Search

Uluslar ve milliyetçilikler modern dünyada önemli bir olgudur. Ancak modern bir devlet için en büyük sorun vatandaşlarından bir ulus çıkarabilmektir. Bu görevi yerine getirebilmek için modern devletler her türlü fırsatı ve aracı kullanagelmiştir. Ulusal ordular da bu araçlardan biridir. Türkiye Cumhuriyeti devleti de tıpkı diğer modern emsalleri gibi orduyu bir ulus yaratmak için vatandaşlarına bu fikri aşılamak üzere kullanagelmiştir. Binaenaleyh, ordunun kullanımı zamana yahut ordunun kendisiyle sınırlı kalmamıştır. Hem ordu hem de militarist söylem modern Türkiye’de başından beri toplumsal hayatın hemen her alanına sirayet etmiştir. Bu makale Türk ordusunu ve ordunun ülkedeki etkisini ele alan ilk makale değildir, ancak militarist söylem bütün karmaşıklığı içerisinde çok az çalışılmıştır. Bu çalışma Türkiye’deki askeri söylemin ve endoktrinasyon süreçlerini modernleşme bağlamıyla birlikte ordu, siyaset, eğitim ve medya açısından incelemeyi amaçlamaktadır., Nations and nationalisms are, in the modern world, quite a fact. However, the biggest problem for a modern state is to create a nation from its citizens. In order to fulfill this task modern states have used every opportunity and tool. The military is one of these tools. As has its modern counterparts, the Turkish Republic has used its military to indoctrinate its citizens to create a nation. However, the usage of military has never been limited to time, or to the military itself. Both the military and militarist discourse, in modern Turkey, have involved and permeated almost every aspect of social life from the very beginning. This article is not the first attempt to examine the Turkish military and its effects in the country. Nevertheless, the militarist discourse have never been studied in all its complexity. This study intends to examine militarist discourse and indoctrination processes in Turkey from military, political, educational, and media points of view with the context of modernization.

Post-kolonyal feminizm 1980’lerden sonra doğmuş ve feminist uluslararası ilişkiler kuramının üçüncü dalga hareketine dahil olmuş bir teoridir. Post-kolonyal feminizm klasik Batı feminizmin sadece orta sınıf beyaz kadınını ele aldığı yaklaşımlarını sorunsallaştırmıştır. Aynı zamanda liberal siyaset biliminde yer alan temel kavramları yapı-bozuma uğratmıştır. Milliyetçi ve militarist düşünce sistemine karşı çıkan teori, Batılı gözlerle Batı dışı toplumların konumunu anlamaya çalışmış, Batılı feministlerin Batı dışı toplumlardaki kadınların sorunlarını homojenleştirmesini ve ötekileştirmesini ise eleştirmiştir. Bu tezde, Batılı feministlerin Bosna Savaşı’na ve buradaki kadınların deneyimlerine yönelik yaklaşımları analiz edilerek, kadınların savaşları farklı şekillerde deneyimledikleri ileri sürülmektedir. Çalışmada feminist yaklaşımların yeni savaşlar argümanına, kimlik unsuruna ve savaş söylemlerine karşı bakış açısı da Bosna Savaşı üzerinden ele alınmaktadır. Çalışma bu teorik noktaları birleştirerek toplumsal cinsiyetin savaş zamanlarında siyasi liderler, iktidar ve medya tarafından nasıl kullanılabileceğine ve arka planda yatan motivasyonlara ışık tutmayı ummaktadır. Bosna-Hersek toplumundaki geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin savaşın gidişatını nasıl etkilediği ve ayrıca toplumsal cinsiyet ilişkilerinin savaştan hemen önce ve savaş sırasında nasıl değiştiği araştırılmaktadır. Savaşta kadın olgusunun Bosna Savaşı üzerinden feminist analizi ise, devlet-merkezli milliyetçi politikaların toplumsal cinsiyet kimlikleri boyunca ürettiği iktidar ilişkilerini açığa çıkarması nedeniyle önemlidir. Diğer bir ifadeyle bu tez, Bosna Savaşı’ndaki cinsel şiddetin sadece bireye yöneltilmiş fiziksel şiddet eylemleri olarak görülemeyeceğini, saldırıya uğrayan bireylerin bedeni üzerinden toplumun kültürünün hedef alındığını, milliyetçi ve militarist uygulamaların var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirdiğini ve kadınların savaşları farklı şekillerde deneyimlediklerini savunmaktadır. Post-colonial feminism is a theory that emerged after the 1980s and was included in the third wave movement of feminist international relations theory. Postcolonial feminism has problematized the approaches of classical Western feminism that only deal with middle-class white women. At the same time, it deconstructed the basic concepts in liberal political science. The theory, which opposes the nationalist and militarist thought system, tried to understand the position of non- Western societies with Western eyes and criticized Western feminists' homogenization and marginalization of women's problems in non-Western societies. In this thesis, it is argued that women experience wars in different ways by analyzing the approaches of Western feminists to the Bosnian War and the experiences of women there. In the study, feminist approaches against the new wars argument, identity element, and war discourses are also discussed through the Bosnian War. By combining these theoretical points, the study hopes to shed light on how gender can be used by political leaders, power, and the media in times of war and the underlying motivations. It explores how traditional gender roles in Bosnia society affect the course of the war, and how gender relations changed just before and during the war. Feminist analysis of the phenomenon of women in war through the Bosnian War is important because it reveals the power relations produced by statecentered nationalist policies throughout gender identities. In other words, this thesis argues that sexual violence in the Bosnian War cannot be seen only as acts of physical violence directed at the individual, that the culture of the society is targeted through the bodies of the individuals who are attacked, that nationalist and militarist practices deepen existing gender inequalities, and that women experience wars in different ways.

