Search

Görsel sanatlar eğitiminin en önemli halkalarından biri olan desen, birçok sanatçı tarafından sanat eğitiminin vazgeçilmez unsurlarından biri olarak kabul edilmektedir. Desenin önemine karşın, sanat eğitimi veren kurumlarda desen dersiyle ilgili çeşitli sorunların yaşandığı araştırmalarla ortaya konmaktadır. Konuyla ilgili yapılan araştırmalar incelendiğinde, desen dersinde karşılaşılan önemli sorunların başında, üç boyutlu formların (anatomi, hacim, derinlik) doğru bir şekilde algılanarak iki boyutlu yüzeye başarılı bir şekilde aktarılamaması konusunun geldiği görülmektedir. Bu sorunun altında teorik ve pratik pek çok sebep yatıyor olsa da insan figürü gibi üç boyutlu ve karışık detaylara sahip konuların sadece görme duyusuyla yeterince kavranamamasından kaynaklandığını söylemek mümkündür. Öğrenme üzerine yapılan araştırmalar, öğrenme sürecinin duyu organlarıyla olan ilgisini ortaya koymakta ve etkili bir öğrenme sürecinin çoklu duyusal etkileşim sonucu gerçekleşebileceğini vurgulamaktadır. Bu yaklaşımla, desen eğitiminin önemli konularından biri olan anatominin, görme duyusuna ek olarak dokunma/hissetme duyularının da aktif olduğu üç boyutlu uygulamalar yoluyla öğretiminin, öğrencilerin formları algılama ve kavrama kabiliyetlerinin arttırabileceği, bu yolla da desen başarı düzeylerinin yükseltilebileceği öngörülmektedir. Bu noktadan hareketle bu araştırmada, görsel sanatlar eğitimi alan öğrencilerin desen başarı düzeylerinin arttırılmasında üç boyutlu uygulamaların etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubunu Batı Karadeniz bölesindeki bir devlet üniversitesinin resim-iş öğretmenliği lisans programında okuyan farklı sınıf düzeylerindeki 8 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma, uygulanacak olan yöntemin etkilerinin belirlenebilmesi ve uygulama sürecinde karşılaşılabilecek sorunların çözülerek sürecin iyileştirilebilmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması modeliyle yürütülmüştür. 8 haftalık uygulama sürecini kapsayan araştırmada desen değerlendirme formu, araştırmacı ve öğrenci günlükleri, bireysel ve odak grup görüşme formları ve video kayıtlar yoluyla çeşitli veriler veri elde edilmiş ve elde edilen veriler nitel analiz yöntemleriyle çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre üç boyutlu uygulamalar kapsamında gerçekleştirilen kil büst çalışması, uygulamaya katılan öğrencilerinin desen başarıları üzerinde anlamlı düzeyde gelişime neden olmuştur. Ortaya çıkan bu sonuç öğrenci görüşleriyle de desteklenerek, uygulamanın faydaları ve desen başarısına etkileri ortaya konmuştur. As one of the most important components of viusla arts teaching, drawing is accepted as an indispensable part of arts teaching. Despite its important place in arts teaching, there is a significant body of literature related to problems faced during the teaching of drawing. When the related studies are examined, it can be seen that one of the most prominent problems faced during teaching drawing is understanding correctly and transferring three-dimensonal forms (anatomy, mass, and depth) into two-dimensional surface successfuly. Even though many theoretical and practical reasons are behind this problem, it is possible to state that not being able to correctly understand a three-dimensional and complicated subject such as a human figure by only eyesight is a reason behind the problem.Studies related to learning show that learning is highly associated with a person’s senses and an effective learning is only possible through the interaction of multiple senses. With this approach, it can be said that three-dimensional activities in which in addition to eyesight, sense of touch and feel are active can provide that students understand and perceive forms better and thus, improve their performance. From this point of view, this study aims to investigate the effects of three-dimensonal activities on the drwaing performance of preservice arts teachers.The study group of this study consists of 8 students who are enrolled at different grades of arts and crafts teaching bachelor program at a state university in Black Sea Region in Turkey. This study employed action research as one of the qualitative research methodologies in order to determine the effectiveness of the implementation and improve the process by dealing with the problems which may occur during the research. During the 8 weeks long implementation, drawing evaluation form, researcher and student journals, individual and focus group interview forms, and video recordings were used to collect data and the data were analyzed through qualitative data analysis techniques. In light of the results of this study, it was found out that implementation of a three-dimensional clay bust activity had a significantly improvement in the drawing performance of the students. This finding was also supportted with student views and the benefits and effect of this implementation on drwaing performance was dicussed.

