Search

Amaç: Kortikosteroidler romatoloji pratiğinde en sık kullanılan ajanların başında gelir. Bilinen en sık yan etkileri hiperglisemi, hipertansiyon, hiperlipidemi ve osteoporoz iken steroide bağlı bradikardi nadir olarak görülür. Literatürde steroide bağlı bra-dikardiler ağırlıklı olarak çok yüksek doz (pulse) metil predni-solonun (MP) üıtravenöz uygulamalarından sonra ortaya çıkmıştır. Bu yazıda 48 mg oral MP sonrası sinüs bradikardisi gelişen ilaç kesildikten sonra düzelen prednisolona (PRED) geçiş sonrası tekrarlayan ve doz azaltımı sonrası düzelen bir hasta sunularak çok sık steroid kullanan romatolog meslektaşlarımızla steroidlerin nadir bir yan etkisi olan bradikardiye dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Olgu: 39 yaşında kadın hasta. 2 yıldır ara ara pozisyonla değişen göğüs ağrısı ve eritrosit sedimentasyon hızı yüksekliği nedeniyle değerlendirildi ve Takayasu arteriti tanısı konuldu. Hastaya 52 mg/gün MP, azathioprin 100 mg ve proton pompa mhi-bitörü haşlandı (Tedavi öncesi nabız: 70 atım/dk, TA: 110/70 mm/Hg). Hastanın 24 saat sonra nabzı 48 atım/dk, TA: 90/60 saptandı ancak hastada semptom yoktu. EKG'sinde sinüs bradi-kardisi mevcuttu. Elektrolitleri, magnezyum, kalsiyum düzeyleri ve troponin düzeyi normal ve PAB 30 mm/Hg dışında eko-kardiyografisi normal saptandı. Bradikardi nedeniyle azathioprin ve proton pompa inhibitörü kesildi. Bradikardilerinin devam etmesi üzerme (en düşük 42 atım/dk) nadir de olsa steroi-din bradikardi yapabileceği düşünülerek MP kesildi. MP kesildikten 48 saat sonra hastanın bradikardileri düzeldi. Hastaya bilgi verildi ve MP aynı dozdan tekrar başlandı. 36 saat sonra hastanın nabzı 47'ye geriledi. MP kaynaklı olduğunu gösterdiğimiz yan etki açısından farklı bir steroidin benzer etki göstermeyebileceğini düşünerek hasta bilgilendirilerek PRED 60 mg'a geçildi. Bradikardi devam etti. Doz ve zaman ilişkili olabileceği düşünülerek hastanın PRED dozu 40 mg a inildi (sabah 25 mg, akşam 15 mg). Hastanın bradikardilerinin devam etmesi üzerine PRED sabah tek doz 40 mg olarak verildi. Hastanın bradikardisi en düşük 50 olarak seyretti. Hasta 35 mg steroid ile taburcu edildi. 3-4 gün sonra en düşük nabzının 60 olduğu saptandı. Sonuç: Steroide bağlı ortaya çıkabilecek sinüs bradikardisi nadir bir yan etkidir. Ancak iyi bilinmelidir. Sonuç olarak, roma-toloji pratiğinde hastanın takiplerinde bradikardi gelişmesi durumunda steroidleriıı de bu yan etkiden sorumlu olabileceği bilinmeli ve bu dunun açısından hasta gözden geçirilmelidir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]