Мақалада қолданбалы тіл білімінде тіл элементтерін есептеудің сандық мәселелері, тілді зерттеудегі статистикалық әдіс-тәсілдердің қолданылуы, қазақ тіл білімінде статистикалық лингвистиканың алғашқы қалыптасу кезеңіндегі зерттеушілердің еңбектері, қазіргі лингвостатистикалық зерттеулердің бағыты, т.б. туралы айтылған. Ғылыми зерттеудің мақсаты, негізгі бағыттары мен идеялары: тіл білімінің барлық саласы бойынша өзінің ғылыми озық ойларын жазып, осы еңбектері арқылы кейінгі ұрпаққа талантымен танылған профессор Қ.Жұбанов еңбектерінде қазақ тілін зерттеуде статистикалық әдіс-тәсілдерді қолданудың алғашқы үлгілері көрініс тапқандығы нақты деректер негізінде баяндалған. Статистикалық әдістерді қазақ тіліндегі дыбыстардың фонетика-фонологиялық мәнін таныту, фонемалар құрамын, әліпбиге алынатын әріп санын білу, сөз бен буын саны мен буын құрамындағы дыбыс санын есептеу, сөз мағынасының фонема саны мен оның сөз құрамындағы орнына қатысын, әр фонеманың сөз ішіндегі тіркесуі мен позициясының есебін анықтау үшін қолданғаны дәлелденген. Жұмыстың ғылыми-практикалық маңыздылығы да осында. Зерттеу жұмысының негізгі нәтижелері мен талдауы, қорытындылары: қазақ тілі дыбыстарының тіркесім заңдылықтарын, буынға бөліну ерекшелігін, тасымалдану-тасымалданбау жағдайларын анықтау орфографияның басты қажеттіліктерінің бірі болып табылатынын ескерген ғалым Қ. Жұбанов жазу емлесін бір жүйеге түсіру мақсатындағы зерттеулерін статистикалық ізденістермен ұштастыра жүргізген. Бір тілдегі сөйлемді екінші бір тілге аударуда кездесетін қиындықтардың бірі − сөздің мағынасын дәл беру, яғни, бір сөздің жеке тұрғандағы мағынасы мен сөйлем құрамында басқа сөздермен байланысқа түскендегі аударма мағынасының тура келе бермейтінін статистикалық әдістер арқылы көрсетілген деректерге тілдік талдау жасалған. Бұл жұмыстың нәтижелері Сандық лингвистика, Қазақ тілі фонетикасы саласындағы сандық технологияға қатысты тақырыптарды өту кезінде пайдалануға болады. Қ. Жұбановтың еңбектерінде қолданылған алғашқы статистикалық деректерді қазіргі сандық лингвистика пәндерін оқу барысында пайдаланып, тіл элементтерінің сандық мәселелерін, жиілік сөздіктердің түрлерін, кері әліпби-жиілік сөздік, сөзнұсқағыш әліпби-жиілік сөздік, мәтіндегі грамматикалық бірліктер санын есептеу, компьютер көмегімен сөздердің алгоритмін жасау, қазақ мәтіні бойынша түзілген жиілік сөздіктерге сандық есептеулер сипаттамасын беру, т.б. жұмыстарды практика жүзінде жасай білуге қол жеткізіледі., В статье речь идет о количественных проблемах исчисления элементов языка в прикладном языкознании, применении статистических методов, подходов в изучении языка, трудах исследователей на начальном этапе становления статистической лингвистики в казахском языкознании, направлении современных лингвостатистических исследований. Цель, основные направления, идеи научного исследования: на основе фактических данных отражены первые примеры применения статистических методов, приемов при изучении казахского языка в работах профессора К. Жубанова, признанного своими передовыми научными идеями во всех областях языкознания. Доказано, что статистические методы использовались для выражения фонетико-фонологического значения звуков в казахском языке, знания состава фонем, количества букв, заимствованных в алфавите, подсчета количества слов, слогов, определения значения слова для определения количества фонемы, ее места в слове, определения комбинации, положения каждой фонемы в слове. В этом научная и практическая значимость работы. Основные результаты и анализ, выводы исследовательской работы: учитывая, что определение закономерностей сочетания звуков казахского языка, специфики деления на слоги, условий транспортабельности-нетранспортности является одной из главных потребностей орфографии, ученый К. Жубанов провел исследования орфографии в сочетании со статистическими изысканиями. Одной из трудностей, с которыми мы сталкиваемся при переводе предложения с одного языка на другой, является точная передача значения слова; языковой анализ данных, представленных статистическими методами, показывает, что словарное значение слова, значение отдельного слова и значение слова в определенном контексте, контактирующего с другими словами в составе предложения, не совпадают. Результаты данной работы могут быть использованы при изучении тем, связанных с цифровыми технологиями в области цифровой лингвистики, фонетики казахского языка. Практическая значимость итогов работы заключается в том, что первые статистические данные, представленные в трудах К. Жубанова при изучении современных дисциплин цифровой лингвистики, можно использовать при решении следующих задач: численные задачи элементов языка, типы частотных словарей, обратный алфавит-частотный словарь, дублирующий алфавит-частотный словарь, вычисление количества грамматических единиц в тексте, разработка алгоритма слов с помощью компьютера, предоставление описания численных расчетов по частотным словарям, сформированным по казахскому тексту. В целом достигается умение выполнять работы на практике., Article describes calculating linguistic elements in applied linguistics quantitative problems, statistical methods use, language-learning approaches, achievements of first researchers in statistical linguistics in Kazakh linguistics formation, contemporary linguistic statistics research directions. Scientific research’s aims, main directions, ideas: First use of statistical methods, techniques based on real data in Kazakh linguistic research is reflected in Professor K. Zhubanov’s work, known for his high scientific ideas in all areas of linguistics. Scientific and practical significance of the work. Statistical methods have proven to represent the phonetic meaning of Kazakh sounds, knowledge of phoneme composition, the number of borrowed letters of the alphabet, the number of words, syllables, word meanings, phonemes number, phonemes position in a word, phoneme combinations determination. Main results, analysis, conclusions of study. Scientist K. Zhubanov conducted study of spelling in conjunction with statistical research, main needs of spelling are combination pattern of Kazakh sounds determination, determination of their division into syllables, movement and transfer conditions determination. Research methodology. Difficulty in translating a text from one language to another is to convey exact words’ meanin. Linguistic analysis of the data presented by the statistical method shows that the meaning of a word is in a different context and the translated meaning is not in direct contact with other words in the sentence. Value of research (research’s contribution to relevant knowledge field). Digital technology can be used to study problems related to Kazakh phonetics in digital linguistics field. Research results’ practical significance. In modern digital linguistics research, using initial statistical data used in K. Zhubanov's research, numerical problems of linguistic elements, types frequency dictionaries’ types, reverse alphabetic frequency dictionaries, duplicate alphabetic frequency dictionaries, textual grammatical units number calculation, computer algorithm development, numerical calculations description, frequency dictionaries provision built on words in Kazakh texts basis, ability to work in practice., Филологические науки, Выпуск 2 (69) 2023