Search

Günümüzde kültür turistleri turizmin on iki aya yayılmasında çok önemli bir öğe olarak kabul edilmektedir. Kültür turistlerinin seyahat harcamaları ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Kültür turistlerinin seyahat harcamalarının incelenmesi bu bakımdan oldukça önemlidir. Bu çalışmada Bergama Antik Kenti’ni ziyaret eden yerli ve yabancı kültür turistlerinin sosyoekonomik, sosyo-demografik, seyahat ile ilgili ve psiko-grafik değişkenlere göre toplam seyahat harcamaları arasındaki farkların incelenmesi amacıyla çeşitli hipotezler geliştirilmiştir. Hipotezlerde test edilen bağımsız gruplar; cinsiyete, uyruğa, seyahatte başkalarının masraflarının karşılanmasına ve yapılan masrafları başka yerde harcamış olma isteğine göre belirlenmiştir. T-testi sonuçlarına göre bağımsız gruplar ile toplam seyahat harcama ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Çalışmada ayrıca hane halkı gelir düzeylerine göre toplam seyahat harcamalarında farklılığın incelenmesi için ANOVA varyans analizi uygulanmıştır. Hane halkı gelir grupları incelendiğinde üçüncü grubun, birinci ve ikinci gruplara göre daha fazla harcama yaptığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre hane halkı gelirinin seyahat harcamaları üzerinde etkisi bulunmaktadır. * Bu makale, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ABD’da yürütülen, “Kültürel Mirasın Turizm Açısından Ekonomik Değerinin Belirlenmesi: Bergama Çok Katmanlı Peyzaj Alanı Çalışması” adlı yüksek lisans tezinden üretilmiştir.

Bu çalışmada kültürel ve kırsal turizm açısından önemli bir destinasyon olan Şirince’yi ziyaret eden turistlerin çevrimiçi turizm deneyimleri içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada, 28.09.2020 tarihine kadar dijital bir seyahat platformu olan Tripadvisor web sayfalarında yayınlanmış 824 adet çevrimiçi Türkçe yorum, araştırmanın analiz aşamasında kullanılmıştır. Elde edilen yorumlar nitel veri analizlerinde sıkça kullanılan MAXQDA yazılımından yararlanılarak çözümlenmiş, kelime frekansları ve bulutu oluşturulmuştur. Çevrimiçi yorumlar incelendiğinde; ziyaretçilerin kültür ve kırsal, etkinlik, yöresel yiyecek ve içecekler, konaklama, ulaşım, yöresel hediyelik eşya ve alış-veriş deneyimleri ile birlikte düşük oranda olumsuz deneyim yaşadığı ortaya çıkmaktadır. Şirince’ye yönelik olarak yapılan Türkçe çevrimiçi yorumlarının yaklaşık %80’i olumlu; %20’si ise olumsuz olduğu saptanmıştır. Ziyaretçiler tarafından paylaşılan olumlu deneyimler arasında Şirince evleri, kiliseler, Şirince şarapları, yöresel yiyecek ve içecekler öne çıkarken, olumsuz yöndeki deneyimleri ise kalabalık, trafik yoğunluğu ve fiyatların pahalılığı gibi unsurlar oluşturmaktadır.

Doğu Ekspresi’nin turizm treni olarak yeniden seferlere başlamasıyla birlikte, Kars ve bölge illere yönelik turizm talebi artmıştır. Kültürel değerleri yerinde görmeye yönelik yapılan kültür turlarını fırsat gören Boğatepe Köyü kadın girişimcileri kültürel miraslarına sahip çıkarak önemli çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Yapmış oldukları bu yenilik çalışmalarını girişimci kadınlara örnek olarak göstermek ve farklı bölgelerde yaşayan kadınları kültür turizmine yatırım yapmaları için cesaretlendirmek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Nitel araştırma modelinin kullanıldığı bu araştırmada betimsel çalışma yapılmıştır. Elde edilen bilgiler doküman haline getirilerek, kadın girişimcilerin yaptıkları çalışmalar incelenmiş ve örnek olarak gösterilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda, köyde yaşayan kadınların kültürel değerlerine sahip çıktıkları, bu değerlerin sürdürülebilmesi için Türkiye’deki ilk peynir müzesini açtıkları, ürettikleri ürünleri pazarlayabilmek amacıyla dernek kurdukları, yabancı dil kurslarına katıldıkları, yöresel tıbbi bitkileri koruma atölyesini kurarak yüksek gelir elde ettikleri bulgularına varılmıştır. Çalışmanın sonuçlarının Türkiye’de kültürel değerlerin yoğun olduğu bölgelerde yaşayan kadın girişimcilere kültür turlarına ürün hazırlamaları için cesaret vereceğini söylemek mümkündür. Kadınların en iyi bildikleri kültürel değerleri yenilik yaparak turizm pazarına sunmaları ve kadın girişimcilere yol gösterecek örnek çalışmaları bu makaleye özgün değer katmaktadır.

