Search

به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی در رژیم‌های مختلف رطوبتی، بر ویژگی­های مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دانه گندم رقم ارگ آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طراحی گردید که در سال زراعی 96-95 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک–زابل اجرا شد. رژیم آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری پس از 45% (شاهد)، 65% تخلیه رطوبتی از خاک (تنش متوسط) و 85% تخلیه رطوبتی از خاک (تنش شدید)؛ به‌عنوان کرت‌ اصلی و منابع کود زیستی به همراه کود شیمیایی در هفت سطح شامل: کاربرد کود شیمیایی عرف منطقه (شاهد) ، کاربرد کود زیستی ازتوباکتر به همراه کود شیمیایی عرف منطقه، کود زیستی ازتوباکتر به همراه 50% کود شیمیایی عرف، کود زیستی فسفا باکتر به همراه کود شیمیایی عرف منطقه، کود زیستی فسفاباکتر به همراه 50% کود شیمیایی مطابق شاهد، کود زیستی ازتوباکتر و فسفا باکتر به همراه کود شیمیایی عرف منطقه، کود زیستی ازتو باکتر و فسفاباکتر به همراه 50% کود شیمیایی عرف منطقه به‌عنوان کرت‌ فرعی بودند. نتایج نشان داد، اثر متقابل تنش خشکی و کود زیستی بر عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. به‌طوری‌که در تنش شدید رژیم رطوبتی، کودهای زیستی (با میانگین 6237 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شاهد 8/38 درصد افزایش داشته است. همچنین این بهبود و افزایش در وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت به ترتیب 27.6 و 17.8 و 29.6 درصد نسبت به شاهد شده است. به‌طورکلی، نتایج این پژوهش نشان داد که آبیاری تحت شرایط کمبود رطوبت در همه مراحل رشد با استفاده از کودهای زیستی ازتوباکتر و فسفاباکتر تأثیر مثبت در بهبود عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و شاخص کلروفیل برگ داشتند و اثرات منفی رژیم رطوبتی را بهبود بخشیدند.

این پژوهش با هدف بررسی اثر تقسیط نیتروژن و تراکم‌های مختلف بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو ژنوتیپ برنج انجام شد و بدین منظور آزمایشی به‎صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان قائم‌شهر طی سال‌های 93-1392 و 94-1393 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح تراکم بوته (16، 25 و 3/33 بوته در متر مربع) به‎عنوان عامل اصلی و پنج سطح تقسیط نیتروژن (S1: مصرف کامل (100%) در مرحله ابتدای کاشت یا پایه، S2: 50% در مرحله ابتدای کاشت یا پایه + 50% در مرحله ابتدای پنجه‌دهی، S3: 50% در مرحله ابتدای کاشت یا پایه + 50% در مرحله ظهور خوشه‌آغازین، S4: 33/33% در مرحله ابتدای کاشت یا پایه + 33/33% در مرحله ابتدای پنجه‌دهی + 33/33% در مرحله ظهور خوشه‌آغازین و S5: 33/33% در مرحله ابتدای کاشت یا پایه + 33/33% ظهور خوشه‌آغازین + 33/33% در مرحله خوشه­دهی کامل) به‎عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان دادند که ارقام هاشمی و کوهسار در سال دوم به‌ترتیب کاهش 21/9 درصدی و افزایش 74/23 درصدی عملکرد دانه را نسبت به سال اول داشتند. همچنین سال دوم نسبت به سال اول کاهش 62/11 درصدی و 36/30 درصدی عملکرد کاه را به‌ترتیب در ارقام هاشمی و کوهسار نشان داد. عملکرد دانه و شاخص برداشت با افزایش تراکم در رقم هاشمی به‌ترتیب افزایش و کاهش یافتند. عملکرد کاه در هر دو رقم با افزایش تراکم افزایش نشان دادند. کمترین عملکرد کاه و بیشترین شاخص برداشت در هر دو رقم، با تقسیط نیتروژن به نسبت مساوی در مراحل ابتدای کاشت، ظهور خوشه‌آغازین و خوشه‌دهی کامل حاصل آمد. اثر متقابل بین عامل‌ها در ارقام مورد مطالعه نشان داد که در هر دو سال زراعی تعداد خوشه در متر مربع با افزایش تراکم افزایش یافت.

