Search

Aims: This study was conducted to determine the bark beetle species (Coleoptera: Scolytidae) and their population density and population dynamics with different traps in apricot orchards between 2020 and 2021 in Darende district of Malatya province, Turkey.Methods and Results: The samplings were performed in the apricot orchards of Darende district between April and November. Population development and density were carried out in two different orchards with different elevations, irrigated and non-irrigated cultivation. Red winged sticky (Rebell rosso) visual traps and red light traps were used and monitored weekly intervals. Scolytus multistriatus (Marsham, 1802), Scolytus amygdali (Guerin-Méneville, 1847), Scolytus schevyrewi (Semenov, 1902), Scolytus scolytus (J.C. Fabricius, 1775), and Scolytus kirschii (Skalitzky, 1876) were recorded from the study area. The bark beetles showed positive phototaxis towards the light and the light traps caught more (average 11.6 individuals/week) bark beetle than red-wing sticky traps (9.3 individuals/week). The first adults of Scolytid species emergence in April and they can be seen until the first week of November and can give three generations in a year. Mature larvae spend their winter between wood and bark tissue. The species cause damage by opening galleries under the bark tissue in fresh shoots, main branches, and trunks regardless trees age, and completely dry the damaged trees within few years.Conclusions: It was concluded that detailed studies should be carried out on the bark beetle species in the apricot orchards of Malatya province. Besides, bark beetles show more signs of damage on weakened trees in high altitude and unirrigated apricot orchards. The sticky traps containing red artificial light are more effective in population monitoring and determining the density of Scolytid species.Significance and Impact of the Study: These results highlight the importance of the diversity of bark beetle species, determination of population change with the use of different trap types, and determining that the red-winged sticky trap supported by an artificial light source is more effective in apricot trees., Amaç: Bu çalışma, Malatya ili Darende ilçesinde kayısı bahçelerinde zararlı yazıcıböcek (Coleoptera: Scolytidae) türleri ile farklı tuzaklardaki popülasyon gelişimini ve yoğunluklarını belirlemek amacıyla 2020-2021 yılları arasında yapılmıştır.Yöntem ve Bulgular: Tür tespiti çalışmaları için Darende ilçesi kayısı bahçelerinde Nisan ve Kasım ayları arasında periyodik aralıklarla örneklemeler yapılmıştır. Popülasyon gelişimi ve yoğunluk çalışmaları ise farklı yükseltilere sahip, sulu ve susuz yetiştiricilik yapılan iki farklı bahçede gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla kırmızı kanatlı yapışkan (Rebell rosso) görsel tuzak ile SMD şerit LED eklenmiş kırmızı yapay ışık kaynaklı tuzaklar bahçelere asılarak yazıcıböcek popülasyonu Nisan-Kasım ayı arasında haftalık olarak takip edilmiştir. Darende ilçesi kayısı ağaçlarında Scolytus multistriatus (Marsham, 1802), Scolytus amygdali (Guerin-Méneville, 1847), Scolytus schevyrewi (Semenov, 1902), Scolytus scolytus (J.C. Fabricius, 1775) ve Scolytus kirschii (Skalitzky, 1876) türleri belirlenmiştir. Yazıcı böceklerin ışığa doğru hareket ederek pozitif fototaksi gösterdiği ve yapay ışık kaynağı eklenmiş tuzaklara daha fazla yakalandığı (ortalama 11.6 birey/hafta) ve bu rakamın kırmızı kanatlı yapışkan tuzaklarda ortalama 9.3 birey/hafta olduğu belirlenmiştir. Scolytid türlerin Darende ilçesinde ergin çıkışlarının Nisan ayı içerisinde gerçekleştiği, Kasım ayının ilk haftasına kadar görülebildiği ve yılda üç nesil verebildiği tespit edilmiştir. Zararlıların kışı olgun larva döneminde odun ve kabuk dokusu arasında geçirerek, ağaçların taze sürgün, ana dal ve gövdelerin kabuk dokusu altında galeriler açarak zarar oluşturduğu ve zarara uğrayan ağaçları birkaç yıl içinde tamamen kuruttukları tespit edilmiştir.Genel Yorum: Bu sonuçlara göre Malatya ili kayısı bahçelerinde yazıcıböcek türleriyle ilgili detaylı çalışmaların yeniden yapılması gerektiği düşünülmektedir. Ayrıca yazıcıböceklerin yüksek rakımlı ve susuz yetiştiricilik yapılan bahçelerdeki zayıf düşmüş ağaçlarda daha çok zarar belirtisi gösterdiği görülmüştür. Kırmızı yapay ışık kaynağı içeren yapışkan tuzakların scolytid zararlıların popülasyon takibi ve yoğunluklarının belirlenmesinde daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Bu sonuçlar, yazıcıböceklerin kayısı ağaçlarındaki tür çeşitliliğini ortaya koyması ve farklı tuzak tiplerinin kullanılması ile popülasyon değişiminin belirlenmesi ve yapay ışık kaynağı ile desteklenmiş kırmızı kanatlı yapışkan tuzağın daha etkili olduğunun belirlenmiş olması bakımından önem taşımaktadır.

