Search

Buxus soorten zijn populaire tuinplanten, omwille van hun diversiteit in vorm, grootte en groeisnelheid, hun gemak in onderhoud en veelzijdigheid in gebruik. Midden jaren 90 werd de buxussector voor het eerst geconfronteerd met een voordien onbekende bladvlekkenziekte, veroorzaakt door de schimmel Cylindrocladium buxicola. De pathogeen heeft zich in korte tijd doorheen de commerciële buxussector verspreid, en veroorzaakt zware economische verliezen in de meeste gebieden waar Buxus wordt gekweekt. Bovendien bedreigt de ziekte historische buxustuinen en wilde Buxus populaties in Europa en Azië. Door de relatief recente detectie, was er slechts weinig gekend over de biologie van deze pathogeen en de gevoeligheid van verschillende Buxus soorten en cultivars. Om een duurzame, geïntegreerde beheersing te bewerkstelligen is deze informatie echter essentieel. Het verkrijgen van deze kennis was de hoofddoelstelling van dit proefschrift. De eerste doelstelling in dit werk was de genetische en fenotypische karakterisering van een internationale C. buxicola collectie (1998 tot 2013). Binnen deze collectie werden twee klonale groepen geïdentificeerd (G1 en G2), ontstaan als gevolg van twee onafhankelijke, recente introducties. Door middel van nieuw ontwikkelde microsatelliet merkers werden binnen de dominante G1 populatie verbanden aangetoond tussen het genotype en de geografische oorsprong van de isolaten. Isolaten van de G2 populatie vertoonden een hogere temperatuurtolerantie en lagere gevoeligheid ten opzichte van specifieke fungicidengroepen, wat belangrijke gevolgen kan hebbent voor de bestrijding en de epidemiologie van deze schimmel. Als tweede doelstelling werd de epidemiologie van de pathogeen bestudeerd. Nieuw ontwikkelde moleculaire detectietools werden gebruikt om verspreiding, overleving en insleep van C. buxicola op bedrijfsschaal na te gaan. De experimenten toonden aan dat korte afstandsverspreiding van C. buxicola voornamelijk via opspattende regen gebeurt. Lange afstandsverspreiding en insleep lijkt voornamelijk te gebeuren via geïnfecteerd plantmateriaal. Verspreiding en insleep door gecontamineerde werkkledij en snoeimaterialen bleek mogelijk, maar weinig efficiënt. Een derde doelstelling was de bepaling van de gevoeligheid van een reeks Buxus soorten en cultivars, en de overerving van resistentie. Geen enkele van de geteste Buxus soorten bleek immuun te zijn tegen C. buxicola. Er werden wel grote verschillen in gevoeligheid waargenomen onder semi-praktijkomstandigheden. B. sempervirens en zijn cultivars bleken over het algemeen het meest gevoelig. Door middel van fluorescentie-microscopie werden tussen soorten significante verschillen gevonden in de afzet van fenolische componenten na infectie, wat een aanwijzing is voor verschillen in de aard, de reactiesnelheid en het niveau van induceerbare verdedigings-responsen. Er werd een complexe, niet-Mendeliaanse overerving van resistentie vastgesteld. Als laatste doelstelling werd de preventieve en/of curatieve werking nagegaan van 22 commercieel beschikbare fungiciden. Verschillende producten vertoonden een goede tot uitstekende contact werking of systemische werking tegen C. buxicola. De gecombineerde kennis verworven tijdens dit onderzoek levert een belangrijke bijdrage bij de overstap naar een duurzame, geïntegreerde beheersing van C. buxicola in Buxus.