Search

The events that took place among the Muslims after the death of the Prophet Muhammad brought along discussions, either collectively or in particular about the names who took the lead in these events. It is seen that the sects make different evaluations such as that all those who participated in these wars are infidels, that these issues should not be talked about, and that both sides have come to a decision based on their jurisprudence. Mu‘āwiya is among the names on which many evaluations are made about him with his power struggle with ‘Alī, his later caliphate and his activities in this period. The sects and their followers that emerged in Islamic thought have had different opinions about Mu‘āwiya and have shown a tendency to one side on these issues. Hanbalism, one of the sects of early Islamic thought with its theological dimension, deserves to be emphasized with its approaches to Mu‘āwiya. In this study, it is aimed to determine the ideas of the Hanbalī sect about Mu‘āwiya and the reasons for their adoption. It is seen that the tension between Sunnism and Shī‘ism thought and Shiites living in Baghdad, have affected the Hanbalī sect’s approaches to Mu‘āwiya. The sect’s followers, wrote works about Mu‘āwiya from early times, gave importance to this issue. Abū Ya‘lā al-Farrā, by the book titled Tanzīh Mu‘āwiya, created one of the most important classics of this subject. Taking the work of Abū Ya‘lā al-Farrā’s called Tanzīh Mu‘āwiya into the center, the presentation of the general picture of the Hanbalī sect’s thoughts on this subject; has been made in the context of the situation in the Islamic world, the policies of the states in power and the sects (Shī‘ism-Ash‘arism-Yazidism) with which the Hanbalīs have relations. In particular, the manuscript containing the work of Abū Ya‘lā el-Farrā, together with the other works in it, offers the opportunity to make essential evaluations in the context of the relationship between Hanbalism and Yazidism. The ideas of the Hanbalīs about Mu‘āwiya also necessitate taking into account issues such as the opinions about ‘Alī, the battles of the Jamal and Siffin, and the order of virtue among the companions.

Günümüzde demiryolu sektöründe tren taşımacılığının önemi göz önüne alındığında endüstriyel Peron Ayırıcı Kapı Sistemi (PAKS) genellikle emniyet açısından kritik sistemler olarak tanımlanmaktadır. PAKS sisteminde meydana gelebilecek arızalar, tren ulaşımının elverişliliğini ciddi şekilde etkileyecektir. PAKS sisteminin emniyetli ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlamak için bu çalışmada PAKS sistemi üzerinde veriye dayalı hata tespit ve sınıflandırma yöntemi çalışılmıştır. Bu yöntemde yapay sinir ağı (YSA) güçlü kabiliyetleri nedeniyle tercih edilmiştir. PAKS sistemi üzerinde yapay olarak farklı çalışma durumları (sağlıklı ve hatalı) oluşturulmuş ve kapının çalışmasını sağlayan elektriksel motor akımı ve gerilimi sinyalleri veri seti olarak kullanılmıştır. Toplamda beş farklı çalışma durumu için her biri 1000 açma/kapama döngüsü üzerinden veriler toplanmış ve her bir durum için 12 adet öz nitelik değerleri hesaplanarak YSA modelleri için giriş/çıkış veri setleri elde edilmiştir. Dört farklı YSA yapısı üzerinde çalışılmış ve eğitme/test aşamaları bu yapılara uygulanmıştır. Doğruluk, hassasiyet, kesinlik, belirginlik gibi performans parametreleri bu YSA modelleri için karşılaştırmalı olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, toplamda üç katmanlı (giriş-gizli katman-çıkış) ve nöron sayıları sırasıyla 12-7-5 olan yapının en iyi performansı gösterdiği gösterilmiştir. Sonuç olarak YSA yapısının PAKS sistemi üzerindeki oluşabilecek hataları teşhis etmede kullanışlı bir AI aracı olduğu gözlemlenmiştir.

