Search

Günümüz Ruanda Cumhuriyeti gerek bulunduğu coğrafya gerekse tarihi dokusu bakımından stratejik konuma sahip bir ülkedir. İnişli çıkışlı yapısı ile zorlu bir süreç yaşanmıştır. Uganda, Tanzanya, Burundi ve Kongo Demokratik Cumhuriyetine komşu bir ülke olarak Doğu Afrika’nın çalkantılı bir noktasında bulunarak çatışmaların, kavgaların ve sorunların yaşandığı bir yapıya sahip olmuştur. Coğrafi yükseltileri kadar tarih boyunca insanlık krizleri de yükseldikçe yükselmiştir. Batılı güçlerin bölgede sömürgelerini oluşturana kadar Ruanda oldukça sakin ve huzurlu bir ülke olmuştur. Ülke topraklarını önce Almanlar, daha sonra Belçikalılar sömürgeleştirmiştir. Almanlar da Belçikalılar da ülkede varlıklarını devam ettirmek adına ülke halklarını kamplaştırmışlar, etnik yapıya dayalı bir toplum modeli oluşturmuşlar ve kitleleri birbiriyle çatışmaya itmişlerdir. Konuyu dört dönem özelinde ele almaya çalışacağız: Alman sömürgesi ve Belçika sömürgesi döneminde etnik çatışma zeminin hazırlanması, bağımsızlık dönemindeki resmi uygulamaların ülkede ayrışma ve toplumsal bozulmaya yol açması, 1994 yılında gerçekleşen soykırımla acı sonucun yaşanması. Yaşanan trajediler, modern dünyanın gözü önünde gerçekleşen soykırımlar, Ruanda’da tetiklenen etnik çatışmalar üzerinde dikkatlice düşünülmesi gereken hususlardır. Yeraltı ve yerüstü kaynaklarıyla kendi kendine yetmesi gereken ülkenin makus tarihi hakkında yeniden değerlendirme yapmamız gerekmektedir. İncelememizde Ruanda’da da yaşanan insanlık dramının perde arkasına dikkat çekmeye çalışacağız. Ülkede 1450-1890 yılları arasında Gisaka Krallığı hakimiyet sürmüştür. Geçmişe ait bu 540 yıllık dönemde Ruanda toprakları genelde sakin bir konuma sahip olup çatışmalardan uzak, farklı kabile ve aşiretlerin birlikte yaşadıkları bir coğrafyadır. Bu tarihlerde Ruanda kendi kendine yeten bir coğrafya olarak dikkat çekmektedir. Farklı kabilelerin geçiş alanı ve ikamet sahası olarak görülen Ruanda topraklarında birlikte yaşama ruhu bilinen bir özelliktir. Diğer Afrika halkları gibi Ruanda topraklarında yaşayan kitleler arasında da kimi bölgesel sorunlar yaşanmakla birlikte kitlesel çatışma ve kamplaşmaya rastlanmamaktadır. Halklar arasında sosyal ilişkiler ve ticari aktiviteler güçlü bir şekilde sürdürülmüştür. Sömürge dönemi ve sonrasında ise bu huzurlu ve geleneksel yapı bozulmuştur. Bildirimizde bozulan bu toplumsal dokunun değişim sürecini ele almaya çalışacağız., Today's Republic of Rwanda is a country with a strategic location in terms of both its geography and historical texture. It has been a difficult process with its bumpy structure. Being a neighboring country to Uganda, Tanzania, Burundi, and the Democratic Republic of Congo, it has been in a turbulent point in East Africa and has had a structure where conflicts, fights, and problems are experienced. Throughout history, as well as geographical elevations, human crises have increased as they rose. Rwanda was a very calm and peaceful country until the Western powers established their colonies in the region. The territory of the country was colonized first by the Germans, then by the Belgians. In order to maintain their existence in the country, the Germans and the Belgians divided the peoples of the country, created a social model based on ethnic structure, and pushed the masses to conflict with each other. We will try to deal with the subject in four terms: Preparing the ground for ethnic conflict during the German and Belgian colonies, the official practices during the independence period leading to disintegration and social deterioration in the country, and the painful result of the genocide that took place in 1994. Experienced tragedies, genocides that took place before the eyes of the modern world, and ethnic conflicts triggered in Rwanda are issues that need to be carefully considered. We need to re-evaluate the wicked history of the country, which should be self-sufficient with its underground and surface resources. In our review, we will try to draw attention to the behind-the-scenes of the human drama experienced in Rwanda. The Kingdom of Gisaka ruled the country between 1450 and 1890. In these 540 years of the past, the lands of Rwanda generally have a quiet location and are geography where different tribes and tribes live together, away from conflicts. On these dates, Rwanda draws attention as self-sufficient geography. The spirit of coexistence in the territory of Rwanda, which is seen as the transition area and residence of different tribes, is a well-known feature. Although there are some regional problems among the masses living in Rwanda, as with other African peoples, mass conflict and polarization are not encountered. Social relations and commercial activities between peoples were maintained strongly. During and after the colonial period, this peaceful and traditional structure was destroyed. In our paper, we will try to deal with the process of change in this deteriorated social fabric.

