Search

Modern eğitimde hedeflenen; ideal toplumu oluşturabilecek ideal bireyi yetiştirmektir. İdeal birey; dönemimin gereksinimlerine göre kendi donanımını arttırarak, döneminin ihtiyaçlarının farkına verip bu ihtiyaçlar doğrultusunda kendini donatan bireydir. Bu nedenle bireylerin çocukluk yıllarından itibaren sanat eğitiminin yardımıyla kendilerini tanımalarını sağlamak ve yaşamda ihtiyaç duyacağı yeterlilikleri kazandırmayı hedeflenir. Sanatla eğitilmek çocukların algılarını ve davranışlarını olumlu gelişmesini sağlar. Bunun yanında sorun çözme becerileri, kendilerini tanıma, kendini ifade etme ve yaratıcılıklarını geliştirir.Özel Eğitim, akranlarından farklı gelişim özellikleri sahip çocukların eğitim ve öğretim ihtiyaçlarını doğrultusunda sunulan eğitim hizmetleridir. Özel eğitim öğrencileri özel eğitim nedenlerine göre görme, işitme veya farklı engel guruplarına göre sınıflandırılabilir. Özel Eğitimin başlangıcı, dünyada Itard ve Victor'la (1787-1851) ülkemizde ise 1889 yılında İstanbul Ticaret Mektebi'nde zamanın ileri gelenlerinin sağır çocuklarını eğitmek için Grati Efendi tarafından sağırlar okulunun açılması olarak kabul edilir.Sanat eğitimi, bireye estetik bir duyarlılık kazandırma sürecidir. İlk olarak Almanya`da yeni bir okul ve eğitim anlayışı arayışlarında ortaya çıkan Sanat eğitimi, çocuğun kendini keşfetme, ifade etmesini zenginleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu durum öncelikler resim dersini etkilemiştir. Resim eğitiminden artık çocuğun yönlendirilmesi yerine onu serbest çizim ve doğaya yöneltilmesi önem kazanmıştır. Sanat eğitimi, bireyin yeteneklerini geliştirerek, izlenimlerini duygu ve düşüncelerini estetik bir çerçevede oluşturma sürecidir. İlk olarak Almanya`da yeni bir okul ve eğitim anlayışı arayışlarında ortaya çıkmıştır. Çocuğun kendini keşfetme, ifade etmesini zenginleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu durum öncelikler resim dersini etkilemiştir. Çocuğun yönlendirilmesi yerine onu serbest çizim ve doğaya yöneltilmesi önem kazanmıştır.Görsel Sanat Dersi, eğitim bilimi, sanat, ve sanat tarihinin eğitim ve öğretimde uygulanan disiplinidir. Resim-İş dersi, MEB tarafından son yıllarda yapılan düzenleme sonrasında, Görsel Sanatlar dersine dönüştürülmüştür. Görsel sanatlar dersi uygulama ağırlıkta bir ders olmasına rağmen okullarda ders süresi 1 saat olarak işlenmektedir. Bazı okullarda buna ek olarak ''Seçmeli Görsel Sanatlar'' dersi olaraktan ders süresini 2 saat olarak işlemektedir. Okullar ders dışı saatlerde egzersiz ve yetiştirme kursları adı altında öğrencilerine görsel sanatlar dersine yönelik eğitim ihtiyacını karşılamaktadır. Aynı zamanda resmi kurumlar veya sivil kuruluşların düzenlediği resim yarışmaları ile yetenekli öğrencilerin bu alandaki başarıları pekiştirilmektedir. Anahtar Kelimeler: Hafif Mental, Özel Gereksinimli, Dil Becerileri, Tasarım Elamanları. The purpose of modern education is to raise ideal individual that can form ideal community. Ideal individual is the one who fulfill his needs by recognizing the need of his age, in an artistic, technical and scientific way. For this reason, it aims for individuals to identify themselves by the help of art education and the efficiency that they will need through the life since their childhood. Being educated with the art effects children' behaviors and perceptions in a positive way. Besides, it enhances their problem solving skills, self-knowledge, self-expression skill and creativity. Special Education is all the education services, which is served to provide the education needs of children who show different development features compared to his/her peers. Special education students can be categorized according to the reason of special education: visual, auditory or other different handicap groups.The beginning of special education is regarded with the story of Itard and Victor for the entire world, yet, in our country, it is the opening of school for the deaf by Grati Efendi to educate deaf children of notable persons of its time at the Istanbul Trade School in 1889. Art education is the process that individual improves his skills and forms his impressions, sense and opinions esthetically. For the first time, it showed up while looking for a new school and education system in Germany. It aims to enrich self-discovery and expressing of child. That first influenced art class. In that case, instead of being directed of child, freehand drawing and guiding to the nature gained importance.Fine arts lesson is the applied discipline of pedagogy, art and art history at the education. Painting lesson was transformed to visual art lesson after the arranging by the ministry of national education. Although visual art lesson is a mainly practice based, lesson time is determined 1 hour. In addition to that, some schools have `Optional Visual Art` lesson and they teach 2 hours. Some schools provide the education need for visual art lesson of students under the name of exercise course and training course. In addition, with the painting contest organized by government agency and civil institution, those skillful students' success is reinforced.The need for knowing the surrounding which starts with at birth begins firstly sucking and holding reflex. It turns into expressing process with the language development. The way of expressing, along with oral form, gains physical qualification. These are gestures and writing skills. As thin and thick muscle grow enough and the help of different materials, it changes to scratch phases. Those meaningless scratches gain meaning with the effect of education. Writing and painting are two different canals at gaining meaning. Those canals supply various data for mainly parents and teacher for the child to knowStarting point of the study leans on the question how mild level special education students that are out of learning process can express themselves better. In our daily life, while we are talking and telling something, a random memory, incident or the sounds, visuals, all stimulants influence us. After these exposures, oral expressing process can either end or go to different topics. This expressing must be below the threshold of our consciousness along with mental flatness to prevent that kind of ending and drifting away in telling process.Key words: Mild Mental, Special Necessity, Design Elements, Language Skills, 138

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 481884, Su, evrenin varoluşundan bu yana temel ihtiyaç maddesi olmasından öte, farklı anlamlar yüklenerek ihtiyaçlara, inançlara, kültürlere ve teknolojiye göre değişim, gelişim ve çeşitlilik göstermektedir. Sınırları ayırmasının yanı sıra kültürleri bağlayan, insanlar arasındaki ortak bağ olan ve her zaman aynı kalan su ögesinin, Türk resim sanatında ele alınma biçimlerinin değişim ve dönüşüm göstermesi bu araştırmanın konusu olmuştur. Kültürel bir öge olan su kavramı, sanat tarihi boyunca ilk tasarım formlarından başlayıp, günümüzdeki disiplinler arası anlatımlarla sanat eserlerinde çok çeşitli anlam katmanları ile ele alınmaktadır. İlk bölümde, kültürel gelişimin kaynağı olan su ögesinin, Antik çağlarda tanrısal ve kutsal bir öge olarak görülmesinden, mitolojilere yansımasından, insanlara her konuda yaratıcılık katmış olduğundan ve sanatsal algılarını da şekillendirdiğinden bahsedilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde su ögesinin Türk resim sanatının ortaya çıkmasında oynadığı rol, minyatürlerin içinde görülmesine rağmen tema olarak sanat eserlerinde yerini almasında, ilk Türk ressamları olan deniz harp okulu mezunu asker ressamların etkisi ve 14 Kuşağı ile su betimlemelerinin gelişimi incelenmiştir. Son bölümde, Cumhuriyet’ten günümüze kadar Türk resim sanatında su ögesinin değişen sanat anlayışları ile birlikte hem teknik, hem üslup, hem de kavramsal olarak dönüşüm gösterme sürecinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Bu çalışmada, günümüz sanatçılarından Mehmet Başbuğ seçilerek, sanatçının resimleri 1980 Sonrası Türk Resim Sanatında Figüratif Eğilimler konusu içerisinde irdelenmiştir. Çalışmanın amacı, Figüratif Türk Resminin başlangıcı, izlediği tarihi, etkilenim alanları, teknik süreci ve bu süreci etkileyen sosyal, kültürel, ekonomik vb. değişkenlerle ele alarak, gelişim sürecini yorumlamak ve Türk Resim Sanatında figüratif resim anlayışında önemli eserler üreten Mehmet Başbuğ'un sanatını incelemektir. 1980 sonrası dönem, Türk Resim Sanatı için zengin yaratım alanlarının kapılarının açıldığı üretken bir dönemdir. Bu bağlamda 1980'den günümüze çok sayıda ressam figüratif çalışmalarıyla dikkat çekmiş ve bu süreçte önemli sergi ve sanat etkinlikleri düzenlenmiştir. Bu araştırma kapsamında örneklenen seçki, bu zengin birikimin küçük bir temsilidir. Bununla birlikte bu süreç içinde, sanatçıları, eserleri ve dönemiyle birlikte tanımak, özellikle konu olarak alınan, kendi özgün duruşunu koruyan ve bu bağlamda yapıt veren Mehmet Başbuğ'un hayatını, etkilendiği sanat ortamını, tekniğini, konu seçimini, eserlerindeki tavrını ve üslupsal özelliklerini, seçilen yapıtlarıyla analiz etmek çalışmanın amacının vurgulanması açısından önem arz etmektedir. In this study, Mehmet Basbug was selected from contemporary artists and his paintings were explicated in the context of Figurative Tendencies in Turkish Art after 1980. The aim of this study is to interpret the development process by considering the beginning of the Figurative Turkish Painting, its history, the areas of influence, the technical process and the social, cultural and economic variables affecting this process, and also Mehmet Başbuğ's art, which produces important works in the understanding of figurative painting in Turkish Art. The post-1980 is a productive period in which many creative areas are opened in Turkish Art. In this context, many painters, from 1980 onwards, draw attention with their figurative works and important exhibition and art events were organized in same period. The selection exemplified in the context of this study is a small representation of this rich heritage. However, in this process, it is particularly important to emphasize and study Mehmet Başbuğ's life, art scene, technique, subject selection, attitude and stylistic features which are taken as a subject here, in this study, with his selected works beside other artists with their work and period. 363