Since early dates many works have been prepared in the type of tabaqat, which is one of the important writing styles of Islamic thought. The efforts of the traditionists (muhaddithun) draw attention to the works written since the eighth century. With the formation of the madhhabs, works in the genre of tabaqat began to be written by their followers. It should be said that the sects that are based on narration or that have a more dominant narrative aspect and continue their existence in the west of the Islamic world are more active in this field. Hanbalism has an important place among the sects that contribute to tabaqat literature. Undoubtedly, the first work that comes to mind when the Hanbali tabaqat is mentioned is Ibn Abi Yala’s (d. 526/1131) Tabaqat al-Hanabilah. This work, on which many concise and supplementary studies have been made, has gained this qualification because it is the first work that has survived among the Hanbali tabaqats. However, the discovering of Khallal’s (d. 311/923) work called Tabaqat Ashab al-Imam Ahmad bin Hanbal, mentioned in the sources, should be considered a remarkable innovation. The mentioned work of Khallal, which has a significant place in the historical development of the Hanbalism sect, draws attention as the first work among the sect’s tabaqats. The focus of this article is Khallal’s Tabaqat and its place in Islamic thought. Among the aims of the study is to reveal the importance and remarkable aspects of Khallal’s book among the tabaqat works written by Hanbali authors. It should be stated that the descriptive method was determined as the method while the targets of the research were being carried out. However, it should be noted that the idea-event connection and the time-space relationship are taken into account in the context of the general structure of the period and the conditions of the author. Khallal gives information about forty-nine names, most of whom lived in the 3rd century AH, in the second part of his work Tabaqat Ashab al-Imam Ahmad bin Hanbal, which has not been fully brought to the light. He refers to the generally positive information about the qualities of these names he mentions. Based on the information included in the author's Tabaqat, valuable information is reached about the characteristic features of the Hanbali sect. In the early period Hanbali authors wrote works in the type of mesail in which they recorded the questions they frequently asked their teacher Ahmad bin Hanbal and his answers to these questions. Khallal’s work contains information about the Hanbali mesail tradition that is not included in the sources. Likewise, there is information about Ahmad b. Hanbal’s life and the difficulties he experienced during the Mihna period. About the names Khallal included in his work, their closeness or distance to Ahmad b. Hanbal and the narrations they narrated from him shed light on the first century of the sect. From this point of view, while Ahmad b. Hanbal’s great students are determined, and the people who transport less from him and do not occupy an important place in the sect are also determined. The most striking subject that has been learned from this work of Khallal, which was brought out, is the relationship between Hanbalism and Sufism. While studies on this subject have reached two different opinions based on the relationship between them, the mentioned study of the author gives some clues about a distinction on this subject. There is significant information about the distinction between asceticism and mysticism in the work and, accordingly the Hanbali tradition of asceticism. The existence of a name described as abdal, who lived in the 3rd century AH, the use of the concept of asceticism, and the emphasis on the poor and simple life draws attention in this regard. In addition, the emphasis on the rule of al-amr bi al-maruf wal-nahy an al-munkar should also be evaluated in this context. The life of Ahmad b. Hanbal and Khallal, the names of the Hanbali sect described as “mutaqaddimin” and “muqillin”, the Hanbali mesail and asceticism tradition are among