Günümüze kadar ulaşan tapınak ve sunak kalıntılarından anlaşıldığı üzere binlerce yıllık şehirlerde ve medeniyetlerde din, insan hayatının merkezindeydi. Bugün de aynı şekilde din, toplumların rotasını, devletlerin politikasını, insanlar arasındaki ilişkinin seyrini az veya çok etkileyen bir unsurdur. En seküler görünümlü toplumlarda bile din hukukun, eğitimin, sosyal politikaların hatta sağlık hizmetlerinin çerçevesi içerisinde tartışılmaktadır. Laikliğin ana yurdu Fransa’nın laikliği bile vaftiz edilmiş laiklik olarak nitelenirken dinin öneminin ihmal edilmesi imkânsızdır. Bu nedenle sosyal bilimler alanının en önemli ve kadim disiplinlerinden birisi din çalışmalarıdır, demek son derece isabetli olacaktır. Dinlerin kaynağının, tarihinin, içeriğinin, sınırlarının, insanlar ve toplumlar üzerindeki etkisinin ne olduğunu araştırmak ve bulguları, bilgileri insanlarla paylaşmak din çalışmalarının odağıdır. Bununla beraber din olgusu farklı yönlerine temas edilmek suretiyle farklı din çalışmaları disiplinlerince ele alınmaktadır. Bir dinin içeriğinin tespit edilmesi bir çeşit din çalışması metodunu gerektirirken aynı dinin insan üzerindeki etkisinin tespit edilmesi ise başka bir metodu gerekli kılmaktadır. Müstakil bir dinden bağımsız olarak din olgusunun mahiyeti tespit edilecekse de daha farklı bir metoda başvurmak gerekmektedir. Dinin farklı yönlerden ele alınma zorunluluğunun bir sonucu olarak din çalışmalarında çeşitli metotlar ortaya konulmuştur. Günümüzde eğitim alanında öncü olan ülkelerde birçok alanda olduğu gibi din çalışmaları alanında da metot farkı gözetilmiş ve ciddiye alınmıştır. Din çalışmaları yapan kurumlar bu farklılıklara istinaden farklı isimlendirilmiştir. Batı’yı esas aldığımızda bu isimleri Religious Studies, Theology, Divinity Schools, Seminaries ve Biblical Studies/Collages şeklinde sıralayabiliriz. Ülkemizde ise din çalışmaları İlahiyat Fakültesi, İslamî İlimler Fakültesi, Dinî Yüksek İhtisas ve Eğitim Merkezleri gibi isimler altında yapılmaktadır. Bu isimlendirmelerin en ideal şekliyle metot farklarına dayanması beklenmektedir. Böylece her kurumun din çalışmalarındaki sınırı ve sunduğu hizmetin niteliği netleşmiş olacaktır. Bu tebliğde ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere örneği üzerinden din alanında sunulan lisansüstü eğitim hakkında metot ve içeriğe dair bilgiler verilecektir. İkinci olarak ülkemizdeki mezkûr kurumlarla kısa bir karşılaştırması yapılacaktır. Böylece bu tebliğ ile hem yurt dışında ilahiyat alanında lisansüstü eğitim almak isteyenlere fayda sağlamak hem de ülkemizin ilahiyat eğitiminin mevcut durumuna dair bilgi sahibi olmak isteyenlerin karşılaştırmalı bir şekilde meseleye yaklaşmasına imkân sağlamak hedeflenmektedir. * Bu çalışma, 2. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu’nda sözlü olarak sunulan ancak tam metni yayımlanmayan “İlahiyat Alanında Yurt Dışında Lisansüstü Eğitim: ABD ve İngiltere Örneği” adlı tebliğin içeriği geliştirilerek ve kısmen değiştirilerek üretilmiş hâlidir., Ruins of sanctuaries and altars prove that religion was at the center of human life in ancient cities and civilizations. Today, likewise, religion is an element that somewhat determines the route of societies, the politics of the states, and the course of relations among people. Even in some cultures that look very secular, religion is a part of debates in law, education, social policies, and even health services. While even the secularism of France, the homeland of secularism, is a kind of secularism baptized, it is impossible to ignore the significance of religion. Thus, it is entirely appropriate to say that the study of religion is one of the