Wheat is among the primary elements in human nutrition. Sunn pest (Eurygaster integriceps Put.) is still a significant pest in southeastern Anatolia region having intensive wheat production. This study determined the population dynamics of overwintered adults (OWA), nymph and new generation adults (NGA) of sunn pest on some bread and durum wheat varieties during different years in Diyarbakir province. Determining the management time based on population dynamics was the other major objective. The studies were conducted during 2004-2008 in 20 different experimental fields where 9 different bread and durum wheat verities were cultivated. The overwintered sunn pest adult population reached the highest-level during 3rd week of April, which is stem elongation phase of wheat crop. The population started to decline after 3rd week of April with the onset of natural deaths OWAs and reached the lowest level during second week of May. Sunn pest nymphs appeared in wheat spikes at the initiation of milking stage (first week of May) and nymph population gradually increased after this period. Nymphs and NGA population reached the highest level at physiological maturity of wheat (first week of June) in the spikes. The highest nymph density was observed on Svevo (durum) variety with 114 nymph/m2, while the lowest density was in recorded on Nurkent (bread) variety with 4.3 nymph/m2. Considering that timing is critical in the control of sunn pest, wheat producers in Diyarbakır should monitor nymph density in the field (starting from May) and opt the management measures when pest is expected to exceed economic damage level., Buğday insan beslenmesi için gerekli temel besinlerden biridir. Yoğun buğday üretimi yapılan Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Süne (Eurygaster integriceps Put.) halen ana zararlı durumundadır. Bu çalışma Diyarbakır ilinde Süne’nin bazı ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerindeki yıllara bağlı olarak kışlamış ergin (KE), nimf ve yeni nesil ergin (YNE) popülasyonunu belirlemek ve buna göre uygun mücadele zamanını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmalar, Diyarbakır ilinde 2004-2008 yılları arasında 9 farklı makarnalık ve ekmeklik buğday çeşidinde ve 20 farklı buğday tarlasında yürütülmüştür. Çalışma sonucunda Diyarbakır ilini çevreleyen kışlak alanlarından kışlakların boşalmasına bağlı olarak kışlamış süne ergin popülasyonunun buğdayın sapa kalkma dönemi olan nisan ayının 3. haftasında en üst seviyeye ulaştığı ve bu tarihten sonra KE’lerdeki doğal ölümlerin başlamasıyla azalmaya başlayarak mayısın ikinci haftasında en alt seviyeye düştüğü belirlenmiştir. Süne nimflerinin buğdayın süt olum dönemi başlangıcı olan mayıs ayının ilk haftasında buğday başaklarında görülmeye başladığı ve bu dönemden sonra giderek artmaya başladığı belirlenmiştir. Buğday başaklarında sarı olum dönemi başlangıcı olan haziran ayının ilk haftasında ise nimf ve YNE ergin popülasyonun en üst seviyeye ulaştığı kaydedilmiştir. En fazla nimf yoğunluğu haziran ayının ilk haftasında Svevo (makarnalık) çeşidinde 114 nimf/m2 ile olurken en düşük yoğunluğun ise 4.3 nimf/m2 ile Nurkent (ekmeklik) çeşidinde olduğu belirlenmiştr. Süne mücadelesinde zamanlamanın çok önemli olduğu göz önüne alındığında buğday üreticilerinin Diyarbakır ilinde mayıs ayından itibaren tarla içinde gözlem yaparak Süne nimf yoğunluğunu kontrol etmeleri ve ekonomik zarar eşiğini geçmesi halinde mücadele yapmaları gerekmektedir.