Soyut resmin birçok alanında Ebru Sanatından örnekler görülmektedir. Yıllar öncesinde ortaya çıkan ebru sanatından günümüzde ve geçmişte de görüldüğü gibi birçok etkilenme olmuştur ve bu hala devam etmektedir. Ebru sanatının tarihiyle birlikte, Ebru ve Resim ilişkisinin birçok ortak özelliğini görmekteyiz. Ebru Sanatının Resimsel Etkisi ile beraber, soyut dışavurum öncülerinin Ebrudan etkilenme detayları göze çarpmaktadır. Bu öncüler arasında, Arshile Gorky, Jackson Pollock, Mark Rothko William De Kooning 'in hayatlarından ve çalışmalarından Ebrudan nasıl etkilendikleri örneklerle görülmektedir. Otomatizmin kelime anlamı ile birlikte psikolojide nasıl bir etki yarattığının altı çizilmektedir. Tarihsel süreçte otomatizmin etkisi birçok ressamda görülmektedir. Türk ressam, Ebrucularda ve batılı çağdaş örneklerde bu durum aynıdır. Jackson Pollock, Mark Rothko, Hikmet Barutçugil, Garip Ay ve Bilal Erdoğan gibi ressamların çalışmalarındaki Ebru etkisi ve Otomatizm konusu gayet net bir şekilde hissedilmektedir. Lots of Marbling Art examples are seen in many branches of Abstract Painting. As it was in the past and it is now, plenty of influence has been done by Marbling Art which is shown up years ago and it's still happening. With the history of of Marbling Art, we see lots of common traits of Marbling Art and Art relation. With the Pictorial Effect of Marbling Art, details about influences of Marbling Art on abstract expressing pioneers are glitters. In this pioneers, on Arshile Gorky's, Jackson Pollock's, Mark Rothko's, William De Kooning's works and their lives we can see that how they impressed by Marbling Art. With the word meaning of Automatism, it is highlighted that what kind of effect built on psychology. Effect of Automatism are seen on many artists in historical process. In Turkish Artists, ebru's artists and westerner modern examples it is the same. Effect of Marbling Art and subject of Automatism can be clearly detect in the works of artists like Jackson Pollock, Mark Rothko, Hikmet Barutçugil, Garip Ay and Bilal Erdoğan. 107

Kadim dönem Türk İnanç sistemi içinde Şamanizm ve ona bağlı olarakKamlık büyük öneme sahiptir. Bu inancın geçmişten günümüze Türk kültürüne aittüm unsurlar üzerinde etkili olduğu şüphesizdir. Yapılan araştırma soncunda Türkhalklarında Kamlık ve Kamların davullarındaki imgelerin neler olduğubelirlenmiş ve diğer Türk bölgelerinde bulunan Kamlar ve davulları hakkındaörnekler verilerek bu çalışma boyutunda olan Günümüz Türk Ressamlarının, buimgeleri nasıl, neden aldığı ve çalışmaları hakkında analizler yapılmış, eser vesanatçının amaçları hakkında ayrıntılı bir çok bilgi verilmektedir.Sanat, kültürün en önemli taşıyıcılarındandır. Kültür, sanat, dil, din gibitaşıyıcıların toplumların Millet olma bilincinin olgunlaşması ve pekişmesianlamında bir öneme sahip olduğu, araştırmacılar tarafından vurgulanmaktadır.Bu çalışma birer sanat objesi olarak da ifade edinilebilecek olan Kamdavullarındaki imgesel tasarımlar incelenerek, geçmiş ve gelecek arasındakikültürel bağın ne? nasıl? olduğunun anlaşılması açısından ve günümüz Türkressamlarımızın bu olgudan yola çıkarak, tuvallerine yansıtmış oldukları Kamdavuluna ait çeşitli imgeleri baz alarak araştırma ve incelemelerde bulunulmuş,kesin yargı olarak tezimize yansıtılmıştır. In the ancient period, the Turkish belief system as Shamanism and itsKamlık is of great importance. That belief from the past to the present Turkishculture is certain to be effective on all elements. Kamlık in the Turkish people andresearch seeds Kamların drums is what's going on in the images and other Turkishareas of the cam and examples about the drum work by the contemporary Turkishart painters in size, this images of how, why and studies made about analysis,additional information about the purposes of works and artists are given a lot ofinformation.Art is the most important carrier of culture. Culture, arts, language, religionof the consciousness of being the nation of the maturing of society andstrengthening the sense of importance is emphasized by researchers.This work of art as objects that can be expressed by examining theimaginative designs in the Cam drum, what cultural bond between the past and thefuture, in terms of how to pinpoint and based on contemporary Turkish artist fromthis phenomenon, canvases belongs to their Cam drum reflect various images onthe basis of research and we, as thesis until diagnosed during the judgmentreflected in. 238

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 481875, Kent, insanlık tarihi boyunca temelde barınak olarak işlev görmüştür fakat zaman içerisinde bu işlevi çeşitlenmiştir. Önceleri sadece barınak olarak kullanılan kentin, bireylerin estetik algılarını da şekillendirdiği görülmüştür. Çeşitli disiplinlere de araştırma konusu olan kent, sadece içinde yaşayan bireyi değil sanatçıları ve sanat eserlerini de etkilemiştir. Bu nedenle sanat tarihinde bir imge olarak kentin akımlar içerisinde sanatçılar tarafından ele alınış biçimleri ve bu biçimlerin dönüşümleri bu çalışmanın konusu olmuştur. Kent organik bir oluşumun üzerine inşa edilen inorganik bir yapıdır. Araştırmacının özellikle üretim sürecinde üzerinde durduğu konu da organik olanla yani doğa ile inorganik olanın yaşadığı bu çatışmadır. Bu çatışmanın zaman içerisinde kentin değişen formuna göre etkisi artmıştır. Dolayısıyla hem kent, hem de kent imgesinin resme yansıma biçimi akımlar içerisinde sürekli değişmiştir. Her akımın sanatçısı kenti farklı yorumlamıştır. Bazen bir kompozisyonun arka planı olarak kullanılan kent imgesi, bazen bir yardımcı öğe, bazen de resmin ana öğesi olarak ele alınmıştır. Bir akımda süreç içerisinde sanatçının iç dünyasını yansıtma aracı olabilirken; diğer bir akımda geometrik formlara bölünmüş ve parçalı bir imge olarak resmin konusu haline gelmiştir. Bu kentin kendisinin de dönüşmesine neden olan mimarinin, kültürün, teknolojinin ve hatta yeryüzü koşullarının değişmesi ile ilgilidir. Tüm bu dönüşüm ve değişime rağmen sanat tarihi boyunca kentin hemen her akımda sanat eserlerine imge olarak hizmet ettiği görülmüştür.

Sanatçı `üreten birey`, içselleştirdiği kavramlar bütününden aktarımlar sunar. Bilinçdışı eylemler bilinçli yapılan kurgulara dönüşür ve yüzey bilincin salt hali olarak ortada dururken üreten kişinin bilincine dönüşmüş olur. Ancak bu ilişki yalnızca `üreten kişi` ile sınırlı kalmaz. Yüzey üzerine uygulanan müdahalelerden sonra onun farklı bilinçlerle de karşılaşacağını göz ardı etmemek gerekmektedir. O halde yüzeyin tek bir bilince ait olmadığı savı ortaya çıkar. Bunun nedeni yüzeyin her karşılaşmada farklı bir zihnin müdahalelerine maruz kalmasıdır. Dolayısı ile bu süreci resim yüzeyinin nasıl algılandığı ile ilişkilendirerek zihinsel bir dönüşüm olarak adlandırılabilir. Yazının genelini resmin yüzey algısı üzerinden yürütüp, 1980-1990 yılları Türk resmi üzerinden ele alınmıştır. Genel formuyla yüzeyin kim tarafından nasıl bir algı ile anlamlandırıldığı etken ve faktörlerin değerlendirildiği yazıda yalnızca sanatçı `üreten birey` olarak değil; toplum, izleyici, algılanan ve algıyacı olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda 1980-1990 yılları arasında Resim yüzeyi değerlendirilmeleri yapılmaktadır. Bu durum ise Zihinsel Dönüşüm olarak adlandırılmaktadır. The artist `propagator person` presents transference from the thoughts inside. Unconscious behaviours turns into conscious speculations and becomes the conscious of the propagator person. But this relationship isn't limited with the propagator person.After the interferences practised to the surface, we should take into consideration that it will face with different senses. Therefore, we come to the point that a human doesn't belong to one sense/mind. This is because, the surface faces with the different mind interferences in every event. Hence, we can name this process mental transformation associating with how the surface of the Art understood.We are writing the general of this article from the perception of Art's surface and handling from the Turkish Art in 1980's. In general, how the surface is understood is not handled only with the propagator person, but also `society, follower `…..etc. In this context, the evaluation of Art surface is done between 1980 and 1990. And this is named as ` mental transformation`. 171

Kültür, bir toplumun tarihsel perspektifteki özgün kimliğini oluşturan ve somut ve somut olmayan toplumsal değerleri kapsayan geniş bir kavramdır. Kültür nesiller arası iletişim ile aktarılarak korunur. Bu aktarım somut kültürel miras olarak görülen sanat ve mimarlık eserleri ile olduğu kadar somut olmayan kültürel miras kapsamındaki geleneksel yaşam motiflerinin geleceğe taşınması sayesinde gerçekleşir. Özgün yerel karakterler taşıyan ve dünya genelindeki küreselleşme sürecinin getirdiği dönüşümler ile günümüzde yok olma tehdidi altına giren geleneksel kültürlerde çocuk oyunları somut olmayan kültürel mirasın önemli öğelerindendir. Çocuk oyunları yetişkinliğe giden öğrenme sürecinde önem taşıyan kültürel miras olarak halkbiliminin de evrensel araştırma konularındandır. Somut ve somut olmayan kültür mirasının her dalında olduğu gibi ülkemiz geleneksel çocuk oyunları açısından da zengin tarihsel altyapıya sahiptir. Antalya'nın bu tezde geleneksel çocuk oyunlarının araştırılması için çalışma alanı olarak seçilmesinin sebepleri kentin nitelikli doğal ve kültürel mirası, kıyı ve dağlık bölgelerden oluşan zengin çeşitlilikte coğrafyası ve bilgi kaynaklarının yeterliliğidir. Araştırmanın amaçları çocuk oyunlarını halkbilimi ile resim sanatı arasındaki kesişim noktasında ele alarak konu hakkında ulaşılabilen yazılı bilgileri derlemek, konuyu resim sanatı içerisinde bir tema olarak değerlendirmek ve böylece bilimsel kaynaklardan elde edilen bilgi ve bulguların görselleştirilerek belgelenmesini, sanatsal açıdan yorumlanmasını ve geleceğe aktarılmasını sağlamaktır. As a broad concept, culture encompasses those physical and spiritual values that establish the unique identity of a society in historical perspectives. Culture is preserved through transmission between successive generations. This transmission becomes possible not only through tangible cultural heritage such as works of art and architecture, but also through intangible cultural heritage such as behavioral patterns of traditional life. Nevertheless traditional cultures involving unique local characteristics face the danger of extinction due to the transformations introduced by contemporary globalization processes. Child's plays are important elements of intangible cultural heritage. As an important cultural heritage in terms of learning process within childs' growth, child's plays constitute a universal research topic of folkloric studies. Like in other fields of cultural heritage, Turkey is quite rich in terms of traditional child's plays. Antalya is selected as a case study for research in traditional child's plays because this region has a quite varied geography encompassing coastal and mountainous sections and because the land bears the stamp of the characteristic Yörük (semi-nomadic) culture. Antalya also provides a fruitful ground for oral sources. The main objectives of this thesis is to consider child's play as an intersection between the fields of folklore and painting, to organize the available literal sources, to interpret the issue as a theme in the art of painting, to visualize and document the knowledge deciphered through scientific sources and to transmit this information to the future. 108