most important and oldest disciplines in the field of social sciences. The main focus of the studies of religion is to research the root, history, content, and borders of religions and their effect on individuals and societies, as well as to share findings with people. In addition, scholars assess the phenomenon of religion in various ways by touching on its different aspects. While determining a religion's content requires a method, determining the effects of the same religion on people requires another kind of method. If the aim is to determine the quiddity of the phenomenon of religion as independent from a specific religion, it requires quite another method. In other words, due to the need to consider religion through various aspects, different methods have appeared in the studies of religion. Today some countries that are pioneers in education consider the varieties of methods in studying religion, as they do in many fields. As a result of this kind of variety, institutions that deal with the study of religion have had different names. When we take the West as a basis, these names are such: Religious Studies, Theology, Divinity Schools, Seminaries, and Biblical Studies/Collages. As for our country, they are İlahiyat Fakültesi, İslamî İlimler Fakültesi, and Dinî Yüksek İhtisas ve Eğitim Merkezi. This kind of classification is expected to base on the different methods in an ideal way. In this way, we may clearly understand the limits and quality of educational services those institutions provide. In this presentation, firstly, there will be some information about the method and content of graduate education in studying religion in the USA and UK. Secondly, we will compare these institutions in the USA and UK with those in our country. This way, this presentation will be helpful to whoever wants to study religion in these countries and whoever wants to know comparatively about the present situation of studying religion in our country. * This paper is the revised and developed version of the unpublished conference presentation entitled “Graduate Study Abroad on Theology: The Case of USA and UK”, orally delivered at the 2nd Turkish Symposium of Social Sciences.

Bu bildiride Tanrı’nın ön bilgiye sahip olmasıyla, insanın özgür olup olmadığı meselesine orta bilgi teorinin çözüm önerisi ele alınacaktır. Tanrı’nın önbilgiye sahip olması, insanın davranışlarındaki özgürlüğüne bir engel midir? Tanrı’nın önbilgisi ile insanın özgürlüğü arasında nasıl bir ilişki vardır. Sorusuna farklı şekillerde cevaplar verilmiştir. Teizmin düşüncesinde Tanrı her şeyi eksiz bir şekilde bilir ve aynı zamanda onun bilgisi yanılmazdır. Bunun yanında Teizm insanın da iyiyi ve kötüyü tercih etmeye sahip bir varlık olduğu için eylemlerinden sorumlu yani özgür bir varlık olarak görür. Bu düşünceye göre Tanrı’nın ön bilgiye sahiptir ve insan eylemlerinde özgürdür sonucu çıkmaktadır. Ancak eğer Tanrı ön bilgiye sahipse ve bu ön bilgi yanılmaz ise insan eylemlerinde nasıl özgür olmaktadır. En nihayetinde Tanrı yanılmaz bir bilgiye sahip olduğu için o bilginin gerçekleşmemesi imkânızdır. O zaman bütün davranışlarımız ilahi ön bilgiye göre meydana geliyorsa burada insanın özgürlüğünden bahsedilemez. İşte bu soruna farklı şekillerde çözüm yolları ileri sürülmüştür. Birinci; Boethisçu çözüm önerisidir. Tanrı zamansız bir varlıktır ve o hiçbir zamansal niteliğe sahip değildir. Bu yüzden zamansız bir varlık olarak Tanrı ezelidir ve ezelilik sınırsız bir yaşama eksiksiz, eş zamanlı ve mükemmel bir şekilde sahip olmaktır. Tanrı için her şey şimdidir. Bu, bizim için gelecekte olanı da içerir. Çünkü O, zamanın akışında değildir ve Tanrı için