the leading subjects that are learned from Khallal’s work., İslam düşüncesinin önemli yazım türlerinden biri olan tabakat türünde erken tarihlerden itibaren birçok eser hazırlanmıştır. II/VIII. yüzyıldan itibaren kaleme alınan eserlerde muhaddislerin çabası dikkat çekmektedir. Mezheplerin teşekkülüyle birlikte mezhep müntesipleri tarafından da tabakat türünde eserler yazılmaya başlanmıştır. Rivayet merkezli ya da rivayet yönü ağır basan ve İslam dünyasının batısında varlığını sürdüren mezheplerin bu alanda daha aktif olduğunu söylemek gerekir. Tabakat edebiyatına katkı sağlayan mezhepler arasında Hanbelîliğin önemli bir yeri bulunmaktadır. Hanbelî tabakatı denilince hiç şüphesiz akla gelen ilk eser, İbn Ebî Yaʿlâ’nın (öl. 526/1131) Tabakâtü’l-Hanâbile’sidir. Üzerine birçok muhtasar ve zeyl çalışması yapılan bu eser, Hanbelî mezhep tabakatları arasında günümüze ulaşan ilk çalışma olması nedeniyle bu vasfı kazanmıştır. Ancak Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed b. Harun el-Hallâl’ın (öl. 311/923) kaynaklarda ismi geçen Tabakâtü ashâbi’l-imâm Ahmed b. Hanbel isimli çalışmasının gün yüzüne çıkarılması, kayda değer bir yenilik olarak kabul edilmelidir. Hanbelî mezhebinin tarihi gelişiminde önemli bir yer tutan Hallâl’ın zikredilen çalışması, mezhep tabakatları arasında ilk eser olması yönüyle dikkat çekmektedir. Bu makalenin üzerinde yoğunlaştığı konu, Hallâl’ın Tabakât’ı ve eserin İslam düşüncesindeki yeridir. Hanbelî müellifler tarafından yazılmış tabakat eserleri arasında Hallâl’ın kitabının önemini ve dikkat çeken yönlerini ortaya koymak çalışmanın amaçları arasında yer almaktadır. Araştırmanın hedefleri gerçekleştirilirken deskriptif/betimleyici yaklaşımın esas alınacağı ifade edilmelidir. Bununla birlikte dönemin genel yapısı ve müellifin içinde bulunduğu şartlar bağlamında fikir-hadise irtibatı ve zaman-mekan ilişkisinin dikkate alındığı belirtilmelidir. Hallâl, tamamı gün yüzüne çıkarılamayan Tabakâtü ashâbi’l-imâm Ahmed b. Hanbel adlı eserinin ikinci cüzünde birçoğu III/IX. yüzyılda yaşamış kırk dokuz isim hakkında bilgi vermektedir. O, zikrettiği bu isimlerin niteliklerine dair genellikle olumlu içeriğe sahip malumata değinmektedir. Müellifin Tabakât’ında yer verdiği bilgilerden hareketle Hanbelî mezhebinin karakteristik özelliklerine ilişkin kıymetli bilgilere ulaşılmaktadır. Hanbelî müelliflerin erken dönemde sıklıkla hocaları Ahmed b. Hanbel’e sordukları soruları ve bu sorulara Ahmed b. Hanbel’in verdiği cevapları kaydettikleri Mesâil türünde eser kaleme aldığı bilinir. Hallâl’ın eseri, Hanbelî mesâil geleneğine ilişkin kaynaklarda yer almayan bilgiler ihtiva etmektedir. Aynı şekilde eserde Ahmed b. Hanbel’in hayatı ve Mihne döneminde yaşadığı zorluklara dair de malumat yer almaktadır. Hallâl’ın eserinde yer verdiği isimler hakkında Ahmed b. Hanbel’e yakınlık, uzaklık ve ondan naklettiği rivayetlere ilişkin bilgi vermesi, mezhebin ilk yüzyılına ışık tutmaktadır. Buradan yola çıkarak Ahmed b. Hanbel’in büyük talebeleri tespit edilirken, ondan az sayıda nakilde bulunan ve mezhep içerisinde önemli bir yer işgal etmeyen şahıslar da belirlenmektedir. Hallâl’ın bu çalışmasıyla bilgi edinilen en dikkat çekici konu Hanbelîlik-tasavvuf ilişkisidir. Bu konu ile ilgili yapılan çalışmalar, aralarındaki ilişki temelinde iki farklı kanaate ulaşmışken, müellifin zikredilen çalışması, bu konuya ilişkin bir ayrıma dair bazı ipuçları vermektedir. Eserde zühd ile tasavvuf arasındaki ayrıma ve buna bağlı olarak Hanbelî zühd geleneğine ilişkin kayda değer bilgiler bulunmaktadır. III/IX. yüzyılda yaşamış abdal olarak nitelendirilen bir ismin varlığı, zühd kavramının kullanılması, fakir ve sade hayata yönelik vurgunun bulunması bu konuyla ilgili olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca el-emr bi’l-maruf ve’n-nehy ani’l-münker kaidesine yönelik vurgu da bu konu özelinde değerlendirilmelidir. Ahmed b. Hanbel ve Hallâl’ın hayatı, Hanbelî mezhebinin “mütekaddimîn” ve “mukıllîn” olarak nitelendirilen isimleri, Hanbelî mesâil ve zühd geleneği Hallâl’ın eserinden hareketle bilgi sahibi olunan konuların başında gelmektedir.