Kültürel miras her farklı kültürün kendi değerler bütünüdür. Ancak kültürel miras değerlerinin korunması insanlığın ortak sorumluluğudur. Günümüz de kültürel miras varlıklarının sürdürülebilirliğinin sağlanması koruma- kullanma dengesinin sağlanmasıyla mümkündür. Bu nedenle kültürel miras ve turizm birbirini etkileyen iki önemli unsurdur. Kültürel mirasın korunması için turizmin olması, turizmin olması için ise kültürel miras kaynaklarının korunması gereklidir. Odunpazarı, Eskişehir'in ilk yerleşim yeri olması açısından oldukça önemlidir. Odunpazarı yerleşim bölgesi zamanla önemini kaybedip bir çöküntü alanı haline gelmiştir. Ancak içerisinde barındırdığı geleneksel evleri, Kurşunlu Külliyesi, camileri, türbeleri, kervansarayları, çeşmeleri, hanları ve geleneksel sokak dokusuyla sit alanı olarak ilan edilen Odunpazarı koruma altına alınmıştır. Alanda bulunan birçok tarihi yapı restore edilerek tekrar kente kazandırılmıştır. Odunpazarı, 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesine alınmıştır. Bu araştırmada, kentsel kültürel mirasın korunması ve turizmle ilişkisi Eskişehir Odunpazarı örneğinde incelenmiştir. Çalışmanın temel amacı Odunpazarı sit alanı içerisinde kentsel kültürel mirasın korunması ve turizmle ilişkisine yönelik alanda yaşayan yerel halkın, işletme sahiplerinin ve alanı ziyarete gelen turistlerin algı ve tutumlarını tespit etmektir. Araştırmanın ilk aşamasında çalışmanın temellerini oluşturan kültürel miras, kültürel mirasın korunması ve kültür turizmi gibi konularda literatür taraması yapılmıştır. Ardından alana yapılan arazi çalışmaları ile alan incelenmiş ve çeşitli kurumlardan gerekli veriler elde edilmiştir. Arazi çalışmasında alanda bulunan somut ve somut olmayan kültürel miras değerleri belirlenmiştir. Kültürel miras değerlerini korumak amacıyla alanda bugüne kadar yapılan koruma çalışmaları incelenmiştir. Çalışmada karma araştırma tekniği kullanılmıştır. Nicel araştırma kapsamında yerel halktan 155 kişiye anket uygulanmış ve elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 21 programı ile analiz edilmiştir. Nitel araştırma kapsamında ise 2020 sonbahar döneminde 21 işletme sahibi ve 14 ziyaretçi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre; kültürel mirasın korunması ve turizmle ilişkisine yönelik olarak yerel halkın, işletme sahiplerinin ve turistlerin algı ve tutumlarının olumlu olduğu tespit edilmiştir. Odunpazarı her yıl binlerce turisti misafir etmektedir. Bu turizm faaliyetlerinin alana hem olumlu hem de olumsuz etkileri bulunmaktadır. Turizmin alana sağladığı en önemli etki kültürel mirasın korunmasının ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına olan katkısıdır. Korumanın sağlanması için en büyük pay alanda yaşayan yerel halka ve alandaki işletme sahiplerine düşmektedir. Turizmin getirdiği ekonomik katkı ile birlikte yerel halk ve işletmeler kültürel miras varlıklarını koruma konusunda daha fazla bilinçlenmiştir. Trafik, hayat pahalılığı, çevre ve gürültü kirliliği ise turizmin alana getirdiği başlıca olumsuz etkilerdir. Cultural heritage is the whole of each different culture's own values. However, the protection of cultural heritage values is the common responsibility of humanity. At the present time, ensuring the sustainability of cultural heritage assets is possible by maintaining the balance of conversation and use. Therefore, cultural heritage and tourism are two important factors that each other. In order to protect the cultural heritage, it is necessary to have tourism and in order to have tourism, it is necessary to protect the cultural heritage resources. Odunpazarı is very important in terms of being the first settlement of Eskişehir. Odunpazarı settlement area lost its importance over time and became a depression area. However, the Odunpazarı, which has been declared as a site with its traditional houses, Kurşunlu Complex, mosques, tombs, caravanserais, fountains, inns and traditional street texture, has been protected. Many historical buildings in the area have been restored and brought back to the city. In 2012, Odunpazarı was placed on the UNESCO World Heritage Provisional List. In this research, the protection of urban cultural heritage and its relationship with tourism was examined in the example of Eskişehir Odunpazarı. The main purpose of the study is to determine the perceptions and attitudes of local people, business owners and tourists visiting the area regarding the protection and relationship of urban cultural heritage within the Odunpazarı site. In the first phase of the research, literature was reviewed on issues such as cultural heritage, cultural heritage protection and cultural tourism, which form the basis of the study. Then, the area was examined with the land studies carried out in the area and the necessary data were obtained from various institutions. Tangible and intangible cultural heritage values in the area were determined in the land study. In order to preserve cultural heritage values, the conservation work carried out so far in the area has been examined. The mixed research technique was used in the study. Within the scope of the quantitative survey, 155 local people were surveyed and the data obtained were analyzed by the IBM SPSS Statistics 21 program. Within the scope of qualitative research, semi structured interviews were carried out with 21 enterprises and 14 visitors in the fall of 2020. According to the results of the study; it has been determined that the perceptions and attitudes of local people, business owners and tourists are positive in terms of the protection of cultural heritage and its relationship with tourism. The Odunpazarı welcomes thousands of tourists every year. These tourism activities have both positive and negative effects on the area. The most important effects of tourism in the area is its contribution to ensuring the protection and sustainability of cultural heritage. The local people living in the area and the business owners in the area have the biggest share in ensuring the protection. With the economic contribution brought by tourism, local people and business have become more aware of the protection of cultural heritage assets. Traffic, cost of living, environment and noise pollution are the main negative effects of tourism in the area.

