Search

کمبود آب یکی از انواع تنش‌های غیر زنده می‌باشد که تأثیرات منفی زیادی روی رشد و عملکرد محصولات زراعی دارد. شناخت سازوکارهای اثر تنش خشکی بر گیاه نقش مهمی در مدیریت رژیم‌های مختلف آبیاری به منظور مقابله با شرایط نامساعد محیطی و همچنین بهبود مدیرت عملکرد محصولات زراعی ایفا‌می‌کند. کینوا به عنوان محصولی که دارای ارزش غذایی بالایی می‌باشد در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرده است. به منظور بررسی تأثیر دور و میزان آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد کینوا آزمایشی در سال 1398 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان واقع در دهگلان اجرا شد. در این آزمایش چهار دور مختلف آبیاری شامل 4، 8، 12 و 16 روز آبیاری به عنوان فاکتور اول و چهار سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (صد درصد نیاز آبی گیاه)، 75 درصد، 50 درصد و 25 درصد نیازآبی گیاه به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد تاثیر دور آبیاری و سطوح آبیاری روی محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشا، محتوای کاروتنوئید، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، شاخص برداشت و محتوای پروتئین دانه معنی‎‌‌دار شد. همچنین اثرمتقابل دور آبیاری و سطوح آبیاری روی محتوای کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارآیی مصرف آب عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی‌دار شد. بیش‌ترین عملکرد دانه در دور آبیاری 4 و 8 روز یکبار به ترتیب میزان 1790.7 و 1729 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. آبیاری به میزان 50 و 25 درصد نیاز آبی گیاه باعث افت 26 و 56.47 درصدی عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد گردید. با توجه به اینکه آبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی گیاه عملکرد دانه را نسبت به شرایط شاهدکاهش نداد لذا می‌توان از این تیمار جهت آبیاری گیاه استفاده نمود.

در زراعت دیم بسیاری از عوامل و پدیده‌ها باوجود اثرگذاری، غیرقابل‌کنترل و یا قابل تعدیل هستند. در نواحی مدیترانه‌ای مراحل پایانی رشد گندم با تنش خشکی مواجه است در چنین شرایطی بهره‌گیری از آبیاری تکمیلی می‌تواند سبب بهبود عملکرد این محصول گردد. بعد از آبیاری، نیتروژن به‌عنوان مهم‌ترین عامل مؤثر در افزایش عملکرد کمی و کیفی گندم شناخته می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی در دو سطح دیم (شاهد) و آبیاری در مرحله بوتینگ و مصرف کود نیتروژن در سه سطح (50 کیلوگرم اوره، 100 کیلوگرم اوره، 100 کیلوگرم اوره به‌علاوه محلول‌پاشی 20 کیلوگرم اوره در مرحله خوشه رفتن) روی عملکرد و اجزای عملکرد و ارتباط آن با انتقال مجدد ماده خشک سه رقم گندم (سرداری، آذر2 و ریژاو) آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان به‌صورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد، آبیاری تکمیلی سبب افزایش مقدار ماده خشک انتقال مجدد یافته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه شد. رقم ریژاو تعداد دانه و عملکرد بیشتری نسبت به آذر2 و سرداری داشت. سطوح مختلف کود نیتروژن تأثیر معنی‌داری بر کارایی انتقال مجدد ماده خشک ساقه + غلاف برگ، سنبله، انتقال مجدد کل و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه گذاشت. افزایش مصرف کود نیتروژن و محلول‌پاشی آن در مرحله خوشه رفتن منجر به افزایش پروتئین دانه گردید. نتایج آزمایش نشان داد، آبیاری تکمیلی سبب افزایش مقدار ماده خشک انتقال مجدد یافته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه شد. رقم ریژاو تعداد دانه و عملکرد بیشتری نسبت به آذر2 و سرداری داشت. سطوح مختلف کود نیتروژن تأثیر معنی‌داری بر کارایی انتقال مجدد ماده خشک ساقه + غلاف برگ، سنبله، انتقال مجدد کل و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه گذاشت. افزایش مصرف کود نیتروژن و محلول‌پاشی آن در مرحله خوشه رفتن منجر به افزایش پروتئین دانه گردید.

