Search

Les mesures adoptées lors du premier confinement, de mars à juin 2020, ont été caractérisées par leur impact inédit sur la possibilité même de jouir de l’espace public. Des comportements jusqu’alors anodins ont été érigés en infractions. Dès le départ, la répression de ces dernières a constitué une priorité pour les autorités belges. En Région bruxelloise, les sanctions administratives communales (SAC) ont assuré ce rôle de répression, dans une articulation originale avec la répression pénale. À partir de l’analyse de données empiriques quantitatives et qualitatives, l’article se penche sur les contours et les applications de cette « exception bruxelloise », à l’aune d’enjeux liés à la jouissance de l’espace public dans une ville caractérisée par d’importantes inégalités sociospatiales. De coronamaatregelen tijdens de eerste lockdown van maart tot juni 2020 hebben een ongeziene impact gehad op de burger om zelfs nog maar te kunnen genieten van de openbare ruimte. Gedragingen die tot dan onschuldig waren, werden verheven tot inbreuken. Vanaf het begin was de sanctionering van dergelijk gedrag een prioriteit voor de Belgische autoriteiten. In het Brussels Gewest werden daarvoor de gemeentelijke administratieve sancties (GAS) aangewend, die op een nieuwe manier werden gekoppeld aan strafrechtelijke sanctionering. Op basis van de analyse van kwantitatieve en kwalitatieve empirische gegevens bestuderen we in dit artikel de grote lijnen en de toepassingen van deze “Brusselse uitzondering” in het licht van de uitdagingen die gepaard gaan met het genot van de openbare ruimte in een stad met grote sociaal-ruimtelijke ongelijkheden. The measures adopted during the first lockdown from March to June 2020 were characterised by their unheard-of impact on the use public space. Previously harmless types of behaviour had been made into offences. From the beginning, the punishment of these offences was a priority for the Belgian authorities. In the Brussels Region, the municipal administrative sanctions (MAS) ensured this repressive approach in an unprecedented interrelation with criminal enforcement. Based on the analysis of quantitative and qualitative empirical data, this article examines the outlines and applications of this “exception for Brussels” in terms of issues related to the use of public space in a city characterised by significant socio-spatial inequalities.

Les mesures adoptées lors du premier confinement, de mars à juin 2020, ont été caractérisées par leur impact inédit sur la possibilité même de jouir de l’espace public. Des comportements jusqu’alors anodins ont été érigés en infractions. Dès le départ, la répression de ces dernières a constitué une priorité pour les autorités belges. En Région bruxelloise, les sanctions administratives communales (SAC) ont assuré ce rôle de répression, dans une articulation originale avec la répression pénale. À partir de l’analyse de données empiriques quantitatives et qualitatives, l’article se penche sur les contours et les applications de cette « exception bruxelloise », à l’aune d’enjeux liés à la jouissance de l’espace public dans une ville caractérisée par d’importantes inégalités sociospatiales. De coronamaatregelen tijdens de eerste lockdown van maart tot juni 2020 hebben een ongeziene impact gehad op de burger om zelfs nog maar te kunnen genieten van de openbare ruimte. Gedragingen die tot dan onschuldig waren, werden verheven tot inbreuken. Vanaf het begin was de sanctionering van dergelijk gedrag een prioriteit voor de Belgische autoriteiten. In het Brussels Gewest werden daarvoor de gemeentelijke administratieve sancties (GAS) aangewend, die op een nieuwe manier werden gekoppeld aan strafrechtelijke sanctionering. Op basis van de analyse van kwantitatieve en kwalitatieve empirische gegevens bestuderen we in dit artikel de grote lijnen en de toepassingen van deze “Brusselse uitzondering” in het licht van de uitdagingen die gepaard gaan met het genot van de openbare ruimte in een stad met grote sociaal-ruimtelijke ongelijkheden. The measures adopted during the first lockdown from March to June 2020 were characterised by their unheard-of impact on the use public space. Previously harmless types of behaviour had been made into offences. From the beginning, the punishment of these offences was a priority for the Belgian authorities. In the Brussels Region, the municipal administrative sanctions (MAS) ensured this repressive approach in an unprecedented interrelation with criminal enforcement. Based on the analysis of quantitative and qualitative empirical data, this article examines the outlines and applications of this “exception for Brussels” in terms of issues related to the use of public space in a city characterised by significant socio-spatial inequalities.

Les mesures adoptées lors du premier confinement, de mars à juin 2020, ont été caractérisées par leur impact inédit sur la possibilité même de jouir de l’espace public. Des comportements jusqu’alors anodins ont été érigés en infractions. Dès le départ, la répression de ces dernières a constitué une priorité pour les autorités belges. En Région bruxelloise, les sanctions administratives communales (SAC) ont assuré ce rôle de répression, dans une articulation originale avec la répression pénale. À partir de l’analyse de données empiriques quantitatives et qualitatives, l’article se penche sur les contours et les applications de cette « exception bruxelloise », à l’aune d’enjeux liés à la jouissance de l’espace public dans une ville caractérisée par d’importantes inégalités sociospatiales. De Brusselse colivingsector bestaat uit privébedrijven die in hetzelfde gebouw gemeubileerde kamers verhuren, met inbegrip van gemeenschappelijke ruimten en bepaalde diensten. Door de flexibele “all-in” formule spreekt dit snel groeiende nicheaanbod vooral jonge expats in Brussel aan. Uit de analyse van de ontwikkeling van dit recente vastgoedaanbod blijkt hoezeer de financialisering van de sector van de privéhuurwoningen berust op de creatie van nieuwe ingedeelde producten, zodat investeerders er gemakkelijk hun kapitaal in kunnen steken en er hoge rendementen uit kunnen halen. In Brussel wordt vooral aan coliving gedaan in eengezinswoningen in de zuidoostelijke wijken van de eerste stadskroon. The measures adopted during the first lockdown from March to June 2020 were characterised by their unheard-of impact on the use public space. Previously harmless types of behaviour had been made into offences. From the beginning, the punishment of these offences was a priority for the Belgian authorities. In the Brussels Region, the municipal administrative sanctions (MAS) ensured this repressive approach in an unprecedented interrelation with criminal enforcement. Based on the analysis of quantitative and qualitative empirical data, this article examines the outlines and applications of this “exception for Brussels” in terms of issues related to the use of public space in a city characterised by significant socio-spatial inequalities.

In Haarlem hebben de gemeente en Stichting SportSupport Kennemerland, de organisatie die het lokaal sportbeleid uitvoert, de ambitie om zoveel mogelijk inwoners aan het wandelen te krijgen en de overtuiging is dat een beweegvriendelijke omgeving dat stimuleert. Om het succes te vergroten van de wandelinterventies die in de Haarlemse openbare ruimte worden aangeboden zijn in dit onderzoeksproject twee wandelinterventies geëvalueerd: de KWIEK-beweegroute en de Nationale Diabetes Challenge. In deze evaluatie is gekeken naar: 1) het gebruik van deze interventies; 2) succes- en faalfactoren voor het gebruik door professionals en bewoners; en 3) werkzame elementen in de integrale samenwerking bij het werken aan een beweegvriendelijke openbare ruimte. Het gebruik van de interventies en bijbehorende faal- en succesfactoren zijn onderzocht met behulp van observaties, interviews en een focusgroep. De integrale samenwerking bij het stimuleren en behouden van een beweegvriendelijke omgeving is onderzocht met behulp van interviews en een focusgroep. De conclusie uit het onderzoek is dat de twee wandelinterventies verschillend worden gebruikt. De KWIEK-beweegroute wordt nauwelijks gebruikt en lijkt geen passende interventie op de gekozen locatie voor de breed gekozen doelgroep. Het blijkt noodzakelijk om activiteiten en begeleiding (‘software’ uit het Model Beweegvriendelijke Omgeving [BVO-model] van het Kenniscentrum Sport en Bewegen) aan te bieden bij een beweegroute in de openbare ruimte. Een dragend netwerk is nodig voor het promoten, gebruiken en onderhouden van de interventie. De Nationale Diabetes Challenge (NDC) werd wel gebruikt. In 2022 begonnen in Haarlem meer dan 30 deelnemers aan deze interventie, waarvan 26 deelnemers de NDC hebben afgerond. Zij waren positief over deze wandelchallenge en scoorden de interventie gemiddeld met het cijfer 8,6 (op een schaal van 1 tot 10). De invloed van een aantrekkelijke, groene en afwisselende openbare ruimte, een goede wandelbegeleider en differentiëren op individueel niveau werden gerapporteerd als doorslaggevende factoren voor succes. Wat betreft het integraal werken aan een beweegvriendelijke omgeving blijkt dat dit een ingewikkeld proces is. Het is een thema dat veel beleidsterreinen raakt, en het is dus zoeken naar de juiste professional bij de betreffende vraag of actie en het snappen van andermans belang en beleid. Politiek draagvlak, elkaar ontmoeten en begrijpen, een gezamenlijk beeld en visie op het onderwerp, genoeg tijd en capaciteit bevorderen de integrale samenwerking. Op basis van deze conclusies worden in dit rapport aanbevelingen gedaan aan de gemeente en betrokken sport-, zorg- en welzijnsorganisaties ter verbetering van de onderzochte beweeginterventies en de integrale samenwerking bij het realiseren en onderhouden van een beweegvriendelijke openbare ruimte.

Het doel van dit project was om samen met alle betrokkenen te komen tot een gedragen adviesprogrammering voor het urban sportpark Zuilense Vecht, dat ligt op de gemeentegrenzen van Utrecht en Stichtse Vecht. Allereerst zijn geleerde lessen opgemaakt naar aanleiding van interviews met professionals die betrokken waren bij andere urban sportparken. Deze lessen zijn meegenomen naar het vervolg van dit project, waarbij we hebben gewerkt aan een adviesprogrammering in co-design met alle betrokkenen (sport- en welzijnsprofessionals uit de wijken, professionals uit urban sports en de MBO sportacademie; én kinderen en jongeren zelf).

