Search

Sunulan çalışmada, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’ne göre nesli tehlike altında olarak sınıflandırılan Hatay Dağ Ceylanları’ndaki (Gazella gazella) parazitlerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Hatay Dağ Ceylanları Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda, 15 tanesi 3 yaşın üstünde ve ergin kabul edilen 40 adet (30 ♀, 10 ♂) ceylanın yaşadığı arazide yapılmıştır. Ceylanların dışkılamaları takip edilerek 60 adet dışkı odağından dışkı örnekleri alınmıştır. Örneklerin her biri, Benedek sedimentasyon, Fülleborn flotasyon, Bearman-Wetzel metodları ile analiz edilerek ışık mikroskobu altında incelenmiştir. Ayrıca Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’ne getirilen yaralı bir ceylandan toplanan Ixodid keneler stereomikroskopta teşhis edilmiştir. Dışkı örneklerinin mikroskobik muayenesinde; Nematodirus spp. (5/60, %8), Marshallagia spp. (4/60, %7), Trichostrongylus spp. yumurtalarına (3/60, %5), Dictiyocaulus filaria larvalarına (3/60, %5) ve Eimeria spp. ookistlerine (9/60, %15) rastlanmıştır. Ixodid kene örnekleri ise Rhipicephalus turanicus (2 ♀, 3 ♂) olarak teşhis edilmiştir. Bu çalışmayla Türkiye’de Hatay Dağ Ceylanları’nda parazitlerin varlığı ilk kez kayıt altına alınmıştır. Ceylanlarda paraziter kaynaklı hastalık oluşumunun önlenebilmesi için deri ve dışkı muayenelerinin yapılması gerektiği düşünülmektedir., The current study aimed to detect parasites in Hatay Mountain Gazelles (Gazella gazella), which are categorized as endangered according to the International Union for Conservation of Nature. The present study was conducted in Hatay Mountain Gazelle Wildlife Development Area, where 40 gazelles inhabited (30 ♀, 10 ♂), 15 of which were over three years old as well-considered adults. Fecal samples were taken from 60 fecal foci immediately after the defecation of the gazelles. Each of the fecal samples was analysed with Benedek sedimentation, Fülleborn flotation and Bearman-Wetzel methods and examined under a light microscope. In addition, Ixodid ticks were collected from an injured gazelle which was brought to Hatay Mustafa Kemal University, Wildlife Rescue and Rehabilitation Center, then were identified under the stereomicroscope. Nematodirus spp. (5/60, 8%), Marshallagia spp. (4/60, 7%), Trichostrongylus spp. (3/60, 5%) eggs, Dictiyocaulus filaria larvae (3/60, 5%) and Eimeria spp. oocysts (9/60, 15%) were determined based on the microscopic examination. Ixodid tick samples were identified as Rhipicephalus turanicus (2 ♀, 3 ♂). Thus this is the first report of the existence of parasites in Hatay Mountain Gazelles in Turkey. It is thought that skin and fecal examinations should be performed to prevent parasitic diseases in gazelles.

Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Laboratuvarı’na aynı fakültenin bir öğrencisi tarafından tüyleri üzerinde çok sayıda siyah renkli akarların bulunduğu şikâyeti ile 3-4 aylık erkek bir kobay getirilmiştir. Mikroskobik muayene sonucu bu akarın Chirodiscoides caviae olduğu belirlenmiştir. Bu olgu Türkiye’de ilk kez bildirilmiştir. Hayvan fipronil ile tedavi edilmiştir Kırıkkale University Faculty of Veterinary Medicine Parasitology Department Laboratory has brought a male kobay for 3-4 months with the complaint having a large number of black mites on his hair by a student of the same school. Microscopic examination revealed that this mite was Chirodiscoides caviae. These cases were reported for the first time in Turkey. The animal has been treated with fipronil.