Çağdaş Türk Resmi, Batılı anlamda uygulama biçimine geçtikten sonra, yurtdışına giden sanatçılar, Avrupa'da aldıkları sanat eğitiminin etkisiyle, farklı his ve duygularını Batılı tekniklerle ifade etmişlerdir. Bu süreçten sonra, Türk resminde kimlik ve özgünlük bunalımı ile karşı karşıya gelen sanatçılar, Anadolu halk kültüründen ödün vermeden Batılı teknikleri, bu tarz konularla sentezleme yoluna gittiler ve ortaya kültürel değerlerin yansıdığı eserler çıkardılar. Türk resminde kültürel temalara yer veren sanatçılar, yaşadıkları coğrafyanın ve sosyal yaşamın görsel değerlerini, başkalaşım ve dönüşüm kavramları ile beraber işleyerek, ortaya zengin görme ve anlatım biçimleri koyarak, gelecek nesillerin beğeni düzeylerine seslendiler. Böylece içinde bulunduğu dünya değerlerini tanıyan, kaybolmaya yüz tutmuş örf ve adetlerin, ressamların resimlerinde yaşatıldığı bir sürecin yaşandığı gerçeği ile yüzleşen bir kitle oluşturulması başarılmıştır. Anadolu'da evlilik müessesesinin kutsallığına inanan toplum, düğün adını verdiği umumi bir törenle kutlama yaparak, sevdiği insanların bu tarihi olaya tanıklık etmesini beklemektedir. Bu törende kültür değerlerinin ön plana çıktığı, bölgelere göre farklılık gösteren uygulama biçimlerinin, törene zenginlik kattığı muhakkaktır. Ressamların ele aldığı konular düğün teması paralelinde incelendiğinde, akılda kalıcı, estetik açıdan form ve biçimlere dönüşen, renk kurgularının önemli birer kültürel vesikalar olduğu gerçeğini ortaya çıkarmaktadır. Hangi akım, tarz ve biçimde meydana getirilirse getirilsin, sanatçı duyarlılığı ile yoğrulan bu eserler, gelecek kuşaklara aktarılacak somut değerlerdir. After the contemporary Turkish painting turned to its suitable form in terms of west, the artists who went abroad stated their different emotions and feelings under the affect of European education. After this process, the artists faced with the depression of identity and originality in Turkish painting and they synthesised the western techniques with these subjects without conceding Anatolian folk culture and they produced works reflecting cultural values.The artists who give place to cultural themes in Turkish painting, they handled visual values of the geography they live and the social life together with the concepts of metamorphosis and transformation. They also produced rich vision and expression styles and appealed to taste of next generations. So a population is created who knows the values of the world he lives in and this population is aware that the tradition that tend to lose live in the paintings of the artists.Anatolian people who believe the holiness of marriage make a celebration with a public ceremony called `wedding` and they expect the people they love to witness this historical event. In this ceremeony it is certain that cultural values stand out and the applications which differ according to regions enrich the ceremony. When the subjects that are held by artists are analysed under the concept of wedding, it appears that color setups which are catchy , and which tranfrom into forms and shapes aestetically are highly important. No matter which movement , style or shape they are cratead, these works that are kneaded with the artist sensitiveness are concrete values to be transfered to next generations. 111

Çeşitli sebeplerle eğitim yeterlilikleri ve bireysel özellikleri açısından akranlarından beklenen düzeyden anlamlı farklılıklar gösteren bireyler özel gereksinimli bireylerdir. Özel gereksinimi olan bireyler terimi öğrenmede zorluk çeken bireyleri kapsadığı gibi üstün performans gösterenleri de kapsar. Özel eğitim ise, bu bireylerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitim'dir. Özel gereksinimli bireyler için ilk eğitim kurumu 1831 yılında Fransa da açılan Bıcetre ve Salpetriere okullarıdır. Ülkemizde ise 1889 yılında İstanbul Ticaret Mektebi bünyesinde işitme engelli okulun açılması ile başlanmıştır. ICD-10 (International Statistical Classification of Diseases and Related Problems) zihinsel engelliği; gelişim sürecinde ortaya çıkan, zihnin yetersiz gelişmesi hali, bilişsel ve dille ilgili yeteneklerdeki bozukluklar, Amerikan Psikoloji Birliği; genel zihinsel işlevlerde fark edilebilir derecede sınırlılık, zihinsel işlevlerdeki sınırlılıkla beraber uyumsal işlevlerde sınırlılık, 22 yaşından önce zihinsel ve uyumsal sınırlılıkların ortaya çıkması, Dünya Sağlık Örgütü (WHO);zihinsel işlevlerde gerilik, uyumsal davranışlarda yetersizlik, durumun gelişim süreci içerisinde görülmesi, AAIDD (Amerikan Zihin ve Gelişimsel Yetersizlikler Birliği); gelişim sürecinde ortaya çıkan genel zihin fonksiyonları önemli derecede normal altı ve uyum davranışlarında yetersizlik göstermesi, Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) tarafından yayınlanan Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı olan DSM-V'te ise zihinsel engellilik, anlıksal (entelektüel) yetersizlik olarak geçmektedir. Zihinsel açıdan özel gereksinimliliğe yol açan nedenler ikiye ayrılır. Bunlar, genetik nedenler ve çevresel nedenlerdir. Çevresel nedenler de kendi içinde üçe ayrılır. Doğum öncesi nedenler, doğum sırası nedenler ve doğum sonrası nedenlerdir. Zihinsel açıdan özel gereksinimli bireyler, Amerikan Psikiyatri Birliği'nce DSM IV tanı ölçüleri el kitabı'nda hafif zihinsel engel (zeka bölümü 50-55 ile 70 arası), orta derecede zihinsel engel (35-40 ile 50-55 arası), ağır zihinsel engel (20-25 ile 35-40 arası), ileri derecede zihinsel engel (20-25'in altında) olarak dörde ayrılır. Özel gereksinimli bireyler ağırlık derecelerine göre ise iki farklı şekilde sınıflandırılmaktadır. Bunlardan birincisi psikolojik sınıflandırma yaklaşımı, ikincisi eğitsel sınıflandırma yaklaşımıdır. Bireyin gelişiminde sanatsal üretimin ilk evresi, çizgilerle başlar. Çocuğun ruhsal, bedensel, zihinsel ve toplumsal alanlardaki gelişimi çizgisel gelişimine de yansır. Sanatsal faaliyetler, özel gereksinimli bireylerin sosyal ve zihinsel gelişimini olumlu yönde desteklediği gibi bireyin kendi yeterliliğini fark edebilmesinde, daha olumlu benlik kavramı geliştirmesinde, el-göz koordinasyonunu ve motor becerilerini geliştirmede etkin bir çalışmadır. Özel gereksinimli bireylerin gelişim özellikleri dikkate alındığında sanatsal gelişim evreleri, bulundukları yaşlardaki durumlarına göre karalama dönemi (2-4 yaş), şema öncesi dönem (4-7 yaş), şematik dönem (7-9 yaş), gerçeklik dönemi (9-12 yaş) ve mantık dönemi (12-14 yaş) olmak üzere beşe ayrılır. Tezimde, çalışmaya konu olan hafif mental retarde bireylerin resim uygulamalarında tespit edilen görsel sanat elemanları ve özellikleri bireylerin özel durumlarına göre analiz edilerek; iç dünyalarındaki duygular anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma ile özel eğitim gören hafif mental retarde bireylerin iç dünyalarının keşfinden faydalanarak, sanatsal eylemlerinden elde edilen bu bilgilerin onların eğitim sürecinde etkin bir şekilde kullanılması amaçlamaktadır. Hafif mental retarde bireylerin uygulama çalışmalarındaki görsel tasarım elemanlarının (çizgi, şekil, nokta, leke, fon rengi, renk) ve yaş, cinsiyet, sınıf, şube ve IQ puanlarına göre grafiksel yüzde dağılımları yer almaktadır. Uygulamaya katılan bu bireylerin bilgi, tecrübe, davranış, cinsiyet, yetenek, yaş gibi belirleyici bireysel farklılıkları ile bölgesel farklılıkları göz önünde tutularak, bulgular değerlendirilmiştir. Tezimde araştırma modeli olarak nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Nitel araştırma yönteminde; betimsel analiz ve doküman analizi, nicel araştırma yönteminde ise anket kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: hafif mental, zihinsel, özel gereksinimli, çizgisel evre, tasarım elemanları, renk Individuals who show differences from their peers in terms of educational sufficiency and individual features are the ones with special need. The term, special needed individuals involve the ones who have difficulty of learning as well as the ones who show high performance. Special training, on the other hand, is a sustainable training program given by trainers trained specifically for this field with appropriate materials designed for this purpose in the environments appropriate with the special needs of the learners. The first schools for mentally retarded people are Bicetre and Salpitre which were founded in France in 1831. In our country, it started with the opening of İstanbul Commerce School for hearing impaired people in 1889. ICD-10 (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems); defines mental disability as cognitive and language impairments, insufficient development of mental abilities which occur during the developmental stage, APA (American Psychological Association), as perceptible limitations of general cognitive abilities coming with limitations of social adaptation problems (cognitive and social adaptation problems) which occur before the age of 22, WHO (World Health Organization) defines mental disability as delays in mental functioning, deficiencies in adaptive behaviors which can be observed during the developmental process. AAIDD (American Association on Intellectual and Developmental Disabilities) defines mental disability as the sign of extremely below avarage cognitive functioning occuring during developmental stages and deficiencies in adaptation behaviours, DSM-V which is the handbook of Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-fifth edition published by American Psychological Association (APA), mental disability is defined as intellectual deficiency. Individuals with mentally special needs are divided into four in the book of Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders DSM-IV by American Psychological Association; mild mental disability (IQ between 50-55 and 70), moderate mental disability (IQ between 35-40 and 50-55), severe mental disability (IQ between 20-25 and 35-40), extremly severe mental disability (IQ under 20-25). Individuals with speacial needs are classified into two different categories according to their severity. The first is psychological classification approach, and the second one is the educational classification approach. The first phase of the individual development of artistic production starts with drawing