Search

Continu maïs telen is een aanslag op de vruchtbaarheid van de bodem. Een lagere organische stof aanvoer in combinatie met lagere bemestingsnormen zetten de opbrengst van maïs ernstig onder druk. Werken aan een beter vanggewas, structuurproblemen oplossen en slim bemesten zijn het advies.Lukt het ook met de nieuwe gebruiksnorm van 112 kilo stikstof? “Een hele uitdaging”, zegt Brigitte Kroonen, onderzoeker in Vredepeel bij PPO van WageningenUR. “Een al te groot opbrengstverlies is te voorkomen als de bodemvruchtbaarheid en het bodembeheer top zijn.” “Een gezonde bodem is de basis voor gezond groeiende planten”, geeft John Verhoeven, projectleider onderzoeker bodem, water en bemesting bij Wageningen UR aan.

Artikel n.a.v. presentatie van Janjo de Haan en Brigitte Kroonen tijdens Kennisdag Bodemkwaliteit op zand en mestbeleid

Nieuwe dan wel verbeterde N-bijmeststrategieën op basis van gewassensing en een plan van aanpak om deze strategieën te testen.

De maisteelt in Nederland kent grote en kleine zorgen. Dat zei Brigitte Kroonen van Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) van Wageningen UR op de themadag ‘Van Beslisboom Snijmais naar een Ruwvoerplatform’ in Hengelo, Gelderland. Eén van de grote zorgen is de mestwetgeving: bemesting van mais op zand- en lössgrond in Zuid(oost)-Nederland wordt lastig.

PPO en Altic voeren voor het Masterplan MineralenManagement (MMM) onderzoek uit naar mogelijkheden om de stikstofbenutting van aardappel te verbeteren door de ontwikkeling van nieuwe of verbeterde stikstofbijmestsystemen. Die systemen zijn in 2011/2012 ontworpen en er is een plan van aanpak opgesteld om ze gedurende twee jaar te toetsen in veldproeven. Dit (tussen)rapport gaat in op de veldproeven van 2012 die zijn uitgevoerd op een zuidoostelijke zandgrond (Vredepeel) en op löss (Hulsberg).

In opdracht van het Productschap Akkerbouw onderzoeken PPO en Altic voor het Masterplan Mineralen Management (MMM) de mogelijkheden om de stikstofbenutting van aardappel te verbeteren door de ontwikkeling van nieuwe of verbeterde stikstofbemestingssystemen. De doelstelling van MMM is om verliezen van nutriënten naar bodem, water en lucht in de akkerbouw sterk terug te dringen. De stikstofbenutting door aardappel is matig tot vrij slecht. Dit kan worden verbeterd door te zorgen voor een goede bodemkwaliteit (bewortelbaarheid, gezondheid en vochtvoorziening) en door overdosering van stikstof te voorkomen. Dit project is gericht op het laatst genoemde aspect: een goede afstemming van de stikstofgift op de gewasbehoefte en het stikstofaanbod uit andere bronnen, zoals mineralisatie in de bodem.

Dit (tussen)rapport gaat in op de veldproeven van 2012 die zijn uitgevoerd op een zuidoostelijke zandgrond (Vredepeel) en op löss (Hulsberg). In beide proeven zijn de volgende systemen beproefd: NBS-gewassensing vanaf gewassluiting, NBS-gewassensing + N-balans, Aardappelmonitoring Classic, Aardappelmonitoring Online, Aardappelbemestingsindicator.

In 2008 is een PILOT - onderzoek gestart in twee deelgebieden van de Hoge Raam nabij Zeeland en de Lage Raam nabij St. Anthonis. Loonwerkers, zelfspuitende ondernemers, adviseurs en veehouders met maïs in de gebieden is gevraagd bij de onkruidbestrijding extra aandacht te schenken aan middelenkeuze in relatie tot ontwikkelingsstadium en onkruidsoorten en maximaal te letten op emissiereductie tijdens het spuiten langs watergangen. Ze zijn ook gevraagd de gewasbeschermingspraktijk te registreren en te rapporteren. Deze PILOT is in 2009 en 2010 herhaald, waarbij op basis van de bevindingen en conclusies van 2008 een uitbreiding in het bemonsteringsplan heeft plaatsgevonden. Op basis van de metingen in oppervlaktewater in 2008 bleken neerslaggerelateerde emissieroutes zoals: afspoeling van perceel, emissie tijdens schoonmaken spuit op erf, emissie bij in werking treden riooloverstort mogelijk van groter belang voor de verklaring van de gemeten MTR overschrijdingen dan emissie via druppeldrift op het perceel tijdens toepassing.

