Search

Aggressive and impulsive behaviors have shown sufficient genetic influences and high co-occurrence, thus the question is whether dispositions for these behaviors share unique genetic or environmental contributions. The aim of this research was to explore etiology of phenotypic relationships between aggressiveness and impulsiveness. More precisely, we tested which component of aggressiveness (affective, behavioral, or cognitive) shared the most underlying genetic and environmental influences with impulsiveness. There were applied Serbian adaptation of the Buss-Perry Aggression Questionnaire as a measure of three aggressiveness components, and Behavioral Activation System scale from the Revised Sensitivity Theory Questionnaire as a measure of impulsiveness, on a sample of 208 adult twin pairs (132 pairs were monozygotic). Results of a multivariate biometric method showed that the aggressiveness and impulsiveness could be explained by the common additive genetic (6% of impulsiveness and 16- 31% of aggressiveness components), and common non-shared environmental contributions (1% of impulsiveness and 11-47% of aggressiveness components), but those contributions were rather small. An affective component of aggressiveness (anger) showed the most genetic similarity with impulsiveness, indicating that the lack of anger and behavior regulation shared partially the same genetic basis. However, aggressiveness and impulsiveness contained a larger proportion of the specific genetic and environmental effects, which confirmed a distinction between these phenomena.

The need for a research and practical tool, such as a short, reliable, and valid personality assessment test, suggests researchers to create shortened versions of original instruments. Reinforcement sensitivity questionnaire (RSQ) was created in line with some basic premises of revised Reinforcement sensitivity theory, which proposes three motivational and emotional systems: Behavioral inhibition system (BIS), responsible for scanning environment for potential threats, Behavioral activation system (BAS), responsible for aproaching behavior, and the Fight/Flight/Freeze system (FFFS), responsible for behavior in the present threat. RSQ comprises five scales: BIS, BAS, Fight, Flight, and Freeze. The aim of this study was to develop a short version of RSQ, which would be beneficial to both research and practical purposes. Item response theory analyses were used for item selection. The study comprised two samples of participants, whereby Sample 1 (N = 837, 34.6% male, aged 18 - 82, M = 31.63, SD = 13.54) served as the derivation sample, while Sample 2 (818 participants, 43.6% male, 18-75 years, M = 29.65, SD = 12.52) served as validation sample. Factorial validity of the short RSQ was examined on both Sample 1 and Sample 2. Convergent and divergent validity of the short RSQ was examined using RST-PQ, Jackson-5, BIS/BAS scales, and Big Five Inventory. The results point to satisfactory internal consistency, factorial validity, and construct validity of the short RSQ, suggesting that it is an adequate measure for research settings or other contexts which require the use of short personality questionnaires.

Inteligencija i školsko postignuće, kao tesno vezani, ispitivani su zajedno od najranijih empirijskih istraživanja ovih konstrukata. Međutim, tek rezultati bihejvioralno-genetičkih studija pružaju potpunu sliku o faktorima koji utiču na inteligenciju i školski uspeh, specifikujući etiologiju njihovog odnosa. Osnovni cilj ovog istraživanja usmeren je na procenu genetskih i sredinskih faktora koji utiču na kovariranje među merom opšte intelektualne sposobnosti i osnovnoškolskog i srednjoškolskog uspeha. Istraživanje je obuhvatilo 340 parova blizanaca oba pola, od toga 168 monozigotnih i 172 dizigotna blizanca, u starosnoj dobi 18–44 godine. Udeo pojedinih izvora kovariranja između ispitivanih fenotipa testiran je multivarijantnim biometrijskim metodom. Uvid u fenotipske korelacije opšte intelektualne sposobnosti, uspeha u osnovnoj školi i uspeha u srednjoj, ukazuje da je reč o konstruktima koji međusobno umereno koreliraju (.33–.53). Opšti/zajednički genetski uticaj objašnjava najveći deo kovarijanse školskog uspeha (kako u osnovnoj, tako i u srednjoj školi) i opšte intelektualne sposobnosti, što govori u prilog pretpostavci da isti set gena određuje etiologiju individualnih razlika na ispitivanim varijablama. Objašnjenju korelacije između uspeha u osnovnoj i uspeha u srednjoj školi umereno doprinose i mere opšte/zajedničke deljene sredine. Pored nedeljenih sredinskih uticaja, ono što razlikuje ispitivane konstrukte jesu uticaji specifičnih genetskih faktora, koji su jedinstveni za svaki konstrukt.