gelecek olmadığı için, Tanrı için önbilginin olması da söz konusu değildir. Bu durumda Tanrının önbilgisi ile insan özgürlüğü arasında bir uyumsuzluk bulunmamaktadır. İkincisi de Ockhamist çözüm önerisidir. Tanrı ezelidir ancak bir önceki anlayışın tersine Tanrı burada zamanın dışında değil aksine başlangıcı ve sonu olmayan zamansal bir ezelilik olarak ele almaktadır. Tanrı’nın herhangi biri ile ilgili bilgisi zamanın dışında bir bilgi değildir. Burada Tanrı farklı zaman dilimlerinde farklı bilgilere sahip olabilme düşüncesi yatmaktadır. Bu teorideki temel düşünce gelecek hakkındaki önermelerin zorunlu olmadığı, en azından bunların meydana gelme anına kadar yanlış olabilmeyi kendi içlerinde barındırmasıdır. Burada yaratılmış iradenin ilahi düzen veya belirlenimi zorunlu olarak değil, aksine özgür bir şekilde ve kontenjan olarak vardır. Üçüncüsü de esas konumuz olan orta bilgi teorisidir. Bu teoriye göre Tanrı’nın sahip olduğu iki tür bilgi vardır. Birincisi doğal bilgi, ikinci ise özgür bilgidir. Orta bilgi ise Tanrı’nın tezahür etmesinden önceki bilgisidir. Bu açıdan orta bilgi, doğal bilgi ile irade öncesi olması açısından benzerlik taşır. Tanrı doğal bilgisi ile mantıksal ve matematiksel gibi zorunlu önermeleri bilmesinin yanında tikel varlıkların bütün ihtimaliyetlerini ve buna ilaveten, bu tür varlıkların eylemleri sonucu oluşan karmaşık ihtimaliyetleri de bilir. Bu bilgi Tanrı’nın kendi doğası vasıtasıyla bildiği bir bilgidir. Yani bu bilgi Tanrı’nın yaratabileceği bütün ihtimaliyetleri/olasılıkları, bütün mümkün tikelleri ve onları koyabileceği bütün mümkün durumları, onların bütün mümkün davranışlarını ve yaratabileceği bütün mümkün dünya ve düzenleri kapsamaktadır. Tanrı’nın doğal bilgisinin objesi mümkün gelecek kontenjanlar iken, özgür bilginin objesi ise bilfiil ve mutlak gelecek kontenjanlardır. Orta bilgi ise obje olarak mümkün ile bilfiil arasında olan şartlı gelecek mümkünlere sahiptir. Tanrı orta bilgisi ile, metafizik olarak zorunlu olmayıp mümkün olanları, önermesini bilir. Tanrı Doğal bilgisi ile olası dünya aralıkların bilmektedir. Orta bilgisi ile uygun dünyalar aralığını bilmektedir. Özgür Bilgisi de ile gerçek dünyayı bilmektedir. Orta bilgi doktrinin en dikkat çekici yönü Tanrı’nın kontenjan geleceği nasıl bildiği ile ilgilidir. Orta bilgi teorisi sadece insan hürriyeti için yer açmamakta aynı zamanda Tanrı’ya özgür mahlukları yaratma noktasında seçim sunmaktadır. Olmaları muhtemel şartlar altında insanların nasıl özgür seçimler yaptığını bilerek Tanrı, yaratılışa doğru olan nihai amacını da beraberinde getirebilir. Böylece karşı olgusal bilgisini de kullanarak bütünüyle bir dünya kurgulayabilir, ancak yaratılış hürriyetini yok etmeden, çünkü değişik koşullar altında insanların özgürce ne yapacakları zaten denklemin içine Tanrı tarafından konulmuştur. Bu teoriye göre Tanrı’nın İlahi ön bilgiye sahip olması insanın özgür eylemlerde bulunmasına engel değildir., In this paper, with God's foreknowledge, the question of whether man is free or not is discussed based on what the middle information theory offers as a solution. Is God's foreknowledge an obstacle to man's freedom of action? What is the relationship between God's foreknowledge and human freedom? These questions have been answered in various ways. According to the theistic perspective, God knows everything perfectly well, and at the same time, his knowledge is infallible. Furthermore, theism accepts that man is responsible for his actions as he has the choice of the good and evil, and it sees him as a free being. This perspective implies that God has foreknowledge and human beings are free in their actions. However, if