Het doel van dit project was om samen met alle betrokkenen te komen tot een gedragen adviesprogrammering voor het urban sportpark Zuilense Vecht, dat ligt op de gemeentegrenzen van Utrecht en Stichtse Vecht. Allereerst zijn geleerde lessen opgemaakt naar aanleiding van interviews met professionals die betrokken waren bij andere urban sportparken. Deze lessen zijn meegenomen naar het vervolg van dit project, waarbij we hebben gewerkt aan een adviesprogrammering in co-design met alle betrokkenen (sport- en welzijnsprofessionals uit de wijken, professionals uit urban sports en de MBO sportacademie; én kinderen en jongeren zelf).

Le Steenweg, un axe est-ouest traversant le centre métropolitain de Bruxelles, est appelé à jouer un rôle clé dans la mise en œuvre de la vision de la mobilité future de la ville. En outre, une récente recherche [De Visscher et al., 2020] tend à indiquer que cet axe présente pour Bruxelles des enjeux importants en matière d’inclusion sociale. En prévision de futurs réaménagements, le présent article examine plus avant cette dernière hypothèse, en ouvrant des pistes de réflexion sur les possibilités d’« inclusion dans l’urbanité » le long du Steenweg. À partir de la proposition de Remy en faveur de la communication dans la distance [Remy, 2020 [1990]] et selon une approche socio-spatiale, l’article se concentre sur les morphologies qui contribuent à rendre possible un accès inclusif au tissu social et spatial de l’urbanité pour des groupes divers. À cette fin sont exposés les résultats d’une recherche exploratoire sur un type de morphologie présent le long du Steenweg : les galeries commerciales. L’article propose ensuite des pistes pour approfondir la réflexion sur les morphologies qui favorisent la communication dans la distance le long de cet axe en recensant tous les espaces accessibles au public au-delà des limites habituelles de l’espace public à ciel ouvert du Steenweg. De Steenweg, een Oost-West as die door het Centrum van de Brusselse Metropool loopt, moet een sleutelrol spelen bij de uitvoering van de toekomstige mobiliteitsvisie van de stad. Bovendien suggereert recent onderzoek [De Visscher et al., 2020] dat, voor Brussel, deze as ook belangrijk is op het vlak van sociale inclusie. Vooruitlopend op toekomstige verbouwingen gaat dit artikel dieper in op deze laatste stelling en creëert denkpistes rond de mogelijkheden voor “inclusie in stedelijkheid” langs de Steenweg. Werkend rond Remy's concept van “communicatie in de verte” [Remy, 2020 [1990]] en gebruik makend van een sociaal-ruimtelijke aanpak, richt het artikel zich op morfologieën die bijdragen aan het bieden van een inclusieve toegang tot het sociale en ruimtelijke weefsel van stedelijkheid aan diverse groepen. Hiervoor worden de bevindingen voorgesteld uit een verkennend onderzoek over één type morfologie, aanwezig langs de Steenweg: de commerciële galerijen. Het artikel suggereert vervolgens mogelijkheden om verder na te denken over morfologieën die communicatie in de verte langs de as mogelijk maken door alle publiek toegankelijke ruimtes buiten de gebruikelijke grenzen van de openbare ruimten van de Steenweg in kaart te brengen. The Steenweg, an east-west axis crossing through Brussels Metropolitan Centre, has been earmarked to play a key role in the implementation of the city’s future mobility vision. Moreover, recent research [De Visscher et al., 2020] suggests that this axis presents high stakes in terms of social inclusion for Brussels. In anticipation of future refurbishments, this article delves deeper into this latter proposition, opening lines of thought regarding the potential for “inclusion in urbanity” along the Steenweg. Working from Remy’s suggestion for communication in distance [Remy, 2020 [1990]] and using a socio-spatial approach, the article focuses on morphologies that participate in enabling an inclusive access to the social and spatial fabric of urbanity to diverse groups. To do so, the results of an exploratory research within one type of morphology found along the Steenweg – commercial galleries - are presented. The article then suggests possibilities for thinking further about morphologies that enable communication in distance along the axis by mapping out all publicly accessible spaces beyond the usual limits of the Steenweg’s open air public spaces.

Le Steenweg, un axe est-ouest traversant le centre métropolitain de Bruxelles, est appelé à jouer un rôle clé dans la mise en œuvre de la vision de la mobilité future de la ville. En outre, une récente recherche [De Visscher et al., 2020] tend à indiquer que cet axe présente pour Bruxelles des enjeux importants en matière d’inclusion sociale. En prévision de futurs réaménagements, le présent article examine plus avant cette dernière hypothèse, en ouvrant des pistes de réflexion sur les possibilités d’« inclusion dans l’urbanité » le long du Steenweg. À partir de la proposition de Remy en faveur de la communication dans la distance [Remy, 2020 [1990]] et selon une approche socio-spatiale, l’article se concentre sur les morphologies qui contribuent à rendre possible un accès inclusif au tissu social et spatial de l’urbanité pour des groupes divers. À cette fin sont exposés les résultats d’une recherche exploratoire sur un type de morphologie présent le long du Steenweg : les galeries commerciales. L’article propose ensuite des pistes pour approfondir la réflexion sur les morphologies qui favorisent la communication dans la distance le long de cet axe en recensant tous les espaces accessibles au public au-delà des limites habituelles de l’espace public à ciel ouvert du Steenweg. De Steenweg, een Oost-West as die door het Centrum van de Brusselse Metropool loopt, moet een sleutelrol spelen bij de uitvoering van de toekomstige mobiliteitsvisie van de stad. Bovendien suggereert recent onderzoek [De Visscher et al., 2020] dat, voor Brussel, deze as ook belangrijk is op het vlak van sociale inclusie. Vooruitlopend op toekomstige verbouwingen gaat dit artikel dieper in op deze laatste stelling en creëert denkpistes rond de mogelijkheden voor “inclusie in stedelijkheid” langs de Steenweg. Werkend rond Remy's concept van “communicatie in de verte” [Remy, 2020 [1990]] en gebruik makend van een sociaal-ruimtelijke aanpak, richt het artikel zich op morfologieën die bijdragen aan het bieden van een inclusieve toegang tot het sociale en ruimtelijke weefsel van stedelijkheid aan diverse groepen. Hiervoor worden de bevindingen voorgesteld uit een verkennend onderzoek over één type morfologie, aanwezig langs de Steenweg: de commerciële galerijen. Het artikel suggereert vervolgens mogelijkheden om verder na te denken over morfologieën die communicatie in de verte langs de as mogelijk maken door alle publiek toegankelijke ruimtes buiten de gebruikelijke grenzen van de openbare ruimten van de Steenweg in kaart te brengen. The Steenweg, an east-west axis crossing through Brussels Metropolitan Centre, has been earmarked to play a key role in the implementation of the city’s future mobility vision. Moreover, recent research [De Visscher et al., 2020] suggests that this axis presents high stakes in terms of social inclusion for Brussels. In anticipation of future refurbishments, this article delves deeper into this latter proposition, opening lines of thought regarding the potential for “inclusion in urbanity” along the Steenweg. Working from Remy’s suggestion for communication in distance [Remy, 2020 [1990]] and using a socio-spatial approach, the article focuses on morphologies that participate in enabling an inclusive access to the social and spatial fabric of urbanity to diverse groups. To do so, the results of an exploratory research within one type of morphology found along the Steenweg – commercial galleries - are presented. The article then suggests possibilities for thinking further about morphologies that enable communication in distance along the axis by mapping out all publicly accessible spaces beyond the usual limits of the Steenweg’s open air public spaces.

Le Steenweg, un axe est-ouest traversant le centre métropolitain de Bruxelles, est appelé à jouer un rôle clé dans la mise en œuvre de la vision de la mobilité future de la ville. En outre, une récente recherche [De Visscher et al., 2020] tend à indiquer que cet axe présente pour Bruxelles des enjeux importants en matière d’inclusion sociale. En prévision de futurs réaménagements, le présent article examine plus avant cette dernière hypothèse, en ouvrant des pistes de réflexion sur les possibilités d’« inclusion dans l’urbanité » le long du Steenweg. À partir de la proposition de Remy en faveur de la communication dans la distance [Remy, 2020 [1990]] et selon une approche socio-spatiale, l’article se concentre sur les morphologies qui contribuent à rendre possible un accès inclusif au tissu social et spatial de l’urbanité pour des groupes divers. À cette fin sont exposés les résultats d’une recherche exploratoire sur un type de morphologie présent le long du Steenweg : les galeries commerciales. L’article propose ensuite des pistes pour approfondir la réflexion sur les morphologies qui favorisent la communication dans la distance le long de cet axe en recensant tous les espaces accessibles au public au-delà des limites habituelles de l’espace public à ciel ouvert du Steenweg. De Steenweg, een Oost-West as die door het Centrum van de Brusselse Metropool loopt, moet een sleutelrol spelen bij de uitvoering van de toekomstige mobiliteitsvisie van de stad. Bovendien suggereert recent onderzoek [De Visscher et al., 2020] dat, voor Brussel, deze as ook belangrijk is op het vlak van sociale inclusie. Vooruitlopend op toekomstige verbouwingen gaat dit artikel dieper in op deze laatste stelling en creëert denkpistes rond de mogelijkheden voor “inclusie in stedelijkheid” langs de Steenweg. Werkend rond Remy's concept van “communicatie in de verte” [Remy, 2020 [1990]] en gebruik makend van een sociaal-ruimtelijke aanpak, richt het artikel zich op morfologieën die bijdragen aan het bieden van een inclusieve toegang tot het sociale en ruimtelijke weefsel van stedelijkheid aan diverse groepen. Hiervoor worden de bevindingen voorgesteld uit een verkennend onderzoek over één type morfologie, aanwezig langs de Steenweg: de commerciële galerijen. Het artikel suggereert vervolgens mogelijkheden om verder na te denken over morfologieën die communicatie in de verte langs de as mogelijk maken door alle publiek toegankelijke ruimtes buiten de gebruikelijke grenzen van de openbare ruimten van de Steenweg in kaart te brengen. The Steenweg, an east-west axis crossing through Brussels Metropolitan Centre, has been earmarked to play a key role in the implementation of the city’s future mobility vision. Moreover, recent research [De Visscher et al., 2020] suggests that this axis presents high stakes in terms of social inclusion for Brussels. In anticipation of future refurbishments, this article delves deeper into this latter proposition, opening lines of thought regarding the potential for “inclusion in urbanity” along the Steenweg. Working from Remy’s suggestion for communication in distance [Remy, 2020 [1990]] and using a socio-spatial approach, the article focuses on morphologies that participate in enabling an inclusive access to the social and spatial fabric of urbanity to diverse groups. To do so, the results of an exploratory research within one type of morphology found along the Steenweg – commercial galleries - are presented. The article then suggests possibilities for thinking further about morphologies that enable communication in distance along the axis by mapping out all publicly accessible spaces beyond the usual limits of the Steenweg’s open air public spaces.

