Search

Betreft metingen die geacht worden essentieel te zijn voor een doelmatige controle van radioactieve besmetting in het milieu. De analyses worden uitgevoerd in monsters luchtstof, depositie, gras en melk. Monsters van gras en melk zijn genomen in de omgeving van Nederlandse kerncentrales en op Nederlands grondgebied in de omgeving van kerncentrales in het buitenland. Ook zijn melkmonsters van vier melkfabrieken, verspreid over het land, geanalyseerd. In dit rapport worden tevens de resultaten van het Landelijk Meetnet voor Radioactiviteit (LMR) besproken. Op basis van de resultaten is de conclusie van de rapportage dat de resultaten niet significant afwijken van de resultaten van het voorgaande jaar. De gemeten stralingsniveaus en activiteitsconcentraties zijn overeenkomstig respectievelijk het niveau en de concentraties van de periode vlak voor het ongeluk met de centrale in Chernobyl in april 1986.

Alleen digitaal verschenenHerziene versie van rapport 723101051x. Wijzigingen in voorwoord vermeld.

Uit geluidmonitoring langs de A2 in 2004 blijkt dat de meetresultaten nagenoeg onveranderd zijn ten opzichte van 2003. Langs de A10 werd daarentegen een lichte toename van de gemiddelde voertuigemissie geconstateerd. Mogelijk is dat een gevolg van een afname in de effectiviteit van het DZOAB ter plaatse. Langs provinciale weg N256 in Zeeland werd voor alle voertuigcategorieen een hogere emissie gemeten dan de geluidemissie die door het 'Reken- en Meetvoorschrift Wegverkeer', RMW 2002, wordt toegekend aan standaard dicht asfalt beton. Nader onderzoek is nodig om deze discrepantie te verklaren. Geluidreducties door het slijpen van het spoor Utrecht-Amsterdam in de periode 2000-2004 worden door de metingen tijdens niet aangetoond. Langs de spoorlijn Delft-Schiedam werd uit metingen van februari tot en met juni 2004 geconstateerd dat de over alle treincategorieen gemiddelde geluidemissie goed overeenkomt met de berekende geluidemissie. Binnen sommige categorieen komen echter afwijkingen voor hetgeen aanleiding geeft voor een nadere analyse van de akoestische indeling van deze categorieen. Bij het vliegveld Volkel werd een toename gevonden van zowel het aantal gemeten vliegtuigpassages als de gemeten geluidbelasting. Deze toename werd ook in de door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium berekende geluidbelasting vastgesteld. De berekende waarde voor 2004 blijft echter achter bij de gemeten geluidbelasting. Dit zijn de belangrijkste resultaten uit een geluidmonitorprogramma dat het RIVM in 1999 heeft opgestart. Dit programma is gericht op trendontwikkelingen in omgevingsgeluid in zowel het stedelijk als het landelijk gebied. Het monitorprogramma is sindsdien voortgezet met permanente meetlocaties op punten waar een primaire bron goed kan worden gemeten. In 2004 zijn continue metingen verricht langs drie wegen: de A2 bij Breukelen, de A10 bij Amsterdam en de N256 in Zeeland, op twee spoorweg locaties: Utrecht-Amsterdam en Delft-Schiedam, en bij het militaire vliegveld Volkel.