Türkiye’deki hayvanlarda helmintler oldukça yaygın olarak bulunan ve ciddi ekonomik kayıplara neden olan parazitler arasında yer almaktadır. Helmintler gerek hayvanlarda ve gerekse insanlarda, arakonak, sonkonak ya da rastlantısal olarak çeşitli doku ve organlara yerleşebilmektedir. Bu organlar içerisinde göz de bulunmaktadır. Bu derlemede insanlarda ve daha az olarak hayvanlarda göze yerleşen trematodlardan Schistosoma spp., Diplostomum spp. ve Philophthalmus gralli; cestodlardan Spirometra spp., Cysticercus cellulosae, kist hidatid; nematodlardan Angiostrongylus spp., Toxocara spp., Thelazia spp., Oxyspirura spp., Setaria spp., Onchocerca spp., Dirofilaria spp., Loa loa, Gnathostoma spp., Trichinella spp. ve bunların hangi konağın gözüne nasıl yerleştiği ve ne gibi semptomlara yol açtığı, teşhis ve tedavisi hakkında bilgi verilmiştir. Helminths, which can be commonly observed in animals of Turkey, are parasites causing serious economic losses. Helminths can be found as intermediate or final host in different tissues or organs of animals or humans. One of these important organs are eyes. The aim of this review is to inform how the trematodes Schistosoma spp., Diplostomum spp. and Philophthalmus gralli; from cestodes Spirometra spp., Cysticercus cellulosae, cyst hydatid; and nematodes Angiostrongylus spp., Toxocara spp., Thelazia spp., Oxyspirura spp., Setaria spp., Onchocerca spp., Dirofilaria spp., Loa loa, Gnathostoma spp., Trichinella spp. are located in the eyes of certain hosts, and the symptoms they cause as well as the diagnosis and the treatment procedures.

Protozoon ve artropodlar ülkemiz dahil olmak üzere tüm dünyada oldukça yaygın olarak görülürler. Bu canlılar insan ve hayvanlarda çeşitli bozukluklara sebep olurlar. Bunların bir kısmı insan ve hayvanlarda göz bozukluklarına da sebep olmaktadırlar. Bu derleme de insan ve hayvanlarda göze yerleşen protozonlardan, Toxoplasma gondii, Leishmania spp., Trypanosoma spp., Giardia spp., Acanthamoeba spp., Plasmodium spp. ve artropodlardan myiasis sinekleri, Phthirus pubis, keneler, Demodex folliculorum ve hala hangi takımda olduğu tartışma konusu olan Linguatula serrata'nın hangi konaklarda göze ne şekilde yerleştiği, oluşturduğu semptomlar, tanı ve tedavisinden bahsedildi. Protozoons and arthropods can be observed commonly all around the world including our country. These parasites can cause different kind of disorders in human and animals. Some of these can cause eye disorders. The aim of this review was to present information about how the protozoons such as Toxoplasma gondii, Leishmania spp., Trypanosoma spp., Giardia spp., Acanthamoeba spp., Plasmodium spp., the arthropods insects of myiasis, Phthirus pubis, ticks, Demodex folliculorum and Linguatula serrata (under discussion as to which order it beongs) invade the eye of host leading to clinical symptoms, diagnosis and treatment.

Keneler, dünyanın birçok yerinde yaygın olarak bulunan, başta memeliler ve kuşlar olmak üzere tüm omurgalı canlılardan gelişme dönemlerinin tamamından kan emmek zorunda olan ektoparazitlerdir. Kan emme sırasında tükürük salgılarını konağa vermek suretiyle toksikasyonlara ve felçlere yol açarlar. Ayrıca konağa tutundukları yerler sekonder etkenler için giriş kapısı oluşturur. Çok sayıda kene enfestasyonuna uğrayan hayvanlarda verim düşüklüğü, anemi, hatta küçük ve hasta hayvanlarda ölüm görülebilir. Bunların yanı sıra, keneler viral, bakteriyel, riketsiyal, spiroketal, protozoer ve helmint hastalık etkenleri için gerek biyolojik gerekse mekanik olarak vektörlük yaparlar. Dünyada tespit edilen kene türlerinin %10'u 200 kadar hastalığın bulaşmasında rol oynar. Bu derlemede kenelerin taksonomi ve morfolojisi ile naklettiği bazı önemli hastalıklar, bunların teşhis ve tedavilerinden bahsedilmiştir. Ticks which are commonly found all around the world are ectoparasites which are obliged to suck blood from vertebrates such as mammals and birds during all of their periods of develeopment. They may cause toxicities and paralyses in the course of blood sucking through saliva injection and the attachment sites may become ports of entry for secondary agents. Healthy animals that are severely infested by ticks can show a decreased yield and anemia. Young and sick animals can even die. Besides this, ticks are both biological and mechanical vectors for viruses, bacteria, rickettsias, spirochaetas, protozoons and helminths. Ten percent of the ticks identified in the world are associated with 200 diseases. In this review the taxonomy and morphology of ticks, some of the important diseases they carry and the diagnosis and treatment of these diseases are mentioned.

