Search

İnternet gazeteciliğinin iyice hayatımıza girdiği günümüzde basılı gazeteleri okuyucuya ulaştırmak, okuyucuyu bu basılı mecralara çekmek oldukça zor hale gelmiştir. Gazetenin, okuyucusunun bir başka değişle müşterisinin dikkatini çekmede sunum şekli büyük öneme sahiptir. Gazetelerde birinci sayfalar vitrin görevi görmektedir. Gazetenin iç sayfalarında bulunan birçok haber özet şeklinde kendine birinci sayfada yer bulurken aynı zamanda okuyucunun kafasını karıştırmayacak şekilde kolaylıkla anlaşılır, dikkat çekici bir düzende olmak durumundadır. Burada devreye gazetenin tasarımı girmektedir. Tasarım bir gazete için haberi okuyucuya aktarmanın, haberi satmanın en etkili yöntemidir.Tezimde ülkemizdeki gazetelerin sayfa tasarımlarını inceleyerek yazıyla birlikte görsel öğelerin, fotoğrafın, infografiklerin sayfa tasarımlarında uygun açıdan sanatsal ve teknik durumlara göre çıkarımlarda bulunmaya ve bu çıkarımları yapmak için tasarımda gerekli olan öğelerin teknik bilgilerini aktarmaya çaba gösterdim. Gazete tasarımında kullanılan argümanlara ve ortaya çıkan tasarımlara değindim. Bu bilgiler çerçevesinde değerlendirmemi yapmaya çalıştım.Anahtar Kelimeler: Gazete, Gazete Tasarımı, Yazının Kullanımı With online media outlets gaining significance in our daily lives every passing day, it has become harder to get readers' attention to printed newspapers. The way the newspaper is presented to readers has a vital role in getting their attention. Front pages serveas a showcase which summarize the news stories on the coming pages. For this very reason, the front page should be in a clearly readable and distinguished format. This is where the design comes into play. The design is the most effective way of communicating news stories to readers.In my thesis, I attempted to investigate different types of newspaper designs in Turkey, analyzing texts, images, infographics and some other visual elements according to artistic and technical criteria. I provided information on technical criteria required to make this analysis. Addressed in the thesis are also the common elements used in the newspaper design and the best practices in the field.Keywords: Newspaper, Newspaper Design, Use of Text 82

Latin harflerinin kûfi tarzında tipografik olarak uygulanabilirliği tezi öne sürülerek yapılan bu çalışmada önce Latin harflerinin ortaya çıkışından bu yana geçirmiş olduğu şekil değişiklikleri, türleri ve bu türlerin yazılışından kaynaklanan tipografik özellikler açıklanmıştır. Arapça harfler konusundaki bilgiler sonraki bölümlerde ele alınmıştır. Kûfi tarzındaki Latin harflerinin metin tipografisinde uygulanabilirliği konusu ise daha sonra teorik olarak açıklanmış ve örnek şekillerle de desteklenmiştir.Önermeler bölümünde, öne sürülen savı doğrulamak amacıyla hazırlayan tarafından tasarlanmış olan her biri özgün nitelikteki tipografik eserler yer almaktadır. Eserlerde, kare kûfi yazı tarzı için özel olarak geliştirilen (hazırlayanın buluşu olan ve özgün bir kare kûfi tarzı yaratan harfleri de içeren) Türkçe-Latin harf şekilleri kullanılmıştır. Tipografi kullanımı açısından bu eserler iki gruba ayrılmıştır. Birinci grupta uzun metin özelliğinde çok satırlı yazılardan oluşan düzenlemeler bulunmaktadır. İkinci grupta ise tek ya da birkaç sözcük içeren eserlerdeki az sayıda harf şekliyle yapılan yaratıcı tipografik yorumlara yer verilmiştir.Tezde ileri sürülen savın gerçek anlamda kanıtlanabilmesi için; alfabedeki tüm harflerin defalarca kullanıldığı örnekler incelenmelidir. Bunun için kûfi tarzda yazılmış uzun metinli, özgün tipografik eserlerden oluşan birden fazla uygulama yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: petrogram, petroglyph, Antik Romen, hümanist yazı, tipografi, sans serif, kare kûfi. In this study, which was carried out with the thesis of the applicability of Latin letters in kufic style, the changes in shape, types and typographic features that have been experienced since the emergence of Latin letters were explained. Information on Arabic letters is discussed in the following sections. The applicability of Latin letters in Kufic style in text typography was explained theoretically and supported by sample figures.In the propositions section, there are typographic works, each of which has been designed by the author, in order to verify the assertion. In the works, Turkish-Latin letter shapes (including the letters that are created the original square kufic style, which is the author's invention) were used for the square kufic writing style.In terms of the usage of typography, these works were divided into two groups. In the first group, the long text feature consists of multi-line text arrangements are found. In the second group, creative typographic interpretations made with a small number of letter forms in the works containing one or a few words were included.In order to prove the argument put forward in the thesis in the real sense; Examples of all the letters in the alphabet are used repeatedly. For this purpose, more than one application consisting of long text, original typographic works written in kufic style were made.Key Words: petrogram, petroglyph, Ancient Roman, humanist writing, typography, sans serif, square kufic. 210