In this article, the importance of ancient city of Olba, which is located in the Mersin province with its historical and cultural structure and high tourism potential in terms of cultural tourism, is evaluated in terms of cultural tourism. The concept of culture has a wide content including factors such as art, language, history, religion, architectural structure, life style. Tourists travel to get to know the cultures of many countries that are strangers to them. Thus they have the opportunity to see and recognize the cultural values belonging to different nations in place. Mersin province also has high tourism potential with its historical and cultural texture in addition to natural beauties offered by the it’s geography. Although Mersin is an important tourism destination in Turkey, it could not be reach high tourism mobility and the number of tourists and the share of tourism in Turkish economy remained low. The ancient city of Olba is canditate to an attractive destination for cultural tourism. Despite the attractive of the ancient city, the reason why it can not see the deserved value is in lacks of promotional activities. It is thought that the city will gain advantage from cultural tourism movements as an attractive center with the suggestions presented in article.

YÖK Tez No: 643434 Günümüzde turizm sektörünün gelişmesi ve değişmesi ile beraber turizm destinasyonları arasında rekabet de her geçen gün giderek artmaktadır. Bu yoğun rekabet ortamında yaşanan değişikliklere uyum sağlayabilmek ve turizmden daha fazla pay elde edebilmek için ülkeler turizmde yeni ürün ve pazar arayışlarına girmeye başlamıştır. Ayrıca teknolojik, ekonomik ve siyasal alanlardaki yaşanan gelişmelerle birlikte kişilerin turizm tercihleri de zamanla değişmeye başlamıştır. Bu değişimler sonucunda insanlar sadece deniz-kum-güneş üçlüsünü tercih etmeyip bazı alternatif turizm alanlarına da ilgi göstermeye başlamışlardır. Alternatif turizm alanları içerisinde yer alan kültürel amaçlı seyahatler insanların turizme katılma nedenleri arasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda önemli bir alternatif turizm türü olan kültür turizminin geliştirilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Buradan hareketle yapılan bu çalışmanın amacı da Safranbolu'da kültür turizminin mevcut durumunu incelemek ve Safranbolu'yu ziyaret eden yerli turistlerin kültürel bir destinasyon olarak Safranbolu'ya yönelik algılarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan anket formu Safranbolu'yu ziyaret eden yerli turistler içerisinden kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 400 kişiye uygulanmış ve elde edilen veriler; frekans yüzde tabloları, Ki-Kare, t testi ve Tek Yönlü Varyans analizi yardımıyla analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, yerli turistlerin kültürel bir destinasyon olarak Safranbolu'ya yönelik algılarının genel olarak olumlu olduğu, Safranbolu'nun bugünkü halini iyi olarak değerlendirdikleri ve seyahatlerinden memnun kaldıkları tespit edilmiştir. Competition among tourism destinations is increasing day by day with the development and change of the tourism sector in today's world. Countries have started to look for new products and markets in tourism in order to adapt to the changes in this intensely competitive environment and to gain more shares from tourism. Also, the tourism preferences of the people started to change over time with the developments in the technological, economic and political fields. As a result of these changes, people don't only prefer the sea-sand-sun trio but they also started to show interest in some alternative tourism areas. Cultural travels, which are among the alternative tourism areas, play an important role among the reasons why people involve in touristic activities. In this regard, it is very significant to develop cultural tourism which is an important alternative tourism type. This study aims to examine the current state of culture tourism in Safranbolu and determine the perceptions of local tourists visiting there towards Safranbolu as a cultural destination. The questionnaire form was given to 400 people who were selected among the local tourists visiting Safranbolu by using simple sampling method. The data obtained were analyzed with the help of frequency-percentage tables, Chi-Square, t Test and One-Way ANOVA. As a result of the analyzes, it has been determined that the perceptions of local tourists towards Safranbolu as a cultural destination are generally positive, they evaluate the state of Safranbolu well and are satisfied with their travels.