Bu çalışma 2006-2008 yıllarında Kırıkkale'nin farklı yörelerindeki köpeklerde yeni bir yöntem olan Mikrokültür Yöntemi (MKY) ve İndirekt Fluoresan Antikor Testi (IFAT) ile karşılaştırmalı olarak visseral leishmaniosisin prevalansını belirlemek için yapılmıştır. Toplam 50 köpekten alınan kanların tamamı MKY ile negatif olarak saptanmıştır. IFAT ile anti-Leishmania infantum IgG antikorları yönünden incelenmesinde ise sadece 3 yaşındaki Beagle ırkı erkek bir köpekte 1/128 titrede (%2) seropozitiflik tespit edilmiştir. This study was carried out in order to compare the seroprevalence of visceral leishmaniasis in dogs from different areas of Kırıkkale between 2006-2008 using the microculture method (MCM) which is a new method, and the indirect fluorescent antigen test (IFAT). All of the blood collected from total of 50 dogs was found to be negative by MCM. Only one male Beagle strain dog (3 years old) was found to be seropositive at 1/128 titers (2%) for anti-Leishmania infantum IgG antibodies by IFAT.

Araştırma, Kırıkkale Belediye Mezbahası'nda kesilen koyunlarda Sarcocystis türlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ekim 2005-Mayıs 2006 tarihleri arasında kesimi yapılan 1131 hayvanın (814 koyun ve 317 kuzu) rastgele seçilen 112'sinden özofagus, diyafram, interkostal kas alınarak Sarcocystis türlerinin makro ve mikrokist bakımından muayeneleri yapılmıştır. Örneklerin %58,92'sinde Sarcocystis türlerinin makro ve mikrokistleri tespit edilmiştir. İncelenen koyunların %47,32'sinde mikrokistler, %20,53'ünde makrokistler tespit edilmiştir. Mikrokistlerin yaş durumuna göre dağılım oranlarının, bir yaşına kadar olan koyunlarda %16,12 (31 kuzunun 5'inde), bir yaş ve üstündekilerde ise %59,25 (81 koyunun 48'inde) olduğu görülmüştür. Sarcocystis mikrokistlerinden en çok S. ovicanis'e (%47,32), en az S. arieticanis'e (%1,23) rastlanmıştır. Makrokistlerin yaşa göre dağılımına bakıldığında, tamamının bir yaş üstünde bulunduğu görülür. Ayrıca makrokist saptanan ve rastgele seçilen özofaguslarda histopatolojik muayeneler yapılmıştır. Köpek dışkılarında, Sarcocystis sporocystlerine raslanmamıştır. This study was undertaken for the determination of Sarcocysts species in sheep slaughtered in Kirikkale Municipality Slaughterhouse. For this study, oesophageal, diaphragm and intercostal muscles were collected from randomly selected 112 sheep out of 1131 sheep (814 sheep and 317 lambs) that were slaughtered from October 2005 to May 2006. The samples were examined for macro and microcyst of Sarcocysts spp. Macrocysts and microcysts were found in 58.92% of the overall samples. Microcysts were found in 47.32% and macrocysts were perceived in 20.53% of the sheep that were under examination. The distribution of the microcysts with respective to the age of the sheep was studied and it has been observed that 16.12% (5 in every 31 lambs) of the lambs under 1 year old and 59.25% (48 in every 81 sheep) of the sheep equal or older than 1 year old had possessed microcysts. Sarcocystis ovicanis (47.32%) and S. arieticanis (1.23%) were the species with the highest and lowest number of recurrences respectively. Macrocysts were observed in every sheep over one age. In addition, randomly selected oesophagi with macrocyst were examined histopathologically. Sarcocystis sporocysts were not found in dog feces.

Bu araştırma, Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi'ne tedavi amacıyla getirilen üç adet kızıl şahin (Buteo rufinus) üzerinde yapılmış ve şahinlerden toplam 20 adet bit toplanmıştır. Toplanan bitler, içinde % 70'lik alkol bulunan tüplere alınmıştır. Laktofenolde saydamlaştırılan bitler daha sonra lamlara ayrı ayrı yapıştırılmışlardır. Mikroskobik incelemeler sonucunda, toplanan bitler Laemobothrion (Laemobothrion) maximum, Craspedorrhynchus platystomus ve Colpocephalum nanum olarak teşhis edilmişlerdir. Bu çalışma ile Colpocephalum nanum Türkiye'de kızıl şahinlerden ilk kez bildirilmektedir., This study was carried out on three long-legged buzzards to be brought for treatment to Veterinary Faculty, University of Kırıkkale. Twenty lice were collected from the buzzards. The lice preserved in a tube containing of 70 % alcohol. They were mounted on slides separetely by using Faure Forte medium after cleared in lactophenol. Three species of lice: Laemobothrion (Laemobothrion) maximum, Craspedorrhynchus platystomus, Colpocephalum nanum were determined in microscopical examination. Colpocephalum nanum was reported for the first time from long-legged buzzards in Turkey.