ÖZETSIK TÜKETİLEN GIDA AMBALAJLARINDA TASARIM SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİOkan RAKICIOndokuz Mayıs Üniversitesi, Güzel Sanatlar EnstitüsüGörsel İletişim Tasarımı Anasanat Dalı, Yüksek Lisans, Haziran, 2019Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Tarık YAZARİnsanlar, günümüzde olduğu gibi tarih öncesinden buyana yaşamları boyunca ürünlerini muhafaza etme ihtiyacı duymuşlardır. Ürünlerin dış etkenlerden korunması, taşınması ve depolanabilmesi için ambalajlanması bir ihtiyaç haline gelmiştir. Modern paketleme 19. yüzyılda gelişmeye başlarken kitlesel pazarlamada taşıma ve pazarlama mantığı ön planda tutulmuştur. Ambalaj, kurumsal markaların evrensel düzeyde tanıtımında ihtiyaç haline gelmiştir. Ambalaj sektörü gittikçe daha rekabetçi hale geldiğinden tasarımcılar ve pazarlamacılar daha başarılı, estetik, yaratıcı etkilerle, tüketicilerin satın alma düzeyini artırabilmek için yoğun çaba göstermeye başlamışlardır. Ambalaj, iletişim kurmak için kullanıldığı gibi markanın kimliği ve değerlerinin tanınmasını da sağlamaktadır. Ambalajlı bir ürünün mağaza ve market rafında fark edilmesi için diğer rakiplerden ayıran belli başlı sembolik ipuçlarının olması, bir ambalajın hızla göze çarpan ve tüketicilere karşı yeterince çekici olması gerekmektedir. Tüketici ambalajlı ürünü alır almaz marka kimliği üzerinde analiz yaparak etkileşim oluşturmaktadır. Marka ve ambalaj arasında güçlü bir bağlantı olması nedeniyle dikkatli şekilde tasarlanmalıdır. Başarılı ambalaj tasarımı, bir ürün için strateji ve tüketici tarafından teşvik edilmesi için, dikkat çekmeli, ürünü tanımlamalı ve bu etkenlerin sonunda satışı artırabilmelidir. Ambalaj tasarım disiplini, pazarlamanın kilit unsurlarından birisidir. Ürünün fiziksel etkilerini bir araya getirirken, nasıl sunulduğuna dair marka kimliğini ve mesajını aktarmada yaratıcı bir yapı sağlamaktadır. Pazarlama stratejisinde, paketlemek için kullanılan yaratıcı tekniklerin kullanılması her ürünün ambalajına dahil edilmesi gerekir. Bu nedenle tüketiciler kendileriyle eşleşen ambalajlarla özdeşleşirken, yaşam tarzları ve kendilerine uygun bir imajı yansıtan ürünleri seçmek doğrultusunda duygusal bağ kurabilmektedirler. Dolayısıyla ambalaj, ürünün içeriğini en doğru şekilde gösterecek türde tasarlanmalıdır. Paketleme, bir ürünün başarısında veya başarısızlığında çok önemli bir rol oynayabilir. Bir ambalajın başarısı, ürünün etkili şekilde korunmasına, depolanabilmesine, taşınabilmesine, alıcısında haz uyandırabilmesine ve benzerleri arasında fark edilebilmesine bağlıdır. Tüketiciye güven veren ve ürünün satışını arttıran en önemli ögelerden birinin ürün ambalaj tasarımı olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın temel amacı; Tüketici memnuniyetini sağlayarak ürün satışını arttırabilmek için sık tüketilen gıda ambalajlarındaki tasarım sorunlarını inceleyerek, örnek uygulamalarla çözüm önerileri sunmaktır.Bu çalışmada ambalaj tasarımı konusu birinci bölümde ele alınarak; ambalajın ne olduğu, ambalajın tarihi gelişimi, önemi ve işlevleri, ambalaj malzemeleri, çeşitleri, pazarlama stratejileri ve tüketici davranışları konu bütünlüğü içirişinde açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, ambalaj tasarımındaki görsel unsurlar değerlendirilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde konuya açıklık kazandırmak bakımından gıda ambalajlarındaki tasarım sorunları değerlendirilmiştir. Bu bölümde ambalajın başarısızlık nedenleri ile ilgili analizler yapılmıştır. Çalışmanın dördüncü bölümünde ise gıda ambalajlarındaki çözüm önerileri özellikle sık tüketilen gıda ambalajları üzerinden açıklanmıştır. Konuya açıklık kazandırmak açısından örnek gıda ambalaj tasarım uygulamaları yapılarak öneri niteliğinde sunulmuştur. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, günümüzde özellikle sık tüketilen gıda ambalaj tasarımlarında genel olarak tasarımcıdan kaynaklanan tasarım sorunlarının olduğu görülmüştür. Bu sorunların neler olduğu açıklanmış ve müşteri memnuniyeti açısından çözüm önerileri sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ambalaj, Gıda ambalajı, Ambalaj tasarımı, Marka kimliği, Ambalaj tasarım sorunları. ABSTRACTDESIGN PROBLEMS IN FREQUENTLY CONSUMED FOOD PACKAGES AND SOLUTION PROPOSALSOkan RAKICIOndokuz Mayis University, Institute of Fine ArtsBranch Of Main Art Of Visual Communication Design, Master, June, 2019Supervisor: Asst. Prof. Dr. Tarık YAZARPeople have required preserving their products throughout their lives since prehistory, as they do today. It has become a necessity to pack the products to protect, transport and store them from external factors. As modern packaging began to develop in the 19th century, the logic of transportation and marketing has been prioritized in mass marketing. Packaging has become a need for the universal promotion of corporate brands. As the packaging sector is becoming more and more competitive, designers and marketers have started to work hard to increase the level of consumers' purchases with more successful, aesthetic and creative effects. The packaging is used to communicate, as well as to recognize the identity and values of the brand. In order for a packaged product to be noticed on the store and market shelf, there must be certain symbolic clues that distinguish it from other competitors, and a package must be quickly noticeable and sufficiently attractive to consumers. As soon as the consumer receives the packaged product, she creates an interaction by analyzing the brand identity. It must be carefully designed because there is a strong connection between the brand and the packaging. The successful packaging design should draw attention, identify the product, and be able to increase sales at the end of these factors, in order to be encouraged by the consumer for strategy and strategy for a product. Packaging design discipline is one of the critical elements of marketing. While combining the physical effects of the product, it provides an original structure to convey the brand identity and message about how it is presented. In the marketing strategy, the use of creative techniques used to package should be included in the packaging of each product. For this reason, consumers can identify with the packages that match them, and they can establish emotional bonds with their lifestyles and products that reflect their image. Therefore, the packaging should be designed in such a way as to show the content of the product in the most accurate way. Packaging can play a crucial role in the success or failure of a product. The success of a package depends on the adequate protection of the product, its ability to be stored, transported, aroused in its receiver, and can be recognized among the like. It can be said that one of the essential elements that give confidence to the consumer and increase the sales of the product is product packaging design.The primary purpose of this study is to examine design problems in frequently consumed food packages and to offer solutions with sample applications in order to increase product sales by providing consumer satisfaction. While packaging design is discussed in the first chapter; what is the packaging, the historical development of packaging, its importance and functions, packaging materials, types, marketing strategies and consumer behaviour are explained in the subject integrity, visual elements in packaging design are evaluated in the second part of the study. In the following section, design problems in food packaging were evaluated to clarify the subject. In this chapter, the analysis of the reasons for the failure of the packaging has been made. In the fourth part of the study, the solution proposals in food packages are explained, especially on the frequently consumed food packages. In order to clarify the subject, design applications for sample food packaging were made and presented as suggestions. As a result of the evaluations, it is seen that there are design problems caused by the designer in general, especially in food packaging designs that are consumed frequently. These problems are explained, and solutions are offered in terms of customer satisfaction.Keywords: Packaging, Food packaging, Packaging design, Brand identity, Packaging design problems. 172