The aim of this study was toinvestigate the biological efficacy of diatomaceous soil against Khapra beetle(Trogoderma granarium Everts) larvaewhich has gained importance in agriculturalpest management in Turkey in recentyears.The experiments were carried out with three different diatomaceous earth(two native diatomaceous earth, Ankara, Aydın provinces and SilicoSec® importedbrand) two different temperatures (25 and 30 °C) and 50-65% humidity cultivarwith four different doses, i.e., 0, 1000, 1500, 2000 ppm and four replicationsfor each treatment under controlled conditions. Dead-live counts of the larvae countswere made 7, 14 and 21 days after diatomaceous earth applications and 60 daysafter the end of the experiments, fertility of F1 generation was determinedseparately for each treatment. The biological activity of native diatomaceousearths on Khapra larvae increased with increasing application dose, exposuretime and temperature. The highest biological activity was determined for Aydındiatom earth with 2000 ppm on day 21 (65.4 %), followed by Ankara diatom (53.8%) at 30 °C, whereas the effect of SilicoSec®was determined to be the lowest(11.9%). Besides, biological activity ofthree diatomaceous earth at 25 °C was recorded very low (the highest rate was 30.7%for Ankara 21 days with 2000 ppm). No differences were found in terms of F1offspring (15.2-18.7%) in all diatomaceous earth replications at 25 °C afterdays, whereas the lowest (9%) F1 offspring was recorded at 30 °C with 2000 ppmdose. As a result, it was determined that native diatomaceous earths were moreeffective and promising on khapra larvae than SilicoSec® branded diatomaceousearth., Bu çalışma ülkemizde son yıllardatarımsal mücadelede önemi artan diyatom toprağının Khapra böceği (Trogoderma granarium Everts) larvalarınakarşı biyolojik etkinliğinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışmakontrollü şartlarda iki farklı sıcaklık (25 ve 30 °C) ve %50-65 nem ortamında,yerli (Aydın, Ankara illeri) ve ithal marka SilicoSec® diyatom toprakları olmaküzere dört farklı dozda (0, 1000, 1500 ve 2000 ppm), dört tekerrürlü olarakyürütülmüştür. Larvaların ölü-canlı sayımları uygulamadan 7, 14 ve 21 gün sonrakaydedilmiş, uygulamalardan 60 gün sonra F1 döl verimi her bir uygulamabelirlenmiştir. Yerli diyatom topraklarının zararlı üzerinde biyolojiketkinliği, diyatomun uygulama dozu, maruz kalma süresi ve yüksek sıcaklık ileartış göstermiştir. En yüksek biyolojik etkinlik, 30 °C sıcaklıkta 21. günde2000 ppm dozunda Aydın diyatomunda (%65.4), bunu takiben Ankara diyatomunda(%53.8) gerçekleşmiş, buna karşın SilicoSec®’te bu oran %11.9 olarak kayıtedilmiştir. Buna ek olarak 25 °C sıcaklıkta her üç diyatom toprağının Khapralarvaları üzerinde biyolojik etkinliği düşük düzeyde kalmıştır (en yüksek Ankaradiyatomu 21. günde 2000 ppm dozda %30.7). Yeni nesil döl verimi 25 °C sıcaklıkve 60. gün sayımları sonucunda, her üç diyatom toprağı uygulanan tekerrürlerdeF1 dölü açısından bir farklılık belirlenememiş (%15.2-18.7), buna karşın endüşük F1 döl verimi 30 °C sıcaklıkta 2000 ppm’de %9 olarak gerçekleşmiştir.Sonuç olarak yerli diyatom topraklarımızın SilicoSec®’e göre daha yüksek orandaKhapra böceği larvalarını öldürdüğü ve ümitvar olduğu belirlenmiştir.

