Search

Bu çalışma temel olarak ergen ve genç yetişkinlerin internet oyun oynama bozukluğu (İOOB) üzerinde demografik değişkenlerin, aile yapı ve işlevlerinin, anne ve babalık yaklaşımları, psikolojik kontrol algısı, duygu düzenleme yöntemleri ve kendilik algısının etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. İOOB'yi etkileyen ailesel ve bireysel değişkenlere ilişkin önerilen modelin erken, orta ve geç ergenlik dönemleri için ayrı ayrı test edilmesi, araştırmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Ek olarak, ekran kullanımına yönelik anne ve babalık yaklaşımları ölçeği ile İOOB ölçekleri çalışma kapsamında kültürümüze uyarlanmıştır. Çalışmanın örneklemi küme örnekleme yöntemi ile 2017-2018 eğitim ve öğretim yılları arasında, Ankara ve Adana illeri içerisinde okumakta olan ortaokul, lise ve üniversite öğrencilerinden oluşturulmuştur. 630 (%56.1) kız ve genç kadın, 492 (%43.9) erkek katılımcıdan oluşan toplam 1122 katılımcının yaş ortalaması 16.22 (SS: 3.07)'dir. Veri toplama amacıyla, İnternet Oyun Oynama Bozukluğu Ölçeği, Ekran Kullanımına Yönelik Anne ve Babalık Yaklaşımları Ölçeği, Ana Baba ve Ergen İlişki Envanteri (ParQ), Psikolojik Kontrol Ölçeği, Ergenler için Duygu Düzenleme Ölçeği ve Sosyal Karşılaştırma Ölçeği ile Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. İOOB ile aile yapı ve işlevleri, ekran kullanımına yönelik anne ve babalık yaklaşımları, anne ve babadan algılanan psikolojik kontrol, işlevsel olmayan duygu düzenleme biçimleri ve olumlu kendilik algısı arasında anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda, İOOB'yi yordayan değişkenler incelendiğinde, anne eğitim düzeyi, anne ile babanın ergene karşı koalisyonu, ergenin arada kaldığı üçgenleşme, anneden algılanan psikolojik kontrol, sınırlayıcı annelik ve babalık, aşırı izin verici annelik ve babalık ile odaklanmamış babalık yaklaşımları, içsel işlevsel olmayan duygu düzenlemenin pozitif; olumlu kendilik algısının ise negatif yordayıcı etkilerinin olduğu bulunmuştur. Yol analizleri sonucunda, İOOB'yi ailesel ve bireysel değişkenler temelinde açıklamak amacıyla önerilen, erken, orta ve geç ergenlik dönemlerine ilişkin modellerin doğrulandığı ortaya konulmuştur. Mevcut çalışmanın ışığında, İOOB'ye ilişkin risk faktörlerinin belirlenmesi açısından anlamlı sonuçlara ulaşıldığı, ancak koruyucu faktörler açısından daha fazla araştırma yapılmasına gereksinim olduğu düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: İnternet oyun oynama bozukluğu, aile, anne babalık yaklaşımları, duygu düzenleme. The present study mainly aims to investigate the effects of demographic variables, family structure and functions, parenting approaches, psychological control perception, emotion regulation styles and self-perception on Internet Gaming Disorder (IGD) in adolescents and young adults. Another purpose of the study is to test the proposed model of family and individual variables affecting IGD for the early, middle and late adolescence periods separately. In addition, the Scale of Parental Guidance Patterns on Children Media Use (Van den Bulk and Van den Bergh, 2000) and the Internet Gaming Disorder Scales (Lemmens, Valkenburg and Gentile, 2015) were adapted to Turkish culture within the scope of the study. The sample of the study was consisted of secondary, high school and university students studying in Ankara and Adana between 2017-2018 academic years by cluster sampling method. The study was recruited 1122 participants including 630 (56.1%) females and 492 (43.9%) males with the mean age of 16.22 (SD= 3.07). To collect the data the Internet Gaming Disorder Scale, the Parental Approaches to Screen Use Scale, the Parental and Adolescent Relationship Inventory (PARQ), the Psychological Control Scale, the Emotion Regulation Scale for Adolescents and the Social Comparison Scale and the Demographic Information Form were used. The results of the statistical analyses showed that there were significant relationships between IGD and family structure and functions, parenting approaches intended for screen use, psychological control perceived from parents, dysfunctional emotion regulation styles and positive self-perception. The hierarcrical regression analyses revealed that the education level of the mother, the coalition of parents against adolescents, triangulation, perceived psychological control from the mother, restrictive mathernity and paternity, overly permissive mathernity and paternity and the unfocused paternity approaches, internal dysfunctional emotion regulation positively; positive self-perception negatively predicted IGD. The results of the path analyses showed that the models of early, middle and late adolescence periods, which were proposed to explain the IGD on the basis of family and individual variables, were confirmed. In the lights of current study, it is considered that significant results have been reached in terms of determining risk factors related to IGD, but further research is needed for protective factors.Keywords: Internet gaming disorder, family, parenting approaches, emotion regulation 174