Grafik tasarım; tipografi, fotoğraf ve illüstrasyon kullanarak bir izleyiciye mesaj iletmek için kullanılan görsel bir iletişim şeklidir. Grafik tasarım ürünlerinin üretiminde kâğıt ve baskı mürekkebi/toneri çevreye hayati etkisi olan iki ana unsurdur. Sürdürülebilir tasarım kavramı, bu malzemelerin etkisini azaltmak için düşünülmelidir. Bu çalışma, grafik tasarım disiplinine yeni bir bakış açısı sunmakta ve bu şekilde tipografi ile daha çevre dostu uygulamalar sunmanın olanaklarını tartışmaktadır. Bu çalışmanın amacı, okuma rahatlığından ödün vermeden daha az kağıt ve mürekkep/toner kullanılmasını sağlamak için tezlerde beyaz boşluk kullanımını azaltmaya yönelik dizgi parametrelerinin kullanım sınırlarını belirlemektir. Test için önceden belirlenmiş dizgi parametrelerinin bulunduğu bir metin formatı olan İzmir Ekonomi Üniversitesi Enstitüleri Tez Hazırlama Rehberi seçilmiştir. Parametreler, okunabilirlik testinin sonucuna göre yeniden düzenlenmiştir. Testte, okuyucuların puanladığı dizgi örnekleri öznel veriler olarak kullanılıp, Likert ölçeğiyle değerlendirilmiş ve okuma süresi objektif veri olarak kullanılmak üzere kaydedilmiştir. Okunabilirlik testi, öznel metin okunabilirliği ve okuma hızı olarak iki kısımda ölçülmüştür. Kâğıt ve mürekkep/toner tüketimini bulmak için yeni parametreler eskisi ile karşılaştırılmıştır. Times New Roman 10 punto ve Calibri Light 10 punto'nun mürekkep/toner tüketimini % 38'e ve kağıt tüketimini % 76'ya kadar önemli ölçüde azalttığı tespit edilmiştir. Graphic design is a form of visual communication used for conveying a message to an audience by using typography, photography and illustration. In production of graphic design products, paper and printing ink/toner are two major elements which have a vital impact to the environment. The concept of sustainable design should be considered to reduce the impact of these materials. This study offers a new perspective to graphic design discipline in a way that it was discussing the possibilities of offering more eco-friendly practices through typography. The aim of this study is to determine the limitations of typesetting parameters to reduce the usage of white space in theses which enables to use less paper and ink/toner without sacrificing readability comfort. Thesis preparation guideline of Graduate Schools of İzmir University of Economics was selected for the test, as a text format which has predetermined typesetting parameters. The parameters were adjusted accordingly with the result of readability test. In the test, readers' scores on typesetting samples were used as subjective data where they were evaluated with Likert scale and reading time was recorded to be used as an objective data. The readability test was measured in two parts; subjective text readability and reading speed. The new parameters were compared to the old ones in order to find out paper and ink/toner consumption. It is found out that Times New Roman 10 pt. and Calibri Light 10 pt. significantly reduce ink/toner consumption up to 38% and paper consumption up to 76%. 86

Tez (yüksek lisans) -- Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2019 Libra Kayıt No: 128188 …