Bu çalışma, 2017 yılında Şanlıurfa ilinde (Türkiye) Oenopia conglobata (Linnaeus, 1758) (Coleoptera: Coccinellidae)'nın laboratuvar koşullarında ekonomik ve hızlı kitle üretimi için optimum kap büyüklüğü ve yetiştirme yoğunluğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Farklı şekil ve büyüklükte üç farklı kap (106, 120 ve 785 ml; sırasıyla küçük, orta ve büyük olarak isimlendirilen) ve dört farklı O. conglobata yetiştirme yoğunluğu (1, 5, 10 ve 20 larva/kap; sırasıyla düşük, orta, orta-yüksek ve yüksek yoğunluk olarak isimlendirilen) çalışmaya dahil edilmiştir. Oenopia conglobata çalışma boyunca Ephestia kuehniella Zeller, 1879 (Lepidoptera: Pyralidae) yumurtaları ile beslenmiştir. En yüksek (%100) larva canlılık oranı düşük yetiştirme yoğunluğunun denenen tüm kapların interaksiyonunda belirlenirken, en düşük (%31,5-35,0) larva canlılık oranı ise, orta ve yüksek yetiştirme yoğunluğunun orta büyüklükteki kap ile interaksiyonunda kaydedilmiştir. Düşük yoğunluk ve orta boy kap en kısa larva gelişim periyoduna (8,6 gün) sahipken, en kısa pupa gelişim periyodu (4,3-4,4 gün) sırasıyla orta ve orta-yüksek yoğunluğun orta ve büyük kap interaksiyonunda kaydedilmiştir. En yüksek yetiştirme maliyeti, düşük yoğunluğun küçük ve orta boy kap interaksiyonu için belirlenirken, en düşük yetiştirme maliyeti, yüksek yoğunluğa sahip büyük kaplarda olmuştur. Hayatta kalma oranları, gelişme dönemleri ve meydana gelen ekonomik maliyet dikkate alındığında; O. conglobata'nın ekonomik ve hızlı kitle üretimi için büyük kaplarda yüksek yetiştirme yoğunluklu üretim önerilmektedir., A study was conducted to determine the optimum container size and rearing density to economize and optimize the mass rearing of Oenopia conglobata (Linnaeus, 1758) (Coleoptera: Coccinellidae) during 2017 in Şanlıurfa, Turkey. The experiment consisted of three types of containers of varying size (106, 310 and 785 ml, regarded as small, medium and large, respectively) and four different rearing densities of O. conglobata (1, 5, 10 and 20 larvae/container, regarded as low, moderate, medium and high rearing density, respectively). Oenopia conglobata was fed with the eggs of Ephestia kuehniella Zeller, 1879 (Lepidoptera: Pyralidae) throughout the study. The highest (100%) larval survival rate was recorded for all containers with low rearing density, whereas the lowest (31.5-35.0%) larval survival was observed in medium containers with medium and high rearing density. Medium containers at low rearing density had the shortest larval development period (8.6 d), while the shortest pupal development period (4.3-4.4 d) was in medium and large containers at medium and moderate density, respectively. The highest rearing cost wascomputed for small and medium containers at low rearing density, whereas the lowest rearing cost was incurred with largecontainers at high rearing density. Considering the survival rates, development periods and economic cost incurred; large containers with high rearing density is recommended for the economic and rapid mass rearing of O. conglobata.

Bu çalışma Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde farklı depo tiplerinin Khapra böceğinin, Trogoderma granarium Everts, 1898 (Coleoptera: Dermestidae), bulaşıklığına olan etkisi ve zararlının malathion ve deltametrine olan direncini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bölgedeki beş ilden (Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman ve Batman) farklı tahıl depo tiplerinden (metal silo, betonarme ve basit sıvasız) 2014-2016 yıllarında nisan-aralık ayları arasında sürveyler yapılmış ve toplam 355 depodan buğday örnekleri alınmıştır. Ayrıca, direnç çalışmaları için farklı depolardan 24 Khapra böceği popülasyonu toplanmıştır. Çalışma sonucunda, iller ve depo tipleri Khapra böceği bulaşıklığına önemli derecede etki etmiştir. En yüksek bulaşıklık Mardin ilinde (%77.5), bunu takiben Şanlıurfa ilinde (%67.5) kayıt edilmiştir. Buna karşın en düşük Khapra böceği bulaşıklığı Diyarbakır (%43.4) ve Adıyaman (%44.1) ilinde kayıt edilmiştir. Depo tiplerine göre en yüksek bulaşıklık basit sıvasız depolarda (%80) belirlenmiş iken, en düşük bulaşıklık metal silolarda (%27.1) bulunmuştur. Direnç çalışmaları, Kapra böceğinin deltametrine karşı düşük düzeyde direnç geliştirdiği, buna karşın malathiona toleranslı olduğu göstermiştir. Deltametrin uygulanmış popülasyonların 4-10.7 kat direnç geliştirmiş olduğu, ancak malathion için bu rakamın 1.32-1.92 kat olduğu kayıt edilmiştir. Deltametrin için belirlenen yüksek direnç oranları, malathiona kıyasla bu insektisitin daha sık kullanımını ile ilgili olduğu düşünülmektedir., This study was conducted to determine the effect of different storage types on the infestation of Khapra beetle, Trogoderma granariumEverts, 1898 (Coleoptera: Dermestidae), and its resistance