De meetresultaten verkregen in 2005 langs de A2 bij Breukelen verschillen nauwelijks van die uit voorgaande jaren. Langs de A10-West bij Amsterdam werd een lichte toename gevonden door afname van de geluidreductie van het asfalt. Op deze locatie bleek de geluidemissie bij neerslag met 5 dBA ten opzichte van droge omstandigheden te kunnen toenemen. De resultaten gevonden langs de provinciale weg N256 bij Colijnsplaat (Zeeland) stemmen overeen met de resultaten in 2004 en laten voor alle voertuigcategorien 2 tot 3 dBA hogere geluidemissies zien dan volgens het Nederlands rekenvoorschrift. Tijdens neerslag werd op het dichte asfalt hier een toename van ongeveer 1,5 dBA geconstateerd. Uit een vergelijking van de geluidmetingen met temperatuursgegevens bleek dat de geluidemissie van het zware vrachtverkeer nauwelijks temperatuursafhankelijk is en dat er nog een relatief grote spreiding in geluidemissies bestaat binnen de huidige indeling van voertuigcategorien. In maart 2006 zijn daarom langs de Amsterdamsestraatweg in Utrecht een aantal aanvullende metingen verricht met het doel meer inzicht in deze spreiding te verkrijgen. De resultaten zijn eveneens in dit rapport opgenomen. Ten slotte bleek de totale geluidemissie in 2005 van het spoor Utrecht-Amsterdam bij Breukelen vrijwel ongewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren en in overeenstemming met het Nederlandse rekenvoorschrift. In de toekomst zal een meer gedifferentieerd beeld kunnen worden verkregen uit de geluidmetingen die door Prorail in april 2004 zijn gestart in het kader van het innovatieprogramma geluid. Dit zijn de belangrijkste resultaten uit een geluidmonitorprogramma dat het RIVM in 1999 heeft opgestart. Dit programma is gericht op trendontwikkelingen in omgevingsgeluid in zowel het stedelijk als het landelijk gebied. In 2005 zijn continue metingen verricht langs drie verkeerswegen: de A2 bij Breukelen, de A10 bij Amsterdam en de N256 in Zeeland, en langs de spoorlijn tussen Utrecht en Amsterdam.

Alleen digitaal beschikbaarherziene versie van rapport 723101053 (1999)

This 1992 annual report presents the results of biosphere sample measurements by the Laboratory of Radiation Research (LSO) of the National Institute of Public Health and Environmental Protection (RIVM). The measurements are part of the National Measurement Programme (NMP) of the Coordinating Committee for the Monitoring of Radioactive and Xenobiotic Substances (CCRX) in the Netherlands. The NMP is considered essential for an adequate assessment of radioactivity in the biosphere. The programme of the RIVM/LSO includes samples of airdust and deposition taken at the RIVM premises in Bilthoven. Contrary to previous years measurements of radioactivity concentrations in surface- and sea water samples were not performed. Samples of grass and milk were taken from the surroundings of nuclear installations in the Netherlands and on Dutch territory in the vicinity of such installations situated abroad. An overall country milk sample from four milk factories in the Netherlands was also analysed. This report also presents information concerning the operationality and the data of the National Radioactivity Monitoring Network (LMR) in 1992. These data are not included in the NMP. In 1992, the yearly average gross alpha-and gross beta-activity concentration of airdust was 0.06 +- 0.01 and 0.44 +- 0.06 mBq.m-3, respectively. These values were significantly higher than those of previous years. This effect is explained by a change in the procedures for sample taking and sample treatment. The aerosol monitors of the LMR had an average availability of 88% in 1992, which is an improvement over the value of 76% in 1991. In 1992, just as in previous years, some structural monitor failures reduced the availability. The proportional counters were almost free of failures ; the average monitor availability was 96%, which is also an improvement compared to the 92% of the year before.

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101041 (1999)

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101039 (1999)

Alleen digitaal beschikbaarherziene versie van rapport 723101050 (1999)

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101042 (1999)

Alleen digitaal verschenen

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101038 (1999)

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101052 (1999)

Alleen digitaal beschikbaarherziene versie van rapport 723101043

Alleen digitaal verschenenherzien versie van rapport 723101040 (1999)

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101037 (1999)

Alleen digitaal beschikbaar

Alleen digitaal verschenen

Alleen digitaal verschenen

Alleen digitaal beschikbaar

Alleen digitaal beschikbaarherziene versie van rapport 723101045 (1999)

Alleen digitaal verschenen

Dit rapport bevat een erratum d.d. 6 februari 2008 op de laatste pagina

Alleen digitaal beschikbaar

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101035 (1999)

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101036 (1999)

Alleen digitaal verschenen

Alleen digitaal verschenenherziene versie van rapport 723101034 (1999)

Deze eerste inventarisatiefase, in een onderzoek naar de wenselijkheid en de realiseerbaarheid van een validatiemeetnet voor grondwaterstandsinformatie, verkent voor welke vraagstukken in het antiverdrogingsbeleid grondwaterstandsinformatie nodig is, wat voor type informatie dit betreft, wat de kwaliteitseisen zijn en wat dit betekent voor de wijze waarop gegevens worden verzameld. Geïnventariseerd is welke informatie uit provinciale meetnetten voor antiverdrogingsbeleid wordt afgeleid en voor welk type uitspraken deze informatie gebruikt wordt, of de kwaliteit hiervan bekend is, en of deze onafhankelijk, objectief en nauwkeurig kan worden vastgesteld.