Tarihsel süreç içerisinde baskı teknolojileri grafik tasarım sürecinde önemli rol oynamıştır. Teknolojik gelişmeler grafik tasarım üzerinde kalite, çeşitlilik, kolaylıklar gibi unsurları sağlamasının karşın baskı hazırlık aşamalarını teknik detaylar ile karmaşık hale getirmiştir. Görsel İletişimin ana unsurlarından biri olan basılı ürünlerde; iletinin alıcıya etkili bir şekilde ulaşabilmesi için tasarımın baskı teknolojilerinden faydalanılarak oluşturulması gerekir. Tasarımcının matbaa teknolojileri üzerindeki yeterliliği ürünü sonuçlandırmada önemli bir rol oynamaktadır. Baskı teknolojilerinin yanı sıra baskı öncesi aşamaların yapıldığı fiziki şartlar ve teknolojik donanımlar ürünlerin istenilen düzeylere ulaşılmasında önemli bir etkendir. Baskı sırasında karşılaşılan tasarımcıdan kaynaklı problemlerin çözümlerine de ışık tutmaktadır. Printing technologies played a historically important role in the graphic design process. Technological developments provide elements such as quality, diversity, and convenience on graphic design; however, it has complicated the technical preparation with the technical details. In order for the message to reach the recipient effectively, the design must be created using printing technologies in printed products which is one of the main elements of visual communication. The designer's competence in printing technologies plays an important role in finalizing the product. In addition to the printing technologies, the physical conditions and technological equipment in which the pre-press stages are made are an important factor in achieving the desired levels of the products. It also sheds light on the solutions of the designer's problems encountered during printing. 92

Dijital baskı teknolojileri son yıllarda çok hızla gelişmiş ve gelecekte de bu gelişmenin devam edeceği ön görülmektedir. Dijital baskı ofset baskıya pek çok açıdan alternatif olmuştur. Biryandan konvansiyonel (geleneksel) baskı sistemleri varlığını sürdürürken, diğer yandan düşük baskı sayılarında uygun maliyet, yüksek baskı hızı ve baskı kalitesi, ürün çeşitliliği, kişiye özel baskılar, çevre duyarlılığı, esneklik, gibi müşteri odaklı yaklaşımlar sunan dijital baskı teknolojileri hem ekonomik hem de yüksek kaliteli çözümleri ile geleneksel baskı sistemlerinin yerini almıştır. Ayrıca kullanıcı firmaya makine ayarlama hazırlıkları azaltan, ara süreçleri düzenleyen, insan gücünden tasarruf sağlayan ve verimliliği arttıran yenilikler ortaya koyarak, baskı endüstrisinde devrimsel bir etki yaratmıştır. Bu yüzden dijital baskı teknolojisinin fiziksel, kimyasal ve basılabilirlik açısından ve baskı sonrası işlemlerin incelenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada ilk olarak basılabilirlik parametrelerinin en önemlisi olan görüntü kalitesine kağıt yüzey yapısının etkisi incelenmiştir. Daha sonra elektrofotografik sistemle basılmış farklı özellikteki kağıtların baskı yüzeylerine piliyaj ve gofre uygulamaları yapılmıştır. Elektrofotoğrafik baskı sisteminde, kağıtların yüzey yapılarının baskı kalitesini etkileyen en önemli unsur olduğu gözlenmiştir. Elektrofotografik sistemde baskı öncesi ve baskı sonrası süreçlerde rahatlıkla işlemden geçerek istenilen nitelikte ürünler elde edilebilmektedir. Digital printing technologies have developed very rapidly at the beginning of the new millennium and it is foreseen that this development will continue in the future. Digital printing has been an alternative to offset printing in many ways. While conventional printing systems continue to exist, digital printing technologies that provide customer-oriented approaches such as low cost printing costs, high print speed and print quality, product variety, personalized prints, environmental sensitivity, flexibility, etc. has replaced traditional printing systems with quality solutions. It has also revolutionized the printing industry by introducing innovations that reduce machine set-up preparations, streamline intermediate processes, save manpower and increase productivity. Therefore, it is important for the physical, chemical and printability of digital printing technology and for the examination of post-printing processes. In this study, firstly, the effect of paper surface structure on image quality, which is the most important of printability parameters, is examined. Then, pleating and embossing were applied to the printing surfaces of the papers with different properties printed by electro-photographic system. In the electro-photographic printing system, it was observed that the surface structures of the papers were the most important factors affecting the print quality. Electrophotographic system can be easily processed in pre-printing and post-printing processes to obtain products of the desired quality. 81

Gelişen teknolojinin etkisi ile çalışanların sağlığının ve güvenliğinin önem kazanması, iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek üzerine çalışmalar yapılmasını zorunlu kılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile bu kapsamda iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemek için çalışmalar yapılmaktadır.Önemli bir iş kolu olan matbaa sektöründe yaşanan iş kazaları ve meslek hastalıkları incelendiğinde bunların büyük bir oranının önceden öngörülemediği için gerçekleştiği tespit edilmiştir.Yaşamadan önce fark etmek ve önlem almak prensibine dayanan iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında tehlikeleri belirlemek, riskleri analiz ederek değerlendirmek önemli bir etkendir. Bu süreçte risk değerlendirmesi yapılması gereken çalışmaları ve alınması gereken önlemleri belirlemekte ışık tutmaktadır.Matbaa işletmelerinde iş kazalarını azaltmak, meslek hastalıklarına yakalanma ihtimalini düşürmek adına yapılan bu çalışmada, belirlenen matbaa işletmelerine saha gezisi yapılarak, aktif olarak iş güvenliği uzmanlığı görevi yerine getirilerek ve matbaa yetkilileri ile görüşme yapılarak yapılmıştır.Bu çalışma İstanbul ilinde bulunan küçük iki matbaa, orta ölçekli iki matbaa ve büyük bir matbaa işletmesi dikkate alınarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili alınması gereken önlemlerin belirlenmesi sağlanmış ve 5x5 matris sistemine göre örnek bir risk değerlendirmesi yapılmıştır.Risk değerlendirmesi tablosu her bölüm ve süreç ayrı ayrı değerlendirilerek hazırlanmış, alınması gereken önlemler belirtilmiş ve mevcut durum kısmı saha incelemesi yapılan beş ayrı matbaanın ortalaması alınarak değerlendirilmiştir.--------------------With the effect of developing technology, it has become necessary for employees to gain importance in their right and safety, and to be done in front of occupational accidents and occupational diseases. With the Occupational Health and Safety Law, this is being established in 2012 in our country, to carry out occupational accidents and occupational diseases in this scope.There is a large proportion of a function that deals with someone who is an important business, because accidents and occupational diseases are examined, a large proportion of which must be predicted.Identifying hazards and analyzing risks is an important factor in occupational safety and security operations based on the principle of recognizing and managing before living. There is something risk-determining in this process and we have an important problem.You make occupational accidents possible in printing establishments, reduce the chances of getting occupational diseases and you are processed on this subject, you visit the fields in the center, you actively manage the expertise regulation and you meet with the members of the printing press.In this study, two small printing houses in the province of Istanbul, two printing houses in the middle Ages and a large printing house, a risk management in the center, the business center, and the 5x5 matrices on the right and the far right of the managed ones were conducted.The risk assessment table is indicated that each department and process should be evaluated separately, and that the current situation part was field surveyed.