İslam düşüncesinin önemli mezheplerinden Hanbelîlik ile Eş'arîlik arasında ilk dönemlerden başlayarak şiddetli tartışmaların olduğu görülmektedir. Mihne'nin sona ermesi ile birlikte gücünün zirvesine ulaşan Ahmed b. Hanbel ile Küllâbîler arasında yaşananlar iki mezhep arasındaki ilişkinin temelini oluşturmaktadır. Hanbelîler ile Küllâbîler arasındaki ilişki Ahmed b. Hanbel'in İbn Küllâb, Muhâsibî ve Kerâbîsî hakkındaki ifadelerinden başlanarak geniş bir şekilde incelenmektir. İki mezhep arasındaki ilişkinin arka planını teşkil eden Eş'arî ile Berbehârî'nin görüşmesi de gündeme getirilmelidir. İki mezhebin III./IX. yüzyıldan itibaren üç yüz senelik tarihi seyri, Büveyhîler ve Selçuklular merkezli olarak incelenmektir. Büveyhîler döneminde Hanbelî kanatta İbn Batta ve İbn Mende, Eş῾arîliğe yönelik eleştirileri ile dikkat çekmektedir. Bu dönemde diğer kanatta ise mezhebin kurulmasını da sağlayan Bâkıllânî, İbn Fûrek ve Abdulkâhir Bağdâdî'nin isimleri ön plana çıkmaktadır. Selçuklular döneminde iki mezhep arasındaki tartışmaların boyutu şiddetlenerek devam etmektedir. Bu dönemde mezhep müntesiplerinin muhaliflerine yönelik eleştiri ve ifadeleri incelenmektir. Ebû Ya῾lâ el-Ferrâ ve Herevî başta olmak üzere birçok Hanbelî ismin eleştirilerine yer verilmektedir. Aynı şekilde Hatîb el-Bağdâdî, Kuşeyrî ve Cüveynî gibi Eş῾arî alimlerin düşünceleri de ifade edilmektedir. Ayrıca Nizâmülmülk sonrası Eş῾arîlerin Hanbelîlere yönelik sertleşen tavırları da göz ardı edilmemektedir. İki mezhep arasındaki tartışmaların tarihi seyrinin yanında meselenin fikri boyutu da çalışmanın kapsamına dahil edilmektedir. İki mezhep arasındaki tartışmaların merkezinde Allah'ın sıfatları ve halku'l-Kur'an meselesi bulunmaktadır. Bunun dışında iki mezhebin siyaset konusundaki yaklaşımları ve diğer tartışma konusu olan hususlar da zikredilmektedir. Anahtar Kelimeler: İlahiyat, İslam Mezhepleri Tarihi, Hanbelîlik, Eş'arîlik, Küllâbîlik, Haberî sıfatlar, Halku‟l-Kur'an., There have been fierce debates between Hanbalism and Asharism, the important sects of Islamic thought, starting with the first periods. The relationship between Ahmad ibn Hanbal who reached the peak of his power with the end of Mihna and Kullabism has been the basis of the relationship between two sects. The relationship between Hanbalism and Kullabism has been widely researched starting with Ahmad ibn Hanbal's statements about Ibn Kullab, Muhasibi and Kerabisi. The meeting of Ashari and Barbahari, which forms the background of the relationship between the two sects, has also been made something a current issue. The historical course of the two sects has been examined based on Buwayhids and Seljuks from III./IX. to VI/XII century. During the period of Buwayhids, Ibn Batta and Ibn Manda with the their criticism directed to Asharism have draw attention in the Hanbali wing. In this period, Baqillani, Ibn Furaq and Abd al-Qahir al-Baghdadi, who also provided the establishment of the sect, have came into the prominence on the other wing. The size of the discussions between the two sects have increasingly continued in the period of Seljuks. Criticisms and discourses of the followers have been examined towards their opponents in this section. Criticisms of many Hanbali names especially Abu Yala al-Farra and Abd Allah Ansari Harawi have been examined. Likewise the thoughts of Ashari names such as al-Khatib al-Baghdadi, Qushairi and Juwayni have been expressed. After from Nizam al-Mulk, the hardening attitudes of the Ashari names have not been ignored towards Hanbalism. In addition to the historical course of the discussions between the two sects, the ideological dimension of the issue have been included in the scope of the study. The attributes of Allah and halk al-Qur'an (the creation of the Qur'an) are at the center of the discussions between these two sects. Apart from these, the approaches of these two sects on politics and other controversial issues have also been mentioned in this study. Keywords: Theology, History of İslamic Sects, Hanbalism, Asharism, Kullabism, The Attributes of Allah, Halk al-Qur'an., Tez (Doktora)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, 2020., Kaynakça var.