En retraçant le processus de mise à l’agenda ayant conduit à l’appropriation du concept de Smart City par la Région bruxelloise en 2014, cet article interroge les choix de politiques publiques visant à faire de Bruxelles une « ville intelligente ». Tandis qu’un des objectifs théoriques de la Smart City consiste à vouloir décloisonner l’action publique en favorisant la réalisation de politiques transversales par le recours aux technologies, force est de constater que les politiques bruxelloises en la matière restent essentiellement cantonnées aux compétences de l’organisme technique régional. Cet article tente ainsi de comprendre pourquoi aucune politique transversale en matière de mobilité – secteur habituellement prioritaire pour ce type de projets – n’émerge dans le cadre de la Smart City bruxelloise, tandis qu’une politique sécuritaire s’impose comme son principal chantier. La centralisation de la vidéosurveillance régionale constitue l’unique politique du projet Smart City bruxellois parvenue à dépasser le cloisonnement institutionnel régional. Cet article démontre par conséquent comment, à Bruxelles, l’organisation politico-institutionnelle régionale influence les choix de politiques publiques. Door het proces van agendasetting dat leidde tot de toe-eigening van het concept Smart City door het Brussels Gewest in 2014 te traceren, onderzoekt dit artikel de beleidskeuzes om van Brussel een “slimme stad” te maken. Een van de theoretische doelstellingen van de Smart City bestaat erin om het overheidsoptreden te ontzuilen door met behulp van technologieën de uitvoering van een transversaal beleid te bevorderen. Toch moeten we vaststellen dat de Brusselse beleidsmaatregelen op dit vlak hoofdzakelijk beperkt blijven tot de bevoegdheden van de gewestelijke technische instelling. Dit artikel tracht te begrijpen waarom er geen transversaal beleid inzake mobiliteit – een sector die gewoonlijk prioritair is bij dergelijke projecten – wordt gevoerd in het kader van de Brusselse Smart City, maar een veiligheidsbeleid het voornaamste werkterrein blijkt te zijn. De centralisering van de gewestelijke videobewaking is de enige beleidslijn van het Brusselse Smart City-project, waarbij men erin slaagt om de gewestelijke institutionele verzuiling te doorbreken. Dit artikel toont dan ook aan hoe de gewestelijke politiek-institutionele organisatie de beleidskeuzes beïnvloedt in Brussel. This article reviews the agenda-setting process which led to the approval of the Smart City concept by the Brussels Region in 2014 and questions the public policy choices aimed at making Brussels a “Smart City”. While one of the theoretical objectives of the Smart City is to decompartmentalise public action by promoting the implementation of cross-cutting policies through the use of technology, it is clear that the policies of Brussels in this area remain essentially limited to the competences of the regional technical body. This article attempts to understand why a cross-cutting policy in the area of mobility – a sector which is normally a priority for this type of project – has not emerged in the framework of the Brussels Smart City, while a security policy has gained a foothold as its main focus. The centralisation of regional video surveillance is the only policy of the Brussels Smart City project which has managed to overcome regional institutional compartmentalisation. This article therefore demonstrates how the regional political and institutional organisation in Brussels influences public policy choices.

En retraçant le processus de mise à l’agenda ayant conduit à l’appropriation du concept de Smart City par la Région bruxelloise en 2014, cet article interroge les choix de politiques publiques visant à faire de Bruxelles une « ville intelligente ». Tandis qu’un des objectifs théoriques de la Smart City consiste à vouloir décloisonner l’action publique en favorisant la réalisation de politiques transversales par le recours aux technologies, force est de constater que les politiques bruxelloises en la matière restent essentiellement cantonnées aux compétences de l’organisme technique régional. Cet article tente ainsi de comprendre pourquoi aucune politique transversale en matière de mobilité – secteur habituellement prioritaire pour ce type de projets – n’émerge dans le cadre de la Smart City bruxelloise, tandis qu’une politique sécuritaire s’impose comme son principal chantier. La centralisation de la vidéosurveillance régionale constitue l’unique politique du projet Smart City bruxellois parvenue à dépasser le cloisonnement institutionnel régional. Cet article démontre par conséquent comment, à Bruxelles, l’organisation politico-institutionnelle régionale influence les choix de politiques publiques. Door het proces van agendasetting dat leidde tot de toe-eigening van het concept Smart City door het Brussels Gewest in 2014 te traceren, onderzoekt dit artikel de beleidskeuzes om van Brussel een “slimme stad” te maken. Een van de theoretische doelstellingen van de Smart City bestaat erin om het overheidsoptreden te ontzuilen door met behulp van technologieën de uitvoering van een transversaal beleid te bevorderen. Toch moeten we vaststellen dat de Brusselse beleidsmaatregelen op dit vlak hoofdzakelijk beperkt blijven tot de bevoegdheden van de gewestelijke technische instelling. Dit artikel tracht te begrijpen waarom er geen transversaal beleid inzake mobiliteit – een sector die gewoonlijk prioritair is bij dergelijke projecten – wordt gevoerd in het kader van de Brusselse Smart City, maar een veiligheidsbeleid het voornaamste werkterrein blijkt te zijn. De centralisering van de gewestelijke videobewaking is de enige beleidslijn van het Brusselse Smart City-project, waarbij men erin slaagt om de gewestelijke institutionele verzuiling te doorbreken. Dit artikel toont dan ook aan hoe de gewestelijke politiek-institutionele organisatie de beleidskeuzes beïnvloedt in Brussel. This article reviews the agenda-setting process which led to the approval of the Smart City concept by the Brussels Region in 2014 and questions the public policy choices aimed at making Brussels a “Smart City”. While one of the theoretical objectives of the Smart City is to decompartmentalise public action by promoting the implementation of cross-cutting policies through the use of technology, it is clear that the policies of Brussels in this area remain essentially limited to the competences of the regional technical body. This article attempts to understand why a cross-cutting policy in the area of mobility – a sector which is normally a priority for this type of project – has not emerged in the framework of the Brussels Smart City, while a security policy has gained a foothold as its main focus. The centralisation of regional video surveillance is the only policy of the Brussels Smart City project which has managed to overcome regional institutional compartmentalisation. This article therefore demonstrates how the regional political and institutional organisation in Brussels influences public policy choices.

En retraçant le processus de mise à l’agenda ayant conduit à l’appropriation du concept de Smart City par la Région bruxelloise en 2014, cet article interroge les choix de politiques publiques visant à faire de Bruxelles une « ville intelligente ». Tandis qu’un des objectifs théoriques de la Smart City consiste à vouloir décloisonner l’action publique en favorisant la réalisation de politiques transversales par le recours aux technologies, force est de constater que les politiques bruxelloises en la matière restent essentiellement cantonnées aux compétences de l’organisme technique régional. Cet article tente ainsi de comprendre pourquoi aucune politique transversale en matière de mobilité – secteur habituellement prioritaire pour ce type de projets – n’émerge dans le cadre de la Smart City bruxelloise, tandis qu’une politique sécuritaire s’impose comme son principal chantier. La centralisation de la vidéosurveillance régionale constitue l’unique politique du projet Smart City bruxellois parvenue à dépasser le cloisonnement institutionnel régional. Cet article démontre par conséquent comment, à Bruxelles, l’organisation politico-institutionnelle régionale influence les choix de politiques publiques. Door het proces van agendasetting dat leidde tot de toe-eigening van het concept Smart City door het Brussels Gewest in 2014 te traceren, onderzoekt dit artikel de beleidskeuzes om van Brussel een “slimme stad” te maken. Een van de theoretische doelstellingen van de Smart City bestaat erin om het overheidsoptreden te ontzuilen door met behulp van technologieën de uitvoering van een transversaal beleid te bevorderen. Toch moeten we vaststellen dat de Brusselse beleidsmaatregelen op dit vlak hoofdzakelijk beperkt blijven tot de bevoegdheden van de gewestelijke technische instelling. Dit artikel tracht te begrijpen waarom er geen transversaal beleid inzake mobiliteit – een sector die gewoonlijk prioritair is bij dergelijke projecten – wordt gevoerd in het kader van de Brusselse Smart City, maar een veiligheidsbeleid het voornaamste werkterrein blijkt te zijn. De centralisering van de gewestelijke videobewaking is de enige beleidslijn van het Brusselse Smart City-project, waarbij men erin slaagt om de gewestelijke institutionele verzuiling te doorbreken. Dit artikel toont dan ook aan hoe de gewestelijke politiek-institutionele organisatie de beleidskeuzes beïnvloedt in Brussel. This article reviews the agenda-setting process which led to the approval of the Smart City concept by the Brussels Region in 2014 and questions the public policy choices aimed at making Brussels a “Smart City”. While one of the theoretical objectives of the Smart City is to decompartmentalise public action by promoting the implementation of cross-cutting policies through the use of technology, it is clear that the policies of Brussels in this area remain essentially limited to the competences of the regional technical body. This article attempts to understand why a cross-cutting policy in the area of mobility – a sector which is normally a priority for this type of project – has not emerged in the framework of the Brussels Smart City, while a security policy has gained a foothold as its main focus. The centralisation of regional video surveillance is the only policy of the Brussels Smart City project which has managed to overcome regional institutional compartmentalisation. This article therefore demonstrates how the regional political and institutional organisation in Brussels influences public policy choices.