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Kültür turizmi kapsamında değerlendirilebilecek gastronomi turizmi dünyada hızla gelişmektedir. Bundan dolayı Türkiye de diğer ülkeler gibi, turizm gelirindeki payını arttırmak ve gastronomik zenginliklerini tanıtmak amacıyla gastronomi turlarına yönelmiştir. Gastronomi turistleriyle birebir iletişim ve etkileşim halinde olan seyahat acentaları da bu noktada ortaya çıkmaktadır. Çünkü; tüketicilerle yüz yüze pazarlama ve diğer araçlarla satış faaliyetlerini yerine getirdikleri için destinasyonları ziyaret eden veya etme potansiyeli olan tüketici gruplarını tespit edebilecek yegane işletmelerdir. Bu nedenle araştırmada Türkiye'de yurtiçine gastronomi tur düzenleyip örnekleme dahil edilen 85 seyahat acentası üzerinde anket uygulaması yapılmıştır. Çıkan sonuçlar çerçevesinde; tüketici ve acenta profillerini çeşitli değişkenler açısından karşılaştırmada tek yönlü varyans ve değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemede ise Uyum Analizi (Correspondence) analizi kullanılmıştır. Bu analiz yöntemlerinin kullanılmasının amacı; Türkiye'deki gastronomik değerler bulunduran destinasyonları ziyaret eden veya etme potansiyeli olan tüketicilerin profilleri hakkında bazı sonuçlar elde etmek ve gastronomi turlarının yaygınlaşması için yeni fikirler oluşturmaktır. Araştırmada tüketici profillerinin 4'e ve seyahat acentalarının da 3'e ayrıldığı sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca tezin önemli sonuçlarından birisi de seyahat acentalarının tümünün gastronomi turizmiyle kültür turizmini entegre ettiği gerçeğidir. Bu da gastronomi turizminin kültür turizmi altında değerlendirilmesinin doğruluğunu kanıtlamaktadır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; araştırmanın problemi, amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıkları ve tanımlamaları belirtilmiştir. İkinci bölüm ise; ilgili alan yazın bölümünden oluşmaktadır. Bu bölümde kültür turizmi, gastronomi turizmi kavramları ve gastronomi turizminde tüketici profili ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Ayrıca gastronomi tur kavramı hakkında genel bir değerlendirme yapılmış, gastronomi turlarında yer alan seyahat acentaları ve tüketici karar alma süreci irdelenmiş ve konu ile ilgili daha önce yapılmış araştırmalara yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde; araştırmanın hipotezlerine, evreni ve örneklemine, veri toplama araç ve tekniklerine yer verilmiş ve verilerin analizi ile ilgili açıklamalarda bulunulmuştur. Dördüncü bölümde; bulgular ve yorumlara yer verilmiştir. Son bölümde ise; elde edilen bulgulardan yola çıkılarak sonuç ve öneriler geliştirilmiştir., Gastronomic tourism, which we can evaluate within the scope of cultural tourism, is on demand in the world. Hence, as in the case of other countries, Turkey has turned to gastronomic tours in order to increase its share in tourism income and promote its gastronomic riches. Travel agents that communicate and interact with gastronomic tourists are encountered at this point. These are the sole businesses that can identify the tourist groups visiting tourist destinations or that have the potential to do so as they perform face-to-face marketing and sales activities with consumers. For this reason, the aim of the study is to obtain some conclusions about the profiles of consumers who have visited destinations in Turkey or who have the potential to create new ideas to promote gastronomic tours. For this reason, a survey was conducted on 85 travel agencies that organize domestic gastronomic tours in Turkey. Within the framework of the results, consumer and agency profiles were compared in terms of various variables. In these comparisons, Compliance Analysis and one way analysis of variance were utilized and the survey revealed that the consumer profiles are divided into 4 groups, while the travel agencies are split into 3. Moreover, one of the important results of the thesis is the fact that all of the travel agencies have been attempting to integrate culture tourism with gastronomic tourism.This proves the validity of evaluating gastronomic tourism under cultural tourism. The study consists of five parts. In the first part; the problem, purpose, importance, assumptions, limitations and definitions of the research are stated. The second part consists of the related field type section. In this section, culture tourism, concepts of gastronomy tourism and consumer profile in gastronomy tourism are discussed in detail. In addition, a general evaluation of the concept of gastronomic tour was made and the qualities that the travel agency and consumer decision-making process in the gastronomic tours should bear were examined and the previous research about the topic was provided. In the third part of the study, research hypotheses, universe and sampling, data collection tools and techniques, and explanations about the analysis of the data were provided, while in the fourth chapter, the findings and interpretations regarding the subject were given. In the last section; results and suggestions were developed by based on the obtained findings.