It is seen that there are some discussions between Ahmad ibn Hanbal and Kullabism after the mihna. It is understand that the attitude displayed by Ahmad ibn Hanbal has been continued by the later representatives of Hanbalism tradition. In this study, the approaches of the two groups towards each other have been discussed from 9th to 12th century. Especially the thoughts and criticisms of Hanbalism about Ibn Kullab, Muhasıbi and Kerabisi have been mentioned. The extent of the discussions between the two groups have been dwelled on and the issues of the discussions has been examined. The concepts of Lafzıyye and Vakıfiyye used by Hanbali names when criticizing the Kullabism and their reactions to these thoughts have been expressed due to the main topic of discussion. In addition, the relationship of Ibn Khuzaymah with the Küllabi names especially Kalanisi has been examined., Ahmed b. Hanbel ve taraftarlarıyla Küllâbîler arasında Mihne’den sonra bazı tartışmaların yaşandığı görül-mektedir. Ahmed b. Hanbel’in Küllâbîlere yönelik sergilediği tavır Hanbelî geleneğin daha sonraki temsilcileri tarafından sürdürülmüştür. Bu çalışmada III./IX. yüzyıldan başlayarak üç asırlık zaman dilimi içerisinde iki grubun birbirlerine yönelik yaklaşımları ele alınmaktadır. Özellikle Hanbelilîğin İbn Küllâb, Muhâsibî ve Kerâbîsî ile ilgili düşünce ve eleştirileri söz konusu edilmektedir. İki grup arasındaki tartışmaların boyutu üzerinde durulmakta ve hangi konular-da tartışmaların yaşandığı ifade edilmektedir. Hanbelî isimlerin temel tartışma konusu olan Allah’ın kelamı üzerinden Küllâbîleri eleştirirken kullandıkları Lafzıyye ile Vâkıfiyye kavramları ve bu düşüncelere yönelik tepkileri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca İbn Huzeyme’nin başta Kalânisî olmak üzere Küllâbîler ile ilişkisi incelenmektedir.

Bu çalışmada ilkokul 3. sınıfa devam eden okuma yazma bilmeyen diskalkulik bir öğrenciye toplamave çıkarma işlemlerini öğretmek amaçlanmıştır. Bu çalışma 3. sınıfa devam eden okuma yazma bilmeyenmatematik öğrenme güçlüğü raporu olan bir öğrenci ile yapılmıştır. Öncelikle hazırlanan programdâhilinde öğrenci bir ön sınava tabi tutulmuş ve bilgileri ölçülmüştür. Öğrenci, toplama ve çıkarmaişlemleri, basamak kavramı, sayıların okunuşu ve yazılışı, sayılarda büyüklük küçüklük kavramlarınıbilmeme önkoşul becerilerine göre seçilmiştir. Öğretim öğrenci ile birebir öğretim şeklinde, araştırmasürecinde günde bir ders (40 dakika) olarak yapılmıştır. Öğretim sürecinde çalışmalar, araştırmacıtarafından geliştirilen senaryo kitapçığı, somut materyaller, bilgisayar oyunları, ödüller, ödevlerledesteklenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması benimsenmiştir. Verilerbetimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmacı tarafından okuma yazma bilmeyen diskalkuliköğrenciye toplama ve çıkarma becerileri öğretildikten sonra katılımcı öğrencinin eldeli ve eldesiz toplamaişlemlerinde, bozdurmasız ve onluk-yüzlük bozdurmalı çıkarma işlemlerinde % 90 üstü başarı gösterdiğitespit edilmiştir. Kazanımlar, okuma yazma bilmeyen matematik öğrenme güçlüğü olan katılımcıöğrenciyle 63 saatte % 90 üstünde başarı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın güçlü ya da zayıf yanları veöğrencide meydana gelen değişimi belirlemek için gözlem ve görüşmeler yoluyla sosyal geçerlik verileritoplanmıştır. Yapılan çalışmaların sonucunda öğrencinin başarabilme duygularını tadarak özgüvenkazandığı tespit edilmiştir., In this study, it is aimed to teach the addition and subtraction processes to an illiterate studentwho attend 3rd grade at elemantary school and who has dyscalculia. In this study the researcher and theilliterate student, who was attending 3rd grade and has report on dyscalculia worked together as anindivudialized education athmoshere. First of all, in the prepared program, student was subjected to pretestto measure about his level of the subject. An illiterate student was selected according to the prerequisiteskills that did not know how to read, writing and recognize the concept of amount and size and, step valueconcepts, adding and subtracting processes in mathematics. The instruction was carried out in a room inthe school, with a time of 40 minutes per day (one lesson) in the form of individual instruction withilliterate student. In addition, the study was supported by a researcher-developed scenario booklet, concretematerials, computer games, prizes, and assignments. Action research from qualitative research methods hasbeen adopted in the study. The data were analyzed using descriptive analysis technique. After learning themethod of collecting with the help of a scenario developed by the researcher, it was determined thatstudent achieved more than 90 % on teaching basic addition process and subtraction process. Gains havebeen actualized by an illiterate student with math learning difficulties with over 90 % success in 63lessons. Social validity data were collected through observation and interviews to identify strengths orweaknesses and changes occurring in student work. As a result of the studies, it has been determined thatthe student gain self-confidence by enjoying her sense of accomplishment.