Face à la congestion croissante et les impacts négatifs sur la santé, l’environnement et les espaces publics du « tout à la voiture », la marche gagne depuis quelques années de l’importance dans les débats et les esprits. Afin de promouvoir la pratique à Bruxelles, Bruxelles Mobilité a réalisé un diagnostic des espaces publics, à travers les plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public [PAVE]. La recherche dont est tirée le présent article complète ce diagnostic en identifiant le spectre large des gênes au déplacement piéton et les variations de leur appréhension. Pour ce faire, plusieurs méthodologies distinctes ont été combinées (analyse spatiale et morphologique, analyse des flux et comportements piétons, parcours commentés auprès de personnes à mobilité réduite), permettant ainsi d’élaborer une vision dynamique du déplacement piéton et des gênes qui peuvent l’affecter. Sur cette base, plusieurs pistes de solution sont formulées pour arriver à un équilibre entre besoins de fluidité de déplacement, ralentissements des flux piétons et expérience de la marche. Door de toenemende verkeerscongestie en de negatieve impact van “Koning Auto” op de gezondheid, het milieu en de openbare ruimten wordt sinds enkele jaren meer belang gehecht aan stappen in de debatten en bij de mensen zelf. Om stappen als vervoerswijze te stimuleren in Brussel, heeft Brussel Mobiliteit aan de hand van de toegankelijkheidsplannen voor de weg en de openbare ruimte (PAVE) een diagnose van de openbare ruimten opgemaakt. Het onderzoek waarop dit artikel gebaseerd is, vult deze diagnose aan door het brede spectrum van obstakels voor voetgangers te bepalen, alsook de verschillende manieren om deze obstakels te begrijpen. Door meerdere methodologieën (ruimtelijke en morfologische analyse, analyse van de voetgangersstromen en -gedragingen en becommentarieerde trajecten door personen met een beperkte mobiliteit) te combineren, kon een dynamisch beeld worden gevormd van de verplaatsingen door voetgangers en van de obstakels die deze verplaatsingen kunnen beïnvloeden. Op basis daarvan worden mogelijke oplossingen geformuleerd om tot een evenwicht te komen tussen de behoefte aan vlotte verplaatsingen, de vertragingen van de voetgangersstromen en de wandelervaring. Travel on foot has been gaining ground in recent years in debates and in people's thinking due to growing congestion and the negative impacts of the “cars come first” approach on health, the environment and public spaces. In order to promote this form of travel in Brussels, Bruxelles Mobilité carried out a diagnosis of public spaces, through the plans for the accessibility of roads and public spaces [Plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public, PAVE]. The research which this article is drawn from adds to this diagnosis by identifying the broad spectrum of pedestrian inconveniences and variations in how they are perceived. To do this, several distinct methodologies were combined (spatial and morphological analysis, analysis of pedestrian flows and behaviours, itineraries with commentary with people with reduced mobility), thus making it possible to develop a dynamic vision of pedestrian movement and the inconveniences which can affect it. On this basis, several possible solutions are proposed in order to achieve a balance between the need for fluidity of movement, the slowing down of pedestrian flows and the experience of walking.

Face à la congestion croissante et les impacts négatifs sur la santé, l’environnement et les espaces publics du « tout à la voiture », la marche gagne depuis quelques années de l’importance dans les débats et les esprits. Afin de promouvoir la pratique à Bruxelles, Bruxelles Mobilité a réalisé un diagnostic des espaces publics, à travers les plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public [PAVE]. La recherche dont est tirée le présent article complète ce diagnostic en identifiant le spectre large des gênes au déplacement piéton et les variations de leur appréhension. Pour ce faire, plusieurs méthodologies distinctes ont été combinées (analyse spatiale et morphologique, analyse des flux et comportements piétons, parcours commentés auprès de personnes à mobilité réduite), permettant ainsi d’élaborer une vision dynamique du déplacement piéton et des gênes qui peuvent l’affecter. Sur cette base, plusieurs pistes de solution sont formulées pour arriver à un équilibre entre besoins de fluidité de déplacement, ralentissements des flux piétons et expérience de la marche. Door de toenemende verkeerscongestie en de negatieve impact van “Koning Auto” op de gezondheid, het milieu en de openbare ruimten wordt sinds enkele jaren meer belang gehecht aan stappen in de debatten en bij de mensen zelf. Om stappen als vervoerswijze te stimuleren in Brussel, heeft Brussel Mobiliteit aan de hand van de toegankelijkheidsplannen voor de weg en de openbare ruimte (PAVE) een diagnose van de openbare ruimten opgemaakt. Het onderzoek waarop dit artikel gebaseerd is, vult deze diagnose aan door het brede spectrum van obstakels voor voetgangers te bepalen, alsook de verschillende manieren om deze obstakels te begrijpen. Door meerdere methodologieën (ruimtelijke en morfologische analyse, analyse van de voetgangersstromen en -gedragingen en becommentarieerde trajecten door personen met een beperkte mobiliteit) te combineren, kon een dynamisch beeld worden gevormd van de verplaatsingen door voetgangers en van de obstakels die deze verplaatsingen kunnen beïnvloeden. Op basis daarvan worden mogelijke oplossingen geformuleerd om tot een evenwicht te komen tussen de behoefte aan vlotte verplaatsingen, de vertragingen van de voetgangersstromen en de wandelervaring. Travel on foot has been gaining ground in recent years in debates and in people's thinking due to growing congestion and the negative impacts of the “cars come first” approach on health, the environment and public spaces. In order to promote this form of travel in Brussels, Bruxelles Mobilité carried out a diagnosis of public spaces, through the plans for the accessibility of roads and public spaces [Plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public, PAVE]. The research which this article is drawn from adds to this diagnosis by identifying the broad spectrum of pedestrian inconveniences and variations in how they are perceived. To do this, several distinct methodologies were combined (spatial and morphological analysis, analysis of pedestrian flows and behaviours, itineraries with commentary with people with reduced mobility), thus making it possible to develop a dynamic vision of pedestrian movement and the inconveniences which can affect it. On this basis, several possible solutions are proposed in order to achieve a balance between the need for fluidity of movement, the slowing down of pedestrian flows and the experience of walking.

Augmented Play Spaces (APS) are (semi-) public environments where playful interaction is facilitated by enriching the existing environment with interactive technology. APS can potentially facilitate social interaction and physical activity in (semi-)public environments. In controlled settings APS show promising effects. However, people’s willingness to engage with APSin situ, depends on many factors that do not occur in aforementioned controlled settings (where participation is obvious). To be able to achieve and demonstrate the positive effects of APS when implemented in (semi-)public environments, it is important to gain more insight in how to motivate people to engage with them and better understand when and how those decisions can be influenced by certain (design) factors. The Participant Journey Map (PJM) was developed following multiple iterations. First, based on related work, and insights gained from previously developed and implemented APS, a concept of the PJM was developed. Next, to validate and refine the PJM, interviews with 6 experts with extensive experience with developing and implementing APS were conducted. The first part of these interviews focused on influential (design) factors for engaging people into APS. In the second part, experts were asked to provide feedback on the first concept of the PJM. Based on the insights from the expert interviews, the PJM was adjusted and refined. The Participant Journey Map consists of four layers: Phases, States, Transitions and Influential Factors. There are two overarchingphases: ‘Onboarding’ and ‘Participation’ and 6statesa (potential) participant goes through when engaging with an APS: ‘Transit,’ ‘Awareness,’ ‘Interest,’ ‘Intention,’ ‘Participation,’ ‘Finishing.’Transitionsindicate movements between states.Influential factorsare the factors that influence these transitions. The PJM supports directions for further research and the design and implementation of APS. It contributes to previous work by providing a detailed overview of a participant journey and the factors that influence motivation to engage with APS. Notable additions are the detailed overview of influential factors, the introduction of the states ‘Awareness,’ ‘Intention’ and ‘Finishing’ and the non-linear approach. This will support taking into account these often overlooked, key moments in future APS research and design projects. Additionally, suggestions for future research into the design of APS are given.

Face à la congestion croissante et les impacts négatifs sur la santé, l’environnement et les espaces publics du « tout à la voiture », la marche gagne depuis quelques années de l’importance dans les débats et les esprits. Afin de promouvoir la pratique à Bruxelles, Bruxelles Mobilité a réalisé un diagnostic des espaces publics, à travers les plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public [PAVE]. La recherche dont est tirée le présent article complète ce diagnostic en identifiant le spectre large des gênes au déplacement piéton et les variations de leur appréhension. Pour ce faire, plusieurs méthodologies distinctes ont été combinées (analyse spatiale et morphologique, analyse des flux et comportements piétons, parcours commentés auprès de personnes à mobilité réduite), permettant ainsi d’élaborer une vision dynamique du déplacement piéton et des gênes qui peuvent l’affecter. Sur cette base, plusieurs pistes de solution sont formulées pour arriver à un équilibre entre besoins de fluidité de déplacement, ralentissements des flux piétons et expérience de la marche. Door de toenemende verkeerscongestie en de negatieve impact van “Koning Auto” op de gezondheid, het milieu en de openbare ruimten wordt sinds enkele jaren meer belang gehecht aan stappen in de debatten en bij de mensen zelf. Om stappen als vervoerswijze te stimuleren in Brussel, heeft Brussel Mobiliteit aan de hand van de toegankelijkheidsplannen voor de weg en de openbare ruimte (PAVE) een diagnose van de openbare ruimten opgemaakt. Het onderzoek waarop dit artikel gebaseerd is, vult deze diagnose aan door het brede spectrum van obstakels voor voetgangers te bepalen, alsook de verschillende manieren om deze obstakels te begrijpen. Door meerdere methodologieën (ruimtelijke en morfologische analyse, analyse van de voetgangersstromen en -gedragingen en becommentarieerde trajecten door personen met een beperkte mobiliteit) te combineren, kon een dynamisch beeld worden gevormd van de verplaatsingen door voetgangers en van de obstakels die deze verplaatsingen kunnen beïnvloeden. Op basis daarvan worden mogelijke oplossingen geformuleerd om tot een evenwicht te komen tussen de behoefte aan vlotte verplaatsingen, de vertragingen van de voetgangersstromen en de wandelervaring. Travel on foot has been gaining ground in recent years in debates and in people's thinking due to growing congestion and the negative impacts of the “cars come first” approach on health, the environment and public spaces. In order to promote this form of travel in Brussels, Bruxelles Mobilité carried out a diagnosis of public spaces, through the plans for the accessibility of roads and public spaces [Plans d’accessibilité de la voirie et de l’espace public, PAVE]. The research which this article is drawn from adds to this diagnosis by identifying the broad spectrum of pedestrian inconveniences and variations in how they are perceived. To do this, several distinct methodologies were combined (spatial and morphological analysis, analysis of pedestrian flows and behaviours, itineraries with commentary with people with reduced mobility), thus making it possible to develop a dynamic vision of pedestrian movement and the inconveniences which can affect it. On this basis, several possible solutions are proposed in order to achieve a balance between the need for fluidity of movement, the slowing down of pedestrian flows and the experience of walking.