Ergenlik döneminde zihni meşgul eden konuların neler olabileceğinin belirlenmesi ve bu konular ile bireylerin bağlanma tarzları, sahip olunan öz-şefkat düzeyleri ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilerin ele alınması araştırmanın temel amacını oluşturmuştur. Mevcut çalışma, bu değişkenler arasındaki ilişkilerin araştırıldığı çalışmaların ilki olma özelliğini taşımaktadır. Çalışma örneklemi, 2012-2013 eğitim ve öğretim yılında; lisede (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) ve üniversitede okumakta olan kız ve erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Yaş ortalaması 17.26 olan 490 katılımcıdan oluşan örneklemde 197 erkek (%40,2) katılımcı ve 293 (%59,8) kadın katılımcı yer almıştır. Çalışma kapsamında, veri toplama aşamasında, katılımcılara ilişkin sosyo-demografik bilgilere ulaşmak için Demografik Bilgi Formu, ergenlik döneminde zihinlerini meşgul eden konuları belirlemek için Ergenlik Konuları Ölçeği (EKÖ) ergenlik dönemindeki bireylerin bağlanma tarzlarını belirlemek için Çok Boyutlu Bağlanma Ölçeği (ÇBBÖ), öz-şefkat düzeylerini değerlendirmek için Öz-Şefkat Ölçeği (ÖŞÖ), ve psikolojik belirtilerini değerlendirmek için Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, tüm temel değişkenlerin (ergenlik konuları, bağlanma tarzları, öz-şefkat, psikolojik belirtiler) birbirleriyle ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Ergenlik dönemindeki bireylerin psikolojik belirtilerini yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla yürütülen regresyon analizi, olumsuz kendilik algısı, olumsuz baba algısı, olumlu kendilik algısı, olumlu anne algısı, öz-yargılama, izolasyon, paylaşımların bilincinde olma, sağlık ve ekonomik konular değişkenlerinin psikolojik sağlığı yordayan değişkenler olduğunu göstermiştir. Model testi analiz sonuçlarında, bağlanma tarzları ile ergenlik döneminde zihni meşgul eden konular arasındaki ilişkide, Öz-Şefkat Ölçeğinin alt boyutlarının aracı rollerinin olduğu bulunmuştur. Ayrıca, ergenlik döneminde zihni meşgul eden konuların güvensiz bağlanma tarzı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilere aracılık etmesi, araştırmanın önemli sonuçları arasındadır. Determination of the concerns that occupy one?s mind in adolescence and to be addressed in among relationships these concerns with their attachment styles, having level of self-compassion and psychological symptoms have constituted main purpose of this study. This study has originality that examines the relationship between these variables. The study sample is composed of male and female students who are in high school (9th, 10th, 11th and 12th grades), and studying at the university in 2012-2013 academic year. The mean age of the sample of 490 participants was 17.26, 197 participants were male (40.2%) and 293 participants (59.8%) were women. The scope of study, in the data collection phase, Demographic Information Form was used to access to socio-demographic information on the participants; Adolescent Concern Scale was used to determine concerns that occupy to mind of participants in adolescence; Multi-Dimensional Attachment Scale was used to determine participants? attachment styles; Self-Compassion Scale was used to assess participants? level of self-compassion; Brief Symptom Inventory was used to assess participants? psychological symptoms. The result of the study have shown that all basic variables (adolescent concerns, attachment styles, self-compassion, psychological symptoms) were related to each other. Regression analysis was conducted to determine the predictor variables of psychological symptoms of adolescents was found to be negative self perception, negative father perception, positive self perception, positive mother perception, self-judgment, isolation, common humanity, health and economic concerns. In model test results of the analysis, subscales of Self-Compassion mediate the relationship between attachment styles and adolescent concerns. Also, that adolescent concerns mediate the relationship between unsecurity attachment style and psychological symptoms is one of important results. 202