The paper presents validation of the Reinforcement Sensitivity Questionnaire (RSQ), measuring the constructs of the Revised Reinforcement Sensitivity theory (RST). The research was conducted on a sample of 565 participants, using three measures of the constructs of the Revised Reinforcement Sensitivity Theory – the Behavioral Inhibition System/Behavioral Approach System (BIS/BAS) scale, Reinforcement Sensitivity Theory Personality Questionnaire (RST-PQ), and Reinforcement Sensitivity Questionnaire. The results of confirmatory factor analysis suggest good internal validity of the RSQ, while the results of principal components analysis show that the RSQ scales are significantly related to other RST measures.

U radu su prikazane tri studije čiji je cilj bio provera mernih svojstava simulacije Cattellovog upitnika 16PF, razvijene u okviru projekta 'International Personality Item Pool'. Rezultati prve studije, u kojoj je ovim upitnikom ispitano 447 ispitanika, ukazuju na prihvatljive koeficijente pouzdanosti većine skala, kao i na postojanje pet opštih faktora koji u izvesnoj meri odgovaraju Cattellovim pretpostavkama. Glavne razlike u odnosu na pretpostavljenu strukturu uočavaju se u oblasti interpersonalnih dimenzija. U okviru druge studije istraživane su korelacije rezultata na skalama IPIP 16PF sa opštim uspehom u školi i uspehom u nekoliko školskih predmeta. Ispitivanjem su obuhvaćena 222 učenika završnog razreda gimnazije. Dobijene korelacije su generalno niske, a sa uspehom u najvećem broju školskih predmeta koreliraju skale Dužnost (G), Osetljivost (I), Inteligencija (B) i Kompleksnost (Q1). Rezultati treće studije, u kojoj je ispitano 115 učenika završnog razreda gimnazije, pokazuju da se na osnovu rezultata na skalama IPIP 16PF mogu predvideti raspoloženja u neutralnoj i predispitnoj situaciji, procenjena upitnikom STCI-S. Prediktivna moć skala je veća u slučaju neutralne, nego u slučaju predispitne situacije. Značajni prediktori raspoloženja u neutralnoj situaciji su skale Emocionalna stabilnost (C), Anksioznost (O), Emocionalnost (Q4) i Kompleksnost (Q1). U predispitnoj situaciji ove skale gube sposobnost predikcije, a kao značajni prediktori se pojavljuju Inteligencija (B), Introverzija (Q2) i Asertivnost (E). Rezultati sve tri studije idu u prilog korisnosti primene upitnika IPIP 16PF u psihološkim istraživanjima, ali ukazuju i na izvesne njegove nedostatke.

U nameri da se na sveobuhvatan način ispitaju ponašanja karakteristična za nasilnu interakciju među učenicima osnovnih i srednjih škola, konstruisan je Upitnik za procenu vršnjačkog nasilja (PRONA). Upitnik sadrži 20 stavki kojima su obuhvaćene dve skale između kojih postoji visoka kongruencija na uzorku učenika osnovnih i srednjih škola. Jedna skala se odnosi na procenu trpljenja nasilja (Izloženost vršnjačkom nasilju), a druga na činjenje nasilja (Sklonost ka nasilnom ponašanju). Sadržaj stavki obuhvata indikatore lakših i težih oblika fizičkog nasilja, kao i psihološkog, odnosno emocionalnog nasilja. Skale imaju zadovoljavajuće metrijske karakteristike, a konstrukt validnost je potvrđena preko korelacija sa skalama inventara Velikih pet plus dva.

Osnovni cilj ovog istraživanja bio je ispitivanje relacija između generalnog prihvatanja korupcije i moralnih osnova, makijavelizma, percepcije lične materijalne situacije i religioznosti. Prigodni uzorak je činilo 162 zaposlenih, iz više firmi u državnom i privatnom sektoru. Primenjena je baterija koju čini upitnik moralnih osnova MFQ–30, skala za merenje makijavelizma ENM–2, upitnik upravljanja impresijom, upitnik generalnog prihvatanja korupcije – UPK i upitnik sociodemografskih karakteristika sa procenom sopstvene materijalne situacije i nivoa religioznosti. Rezultati hijerarhijske regresione analize pokazuju da se nivo generalnog prihvatanja korupcije može prognozirati na bazi upravljanja impresijom (-), moralnog osnova nazvanog Pripadnost grupi (-), i makijavelizma (+), dok ateizam ostvaruje granični doprinos (-). Nalazi osvetljavaju značaj do sada nedovoljno istraženih dispozicija pojedinca za toleranciju i prihvatanje korupcije. Praktične implikacije rezultata odnose se pre svega na smernice u odabiru zaposlenih u organizacijama koje teže etičkoj izuzetnosti, i identifikaciji pojedinaca spremnijih na korupciju.