Hicri II. asrın ortalarında tarih sahnesine çıkan Haşviyye ile alakalı klasik kaynaklarda bazı bilgiler yer almaktadır. Ancak diğer mezhepler söz konusu olduğunda; bu mezheplerin kurucuları ve temsilcileri hakkındaki bilgilere kaynaklardan ulaşmak mümkün iken; aynı durumun Haşviyye için geçerli olduğunu söylemek çok zordur. Klasik kaynaklarda birkaç isim dışında Haşviyye’ye mensup isimler şeklinde herhangi bir listeye rastlanmamaktadır. Zikredilen isimlerin hayatları ve fikirleri hakkında da fazla bilgi bulunmadığı için söz konusu isimler ile Haşviyye arasında bir bağlantı kurulamamıştır. Bu çalışmada Haşviyye ile İmam Berbehârî arasında bir ilişkinin var olup olmadığının ortaya konulmasına çalışılacaktır. İmam Berbehârî’nin “haşvî” özellikler taşıyıp taşımadığı, onun hayatından ve eserindeki düşüncelerinden hareketle tartışılacaktır, There is a little information about the Hashwiyya which showed up in the middle of the second century (AH) in the classical Islamic sources. In spite of that, it is possiple to find a pile of information in the matter of sects other than the Haswiyya. The sources have contain only a few names of supporter of the sect. Besides that, the Haswhi scholars’s lifes and ideas are out of reach in the sources. Because of this, it is hard to establish a connection between the names and the Haswiyya. This study aims to reveal the existence of relationship between Hashwiyya and Berbehari (d. 329 AH). Otherwise, his connection with the Haswiyya will be discussed based on his life and works

Bu çalışmada düzlemsel akustik dalgaların ani alan genişlemeli ve ani alan daralmalı akışkansız paralel-plakalı borularda yayılımının mod uydurma ile analizi yapılmıştır. Bu ve benzeri uygulamalarda karşımıza çıkacak problemlerin analitik ve sayısal yöntemlerle analizi mümkündür. Bu tez çalışmasında, söz konusu yöntemler arasından Mod-uydurma yöntemi tercih edilmiştir. Bu yöntemle, akustik basınç modlar cinsinden ifade edilecek, ardından her bir problem için geçiş bölgesindeki süreklilik ifadeleri yardımıyla sonsuz bilinmeyenli birer lineer denklem sistemi elde edilecektir. Bu sistemler belirli bir kesme sayısında kesilecek sayısal yöntemlerle çözülecektir. Kesme sayısının sonuca etkisi ayrıca çalışılacaktır. Bununla beraber, kesit alanları oranlarının yansıyan ve iletilen akustik basınçlara etkisi ortaya çıkarılacaktır. In this work, the propagation of plane acoustic waves along parallel-plate pipes without flow involving sudden area expansion and sudden area contraction is studied with mode-matching technique. Such problems can be analyzed by numerical or analytical methods. In this thesis, mode-matching method is preferred. With this method, the acoustic pressures in the ducts will be expressed in terms of propagating modes and with the help of the continuity relations in the transition regions, linear systems of equations with an infinite number of unknowns will be determined. These sistems will be truncated at a certain number and solved numerically. The effect of the truncation number to the solution will be studied individually. Besides, the effect of the area ratios on the reflection and transmission coefficient will be presented. 40

Haşviyye, İslam tarihinin ilk zamanlarında var olan oluşumlardan biridir. Hicri II. asrın ikinci çeyreğinde ortaya çıkmış olan Haşviyye kavramı bugün herhangi bir oluşum için kullanılmamaktadır. Haşviyye, tam anlamıyla mezhep hüviyetine sahip olmadığı için bir zihniyet biçimidir. Haşviyye kavramı muhaliflerince ashab-ı hadis zihniyetinin içindeki aşırı kesim için kullanılmıştır. Haşviyye zihniyeti aynı zamanda Hanbeli mezhebi ile de yakın bir ilişki içerisindedir.Nakil-akıl çekişmesinin bir tezahürü niteliğindeki Haşviyye muhalifleri tarafından birçok kavram ile adlandırılmıştır. `Nâbite`, `Nâsıbe` ve `Şükkak` bu kavramlardan sadece birkaçıdır. İslam coğrafyasında özellikle Mu'tezile ve Maturidiler Haşviyye düşüncesinin karşısında yer almıştır. Aynı zamanda başta Hz. Osman ve Hz. Ali konusundaki yaklaşımları nedeniyle Şia da Haşviyye düşüncesini eleştirmekten uzak kalmamıştır.Haşviyye zihniyetinin, en temel özelliği rivayete dayalı bir yaklaşım şekli olmasıdır. Bütün rivayetler, arkasındaki anlam dikkate alınmadan; zahiri bir şekilde değerlendirilmektedir. Rivayetler üzerinde hiçbir şeklide tevil söz konusu değildir. Bu nedenle teşbih ve tecsim düşüncesine sahip oldukları yönünde büyük eleştirilere maruz kalmışlardır. Hashwiyya, one of the formations in the early period of Islamic history. Hashwiyya has emerged in the second quarter of AH II. century but