Konya İli, Beşşehir ve Çumra ilçelerinde, koyunlardaki karacaiğer trematodlarının yayılışlarını ve mevsimsel dağılımlarını belirlemek amacıyla, Nisan 1994- Mart 1995 tarihleri arasında, her ay bu ilçelere gidilerek 25'er koyun, 25'er kuzudan dışkı örnekleri alınmıştır. Dışkılar laboratuvarda Benedek sediınentasyon metodu ile incelenmiştir, incelenen dışkıların %9.5'inde Fasciola sp., % 10.16'sında Dicrocoelium dendriticum yumurtaları tespit edilmiştir. Fascioliasise Beyşehir'de % 13.16, Çumra'da % 5.83, dicrocoeliasis'e Beyşehir'de % 10.33, Çumra'da % 10 oranlarında rastlanmıştır, her iki merkezde enfeksiyonlar ilkbahar ve yazın düşük, sonbahar ve kışın yüksek bulunmuştur. Bu sonuçlar sağalümuygulamalannın sonbahar ve ilkbahar mevsimlerinde yapılması gerektiğini göstermiştir., This study was carried out to detect of seasonal distributions of the liver flukes in sheep in Konya province between the dates of April 1994 - March 1995. In this period, 25 sheep and 25 lambs faeces monthly collected from Beyşehir and Çumra were investigated by Benedek sedimentation technique. Infection rates for Fasciola sp. and Dicrocoelium dendriticum were found to be 9.5% and 10.16%, respectively. The highest infection rates were observed in autumn and winter and the lowest levels were in spring and summer seasons. It was concluded that anthelminthic therapy of the liver flukes in sheep in Konya province would be more effective in autumn and spring.

Bu araştırma, Ekim 1993-Mayıs 1995 tarihleri arasında Konya ve çevresinde, sokak köpeklerindeki helmint türlerini ve bunların yayılış oranlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada 32 erkek, 28 dişi olmak üzere toplam 60 köpek kullanılmıştır. Laboratuvara getirilen canlı köpeklerden kan ve dışkı, ölülerden ise sadece dışkı alınarak kontrol edilmiş ve otopsileri yapılmıştır. Köpeklerin otopsi bakılarında % 85'i, dışkı bakılarında ise % 35'i çeşitli helmint türleriyle enfekte bulunmuştur. Otopsi bakısında 3 trematod, 6 sestod ve 5 nematod olmak üzere 14 helmint türü tespit edilmiştir. Bunlardan, Echinochasmus petfoliatus'un % 1.66, Heterophyes heterophyes'm % 3.33, Metorchis albidus'un % 3.33, Dipylidiuın caninum'un % 38.33, Joyeuxiella pasqualei'nin % 8.33, Echinococcus granulosus 'un % 28.33, Taenia multiceps'm % 25, Taenia hydatigena' nın % 21.66, Mesocestoides lineatus'ınn % 1.66, Toxocara canis'in % 16.66, Toxascaris leonina'nm % 55, Rictularia cahirensisln % 1.66, Spirocerca lupi'nin % 15, Dirqfilaria immitis'ın % 5 yaygın olduğu belirlenmiştir. Dışkı bakısında 1 sestod ve 2 nematod olmak üzere 3 tür helmint bulunmuştur. Bu türler içinde Taenia.yp.'nin % 5, Toxocara canis'in % 13.3, Toxascaris leonina'nın % 25 yaygın olduğu tespit edilmiştir. Enfekte köpeklerin % 19.61 'i bir, % 37.26'sı iki, % 23.53'ü üç, % 3.92'si dört, % 9.80'i beş, % 5.88'i altı türle enfekte bulunmuştur. Enfekte köpeklerden 53 adet trematod, 5 1.906 adet sestod ve 395 adet nematod olmak üzere toplam 52.354 adet hel mint toplanmıştır. Otopsi bakısı sonuçlarının, dışkı bakısı sonuçlarından daha fazla olduğu ve bunun istatistiki olarak da önem taşıdığı belirlenmiştir (p0.05). Sonuç olarak, köpeklerde helmint enfeksiyonlarının yaygın olduğu, bunun da insan sağlığı açısından önem taşıdığı belirlenmiştir., Helminthological Investigations of Dogs in Konya Province This study was undertaken to detect the prevalence of helminths and their species in stray dogs in Konya, between the dates of October 1993 and May 1995. Thirty-two male and 28 female dogs were examined totaling 60 dogs. Blood and faeces samples from alive dogs and faeces samples from dead dogs which were submitted to the Department of Parasitology were taken and following this, then necropsied were perform. Of 60 examined dogs, 85 % and 35 % of dogs were found to be infected with different helminth species in autopsy and faeces examination, respectively. A total of 14 helminth species were found in autopsy. These species are as follows: 3 trematods, 6 cestods and 5 nematods, including 1.66 % Echinochasrnus perfoliatus, 3.33 % Heterophyes hetewphyes, 3.33 % Metorchis albidus, 38.33 % Dipylidium caninum, 8.33 % Joyeuxiella pasqualei, 28.33 % Echinococcus granulosus, 25 % Taenia multiceps, 21.66 % Taenia hydatigena, 1.66 % Mesocestoides lineatus, 16.66 % Toxocara canis, 55 % Toxascaris leonina, 1.66 % Rictularia cahirensis, 15 % Spirocerca lupi and 5 % Dirofilaria immitis. A total of 3 helminth species were found in faeces samples. These species are as follows: 1 cestod and 2 nematodes, including 5 % Taenia sp., 13.3 % Toxocara canis and 25 % Toxascaris leonina. In this study, 19.61 %, 37.26 %, 23.53 %, 3.92 %, 9.80 %, and 5.88 % of dogs were infected with one, two, three, four, five and six different helminth species, respectively. Fifty-three trematodes, 51.906 cestodes and 395 nematodes were counted in infected dogs totaling 52.354 helminths. There was a significantly statistical difference (p0.05) when the age and sex distributions were evaluated. In conclusion, it is consiredered that helminthological infections of dogs are very common and have a very big importance for human health.

