Search

Yozgat iline bağlı ilçe olan Akdağmadeni il merkezinin 100 km. doğusundadır. İlçe merkezi ve köylerinde yer alan mimari eserlerin detaylı olarak araştırılmadığı görülmüş olup, bu eksikliğin giderilmesi amacıyla `Akdağmadeni Mimari Eserleri` konulu bu çalışmaya karar verilmiştir. Çalışmaya arşiv ve kaynak taraması yapılarak başlanmış, sonrasında yapılan saha çalışması ile eserlerin fotoğrafları çekilmiş, mevcut olan plan çizimleri kontrol edilmiş, mevcut olmayanların ise çizimleri tarafımızca yapılmıştır. Tezin `Giriş` bölümünde tezin konusu, amacı, önemi, araştırmanın yöntemi ve konuyla ilgili kaynaklar hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde Akdağmadeni ilçesinin tarihi coğrafyası ve genel tarihçesi hakkında kısa bilgi vermiştir.Üçüncü bölüm Akdağmadeni ilçe merkezi ile ilçeye bağlı köylerde bulunan beş kilise, bir cami, bir minare, bir zaviye, beş türbe, iki ticaret yapısı, iki çeşme, üç kamu yapısı ve dört sivil mimari eser örneği olmak üzere toplam 24 adet mimari eser detaylı olarak anlatılmıştır.Dördüncü bölüm, `Değerlendirme` başlığını taşımakta olup; bu bölüm tarihlendirme, mimari özellikler, malzeme teknik ve süsleme alt başlıkları altında katalog bölümünde tanıtılan 24 adet mimari eser değerlendirilmiş olup, her bir alt başlık altında mimari eserler çağdaşlarıyla ve benzer örnekleri ile de karşılaştırarak genel bir değerlendirme yapılmıştır. Tezin `Sonuç` bölümünde, yapılan çalışma neticesinde elde edilen bilgiler göz önünde bulundurularak konu özetlenmiş ve sanat tarihi açısından elde edilen sonuç vurgulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Akdağmadeni, Kilise, Cami, Türbe, Çeşme, Zaviye, Karahisar-ı Behramşah. Akdagmadeni town, which is up to the province of Yozgat, is 100 km. east of the city center. It has been seen that the architectural works in the town center and the villages have not been investigated in detail, and it was decided to do this work on `Akdagmadeni Architectural Works` in order to overcome these deficiencies. The work was started by scanning the archive and the source, and afterwards the field work was done; the photographs of the works were taken; the existing plan drawings were checked, and the drawings of the non-existing ones were made by me.In the `Introduction` section of the thesis, detailed information is given about the subject of thesis, aim, importance, method of research and related resources.In the second part, brief information about historical geography and general history of Akdagmadeni district was given.The third section consists of a total of 24 architectural works in detail, including five churches, a mosque, a minaret, a mine, five tombs, two commercial buildings, two fountains, three public buildings and four examples of civil architectural works in the town center of Akdagmadeni and near villages.The fourth chapter carries the title `Evaluation`; this section has evaluated 24 architectural works introduced in the catalog section under the titles of dated, architectural features, material techniques and ornaments. A general evaluation was made by comparing architectural works with contemporary examples and similar examples under each subheading.In the `Conclusion` section of the thesis, the subject is summarized by taking into account the information obtained from the study, and the result obtained in terms of art history is emphasized.Keywords: Akdagmadeni, Church, Mosque, Tomb, Fountain, Zawiya, Karahisar-i Behramsah. 306

11. yüzyılda Türk hâkimiyetine giren, Kastamonu iline bağlı İnebolu ilçesi, 1920'lı yıllara kadar coğrafi konumunun ilçeye sağladığı imkânlar sayesinde diğer şehirlerden farklı bir kültür mirasına ev sahipliği yapmıştır.Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyılda Karadeniz üzerinden yürüttüğü ticari faaliyetlerinde, Kastamonu havzasındaki sanayi ve ticaret ürünleri ihracatının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölgedeki ihracat ürünlerinin iç kesimlerden Karadeniz'e bağlayan en yakın liman İnebolu Limanı'dır. İnebolu Limanı'ndaki ticari etkinliğin artmasıyla birlikte ilçede yeni kurum ve kuruluşlara ihtiyaç duyulmuştur. 18.yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu'nun yürüttüğü modernleşme ve merkeziyetçi politikaları doğrultusunda Osmanlı şehirlerinde yerel yönetim sistemleri oluşturulmuş ve devlet varlığını her alanda hissettirmeye başlamıştır. Özellikle de yerel yönetimlerde söz sahibi olan güçlü valiler yetki alanlarında daha etkin rol oynamaya başlamışlardır. İnebolu'da M.1881 ve M.1885 tarihlerinde yaşanan büyük yangınların ardından ilçeye gelen Kastamonu Valisi Abdurrahman Nureddin Paşa'nın teşvikiyle İnebolu şehri ızgara planında yeniden inşa edilmiştir. Devletin yeni ideolojisi ve yerel yönetim sistemlerine uygun olarak yeni kamu kurum ve kuruluşları şehrin mimarisine katkıda bulunmuştur.İnebolu ilçesiyle ilgili bugüne kadar yapılan araştırmalar İnebolu'nun Kurtuluş Savaşı dönemindeki önemi ve etkinliği ile Atatürk'ün İnebolu'da söylediği ?