God has foreknowledge and this foreknowledge is infallible, how can man be free in his actions? Ultimately, since God’s knowledge is infallible, it is impossible for that knowledge not to come true. Therefore, if all our actions are based on divine foreknowledge, we cannot talk about human freedom then. Various ways of solving this problem have been proposed. The first is the Boethian solution. God is a timeless being and is free from temporal quality. Therefore, God, as a timeless being, is eternal, and eternity is having a full, simultaneous and perfect life without limits. For God, everything is at the moment. This includes what is in the future for us. This is because He is not within the flow of time. As there is no future for God, there is no foreknowledge for Him. Therefore, there is hardly a clash between God's foreknowledge and human freedom. The second is the Ockhamist solution. God is eternal, but contrary to the Boethian understanding, God is not considered outside of time according to the Ockhamist perspective but rather as a temporal eternity with no beginning or end. God's knowledge of someone is not knowledge outside of time. The idea here is that God has different pieces of knowledge in different times. The basic idea in this theory is that propositions about the future are not essential; they simply contain the possibility of being wrong until the moment they occur. Here, the divine regulation or determination of the created will are not obligatory but it exists freely and optionally. The third is the middle knowledge theory, which is the focus of this study. According to this theory, God has two kinds of knowledge: natural knowledge and free knowledge. Middle knowledge is the knowledge of God prior to what actually occurs. In this respect, middle knowledge resembles natural knowledge in terms of being pre-willed. In addition to knowing essential propositions including logical and mathematical ones thanks to his natural knowledge, God knows all not only the probabilities of particular beings but also the complex probabilities resulting from the actions of such beings. This knowledge is the knowledge that God knows by his own nature. This knowledge includes all the possibilities that God can create, all possible particulars and all possible situations in which He can put them, all possible behaviors, along with all possible worlds and arrangements He can create. While the object of God's natural knowledge is possible future probabilities, the object of free knowledge is actual and absolute future probabilities. Middle knowledge, on the other hand, has conditional future possibilities that are between the possible and the actual as an object. With His middle knowledge, God knows how to propose what is not metaphysically necessary but possible. God knows the range of possible worlds thanks to his Natural knowledge. He knows the appropriate range of worlds with His middle knowledge. With His free knowledge, he knows the real world. The most striking aspect of the middle knowledge doctrine concerns how God knows the possible future. Middle knowledge theory not only provides room for human freedom but also offers God the choice to create free creatures. By knowing how humans make free choices under possible circumstances, God can achieve His ultimate purpose of creation. Thus, using his counterfactual knowledge, He can construct a whole world without destroying the freedom of creation because what people will do freely under different conditions has already been put into the equation by God. According to this theory, divine foreknowledge does not prevent man from performing free actions.