Dans ce présent travail on a examiné les intestins de 1569 moutons dans le but de preciser la propagation des infections d'Anoplocephalidé chez des moutons abattus dans l'abattoir de l'Etablissement de Viande et Poisson Parmi ces moutons 6.3 % étaient infectés par les espèces d'Anoplocephalidé Parmi ces espèces M. expansa totalisait 5.48 %, A. centripunctata 0.63 %, 0.44 % M. benedeni et 0.25 % T. ovilla On a observé 86.86 % de M. expansa, 10.1 % de A centripunctata, 7.07 % de M benedeni et 4.04 % de Tovilla. Chez les moutons infectés on a decouvert une seule espèce dans 87 87% des infections, deux espèces dans 12.13 % des infections. Les infections dues à une seule espèce avaient une propagation de 76.76 % pour M. expansa, A. centripunctata 9.09 %, et 2.02 % T.ovilla Les infections dues à deux espèces M. expansa et M. benedeni 8.08 %, M. expansa et A centripunctata 2 02 %, et M. expansa et T. ovilla 2.02 %. On a trouvé des scolex de 1 à 17 chez des moutons infectés. On a signalé 3.51 en moyenne de scolex pour chaque mouton., Et ve Balık Kurumu Konya Kombinası'nda kesilen koyunlardaki Anoplocephalidae enfeksiyonlarının yayılışını tespit etmek amacıyla yapılan bu çalışmada 1569 koyunun bağırsakları muayene edilmiştir. Bu koyunların % 6.3'ü Anoplocephalidae türleriyle enfekte bulunmuş, etken türlerden Moniezia expansa'nın % 5.48, Avitellina centripunctata'nın % 0.63, M benedeni'nin % 0 44 ve Thysaniezia ovilla'nın % 0.25 yaygın olduğu belirlenmiştir. Enfekte koyunların % 86 86'sında M. expansa, % 10.1'inde A. centripunctata, % 7.07'sinde M. benedeni ve % 4.04'ünde T. ovilla bulunduğu gözlenmiştir. Koyunlardaki enfeksiyonların % 87.87'sinin tek türden,% 12.13'ünün iki türden ileri geldiği belirlenmiştir. Tek türle oluşan enfeksiyonların % 76.76'sında M. expansa, % 9.09'unda A centripunctata, % 2.02'sinde T. ovilla saptanırken, iki türle oluşan enfeksiyonların % 8.08'inde M. expansa ve M. benedeni, %2.02'sinde M. expansa ve A. centripunctata, % 2.02'sinde M. expansa ve T ovilla'nın beraber bulundukları gözlenmiştir Enfekte koyunlarda 1-17 adet skoleks bulunmuş olup, bir koyundakı ortalama skoleks sayısı 3.51 olarak belirlenmiştir.