to malathion and deltamethrin in southeastern Anatolia, Turkey. A total 355 various grain storage facilities (metalsilo, concrete wall and basic plasterless) were surveyed in five provinces, (Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman and Batman) during April-December in 2014-2016 and wheat grain samples were collected. Also, 24 populations of Khapra beetle were collected for bioassay studies. The provinces and storage types significantly influenced the infestation rate of Khapra beetle. The highest infestation of the beetle was recorded in Mardin (77.5%), followed by Şanlıurfa (67.5%). Whereas the lowest infestation observed was in Diyarbakır (43.4%) and Adıyaman (44.1%). For storage types, the highest infestation was observed in basic plasterless storage type (80.0%), while the lowest (27.1%) was noted for storage type of metalsilos. Bioassay studies indicated that Khapra beetle has evolved low resistance to deltamethrin, whereas it was tolerant to malathion. Resistance ratios of the populations exposed to deltamethrin were 4-10.7 times, while the ratios for malathion were 1.32-1.92 times. It is concluded that the higher resistance ratios for deltamethrin were linked to its frequent use compared to malathion.

Süne (Eurygaster integriceps Put.) Güneydoğu Anadolu bölgesinde buğdayın kalite ve verimini sınırlayan önemli bir zararlıdır. Dayanıklı çeşitlerin kullanılması Entegre Zararlı Yönetimi IPM) için etkili bir stratejidir. Çalışma, Diyarbakır ekolojik şartlarında bazı durum buğday (Triticum turgidum ssp. durum)genotiplerinin süne zararına tepkilerinin belirlenmesi amacıyla kafes sisteminde 2014-2016 yetişme sezonlarında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada ele alınan 8 durum genotipine ait tane verimi (TV) ile birlikte, başaklanma süresi (BS),bitki boyu (BB), m2 ’de başak sayısı (BBS), bin tane ağırlığı (BTA), hektolitre ağırlığı (HL), başakta tanesayısı (BTS),bayrak yaprak klorofil içeriği (KLF), başak yoğunluğu (BY),büyüme şekli (BŞ), kın mumsuluğu (KN), sapa kalkma süresi (SKS), ergin süne sayısı (BBS) ve tanede emgi oranı (EO); kalite özelliklerinden bin tane ağırlığı (BTA), camsı tane oranı (CT), SDS sedimentasyon (SDS), yaş glüten (YŞ), glüten indeksi (Gİ), irmik rengi (b), irmik verimi (IV), relaxationBU(RLX) ve stretch-BU (STR) ile bu özellikler arası ilişkiler incelenmiştir. Çalışma sonucunda EO bakımından en düşük değerler 2005-06yetişme sezonunda%3.9 ile Fırat-93 çeşidinden elde edilirken, en yüksek değerise %31.6 ile yerelBağacakpopulasyonundan elde edilmiştir. Özellikleri arası ilişkiyi ifade eden biplot analizlerinde KLF, SDS, PO, CT, IV ve b değerleri ile EO ve SS arasında negatif; SKS, BŞ ve BS ile EO ve SS arasında ise pozitifi ilişkiler tespit edilmiştir. Ele alınan diğer özellikler ile EO ve SS arasında ise önemli bir ilişki tespit edilememiştir. Sunn Pest(Eurygaster integriceps Put.) is animportant harmful insect on the wheat quality and grain yield in Southeast Region, Turkey. Using of resistant or tolerant genotypes is an effective strategy for Integrated Pest Management (IPM). In order to identify the reactions wheat to sunn pest, seven durum wheat (Triticum turgidum ssp. durum)cultivars and one durum wheat landrace were evaluated for resistance or tolerant to artificial infestations in cages of sunn pest in field conditions using Randomized Block Design with three replications in Diyarbakır in 2004-2006 cropping seasons.Relation of damage of Sunn Pest and genotypes reaction, also relationship between morphological, physiological, quality traits and resistance level of genotypes were examined in current study.Grain yield, days to heading, days to stem elongation, ear density, growth habit, glaucosity of sheath, pith in cross section, seasonal type, plant height, grain number per spike, spike number in per meter squar, thousand kernel weight, test weight, chlorophyll content of flag leaf (SPAD),quantified the adult densities, damaged grain rate, vitreous rate, semolina yield, wet gluten content, gluten index value, semolina yellow colour pigment (b), relaxation-BU (RLX) and stretch-BU (STR) were measured and relationship between examined traits was observed. According to results of study, the leastSunnpest rate was determined on Fırat-93 cultivar (3.9%) for 2005-06 growing season, while the highest grain damage rate was in landrace cultivar Bağacak (31.6%). Based on biplot analysis, there was a positive and significant relationship between EO, SS and growth habit, days to stem elongation and days to heading while a negative and significant relationship found with chlorophyll content, SDS sedimentation value, vitreous rate, semolina yield, semolina yellow pigment.In addition, no significant relationship was found between the damaged grain rate, adult densitiesand remaining traits mentioned.