lines. Children's psychological, physical, mental and social development is also reflected in his/her drawing. Apart from supporting the development of the special needed individulas in social and mental development, artistic abilities are also effective in person's realization of her own abilities, developing a positive concept of ego and developing eye-hand coordination and motor skills. When the developmental characteristics of individuals with special needs are taken into account artistic development stages are divided into five categories according to person's situation at that age; scratching period (2-4 years), preschema period (4-7 years), schematic period (7-9 years), reality period (9-12 years), and logic period (12-14 years). In this study, art applications of mild mentally retarded individuals' determined visual art elements and feauters of their drawings were analyzed in order to understand their inner world of feelings. With this study, it is aimed to discover the inner world of these mild mentally retarded individuals and use this information obtained from their artistic actions to support their education process. Mild mentally retarded indiviuals' visual design elements in practice applications are represented in percentages according to color, IQ level, gender, class, branch and age. The determining personal differences of the individuals such as knowledge, experience, behavior, gender, ability and age and also regional differences of the people who have participated in the study have been taken into consideration and results have been analyzed accordingly. In this study, qualitative-quantitative research design methods have been used. Qualitative data has been analyzed using descriptive analysis and document analysis, quantitative data has been collected via questionnaires and results have been analyzed. Keywords: Mild Mental, Mental, Special Needed, Linear Phase, Design Elements, Color. 159

Azerbaycan halı sanatı oldukça eski ve zengin mirasa sahiptir. Tarih boyu gelişen siyasi olaylara, zorluklara ve mahrumiyyetlere rağmen, Azerbaycan halkı kendi milli halıcılık geleneklerini daha da saflaşdırmış ve bu gelenekleri nesillerden nesillere getirmiştir, halkın günlük yaşamında varlığını sürdürmüştür.Tez konu seçiminde de, devam eden bu geleneksel kültür ürününü ayrıntılarıyla inceleyerek daha yakından tanınması amaçlanmıştır. Bakü'de yaşıyor ve bu kültürü tanıyor olmam tez konusu seçimimde etkili olmuştur.Araştırmanın evrenini Azerbaycan resimli halıları oluşturmasına rağmen çalışmamız çok eski ve geniş tarihe sahip halıcılığı da ele almıştır. Araştırma ve incelememizde, Azerbaycan'ın halı sanatı ve özellikleri hakkında özlü bilgiler verdikten sonra, Azerbaycan Resimli Halı sanatı üzerinde durduk. Değişik örnekler tesbit edip, 14 ayrı halıyı inceleme altına aldık. İncelenen örneklerin tarihlendirmeleri ve bugünkü durumları, boyutları, kullanılan malzemesi, rengi, motif ve figürleri, konu ve kompozisyon yönlendiren özellikleri ile ilgili verileri toplayarak döküm tablolarında değerlendirdik, tesbitlerimizi gösterdik. Yer yer düşüncelerimizi de eklemeyi uygun gördük.Araştırmada nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Bu araştırma tekniği dahilinde ilgili veriler çeşitli müze ve kütüphanelerde yapılan literatür taraması sonucu, kolleksiyon sahipleri ve halı dokuyucuları ile karşılıklı görüşmeler sonucu elde edilmiş, Azerbaycan Halı Sanatı kaynakları, makale, tez çalışmaları, sanat dergileri, konuyla ilgili gazete haberleri, kataloglar ve dergiler incelenmiştir. Kitap, dergi gibi yazılı kaynaklarda bulunmayan bilgiler için internet ortamından faydalanılmıştır.Tez araştırmamız sürecinde, Azerbaycan resimli halılarına adanmış kompleks bir araştırmaya rastlamadık. Bu yüzden böyle bir araştırmayı lüzumlu gördük.Hazırladığımız tezin bu konuya az da olsa, ışık tutacağına ve Azerbaycan resimli halıları ile ilgili yapılacak diğer çalışmalara kaynak olacağına inanıyoruz. Azerbaijani Carpet Art has very ancient and rich heritage. Although historical political events, difficulties and constraints Azerbaijani nation made more pure national carpet traditions and transferred these tradition to the next generation. Exists in daily life of the people. Target of the thesis is to get closely familiar this traditional cultural product in detail. Its is essential for me to choose this topic of the thesis, so that I live in Baku and I am closely familiar with this field. Although core of the research is Azerbaijani carpets with paintings, thesis covers carpet art with deep and wide history. After provision of grounded information about carpet art and peculiarities of Azerbaijan, we stay on the carpet art of Azerbaijan with paintings. Determining different specimens, I take 14 different carpets to the research. Collecting information about history, present condition, proportions, used materials, colour, motive, figures, subject and composition of the studying specimens, I evaluate them in the casting tables, show findings. Sometimes, I add my opinions. Qualitative research methods are used in the research. Azerbaijan Carter Art Resources, articles, thesis, art publications, newspaper news regarding with topic, catalogues and publishing are researched, they got at the result of mutual meetings with weavers, collection owners, conclusion of literature investigation, made at libraries and various museums with relevant data in the research technique. Internet is used for information, that is not available in books and publishing. There is no complex research, devoted to Azerbaijani carpets with painting while thesis research. Therefore, I consider necessary to carry out such research. I believe that developed thesis will enlighten this field and will be resource for the future researches regarding with Azerbaijani carpets with painting. 164

Mehmet Güleryüz, 1938 yılında Türkiye cumhuriyeti vatandaşı olarak doğmuştur. İçinde yetiştiği ailenin Cumhuriyet öncesi Türkiye'ye ait Osmanlı gelenek ve göreneklerinden gelmesinden dolayı her iki kültürden de beslenerek büyümüştür. Sanatçının Cumhuriyetin ilk yıllarına ait siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel değişimlerden de etkilendiği düşünülerek, bu dönemden itibaren günümüze kadar meydana gelen sosyolojik değişimler gözlemlenmiştir.Türkiye, 1970'li yıllarda siyasi karışıklık ve hareketlilik içindedir. Güleryüz, köklerinin uzandığı Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönem sosyo-kültürel ortamına doğal ve duygusal olarak yakındır. Fakat bu arada içinde büyüyüp olgunlaştığı toplumla da sıkı bağları vardır. Yurtdışında yaşadığı dönemde kendisini, bir arada olduğu Türklerle ve ülkesinin genel siyasi gündemiyle daha da fazla ilgilenmek durumunda hissetmiştir.Mehmet Güleryüz sanat hayatı boyunca resimlerinde, heykellerinde ve performans gösterilerinde toplumsal değişimin izlerini ve sorunlarını yansıtan eserler meydana getirmiştir. Güleryüz'ün kullandığı teknik, eserindeki konu ile birlikte rahatsızlığını iletmek için kullandığı bir araçtır. Toplum içindeki sınıfsal göstergeler, kadın istismarı, doğa tahribatı, siyaset, kişilik bozuklukları, cinsellik, hayvan hakları gibi konular eserlerine konu olan başlıklar olarak göze çarpmaktadır. Sanatçı, bu konulardaki rahatsızlıklarını farklı dönemlerde yapmış olduğu eserleri ile Türkiye'deki sosyolojik olayları çarpıcı şekilde yansıtmıştır. Bu çalışmanın kapsamında bahsi geçen Mehmet Güleryüz'ün çalışmaları irdelenmiş ve kişisel uygulamalarımda yansıtılmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Mehmet Güleryüz, 70 sonrası, yağlı boya resim. Mehmet Güleryüz was born as a Turkish citizen in 1938. As his family adopted Ottoman traditions which belonged to pre- republican Turkey, he was raised to be influenced by the two cultures. The artist was not only influenced by the political, economical changes of the early years of republic but also social and cultural as a result of this sociological changes have been observed from that era to present. There was a political disturbance in Turkey in 1970. Güleryüz felt intimacy to socio cultural environment of final stage of Ottoman Empire. However; he has also close ties to the in society in which he grew up. When he lived in abroad he felt the necessity of dealing with the political agenda of his country and the Turks whom he lived together with. Throughout his art life Mehmet Güleryüz has created works of art which reflect the society's change and problems. The technique which Güleryüz has used I can be regarded as a tool which helps him convey his annoyance and the subject of his works of art. Class discrimination in the society, women abuse, nature destruction, politics, personality disorder, sexuality, animal rights are the subject matters of his work. The artist has reflected sociological events in Turkey and his annoyance about these subjects very strikingly through his works which he created different period. Within the context of this study, the works of Mehmet Güleryüz has been scrutinized and studied to be influenced by these works on my personal performance.Keywords: Mehmet Güleryüz, after 70's, oil painting. 177