ÖZETMatbaanın Osmanlı Devleti'ne girmesi ve yaygınlaşmasıyla birlikte birçok özel teşebbüs matbaa kurmuş, bunların bir kısmı kısa vadede kapanmış, bir kısmı ise uzun yıllar matbaacılık faaliyetlerine devam etmiştir. Mahmud Bey Matbaası da 1870'li yılların ilk yarısında Mahmud Bey tarafından kurulmuş ve Cumhuriyet sonrası döneme kadar basım ve yayın faaliyetlerine devam etmiştir. Osmanlı'nın son Cumhuriyet'in ise ilk yıllarına denk düşen bu dönemde matbaanın ayakta kalması sağlam temeller üzerine kurulduğunu ve iyi idâre edildiğini göstermektedir.Mahmud Bey Matbaası, harf devrimine kadar geçen süre içerisinde çok farklı konularda 2017 adet kitap, 63 dergi, gazete ve mecmua, çeşitli haritalar, afişler ve daha birçok materyal neşretmiştir. Bu yoğun yayın faaliyetiyle birlikte Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde ülkemize büyük hizmetlerde bulunan Mahmud Bey Matbaası, kültür hayatımızın gelişmesine, eğitimde ihtiyaç duyulan yayınların basılmasına ve matbaacılıkta gerçekleştirdiği atılımlarla Türk Matbaacılığı'nın gelişmesine önemli hizmetler sunmuştur. Matbaanın haricinde bir de Mahmud Bey Kitabhânesi kurarak sadece basım faaliyeti gerçekleştirmemiş aynı zamanda yayınevi işlevi gören bir kitap satış birimi de kurulmuştur. Bu Kitabhâne, yayın satış kataloğu olarak da nitelendirilebilecek Esâme-i Kütüb'ler basarak bunları ücretsiz bir şekilde dağıtmış bir nevi matbaada basılan eserlerin pazarlama faaliyetine girişmiştir.Mahmud Bey Matbaası kurucusu Mahmud Bey vefat ettikten sonra, matbaa sorumlu müdürler tarafından idare edilmişse de daha sonraki sahibi, Hakkı Mahmud (Soykal) olmuştur. Hakkı Mahmud, yalnız matbaa işletmekle kalmamış aynı zamanda kitap, süreli yayın ve makaleler de yayımlamıştır. Kitapları; Gaib Olan Servetler, Kanarya Yetiştirmesi ve Hastalıkları, Küçük Araziden Büyük İstifade, Tarlalarda veya Kapalı Mahallerde Turfanda Çilek Yetiştirmek ve Ebediyetin Önünde isimli eserlerdir. Süreli yayın olarak ise Ticaret ve Sanayi ile Türk Matbaacılar Cemiyeti Mecmuası'nı çıkarmış ve bu mecmualarda yazılar neşretmiştir. Böylelikle Hakkı Mahmud, Türk ilim, kültür ve matbuat dünyasına hem sahibi olduğu matbaa ve faaliyetleri hem de neşrettiği eserleriyle unutulmaz bir hizmette bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Mahmud Bey Matbaası, Hakkı Mahmud(Soykal), Osmanlı matbaacılığı, neşriyat, basın faaliyetleri, kitap, gazete, dergi. ABSTRACTAlong with the introduction and expansion of the printing press in the Ottoman state, many private institutions have established printing press, some of these are closed in a short time but some of them continued their printing activities for many years. Mahmud Bey printing house was founded by Hakkı Mahmud in first half of 1870s and continued printing and publishing until the post-Republic period. The standing of the printing press in this period, which coincided with the last years of the Republic, shows that the printing press was founded on solid foundations and managed well.Mahmud Bey has published of 2017 books, 63 magazines, newspapers, various maps posters and many other materials throughout the period until the letter revolution. With this intense publishing activity, Mahmud Bey printing house, who served great services to our country during the Ottoman and Republican period, contributed to the development of our cultural life, the development of publications needed in education and the development of Turkish printing with the initiatives he made in printing. Apart from the printing press, Mahmud Bey founded a library that not only performed printing activities, but also a book sales unit that functioned as a publishing house. This library, which can be described as publication sales catalogue, distributed them free of charge by pressing Esâme-i Kütüb, and entered into the marketing activities of the works printed in a kind of printing press. After the death of Mahmud Bey, founder of printing press, the printing press was handled by the managers in charge for a while but later a man called Hakkı Mahmud (Soykal) took possession of it .Hakkı Mahmud has not only run the printing press but also published books, periodicals and articles. His books; Gaib Olan Servetler, Kanarya Yetiştirmesi ve Hastalıkları, Küçük Araziden Büyük İstifade, Tarlalarda veya Kapalı Mahallelerde Turfanda Çilek Yetiştirmek, Ebediyetin Önünde. As a periodical publication, he published the Ticaret ve Sanayi and Türk Matbaacılar Cemiyeti and published articles in these magazines. By the way, Hakkı Mahmud made contribution to the world of Turkish science, culture and printing.Key words: Mahmud Bey Printing House, Hakkı Mahmud(Soykal), Ottoman publication, publication, press activities, book, newspaper, magazine. 271