Door middel van Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen is gericht op het innoveren van het totale proces van betrokkenheid, co-creatie, leren en sociale innovatie op het thema beweegvriendelijke omgeving, de zogenaamde “orgware”. Drie elementen stonden centraal: design thinking, opzet van een Community Of Practice (COP) en Citizen Science. De COP is stap voor stap gevormd door via de sneeuwbalmethode in contact te komen met wijkbewoners, hen mee te laten denken en enthousiast te maken voor het thema. Tegelijkertijd is citizen science (Our Voice aanpak met gebruikmaking van de Discovery Tool) toegepast, doordat onderzoekers met bewoners allerlei elementen in de wijk in kaart hebben gebracht die te maken hebben met beweegvriendelijke inrichting. Op basis van deze inventarisatie zijn door wijkbewoners ideeën ontwikkeld om de beweegvriendelijkheid van de wijk te verbeteren. Alle ideeën zijn aan de gemeente voorgelegd en gepresenteerd. Een deel gaat op korte termijn gerealiseerd worden, een ander deel mogelijk op langere termijn.

Door middel van Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen is gericht op het innoveren van het totale proces van betrokkenheid, co-creatie, leren en sociale innovatie op het thema beweegvriendelijke omgeving, de zogenaamde “orgware”. Drie elementen stonden centraal: design thinking, opzet van een Community Of Practice (COP) en Citizen Science. De COP is stap voor stap gevormd door via de sneeuwbalmethode in contact te komen met wijkbewoners, hen mee te laten denken en enthousiast te maken voor het thema. Tegelijkertijd is citizen science (Our Voice aanpak met gebruikmaking van de Discovery Tool) toegepast, doordat onderzoekers met bewoners allerlei elementen in de wijk in kaart hebben gebracht die te maken hebben met beweegvriendelijke inrichting. Op basis van deze inventarisatie zijn door wijkbewoners ideeën ontwikkeld om de beweegvriendelijkheid van de wijk te verbeteren. Alle ideeën zijn aan de gemeente voorgelegd en gepresenteerd. Een deel gaat op korte termijn gerealiseerd worden, een ander deel mogelijk op langere termijn.

Wanneer in coronatijd binnensportaccommodaties sluiten, sport in groeps- of teamverband niet meer plaats mag vinden en verenigingen hun activiteiten deels moeten opschorten, is de openbare ruimte een fijn alternatief voor sport en bewegen. Ongeorganiseerd, maar ook georganiseerd, bijvoorbeeld door buurtsportcoaches.

De gemeente Groningen is al een aantal jaren bezig met het stimuleren van haar inwoners tot sporten, spelen en ontmoeten in de openbare ruimte. Er is veel kennis en ervaring opgedaan en er zijn de afgelopen jaren verschillende openbare beweegplekken gerealiseerd. Uit monitoring blijkt echter dat deze plekken voornamelijk gebruikt worden door mensen die al sporten. Door middel van Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen richten we ons op het innoveren van het totale proces van betrokkenheid, co-creatie, leren en sociale innovatie op het thema de beweegvriendelijke omgeving, de zogenaamde “orgware”. De aanname is dat meer en betere betrokkenheid zich uiteindelijk vertaalt naar toename in sport en/of beweeggedrag in de openbare ruimte bij eindgebruikers. De drie elementen die centraal staan binnen het Living Lab zijn: design thinking, de opzet van een Community Of Practice (COP) en Citizen Science.

In ons dagelijkse leven hebben we veel met technologie te maken, vaak met interactieve, informatie-gerichte technologie: als consument doen we online boodschappen – zeker in deze pandemische tijd; als reiziger in het openbaar vervoer plannen en betalen we onze reis met interactieve technologie – nu weliswaar even wat minder; als weggebruiker navigeren we op basis van technologie; en ons energieverbruik in huis wordt ‘smart’ gemeten en geadministreerd. Als burger staan we steeds vaker middels technologie in contact met overheden. Denk aan alle online communicatie met de overheid, zo als de belastingdienst en gemeenten die middels apps, websites en de ‘Berichtenbox’ van ‘MijnOverheid’ met burgers communiceren. En er wordt over burgers en ons gedrag al heel wat data verzameld, door gemeenten, de politie, door bijvoorbeeld de zorgsector. En ook in de publieke ruimte wordt data verzameld – met smart city technologie, zoals camera’s en sensoren – met als doel om de stad veiliger, efficiënter en leefbaarder te maken. Al die ‘big data’ maakt het mogelijk om inzichten te genereren – al dan niet met kunstmatige intelligentie – en besluiten te nemen. We gebruiken technologie ook om als burger zelf actie te ondernemen. Bij de overheid kunnen we met apps melden wat er op straat verbeterd of onderhouden moet worden. Met onze buren zitten we in een WhatsApp groep of NextDoor, om bij te dragen aan de leefbaarheid en veiligheid van de buurt. We kunnen met smart home tools of citizen science kits de luchtkwaliteit meten, binnenshuis, maar ook buitenshuis. We tekenen petities, doen mee aan peilingen en enquêtes. En social networking sites (SNS) worden intensief gebruikt, voor sociale en professionele relaties, maar ook om maatschappelijk actief te zijn, voor het organiseren van het samenleven in een buurt. We weten inmiddels dat social media ook een effectief kanaal zijn om de democratie te beïnvloeden. Burgers komen dus in aanraking met veel verschillende technologieën, met verschillende doelstellingen, resultaten en bijeffecten, en waaraan mensen in allerlei functies en rollen deelnemen. Wat centraal staat in het vakgebied Civic Technology is dat de technologie in dienst staat van het burgerschap.

De aandacht voor de ondergrond was het afgelopen decennium tanende in ruimtelijke planning. Grootschalige milieuoperaties uit de jaren tachtig en negentig waren afgerond. Nieuw beleid was niet meer nodig. Bodemprofessionals zochten hun heil in andere thema’s. Urgente kwesties als klimaatverandering, vitale landbouw en de energietransitie brengen daar nu echter verandering in. Zelfs de milieuhygiënische kant van bodembeheer is met de vondst van PFAS en andere zeer verontreinigende stoffen weer helemaal terug in de bestuurlijk belangstelling. Dit artikel en de artikelenserie ‘Ruimte en ondergrond’ verkennen de uitdagingen en oplossingen voor het meenemen van de potentie van de ondergrond in ruimtelijke planning.

De nieuwe voetgangerszone is een van de grootste stadsprojecten die de afgelopen decennia ontworpen zijn voor het Brusselse stadscentrum. In 2015 werd de Anspachlaan, een transitweg, verboden voor autoverkeer. Intussen is de vernieuwing van de openbare ruimte en van de belangrijkste metrostations bijna voltooid. De uitvoering en de uitdagingen van dit stadsproject zijn per definitie complex. Ervaringen uit binnen- en buitenland en het onderzoek van het BSI-BCO tonen dat het project een grote impact zal hebben op verschillende vlakken, waaronder de kwaliteit van de openbare ruimte, huisvesting en voorzieningen, lokale economie en werkgelegenheid, mobiliteit, bereikbaarheid en logistiek, sociale en culturele activiteiten, enz. Deze synthesenota actualiseert de eerder gepubliceerde nota (nr. 115). Het eerste deel schetst de algemene context van het project, dat niet gespaard werd door verschillende externe crisissen (lockdown na de aanslagen in Parijs, de aanslagen in Brussel, de tunnelcrisis en de coronacrisis uiteraard). Het tweede deel gaat dieper in op de uitdagingen waarmee het project nog altijd geconfronteerd wordt. In het besluit reikt de nota enkele concrete pistes aan voor de verbetering van de kwaliteit en het beheer van het project. Le nouveau piétonnier est l’un des principaux projets urbains conçus pour le centre de Bruxelles au cours des dernières décennies. C’est en 2015 que la voie de transit du Centre – le boulevard Anspach – a été interdite à la circulation automobile. Le réaménagement de l’espace public et la rénovation des principales stations de métro sont aujourd’hui en voie d’achèvement. La réalisation et les défis de ce projet urbain sont, par définition, complexes. Des expériences menées dans le pays et à l’étranger, ainsi que les données réunies par le BSI-BCO, montrent qu’il aura un impact important à différents niveaux : qualité de l’espace public, logement et équipements, économie locale et emploi, mobilité, accessibilité et logistique, activités sociales et culturelles, etc. La présente note de synthèse met à jour un travail publié précédemment (n° 115). La partie 1 expose le contexte général de ce projet qui n’a pas été épargné par plusieurs crises externes (lockdown suite aux attentats de Paris, attentats de Bruxelles, crise des tunnels et, bien entendu, crise du covid). La partie 2 développe les défis qui subsistent. En conclusion, la note propose quelques pistes concrètes d’amélioration de la qualité et de la gestion du projet. The new pedestrian area has been one of the main urban projects designed for the centre of Brussels in recent decades. In 2015, the transit route in the city centre - Boulevard Anspach - was closed to traffic. The redevelopment of public space and the renovation of the main metro stations are now nearing completion. The finalisation of this urban project and the challenges it has faced are, by definition, complex. Experiences elsewhere in the country and abroad, as well as the data collected by BSI-BCO, show that it will have a significant impact at different levels: quality of public space, housing and facilities, local economy and employment, mobility, accessibility and logistics, social and cultural activities, etc. This synopsis is an update of a previously published work (no. 115). Part 1 sets out the general context of this project which has not been spared by several external crises (lockdown following the attacks in Paris, attacks in Brussels, the tunnel crisis and, of course, the covid crisis). Part 2 develops the challenges which remain. In conclusion, this synopsis proposes some concrete ways to improve the quality and management of the project.