Şapka Nutku? üzerine yapılan yayınlarla sınırlı kalmıştır. İnebolu'da Türkler tarafından inşa ettirilen birkaç yapı bilimsel anlamda incelenmiştir. Ancak bunlar Sanat Tarihi disiplininden uzak çalışmalardır. Dolayısıyla İnebolu'nun sahip olduğu kültürel miras tam anlamıyla gün ışığına çıkarılamamış ve sanat tarihi bakış açısıyla ortaya konulamamıştır. Bu tez çalışmasında İnebolu şehrinin Türk hâkimiyeti altına girmesinden 1920'li yıllara kadarki süreçte Türkler tarafından ilçeye inşa ettirilen eserler ele alınmış ve incelenmiştir. Eserlerin inşa tarihlerinin ve oluşum faktörlerinin II. Abdülhamit döneminde ağırlık kazanması nedeniyle II. Abdülhamit dönemi devlet yapısı, ideolojisi ve kültürel verileri üzerinde özellikle durulmuştur.Eserlerin tespitinde öncelikle arşiv kaynaklarına ulaşılmış, literatür taramaları ile İnebolu'nun mimari yapısı ve bu yapının oluşumuna etki eden faktörler hakkında bilgiler toplanmıştır. Tezin katalog bölümünün oluşumunda en önemli veriler saha çalışmaları ile eserlerin yerinde tespiti elde edilmiştir. Ayrıca ilçe halkı ile birebir yapılan mülakatlar ile özellikle de günümüze ulaşamayan yapılarla ilgili bilgi ve ilçenin tarihi fotoğrafları gibi görsel belgelere ulaşılmıştır.Çalışmanın katalog bölümünü oluşturan eserlerin çizimleri yapılmış, fotoğrafları çekilmiş böylece gün geçtikçe doğal faktörler ve insan eliyle asli hallerini kaybeden yapılar envanterlenmiştir. Böylelikle daha sonra yapılacak olan çalışmalara bilimsel anlamda sağlıklı bir kaynak oluşturulmuştur.Bu çalışmanın katalogunu eğitim, sağlık, kamu kuruluşları ile camiler ve hamamlar oluşturmaktadır. İlçenin sosyal, ekonomik, kültürel ve fiziksel yapısının eserlerin oluşumu üzerindeki etkileri eserlerin farklı boyutlar kazanmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla bu unsurlar yapıların fiziksel özelliklerinden bağımsız olarak düşünülmemiş ve her biri alt başlıklar halinde ele alınmıştır.Böylece tezin katalog bölümünü oluşturan yapıların, Türk-İslam Mimarisi ve Şehirciliği ile bir toplumu şekillendiren dinamiklerin neler olduğunun yansıtması ve öneminin kavranması hedeflenmiştir.Anahtar Kelimeler: Kastamonu, İnebolu, Türk Mimarisi, Türk Şehirciliği, II. Abdülhamit Get into the Turkish domination in 11. century, Kastamonu town's province Inebolu has been host to culturel heritage different from other cities thanks to geographical position opportunities by the 1920s.In the 19th century, when Ottoman Empire was in commercial activity over the Black sea, Kastamonu constitute a significant portion of export of industrial and commercial products in his basin. Inebolu Harbour is the nearest port in this region, which connects the export products from inland to the Black Sea. With the increasing commercial activity at Inebolu Harbour, has been needed new agencies and institutes at district. From the 18th century accordance with policies of modernization and centralization of the Ottoman Empire, in the Ottoman cities has been created local government system and the state began to feel its existence in all areas. In particular, the powerful governors,who have a say in local government have begun to play a more active role within province. In Inebolu, after the great fires on 1881 and 1885, Kastamonu governor Abdurrahman Nureddin Pasha came to the province, and than town of Inebolu was rebuilt with grid plan. New ideology of state and new public agencies and institutes , which as applicable to local government system, contributed to the architecture of the city.Researches about Inebolu have been limited with publications Inebolu's importance during the Independence War and `Hat Speech` which Atatürk's said in Inebolu. A few structures were built by the Turkish people in Inebolu, were examined scientifically. But they are far from the discipline of art history . Therefore, Inebolu's cultural heritage was not brought to light and was found out by art history perspective. In this thesis are examinated works were built by Turkish from the under Turkish rule of city Inebolu to 1920s. Works gain weight on period of Abdulhamit II. , so this study focuses on structure of state , ideology of state and cultural data on period of Abdulhamit II.While works were researched, firstly was reached archival sources, were examined search of literature, information was collected about arhitectural structure of Inebol u and factors affecting the formation of this structure. In the formation of section of catalog of thesis, the most important works were obtained in the field works. Also interviews with the people of the district informed us about structures, which can not reach until today, and reached historical photos of district.Works forming catalog of study were drawn, photographed, therefore natural factors and structures losing their real situation inventoried. Thus, for later studies was contitudes a good source.The catalog of study contains aducation, health, public institutions, mosques and baths. District's social, economic, cultural and physical structure causes that gain a different size of works. Thus, these elements are not independent from physical properties of structures, each of these elements is discussed in subtitles. Thus, structures forming part of the thesis catalog, aimed to understanding importance of Turkish-Islamıc Architecture and Urbanism.Keywords: Kastamonu, Inebolu, Turkish Architecture, Turkish Urbanism, Abdulhamit II. 379