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Baskı Sanatları Anasanat Dalı, Kayıt no: 383459, Sokak sanatı Amerika'da 1960'lı yıllarda doğmuş ve günümüze kadar farklı sanat dallarından beslenerek zaman içinde sahip olduğu felsefi değerleri değiştirmeye ve genişletmeye başlamıştır. Baskıresim sanatı, çağdaş sanatın disiplinlerarası yapısına uygun şekilde farklı disiplinlerden tekniklerle denemeler yapmış olan sokak sanatçılarının üretimlerinde önemli rol oynamıştır. Tezin ilk bölümünde, günümüz sokak sanatının kapsamının ve anlamının daha iyi anlaşılabilmesi için temel oluşturmak adına, kamusal alanın geçirdiği tarihsel dönüşüm, kamusal alan modelleri ve kamusal alanın özellikleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, sanatın kamusallaşma süreci anlatılmış ve ardından 1960'larda Amerika'da ortaya çıkan graffitinin sokak sanatına dönüşümü kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. Daha sonra sokak sanatının sokak kimliğinden sıyrılarak galeri/müze duvarlarına girmesiyle başlayan kurumsallık tartışmaları ve vandallık boyutu ile birlikte sokak sanatının popülerleşmesi ve bunda internetin etkisi de değerlendirilmiştir. Sokak sanatının baskıresim sanatıyla ilişkisinin tartışıldığı son bölümde, Baskıresim sanatına dair genel bir çerçeve çizdikten sonra, birbirinden farklı iki sanatsal disiplin olan sokak sanatını ve baskıresmi biraraya getiren ortak paydalar ele alınmıştır. Baskıresmin izinden giden sokak sanatçılarının çalışmalarından örnekler verilerek, baskıresmin sokak sanatı ve sanatçıları üzerindeki etkisinin ne denli önemli olduğunun ve sokak sanatının baskıresim ile etkileşime girdikçe güçlenerek yaygınlaştığının altı çizilmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Baskı Sanatları Anasanat Dalı, Kayıt no: 15491, Doğanın içinde yaşayan insan ilk çağlardan beri doğayı dönüştürerek kendi tarihini yaratmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde insanın doğayla olan ilişkisi irdelenmiştir. Doğanın içinde var oluş savaşı veren insanın, ürünlerini yetiştirmesi ve bahçeler oluşturması, insanlık kültürünün ilk başarısı olarak görülür. Bahçelerin dönemler boyunca değişimi ve bulundukları coğrafyalara göre gösterdikleri özellikler, Bahçelerin Kısa Tarihçesi isimli ilk bölümde anlatılmıştır. Bu bölümde; bahçelerin yer aldıkları kültürlere ve inanışlara göre gösterdikleri değişimler incelenmiş, bahçelerin felsefeyle olan ilişkisi kısaca anlatılmış, insanın düşünce tarihindeki yeri irdelenmiştir. İkinci bölümde; hayalî bahçelerin tanımının yanı sıra tarih boyunca insan yaşamlarındaki yeri ve önemi ele alınmıştır. Hayalî bahçelere dair mitlerin bazıları, insanın öldükten sonra gideceği dünyadaki iyilik ve kahramanlıklarının ödülü olan bir bahçeyi anlatırken, bazı mitler bu cennet bahçelerinin yeryüzünde bulunduğunu anlatır. Bu ütopik bahçe mitleri, dönemlere ve fiziksel koşullara göre değişiklikler gösterse de birçok benzer öğeyi barındırır. Farklı dönemlerde pek çok sanatçı bu mitleri - idealleri farklı biçimlerde ve tekniklerde canlandırmıştır. Bu bölümde, hayalî bahçelerin Avrupa, Doğu ve Uzak Doğu sanatındaki yansımasının, felsefi ve toplumsal boyutunun yanı sıra, görsel sanatlarda örnekleri de çözümlemeli olarak incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Tek tanrılı ve çok tanrılı dinlerin yanı sıra yeryüzünde bahçe tasavvurunun incelendiği bu bölümde; Cennet bahçesi, Altın Çağ, Hayat ağacı gibi pek çok mitin hayalî bahçe kavramı açısından görsel sanatlarda önemli bir esin kaynağı olduğu göz ardı edilmemektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 383537, Bu tez konusu; Macar Resim Sanatı ve Türk Resim Sanatı'nın özellikle duvar resim olmayan, farklı teknikler ya da farklı malzemelerle yapılmış olan tablo resim sanatının 12-21. yüzyıl arasında kalan döneminin tarihsel süreci ve bu süreçte her iki ülkenin ortak veya ayrı değerlerinin olup olmadığının araştırılarak irdelenmesi amacıyla çalışılmıştır. Bu nedenle Macaristan ve Türkiye'nin yaklaşık olarak bin yıllık minyatürlerden günümüze kadar süregelen özellikle tablo resim sanatına ait eserler ve gruplar, bu süreçleri anlatan paragraflarla birlikte tarihsel sıra göz önünde bulundurularak yazılmıştır. Bu çalışmada, her iki ülkenin sanatsal süreçleri, ülkelerin sanat eğitimine, ekonomik ve siyasi konularına değinerek araştırılmaya çalışılmıştır. Eserlere ait görseller ise bu süreçlerle eşzamanlı olarak seçilmiş ve değerlendirilmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Baskı Sanatları Anasanat Dalı, Kayıt no: 382798, 19. yüzyılın ortalarına kadar Avrupa?da ve Cumhuriyet Öncesi Türkiye?sinde ataerkil bir yapı egemendi. Bu yapıya göre erkek, üst bir değer taşırken kadın, özel alana ait olarak görülüp hukuki ve sosyal hiçbir hakka sahip olmadan neslin devam etmesi için yaşayan bir varlık olarak konumlanmıştır. Osmanlı Devleti?nde ise II. Meşrutiyet?le beraber kadın haklarında birtakım düzenlemelere gidilmişse de kadının özgürleşmesi Cumhuriyet Rejimi ile mümkün olmuştur. İncelenen toplumlarda kadınlar, bilim, edebiyat ve diğer dallarda olduğu gibi sanat alanından da uzunca bir süre uzak tutulmuşlardır. Cumhuriyet Öncesi Türkiye?sinde kadınlar için sanat eğitimi, Mihri Müşfik Hanım?ın çabaları sonucunda İnas Sanayi-i Nefise Mektebi açılana kadar çoğunluğu azınlık ve Levanten olan ailelerin kızlarına aldırdıkları özel derslerle sınırlı kalmıştır. Tuval sanatı, asıl olarak Cumhuriyet Dönemi?yle gelişmeye başlamış, baskıresim ise askeriyeye hizmet etmek amacıyla kullanılan bir teknik olarak kalmıştır. Serbest sanat çalışmaları ise ilk defa Cumhuriyet Dönemi?nde uygulanmaya başlamıştır. Ancak resim sanatı gibi hızlı bir gelişme sağlayamamıştır. Çünkü baskıresim sanatının uygulanabilmesi dönemin olanaklarına göre zordu. Ancak bazı sanatçıların özel çabaları sayesinde uygulanmaya başlandı ve olanakların artmasıyla da hem baskıresim sanatı önem kazandı hem de Türk kadın baskıresim sanatçıları sayıca artarak Türk baskıresim sanatında azımsanamayacak bir yere sahip oldular. Ancak literatürlerde Türk kadın baskıresim sanatçılarının birçoğunun adı bile geçmemektedir. Algılanan bu durum ise araştırmanın amacını oluşturmaktadır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 384381, Bu araştırmada, 18. yüzyılın ikinci yarısında toplumsal anlamda gerçekçi eğilimleri olan sanatçılardan başlanılarak, 19. Yüzyılın ikinci yarısında resimsel anlamda ortaya çıkan "Gerçekçilik" kavramından, 1960'larda farklı bir üslupla gündeme gelen "Yeni Gerçekçilik" akımına ve Yeni Gerçekçiliğe etkisi olan, diğer akım ve yeni sanatsal teknikler araştırılmıştır. "Batı Gerçekçiliği" olarak başlayan birinci bölümde, Gerçekçilik (Realizm) öncesi bu konuda sanat eseri üreten Francisco Goya, Theodore Gericault, Eugene Delacroix gibi sanatçıların yaşadıkları dönem ve gerçekçilik kapsamına giren eserleri incelenmiştir. 19. Yüzyılın ortalarına doğru klasik ve romantik eğilimlerden, somut gerçeklere dayanan, sanattan bir devrim sayılan Gustave Courbet'in "Gerçekçilik" akımı anlatılmıştır. Bu temel sayılabilecek "Gerçekçilik" akımından, farklı ülkelerde farklı sanatçılar tarafından uygulanan, ancak benzer dili kullandıkları "Toplumsal gerçekçilik", "Eleştirel Gerçekçilik" ve daha çok Rusya-Meksika'da ideolojik olarak benimsenen "Toplumcu Gerçekçilik"e nasıl dönüştüğü anlatılmıştır. 20. Yüzyıl ilk çeyreğinden alınarak, son çeyreğine kadar olan sanatın genel eğilimlerinin anlatılmasıyla başlayan ikinci bölümde, modernleşmeyle birlikte kent yaşamının ve onun sunduğu endüstrileşmeye, makineleşme ile başlayan seri üretime ve Dünya savaşlarının yaratmış olduğu süreçlere tepki duyan "Dada" ve "Pop Sanat" gibi akımlar anlatılmıştır. Sanatçılar tarafından yeni arayışların çok fazla görülebildiği bu dönemin sanat hareketliliği içinde yeni teknikler olan "Kolaj", "Asamblaj", "Fotomontaj" ve "Hazır Nesne" kullanımları anlatılmıştır. Son bölümde, 1950'li yıllar Batı sanatında "Dada"nın temelleri üzerinde şekillenen, çağdaşı olan "Pop Sanat"la benzer teknik ve ifade yollarını kullanan, Fakat modern hayatla sanat arasındaki sınırları yok etmek üzere 1960 yılında eleştirmen Pierre Restany'ın bir araya getirdiği bir gurup olan, "Yeni Gerçekçilik" akımına ve sanatçılarına yer verilmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 102446, Plastik sanatlar, biçim oluşturma sanatlarıdır. Mimari ve heykelde bu biçim üç boyutlu, görsel sanatlarda ise iki boyutludur. Biçimi oluşturmak, aynı zamanda etrafındaki mekanı, onu çevreleyen uzamı da oluşturmaktır. Bir çizgi, biçimi çevreler veya onun iç desenini gösterirken, aynı zamanda planlara veya hacimsel yapıya uygun olarak mekanın kurgusunu imler. Bu çalışmada öncelikle mekan, espas ve resim yüzeyi, çeşitli anlayışlara göre gelişen içerikleriyle ele alınmışlardır. Mekan kavramının, boşluktan özdeke ve deneyimlenen bir gerçeğe doğru geçirdiği evrimin, espas üzerindeki etkileri tartışılmıştır. Espasın çeşitleri ve bunların hangi teknikler ve araçlarla elde edilebileceği temel sanat elemanları ve ilkeleri ile Avrupa modern resim sanatı tarihi evreni kapsamında ikinci bölümde ele alınmıştır. Planimetrik, perspektif, volümetrik, piramidal, somut-soyut, klasik espas-yüzey espası-çağdaş espas, raslantısal, irrasyonel ve kavramsal espas çeşitleri incelenmiş, tuval nesnesine değinilmiştir. Resmin ve biçimin geçirdiği evreleri, espas kavramını esas alarak izlemek amaçlanmıştır. Plastik sanat ilgileri ön plana alınarak, espas kavramının geçirdiği evrim, farklı derinlik seviyelerinde ve özellikle yüzeyde izlenmeye çalışılmıştır. Resim yüzeyinden içeriye doğru kurgulanan üç boyutlu mekan, dokunsal veya görsel uzam algısı ile ilgili olduğundan dolayı üçüncü bölümde, plastik sanatlar alanına özgü çıkarımlara varmak üzere algı süreci incelenmiştir. Resimsel mekanın ikircikli doğası, yanılsamacı derinlik ile birlikte yüzeyin yassılığını da vurgular. İçine doğru bakılan bir pencereden, modern yüzeylere ve onun ötesine doğru gelişen espas anlayışı, izlenimci, dışavurumcu, hareketli, çok zamanlı, gerçeküstü, metafizik görünümlerle ortaya çıkabilir. Bu görünümleri ortaya koyan çeşitli akımlarla birlikte modern resimde, yanılsamanın yerini, plastik dilin kendi olanakları almış, anlatım giderek yüzeye doğru yaklaşmıştır. Yanılsamanın cennetinden kovulan izleyici, yüzeyde yeni bir plastik dil aramış ve bir özne olarak nesneye yaklaşmıştır. Temsili kaygılardan soyut anlatıma, betimleyici tavırdan dışavurumculuğa geçiş süreçlerinde, Avrupa modern resim sanatı tarihinde gelişen soyut espas, Amerikan soyut sanatının kökenlerini oluşturmuştur. Espas, özellikle Amerikan soyut dışavurumcu sanatında, aksiyon resmi ve renk alanı sanatçıları için esas mesele olarak ele alınmıştır. Bu sanatçılar, resim yaparak uzamı açıklamayı amaçladıklarını söylemişlerdir. Aksiyon resminde, dışavurumcu ve otomatist bir tavırla resim yapma süreci ve raslantısallığın bir kaydı olarak yüzeyde oluşan labirentler yoluyla, izleyiciye yeni bir uzam sunulur. Renk alanı resminde ise biçimin yerini alan renk alanları sayesinde oluşan mekan hissi yüzeyi kaplar. Görsel ve dokunsal yüzeyin çakıştığı yüzey espasında, bütünsellik ve odaksız yeni bir kompozisyon türü belirir. "All-over" kompozisyon, resim yüzeyinde kesintisiz bir akış sunmakla, izleyicisini özgür bırakır. Malevich'in siyah karesi ile öne sürdüğü "hiçlik" ve "sıfır noktası"ndan sonra, içinde herşeyin olduğu "yeni bir hiçlik" önerilmektedir. İzleyici bunun karşısında sabit bir konumda kalamaz, yüzey karşısında devinmek, resme "yandan bakmak" ihytiyacı duyar, böylece ondaki düzensizlikte (kaosta) bir düzen (kozmos) keşfederek, kendini bu uzamın bir parçası olarak duyumsar ve nihayet anlam derinliğini kavrar. Yüzeyi vurgulayan bu yaklaşım, görsel ve dokunsal algı arasındaki gerilimi artırdığı, hem sanatçı hem de izleyici için bir devinim, katılım ve sessiz bir dille anlaşma olanağı sunduğu oranda, bu incelemede odak noktasını oluşturur. Bu araştırma, modern resimde ve Amerikan soyut dışavurumculuğunda yüzey espasına bakışta bir rehber olmaya, onu eleştirmeye ve bu temelin üzerinde yeni arayışlarla yola çıkanlar için derleme bir kaynak olmaya adaydır. Bunun ötesinde, çağdaş galeri mekanına yani "beyaz bir kübe" doğru uzanan espas, bu çalışmanın kapsamını aşmakta ancak son bölümde çağdaş sanata doğru kısa bir bakış ile yetinilmektedir.