Le nouveau piétonnier est l’un des principaux projets urbains conçus pour le centre de Bruxelles au cours des dernières décennies. C’est en 2015 que la voie de transit du Centre – le boulevard Anspach – a été interdite à la circulation automobile. Le réaménagement de l’espace public et la rénovation des principales stations de métro sont aujourd’hui en voie d’achèvement. La réalisation et les défis de ce projet urbain sont, par définition, complexes. Des expériences menées dans le pays et à l’étranger, ainsi que les données réunies par le BSI-BCO, montrent qu’il aura un impact important à différents niveaux : qualité de l’espace public, logement et équipements, économie locale et emploi, mobilité, accessibilité et logistique, activités sociales et culturelles, etc. La présente note de synthèse met à jour un travail publié précédemment (n°115). La partie 1 expose le contexte général de ce projet qui n’a pas été épargné par plusieurs crises externes (lockdown suite aux attentats de Paris, attentats de Bruxelles, crise des tunnels et, bien entendu, crise du covid). La partie 2 développe les défis qui subsistent. En conclusion, la note propose quelques pistes concrètes d’amélioration de la qualité et de la gestion du projet. De nieuwe voetgangerszone is een van de grootste stadsprojecten die de afgelopen decennia ontworpen zijn voor het Brusselse stadscentrum. In 2015 werd de Anspachlaan, een transitweg, verboden voor autoverkeer. Intussen zijn de heraanleg van de openbare ruimte en de renovatie van de belangrijkste metrostations bijna klaar. De uitvoering en de uitdagingen van dit stadsproject zijn per definitie ingewikkeld. Uit ervaringen in zowel binnen- als buitenland en de gegevens van het BSI-BCO blijkt dat het project op verschillende vlakken een grote impact zal teweegbrengen: kwaliteit van de openbare ruimte, huisvesting en voorzieningen, lokale economie en werkgelegenheid, mobiliteit, bereikbaarheid en logistiek, sociale en culturele activiteiten, enz. Deze synthesenota vormt een update van een eerder gepubliceerde nota (nr. 115). Het eerste deel schetst de algemene context van het project, dat niet gespaard werd door verschillende externe crisissen (lockdown na de aanslagen in Parijs, de aanslagen in Brussel, de tunnelcrisis en de coronacrisis uiteraard). Het tweede deel gaat dieper in op de uitdagingen waarmee het project nog altijd geconfronteerd wordt. In het besluit reikt de nota enkele concrete pistes aan voor de verbetering van de kwaliteit en het beheer van het project. The new pedestrian area has been one of the main urban projects designed for the centre of Brussels in recent decades. In 2015, the transit route in the city centre - Boulevard Anspach - was closed to traffic. The redevelopment of public space and the renovation of the main metro stations are now nearing completion. The finalisation of this urban project and the challenges it has faced are, by definition, complex. Experiences elsewhere in the country and abroad, as well as the data collected by BSI-BCO, show that it will have a significant impact at different levels: quality of public space, housing and facilities, local economy and employment, mobility, accessibility and logistics, social and cultural activities, etc. This synopsis is an update of a previously published work (no. 115). Part 1 sets out the general context of this project which has not been spared by several external crises (lockdown following the attacks in Paris, attacks in Brussels, the tunnel crisis and, of course, the covid crisis). Part 2 develops the challenges which remain. In conclusion, this synopsis proposes some concrete ways to improve the quality and management of the project.

Fruit in openbare boomgaarden en in perken of parken kan een belangrijke bijdrage leveren aan de binding van mensen met het groen in steden. Gemeenten hebben vele opties om hierin faciliterend op te treden blijkt uit twee onderzoeken van Hogeschool Van Hall Larenstein.

Het klimaat verandert. Het wordt natter en heter. Nederland moet zich aanpassen aan het veranderende klimaat. Daarom staan de gemeenten voor de uitdaging om er vanaf 2020 voor te zorgen dat een (her)inrichting van een straat of wijk klimaatbestendig is. Voor wateroverlast en waterveiligheid weten we ongeveer hoe dat moet. Voor hitte is eigenlijk nog niet duidelijk wat er moet gebeuren. En dat is zorgelijk, want hitte kan grote problemen geven. Hitte kan leiden tot extra sterfte en zal het leven in de stad bovendien steeds vaker onaangenaam maken. Duidelijk is dat er aandacht nodig is op het sociale vlak (o.a. in de zorg), voor gebouwen (koele binnenruimtes) en voor de buitenruimte. Dit rapport richt zich op dat laatste: op het hittebestendig inrichten van de buitenruimte, omdat daar nog veel kennis ontbreekt.

Het klimaat verandert. Het wordt natter en heter. Nederland moet zich aanpassen aan het veranderende klimaat. Daarom staan de gemeenten voor de uitdaging om er vanaf 2020 voor te zorgen dat een (her)inrichting van een straat of wijk klimaatbestendig is. Voor wateroverlast en waterveiligheid weten we ongeveer hoe dat moet. Voor hitte is eigenlijk nog niet duidelijk wat er moet gebeuren. En dat is zorgelijk, want hitte kan grote problemen geven. Hitte kan leiden tot extra sterfte en zal het leven in de stad bovendien steeds vaker onaangenaam maken. Duidelijk is dat er aandacht nodig is op het sociale vlak (o.a. in de zorg), voor gebouwen (koele binnenruimtes) en voor de buitenruimte. Dit rapport richt zich op dat laatste: op het hittebestendig inrichten van de buitenruimte, omdat daar nog veel kennis ontbreekt.

The real estate industry can play a key role in a wider transition to a nature-inclusive living environment that offers social, economic and ecological resilience. In this research, we look explicitly for a pro-active green contribution from the industry to the liveability and resilience of urban areas. To set such practices in motion, we are looking for points of departure in the considerations being made by different actors in the real estate industry. We do this by developing a transition approach for nature-inclusive enterprise. This approach looks at the real estate industry more widely, including landowners, investors, architects, property owners and project developers. De vastgoedsector kan een belangrijke rol spelen in een bredere transitie naar een natuurinclusieve leefomgeving die sociaal, economisch en ecologisch veerkrachtig is. In de huidige praktijk legt groen het vaak af tegen concurrerende ruimteclaims. Met dit project zoeken we naar aanknopingen om beweging in de vastgoedsector te creëren naar meer groen in een stedelijke omgeving. Dat doen we door het ontwikkelen van een transitieaanpak voor natuurinclusief ondernemen. In deze aanpak wordt gekeken naar de vastgoedsector in brede zin (zoals grondbezitters, investeerders, architecten, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars).

Fruit en landschap, dan denk je misschien aan de Betuwe, waar fruitteeltbedrijven zich aaneenrijgen. Van oudsher was het rivierenlandschap rijk aan fruit en noten, en dan vooral op de hogere gronden, dichtbij de dijk, zodat menig boerderij en dijkhuis weelderig door fruit- en notenbomen omringd was. Naast de commerciële fruitteelt en de fruitbomen op privégrond zijn vruchtbomen ook vaak te vinden in de openbare ruimte van steden en dorpen. Gemeentes planten fruit aan, of nemen oude fruitbomen op in het openbaar groen. En tenslotte zien we allerlei groepen, clubs, verenigingen die initiatief nemen om fruit aan te planten, openbaar of niet openbaar. In sommige gemeentes, zoals bijvoorbeeld Culemborg, vind je dat allemaal naast elkaar. De professionele fruitteler laten we hier verder buiten beschouwing, maar voor alle andere vormen van vruchtbomen geldt eigenlijk dat de bomen, de eigenaren, de beheerders en de gebruikers wel gebaat zijn bij een steuntje in de rug vanuit de betrokken gemeente, of het nu gaat om dat wat er is in stand te houden, of nieuw fruit aan te planten. Ook een kritische blik op het eigen gemeentelijke vruchtbomenbeleid hoort daarbij. Daar wil deze handreiking aan bijdragen.

Fruit en landschap, dan denk je misschien aan de Betuwe, waar fruitteeltbedrijven zich aaneenrijgen. Van oudsher was het rivierenlandschap rijk aan fruit en noten, en dan vooral op de hogere gronden, dichtbij de dijk, zodat menig boerderij en dijkhuis weelderig door fruit- en notenbomen omringd was. Naast de commerciële fruitteelt en de fruitbomen op privégrond zijn vruchtbomen ook vaak te vinden in de openbare ruimte van steden en dorpen. Gemeentes planten fruit aan, of nemen oude fruitbomen op in het openbaar groen. En tenslotte zien we allerlei groepen, clubs, verenigingen die initiatief nemen om fruit aan te planten, openbaar of niet openbaar. In sommige gemeentes, zoals bijvoorbeeld Culemborg, vind je dat allemaal naast elkaar. De professionele fruitteler laten we hier verder buiten beschouwing, maar voor alle andere vormen van vruchtbomen geldt eigenlijk dat de bomen, de eigenaren, de beheerders en de gebruikers wel gebaat zijn bij een steuntje in de rug vanuit de betrokken gemeente, of het nu gaat om dat wat er is in stand te houden, of nieuw fruit aan te planten. Ook een kritische blik op het eigen gemeentelijke vruchtbomenbeleid hoort daarbij. Daar wil deze handreiking aan bijdragen.