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kırmızı mercimekteki tebeşirleşme zararı, mercimek tarımının en önemli sorunlardan biridir. Bu çalışma ile kırmızı mercimekte tebeşirleşme zararına sebep olan Dolycoris baccarum (L.) ve Piezodorus lituratus (F.) (Hemiptera: Pentatomidae)’a karşı Deltamethrin’in biyolojik etkinliği araştırılmıştır. Mercimekte diğer zararlılara ruhsatlı “Decis EC 2.5 (25 g/l Deltamethrin)” Diyarbakır ilinde 2014 yılında iki farklı mercimek tarlasında bu zararlılar üzerinde denenmiştir. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre dört karakterli (200, 300, 500 ml ha-1, kontrol) ve beş tekerrürlü olarak mercimeğin R7 (baklaların % 50’sinden fazlasının sarı olduğu) gelişme döneminde kurulmuştur. Çalışma sonuçlarına göre her iki tarlada en etkili dozun 500 ml ha-1 ile 7. günde (sırasıyla % 46.76 ± 0.77 p=0.000 ve % 51.94 ± 1.99, p= 0.000) olduğu belirlenmiştir. Buna karşın 200 ve 300 ml ha-1 doz arasında istatistiksel olarak fark olmadığı (% 29.80 ± 2.29 p=1.00 ve % 32.39 ± 1.56, p= 0.84) tespit edilmiştir. İlacın etkisinin 10. günden sonra azaldığı ve biyolojik etkinliğinin % 44.4 - 48.8’e gerilediği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Deltamethrin’in 500 ml ha-1 dozunun bu zararlıları yeterince kontrol altına alamadığı tespit edilmiştir. İlacın yüksek dozunun kullanımı, mercimek samanının hayvan yemi olarak kullanılması ve samanda ilaç kalıntı riskinden dolayı uygun değildir. Bu nedenle, mercimekteki bu zararlılara karşı mücadele, başta dayanıklı çeşitlerin ekilmesi olmak üzere, kültürel ve biyolojik mücadele gibi diğer kontrol yöntemlerine öncelik verilmesi gerektiği düşünülmektedir. Chalky spot damage on red lentil seeds is the most important problem in lentil cultivation in Souteast Anatolia Region, Turkey. This study was conducted to determine the efficacy of Deltamethrin against the stink bugs, Dolycoris baccarum (L.) and Piezodorus lituratus (F.) (Hemiptera: Pentatomidae) caused chalky spot damage on red lentil. One insecticide, “Decis EC 2.5 (25 g/l Deltamethrin)”, was evaluated for its efficacy against the stink bugs at two different lentil fields in Diyarbakir province in 2014. The experiment was laid out in randomized complete block design with four treatments (200, 300, 500 ml ha-1 doses and control) and five replications at R7 stage ( 50% of pods yellowed ) of lentil. The results revealed that there was not any difference between 200 and 300 ml ha-1 doses (29.80 ± 2.29% p= 1.00 and 32.39 ± 1.56%, p= 0.84 respectively). Besides the most efficacy dose of the chemical was determined in 7th day (46.76 ± 0.77%, p= 0.000 and 51.94 ± 1.99%, p= 0.000) with 500 ml ha-1 dose in both fields. After 10th day, the efficacy of the insecticide was reduced to 44.4 - 48.8%. As a result, 500 ml ha-1 dose of Delthamethrin has not adequately controlled the stink bugs in red lentil. Higher doses were not suitable for controlling the pests, as lentils hay were used as a valuable animal feed and the risk of pesticide residue. It is strongly suggested that primarly other control methods such as, cultural and biological control and resistant cultivar should be used for controlling the pests.