this concept disuse at the present time. Hashwiyya is mentality format due to it is not literally sect. The concept of Hashwiyya was used for excessive section of `Ashab Hadith`. Also Hashwiyya is close link with the Hanbali sect.Haswiyya has been named with many concepts by the opposition. `Nabita`, `Nasiba` and `sukkak` are only some of these concepts. Especially Mutezilites and Maturidies take a stand against Hashwiyya in the Islamic world. At the same time, the Shi'a critizizes the idea of Hashwiyya. This mentality is approachment rest upon rumor. All rumors is evaluated in a manner apparent without considering the meaning behind. Gloss or interpretation is not concerned over rumors. Therefore they were exposed to great criticism. 106

Coğrafi veriler, ticari veya açık kaynak kodlu yazılımlarla yaygın olarak web üzerinden Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile sunulabilmektedir. Turizm bilgileri de web üzerinden CBS ile etkin bir şekilde kullanıcılara ulaştırılması gerekmektedir. Günümüzde, bu bilgilerin açık kaynak kodlu yazılımlarla Web CBS ile sunulmasının yanında sorgulama ve analizi işlemlerinin de geliştirilmesi mümkündür. Bu çalışmada ülkemizdeki turizm gelişim alanlarına uyarlanmak üzere turistleri yöreye ilişkin bilgilendirmeye yönelik oluşturacak internet tabanlı ve CBS-Multimedya destekli bir veri tabanına örnek teşkil edecek bir örnek model geliştirilmiştir. Bu model, sunucu ya da sunuculara bağlı olarak istemciler yardımıyla turistlere, bölgeye ilişkin bilgileri CBS ortamında sorgulama imkânı sunacak açık kaynak kodlar ile yazılmıştır. Bu tez çalışmasında, Kapadokya bölgesinin tarihi ve turistik özellikleri ile yerli ve yabancı turist sayısı dikkate alınarak pilot bölge olarak seçilmiştir. Bu çalışma ile bölgeye ait ilgili bilgilere ulaşmak isteyen kullanıcıların internet üzerinden ulaştıkları bilgileri görsel olarak görüntülemesi imkânı verecek, bunun yanı sıra aynı veritabanının turizm yönetim hizmetlerinin etkinleştirilmesi, ayrıca hazırlanan verilerin internette yayınlanması nedeniyle tüm dünyada internet üzerinde ülke tanıtımının sağlanmasına yardımcı olacaktır. Bu kapsamda sunucuda oluşturulan ve sürekli güncelleştirilen CBS destekli grafiksel ve öznitelik veri, internet aracılığıyla aktarılacak ve bilgi almak isteyen kullanıcıların internet üzerinden istedikleri bilgileri görüntüleyebilme, sorgulama ve analiz edebilme imkânı olacaktır. Açık kaynak kodlu web uygulamasının internet ortamında sunulacak olan bilgilerin hangi platformlarda ve hangi kriterler dikkate alınarak sunulması gerektiği çok büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada özellikle, konumsal bilgilerin web ortamındaki sunum esasları, haritaların sunumu esnasında izlenecek yöntem ve teknikler irdelenmiştir., Geographic data can be presented via the web with Geographical Information Systems (GIS) which is widely commercial or open source software. Tourism information should be sent to users via the web effectively through GIS. Nowadays, In addition to the information presented by open source software with Web GIS, it is possible to improve query and the analysis process. In this study, a sample model, which is going to exemplify an internet based and GIS-Multimedia supported database developed in order to inform the tourists about the region, to be applied to the developing touristic destinations. This model was written with open source codes which will give the tourists the opportunity to acquire information related to the region on GIS media by the server or the clients connected to the server. In this thesis study, Cappadocia was chosen as the pilot region considering its historical and geological aspects and number of local and foreign tourists. This system will provide people with illustrative information as they want to acquire information online about a specific region. Besides this, activation of the same databases's tourism management services and publishment of the prepared data on the internet will help to promote the country. GIS supported up-to-date graphical and attribute data created in the server in scope of this thesis study will be transferred over the internet and will give the users the possibility to view, inquire and analyze any kind of information they want. The platforms the open source application will be published on and the criteria to consider on publishing the application have great importance. In this study, principles of presentation of the location information on the web and methods and techniques of presentation of the maps were studied especially.