Deze eerste inventarisatiefase, in een onderzoek naar de wenselijkheid en de realiseerbaarheid van een validatiemeetnet voor grondwaterstandsinformatie, verkent voor welke vraagstukken in het antiverdrogingsbeleid grondwaterstandsinformatie nodig is, wat voor type informatie dit betreft, wat de kwaliteitseisen zijn en wat dit betekent voor de wijze waarop gegevens worden verzameld. Geïnventariseerd is welke informatie uit provinciale meetnetten voor antiverdrogingsbeleid wordt afgeleid en voor welk type uitspraken deze informatie gebruikt wordt, of de kwaliteit hiervan bekend is, en of deze onafhankelijk, objectief en nauwkeurig kan worden vastgesteld.

Betreft de meetresultaten van de stads- en straatstations in alle regio's in samengevatte vorm. Over de volgende periodes wordt gerapporteerd: het kalenderjaar 1994, de zomer van 1994, de winter van 1993-1994 en van 1 april 1993 t/m 31 maart 1994 (meteorologisch jaar: EG-referentieperiode). De tabellen bevatten informatie over de componenten fijn stof (PM10), CO, Ox (=NO2+O3), O3, NO2, NO, NOx (=NO2+NO), zwarte rook (= zwevende deeltjes gemeten volgens de zwarte rook-methode) en SO2. De meetresultaten van fijn stof (PM10) zijn gecorrigeerd voor de systematische onderschatting veroorzaakt door een systematische afwijking van de PM10 afscheider. Tevens is voor alle stations nagegaan of de Nederlandse grenswaarden voor deze componenten in 1994 zijn overschreden. Op landelijk niveau werden overschrijdingen van de grenswaarden voor zwarte rook, PM10 en O3 waargenomen. De grenswaarden voor SO2, NO2 en CO zijn niet overschreden.

Dit rapport presenteert de resultaten van de in 1997 uitgevoerde metingen van de chemische samenstelling van neerslag in Nederland. De metingen zijn uitgevoerd op 4-wekelijkse monsters verkregen uit het Landelijk Meetnet Regenwatersamenstelling. Op 15 stations werden monsters verzameld voor analyse op hoofdcomponenten en op anorganische microcomponenten (zware metalen). In de monsters van de hoofdcomponenten werden de concentraties van vrij zuur (hydronium/waterstofcarbonaat), natrium, kalium, calcium, magnesium, fluoride, chloride, nitraat, sulfaat en fosfaat bepaald. Voorts werden van deze monsters de geleidbaarheid en de pH bepaald. De monsters voor zware metalen werden geanalyseerd op cadmium, koper, lood, ijzer en zink. Bovendien werden de monsters van twee stations geanalyseerd op arseen, chroom, nikkel en vanadium. Daarnaast werden op twee stations aparte monsters verzameld voor analyse op het bestrijdingsmiddel lindaan (g-HCH) en kwik.

Betreft de meetresultaten van de regionale stations in samengevatte vorm. Over de volgende periodes wordt gerapporteerd: het kalenderjaar 1994, de zomer van 1994, de winter van 1993-1994 en van 1 april 1993 t/m 31 maart 1994 (meteorologisch jaar: EG-referentieperiode). De tabellen bevatten informatie over de componenten fijn stof (PM10), CO, Ox (=NO2+O3), O3, NO2, NO, NOx (=NO2+NO), zwarte rook (= zwevende deeltjes gemeten volgens de zwarte rook-methode) en SO2. De meetresultaten van fijn stof (PM10) zijn gecorrigeerd voor de systematische onderschatting veroorzaakt door een systematische afwijking van de PM10 afscheider. Tevens is voor alle stations nagegaan of de Nederlandse grenswaarden voor deze componenten in 1994 zijn overschreden. Op landelijk niveau werden overschrijdingen van de grenswaarden voor zwarte rook, PM10 en O3 waargenomen. De grenswaarden voor SO2, NO2 en CO zijn niet overschreden.