Türkiye'de 1980'lerden itibaren farklı etnik, dini ve kültürel kimliklerin hak taleplerinin hem siyasal hem de kültürel alanda belirgin hale geldiği söylenebilir. 1990'larda ise AB üyelik müzakereleri, PKK ile devam eden çatışmalar, ekonomideki neoliberal politikaların yarattığı sınıf eşitsizliği gibi etkenler de eklenince, 1990'lar farklı kimliklerin görünür hale geldiği ve bu farklı kimliklerin toplumsal ve siyasal alanda söz hakkı talep ettiği bir ortama sahip olmuştur. Bu tarihsel bağlamla paralel olarak, Türkiye sinemasında da benzer dönüşümler yaşanmış, ortak bir dili barındıran, kimlik meselesi, aidiyetsizlik gibi temalar etrafında şekillenen filmler üretilmiştir. Bu yeni yönelim, tezde Yeni Türkiye Sineması tanımlamasıyla karşılık bulmaktadır ve söz konusu sinemada Kürt kimliğinin ve Kürt Sorununun nasıl temsil edildiğine odaklanılmaktadır. Tez kapsamında Yeni Türkiye Sineması'nın popüler sinema kanadına dâhil olan Güneşi Gördüm (Mahsun Kırmızıgül, 2009) filmi ile popüler sinemayla `alternatif sinema` arasında konumlandığı söylenebileceğimiz Nefes: Vatan Sağ Olsun (Levent Semerci, 2009) filmi, Kürt kimliğinin Türklük karşısında, militarist-milliyetçi bakış açısı çerçevesinde nasıl konumlandırıldığını incelemek üzere örnekleme dâhil edilmiştir. Babamın Sesi/ Dengê Bavê Min (Orhan Eskiköy, Zeynel Doğan, 2012) ve Annemin Şarkısı/ Klama Dayîka Min (Erol Mintaş, 2014) filmleri ise hem anlatısı hem de biçimsel özellikleri ile ilk iki filmden farklılaşarak, seyirciye Kürt Sorununa `içeriden` bakma olanağı tanımaktadır. Bu iki film aynı zamanda Yeni Türkiye Sinemasının politik film örnekleri arasındadır. Kürtlerin ve Kürt sorununun temsilinin incelendiği örnekleme dâhil edilen dört filmde yer alan temsiller, askerlik ve militarizm, ulus-devlet, ulusal kimliğin ve `öteki`nin inşası, zorunlu göç, dil ve kimlik ilişkisi, travma ve tanıklık gibi temalar etrafında tartışılmaktadır. It can be said that from the 1980s onwards in Turkey, different ethnic, religious and cultural identity of the claim can be said to have become apparent in both political cultural areas. In the 1990s, when factors such as EU membership negotiations, ongoing conflicts with the PKK, and class inequality created by neoliberal policies in the economy were added, the 1990s had an environment where different identities became visible and demand a voice in the social and political sphere. In parallel with this historical context Turkish cinema also experienced similar transformations; the visibility of the films that host a common language, that shape around themes such as identity issues, belongingness. This new tendency is located with the expression of the New Turkish Cinema in the thesis and in this cinema, the representations of the Kurdish identity and the Kurdish Issue are focused on. From the films discussed that the movie I Saw the Sun that is involved in the part that forms the popular cinema side of the New Turkish Cinema and the movie Breath: Long Live the Homeland that can be said to be located between popular cinema and ''alternative cinema'' is important for examining how Kurdish identity is positioned against Turkishness within the framework of militarist-nationalist perspective. The movies Voice of My Father/Dengê Bavê Min (Orhan Eskiköy, Zeynel Doğan, 2012) and Song of My Mother/Klama Dayîka Min (Erol Mintaş, 2014) differentiate from the first two films with both narrative and formal features, allowing the audience to look at the Kurdish Issue from the ''inside''. These two films also take part in political cinema samples of the New Turkish Cinema. The representations in these four films which are in sample group, in which the Kurds and the Kurdish Issue are discussed around themes such as military and militarism, the nation-state, the construction of national identity and the `other'', the relationship between forced migration, language and identity, trauma and testimony. 135