ÖZETKöroğlu Destanı Türk topluluklarının arasında yüzyıllardır ağızdan ağza,kuşaktan kuşağa aktatılmış, anlatılan döneme ve yöreye göre olayların kimi yerleri ve dilözellikleri değişikliğe uğramış, bu nedenle çeşitli kolları oluşmuş bir sözlü kültürürünüdür. Bu çalışmada, Azerbaycan İlimler Akademisi Muhammed Fuzūli ElyazmalarıEnstitüsü’nde bulunan, müellifi belli olmayan, Mirza Halil Yüzbaşıyev Karabağītarafından istinsah edilen “Kitâb-ı Köroğlu” adlı eserin 139a-163a varakları üzerindeçalışılmıştır. Eser, Klasik Dönem Sonrası Çağatay Türkçesi özelliklerini muhafazaetmekle birlikte karışık saha özelliğini gösteren bir metindir. Gerek konusu gerekse sözvarlığı bu eseri incelemeye değer kılmaktadır.Çalışmanın Giriş bölümünde Türk destanlarının önemi, Kitâb-ı Köroğlu vevaryantları hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme blümünüde araştırmaya konu olanvaraklar incelenip özetlenmiş, ayrıca ses ve şekil özellikleri üzerinde durulmuştur. Metinbölümünde eser, transkripsiyon alfabesiyle Latin harflerine aktarılmıştır. Son olarak,metnin alfabetik dizini ve sözlüğü oluşturulmuştur.Kitâb-ı Köroğlu, Çağatay Türkçesinin son dönemlerinin dil özelliklerinitaşımasının yanında Özbek Türkçesine geçiş dönemini de yansıtması bakımından Türkdili açısından öenmli bir kaynaktır. Eser hem karışık dilli eserleri hem de son dönemÇağatay Türkçesi ile yazılmış edebî eserleri inceleme noktasında önem arz etmektedir.Ayrıca Türk topluluklarının sözlü kültüründe anlatılagelen bir destan olması sebebiyleTürk halk edebiyatı çalışmaları için de kaynak teşkil etmektedir. Çalışmanın ana hedefiKöroğlu’nun söz konusu varyantının ses ve şekil özelliklerine yer verirken aynı zamandadestanın zengin muhtevasını ortaya koymaya çalışmaktır.Anahtar Kelimeler: Destan, Kitâb-ı Köroğlu, Köroğlu Destanı, Türk dili,Çağatay Türkçesi, Türk halk edebiyatıVIIIABSTRACTThe Epic of Koroghlu is the result of oral culture in Turkic communities that hasbeen passed down and changed the language property and some cases in the epic, so thatoccurred a lot of variants. In this thesis, it is worked on the pages between 139a-163a theBook of Koroghlu which are preserved in Azerbaijan National Academy of Sciences,Institute of Mohammed Fuzuli Manuscripts. The editor is not known but copied by MirzaHalil Yüzbaşıyev Karabagi. The work belongs to the last era of the Chagatai language butalso demonstrates characteristics of other Turkic dialects. Thus, it is worth studying theBook of Koroghlu.In the introduction, it was informed about the importance of Turkic epics, theBook of Koroghlu and its variants. In textual analysis it was attempted that the sheetswere abstracted, phonetic and morphological features were described. In the transcribedtext part, the text was transcribed from Arabic to Latin alphabet. Finally, the index anddictionary were formed at the end of the thesis.The Book of Koroghlu has a worth of both Chagatay language and Turkish folkliterature. The main goal of the thesis is not only phonetic and morphological features butalso to prove the wide content of the text.Key Words: Epopee, Kitâb-ı Köro