This study was conducted to determine thespecies, density and distribution of Cercopissanguinolenta (Scopoli 1763) belonging to Cercopidae (Hemiptera:Auchenorrhyncha) in Southeast Anatolia of Turkey in2014 and 2015. Cercopissanguinolenta adults were collected from wheatand barley fields of Adıyaman, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa during April andMay. The results revealed that the most number and density of C. sanguinolenta were in Mardin province(total 3.050 adult, 105.2 adult field), while the minumum number and density ofthe spittle bug were determined in Diyarbakır province (total 252 adult, 7.0adult field) respectively. Besides, it was determined that barley fields weremore of C. sanguinolenta than wheatfields and this ratio was 94.9 individual field and 22.8 individual field,respectively. Consequently, some studies should be done about the damage ofC. sanguinolenta on cereal fields where the spittlebug has high population., Bu çalışma; 2014-2015yıllarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Cercopidae familyasına ait Cercopis sanguinolenta (Scopoli 1763)(Hemiptera: Auchenorrhyncha) türününyayılış ve yoğunluklarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Adıyaman,Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illeri buğday ve arpa ekiliş alanlarından, Nisanve Mayıs aylarında örneklemeler yapılarak bu türe ait bireyler toplanmıştır. Cercopis sanguinolenta’nın toplam bireysayısı ve ortalama yoğunluğu en fazla Mardin ilinde (toplam 3.050 ergin, 105.2ergin tarla), en az ise Diyarbakır ilinde (toplam 252 ergin, 7.0 ergin tarla)elde edilmiştir. Arpa alanlarında C.sanguinolenta’nın buğday alanlarına göre daha fazla bulunduğu ve bu oranınsırasıyla ortalama 94.9 ergin tarla, 22.8 ergin tarla olduğu belirlenmiştir.Sonuç olarak arpa ve buğday alanlarında yoğun olarak bulunan; C. sanguinolenta’nın zarar durumuna aitçalışmaların yapılmasının gerekli olduğu düşünülmektedir.

Domates üretiminde önemli zararlılardan biri olan Domates güvesi (Tuta absoluta) (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae), Türkiye´de ilk kez 2009 yılında görülmüş ve kısa sürede domates yetiştiriciliği yapılan yerlerde ana zararlı konumuna geçmiştir. Ülkemizde bu zararlı başta Akdeniz ve Ege Bölgesi olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi de dahil domates yetiştirilen alanlarda yoğun olarak bulunmaktadır. Bu amaçla Güneydoğu Anadolu Bölgesi‟nde zararlının sörveyi, bulaşıklık durumu ve doğal düşmanları araştırılmıştır. Sörvey çalışmaları domates yetiştiriciliğinin en fazla yapıldığı şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin illerinde 2011–2012 yıllarında açık alanda domates yetiştirme döneminde aylık olarak yürütülmüştür. Sörvey çalışmaları sonucunda genel olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi‟nin % 100 seviyesine ulaşan zararlı ile bulaşıklık belirlenmiştir. Ayrıca zararlının 2 larva parazitoiti, 1 larva pupa parazitoiti ve 12 avcı böcek türü belirlenmiştir., Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae), which is one of the most important pests of tomatoes worldwide, was first observed in Turkey in 2009. It has rapidly become the main pest in many tomato growing areas, primarily in the Mediterranean, Aegean and South-east Anatolia regions. In this study, this pest and its natural enemies were investigated in the Southeast Anatolia Region. Monthly surveys were conducted in open fields in the most important tomato growing provinces (ġanlıurfa, Diyarbakır and Mardin) in the tomato growing periods of 2011 and 2012. It was determined that the areas investigated were nearly completely infested with T. absoluta. Separately, 2 larval parasitoids, 1 larval-pupal parasitoid and 12 predators of T. absoluta, were Collected.