Tez (Doktora) -- Kırıkkale Üniversitesi 89940 …

Theileria türleri başta sığırlar olmak üzere çeşitli evcil ve yabani ruminantlara Ixodidae ailesine bağlı kene türleri ile nakledilen zorunlu hücre içi parazitlerdir. Sığırlarda bu türlerden T.annulata, T.parva, T.buffeli/orientalis, T.mutans, T.taurotragi ve T.velifera enfeksiyon oluşturur. T.annulata ve T.parva en patojen iki türdür. Türkiye'de bu türlerden Tropikal theileriosis etkeni olan, yüksek morbidite ve mortaliteye sahip T.annulata, düşük patojeniteli veya apatojen bir tür olarak kabul edilen T.buffeli/orientalis varlığı bildirilmiştir. Theileria annulata ülkemizde hemen hemen her bölgede bulunmakta ve ülkemiz hayvancılığında önemli ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. T.buffeli/orientalis ise ülkemizde moleküler çalışmaların başlamasıyla birlikte varlığı belirlenmiş olan bir türdür.Theileriosis teşhisi akut olgularda klinik belirtiler ışığında Giemsa ile boyanmış kan ve lenf yumrusu frotilerinin mikroskobik bakısı ile yapılmaktadır. Latent seyreden enfeksiyonların tanısında uzun yıllar serolojik yöntemlerden yararlanılmıştır. Direkt parazit DNA'sını saptamaya yarayan moleküler metodların gelişmeye başlamasıyla birlikte bu etkenlerin varlığı, tür teşhisi ve yaygınlığının ortaya konmasında bu yöntemlere başvurulmuştur. Son yıllarda bir defada kanda bulunan tüm kan parazitlerini teşhis etmeyi sağlayan, PCR ile hibridizasyonun birlikte kullanıldığı reverse line blotting (RLB) yöntemi kullanılmaya başlanmıştır.Bu tezde RLB yöntemi kullanılarak Kırıkkale yöresinde sığırlarda, daha önce ülkemizin çeşitli bölgelerinde tespit edilen T.annulata ve T.buffeli/orientalis'in varlığının ve yaygınlığının araştırılması ve yöntemin mikroskobik muayene ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Örnekler Mayıs 2010-Ekim 2010 tarihleri arasında Kırıkkale'nin 9 ilçesinden (Kırıkkale Merkez, Bahşılı, Balışeyh, Çelebi, Delice, Karakeçili, Keskin, Sulakyurt ve Yahşihan) 294 sığırdan toplanmıştır. Ulaşılan her hayvandan kulak ucundan alınan kandan yayma kan frotisi hazırlanıp, vena jugularis'ten EDTA'lı tüplere kan alınmıştır. Örnek alınan hayvanların 1 yaş üzerinde olması ve en az 1 mera sezonunu geçirmiş olmasına dikkat edilmiştir. Yayma kan frotileri Giemsa ile boyanarak ışık mikroskobu altında Theileria spp. piroplasmalarının varlığı yönünden muayene edilmiştir. Pozitif bulunan örnekler fotoğraflanmıştır. EDTA'lı tüplere alınan kanlardan DNA ekstraksiyonu yapılarak RLB işleminde kullanılmıştır.Çalışma sonucunda mikroskobik bakıda 294 örneğin 44 tanesinde (%15) Theileria spp. piroplasmaları, RLB'de ise 77 tanesinde (%26.1) T.annulata saptanmıştır. Alınan örneklerin hiç birinde T.buffeli/orientalis tespit edilmemiştir. Theileria spp. ve T.annulata'nın en yaygın olduğu ilçe Keskin ilçesi olarak belirlenmiştir.Bu çalışma Kırıkkale'de Theileria türlerinin varlığı ve yaygınlığının belirlendiği ilk çalışmadır. Çalışma sonunda, bölge sığırlarında T.annulata türünün var olduğu, T.buffeli/orientalis'in ise bulunmadığı tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Kırıkkale, mikroskobik bakı, RLB, Theileria annulata, Theileria buffeli/orientalis, yaygınlık Theileria species are obligate intracellular parasites of various wild and domestic ruminants, especially cattle, and are transferred by species of ticks under Ixodidae family. Among these species, T.annulata and T.parva being the most pathogenic, T.buffeli/orientalis, T.mutans, T.taurotragi and T.velifera are infectious for cattle. T.annulata, the cause of Tropical theiloriosis with a high morbidity and mortality rate and a low pathogenic or an apathogenic species T.buffeli/orientalis have been reported from Turkey. While T.annulata is found throughout Turkey and has long been associated with economical losses in animal husbandry, T.buffeli/orientalis was only recognized with introduction of molecular techniques.In acute cases, with the light of clinical signs diagnosis of theileriosis is done with microscopic inspection of either Giemsa stained blood or lymph smears while in latent cases, serological methods has long been used. With development of techniques that directly targets the DNA of the parasite, molecular methods have been being used for determination of prevalence, identification and presence of these species. Lately, reverse line blotting (RLB) that consists of a PCR and hybridization step and is capable of detecting all blood parasites at once has been introduced.In this thesis, determination of prevalence and presence of T.annulata and T.buffeli/orientalis species, that were previously been reported from various parts of Turkey, in cattle from Kirikkale province, using RLB and its comparison to microscopic inspection was aimed. Samples were collected between May-October 2010 from 294 cattle in 9 districts of Kirikkale (Center, Bahsili, Baliseyh, Celebi, Delice, Karakecili, Keskin, Sulakyurt and Yahsihan). From each cattle that is over one year old of age and has at least been once in grazing season, a blood smear from ear tip peripheral blood was prepared and a venal blood sample from vena jugularis was drawn into tubes with EDTA. Blood smears were inspected and documented for the presence of Theileria spp. piroplasms after Giemsa staining. Venal blood samples were used for extraction of DNA for RLB.From 294 samples taken into analysis, a total of 44 (15%) Theileria spp. piroplasms were found with microscopic inspection while 77 (26.1%) harbored T.annulata as determined by RLB. None of samples harbored T.buffeli/orientalis. Keskin district showed the highest prevalence for Theileria spp. and T.annulata.This is the first study that shows the prevalence and presence of Theileria species in Kirikkale and it was determined that while T.annulata is present in the cattle of the province T.buffeli/orientalis is not.Keywords: Kirikkale, microscopic inspection, prevalence, RLB, Theileria annulata, Theileria buffeli/orientalis 124