Ce papier prend le cas du café culturel Brass’Art, situé sur la place communale de Molenbeek, comme point de départ d’une étude qui vise a comprendre la construction d’un espace commun urbain à vocation pluraliste. Basé sur une ethnographie entre mai 2017 et janvier 2018, cet article veut montrer comment la présence de l’alcool dans ce lieu mobilise et concentre des répertoires divers, voire contradictoires – de types discursif, éthique et affectif – activant la constitution de l’espace public. Le cas d’étude de Brass’Art est emblématique en ce qu’il reflète à l’échelle micro et locale les implications d’une coexistence entre acteurs avec des sensibilités et des orientations religieuses diverses. Suivant une méthodologie pragmatiste, le papier essaie de démontrer que le subtil rééquilibrage du rapport de force entre majoritaires et minoritaires ne se fait pas tant par des négociations conscientes ou des stratégies d’« indifférence civique » que par des ajustements pratiques au principe d’un « faire-ensemble ». Dit artikel neemt het geval van het cultuurcafé Brass’Art, gelegen op het gemeenteplein in Molenbeek, als uitgangspunt van een studie om meer inzicht te krijgen in de opbouw van een stedelijke gemeenschappelijke ruimte met een pluralistische bestemming. Op basis van een etnografie tussen mei 2017 en januari 2018 wil dit artikel aantonen hoe de aanwezigheid van alcohol op deze plek verschillende en zelfs tegenstrijdige registers – van discursieve, ethische en affectieve aard – aanvoert en concentreert, die de samenstelling van de openbare ruimte activeren. De casestudy van Brass’Art is emblematisch omdat die op lokale microschaal de gevolgen weergeeft van een co-existentie tussen actoren met gevoeligheden en diverse religieuze voorkeuren. Volgens een pragmatische methodologie tracht dit artikel aan te tonen dat het subtiele hernieuwde evenwicht van de machtsverhouding tussen meerder- en minderheden niet zozeer het resultaat is van bewuste onderhandelingen of strategieën van “burgerlijke onverschilligheid” maar wel van praktische aanpassingen van het principe van “samen doen”. This paper takes the case of the Brass'Art cultural café located on the municipal square of Molenbeek, as a starting point for a study aimed at understanding the construction of a common urban space with a pluralistic purpose. Based on an ethnographic study between May 2017 and January 2018, this article aims to show how the presence of alcohol in this space mobilises and concentrates diverse and even contradictory repertoires – of a discursive, ethical and emotional nature – behind the creation of public space. The Brass'Art case study reflects at the micro and local level the implications of the coexistence of agents with different religious sensitivities and orientations. According to a pragmatic methodology, this paper tries to demonstrate that the fine tuning of the balance of power between the majority and the minority takes place not so much through conscious negotiations or strategies of “civic indifference”, but through practical adjustments in keeping with the principle of community relations.

Dit artikel neemt het geval van het cultuurcafé Brass’Art, gelegen op het gemeenteplein in Molenbeek, als uitgangspunt van een studie om meer inzicht te krijgen in de opbouw van een stedelijke gemeenschappelijke ruimte met een pluralistische bestemming. Op basis van een etnografie tussen mei 2017 en januari 2018 wil dit artikel aantonen hoe de aanwezigheid van alcohol op deze plek verschillende en zelfs tegenstrijdige registers – van discursieve, ethische en affectieve aard – aanvoert en concentreert, die de samenstelling van de openbare ruimte activeren. De casestudy van Brass’Art is emblematisch omdat die op lokale microschaal de gevolgen weergeeft van een co-existentie tussen actoren met gevoeligheden en diverse religieuze voorkeuren. Volgens een pragmatische methodologie tracht dit artikel aan te tonen dat het subtiele hernieuwde evenwicht van de machtsverhouding tussen meerder- en minderheden niet zozeer het resultaat is van bewuste onderhandelingen of strategieën van “burgerlijke onverschilligheid” maar wel van praktische aanpassingen van het principe van “samen doen”. Ce papier prend le cas du café culturel Brass’Art, situé sur la place communale de Molenbeek, comme point de départ d’une étude qui vise a comprendre la construction d’un espace commun urbain à vocation pluraliste. Basé sur une ethnographie entre mai 2017 et janvier 2018, cet article veut montrer comment la présence de l’alcool dans ce lieu mobilise et concentre des répertoires divers, voire contradictoires – de types discursif, éthique et affectif – activant la constitution de l’espace public. Le cas d’étude de Brass’Art est emblématique en ce qu’il reflète à l’échelle micro et locale les implications d’une coexistence entre acteurs avec des sensibilités et des orientations religieuses diverses. Suivant une méthodologie pragmatiste, le papier essaie de démontrer que le subtil rééquilibrage du rapport de force entre majoritaires et minoritaires ne se fait pas tant par des négociations conscientes ou des stratégies d’« indifférence civique » que par des ajustements pratiques au principe d’un « faire-ensemble ». This paper takes the case of the Brass'Art cultural café located on the municipal square of Molenbeek, as a starting point for a study aimed at understanding the construction of a common urban space with a pluralistic purpose. Based on an ethnographic study between May 2017 and January 2018, this article aims to show how the presence of alcohol in this space mobilises and concentrates diverse and even contradictory repertoires – of a discursive, ethical and emotional nature – behind the creation of public space. The Brass'Art case study reflects at the micro and local level the implications of the coexistence of agents with different religious sensitivities and orientations. According to a pragmatic methodology, this paper tries to demonstrate that the fine tuning of the balance of power between the majority and the minority takes place not so much through conscious negotiations or strategies of “civic indifference”, but through practical adjustments in keeping with the principle of community relations.

This paper takes the case of the Brass'Art cultural café located on the municipal square of Molenbeek, as a starting point for a study aimed at understanding the construction of a common urban space with a pluralistic purpose. Based on an ethnographic study between May 2017 and January 2018, this article aims to show how the presence of alcohol in this space mobilises and concentrates diverse and even contradictory repertoires – of a discursive, ethical and emotional nature – behind the creation of public space. The Brass'Art case study reflects at the micro and local level the implications of the coexistence of agents with different religious sensitivities and orientations. According to a pragmatic methodology, this paper tries to demonstrate that the fine tuning of the balance of power between the majority and the minority takes place not so much through conscious negotiations or strategies of “civic indifference”, but through practical adjustments in keeping with the principle of community relations. Dit artikel neemt het geval van het cultuurcafé Brass’Art, gelegen op het gemeenteplein in Molenbeek, als uitgangspunt van een studie om meer inzicht te krijgen in de opbouw van een stedelijke gemeenschappelijke ruimte met een pluralistische bestemming. Op basis van een etnografie tussen mei 2017 en januari 2018 wil dit artikel aantonen hoe de aanwezigheid van alcohol op deze plek verschillende en zelfs tegenstrijdige registers – van discursieve, ethische en affectieve aard – aanvoert en concentreert, die de samenstelling van de openbare ruimte activeren. De casestudy van Brass’Art is emblematisch omdat die op lokale microschaal de gevolgen weergeeft van een co-existentie tussen actoren met gevoeligheden en diverse religieuze voorkeuren. Volgens een pragmatische methodologie tracht dit artikel aan te tonen dat het subtiele hernieuwde evenwicht van de machtsverhouding tussen meerder- en minderheden niet zozeer het resultaat is van bewuste onderhandelingen of strategieën van “burgerlijke onverschilligheid” maar wel van praktische aanpassingen van het principe van “samen doen”. Ce papier prend le cas du café culturel Brass’Art, situé sur la place communale de Molenbeek, comme point de départ d’une étude qui vise a comprendre la construction d’un espace commun urbain à vocation pluraliste. Basé sur une ethnographie entre mai 2017 et janvier 2018, cet article veut montrer comment la présence de l’alcool dans ce lieu mobilise et concentre des répertoires divers, voire contradictoires – de types discursif, éthique et affectif – activant la constitution de l’espace public. Le cas d’étude de Brass’Art est emblématique en ce qu’il reflète à l’échelle micro et locale les implications d’une coexistence entre acteurs avec des sensibilités et des orientations religieuses diverses. Suivant une méthodologie pragmatiste, le papier essaie de démontrer que le subtil rééquilibrage du rapport de force entre majoritaires et minoritaires ne se fait pas tant par des négociations conscientes ou des stratégies d’« indifférence civique » que par des ajustements pratiques au principe d’un « faire-ensemble ».