به‌منظور بررسی اثر سیلیس و روی به دو فرم محلول‌پاشی (منبع نانوذرات) و خاک‌-مصرف (منبع معمولی) در قالب تیمارهای انفرادی یا ترکیبی بر صفات زراعی و فیزیولوژیکی برنج (Oryza sativa L.)، آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 16 تیمار و سه تکرار در دو منطقه از استان مازندران (آمل و نور) در سال 1395 اجرا شد. نتایج نشان داد که اجزای عملکرد، عملکرد و هم‌چنین غلظت و جذب سیلیس و روی در دانه برنج با کاربرد سیلیس و روی به هر دو روش محلول‌پاشی نانو‌ذرات و خاک-‌مصرف به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد افزایش یافت. کاربرد ترکیبی سیلیس و روی به‌صورت خاک-مصرف برتری معنی‌داری نسبت به مصرف جداگانه هر دو عنصر مورد استفاده در آزمایش از نظر تعداد پنجه بارور در کپه در منطقه آمل و تعداد دانه‌های پر در خوشه در منطقه نور داشت. از نظر محلول‌پاشی نانوذرات، کاربرد ترکیبی سیلیس و روی برتر از استفاده جداگانه سیلیس از نظر تعداد پنجه بارور در هر دو مکان آزمایش و میزان غلظت و جذب روی در دانه برنج بود. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق حاضر، استفاده از سیلیس و روی به هر دو روش محلول‌پاشی نانوذرات و خاک-‌مصرف جهت افزایش غلظت و جذب این عناصر و هم‌چنین بهبود عملکرد دانه برنج در خاک‌هایی که قابلیت دسترسی پایینی به این دو عنصر غذایی دارند مؤثر می‌باشد.

به‌منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد دو محصول ذرت (Zea mays L.) و سیب‌زمینی (Solanuum tuberosum L.) در کشت مخلوط، در منطقه بنت شهرستان نیکشهر در بهمن ماه سال 1392 آزمایشی با 14 تیمار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به‌روش جایگزینی و افزایشی به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص ذرت، کشت خالص سیب‌زمینی، دو ردیف ذرت + یک ردیف سیب‌زمینی، دو ردیف ذرت + دو ردیف سیب زمینی (برای هر محصول تراکم بوته 50 درصد تراکم مطلوب می‌باشد)، یک ردیف ذرت+ یک ردیف سیب زمینی، یک ردیف ذرت + دو ردیف سیب زمینی، دو ردیف ذرت + دو ردیف سیب‌زمینی (برای هر محصول تراکم بوته 100 درصد تراکم مطلوب می‌باشد)، سه ردیف ذرت + یک ردیف سیب‌زمینی، یک ردیف ذرت + سه ردیف سیب‌زمینی، سه ردیف ذرت + دو ردیف سیب‌زمینی، دو ردیف ذرت+ سه ردیف سیب‌زمینی، دو ردیف ذرت + چهار ردیف سیب‌زمینی، چهار ردیف ذرت + دو ردیف سیب‌زمینی، دو ردیف ذرت + دو ردیف سیب‌زمینی، (تراکم بوته برای ذرت 100 درصد تراکم مطلوب و برای سیب‌زمینی 50 درصد تراکم مطلوب می‌باشد) بودند. نتایج نشان داد که سیستم‌های مختلف کاشت بر ارتفاع گیاه ذرت، عملکرد زیست توده، تعداد دانه در بلال و عملکرد دانه ذرت و همچنین بر ارتفاع بوته، وزن غده و عملکرد غده سیب-زمینی تأثیر معنی‌داری داشت. بالاترین عملکرد زیست‌توده (684/30 تن در هکتار) از تیمار کشت خالص ذرت و بیشترین ارتفاع گیاه ذرت (26/133 سانتی‌متر)، تعداد دانه در بلال (33/432) و عملکرد دانه (957/8 تن در هکتار) از تیمار دو ردیف ذرت+ یک ردیف سیب‌زمینی به‌دست آمد. بالاترین ارتفاع بوته (03/45 سانتی‌متر)، بیشترین وزن غده (54/73 گرم) و عملکرد غده سیب‌زمینی (124/28 تن در هکتار) از تیمار کشت خالص سیب‌زمینی به‌دست آمد. بالاترین نسبت برابری زمین (54/1) از سیستم کشت مخلوط دو ردیف ذرت+ یک ردیف سیب‌زمینی به‌دست آمد که نشان از برتری کشت مخلوط نسبت به کشت خالص دارد.