There is a little information about the Hashwiyya which showed up in the middle of the second century (AH) in the classical Islamic sources. In spite of that, it is possiple to find a pile of information in the matter of sects other than the Haswiyya. The sources have contain only a few names of supporter of the sect. Besides that, the Haswhi scholars’s lifes and ideas are out of reach in the sources. Because of this, it is hard to establish a connection between the names and the Haswiyya. This study aims to reveal the existence of relationship between Hashwiyya and Berbehari (d. 329 AH). Otherwise, his connection with the Haswiyya will be discussed based on his life and works, Hicri II. asrın ortalarında tarih sahnesine çıkan Haşviyye ile alakalı klasik kaynaklarda bazı bilgiler yer almaktadır. Ancak diğer mezhepler söz konusu olduğunda; bu mezheplerin kurucuları ve temsilcileri hakkındaki bilgilere kaynaklardan ulaşmak mümkün iken; aynı durumun Haşviyye için geçerli olduğunu söylemek çok zordur. Klasik kaynaklarda birkaç isim dışında Haşviyye’ye mensup isimler şeklinde herhangi bir listeye rastlanmamaktadır. Zikredilen isimlerin hayatları ve fikirleri hakkında da fazla bilgi bulunmadığı için söz konusu isimler ile Haşviyye arasında bir bağlantı kurulamamıştır. Bu çalışmada Haşviyye ile İmam Berbehârî arasında bir ilişkinin var olup olmadığının ortaya konulmasına çalışılacaktır. İmam Berbehârî’nin “haşvî” özellikler taşıyıp taşımadığı, onun hayatından ve eserindeki düşüncelerinden hareketle tartışılacaktır

Haşviyye, İslam tarihinin ilk zamanlarında var olan oluşumlardan biridir. Hicri II. asrın ikinci çeyreğinde ortaya çıkmış olan Haşviyye kavramı bugün herhangi bir oluşum için kullanılmamaktadır. Haşviyye, tam anlamıyla mezhep hüviyetine sahip olmadığı için bir zihniyet biçimidir. Haşviyye kavramı muhaliflerince ashab-ı hadis zihniyetinin içindeki aşırı kesim için kullanılmıştır. Haşviyye zihniyeti aynı zamanda Hanbeli mezhebi ile de yakın bir ilişki içerisindedir.Nakil-akıl çekişmesinin bir tezahürü niteliğindeki Haşviyye muhalifleri tarafından birçok kavram ile adlandırılmıştır. “Nâbite”, “Nâsıbe” ve “Şükkak” bu kavramlardan sadece birkaçıdır. İslam coğrafyasında özellikle Mu'tezile ve Maturidiler Haşviyye düşüncesinin karşısında yer almıştır. Aynı zamanda başta Hz. Osman ve Hz. Ali konusundaki yaklaşımları nedeniyle Şia da Haşviyye düşüncesini eleştirmekten uzak kalmamıştır.Haşviyye zihniyetinin, en temel özelliği rivayete dayalı bir yaklaşım şekli olmasıdır. Bütün rivayetler, arkasındaki anlam dikkate alınmadan; zahiri bir şekilde değerlendirilmektedir. Rivayetler üzerinde hiçbir şeklide tevil söz konusu değildir. Bu nedenle teşbih ve tecsim düşüncesine sahip oldukları yönünde büyük eleştirilere maruz kalmışlardır. Anahtar Kelimeler: Haşviyye, Mezhep, Zihniyet, Ashab-ı Hadis, Hanbelilik, Teşbih, Tecsim, Hashwiyya, one of the formations in the early period of Islamic history. Hashwiyya has emerged in the second quarter of AH II. century but this concept disuse at the present time. Hashwiyya is mentality format due to it is not literally sect. The concept of Hashwiyya was used for excessive section of “Ashab Hadith”. Also Hashwiyya is close link with the Hanbali sect.Haswiyya has been named with many concepts by the opposition. “Nabita”, “Nasiba” and “sukkak” are only some of these concepts. Especially Mutezilites and Maturidies take a stand against Hashwiyya in the Islamic world. At the same time, the Shi’a critizizes the idea of Hashwiyya.This mentality is approachment rest upon rumor. All rumors is evaluated in a manner apparent without considering the meaning behind. Gloss or interpretation is not concerned over rumors. Therefore they were exposed to great criticism. Keywords: Hashwiyya, Sect, Mentality, Ashab Hadith, Hanbali Sect, Similitude, Embodiment, Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, 2015., Kaynakça var.