Dit rapport presenteert de resultaten van de in 1998 uitgevoerde metingen van de chemische samenstelling van neerslag in Nederland. De metingen zijn uitgevoerd op 4-wekelijkse monsters verkregen uit het Landelijk Meetnet Regenwatersamenstelling. Op 15 stations werden monsters verzameld voor analyse op hoofdcomponenten en op anorganische microcomponenten (zware metalen). In de monsters van de hoofdcomponenten werden de concentraties van vrij zuur (hydronium/waterstofcarbonaat), natrium, kalium, calcium, magnesium, fluoride, chloride, nitraat, sulfaat en fosfaat bepaald. Voorts werden van deze monsters de geleidbaarheid en de pH bepaald. De monsters voor zware metalen werden geanalyseerd op cadmium, koper, lood, ijzer en zink. Daarnaast werden op een station aparte monsters verzameld voor analyse op het bestrijdingsmiddel lindaan (g-HCH) en kwik.

In dit rapport wordt het technisch functioneren van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) in 1994 geevalueerd. Tevens wordt de beschikbaarheid van meetwaarden beschouwd mede in relatie tot wettelijke eisen (AMvB's) zoals die voor een aantal componenten zijn geformuleerd. Het gemiddeld bruto component rendement, een maat voor de beschikbaarheid van meetwaarden, bedroeg voor de automatische opstellingen voor gasvormige componenten (NH3, CO, NOx, O3, SO2) 95,5%, voor fijn stof 90,0% en voor de meteorologische grootheden (windrichting en windsnelheid) 95,7%. Het gemiddeld bruto component rendement voor de semi-automatische opstellingen (zwarte rook, verzurende aerosolen, metalen in aerososlvorm) bedroeg 90,4% en voor de opstellingen voor de monsterneming van de chemische samenstelling van de neerslag 86,8%. Hiermee heeft het meetnet in 1994 met de automatische opstellingen een vergelijkbaar rendement behaald als in vorige jaren. De verdere invoering van structurele validatieprocedures heeft weliswaar geleid tot een daling in het rendement van de semi-automatische opstellingen, maar dit is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de geflatteerde rendementen in vorige jaren door kwalitatief mindere procedures. De toetsing van de beschikbaarheid van meetwaarden aan de wettelijke kwantitatieve eisen leverde de volgende aantallen AMvB ongeldige stations op: 1 voor de meting van koolstofmonoxide (6%), 10 voor stikstofdioxide (24%), 4 voor zwaveldioxide (11%), 4 voor de monsterneming van lood (100%) en 7 voor de monsterneming van zwarte rook (54%).

Het tweede rapport over jaarlijkse bodembiologische metingen in het Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit geeft een beschrijving van de nematodenfauna in twee verschillende lagen, strooisel en minerale bodem, van 20 boslocaties op zandgrond in Nederland. Het gaat hier om loof-, naald- en gemengde bossen. Deze locaties worden in principe vanaf 1994 iedere vijf jaar bemonsterd. Het doel is om eventuele trends te onderscheiden in de verandering van bodemkwaliteit. De locaties zijn zo gekozen dat ze een representatief beeld geven van een bepaald grondgebruik in Nederland, in dit geval "bos". De nematodendichtheden zijn in het strooisel veel hoger dan in de minerale bodem. In beide horizonten van alle bossen wordt het taxon Aphelenchoides gevonden. Op een enkel bos na worden ook in beide lagen de taxa Plectus, Wilsonema, Acrobeloides, en Filenchus gevonden. De volgende taxa lijken een ecologische preferentie te hebben: voor strooisel zijn dat Bunonema, Mesodorylaimus, Metateratocephalus, Plectus, Teratocephalus en Wilsonema schuurmans-stekhoveni en voor de minerale bodem zijn dat Acrobeloides, Cephalenchus en Cervidellus serratus. Het aantal taxa en de verschillende diversiteitsindices (H', SR, J') en de 'maturity'indices (PPI, MI en SigmaMI) vertonen slechts geringe verschillen tussen de beide lagen. De indices in het strooisel liggen iets hoger dan in de minerale bodem, behalve de PPI die in de minerale bodem hoger is. De verdeling in trofische groepen laat zien, dat bacterie-eters in hogere aantallen in het strooisel voorkomen en dat planteneters en schimmeleters vooral voorkomen in de minerale bodem. De daarvan afgeleide trofische diversiteitsindex (T) is hoger in de minerale bodem. Op basis van de soortensamenstelling is een zeker onderscheid tussen de bostypen herkenbaar. De diversiteit aan locaties is echter groot (geografische ligging, leeftijd opstand en ondergroei) en hiermee ook de variatie in soortensamenstelling. Significante verschillen in nematodendichtheden, indices en trofische verdeling tussen de verschillende bostypen zijn in deze steekproef van 20 boslocaties niet gevonden.