به منظور بررسی اثرات کود نیتروژن و تراکم بوته بر صفات زراعی و خصوصیات فنولوژیکی کلزا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با چهار تکرار در غرب مازندران در سال زراعی 89-1388 انجام شد. چهار سطح کود نیتروژن (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و سه مقدار بذر (6، 8 و 10 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب به عنوان عامل اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. در این تحقیق، صفاتی نظیر فاصله اولین شاخه فرعی از زمین، فاصله اولین خورجین از سطح زمین، تعداد خورجین در ساقه اصلی، قطر ساقه، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا پایان گلدهی، طول دوره گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی کلزا مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که تأثیر مقدار مصرف کود نیتروژن بر صفات تعداد خورجین در ساقه اصلی، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا پایان گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی از نظر آماری معنی‌دار بود. بیشترین تعداد خورجین در ساقه اصلی، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا پایان گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی با مصرف 300 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار بدست آمد. میزان بذر نیز بر صفات تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا پایان گلدهی، طول دوره گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی تأثیر معنی‌داری داشت. بالاترین تعداد خورجین در ساقه اصلی، روز تا شروع گلدهی، روز تا پایان گلدهی و روز تا رسیدگی نیز با مصرف 6 کیلوگرم بذر در هکتار بدست آمد.

In order to investigate the effect of nitrogen fertilizer and plant density on the agronomic characteristics of rice cv. Tarom Hashemi, a field experiment was carried out as a randomized complete blocks design with three replications during 2018 and 2019 in a farm located in Sari, north of Iran. The present study consisted of 10 levels of plant density (hills m-2 ) and N fertilizer, named T1 (20 hills + [50 percent after transplanting + 50 percent at the beginning of tillering]), T2 (20 hills + [33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at the beginning of tillering + 33.3 percent at panicle formation]), T3 (20 hills + [40 percent after transplanting + 40 percent at the beginning of tillering + 20 percent at the end of panicle emergence]), T4 (20 hills + [33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at panicle formation + 33.33 percent at the end of panicle emergence]) as a control, T5 (30 hills + [33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at the beginning of tillering + 33.3 percent at panicle formation]), T6 (30 hills + [40 percent after transplanting + 40 percent at the beginning of tillering + 20 percent at the end of panicle emergence]), T7 (30 hills + [33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at panicle formation + 33.3 percent at the end of panicle emergence]), T8 (30 hills + [25 percent after transplanting + 25 percent at the beginning of tillering + 25 percent at panicle formation + 25 percent at the end of panicle emergence]), T9 (40 hills + [33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at panicle formation + 33.3 percent at the end of panicle emergence]), and T10 (40 hills + [40 percent after transplanting + 40 percent at panicle formation + 20 percent at the end of panicle emergence])..The results showed that the effect of year was not significant on grain yield. But the grain nitrogen concentration was lower in the second year (with a difference of 0.185 percent). The maximum total number of tillers per hill (18.61 tillers), panicle length (25.0 cm) and harvest index (40.9 percent) were obtained under T1, T2 and T3 treatments, respectively. Grain yield was not affected by the experimental treatment, however, its maximum (6865 kg ha-1 ) was obtained under T9 treatment due to an increase in the number of panicles per square meter (510 panicles), indicating an increase of 19.0 percent compared to the control treatment (T4). A density of 40 hills per square meter with nitrogen splitting of 33.3 percent after transplanting + 33.3 percent at panicle formation + 33.3 percent at the end of panicle emergence (T9) is recommended to achieve maximum grain yield of rice under the conditions of this experiment in northern Iran. [ABSTRACT FROM AUTHOR]