Büyük teknolojik atılımların yaşandığı modern dünya özellikle internet kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte her geçen gün küresel bir köy haline dönüşmektedir. Toplumların sahip olduğu somut ve somut olmayan özgünlükler küreselleşen dünyada farklılıkları korumak adına oldukça ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Toplumların somut ve somut olmayan kültürel değerleri son dönemlerde kültürün ekonomik yönünün belirginleşmesiyle özellikle küçük ölçekli yörelerin kalkınmasında da önemli bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Kitle turizminin sıradanlığına ve tüketim çılgınlığına karşı alternatif bir turizm çeşidi olarak ortaya çıkan kültür turizmi politikalarında somut ve somut olmayan değerlerini sürdürülebilirlik ve uygulanabilirlik temelinde değerlendiren ulusların çok yönlü kalkınma adına ciddi geri dönüşümler elde ettiklerini söylemek mümkündür. Bugün özellikle yaratıcılığın ön planda olduğu somut olmayan kültürel değerlerini başarılı politikalarla değerlendiren toplumlar küreselleşen dünyada hem somut olmayan kültürel değerlerini koruma ve aktarma adına hem de çok yönlü kalkınma adına önemli kazanımlar elde etmektedir.Yukarıdaki değerlendirmelerden hareketle bu çalışmada Burdur'un Ağlasun ilçesinin sahip olduğu somut ve somut olmayan kültürel değerler kültür turizmi ve yöresel kalkınma bütünlüğü içerisinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma boyunca öncelikle ilçenin sahip olduğu somut ve somut olmayan kültürel değerlerin tespiti yapılmaya çalışılmış daha sonra söz konusu tespitlerin ilçenin kalkınmasındaki rolleri belirlenmeye çalışılmıştır. The modern world, being major technological breaktrough turning into global village with the usage of internet. The concrete and non - concrete originalities of the societies have a privileged position to protect the differences in globalized world. The abstract and non - abstract cultural values of the sociesties are started to use an important tool for the improvement of the small - scale locals with the evidence of the cultural economy. It is possible to say that in cultural tourism which showed up as an alternative tourism variety againist consumerism and ordinariness of mass tourism, nations who evalute concrete and abstract values based on sustainability and practicality, obtain critical feedbacks in behalf of all - purpose progress. Nowadays, societies who evaluate creativeness that is in the foreground abstract cultural values in prospering policies obtain significant gainings in behalf of both protecting and transferring abstract cultural values and all - purpose progress.In this study, with reference to the review above, the concrete and abstract cultural values, cultural tourism and regional development of Ağlasun, a county of Burdur, has been analyzed. During this study, first and foremost, the cultural values of the county have been aimed to be detected. Later, the obtained informations effect on the development of the county has been aimed to be established. 326

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 382000, Turistik destinasyonlar, yaşanan yoğun rekabet ortamında farklı olabilmek ve rakip destinasyonların önüne geçebilmek için marka stratejileri uygulamaktadırlar. Turistik destinasyonların markalaşmasında kullanılan önemli stratejilerden biri, kültür gibi spesifik bir temaya odaklanarak farklılaşmak ve destinasyonun bir kültür başkenti olarak pazarlanmasıdır. Bugüne kadar devam etmekte olan Avrupa kültür başkenti, Amerika kültür başkenti gibi uygulamaların yanı sıra, 2010 yılında İstanbul'da düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları 10. Zirvesi'nde "Türk Dünyası kültür başkenti" uygulaması önerilmiş ve oybirliğiyle kabul edilmiştir. İlk kez 2012 yılında Kazakistan'ın başkenti Astana'nın Türk Dünyası kültür başkentliğine ev sahipliği yapmasının ardından, 2013 yılında Eskişehir Türk Dünyası kültür başkenti olarak seçilmiştir. Eskişehir’in sahip olduğu kültürel değerlere odaklanarak farklı ve kopyalanması zor bir markaya sahip olabilmesinde, 2013 yılında taşıdığı Türk Dünyası kültür başkenti sıfatı önem taşımaktadır. Çalışmada Eskişehir 2013 Türk Dünyası kültür başkenti sıfatının Eskişehir'in markalaşma sürecine etkisini değerlendirmek amacıyla karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Karma araştırma yöntemi aracılığıyla turistik destinasyonların marka stratejisi olarak bir kültürel mega etkinliği kullanmalarına ilişkin boyutlar araştırılmıştır. Stratejik ve kültürel uyum, yerel toplum desteği ve etkinliklerin kalitesi boyutları, Eskişehir 2013 Türk Dünyası kültür başkenti etkinlikleri katılımcılarına uygulanan anket tekniği ile araştırılmış ve yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak analiz edilmiştir. Müşterek planlama, medyada yer alma, etkinliğin ömrü ve geleneksel olması boyutları, Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı ile gerçekleştirilen derinlemesine görüşme yoluyla araştırılmıştır. Sonuçlar, Eskişehir ile organizasyonun stratejik ve kültürel açıdan uyum gösterdiğini, kaliteli etkinlikler gerçekleştirildiğini, yerel halkın organizasyona karşı olumlu yaklaştığını ve çeşitli paydaşları kapsayan müşterek planlamanın yapıldığını göstermekte ve bu unsurların Eskişehir markasına olumlu etki ettiğini ortaya koymaktadır. Ancak, Eskişehir'in turizm altyapısının ve organizasyon için tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği, medyanın organizasyona ilgisinin az olması ve organizasyonun geleneksellik özelliği taşımaması nedeniyle Eskişehir 2013 Türk Dünyası kültür başkenti organizasyonu marka stratejisi olarak istenen etkiyi gösterememiştir. Araştırmanın sonuçları, marka stratejisi olarak bir mega etkinliği kullanmak isteyen turistik destinasyonlara pozitif olarak katkı sağlayacak unsurları tanımlama ve yönetme konusunda faydalı çıkarımlar sağlamaktadır.