In this report the results of an evaluation of the technical performance of the Dutch National Air Quality Monitoring Network in 1992 are presented. The average brute component efficiencies, i.e. a measure for the availability of measuring data, are: - for the automatically measured components [CO, NOx, O3, SO2] 96% ; - for the meteorological parameters [global radiation, temperature, wind direction, wind speed] 97% ; - for aerosols etc. [black smoke, acidifying compounds, metals, tsp] 96% ; - for the chemical composition of precipitation [i.a. acidifying compounds, heavy metals] 96%. Current Dutch legislation requires the measurement of a number of components in such way that only a minimal loss of data is tolerated. The number of stations which did not meet the legal requirements in 1992 are: two for CO[8% of the total number of stations], seven for NO2 [35%], six for SO2 [7%], two for lead aerosol [50%] and 6 for black smoke [30%].

Herzien in 2002: RIVM rapport 723101051

Betreft de meetresultaten van de regionale stations in samengevatte vorm. Over de volgende periodes wordt gerapporteerd: het kalenderjaar 1994, de zomer van 1994, de winter van 1993-1994 en van 1 april 1993 t/m 31 maart 1994 (meteorologisch jaar: EG-referentieperiode). De tabellen bevatten informatie over de componenten fijn stof (PM10), CO, Ox (=NO2+O3), O3, NO2, NO, NOx (=NO2+NO), zwarte rook (= zwevende deeltjes gemeten volgens de zwarte rook-methode) en SO2. De meetresultaten van fijn stof (PM10) zijn gecorrigeerd voor de systematische onderschatting veroorzaakt door een systematische afwijking van de PM10 afscheider. Tevens is voor alle stations nagegaan of de Nederlandse grenswaarden voor deze componenten in 1994 zijn overschreden. Op landelijk niveau werden overschrijdingen van de grenswaarden voor zwarte rook, PM10 en O3 waargenomen. De grenswaarden voor SO2, NO2 en CO zijn niet overschreden.

Dit rapport presenteert de resultaten van de in 2000 uitgevoerde metingen van de chemische samenstelling van neerslag in Nederland. De metingen zijn uitgevoerd op vierwekelijkse monsters verkregen uit het Landelijk Meetnet Regenwatersamenstelling. Op 15 stations werden monsters verzameld voor analyse op hoofdcomponenten en op anorganische microcomponenten (zware metalen). In de monsters van de hoofdcomponenten werden de concentraties van vrij zuur (hydronium/waterstofcarbonaat), natrium, kalium, calcium, magnesium, fluoride, chloride, nitraat, sulfaat en fosfaat bepaald. Voorts werden van deze monsters de geleidbaarheid en de pH bepaald. De monsters voor zware metalen werden geanalyseerd op arseen, cadmium, chroom, kobalt, koper, lood, nikkel, ijzer, vanadium en zink. Daarnaast werden op een station aparte monsters verzameld voor analyse op het bestrijdingsmiddel lindaan (gamma-HCH) en kwik.

niet beschikbaar

niet beschikbaar

Voor de vroegtijdige signalering van grootschalige nucleaire incidenten en het volgen van een eventuele radioactieve besmetting is in maart 1990 het Landelijk Meetnet voor Radioactiviteit (LMR) in gebruik genomen. Begin 1996 is het LMR, na integratie met een op de lokale overheden afgestemd stralingsmeetnet ontwikkeld in opdracht van BiZa, omgevormd tot het Nationaal Meetnet Radioactiviteit (NMR). Dit rapport evalueert de werking van het LMR in de periode 1993-1995 en presenteert een overzicht van de veldmetingen uit die jaren. In dit rapport wordt de werking van de twee typen veldmonitoren, de Bitt RS02/RM10E stralingsmonitor en de FAG FHT59S luchtstofmonitor, nader gespecificeerd. Meetgegevens van het omgevingsdosisequivalenttempo zoals bepaald door de Bitt monitor, bevatten een systematische fout. Hiervoor wordt een correctieformule gepresenteerd. De door de luchtstofmonitor gemeten totale alfa-activiteitsconcentratie is, onder niet-ongevals-omstandigheden, rechtevenredig met de evenwichts-equivalente concentratie van kortlevende vervalproducten van 222Rn, EEDC. In de periode 1993-1995 vonden er in of in de buurt van Nederland geen radiologische incidenten van enige betekenis plaats. Wel zijn in die periode enkele tientallen automatische waarschuwingsmeldingen gegenereerd. In een enkel geval betrof het een reele overschrijding van een in het LMR gehanteerde waarschuwingsdrempel, door natuurlijke oorzaak of door industrieel handelen. De meeste meldingen hadden echter een (meet)technische oorzaak, en waren vals. In 1994, maar vooral in 1995 was het aandeel valse meldingen groot, deels vanwege veroudering van de meetapparatuur en deels vanwege extreme weersomstandigheden in 1995. Desondanks was de beschikbaarheid van LMR-data in de periode 1993-1995 (stralingsdata circa 96%, luchtactiviteitsdata circa 91%) hoger dan in voorgaande jaren. De LMR meetgegevens hebben het inzicht vergroot in de variaties die optreden in de natuurlijke stralingsachtergrond, en de parameters die hierbij een rol spelen. Dit rapport bevat een literatuurverwijzing naar de resultaten van een uitgebreide LMR data-analyse.

