Search

BURUN EMBRİYOLOJİSİ Gebeliğin yirmi dördüncü gününde orta yüz bölgesinde, ektoderm kökenli iki adet lateral nazal çıkıntı ve mezoderm kökenli bir adet frontonazal çıkıntı meydana gelir. Nazal çıkıntılardan nazal kavite, nazal mukoza ve ilkel koana oluşur. Frontonazal çıkıntıdan septum meydana gelir. Devam eden süreçte nazal çıkıntılarda invajinasyon gelişir ve nazal girintileri oluşturur. Oral kavite ve nazofarinks girintileri, bukkonazal membran adı verilen bir membran ile ikiye ayrılır. Bu membranın posterior kısmı yedinci haftanın sonunda kaybolup koanaları oluşturur. Doğum sırasında nazal septum, premaksilla ve vomerin büyük bir kısmı kıkırdaktan oluşmaktadır. Nazal septumda iki adet ossifikasyon merkezi oluşur. Bu ossifikasyon merkezleri iki tabaka halinde vomeri oluşturarak posteriorda birleşir. BURUN HİSTOLOJİSİ Nazal kavite epiteli burnun her bölümünde farklı özelleşmiş yapıya sahiptir. Nazal kavitenin ön kısmı kıl follikülleri, yağ ve ter bezleri bulunan çok katlı yassı epiteli ile döşelidir.Bu epitelin lamina propria tabakası çok sayıda serömükoz bez içerir ve altındaki periost ve perikondriuma submukoza ile yapışık yapıdadır BURUN FİZYOLOJİSİ Burun, üst solunum yolunda en önemli yere sahiptir. Solunum sırasında hava akımı, sırasıyla nostril, nazal vestibül, internal nazal valv, nazal kavite, koana ve nazofarenkse ilerleyerek alt solunum yollarına ulaşır. Dış ortamdaki havanın sıcaklığı bulunulan bölgeye bağlı olarak –50° ile +50° C arasında değişmektedir. Nazal yapı bu havayı 31-37 ° C arasında getirebilecek yapıda özelleşmiştir.Solunum havasının temizlenmesi iki yolla gerçekleşir. İlk aşamada solunum 3 μm’dendaha büyük partiküller nazal vestibül kılları ve internal nazal valv tarafından filtrelenir.Nazal hava akımının direnci, fizyolojik ve patolojik durumlarda değişmektedir. Fizyolojik olarak nazal havayolu direncinin siklik bir şekilde değişmesine nazal siklus denir.Sesli harflerin söylenmesi ya da değiştirilmesinde, burnun rezonansa etkisi yoktur.Fakat, bazı ünsüz harflerin çıkarılması sırasında, burun ek bir rezonans bölgesi görevi görür.

Bu kitap, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları uzmanlık alanının temel konularından seçilmiş bir kısmını içermekte ve güncel bilgileri vermektedir. Kitabın hazırlanmasına katkı sunan değerli meslektaşlarıma, yayına hazırlayan Özgür Yayınları’na teşekkür eder, meslektaşlarımız için yararlı bir kaynak olmasını dilerim. Doç. Dr. Talih Özdaş

Burun genel olarak cilt, destek dokular ve nazal iskelet olmak üzere 3 bileşenden oluşur.Nazal anatomi iki ayrı bölümde incelenebilir. Eksternal nazal anatomi, cilt-yumuşak doku ve osseokartilajinöz çatıdan oluşur. Nazal septum ve lateral nazal duvardaki yapılar ise internal nazal anatomiyi oluşturur Nazal kemik ve kıkırdak iskeleti örten yapı dışarıdan içeriye doğru aşağıda belirtilen yapılardan oluşur Epidermis, dermis (kıl kökleri, sebase bezleri), damar ve sinirleri içeren bağ dokusu, yüzeyel yağ dokusu, fibromüsküler katman (SMAS), derin yağ dokusu Periosteum/perikondriyum Osseokartilajinöz çatı; maksillanın frontal çıkıntısı, nazal kemikler ve üst lateral kartilajlardan (ÜLK) ve anterior septumdan oluşur. Burun deliği (ostium eksterna,nostril,) rim, kolumellanın lateral kenarı, medial krusun ucu ve burun deliği eşiği tarafından oluşur. Burun deliği şekilleri ırksal farklılıklar gösterebilir. Afrikalı insanlarda daha yuvarlak biçimli olurken, beyaz ırkta oblik eksenli ,elipsoit yapıdadır. Nazal piramidin arteryel beslenmesi hem internal karotis hem de eksternal karotis ile sağlanır. Nazal kavite, eksternal nazal piramidin kanlanmasına benzer şekilde internal ve eksternal karotid arterlerden kanlanır. Nazal cilt duyusal innervasyonu trigeminal sinir maksiller ve oftalmik dalları ile sağlanır.Radiks cildi, burun lateral duvarının üst kısmı ve rhinion bölgesi duyusal innervasyonu oftalmik sinirin supratroklear ve infratroklear dalları ile sağlanır. Nazal kavitenin duyusal innervasyonu asıl olarak trigeminal sinirin ikinci dalı olan maksiller sinir ile olur.