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Özellikle son yıllarda kültür turizmi talebi hızla artan şekliyle önemli bir pazar bölümünü temsil etmektedir. Turizm sektörünün turistik ürün çeşitlerinden biri olan kültür turizmi bu bağlamda temelini insan faktörünün oluşturduğu göz önüne alındığında gerek hizmeti sunan kişilerin gerekse bu hizmeti satın alan turistlerin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Günümüzdeki pazarlama anlayışının temelinde tüketici yer almakta ve tüketici odaklı planlamalar yapılmaktadır. Bu nedenle turistleri kültür turuna yönelten faktörlerin, kültür turlarından neler beklediklerinin, neler istediklerinin bilinmesi turizm işletmeleri için önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı olarak kültür turlarını tercih eden tüketicilerin yaşam tarzı grupları, kültür turu algılamaları, tutumları ve kültür turu seçimindeki değişkenler belirlenmiştir. Daha sonra tüketicilerin yaşam tarzı ile kültür turu seçimindeki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Kültür Turizmi, Kültür Turu, Yaam Tarzı, Tüketici Davranıları Especially in recent year, as rapidly increasing demand of culture tours represent a important market segment. In this context, culture tourism which is the one of variety of touristy product at tourism sector. When the fact that human factor underlines tourism, which is a service sector is considered, it will came out how important both people who offer this service and consumer who buy this service. The consumer is the basis of today?s notions of marketing and consumer oriented marketing strategies are employed accordingly. That is why, ascertaining the factors that drive tourists to culter tour and finding out their expectations and wishes from culture tours importance for all tourism establishment. In this context, as the aim of studing, it is determined to life style groups of tourists, perceptions of culture tours which is the prefer culter tours. After than, examine the relationships the sellection of culture tours with consumer life style. Anahtar Kelimeler: Culter Tourism , Culter Tour , Life Style, Consumer Behavior

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 17088, Kültür Turizmi son yıllarda giderek önem kazanmaktadır. Bunda nitelikli turist olarak nitelendirilen kültür turisti sayısının dünyada giderek artması ve aynı zamanda ülkelerin kültür turizm potansiyelleri büyük önem taşımaktadır. Türkiye kültür turizm potansiyeli açısından oldukça zengindir. Bu zenginlikte doğal güzellikleri, günümüze kadar gelen sayısız tarihi ve kültürel eserlerinin katkısı büyüktür. Eskişehir, Türkiye’nin bu zenginliğinden payını almış şehirlerden biridir. Bu çalışmada, kültür turizmi ile ilgili kavramlar açıklanarak, Eskişehir’in kültür turizmi potansiyeli tarihi ve kültürel eserleri ile doğal güzellikleri incelenmiş ve Eskişehir’e gelen turistlerin bu potansiyelden yararlanma düzeyleri, nitelikleri ve Eskişehir’e ilişkin algıları yapılan bir anket çalışmasıyla değerlendirilmiştir. Bu çerçevede anket uygulaması sonucu elde edilen veriler SPSS12.0 (Statistical Package for Social Sciences) paket programında analiz edilmiştir. Tanımlayıcı veri analizinde; frekans, yüzde, ortalama, standart sapma analizlerinden yararlanılmıştır. Ölçek niteliğindeki değişkenlerin güvenilirlik analizi için Cronbach’s Alpha’dan yararlanılmıştır. Söz konusu verilerde değişkenler arası farklılığın incelenmesi amacıyla Ki-kare (x²) testi kullanılmış; gruplar arasındaki farklılıkların incelenmesi amacıyla ise parametrik analiz tekniklerinden bağımsız örneklem T-testi ve tek yönlü ANOVA testi’nden yararlanılmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 28146, Dünyanın en hızlı gelişen sektörlerinden olan turizmin temel taşını turistler oluşturmaktadır. Konumları gereği, turistlerle neredeyse 24 saat birlikte olan turist rehberlerinin, turist davranışları üzerinde önemli etkileri olmaktadır. Dolayısıyla, profesyonel turist rehberlerinin turist davranışlarını yönlendirmede son derece önemli ayrıcalıklara sahip olduğu söylenebilir. Bu bağlamda, kültürel değerlerin korunmasında ve sürekliliğinin sağlanmasında da turist rehberlerine önemli görevler düşmektedir. Bu nedenle, turist rehberlerinin, kendileri, turistler ve seyahat acentası yöneticileri tarafından bir kültür elçisi olarak algılanıp algılanmadıkları sorusu ile bu çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, turist rehberleri için tesadüfî,turistler için kotalı, seyahat acentası yöneticileri için kolayda örnekleme tekniği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, turist rehberlerine ve turistlere ilişkin veri setine Kruskal Wallis testi, seyahat acentası yöneticilerine ilişkin veri setine ise ANOVA testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, her örneklem grubunun turist rehberlerini bir kültür elçisi olarak algıladığı belirlenmiştir. Ancak turist rehberlerinin kendileri ile ilgili algılamalarının, turistler ve acenta yöneticilerine göre daha yüksek tercih sıralamasında yer alması dikkat çekicidir.