De implementatie in de Nederlandse wetgeving van de EG richtlijnen 80/799 (zwaveldioxide en zwevende deeltjes) en 85/203 (stikstofdioxide) is beschreven in dit rapport. De nadruk hierbij is gelegd op de monitoring van zwaveldioxide, zwevende deeltjes en stikstofdioxide in overeenstemming met de richtlijnen en de controle van de luchtkwaliteit. Informatie over emissies en concentraties van voornoemde stoffen wordt gegeven. Overschrijdingen van de EG en nationale grens- en richtwaarden zijn samengevat. Het beleid van Nederland inzake de vermindering van luchtverontreiniging is samengevat. De overschrijding van de EG grenswaarde voor zwaveldioxide op het station Born in 1987 is op gedetailleerde wijze beschreven met behulp van een speciaal voor dit doel ontworpen beoordelingsformulier. Hetzelfde is gedaan met de overschrijding van de EG grenswaarde voor stikstofdioxide op het station Utrecht-Wittevrouwenstraat in 1989.

niet beschikbaar

Het boek beschrijft de geschiedenis van de opeenvolgende luchtlaboratoria, maar vooral ook van de luchtmeetnetten van het RIVM en beslaat daarmee een periode van bijna 50 jaar.

Voor de vroegtijdige signalering van grootschalige nucleaire incidenten en het volgen van een eventuele radioactieve besmetting is in maart 1990 het Landelijk Meetnet voor Radioactiviteit (LMR) in gebruik genomen. Begin 1996 is het LMR, na integratie met een op de lokale overheden afgestemd stralingsmeetnet ontwikkeld in opdracht van BiZa, omgevormd tot het Nationaal Meetnet Radioactiviteit (NMR). Dit rapport evalueert de werking van het LMR in de periode 1993-1995 en presenteert een overzicht van de veldmetingen uit die jaren. In dit rapport wordt de werking van de twee typen veldmonitoren, de Bitt RS02/RM10E stralingsmonitor en de FAG FHT59S luchtstofmonitor, nader gespecificeerd. Meetgegevens van het omgevingsdosisequivalenttempo zoals bepaald door de Bitt monitor, bevatten een systematische fout. Hiervoor wordt een correctieformule gepresenteerd. De door de luchtstofmonitor gemeten totale alfa-activiteitsconcentratie is, onder niet-ongevals-omstandigheden, rechtevenredig met de evenwichts-equivalente concentratie van kortlevende vervalproducten van 222Rn, EEDC. In de periode 1993-1995 vonden er in of in de buurt van Nederland geen radiologische incidenten van enige betekenis plaats. Wel zijn in die periode enkele tientallen automatische waarschuwingsmeldingen gegenereerd. In een enkel geval betrof het een reele overschrijding van een in het LMR gehanteerde waarschuwingsdrempel, door natuurlijke oorzaak of door industrieel handelen. De meeste meldingen hadden echter een (meet)technische oorzaak, en waren vals. In 1994, maar vooral in 1995 was het aandeel valse meldingen groot, deels vanwege veroudering van de meetapparatuur en deels vanwege extreme weersomstandigheden in 1995. Desondanks was de beschikbaarheid van LMR-data in de periode 1993-1995 (stralingsdata circa 96%, luchtactiviteitsdata circa 91%) hoger dan in voorgaande jaren. De LMR meetgegevens hebben het inzicht vergroot in de variaties die optreden in de natuurlijke stralingsachtergrond, en de parameters die hierbij een rol spelen. Dit rapport bevat een literatuurverwijzing naar de resultaten van een uitgebreide LMR data-analyse.