Voor het Masterplan Mineralen Management is een literatuurstudie uitgevoerd naar de stikstofbenutting van aardappel, de beschikbare kennis uit onderzoek over bijmestsystemen en –strategieën voor aardappel en de mogelijkheden om bestaande bemestingssystemen te verbeteren dan wel om nieuwe bemestingsystemen en –strategieën te ontwikkelen. Dit is de deskstudie: Nieuwe bijmestsystemen en -strategieën voor aardappel op zand- en lössgrond.

Voor de melkveehouderij op zandgrond is de maïsteelt belangrijk. Zetmeelrijke, eiwitarme maïs combineert uitstekend met zetmeelarm maar eiwitrijk gras, wat goed is voor de koe maar ook voor het milieu omdat een maïsgewas zeer efficiënt met water omgaat en omdat een rantsoen met maïs de emissies van lachgas en ammoniak beperkt. Bovendien kan door de voeding van maïs op krachtvoer worden bespaard. Daar staat tegenover dat op veel bedrijven bij de maïsteelt te veel meststoffen en herbiciden naar het grond- en oppervlaktewater verloren gaan. Dat maakt het voor waterbeheerders moeilijk te voldoen aan de kwaliteitsnormen die de Kaderrichtlijn Water (KRW) stelt. Ook de maïstelers zijn daar niet blij mee, omdat dit duidt op een slechte benutting van grondstoffen. De teeltkosten zijn dan te hoog, de gewasopbrengsten te laag, of de bodemkwaliteit lijdt eronder.

Maïs is het grootste akkerbouwmatig geteelde gewas in Nederland. De gewasbescherming richt zich voornamelijk op de ounkruidbestrijding. In 2005 is de cross compliance regeling door de overheid afgeschaft. (Die regeling hield in, dat maximaal 1 kg actieve stof / ha in combinatie met mechanische onkruidbestrijding). Om het effect van de afschaffing van de regeling na te gaan zijn in 2006 enquetes gehouden onder loonwerkers. Deze enquete is nu herhaald

Voor drie akkerbouwregio's (Noordoost-Nederland, Zuidwest-Nederland en Zuidoost-Nederland) zijn de knelpunten in de gewasbescherming in kaart gebracht. Van bedrijven met een representatief bouwplan is de milieubelasting vergeleken met de streefwaarden voor MBP-waterleven en -bodemleven (MBP: milieubelastingpunten) en BRI-lucht,-grondwater en -bodem (BRI: blootstellingsrisicoindex). Voor de teelten die de meeste milieubelasting opleveren worden oplossingsrichtingen aangegeven voor een optimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen ter bestrijding van ziekten, plagen en onkruiden

Resultaten van drie jaar ontwikkeling van een geintegreerd prei-aardbeibedrijf. De gestelde streefopbrengsten, kwaliteitsproductie, verliesnormen (MINAS) voor droge zandgronden, en onkruidbestrijding staan in een figuur weergegeven.

Resultaten van een bedrijfssytemenonderzoek in de periode 1990-1996 op de locaties Meterik, Breda en Westmaas

As a result of environmental objections to existing cultivation methods, research is being carried out at four trial locations into more sustainable farming systems. The Development of Farming Systems (DFS) for the South-East area is being carried out by the PAGV in cooperation with regional research centre in Meterik. In Meterik is choosen for three systems: 2,3 and 4 with a rotation in system 2, a 1 to 4 rotation in system 3 and a 1 to 6 rotation in system 4

Op proefboerderij Vredepeel worden gangbare en geontegreerde akkerbouwsystemen vergeleken. Het geontegreerde systeem blijkt een lagere nitraatuitspoeling te hebben dan het gangbare. Met de modellen SWACROP en ANIMO is onderzocht of verdere maatregelenbinnen het geontegreerde systeem de stikstofverliezen naar het grondwater meer kunnen reduceren. Hieruit bleek dat toedienen van kunstmest in plaats van organische mest en afvoeren van gewasresten na de oogst de nitraatuitspoeling slechts weinig reduceren (minder dan 10%). De milieunorm (11,3 mg/l nitraat-N in het grondwater) wordt ook met deze maatregelen niet gehaald.