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Bu tezde, Türkiye'de 1923-1950 yılları arasında ulus devlet yapılanması bağlamında gençlerin politik inşasında rol oynayan etkenleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, dönemin ders kitaplarının yanı sıra gençler için yazılmış süreli yayınlar, kitaplar, gençlerin eğitiminde rol alan öğretmen ve ebeveynler için yazılmış pek çok eser araştırmamıza dahil edilmiştir. Araştırmamızda, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Ulus devlet oluşum süreçlerinde öncelikle Avrupa'da gençliğin nasıl bir politik özne olarak kurgulandığı üzerinde durulmuştur. Özellikle 19. yüzyıldan itibaren Avrupa'da ulus devlet idealleri doğrultusunda inşa edilen gençlik toplumsal bir kategori olarak siyasal arenada görünür hale gelmiştir. Militarist değerler ve vatanseverlik kavramları üzerinde inşa edilen gençlik ulus devletlerin yegane koruyucusu ve kollayıcısıdır. 19. yüzyılda Osmanlı'da da kurulan modern eğitim kurumlarında eğitim alan gençlerin devleti yıkımdan kurtarma misyonunu içselleştirdiği, buna çareler aradığı ve böylece politik bir özne olarak belirdiği görülmektedir. II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte gençler, artan Türklük vurgusuyla kaybedilen toprakların intikamını alacak neferler olarak inşaya tabi tutulmuştur. Türkiye'de gençliğin politik inşası ulus devlet yapılanması süreçlerinden elbette doğrudan etkilenmiştir. Dolayısıyla Türkiye'de ulus devletin siyasal, sosyal, kültürel, ekonomik sınırlarının çizilmesi de bir zorunluluktur. Gençliğin politik bir özne olarak ulus devletin ihtiyaç duyduğu vatandaş özellikleri arasında farklı açılardan ilişki kurulmuştur. Dönemin gençliği; medeni yaşam tarzını benimsemiş, vatansever, Türklük kimliği etrafında şekillenen ve Osmanlı'yı dışlayan, rejime ve ilkelerine bağlı, sağlıklı, dayanışmacı, militarist değerlerle yoğrulmuş, gerektiğinde vatanı için canını vermekten çekinmeyecek bireyler olarak idealize edilmiştir., In this thesis, it was aimed to reveal the factors that played a role in the context of nation-state structure in the political building of the youngsters in Turkey between the years of 1923-1950. In accordance with this purpose, many works written for teachers and parents involved in the education of young people have been included in our research besides the textbooks of the period such as periodicals written for young people and books. Document analysis method which is one of the qualitative research methods is used in our research. It has been emphasized how youth in Europe is structured as a political subject in nation-state formation processes. Especially from 19th century, the youth that is built in the direction of nation state ideals in Europe has become visible in the political arena as a social category. The youth built on the concepts of militaristic values and patriotism is the only guardian and watcher of nation states. It is seen that young people who are educated in the modern educational institutions established in the 19th century also in the Ottoman Empire internalize the state's destruction rescue mission and look for remedies and thus become a political subject. With the announcement of the 2nd Constitutionalist Period, young people have been subjected to construction as soldiers who will take revenge for the lands lost with the increasing emphasis on Turkishness. The political structure of the youth in Turkey is certainly influenced directly by the processes of nation-state building. Various aspects have been established between the citizen characteristics of youth as a political subject that the nation state needs. The youth of the period are idealized as individuals who embraced the civilized lifestyle, patriotic, shaped around the identity of Turkishness who are excluding the Ottoman Empire, who are loyal with the regime and principles, healthy, solidarist, grown with militarist values and would not hesitate to give life for the country when necessary.