Η μετανάστευση αποτελεί ένα πεδίο μελέτης με πλούσιο βιβλιογραφικό και ερευνητικό υπόβαθρο. Ως φαινόμενο έχει μελετηθεί επανειλημμένα, ωστόσο η πολυδιάστατη φύση του το καθιστά διαχρονικό και ορθώς επιτρέπει τη διαρκή διερεύνησή του. Οι πληθυσμιακές και χωρικές ισορροπίες μεταβάλλονται διαρκώς, ανακύπτουν νέα πολιτιστικά και κοινωνικά τοπία και πρότυπα διαβίωσης, και προκύπτουν νέες μορφές κινητικότητας που υποκινούνται από πλήθος αιτιών και κινήτρων. Οι οικονομικές συνθήκες διαφοροποιούν εξίσου το φαινόμενο από χωρική άποψη, ενισχύοντας τη δυναμική των εσωτερικών ροών (Bayona-I-Carrasco et al., 2015). Η ιστορία έχει διδάξει πως οι επιπτώσεις των υφέσεων στην οικονομία στον τομέα της μετανάστευσης είναι πολύπλοκες και δύσκολο να προβλεφθούν (Castles, 2009), ενώ σύμφωνα με τις προηγούμενες οικονομικές κρίσεις οι οριστικές συνέπειες θα διαφανούν μετά από χρόνια (Koser, 2009).Στην Ελλάδα, το μεταναστευτικό ζήτημα και πιο ειδικά η εσωτερική μετανάστευση αποτέλεσε αντικείμενο αυξημένου ενδιαφέροντος για πολλές δεκαετίες. Πρόσφατες μελέτες που αφορούν στην εσωτερική μετανάστευση (σε μεγάλη χωρική κλίμακα), αναδεικνύουν τις τάσεις μετακίνησης του ελληνικού πληθυσμού από αστικές περιοχές στην ύπαιθρο ως φαινόμενο υπό εξέλιξη, ωστόσο περιορισμένης έντασης συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Ντυκέν, 2009; Gkartzios, 2013). Σε επίπεδο περιφέρειας (NUTS 2), το μεταναστευτικό ισοζύγιο κατά την περίοδο 31/12/09 έως την ημερομηνία διεξαγωγής της τελευταίας απογραφής πληθυσμού (2011), καταδεικνύει ότι η Αττική και η Θεσσαλονίκη είναι οι μόνες περιοχές με αρνητικό ισοζύγιο, ενώ όλες οι υπόλοιπες περιφέρειες παρουσιάζουν ελαφρώς θετικό ή σαφώς θετικό ισοζύγιο (ιδιαίτερα οι νησιωτικές περιοχές). Αυτό το αποτέλεσμα τείνει να υποδεικνύει μια πιθανή έξοδο από τα δύο κύρια αστικά κέντρα προς άλλες περιοχές.Η οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα από το 2008 μετέτρεψε το φαινόμενο της εγκατάστασης στην ύπαιθρο σε έναν δυνητικά δυναμικό πυλώνα της εσωτερικής μετανάστευσης. Η βιβλιογραφία της εγκατάστασης των Ελλήνων στην ύπαιθρο κατά την περίοδο της κρίσης εμπλουτίζεται με τα αποτελέσματα ερευνών πεδίου όπου οι εσωτερικοί μετανάστες αποδίδουν την μετεγκατάστασή τους στην ύπαιθρο στην οικονομική κρίση (Gkartzios et al., 2017; Remoundou et al., 2016), δεδομένου ότι ο αγροτικός χώρος δημιούργησε προσδοκίες για ευκαιρίες και αλληλεγγύη στον αστικό πληθυσμό (Anthopoulou et al., 2017).Εξετάζοντας τις εξελίξεις κατά την περίοδο 2001-2011 προκειμένου να αναδειχθούν περιοχές της ελληνικής υπαίθρου με πραγματικές ροές εγκατάστασης πληθυσμού, αναζητήθηκαν οι ερμηνευτικοί παράγοντες, από την οπτική του εν δυνάμει μετανάστη, στην επιλογή του μεταναστευτικού προορισμού. Η προσέγγιση του φαινομένου βασίστηκε στην ανάλυση των αποτελεσμάτων των απογραφών πληθυσμού, βάσει της κατανομής του πληθυσμού κατά τόπο διαμονής σε μία απογραφική περίοδο. Με βάση τις αντικειμενικές αναζητήσεις των μεταναστών δεδομένης της ηλικιακής δομής τους, αξιολογήθηκαν οι κύριοι τύποι δήμων που εμφανίζουν πλεονεκτήματα ή δυνητικές προοπτικές εγκατάστασης, Η προσέγγιση των ερευνητικών ερωτημάτων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση δύο στατιστικών εργαλείων, συμπληρωματικών μεταξύ τους. Με την πολυκριτηριακή μέθοδο ανάλυσης (παραγοντική ανάλυση) αποτυπώνονται τα γεωγραφικά, πληθυσμιακά, πολιτισμικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά των χωρικών ενοτήτων, προκειμένου να καθοριστούν οι παράγοντες που καθιστούν ελκυστική μια περιοχή από την οπτική του μετανάστη. Η ανάλυση κατά συστάδες ταξινομεί τις χωρικές ενότητες που παρουσιάζουν αυξημένη ένταση εισροών, με βάση τους ερμηνευτικούς παράγοντες της μετανάστευσης και το ηλικιακό προφίλ των μεταναστών, ώστε να προκύψουν τα σύνθετα χωρικά μοτίβα εγκατάστασης πληθυσμού στην ύπαιθρο.Τέλος, μέσα από Μεθόδους Προοπτικής Διερεύνησης επιδιώκεται να αναπτυχθεί ένα πιο μακροπρόθεσμο πλαίσιο, πέρα από τους συνήθεις περιορισμούς του παρόντος, μέσα στους οποίους να υπάρξει σκέψη για πιθανές στρατηγικές επιλογές. Στον άξονα των συνθηκών που επικρατούν στο εξωτερικό περιβάλλον και των παραγόντων έλξης της ελληνικής υπαίθρου, έγινε απόπειρα να δημιουργηθούν σενάρια με απώτερο σκοπό να διαφανούν οι προοπτικές της εγκατάστασης των Ελλήνων στον ύπαιθρο χώρο σε ορίζοντα 10 ετών, με διττό στόχο. Αφενός να διαφανεί εάν η εγκατάσταση στην ύπαιθρο αποτελεί ένα φαινόμενο που εδραιώθηκε στην Ελλάδα υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης και αφετέρου να διαφανεί ποια είναι τα πιο πιθανά σενάρια και ποιες οι προϋποθέσεις ώστε αυτή η επιστροφή στην ύπαιθρο να διαρκέσει στο διηνεκές.