Bilim kuramının kendisine doğa bilimlerini konu edindiği hatta kendi özel inceleme alanını doğa bilimlerine göre kurguladığı malumdur. Ancak on dokuzuncu yüzyılda sosyal bilimlerin doğası ve yöntemi üzerine tartışmalar, yirminci yüzyıldaki felsefi yönelişler bilimin taban sorununu yeniden tartışmaya açmıştır. Felsefe, doğa ve sosyal bilimlerde ortaya çıkmış olan değişim ve sarsıntılar nedeniyle sürece müdahil olmak zorunda kalmıştır. Çünkü bilimin dayandığı zemin ile derin araştırma süreçleri sonucunda elde ettiği kazanımlar, kendi temelini inşa edecek ya da meşrulaştırabilecek bir durumu ortaya çıkarmadı. Bilimin “şeylerin doğası hakkında gerçeklere ulaşmanın tek güvenilir yöntemi” olduğu iddiasını temellendirecek bir zemin bulunamadı. Bu noktada yeni bir bilgi-kuramsal (yani felsefi) yönelime ihtiyaç duyulmuştur. Buna ek olarak, felsefenin bilimleri yeni bir tarzda ele alması, bilimin ön kabullerini daha önce hiç olmadığı kadar dikkatli biçimde incelemesi ve bunları çözümlemesi, felsefe ile bilim arasında yeni bir ortak zeminin teşekkül etmesini sağlamıştır. Bu zemine rağmen söz konusu boşluğun felsefe olmaksızın doldurulabileceğine yönelik yaklaşımlar da mevcut olmuştur. Söz gelimi 1930’lu yıllarda Viyana Çevresinin çalışmalarıyla ortaya çıkmış olan "neopozitivizm" veya "mantıkçı empirizm" klasik bilgi kuramına alternatif olma iddiasını dillendirmiş ve felsefe karşıtı bir tutum ortaya koymuştur. Ancak son tahlilde bu girişimler bilim alanında felsefeye olan ihtiyacı giderememiştir. Günümüzde felsefenin diğer bütün terminolojileri aşan bir ‘nihai terminoloji’ geliştirebileceği fikrinden vazgeçerek, insani araştırmanın tüm alanlarına eleştirel yaklaşımıyla eşlik eden ve bu alanların doğasına dair tahlillerde bulunan bir araştırma programı olduğunu; sorgulama ve kendi sistematiği içinde tutarlı cevaplar verebilme arayışı olduğunu fark etmek gerekir. Bu husus felsefenin kesin bilgileri değil muhtemelleri nasıl ve nereden temin edebileceğimiz bir alan olduğunu; onun deneyimlerimizi kendi gerçekliği içinde açımlayan; hayatın aktüel durumlarını rapor ederek deneyimlerimizi “inşa eden” bir faaliyeti temsil ettiği kabul edilebilir. Bu tebliğ, felsefenin bir insan araştırma programı olarak günümüzde ne söyleyebileceğini ortaya koymayı hedefler. * Bu çalışma, 2. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu’nda sözlü olarak sunulan ancak tam metni yayımlanmayan “Sosyal Bilim Disiplini / Araştırma Programı Olarak Felsefe Günümüze Ne Söyler?” adlı tebliğin içeriği geliştirilerek ve kısmen değiştirilerek üretilmiş hâlidir., It is known that the theory of science takes the natural sciences as its subject, and even constructs its own special field of study according to the natural sciences. However, the debates on the nature and method of social sciences in the nineteenth century, and the philosophical orientations in the twentieth century, have reopened the “base problem of science” for discussion. Philosophy had to be involved in the process due to the changes and shocks that have emerged in the natural and social sciences. Because the ground on which science is based and what it has obtained as a result of deep research processes did not reveal a situation that could build or legitimize its own foundation. No ground was found to support the claim that science is "the only reliable method of arriving at the truth about the nature of things." At this point, a new epistemological (i.e. philosophical) orientation was needed. In addition, philosophy's handling of the sciences in a new way, examining and analyzing the presuppositions of science more carefully than ever before, has created a new common ground between philosophy and science. Despite this ground, there have also been approaches suggesting that this gap can be filled without philosophy. For example, "neopositivism" or "logical empiricism", which emerged with the work of the Vienna Circle in the 1930s, voiced its claim to be an alternative to classical epistemology and displayed an anti-philosophical attitude. However, in the last analysis, these attempts could not meet the need for philosophy in the field of science. Today, it is necessary to abandon the idea that philosophy can develop a "final terminology" that transcends all other terminologies, and to realize that it is a research program that accompanies all fields of human research with a critical approach and analyzes the nature of these fields. Philosophy is the search for questioning and giving consistent answers within its own systematic. This point shows that philosophy is a field from where and how we can obtain probabilities, not exact information. Philosophy, which expounds our experiences in their own reality, can be considered an activity that “constructs” our experiences by reporting current situations of life. This paper aims to reveal what philosophy can say today as a human research program. * This paper is the revised and developed version of the unpublished conference presentation entitled “What does philosophy as a social science discipline/research program say today?”, orally delivered at the 2nd Turkish Symposium of Social Sciences