Bu çalışma mısır bitkisinde zararlı yaprakpiresi Zyginidia sohrab Zatchvakin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojsinin belirlenmesi amacıyla 2010-2012 yılları arasında Diyarbakır ilinde yürütülmüştür. Bu amaçla, zararlının doğaya ilk çıkış zamanı, alternatif konukçuları, ana ve ikinci ürün mısırdaki popülasyon gelişimi ve yılda verdiği döl sayısı belirlenmiştir. Çalışmalar mart ayından itibaren aralık ayına kadar haftalık olarak mısır ekiliş alanları ve tarım dışı alanlarda yürütülmüştür. Çalışma sonucunda, Z. sohrab’ın en erken nisan ayı ortasında doğaya çıktığı, dar yapraklı yabancıotlar üzerinde beslenerek en fazla Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş)’yi tercih ettiği ve haziran ayı başında ana ürün mısıra geçtiği belirlenmiştir. Ana ürün mısırda Z. sohrab popülasyonunun artarak olgunlaşma döneminde en üst seviyeye ulaştığı, hasattan sonra popülasyonun ikinci ürün mısıra göç ettiği ve ikinci üründe popülasyonun generatif-olgunlaşma döneminde en yüksek seviyeye ulaştığı belirlenmiştir. İkinci ürün mısırda sarı yapışkan tuzaklarda yakalanan ortalama birey sayısının, ana ürüne mısıra göre sekiz kat daha fazla olduğu ve Z. sohrab popülasyon oranının mısır bitkisinde beslenen diğer yaprakpiresi türleri (E. decipiens and A. decedens, P. striatus) içinde %90’ın üzerine çıkarak tek hakim tür haline geldiği belirlenmiştir. Zyginidia sohrab’ın bir yılda beş döl verdiği ve hava sıcaklıklarına bağlı olarak aralık ayında ergin dönemde diyapoza girdiği belirlenmiştir. Zararlı yoğunluğu artıran yabancıotlara karşı etkili bir mücadele ile gerektiği ve kimyasal mücadelede dışında alternatif mücadele yöntemleri ile biyolojik mücadele üzerine çalışmalar yapılması kanaatine varılmıştır., This study was carried out in order to determine the bio-ecology of harmful corn leafhopper, Zyginidia sohrab Zatchvakin (Hemiptera: Cicadellidae) on maize plant in Diyarbakir province in the years of 2010 and 2012. For this purpose, its first emergence time to the nature, alternative host plants, population development in main and second crop maize and the number of generations per year were determined. The studies were done weekly from March to December at the maize cultivated areas and non agriculture land. It was found that Z. sohrab was came out at the earliest in the middle of April to nature, fed on narrow leaf weeds, especially the most preferred as weed was Sorghum halepense (L.) Pers. (Johnson grass), and passed to the main crop maize in the beginning of June. The population of Z. sohrab reached to peak level at the maturity stage on main crop maize, after the harvest, the population of Z. sohrab passed to the second crop maize and reached also to a peak level at the generative and maturity stage on the second crop maize was determined. The mean number of Z. sohrab adults detected on the yellow sticky traps at the second crop maize were eight time more than the main crop maize and it was also determined that the rate of population Z. sohrab became only dominated species by increasing over 90% among the other leafhopper species feeding on the maize plant (E. decipiens and A. decedens, P. striatus). Besides it was determined that Z. sohrab gave five generations per year and entered to diapause period as adult depending on temperature in December. It was concluded that effective control against the weeds increasing density of the pest should be performed and except for chemical control, alternative control methods and biological control must be conducted on Z.sohrab.

This study was carried out with a view to determine population dynamics of tomato leaf miner [Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)] in tomato growing areas of Bismil and Ergani counties in Diyarbakır province between 2011 and 2012. For monitoring population development of tomato leaf miner one tomato field from each district was determined. According to the size of each field 1 sexual attractive trap for per acre (da) was hanged and studies carried out weekly from early seedlings period to the end of harvesting. Together with this study simultaneously tomato plants and fruits observed weekly by visual method to determine infection rate of pest. According to the results of this study, adult population dynamic in both years reached maximum level in 5 different time points (in July, August, September and October) in Bismil county, while reached maximum level in 3 different time points (in August, September and October) in Ergani county. The most number of T. absoluta adults on traps was determined as 429 adults/ trap in 04 August 2011and 529 adults/ trap in 15 October 2012 in Bismil county, while 251 adults/ trap in 20 October 2011 and 395 adults/ trap in 26 October 2012 in Ergani county. Tomato plants and fruits were highly infected with T. absoluta both years as 100 % in Bismil county, while this level was lower (60-90 % plants, 20-30 % fruits) in Ergani county.