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 183129, Kültürel deneyim kazanma, spor ve sanat etkinlikleri, alışveriş ve is amaçlı seyahatler gibi pek çok farklı boyuttan oluşan şehir turizmine olan ilgi tüm dünyada hızla artmaktadır. Bu araştırmada, şehir turizmi olgusu içerisinde İstanbul’un mevcut durumuna odaklanılmıştır. Çalışmada öncelikle; şehir turizmi kavramı, şehir turizminde tüketici davranışları ve kültür amaçlı şehir turizmi konuları incelenmiş ve bir kültür sehri olarak İstanbul ayrıntılı bir şekilde analiz edilmiştir. Daha sonra, İstanbul’u belirli bir zaman diliminde ziyaret eden yabancı turistlerin genel profillerini, eğilimlerini ve İstanbul’a bakış açılarını ortaya koymaya yönelik bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Arastırma verileri, İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları’ndan çıkış yapan 516 turiste yapılan anket çalışması ile derlenmiş, frekans analizi, loglinear analiz, faktör analizi, bağımsız örneklem t testi ve varyans analizi teknikleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, araştırma kapsamında İstanbul’u ziyaret eden turistlerin ağırlıklı olarak genç ve orta yas grubunda yer alan, yüksek eğitim ve gelir düzeyine sahip bireylerden oluştuğunu göstermektedir. Bunların dışında, İstanbul’u belli bir zaman diliminde ziyaret eden turistlerin seyahat amaçları, tercihleri, katıldıkları kültürel aktiviteler ve kültürel ihtiyaçlarını tatmin düzeyleri saptanarak, İstanbul’un kültürel şehir turizmine yönelik profili ortaya konulmuş ve İstanbul’un kültürel bir şehir destinasyonu olarak geliştirilebilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Günümüzde turizm, birçok ülkede ekonomik büyümenin ve gelişmenin en önemli kaynaklarından biri olarak görülmektedir. Turizm, dış ödemeler dengesi, istihdam, gelir düzeyi ve bölgesel kalkınma gibi konularda sağladığı katkılarla ülke ekonomilerinde önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle, hemen hemen tüm ülkeler dünya turizm gelirlerinden elde ettikleri payı daha da büyütmek için çalışmalar yapmaktadır. Ülkelerine yönelik turizm hareketlerini artırmak, turistlerin ülkelerinde kalış sürelerini uzatmak, turizmi tüm yıla yaymak ve alternatif turizm çeşitleri kazandırmak için de çeşitli programlar geliştirmektedir. Türkiye açısından bu alternatiflerin başında kültür ve inanç turizminin geldiği düşünülmektedir.?Turizmin Ekonomik Boyutu ve Diyarbakır İli Özelinde Kültür ve İnanç Turizminin Ekonomik Faktör Olarak Kullanılması? adlı çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır.Çalışmanın ilk bölümünde, turizmin ekonomik boyutu anlatılmıştır. Turizmin reel ve parasal etkilerinden bahsedildikten sonra, ülkemiz turizminin mevcut durumu sayısal verilerle açıklanmaya çalışılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde, kültür turizmi ve inanç turizmi kavramları incelenmiş ve özellikleri belirtilmeye çalışılmıştır. Kültür ve inanç turizmi kapsamında Türkiye'de yapılan çalışmalardan kısaca bahsedilmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümü, Diyarbakır'ın kültür ve inanç turizmi varlıklarının anlatıldığı bölümdür. Bu bölümde şehir merkezinde bulunan kültür ve inanç turizmine konu olan varlıklar tanıtılarak, sahip olunan potansiyelin şehrin ekonomisine etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır.Sonuç kısmında ise, şehrin sahip olduğu turizm potansiyelinin geliştirilmesi amacıyla sorunlar saptanmaya çalışılmış ve öneriler geliştirilmiştir.Anahtar kelimeler; turizm ekonomisi, kültür turizmi, inanç turizmi ve Diyarbakır. Nowadays tourism is seen as one of the most important sources of economic expansion and development in many countries. With its contributions to foreign payment balance, employment, income level, regional development etc., tourism has an important place within the overall economy of countries. For this reason; nearly all countries are trying to increase the portion that they are obtaining from the global tourism revenue. For example, they are developing different programs to increase tourism activities of the country, to make longer the duration of tourists in their country, to spread tourism activities to all the year and to develop alternative tourism types. For our country, the most important alternatives are cultural tourism and faith tourism.This thesis ?the economic dimension of tourism and the use of cultural and faith tourism as an economic factor in the example of diyarbakır? consists of three basic chapters.In the first chapter, the economic dimension of tourism is explained. After an introduction about the real and monetary effects of tourism, the existing situation of tourism in our country is tried to be explained with numerical data.In the second chapter, the concepts of cultural tourism and faith tourism are examined and their characteristics are emphasized. Studies made in Turkey about cultural and faith tourism are cited in brief.The third chapter is about the cultural tourism and faith tourism sources and values of Diyarbakır. In this chapter, after introducing the works of arts in the city center, which are related with cultural tourism and faith tourism, it is tried to make an assessment about the economical impact of these values to the city.In the conclusion, it is aimed to determine the problems and develop suggestions about these problems to improve the tourism potential of the city.Key words; tourism economy, culture tourism, faith tourism and Diyarbakır. 155