به­منظور بررسی اثرات پرایمینگ بذر و مدت زمان ماندگاری بر روی خصوصیات جوانه زنی و عملکرد ذرت، دو مطالعه جداگانه در شرایط آزمایشگاه و مزرعه انجام شد. آزمایش اول، تأثیر شش تیمار پرایمینگ (پرایمینگ با آب معمولی، هومیوپاتی اوره، سولفات روی، آب مغناطیسی، آمینول فورته و بذرهای پرایم­نشده) و شش مدت زمان ماندگاری بذر (بدون ماندگاری، ماندگاری به مدت یک، دو، سه، چهار و پنج هفته) بر خصوصیات جوانه زنی ذرت سینگل کراس 260 (هیبرید فجر) در سال 1392 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکدة کشاورزی دانشگاه کردستان مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش دوم، اثر پرایمینگ بر عملکرد هیبرید فجر طی سال های 1392 لغایت 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مدت زمان ماندگاری شاخص های جوانه زنی نظیر درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه به طور معنی­داری کاهش یافت. میزان کاهش این صفات بعد از شش هفته ماندگاری به­ترتیب حدود 20، 24 و 77 درصد نسبت به تیمار بدون ماندگاری بود. از طرف دیگر تیمارهای پرایمینگ تأثیری بر درصد جوانه زنی نداشتند، ولی در مقابل تیمارهای پرایمینگ آب معمولی، هومیوپاتی اوره، سولفات روی و آب مغناطیسی به­طور معنی داری باعث افزایش سرعت جوانه زنی، طول گیاهچه به­ترتیب به میزان 14 و 155 درصد شدند. همچنین نتایج آزمایش مزرعه ای بیانگر تأثیر تیمارهای پرایمینگ فوق بر عملکرد در تمامی سال های مورد بررسی بود. میزان افزایش عملکرد دانه در تیمارهای پرایمینگ نسبت به تیمار شاهد حدود 12 درصد بود. بر اساس نتایج حاصله، پرایمینگ بذر نسبت به عدم پرایمینگ دارای برتری است که در این میان تیمار آب معمولی دارای بیشترین تأثیر بود. همچنین پس از پرایمینگ بذور هر چه سریع­تر بایستی نسبت به کاشت اقدام شود.

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود ازته و تنش خشکی بر سرعت فتوسنتز و برخی صفات فیزیولوژیکی دو رقم جو پاییزه آزمایشی گلدانی در سال زراعی 88-1387 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تیمار آبیاری پس از گلدهی در دو سطح شاهد (3- بار) و تنش خشکی ( 13- بار)، کود ازته در سه سطح شاهد (بدون مصرف کود ازته) و سطوح اول و دوم به ترتیب 27 و 54 میلی گرم ازت خالص به ازاء هر کیلوگرم خاک و دو رقم جو آبیدر (دیم و مقاوم به خشکی) و CB-74-2 (آبی و حساس به خشکی) بود. نتایج آزمایش نشان داد تنش خشکی، سرعت فتوسنتز، محتوای نسبی آب برگ (RWC) و پایداری غشاء در برابر تنش خشکی و گرمایی را کاهش و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داد. مصرف کود ازته نیز بر سرعت فتوسنتز، میزان SPAD، RWC و پایداری غشاء در برابر تنش خشکی اثر مثبت نشان داد. در شرایط آبیاری رقم CB-74-2 از لحاظ صفات مطلوب برای کشت آبی از جمله سرعت فتوسنتز، RWC و فعالیتهای آنزیمی نسبت به رقم آبیدر برتری نشان داد، در حالیکه تحت تنش خشکی رقم آبیدر کاهش آرامتر در فتوسنتز، RWC و پایداری غشاء سلولی در برابر تنش گرمایی و افزایش شدیدتر فعالیت آنزیم پراکسیداز را در مقایسه با آبیاری مطلوب نشان داد. در هر دو شرایط آبیاری و تنش خشکی رابطه مثبت و معنی داری بین وزن دانه در بوته و میزان SPAD مشاهده شد.