Located between the “gay” neighbourhood and the “working-class” Anneessens neighbourhood, Place Fontainas has been the site of several presumed homophobic acts of violence, thus contributing to its categorisation as a dangerous area, particularly for homosexual populations. In response to this type of violence, there have been several measures adopted by the public authorities, yet they are in keeping with an often binary and essentialising logic of security. Based on direct observation work and interviews at and around Place Fontainas, the present article intends to adopt a new approach. It examines this area based on the notion of border and, through an intersectional analysis, discusses the social and urban mechanisms which contribute to the establishment of abrupt changes in terms of sexuality, social class and ethnicity. However, in each of the areas studied, there is a continuity of male domination, which makes women invisible and limits their access to public space. Située entre le quartier « gay » et le quartier « populaire » Anneessens, la place Fontainas a été le lieu de plusieurs actes de violence prétendument homophobes, contribuant à la catégoriser comme un espace d’insécurité, particulièrement pour les populations homosexuelles. En réponse à ce type de violences, les mesures adoptées par les instances publiques se multiplient mais peinent néanmoins à sortir d’une logique sécuritaire, souvent binaire et essentialisante. À partir d’un travail d’observation directe et d’entretiens sur et autour de la place Fontainas, le présent article entend adopter une nouvelle approche. Il appréhende cet espace à partir de la notion de frontière et, à travers une analyse intersectionnelle, rend compte des mécanismes socio-urbains qui participent à établir des ruptures en termes de sexualité, de classe sociale et d’ethnicité. Par contre, dans chacune des zones étudiées, la continuité de la domination masculine invisibilise et contraint l’accès des femmes à l’espace public. Het Fontainasplein, gelegen tussen de “volkswijk” Anneessens en de “homowijk”, was het toneel van verschillende vermeende homofobe incidenten, die ertoe bijdragen dat het plein wordt gecategoriseerd als een onveilige ruimte, vooral voor homoseksuelen. Als reactie op dit soort geweld heeft de overheid al heel wat maatregelen getroffen, maar zij slaagt er vooralsnog niet in een vaak binaire en essentialiserende veiligheidslogica te doorbreken. Op basis van directe waarnemingen en interviews op en rond het Fontainasplein wil dit artikel uitgaan van een nieuwe benadering. Het bevat deze ruimte op basis van het begrip “grens” en brengt op basis van een intersectionele analyse verslag uit over de sociaal-stedelijke mechanismen die bijdragen aan het ontstaan van breuken met betrekking tot geaardheid, sociale klasse en etniciteit. De continue mannelijke overheersing in elk van de bestudeerde zones beperkt de toegang van vrouwen tot de openbare ruimte en maakt hen onzichtbaar.

Het Fontainasplein, gelegen tussen de “volkswijk” Anneessens en de “homowijk”, was het toneel van verschillende vermeende homofobe incidenten, die ertoe bijdragen dat het plein wordt gecategoriseerd als een onveilige ruimte, vooral voor homoseksuelen. Als reactie op dit soort geweld heeft de overheid al heel wat maatregelen getroffen, maar zij slaagt er vooralsnog niet in een vaak binaire en essentialiserende veiligheidslogica te doorbreken. Op basis van directe waarnemingen en interviews op en rond het Fontainasplein wil dit artikel uitgaan van een nieuwe benadering. Het bevat deze ruimte op basis van het begrip “grens” en brengt op basis van een intersectionele analyse verslag uit over de sociaal-stedelijke mechanismen die bijdragen aan het ontstaan van breuken met betrekking tot geaardheid, sociale klasse en etniciteit. De continue mannelijke overheersing in elk van de bestudeerde zones beperkt de toegang van vrouwen tot de openbare ruimte en maakt hen onzichtbaar. Située entre le quartier « gay » et le quartier « populaire » Anneessens, la place Fontainas a été le lieu de plusieurs actes de violence prétendument homophobes, contribuant à la catégoriser comme un espace d’insécurité, particulièrement pour les populations homosexuelles. En réponse à ce type de violences, les mesures adoptées par les instances publiques se multiplient mais peinent néanmoins à sortir d’une logique sécuritaire, souvent binaire et essentialisante. À partir d’un travail d’observation directe et d’entretiens sur et autour de la place Fontainas, le présent article entend adopter une nouvelle approche. Il appréhende cet espace à partir de la notion de frontière et, à travers une analyse intersectionnelle, rend compte des mécanismes socio-urbains qui participent à établir des ruptures en termes de sexualité, de classe sociale et d’ethnicité. Par contre, dans chacune des zones étudiées, la continuité de la domination masculine invisibilise et contraint l’accès des femmes à l’espace public. Located between the “gay” neighbourhood and the “working-class” Anneessens neighbourhood, Place Fontainas has been the site of several presumed homophobic acts of violence, thus contributing to its categorisation as a dangerous area, particularly for homosexual populations. In response to this type of violence, there have been several measures adopted by the public authorities, yet they are in keeping with an often binary and essentialising logic of security. Based on direct observation work and interviews at and around Place Fontainas, the present article intends to adopt a new approach. It examines this area based on the notion of border and, through an intersectional analysis, discusses the social and urban mechanisms which contribute to the establishment of abrupt changes in terms of sexuality, social class and ethnicity. However, in each of the areas studied, there is a continuity of male domination, which makes women invisible and limits their access to public space.

In dit rapport wordt onderzocht wat er voor nodig is om boomgaarden in de openbare ruimte duurzaam door vrijwilligersgroepen te laten beheren. Met behulp van de place-keeping theorie zijn de inrichting, betrokkenheid, draagvlak, oogst, beheer, kennis, samenwerking, rol gemeente, budget en het vertrouwen in het voortbestaan onderzocht. Hiervoor is een enquête uitgezet onder beheerders van communale boomgaarden, waarvan 125 gereageerd hebben. De belangrijkste uitkomst van de enquête is dat de sociale factoren, zoals contact met de omgeving en gemeente, de inzet van vrijwilligers, voor het voortbestaan van de boomgaarden belangrijker zijn dan de fysieke factoren zoals bodemvruchtbaarheid en de hoeveelheid oogst . Een groot deel van de beheerders heeft echter vertrouwen in de toekomst en gaat er van uit dat zij over vijf jaar nog bestaan. Aanbevelingen zijn dan ook onder andere om de organisatie van het beheer zo in te richten dat er meer aandacht komt voor de verbinding naar buiten. Overkoepelende organisaties zouden op dit terrein meer als kennisverzamelaars en verspreiders op kunnen gaan treden.

In dit rapport wordt onderzocht wat er voor nodig is om boomgaarden in de openbare ruimte duurzaam door vrijwilligersgroepen te laten beheren. Met behulp van de place-keeping theorie zijn de inrichting, betrokkenheid, draagvlak, oogst, beheer, kennis, samenwerking, rol gemeente, budget en het vertrouwen in het voortbestaan onderzocht. Hiervoor is een enquête uitgezet onder beheerders van communale boomgaarden, waarvan 125 gereageerd hebben. De belangrijkste uitkomst van de enquête is dat de sociale factoren, zoals contact met de omgeving en gemeente, de inzet van vrijwilligers, voor het voortbestaan van de boomgaarden belangrijker zijn dan de fysieke factoren zoals bodemvruchtbaarheid en de hoeveelheid oogst . Een groot deel van de beheerders heeft echter vertrouwen in de toekomst en gaat er van uit dat zij over vijf jaar nog bestaan. Aanbevelingen zijn dan ook onder andere om de organisatie van het beheer zo in te richten dat er meer aandacht komt voor de verbinding naar buiten. Overkoepelende organisaties zouden op dit terrein meer als kennisverzamelaars en verspreiders op kunnen gaan treden.

Fruit in openbare boomgaarden en in perken of parken kan een belangrijke bijdrage leveren aan de binding van mensen met het groen in steden. Gemeenten hebben vele opties om hierin faciliterend op te treden blijkt uit twee onderzoeken van Hogeschool Van Hall Larenstein.

It’s no secret that cities are booming. They continue to attract the world’s top talent, stimulate the economy, act as hubs of innovation, and remain the cultural melting pots of all nations. Yet, we must ask the question, do the inhabitants of our ever-popular cities really feel at home in them? Furthermore, are the public places within a city really even ours?

It’s no secret that cities are booming. They continue to attract the world’s top talent, stimulate the economy, act as hubs of innovation, and remain the cultural melting pots of all nations. Yet, we must ask the question, do the inhabitants of our ever-popular cities really feel at home in them? Furthermore, are the public places within a city really even ours?

In an on-going smart city development project, we are exploring the potential of distributed conversational speech interfaces in the public context of a city. By using the well-known Wizard of Oz method in combination with a lo-fi prototype, we involve participants in co-design with the focus on potential use cases, social acceptability, and privacy aspects of interacting with a speech interface publicly. The work taps into the gap of design-oriented work in the domain of speech-based HCI. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/

In an on-going smart city development project, we are exploring the potential of distributed conversational speech interfaces in the public context of a city. By using the well-known Wizard of Oz method in combination with a lo-fi prototype, we involve participants in co-design with the focus on potential use cases, social acceptability, and privacy aspects of interacting with a speech interface publicly. The work taps into the gap of design-oriented work in the domain of speech-based HCI. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/

Speech interactions are often associated with virtual assistants and smart home devices, designed primarily for private contexts. A less developed domain is speech interfaces in public contexts. In a smart city development project, we explored the potential of distributed conversational speech interfaces in lampposts. Deploying a research-through-design method, we created a lo-fi prototype of the speech interface that test subjects could interact with during experiments in a lab setting. Our first exploratory prototype consisted of a loudspeaker that acted as the interface and preconceived dialogues designed to investigate the boundaries of desirable and acceptable experiences regarding issues such as privacy. Experiencing the interaction with this rudimentary prototype helped people envision potential use cases and reflect on privacy issues: the dialogues revealed subjective limits of what kind of (personal) information people were willing to share with the lamppost. They also elicited thoughts on possible consequences in the social context of citizens. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/

This essay reports on a research project aiming at validation of a concept for an Al-driven speech interface for smart services in public spaces. The research team created a simple experience prototype that simulated the envisioned functionality and was used to experiment with subjects in dialogues. The interaction with the prototype invoked a provocative experience that allowed test subjects to better imagine the impact that such a concept for smart services would have in their neighbourhood. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/

This essay reports on a research project aiming at validation of a concept for an Al-driven speech interface for smart services in public spaces. The research team created a simple experience prototype that simulated the envisioned functionality and was used to experiment with subjects in dialogues. The interaction with the prototype invoked a provocative experience that allowed test subjects to better imagine the impact that such a concept for smart services would have in their neighbourhood. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/

Beyond the potential of new layers of urban infrastructure - sensor-laden networks, big data, artificial intelligence - to optimize cities functionally, lay promising opportunities to also use these technologies for new forms of social interactions. In an ongoing smart city development project, we explore the potential of distributed conversational speech interfaces in the social context of local urban communities. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/atjylha/ https://www.linkedin.com/in/josvanleeuwen/