niet beschikbaar

De implementatie in de Nederlandse wetgeving van de EG richtlijnen 80/799 (zwaveldioxide en zwevende deeltjes) en 85/203 (stikstofdioxide) is beschreven in dit rapport. De nadruk hierbij is gelegd op de monitoring van zwaveldioxide, zwevende deeltjes en stikstofdioxide in overeenstemming met de richtlijnen en de controle van de luchtkwaliteit. Informatie over emissies en concentraties van voornoemde stoffen wordt gegeven. Overschrijdingen van de EG en nationale grens- en richtwaarden zijn samengevat. Het beleid van Nederland inzake de vermindering van luchtverontreiniging is samengevat. De overschrijding van de EG grenswaarde voor zwaveldioxide op het station Born in 1987 is op gedetailleerde wijze beschreven met behulp van een speciaal voor dit doel ontworpen beoordelingsformulier. Hetzelfde is gedaan met de overschrijding van de EG grenswaarde voor stikstofdioxide op het station Utrecht-Wittevrouwenstraat in 1989.

Het Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit (LMB) heeft als primaire doelstelling het nagaan van trendmatige veranderingen in de kwaliteit van de bodem ten gevolge van diffuse belasting van de bodem. Het object van onderzoek is de toplaag van de bodem (0-10 cm); daarnaast wordt ook een diepere bodemlaag en het bovenste grondwater onderzocht. Het LMB wordt in samenwerking met LEI-DLO en Alterra uitgevoerd. Jaarlijks worden een 2-tal combinaties van bodemgebruik en grondsoort bemonsterd, bestaande uit ca. 20 lokaties per combinatie. In 1993, 1994 en 1995 is landbouwgrond en bosgrond op zandgrond bemonsterd, in 1995 is tevens landbouwgrond op veengrond bemonsterd. De categorieen die in 1996 zijn onderzocht, zijn akkerbouwbedrijven op zeeklei en melkveehouderijbedrijven op rivierklei. Naast algemene kwaliteitsparameters zijn parameters onderzocht die gerelateerd zijn aan de milieuthema's vermesting en verspreiding. Voor beide categorie6n geldt dat de categoriegemiddelde metaalgehalten in de bodem beneden de streefwaarde liggen, behalve de zinkgehalten op de melkveehouderijlokaties. In het grondwater geldt dat in beide categorieen de categoriegemiddelde metaalgehalten beneden de streefwaarden liggen. Voor een groot aantal individuele PAK liggen in beide categorieen de lokatiegemiddelde gehalten boven de streefwaarde. Voor de categorie akkerbouw liggen de categoriegemiddelde gehalten aan HCB, dieldrin en de som-DDT in de bodem boven de streefwaarde. Voor de categorie melkveehouderij geldt dit alleen voor y-HCH. Op de akkerbouwlokaties liggen de categoriegemiddelde concentraties aan orthofosfaat, chloride en sulfaat in het bovenste grondwater boven de normen, op de melkveehouderijlokaties geldt dit alleen voor orthofosfaat. Het overschot aan N, P en K is op de bemonsterde akkerbouwbedrijven hoger dan op het gemiddelde akkerbouwbedrijf. Op de bemonsterde melkveehouderijbedrijven is het stikstofoverschot vergelijkbaar met dat op het gemiddelde melkveehouderijbedrijf, het P-overschot iets hoger en het K-overschot veel hoger. Uit het zware metalen-overschot verminderd met de berekende uitspoeling op basis van de categoriegemiddelde concentraties aan zware metalen in het grondwater blijkt dat in beide categorie6n sprake is van accumulatie van cadmium, koper, zink en lood in de bodem. In het rapport is beschreven in hoeverre er correlaties bestaan tussen de huidige belasting (zware metalen) en gehalten in bodem en grondwater. In de categorie akkerbouw worden geen correlaties gevonden tussen metaalbelasting en bodemgehalten c.q. grondwaterconcentraties. In de categorie melkveehouderij wordt alleen voor zink een duidelijke positieve correlatie gevonden tussen belasting en concentraties in grondwater.