Gelişen teknolojinin etkisi ile çalışanların sağlığının ve güvenliğinin önem kazanması, iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek üzerine çalışmalar yapılmasını zorunlu kılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile bu kapsamda iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemek için çalışmalar yapılmaktadır.Önemli bir iş kolu olan matbaa sektöründe yaşanan iş kazaları ve meslek hastalıkları incelendiğinde bunların büyük bir oranının önceden öngörülemediği için gerçekleştiği tespit edilmiştir.Yaşamadan önce fark etmek ve önlem almak prensibine dayanan iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında tehlikeleri belirlemek, riskleri analiz ederek değerlendirmek önemli bir etkendir. Bu süreçte risk değerlendirmesi yapılması gereken çalışmaları ve alınması gereken önlemleri belirlemekte ışık tutmaktadır.Matbaa işletmelerinde iş kazalarını azaltmak, meslek hastalıklarına yakalanma ihtimalini düşürmek adına yapılan bu çalışmada, belirlenen matbaa işletmelerine saha gezisi yapılarak, aktif olarak iş güvenliği uzmanlığı görevi yerine getirilerek ve matbaa yetkilileri ile görüşme yapılarak yapılmıştır.Bu çalışma İstanbul ilinde bulunan küçük iki matbaa, orta ölçekli iki matbaa ve büyük bir matbaa işletmesi dikkate alınarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili alınması gereken önlemlerin belirlenmesi sağlanmış ve 5x5 matris sistemine göre örnek bir risk değerlendirmesi yapılmıştır.Risk değerlendirmesi tablosu her bölüm ve süreç ayrı ayrı değerlendirilerek hazırlanmış, alınması gereken önlemler belirtilmiş ve mevcut durum kısmı saha incelemesi yapılan beş ayrı matbaanın ortalaması alınarak değerlendirilmiştir. With the effect of developing technology, it has become necessary for employees to gain importance in their right and safety, and to be done in front of occupational accidents and occupational diseases. With the Occupational Health and Safety Law, this is being established in 2012 in our country, to carry out occupational accidents and occupational diseases in this scope.There is a large proportion of a function that deals with someone who is an important business, because accidents and occupational diseases are examined, a large proportion of which must be predicted.Identifying hazards and analyzing risks is an important factor in occupational safety and security operations based on the principle of recognizing and managing before living. There is something risk-determining in this process and we have an important problem.You make occupational accidents possible in printing establishments, reduce the chances of getting occupational diseases and you are processed on this subject, you visit the fields in the center, you actively manage the expertise regulation and you meet with the members of the printing press.In this study, two small printing houses in the province of Istanbul, two printing houses in the middle Ages and a large printing house, a risk management in the center, the business center, and the 5x5 matrices on the right and the far right of the managed ones were conducted.The risk assessment table is indicated that each department and process should be evaluated separately, and that the current situation part was field surveyed. 92

Çağdaş teknolojileri kullanarak grafik tasarımları yapmak, bize çok fazla zaman kazandırır. Mesleğimiz gereği yeni tasarımlar üretip, aynı şeyleri tekrarlamak yerine, yenilerini üretip yaratıcılığımızı sürekli taze fikirler ile aktif tutmalıyız. Aynı kalıpların ve çözümlerin dışında farklı çalışmalar için kullanım araçları ve teknikler kullanmalıyız. Böylece yenilikler bizi daha ileriye götürecektir. Tasarımlarımızı üretirken kullandığımız programlar da bizim için en önemli unsurlardandır. Bu nedenle tasarım süreci başlamadan önce yapılması gereken işlerin başında hangi programda ne tür bir çalışma yapılacaksa ona göre tasarım için gerekli programın seçilmesi önemlidir. Dijital devrimin başlangıcından beri farklı alan ve sektörler için sürekli ve eskiye oranla daha işlevsel yazılım programları üretilmiş ve değişen yaşam koşullarına hizmet veren yeni ve daha pratiklerinin de gelecekte üretileceği aşikârdır. Tezimin konusu yaşamın dinamiği içinde dijital teknolojinin evrim sürecini incelemektir. Anahtar Kelimeler: Grafik Tasarım, Çağdaş Teknolojiler, Bakı Teknikleri, Bilgisayar Tasarım Programları, Tipografi, Fotoğraf, 3D Dijital Teknoloji, Gerilla Reklamcılık. Graphic design using contemporary technologies saves significant amount of time. Rather than repeating the same old things, we should, as required of our profession, create new designs and always keep our creativity active with fresh ideas. We need to look beyond the same patterns and solutions and use other tools and techniques for different works. New pursuits and innovations will drive us forward. The software we use when creating designs is also an essential factor. Therefore, one of the important things to do before the design process begins is to choose the design software based on the type of work that will be carried out. Since the very beginning of the digital revolution, the software developed for different fields and industries have always become more functional than the previous ones. It is only natural and clear that even better and more practical software to serve the changing life conditions will be developed. The subject of my thesis is to study the evolution of digital technology within the dynamics of life.Keywords: Graphic design, Contemporary Technologies, Impression Techniques, Computer Design Programs, Typography, Photography, 3D Digital Technology, Guerilla Advertising. 141