Simulium' lar hayvanlar aleminde, Arthropoda kökünde, Insecta sınıfında, Diptera takımında, Nematocera alt takımında ve Simuliidae ailesinde bulunan sineklerdir. Büyüklükleri 2-6 mm arasında değişir. Vücutları kısa ve tıknaz olup tümsek bir sırt yapısına sahiptir. Kısa bacakları ve geniş kanatları ile sağlam yapılı siyah sineklerdir. Bu ailedeki sineklerin üreme yeri olarak sığ dağ dereleri gibi akan sular kabul edilir, ancak yol kenarlarındaki hendeklerde, yavaş akan sularda da sayılamayacak kadar fazla çoğalırlar.Antartika kıtası, bazı çöller ve akarsu kaynaklarının bulunmadığı adalar hariç tüm dünyada yaygın, şu an bilinen 2101 adet yaşayan, 12 adet ortadan kalkmış türü tespit edilmiştir.Simuliidae ailesindeki dişi sineklerin yumurtlama döngülerini tamamlamaları için insan ve sıcakkanlı hayvanlardan kan emmeleri gerekir. Bu biyolojik özelliğinden dolayı insan ve hayvanlar üzerinde sömürücü, toksik, travmatik, irkiltici etkilerinin yanısıra viral, bakteriyel ve paraziter bazı hastalıklara vektörlük etmeleri gibi patolojik etkileri vardır. Kan emmeleri nedeniyle hayvanlarda anemiye yol açarlar. Bu nedenle zaman zaman ölümler görülür. Onchocerca spp., Mansonella ozzardi, Splendidofilaria falliensis'in, kanatlılarda Leucocytozoon ve bazı Trypasoma türlerinin vektörlüğünü yaparlar. Dönem dönem ortaya çıkan salgınlar insan ve hayvan sağlığını tehdit etmekte, psikolojilerini bozmakta, tarım başta olmak üzere turizmi de engelleyerek ciddi ekonomik kayıplara da neden olmaktadır. Bu kadar olumsuz etkisine rağmen, ülkemizde Simuliidae'lerin faunası ile ilgili sınırlı sayıda çalışma vardır. Bu tezde Kızılırmak Havzası'nda yer alan Kırıkkale ve Ankara il sınırları ile sınırlanan bölgelerden geçen akarsuyun belirlenen yerlerinden Simulium türlerinin değişik dönemlerindeki larva ve pupaları toplanarak tür teşhisinin yapılması ve bu türlerin yaygınlığının araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini Mart 2009-Ekim 2010 tarihleri arasında Kızılırmak Havzası'nda yer alan Kırıkkale ve Ankara illeri ile sınırlanan bölgelerden geçen Kızılırmak Nehri ve kollarında belirlenen 9 ayrı istasyondan (Kalecik, Bala, Yahşihan, Merkez (Kırıkkale), Bahşılı, Keskin, Karakeçili, Çelebi, Sulakyurt) toplanan 7509 larva, 372 son dönem larva ve 996 pupa olmak üzere toplam 8877 adet örnek oluşturdu. İstasyonlardan toplanan örnekler % 80 lik alkol içerisinde saklanarak laboratuarda stereomikroskopta incelendi ve teşhis anahtarlarına göre tür teşhisleri yapıldı. Tespit edilen türlerin fotoğrafları çekildi. Ayrıca su ısısı, çevre ısısı, suyun sertliği ve pH'sı ölçülerek değerlendirildi.Yapılan araştırmaların sonunda S. petricolum, S. equinum, S. pseudequinum, S. lineatum, S. balcanicum, S. erythrocephalum ve S. alajense tür düzeyinde (7 tür), S.angustipes ve S. ornatum ise grup düzeyinde (2 grup) teşhis edildi. Bu çalışmada toplanan larva ve pupa örnekleri değerlendirildiğinde çalışma bölgesinde en yaygın tür S. petricolum (% 25.73) en az görülen tür ise S. alajense (% 0.02) olarak tespit edilmiştir.Sonuç olarak çalışmada teşhis edilen Simulium lineatum, S. pseudequinum, S. balcanicum, S. alajense Kızılırmak Nehri havzasında daha önce tespit edilmiş türlerken, S. petricolum, S. equinum, S. erythrocephalum türleri çalışma yapılan bölge için ilk kayıt olarak tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler:Ankara, identifikasyon, Kırıkkale, Kızılırmak Nehri Havzası, Simulium spp., yaygınlık. Simulium is a fly in Animalia kingdom, Arthropoda phylum, Insecta class, Diptera order, Nematocera sub-order and Simuliidae family. Sizes range from 2-6 mm. Their bodies are short and chunky mound has a ridge structure. They are solidly built black flies which have short legs and with large wings. This flies of this family can use not only flowing waters such as shallow mountain streams as breeding-ground but also road side ditches and slow flowing waters and proliferate more than they can be counted.They are widespread all over the world except for Antarctic continent, deserts and some islands which have no river resources. 2101 pieces of now-known living species have been identified and 12 had been removed.Female flies of Simuliidae family must feed on the blood of humans and warm-blooded animals to complete their cycle of laying. They have pathological damage including toxic, traumatic, disturbing effects, and can a vector as well as viral, bacterial and parasitic diseases due to the nature of their own biological features. They can lead to anemia in animal due to feeding on blood. Therefore, deaths occur from time to time. They are vector for some Trypasoma spp, Leucocytozoon spp. in poultry, Onchocerca spp., Mansonella ozzardi and Splendidoflaria falliensis. Outbreaks occurring from time to time and threat human and animal health, impaired in psychology, preventing serious economic losses especially in agriculture and tourism. Despite the negative impact of this, a limited number of study on the fauna of Simuliidae in our country. In this thesis, we aimed to evaluate of prevalence of Simulium sp. and collect their larvas and pupas at different cycle and identificate of these species in Kızılırmak Basin bounded by the borders of Kırıkkale and Ankara province. The materials of the study were a total of 8877 samples including 7509 larva, 372 end-stage larva and 996 pupae from nine different station (Kalecik, Bala, Yahşihan, Merkez (Kirikkale), Bahşılı, Keskin, Karakeçili, Çelebi, Sulakyurt) of Kızılırmak river and branches of Kızılırmak Basin bounded by the borders of Kırıkkale and Ankara province between March 2009 and October 2010. Samples were collected in 80% alcohol from the stations and examined with stereomicroscopy and were identificated according to idetification keys. Digital photographies of identificated species were taken. In addition, water temperature, region temperature, water hardness and pH were measured. After the idenfications, S. petricolum, S. equinum, S. pseudequinum, S. lineatum, S. balcanicum, S. erythrocephalum and S. alajense were detected as species level (7 species), S.angustipes and S. ornatum were detected as group level (2 group). Among the identified larvae and pupae, S. petricolum (25.73 %) was the most prevalent specie while S. alajense (0.02 %) was the least.In conclusion, Simuliium lineatum, S. pseudequinum, S. balcanicum and S. alajense were detected in Kızılırmak basin previously but S. petricolum, S. equinum and S. erythrocephalum were recorded first time in this place.Keywords: Ankara, identification, Kirikkale, Kızılırmak River Basin, prevalence, Simulium spp. 118

Tez (Doktora) -- Kırıkkale Üniversitesi 89925 …