Bergama'da Turizm ve Sosyo-Ekonomik Etkileri adlı doktora tezinde öncelikle turizmin gelişmesi ve bunda rol oynayan faktörler ile turizmin sosyo-ekonomik etkileri incelenmiştir. Ancak, turizmin bu etkilerine geçmeden önce, Bergama kenti, nüfusu, yerleşim özellikleri ve ekonomik durumuyla ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Çünkü Bergama'nın bu özelliklerini belirlemeden turizmin etkilerini ayırt etmeye olanak yoktur. Bergama'da turizmin gelişmesi dünyaca ünlü, tarihsel ve kültürel zenginliklere sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Asklepion, Akropol, Kızılavlu, Bergama Müzesi turist çeken en önemli zenginliklerdir. Kültür turizmi kapsamında Bergama'ya çeşitli yerlerden gelen turistler, bir veya yarım günlük turlarla ören yerlerini ve müzeyi ziyaret etmekte çoğu kez Bergama'da konaklamamaktadır. Bu da Bergama turizminde en önemli sorunu yarattmaktadır. Yapılan araştırmalarda, Bergama'ya Batı Avrupalı turistlerin yanısıra, Kanada, A.B.D., Japonya gibi uzak ülkelerden turistlerin geldiği belirlenmiştir. Bergama'dan turistlerin konaklamadan ayrılması sonucu yerli halk ile aralarında çok fazla iletişim kurulamamaktadır. Bu nedenle Bergama'da turizmin etkilerini ayırmak son derece güçleşmektedir. Bergama'da turizmin sosyo-ekonomik etkileri önce, boş zamanların değerlendirilmesi, turizm ve tatil alışkanlığının kazanılması, turistlerle iletişim kurulması gibi başlıklarla belirlemeye çelışılmıştır. Daha sonra ise, turizmin halkın davranışları, giyim tarzları, günlük tüketim alışkanlıkları üzerindeki etkileri yaş, cinsiyet, öğrenim ve gelir durumuna göre saptanmaya çalışılmıştır. Burada belirlenen en önemli sonuç, turizmin Bergama kent halkı üzerinde çok yeni ama olumlu gelişmelerle etkide bulunmaya başladığıdır. Turizmin ekonomik etkileri başladığında ise Bergama'da turizm ile önemi azalan ve yeni gelişen işlerle halkın turizmden ekonomik bekşlentileri araştırılmıştır. Halkın büyük bir çoğunluğu, turizm ile önemi azalan bir iş olmadığına inanmaktadır. Buna karşın, otel-pansiyon işletmeciliğinin arttığı, hediyelik eşya satan mağazalarının turizme yönelik geliştiği konusunda halk görüş birliği içindedir. Bergama'da halk ile turistin çok az ya da hiç karşılaşmaması halkın turist ve turizm hakkındaki görüşlerinin netleşmesini engellemektedir. Bergama yıllardır turizm ile içiçe olmasına rağmen, turist ile ilişkiler halen turizmin başlangıç aşmaasındaki ilişkileri hatırlatmaktadır. Turistle yeterli iletişim kuramayan ve turizmden yeterli kazancı elde edemeyen yerli halk, zaman zaman turiste olumsuz gözle bakabilmektedir. Özellikle yaşlılar ve öğrenim düzeyi düşük olanlarda bu yöndeki görüş daha belirginleşmektedir. Kırsal turizm, yayla turizmi, gençlik turizmi, kamp-karavan turizmi ve termal turizm türleri için potansiyeli yüksek olan Bergama'da sadece kültür turizminin bir yönü (günübirlik ziyaret) gerçekleşmekte, o nedenle turizmin etkilerinin ortaya çıkması zaman almaktadır. Bu etkilerin belirlenmesi için belirli zaman aralıklarında araştırmaların tekrarlanması gerekmektedir., The subjects of tourist activities in Bergama and the socio-economic impacts of tourism have been primarily treated in this doctorate study titled above. Apart from writing about the impacts of tourism; the population, economic situation and settlemen characteristics of Bergama have been searched in detail. The development of tourism in Bergama results from the famous historical heritage and cultural riches. Cultural tourism is predominant in Bergama today. The majority of tourists ( %82) have come with daily excursions. They visit the Bergama Museum, the ruins (Akropol, Asklepion, Kızılavlu/ Redhall) and finally leave the town within sevaral hours without accomodation. This is the most significant problem of tourism in Bergama. Therefore, the main purpose of the doctoral study is to deal with the folloving subjects. Natural resources and the cultural values, demography, the characteristics of settlement. All these topics enable Bergama to be center of tourist attractions. The fact that the natural and cultural riches, the demographic position, the characteristics of settlement and the economy are supposed to be suitable for tourism, has been pointed out within the context. Tourism in Bergama serves as an opportunity for different cultures of various countries to encounter. Obviously, this is the most important social impacts of the Bergama tourism. The socio-economic impact of tourism has not yet reached a distinctive level, mainly because of a major tourist profile coming to Bergama for daily tours but not overnigt visits. This process unfortunately keeps the avarage income from tourists at a low level. On the contrary, an increasing effort in the trade of tourism.