20. Yüzyıl, iletişimin en temel unsuru olan abecelerin basım ve çoğaltımda kullanılmasını sağlayan ve yazı karakteri veya font olarak adlandırılan çeşitli nitelikteki araçların kullanılacak teknolojiye bağlı uygun bir biçimlemeye sahip olarak en fazla geliştirildiği çağ olmuştur. Bu, aynı zamanda modern sanat hareketlerinin hızlı yaşandığı, en çok sanat hareketinin ortaya çıktığı bir çağ olmuş, sanat hareketleri tasarımın gelişimini, bir süre sonra ise tasarım eğilimleri sanat akımlarını etkilemeye başlamıştır. 20. Yüzyıl boyunca ortaya çıkan sanatsal eğilimlerin ve elbette grafik tasarım tarzlarının dolaylı veya doğrudan yazı karakteri veya font tasarımına etkisi, katkısı ve yansıması olmuştur. Bu durum karşılıklı etkileşim de içermiştir.Bu tez çalışması, bu içeriğin incelenebilmesi ve deneysel çalışmalar yapılabilmesi amacıyla beş bölümden oluşmaktadır. 1. Bölüm'de 20. Yüzyıla kadar olan yazı karakteri veya hurufat tasarımları ile tasarımcıları ele alınmakta; 2. Bölüm'de 20. Yüzyıldaki grafik tasarım anlayışları, tarzları veya uslüpları bağlamında önemli font tasarımları ve tasarımcıları ele alınmaktadır. 3. Bölüm'de belirlenen ve ele alınan fontların grafik tasarım tarzlarıyla etkileşimleri ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmiş ve 4. Bölüm'de tez bağlamında deneysel font çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Tez çalışması Sonuç, Ekler ve Kaynakça ile tamamlanmıştır. The 20th century has been the era in which the most basic elements of communication, the use of prints and replicas, and the various qualities of tools, called typefaces or fonts, have been developed to the greatest extent possible, with an appropriate format depending on the technology to be used. At the same time, this was an era in which modern art movements were experiencing fast, the emergence of the most artistic movements, the art movements began to develop the design, and after a while, the design trends influenced the art movements. The artistic tendencies that have emerged during the 20th century and of course the influence of the graphic design styles on the indirect or direct typefaces or font design has been the contribution and reflection. This also included interaction.This thesis work consists of five parts in order to examine the contents and to make experimental works. In the Chapter 1, typefaces or type designs and designers of the 20th century are studied; In Chapter 2, discusses the important font designs and designers of the 20th-century via graphic design insights, styles, or stylistics. Interactions with the graphic design styles of the fonts discussed in Chapter 3 will be evaluated and experimental font works will be performed in the context of the thesis in Chapter 4. 436

BASIM ENDÜSTRİSİNDE ATIK YÖNETİMİNİN İNCELENMESİGünümüzde insan faaliyetlerinin artmasıyla birlikte çevre üzerindeki olumsuz etkilerinde hızla artmıştır. Artan tüketim eğilimi ile birlikte, hammadde miktarının giderek azalmasıyla birlikte, ihtiva ettikleri zararlı maddeler, insan ve çevre sağlığını tehdit etmektedir. Böylece kaynağı ne olursa olsun oluşan atıkların azaltılması, geri dönüşümü gibi çevreci yaklaşımların önem kazanmasına sebep olmuştur. Bu çalışma ile daha yaşanabilir bir çevre için her sektörde olduğu gibi basım endüstrisi olarak bu alanda faaliyet gösteren firmalarda oluşan atıkların, insan ve çevre sağlığına zarar vermeden engellenmesi için sıfır atık kavramından başlayarak bertaraf edilmesine kadar geçen süreç, atıkların çeşitleri, çevre ile olan etkileşimleri, atıkların yönetimi konusu, güncel yürürlükte olan yasa ve yönetmelikler çerçevesinde incelenmiştir.Basım endüstrisinde oluşan atıklar yerinde incelemelerle tespit edilerek kaynakları bakımından endüstriyel atıklar sınıfına girdiği tespit edilmiştir. Etkileri yönünden zararlı ve zararsız atıklar, yapıları yönünden ise katı, sıvı ve gaz atıklar olarak sınıflandırılmıştır. Ayrıca işletmeler üretim faaliyet alanları doğrultusunda ele alınarak oluşan atıklar ile ilgili detaylı incelemeler yapılmıştır. Basım endüstrisi alanında faaliyet gösteren büyük ve orta ölçekli çok sayıda işletme ziyaret edilerek, atık ve atıkların yönetimi ile ilgili bir anket çalışması yapılmış, konu ile ilgili bilgiler toplanarak değerlendirmesi yapılmıştır. Atık yönetimi stratejisine uygun olarak, atığın kaynağında toplanma şekli, kaynağında azaltılma şekli, özelliklerine göre gruplandırılması, toplanması, geçici ve ara depolanması, nakliyesi, geri kazanım işlemlerinden sonraki kontroller ve benzer işlemlerin uygun olarak yapılıp yapılmadığı araştırılmıştır.Çalışmada basım endüstrisinin üretim alanına yönelik tasarımdan başlayarak nihai ürüne kadar geçen süreçte oluşabilecek atıklar tespit edilerek sıfır atık stratejisinden başlayıp bertaraf stratejisine kadar aşamaları örneklendirilerek, çözüm yöntemleri ile birlikte sonuca ulaşılmıştır.Ayrıca yerinde yapılan ziyaretler ve anket çalışması ile basım endüstrisinin atık ve atık yönetimine olan yaklaşımı değerlendirilerek, basım endüstrisi atıklarının çevre üzerinde etkileri ve ülke ekonomisine katkıları açısından önerilerde bulunulmuştur. Today, with the increase in human activities, the negative effects on the environment have also increased rapidly. Along with the increasing consumption trend and the steadily decreasing amount of raw materials, wastes have reached the dimensions that threaten the environment and human health due to both their quantity and harmful contents. This situation has increased the importance of waste-reduction and recycling no matter what the sources are.With this study, the wastes formed in the firms operating in the field of printing industry as in every sector, their process up to disposal without harming environment and human health, the types of wastes, their interaction with environment and management of wastes have been discussed according to current laws and regulations.It has been determined that wastes formed in the printing industry have been inspected on site and classified as industrial wastes in terms of their sources. The wastes have been classified as harmful and harmless in terms of their effects and as solid, liquid and gaseous in terms of their structures. In addition, the enterprises have been studied in terms of their production activity areas and detailed analyses have been made about the wastes formed.A large number of large and medium-sized enterprises operating in the printing industry have been visited and a survey on waste and waste management has been conducted and the related information has been collected and evaluated.It has been researched whether the processes such as the way of collection from source, the reduction at source, the classification according to properties, collection, temporary collection, intermediate storage, transportation, controlling after recycling of wastes were performed in accordance with the waste management strategy.In the study, the wastes that can be formed in processes starting from the design for the production area of printing industry to the final product have been identified; the steps from the zero waste strategy to the disposal strategy have been exemplified and finally reached a conclusion with solution methods.In addition, suggestions have been made on impacts of printing industry wastes on the environment and their contributions to the country's economy by the evaluation of printing industry's approach for waste and waste management in the light of on-site visits and surveys. 135

