u jednom od posmatranih trenutaka merenja ne postoji statistički značajna razlika u vrednostima parametara između dve posmatrane grupe (p >0,05). Što se tiče postoperativne hemodinamske nestabilnosti, kada posmatramo postoperativnu hipotenziju, ona se javila kod nekoliko bolesnika u obe ispitivane grupe. Nema statistički značajne razlike u distribuciji bolesnika sa postoperativnom hipotenzijom između posmatranih grupa. Postoperativna hipertenzija je bila prisutna kod manjeg broja bolesnika u grupi N u odnosu na grupu V u svim momentima merenja, ali nije bilo statistički značajne razlike u distribuciji bolesnika sa postoperativnom hipertenzijom između posmatranih grupa. Kada posmatramo prosečno vreme oporavka bolesnika po grupama, ne postoji statistički značajna razlika u vrednostima posmatranih parametara između bolesnika u grupi N i V. Prosečna potrošnja sevoflurana u grupi N bila je 0,3114 g/min, a u grupi V 0,8016 g/min. Man-Vitnijevim U testom pokazano je da pacijenti iz grupe V imaju statistički značajno veću potrošnju sevoflurana u odnosu na bolesnike u grupi N (U=0,000; p=0,000). Zaključak: Nema statistički značajne razlike u broju bolesnika kod kojih je evidentirana hemodinamska nestabilnost tokom anestezije i neposrednog postoperativnog oporavka pri primeni anestezije niskog protoka i primeni anestezije visokog protoka za laparoskopsku operaciju žučne kese. Nema statistički značajne razlike u vremenu neposrednog postoperativnog oporavka između ispitivanih grupa. Ukupna potrošnja sevoflurana tokom anestezije je statistički značajno manja kod pacijenata kod kojih je primenjena anestezija niskog protoka u odnosu na pacijente kod kojih je primenjena anestezija visokog protoka za laparoskopsku operaciju žučne kese. Anestezija niskog protoka je, uz primenu adekvatnog monitoringa, sigurna tehnika anestezije kojom se obezbeđuje zadovoljavajuća hemodinamska stabilnost i kvalitet oporavka bolesnika koji se podvrgavaju laparoskopskoj operaciji žučne kese. Introduction: The use of modern anesthesia devices with complex monitoring and new generations of inhalation anesthetics have enabled the introduction of a more advanced technique of inhalation anesthesia – low flow anesthesia. Low flow anesthesia is an inhalation anesthesia technique performed through fresh gas flow circuit system significantly lower than the minute volume. Due to the specifics of this anesthesia technique, monitoring is essential for the safe performance of low flow anesthesia. Low flow anesthesia has significant advantages over high flow anesthesia. First of all, due to its positive effects on pulmonary function, as well as economic and ecological benefits. Possible disadvntages of this technique occur due to inadequate low flow anesthesia conduct, which includes the following: hypoxia, excessive or insufficient concentration of inhaled anesthetic leading to inadequate depth of anesthesia, hypercapnia and possible accumulation of endogenous, potentially toxic gases. Hemodynamic stability maintenance during anesthesia is of great importance, because it increases safety during anesthesia and reduces the incidence of postoperative complications. Time and quality of patient's recovery after anesthesia are of no less importance, which can also affect the length of hospital stay, as well as the frequency of postoperative complications. Material and methods: The study was prospective, comprising randomly allocated patients. It included a total of 100 patients of both sexes, aged 18 to 70 yearsd old, who underwent laparoscopic cholecystectomy. Patients were allocated in two groups, group N (n=50 patients) where low flow anesthesia (1 L/min) was administered, and group V (n=50 patients) where high flow anesthesia (4 L/min) was administered. General (demografic) parameters, hemodynamic, respiratory and the ones related to patient recovery, after anesthesia had been administered, were analyzed and compared. Objective: To compare the number of patients with hemodynamic instability during anesthesia and immediate postoperative recovery, to compare the immediate postoperative recovery time and toltal sevoflurane consumption during anesthesia in patients with low flow and high flow anesthesia for laparoscopic cholecystectomy. Results: When intraoperative hemodynamic parameters were taken into account, at any moment of measurement, there was no statistically significant difference found in the parameter values between group N and group V (p>0,05). The average values of hemodynamic parameters were within the refernce range. Within intraoperative hemodynamic instability, when we observed intraoperative hypotension and hypertension, there was no statistically significant difference found in the distribution of patients with hypotension and hypertension between the observed groups (p>0,05). In regard to postoperative hemodynamic parameters, there were no statistically significant difference found in the values of parameters between the two observed groups (p>0,05). Regarding the postoperative hemodynamic instability, when we observed the postoperative hypotension, it occurred in several patients in both study groups. There was no statistically significant difference found, in the distribution of patients with postoperative hypotension between the observed groups. Postoperative hypertension was present in a smaller number of patients in group N compared to group V, at all moments of measurement, but there was no statistically significant difference between the observed groups. When we observed the average recovery time, there was no statistically significant difference found in the values of the observed parameters between the patients in group N and V. The average consumption of sevoflurane in group N was 0,3114 g/min, and in group V 0,8016 g/min. The Mann-Whitney U test showed that the patients in group V had statistically significant higher consumption of sevoflurane in comparison to the patients in group N (U=0,000; p=0,000). Conclusion: There is no statistically significant difference found in the number of patients with recorded hemodynamic instability during anesthesia and immediate postoperative recovery process during the administration of low flow and high flow anesthesia for laparoscopic cholecystectomy. There is no statistically significant difference found in the time of immediate postoperative recovery between the examined groups. The total consumption of sevoflurane during anesthesia was statistically significant lower in the patients who underwent low flow anesthesia in comparison to the group of patients with high flow anesthesia administration for laparoscopic cholecystectomy. Low flow anesthesia administration, with the use of adequate monitoring, is a safe anesthesia technique that provides satisfactory hemodinamic stability and recovery quality with patients undergoing laparoscopic cholecystectomy.