Kentler, ortaya çıktığı ilk dönemlerden bu yana, insanlık tarihinin gelişimine bağlı olarak şekillenmiştir. Bünyesinde barındırdığı toplulukların yaşam biçimine göre gelişen kentler, aynı zamanda toplumsal ilişkileri düzenleyen çok boyutlu, karmaşık bir sistemdir. Barınma ve yerleşme kültürünün getirdiği ilk yapıların inşasına kadar uzanan bu süreçte, asıl dönüm noktasını 19. yüzyılda gerçekleşen Sanayi Devrimi oluşturmaktadır. Kentleşme hareketlerinin büyük bir hızla yaşandığı bu dönemde kentler, düzensiz bir biçimde genişlemekte, büyük bir nüfusu kendisine çekmektedir. Tüm çeşitliliği ile modern yaşamın merkezi olan kentler, insanların kendisini ve dünyayı algılama biçimine yön vererek, kimlik oluşturma sürecini belirlemiştir. Kuşkusuz, mimari yapıları ve değişen mekanları ile kent dokusu da bu sürecin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Teknolojinin, hızın, devingenliğin ve ilerleme anlayışının yörüngesinde gerçekleşen modernleşme hareketleri ile genel görünümünü alan kentler, yalnızca toplum yaşamını değil, sanatın gelişimini de etkilemiştir. Sanatçının kendini var etme ve anlamlandırma çabası içerisinde sorguladığı her şeye yeniden şekil vermiş, değişen zaman ve mekan algısının yarattığı yeni gerçeklik anlayışı ile onu yüz yüze getirmiştir. Toplumsal yaşamda büyük kırılmaları bünyesinde barındıran 20. yüzyıl, sanatta pek çok yeniliğin yaşandığı bir zaman dilimi olmuştur. Kentler bu çağda, sanatın odak noktasını oluşturmuştur; sanatçılar kent yaşamından beslenerek eserler vermiştir. Kentlerin fiziksel görünümlerinden yola çıkarak, resimde yeni mekan düzenlemeleri kurgulamış; dıs dünyanın gerçekliğini biçim, form, teknik olanaklar bakımından yeniden sorgulamıştır. Cities have been shaped depending on the human history development since the earliest period of their history. The cities that develop according to embody the lifestyle of the community, are also multidimensional complex systems that regulate socialrelations. The real milestone of the shelter and settlement culture's construction of the first buildings process was the 19 th century industrial revolution in this rapid urbanization period, cities had expanded chaotically and attracted a large population to themself. The cities that become the center of modern life with their all the varieties, determine the identify-building process by directing people's understanding format themself and World. Certanly, city texture with its arthitectural structures and changing places, constitutes an important part of this process. Cities that got their general appearances with modernization movement which took place in the orbit of technology, speed, mobility and progress, affected not only community life but also developmant of art. Cities restatement everything that examine in struggle for the artist's proving himself and self-understanding, confront him with new neorealism that created by changing time and space perception. 20th century that includes big refractions in the community life, became a time period of many innovations. Cities, in this century, became the focus point of art; artists made artifacts by benefitting from city life. They manipulated new spatial arrangements in Picture art which was based on the physical appearance of the cities; and they questioned about the reality of external world again in terms of shape, form and technical possibilities. 129

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 236206, Gösterge, bir şeyi çağrıştırarak ya da o şeyin yerini tutarak iletişim sağlayan bir araçtır. Günlük hayatın her alanında yer alan sosyal, doğal, yapay ve sanatsal göstergeler, göstergebilimin inceleme alanıdır. Çalışma genel olarak gösterge kavramını, göstergebilimi, göstergelerden yola çıkarak yapılan sanat eseri incelemelerinin bir derlemesini ve özelde de Cihat Burak’ın sanatsal kişiliği ışığında onun eserlerinin incelenmesini kapsar. Sanatçı Cihat Burak, yenilikler anlamında, Türk Resim Sanatı Tarihi içerisinde önemli bir yere sahiptir. Gerek geçmişini, yaşadığı dönemi ve imgelerini kendine has fırçasıyla harmanlayarak işlemesi, gerekse toplumun farklı kesimlerini sanat aracılığı ile genele aktarması açısından, resim, seramik ve öyküleri ile öncelikle tanık, ardından düşündürücü, açıklayıcı ve eleştirici/eleştirel olmuştur. Çalışma, kısaca kültür-sanat alanındaki değişikliklere değinmekte, Cihat Burak hakkında bilgi vermekte ve göstergebilim yardımıyla sanatçının eserlerini inceleme olanağı sunmaktadır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 236211, Bu tez çalışması, simülasyon kuramından yola çıkarak, resim sanatı akımları ve yapıtlarını, yaptıkları simülasyon etkisi çerçevesinde incelemektedir. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümünde, tezin dayandığı kuram olan simülasyon kavramının ortaya çıkışı, kuramcısı ve içeriği hakkında bilgi verilerek, kavramın resim sanatıyla ilişkisi incelenmektedir. İnsan toplumlarının göstergelere, imgelere verdikleri önem ve imgelerden oluşan resim sanatının mesaj iletmedeki gücü ele alınmaktadır. İlk kez yapılan resimlerin, insanların sığınma ve korku duygularına bağlı olarak yapılmış olabileceği ve bu resimlere bu yüzden farklı anlamlar yüklenerek, resimlerin sadece birer resim olarak değil, bir şeylerin simülasyonları olarak algılandığı üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde, resimlerle oluşan yeni gerçekliklerin, kiliselerin gücü elinde barındırdığı Avrupa'da, korku ve inanç simülasyonlarının ağır bastığı dönemler olan Gotik ve Barok arasındaki dönemler, bu dönemler boyunca oluşturulduğu kabul edilen simülasyon örnekleri incelenmektedir. Üçüncü bölüm, modernleşme sürecine giren Avrupa ve Empresyonizmden Soyut Sanata kadar Avrupa resim sanatını içermektedir. Modernizmle beraber değişen fikirler, yaşam koşulları, bunları yansıtan sanatın simülasyon olarak etkileri araştırılmıştır. Dördüncü Bölüm olan son bölümde ise, içinde yaşadığımız dönem olan 21. yüzyıldaki resimler, resimleri aşarak oluşan yeni biçimlere bürünmüş, fotoğraf, sinema ve reklam yoluyla oluşan simülasyonlar incelenmektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 178748, Sanat tarihinin başlangıcı, insanlık tarihinin başlangıcına kadar uzanmaktadır. Müzik, şiir ve resim, farklı elemanlara sahip olmalarına rağmen, onları ortak kılan bağlara da sahiptir. İnsanoğlu belki de ‘iz’ bıraktığını görebildiğinden bu yana , bir başka anlatımla; fiziki varlığının izini gördüğünden itibaren, duyduğunu, sezdiğini ifade etme yollarını aramıştır. İnsanoğlu ilk izi kalıcı kılmak, daha sonra görünmeyen varlığını görünür ‘iz’e dönüştürmek ve bunu tekrar kendine, kendisi için olması gerekene mal etmek uğraşına girmiştir. Bu uğraş önce elinin izinin, sonra sesinin izinin kalıcı olması çabası olmuştur. İnsan kendi varlığı ile varolabilmenin yollarını bulduğundan bu yana, sanat denilen olguyla bütünleşmiştir. Seslerdeki, sözlerdeki ve çizgilerdeki; uyum, denge gibi ortaklık bugün de haz kaynağı olabilmektedir. Sesler, çizgiler ve sözler, kendi içindeki değerlerle yansımakta, insan ise bunları bir şekilde ilişkilendirme çabası içine girebilmektedir. Ne kadar geriye gidersek gidelim resimle ve müzikle mutlaka karşılaşırız. Cilalı taş devri resimleri karşısında tarih öncesi sanatıyla aracısız olarak karşı karşıya gelebiliriz. Ama seslerin kalıcı olamaması nedeniyle çok yakın çağlar için bile ancak varsayımlar yapabiliriz. Bunun nedeni resmin somut olması, buna karşın müzik yakın bir geçmişe kadar kayıt altına alınamasıdır. İlk çağlardan bu yana, resim ve müzik birbirini etkilemiştir. Daha doğrusu sanatçılar usta oldukları sanat disiplininin dışında diğer sanat dallarından esinlenmişler ve bunun etkilerini de eserlerine yansıtmışlardır. Tez kapsamında resim sanatı, mağara duvar resimlerinden başlayarak 20. yy resmine kadar dinsel, düşünsel ve kavramsal boyutuyla ele alınmıştır. 20. yy resmi ise genel hatlarıyla irdelenmiş; daha sonra resimsel çözümlemeye gidilmiş ve incelenmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 179044, 20. yy. Sanatında Modernizm sosyolojide olduğu kadar sanatta da kendinden söz ettirmiştir. Kökeni Fransız İhtilalinede dayanan çağdaşlaşma, sanat akımlarında da bazı köklü değişimlere neden olmuştur. Bu değişimler 20. yy da hız kazanmıştır. Modernizm olarak süregelen bu dönem, kendi içerisinde bazı açmazlara sahip olmuştur. Örneğin; modern sanat akımları, öncesindeki dönemleri geride bırakmış, Antik Yunan unsurunu benimsemiş ve bireyselleşme fikri, yenilikçi tavrı ile çağdaş ve özgün olanı savunmuştur. Bu doğrular dahilinde modern sanat, beslendiği asıl noktayı, değişim-dönüşüm faktörünü sıkça belirterek kendi kendisini irdeleyen bir yapı oluşturmuştur. Buna postmodern düşünce de denilebilir. Modern sanat, örneğin kitsch, avant-garde gibi tanımlamaları ile saptayıcı olmuş, fakat saptamaların zaman esas alındığında genel geçerliliklerini koruyamadığını görmüştür. Bakıldığında tarihte kitsch de, avant-garde da vardır. Sadece tanımlanmamış olmaları, örneğin Empresyonistlerin çağının ilk avant-garde’ları oldukları gerçeğini değiştiremez. Modern sanat, kendi doğrularına paralel ilerledikçe bazı sonuçları göz ardı etmiştir. Bu durum, Modern Sanatın kesinlik ilkesi ile değerlendirdiği ve ortaya koyduğu tüm tanımlamaları irdeleyecek olan post yapıyı devreye sokmuştur. Sanatın tanımı ve ifade şekillerinde stil, evrensellik ve batı sanatı gibi edimler yeniden incelenmiştir. Estetik Postmodernizm için Modern Sanatta olduğu gibi etkili değildir. Modern Sanat eserlerindeki iyi ve kötü, postmodern eserler baz alındığında bir anlam ifade etmezler. Bu da nedensizliğin sav olarak ele alındığı postmodern yapıyı sarsılamaz yapmıştır. Cevap vermekten kaçan yapısı ile postmodernizm, sanat tanımını ve değerini alaşağı etmiştir. Fakat bu alaşağı etme durumu modernizm için kaçınılmaz olandır. Sanat eserinde eleştiri, her dönemde farklı olmuştur. Fakat modern dönem bu çağdaki kadar değişim sonucu ortaya çıkan bir düzeni hesaplamamıştır. Evrensel bazı estetik kuramları geliştirirken, bireye