به منظور بررسی اثرات تنش سرما بر آنزیم های آنتی اکسیدان و برخی صفات فیزیولوژیکی در نخود، دو آزمایش جداگانه در مراحل رشدی جوانه زنی و گیاهچه ای انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از فاکتور دما در شش سطح (C°15= (تیمار شاهد)1T، C°5= 2T، C°0= 3T، C°5-= 4T، C°10-= 5T، C°15-= 6T) و رقم (پیروز = 1V، 482ILC = 2V، بیونیج = 3V)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در شرایط کنترل شده در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر تنش سرما بر کلیه صفات از جمله فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز، درصد خسارت به غشاء و میزان پراکسید هیدروژن (2O2H) ‌تأثیر معنی دار داشت، به گونه ای که کلیه ویژگی‌های ذکر شده با کاهش دما افزایش نشان دادند. در کل در مقایسه تیمار‌های دمایی مورد بررسی، دمای 5- درجه سانتی گراد بیشترین ‌تأثیر را بر صفات فوق الذکر داشت. در مرحله جوانه زنی رقم 482ILC به عنوان رقم متحمل شناخته شد و رقم پیروز بیشترین حساسیت را نشان داد. در این آزمایش بین میزان 2O2H با آنزیم های کاتالاز (**98/0 r=) و پراکسیداز (**89/0 r=) در مرحله جوانه زنی همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد، اما فعالیت آنزیم پراکسیداز 10 برابر بیشتر از کاتالاز بود. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش سرما سبب افزایش گونه ‌های فعال اکسیژن می شود و این ترکیبات نیز سبب آسیب و تخریب غشای سلول می شوند.

Copyright of Journal of Water & Soil Conservation is the property of Gorgan University of Agricultural Sciences & Natural Resources and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Journal of Crop Production & Processing is the property of Isfahan University of Technology, Faculty of Agricultural Engineering and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

In order to study the effect of cytokinin, gibberellin, and cycocle on yield and yield components of two wheat cultivars under different irrigation regimes, a study was conducted as a split-split experiment based on a randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station of Kurdistan University in 2016. There, the irrigation factor at four levels: dryland, irrigation at booting stage, irrigation at booting + flowering and irrigation at booting + flowering + grain filling stages have served as the main plots, two wheat cultivars (Sirvan and Homa) as subplots, and levels of plant growth regulators foliar application including, i.e. control, gibberellin (100 μm), cytokinin (100 μm), and cycocel (3gr. lit-1) at the wheat stem elongation and grain filling stages as the sub-sub plots. Results show that in the foliar application during the stem stage, compared to the dryland treatment, yield increase in one, two, and three irrigation treatments have been 29%, 33%, and 43%, and at the grain filling stage; 22%, 28%, and 33%, respectively. Homa cultivar produced higher yield compared to Sirvan. In the foliar application during the stem stage, the highest grain yield (504 g m-2) belongs to application of three irrigation treatments as well as addition of cytokinin, and at the grain filling stage, the highest grain yield (477.6 g m-2) has been obtained from Homa cultivar under three times irrigation condition and cycocel consumption. Therefore, using even one stage irrigation and the application of cytokinin and cycocel can increase the grain yield of wheat. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

In order to investigate the effect of supplementary irrigation on dryland wheat cultivars, an experiment was conducted as a factorial in randomized complete block design with three replications during cropping seasons 2016-2017 and 2017-2018. The factors were drought stress levels (dryland and supplemental irrigation) and wheat cultivars (Homa, Sardari, Rijaw, Ouhadi and Azar2). Supplemental irrigation significantly increased grain yield. In both cropping seasons, drought stress increased free amino acids and glycine betaine and decreased relative water content (RWC) and rate of water loss (RWL). Negative and significant correlation of RWL with free amino acids of leaf and glycine betaine and also positive and significant correlation of RWC with glycine betaine level indicated that the higher the concentration of osmotic compounds in leaves, the lower the rate of leaf water loss and the higher the leaf water content. The results of this study confirmed that adequate water supply by using supplementary irrigation in the most sensitive stages of wheat growth is a viable strategy to improve the physiological traits of the plant and hence obtain an acceptable grain yield under dryland conditions. [ABSTRACT FROM AUTHOR]