aşıladığı idealizm edimi, bireyi bilgiye olan açlığa itmiş ve tüketim faktörünü hızlandırmıştır. Bilgi artık sürekli bir yenilenme içerisindedir. Postmodern dönem bu bilginin hiçten varolmadığı ve kendisini sık sık geçmiş sanatla sentezleyerek büyüdüğünü işaret eder. Bu da bizi yerel olana, bireyin gerçek özüne götürür. Böylelikle çeşitlilik korunmuş olacak, anlamın değerinden çok işlevin kendisi konu olacaktır. Manifestolarda aranan ve haykırılan görüşler yerel bazında incelenecek ve doğrunun yazınsal anlamından çok görüngü anlamı değer kazanacaktır. Stil yerini evrensel tanımlardan yerel merkezlere taşıyacaktır. Marcel Duchamp ve hazır nesneleri 20. yy başlarında bizleri bu tartışmalara götürmüş ve estetiğin sürekli değerlendirilmesini tabii kılmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 180398, Bu çalışmada, İngilizce Öğretmenliği öğrencilerinin İngilizce yazılı metinlerinde yaptıkları sözdizimsel hataların belirlenmesi, iki sınıf düzeyine ve hata türlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi ve sık görülen hataların ortaya çıktığı ortamların tanımlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın, İngilizce’nin öğretimi ve öğretmen yetiştirme alanlarında ders materyali hazırlama gibi uygulamaların desenlenmesine katkıda bulunacağına inanılmaktadır. Bu tez, TÜBİTAK tarafından desteklenmiş olan daha büyük bir projenin bir bölümünü oluşturmaktadır (proje no 108K153). Çalışmanın derlemi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı’nda okuyan 17 birinci sınıf ve 17 üçüncü sınıf öğrencisinden elde edilmiştir; derlem elle yazılmış ve bilgisayar ortamına aktarılmış toplam 8794 sözcük içeren sav metinlerinden oluşmuştur. Metinlerdeki hatalar bir anadili konuşucusu tarafından saptanmış ve düzeltilmiştir. Hataların kodlamaları UCLEE, frekans sayımları AntConc ve istatistikse analizleri SPSS 15 programları yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Hatanın hangi işlem sonucu ortaya çıktığını belirlemek amacıyla Dulay, Burt ve Krashen’ın (1982) “yüzeysel yapı sınıflandırması” kapsamında “gerekli yerde kullanmama”, “gereksiz durumda metne ekleme” ve “yanlış kullanım” parametreleri kullanılmış ve ayrıca hatalar söz dizimi, anlam ve söylem düzeylerinde betimlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre metinlerde dokuz genel hata türünde sorunlar bulunmuştur. Bu hataların %86’sını oluşturan dört hata türü; tanımlık, eylem, isim ve zamir hataları olarak ortaya çıkmıştır. Yapılan parametrik olmayan testlerin sonucunda birinci sınıf ve üçüncü sınıf düzeyleri arasında hata sayıları bakımından istatistiksel olarak bir fark bulunmamış, ancak, hata türleri arasında tanımlık ve eylem hataları diğer türlerden anlamlı şekilde farklı bulunmuştur. Ortaya çıkan eylem hatalarının çoğunlukla “yanlış kullanım”lar olduğu görülmüş, bu yanlış kullanımların yarıya yakın bir kısmını özne-yüklem uyumu hataları oluşturmuştur. Bulunan isim hatalarının çoğunluğunu çoğul takısının sayılabilir bir isimle birlikte kullanılmamış olması durumu oluşturmuştur. Zamir hatalarının çoğunu ise yanlış kullanım oluşturmuştur. Tanımlık hatalarının çoğunu belgili tanımlığın gereksiz durumda metne eklenmesi oluşturmuştur. İkinci sırada, gerekli olduğu yerde kullanılmamış olduğu ve az oranda da yanlış kullanıldığı durumlar saptanmıştır. Son olarak verilerin yaklaşık üçte birini oluşturan tanımlık hataları; söz dizimi, anlam ve söylem düzeylerinde tanımlanmaya çalışılmıştır. Yaygın olarak görülen, belgili tanımlığın gereksiz durumda metne eklenmesi hatalarının, çoğunlukla [–özgül], [+genel, +çoğul] ve [–tek] isim öbekleri ile birlikte ortaya çıktığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular, var olan alanyazın ışığında değerlendirildiğinde bu çalışmaya katılan İngilizce Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin tanımlık kullanımı edinimlerini henüz tamamlamamış olduklarına işaret edebilir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 180430, Bütün sanat eserleri ilk çağlardan itibaren insanın, varlığını etkin ve görünür kılmak için kullandığı en önemli öğeler olmuştur. Yaşanılan sosyo- ekonomik süreçler, kültür ve inanç sistemleri her çağda insanın oluşturduğu sanat eserlerinde etkisini göstermiştir. Mozaik ürünler de ortaya çıktığı dönem itibariyle yüzyıllar içersinde farklı toplumlar ve kültürler tarafından işlenerek çeşitli değişimler geçirmiş ve günümüze kadar ulaşmış en önemli sanat eserlerinden birisi olmuştur. Gerek yapımında kullanılan malzemeler gerekse yapım teknikleri ve oluşturulan kompozisyonlar büyük zaman dilimleri içersinde farklılaşmış ancak mozaik eserler insanın yaşadığı mekânı süslemeye hep devam etmiştir. Çakıl taşı ile başlayıp cam, seramik, kemik, kalker ve bazalt taşları ile devam etmiş; zümrüt, inci ve yakut gibi çok değerli taşların kullanımına kadar sürmüştür. Oluşturulmasında büyük emek, sabır ve zaman isteyen bu sanat eserleri eskiden daha çok kutsal mekânların duvarlarını ve döşemelerini süslerken günümüzde artık iç ve dış birçok mekânda kullanılmaktadır. “Mozaik Sanatı, Antakya ve Zeugma Mozaiklerinin Resim Analizleri” başlıklı bu çalışmanın birinci bölümünde mozaik kavramının tanımı, yapımı ve yapımında kullanılan malzeme ve tekniklere ek olarak mozaik çeşitleri ve özellikleri alt başlıklar şeklinde incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise “Tarihsel Süreçte Mozaik” ana başlığı altında, Helenizm devrinde mozaik, Roma mozaikleri, Bizans mozaikleri ve günümüz mozaikleri ayrı başlıklar halinde incelenerek ilk iki bölümün daha sonraki bölümlere ışık tutması beklenmiştir. Üçüncü bölümde Antakya ve Zeugma Mozaiklerinin konu, renk, desen ve kompozisyon olarak resimsel dil incelenmesi yapılmıştır. İncelenmek üzere Antakya Mozaiklerinden beş, Zeugma Mozaiklerinden altı adet mozaik seçilmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 178739, Toplumsal gerçekçi eğilimi savunan ve toplumun bir parçası olan sanatçı, yaşadığı çevrenin toplumsal özellikleri içinde, toplum yaşamında var olan olayları ve kültürü, sanatsal ifade biçimi olarak kendisine konu almaktadır. 19. yüzyıl da özellikle Avrupa’da başlayan sanayileşme ve demokrasiye geçiş hareketleri sonucunda toplumsal yapıda meydana gelen değişimler ülkelerin sanat anlayışlarına yansımış ve dolayısıyla resim sanatı da bu değişimlerden etkilenmiştir. Özellikle; Fransa, Meksika, Almanya ve Rusya’da yaşanan toplumsal devrim hareketleri toplumlarda kültürel, siyasi, eğitim, din, sosyal yapı ve sanat yönünden yeniliklerin başladığı bir zaman kesiti şeklinde gerçekleşmiştir. Bu değişimler sanatsal değişimleri de beraberinde getirmiş, dünya resim sanatında da toplumsal konulu çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte Türk toplum yapısında meydana gelen değişim, sanat alanında da etkisini göstermiş ve Resim sanatı da bu değişimden etkilenmiştir. Cumhuriyet’le birlikte devletin desteğini gören sanatçılar, yapmış olduklar yurt gezilerinde hem resim sanatını halka sevdirmeye çalışmış hem de toplumun yaşam biçimini yansıtan çalışmalar yapmışlardır. Türkiye’de Toplumsal Gerçekçilik, 1940'lı yıllardan günümüze kadar toplumsal ve sanatsal gelişmelere paralel olarak çeşitli aşamalardan geçmiş, belli değişimler göstermiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 173436, Tarihi beş yüz yılı aşan bir süreye dayanan Türk resim sanatının; günümüze kadar devam eden süreç içersinde biçimsel değişikliklere uğrayarak, Osmanlı Devleti zamanında geleneksel boyutunu, batılılaşma eğilimleri ile de çağdaş Türk resim sanatı şeklini aldığı görülmektedir. Batının da özellikle Rönesans'la başlayan resim sanatının gelişim çizgisi, günümüze dek geçirdiği beş yüz yıla yakın süreçteki oluşumlarla, kendi kültürü ve sanatı için köklü bir birikim oluşturmaktadır. Sanatçısı için de böyle bir temel üzerine yapılanması oldukça verimli sonuçlar doğurmuştur. Türk resim sanatında, Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde yapılan sanat etkinliklerinin sonucu yenilenen üslup programları yada sanatsal biçimlendirme yöntemleri, bireysel çabaların kanıtlandığı yeni bir dönemi açmıştır. Türk resim sanatçısı, çizgi ve rengi belli form kalıplarından sıyırarak yepyeni düzenlemeler oluşturmuş, kentlileşen bir bilinçle, batı dünyasından gelen etkilere karşı yeni baştan hesaplaşma gereği duymuş ve bu doğrultuda oluşturulan ulusal-yerel bir zihniyet, sanat ortamına egemen olmuştur. Bir çok soyutlama eğilimindeki Türk resim sanatçısının, yerel ve geleneksel değerlerin farkına varılması için çalışmalara başladığı; minyatür, kaligrafi ve çeşitli geleneksel-yerel dekoratif süs ögelerinin eserlerde yeniden biçimlenerek ya da motif özellikleri ile resimlerde varlık bulduğu görülmektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 164393, Yirminci yüzyıl; geçen yüzyılın naturalist sanat anlayışına, soyut bir sanat anlayışı ile karşı çıkar. Dönemin bilimsel gelişmeleri ve yeni keşifler doğrultusunda insanın doğayı ve nesneleri kavraması ve düşünmesi soyutlaşmıştır. Yarattığı sanat yapıtları da soyuttur. Aynı zamanda soyutluk; insanın bilme ve düşünce dünyasını da belirlemektedir. Tez kapsamında, soyut sanatı tek başına ele almak yeterli olamayacağı düşüncesiyle resim sanatı paleolitik dönem mağara duvar resimlerinden başlayarak Rönesans'a değin ele alınmış, incelenmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 164446, Kendine özgü bütünlüğü içersinde, toplumsal ve kültürel bir varlık olan insan, tüm eylemlerini özünde kendine dönüştürerek ilerlemektedir. Tarih boyunca cinsel eylemlerini de farklı anlayışlara yükleyerek, kendine dönüşüm çarkına yeni tatlar katarak yaşamıştır. Toplumsal baskı ve iktisadi yapılanmalar, kadın olgusunu, cinsel eylemler kapsamına sokup, erkeğin hegemonyasına dayalı bir kültürün sanatında, sanatçısıyla ve alıcısıyla ortak bir güç yaratmıştır. Cinsel güdülerinden korkup, kaçan kültürler, ket vurmanın yarattığı sonuçlarını, farklı alanlarda meydana gelen kültürel patlamalarda telafi etmeye çalışmışlardır. Toplumun tüm bu baskılarına karşın sanat, cinselliği dolaylı yollardan da olsa günceliğine almıştır. Bir iletişim alanı olan resim, cinselliğin ve erotizm imgelerinin kattığı renk ile kültürün değerlerine karşı gelirken, geleceğini tespit eden psikanaliz yaklaşımlara da ayna tutmaktadır. Erotik anlatım, resim alanında plastik değerlerin etkisinde, sanatçının üretim süresince yaşanan, küçük ölümlerin (Orgazmın) rengini, alıcısına uzatmaktadır. Sanatçının kendini bulma edinimi erotik imgelerle özleşirken, alıcı yaşamından bir kesit olarak gördüğü imgeler karşısında, bir hesaplaşmanın içine düşmektedir. Erotizmin bedensel dilinin, çizgi, renk, form ve biçimlerle resim alanına uzanışı, üreme içgüdüsünden tamamen uzaklaşıp, cinsel güdünün yaratım alanında, Eros'un attığı ok ile şekillenmektedir. Erotizmin resim ile iç içe geçişi, enmahrem anında bile, estetizmin kuralları arasında sınırlı kalmaktadır. Bu sınır yanlızca alıcısında sonsuz boyuta ulaşmaktadır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 164405, Bu araştırma, insanın modern topluma varabilme yolunda, endüstrinin neden olduğu sorunlara çözüm bulmak amacıyla kurulan Bauhaus Tasarım Okulu'nun felsefesini ve günümüz sanatına etkilerini incelemek için yapılmıştır. İlk bölümde, Bauhaus felsefesinin oluşmasında temel etkenlerin neler olduğu üzerinde duruldu. İkinci bölümde, Bauhaus Eğitim Sistemi ve günümüz sanat eğitimine etkileri üzerinde duruldu. Üçüncü bölümde Bauhaus'un günümüz sanatına etkileri ve son bölümde de Bauhaus'un Türkiye'ye etkileri üzerinde duruldu.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 164498, Sanatın gelişim süreci içerisinde hemen her resimde yer alan nesne, her defasında kendisine yeni anlamlar yüklenen bir anlatım aracı olarak varlığını sürdürmektedir. Türk resminde de sanatçının yaratma eyleminde oluşumunu tamamlayarak yeni anlamlar kazanmaktadır. Hiçbir zaman Türk resim sanatı tarihinde anlamını ve etkisini kaybetmeyen nesne, çağdaş Türk resminde yer alan yaklaşımlar ve bu yaklaşımlar doğrultusunda eserler veren sanatçılara göre farklılıklar taşımaktadır. "1950 Sonrası Türk Resminde Nesne" adlı yüksek lisans tezinin Bulgular ve Yorum bölümünde, "Nesne" alt başlığıyla; nesne'nin tanımına, nesne-sanat izleyicisi ilişkisine, nesne sanatçı ilişkisine ve Resimde Nesne adı altında Batı akımlarında nesne yaklaşımlarına yer verilmiştir. "Türk Resminde Nesne" alt başlığıyla; Cumhuriyet Öncesi ve Cumhuriyet Sonrası Türk resminde nesne uygulamalarına yer verilmiştir. "1950 ve Sonrası Türk Resminde Nesne" alt başlığıyla; Türk resmindeki çağdaş yaklaşımlarda nesne anlayışına yer verilmiş ve bu yaklaşımlara eğilim gösteren sanatçılar, eserlerinde nesne kullanımı açısından incelenmiştir. Nesne, tüm sanat yaklaşımlarını etkileyen ve sanatçıya yepyeni kapılar açan, önemli bir anlatım aracıdır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 164513, Sanatın toplumsal yapı ile biçimlendiği bir gerçektir. Sanat yapıtları dönemin sosyo-politik ve kültürel oluşumlarıyla birlikte yapılanmaktadır. Bu da sanatçının dünya görüşü ve içinde bulunduğu toplumla yakından ilişkilidir. Sanatçı içinde yaşadığı toplumsal veya ruhsal her türlü yaşamsal olay ve olgulardan etkilenmektedir. Şiddet ve saldırganlık olguları, insanlık tarihi kadar eskidir. Şiddet siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda ortaya çıkarak insana fiziksel ve psikolojik zararlar verebilmektedir. Var olan şiddet gerçeğini sanatçı yaratıcı gücü ile dışavurmaktadır. Yaratıcılığın insanın yararına kullanılması ile olumsuzluklar olumluluğa çevrilebilir. 1950'lerden günümüze Çağdaş Türk Resim Sanatında şiddeti ele alan sanatçıların yapıtları örneklendirilerek analiz edilmiştir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 155909, Resim Sanatının gelişim sürecine bakıldığında doğanın taklidinin reddedilmesi ile birlikte soyutlama sürecinin başladığını görmekteyiz. Nesnelerin dış görünüşlerinden, iç yapılarına ve anlamlarına doğru yön değiştiren sanat anlayışı ile birlikte, görüneni yansıtmayan "soyut" anlatım biçimleri oluşmuş ve gelişmiştir. Soyutlama sürecinin başlaması ile birlikte detaylar önemini yitirmiş, hacimsellik etkisi zayıflamış, nesneler geometrik yapıya göre biçimlendirilmeye çalışılmıştır. Tüm bu etkiler altında yapıtlar giderek yalınlaşmış, salt biçim ve renk kullanımı şeklinde kendisini göstermeye başlamıştır. Sanatçılar, soyut ifade biçimlerini ortaya koyarken, doğayı hiçbir şekilde yansıtmama kaygısı ile geometrik biçimleri kullanmışlar böylelikle yalın bir anlatıma ulaşmışlardır. Bu anlayış zamanla daha da yalınlaşarak rengi sınırlayan biçimi yadsımıştır. Zamanla soyut anlayış salt rengin kullanıldığı bir anlatım kazanmıştır. Biçimin, doğanın taklidinden kurtulması ile sanat; kendi biçimlerini oluşturmaya başlamış, bu biçim oluşturma tuvalin biçimini de yalınlaştırmış ve mekan kullanımına da yansımıştır. "Soyut Resimde Yalınlaştırma" adlı Yüksek Lisans Tezinin Bulgular ve Yorum bölümünde, 1. Başlıkta Doğa-Sanat İlişkisine, 2. Başlıkta Sanatın Devinimine, 3. Başlıkta Soyut-Soyutlama kavramlarına ve gelişim sürecine, 4. aşlıkta Soyut Resimde Yalınlaştırma: Minimalizm sanat anlayışına, yer verilmiş ve araştırılmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kayıt no: 155793, Kentlilerin ortaya çıkışlarından itibaren insanlık tarihinin evrimi, öncelikle kent yaşamı ekseninde değişmiş ve gelişmiştir. Bu genel değerlendirme kenti, değişik bilim disiplinlerinin, bilimsel olmayan bigi alanlarının ve sanatın konusu olmasına yetmemektedir. Kente bir çok açıdan yaklaşılabilir: Planındaki organik veya yapay düzenler itibariyle, nostaljiyle, tarihiyle, sınıfsal çözümlemelerle, estetikle, kent sahiplerinin kentleri hakkında ne düşündükleriyle... Nihayet yine kentte yaşayan insanların katılımı ile oluşan kentlerin imgesi ile de kente yaklaşmak mümkündür. Bir kent çalışmasının içeriği ne olursa olsun, kentler için sosyolojik çözümlemeler ve tarihsel evrim dikkate alınması gereken alanlardır. Bu anlamda endüstri kentlerinin yaygınlaştığı dönemde, bugün tartışmalı olsalar bile XIX. yüzyıl sosyolog ve felsefecilerinin görüşleri bir hareket noktası oluşturmaktadır. Bu pozitivist kuramcıları günümüze kadar başka kuramsal yaklaşımlar izlemiştir. Resimde kent imgesi için, imgenin kavramsal anlamı ve kentlerin imgesinden neler kastedildiği açıklıkla ortaya konması gerekir. İmge teriminin sözlük anlamı ile kavramsal anlamı arasındaki derin bilgi alanları kentlerin imgesi için daha da belirgindir. Sanatsal değerlendirmelerde imgenin sadece zihinde beliren nesnelerin ikinci türden görünümleri olmadığı, aynı zamanda sanat kuramları çerçevesinde değişik anlamlar kazandığını belirtmek gerekiyor. Kentlerin imgesi de buna bağlı olarak silueti, simgeleri, yaşayan yanı, gecekonduları, sokakları, gürültüsü, geceleri, fantastik görünümleri ile anlam kazanmaktadır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik Anasanat Dalı, Kayıt no: 118451, Anadolu, insanlığın ilk ve en eski yerleşim yerlerinden biridir. Gerek coğrafi nedenlerden, gerekse stratejik nedenlerden dolayı Anadolu toprakları, çağlar boyunca değişik kültürlerin odak noktası olmuş ve bu özelliğini hiç yitirmemiştir. Anadolu'da kurulan uygarlıklar her alanda birbirini etkilemişlerdir. Bu etkileşimlerin belki de en önemlisi sanat ve kültür alış-verişi alanında olmuştur. Bunun sonucunda Anadolu'da çok zengin bir kültür potası oluşmuştur. Her kültür kendine has karakter özelliklerini korurken ; kendinden öncekilerden izler taşımış ve kendinden sonra gelecek kültürlere zemin hazırlamıştır. Dönemler, kültürler değişse de ; bütün çağlarda seramik ve resim kültürlerin hayatında değişmez iki öğe olmuştur. Her toplum kendi inançlarına, ihtiyaçlarına göre seramik ve resim üretmiş ; anlamların, biçimlerin farklılık göstermesine rağmen, işlevler hep aynı kalmıştır. Daha Paleolitik Çağ'da resim yapmaya başlayan insan, Neolitik Çağ'da seramik üretmeye başlamış, zamanla bu ikisini birleştirerek yeni bir anlatım dili geliştirmiştir. Tarih öncesi çağlarda başlayan seramik-resim birlikteliği günümüzde de sanatçıların değişik yorum ve çalışmalarıyla devam etmektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Grafik Anasanat Dalı, Kayıt no: 109594, Metal ve taşbaskı teknikleri, sanatsal bir anlatım yolu olmadan önce, yani ilk uygulama dönemlerinde çok farklı olanlarda kullanılmışlardır. Metal baskı, ilk olarak kuyumcular ve zırh süslemecilerinden sonra, bakır işlemeciliğinden sonra, bakır işlemeciliğinde kullanılır. Sonraları, belge niteliği taşıması amacıyla savaşlar görüntülenir. 16. yüzyılda peyzaj ve portre sanatı önem kazanır. Avrupa'da metal baskı ile haritalar, portreler, dini eserler, politik ilanlar ve kitaplar yapılır. Taşbaskı ise bugünkü ofset baskıya önderlik etmiş bir tekniktir. Bununla birlikte, büyük otomatik matbaaların bugünkü konumuna gelmesi de yine taşbaskının keşfinden sonra gerçekleşir. Taşbaskı da, fotografın keşfiyle birlikte belge niteliği taşıyan baskı çalışmaları önemini kaybetmişti, daha sonra Toulouse-Lautrec'in çalışmalarıyla, renkli taşbaskı için en uygun alan olan ve bu sanatı yeni doruklara taşıyacak olan afiş gündeme gelmiştir. Bu iki baskı tekniği de başlangıçta çoğaltım özelliği nedeniyle, ticari amaçlarla kullanılmış, fakat gelişen teknolojiyle birlikte daha hızlı baskı tekniklerinin bulunmasıyla, sanatsal bir anlatım yolu olmakta etkili olmuşlardır. Metal ve taşbaskının sanat alanı içinde yeralmasının önemli etkenlerinden biriside atölyelerdir. Bu baskı tekniklerinin tanıtılmasıyla birlikte, birçok sanatıçının bu tekniklere ilgi duyup ürünler meydana getirmesinde atölyeler etkili olmuştur. Baskı sanatının ülkemizdeki gelişimi ise oldukça yenidir. Özgün baskıresim sanatı, Türk resim sanatının çok genç bir dalıdır. Türkiye'de en erken kullanılmaya başlanan baskı grafiği tekniği ise, taşbaskıdır. Önceleri ordunun hizmetine sunulan bu teknikten ilk yararlanan ressam, asker okullarında öğretmenlik yapan Hoca Ali Rıza'dır. Türk Sanatı içinde oldukça yeni bir dal olan baskıresim sanatı, yeniliği yanısıra çok hızlı gelişim göstermiş ve iyi bir düzeye erişmiştir.