Sanayi devrimi ile birlikte gelişen toplumlarda insanların çalıştıkları ortamlarda iyi olma hallerini koruyabilmek adına çeşitli düzenlemelerin yapılması zorunluluk haline gelmiştir. Tarihsel süreç içinde iş yaşantısında ortaya çıkan gelişmeler iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili prosedürlerin ya da yapılması gerekli olan her türlü faaliyetin devlet erki tarafından düzenlenmesini zorunlu kılmıştır. Bu bağlamda Türkiye'deki en geniş kapsamlı düzenleme 20.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu olmuştur. Kanun, proaktif bir yaklaşım temelinde iş yaşantısı ile ilgili sağlık ve güvenlik süreçlerini düzenlemektedir. Kanun'un uygulanmasına başlamasından bu yana pek çok yönetmelik ve tebliğ yayımlanmıştır. Çalışma, 26.12.2012 tarih ve 28509 Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Tehlike Sınflaması Tebliğinde, Tehlikeli (bazı bölümlerinde çok tehlikeli) sınıfta yer alan matbaa işletmelerindeki 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun'un ve ilgili mevzuatın uygulanma durumu ortaya koymak üzerine hazırlanmıştır. Bu bağlamda basım işletmesi çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği mevzuatıyla ilgili durumunu ortaya koymak üzere 19 hipotez geliştirilmiştir. Oluşturulan hipotezleri sınamak üzere basım işletmesi çalışanlarına hazırlanan anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler istatistik paket programları kullanılarak analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak oluşturulan 9 hipotez doğrulanmazken, 10 hipotez ise kabul edilmiştir. Basım işletmesi çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgi durumunun göreceli olarak iyi olduğu ortaya çıkmıştır. In glowing societies with the industrial revolution, it has become a necessity to make various regulations in order to be able to maintain good conditions in people's working environment. In the historical period of the business life, it has been compulsory to regulate the developments, occupational health and safety procedures or any activities required to be done by the government. In this way; the most comprehensive regulations in Turkey entered into force on 20.06.2012 No. 6331 Occupational Health and Safety Act. The law regulates health and safety processes related to business life on the basis of a proactive approach. Since the implementation of the Law, many regulations and communiqués have been published. The study was prepared for the printing enterprises in the hazardous class (high hazardous in some sections) on the List of Workplace Hazards which is published in the official journal dated 26.12.2012 and numbered 28509, in order to reveal the Law on Occupational Health and Safety No. 6331 and the implementation of the related legislation. In this way, 19 hypotheses have been developed to present the issue of the occupational health and safety legislation of the printing employees. A questionnaire was applied to the print management employees to evaluate the hypotheses. The obtained data were analyzed by using statistical programs. As a result, 9 hypotheses were not confirmed and 10 hypotheses were accepted. It has been found that the level of knowledge about occupational health and safety of print management employees is relatively good. 103

ÖZET2012 yılında yürürlüğe giren 6331 saylı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu çalışma hayatına çok önemli düzenlemeler getirmiştir. Önemli bir iş kolu olan matbaa sektöründe her yıl ciddi oranlarda çeşitli nedenlerden dolayı iş kazası oluşmakta ve çalışma ortamında ki fiziksel etmenlerden dolayı çalışanlar ilerleyen yıllarda meslek hastalığına yakalanmaktadır.Bu araştırmada, matbaa sektöründeki çalışanların iş güvenliğine bakışı ve alınması düşünülen koruyucu tedbirleri belirlemek maksadıyla çalışanlardan toplanan veriler irdelenmiştir. Bu veriler gruplanarak gruplar arası anlamlı bir farklılık oluşup oluşmadığı araştırılmıştır.Bu çalışma İstanbul ili Avrupa bölgesinde bulunan küçük ve orta ölçekli matbaa işletmelerinde 2017 yılı nisan ve mayıs aylarında 286 çalışana matbaa makinelerinde iş güvenliği ve alınması gereken önlemlerin incelenmesi anket çalışmasıyla ölçülmesi amaçlanmıştır. Anket sonuçlarının istatistik analizleri R 3.2.1 paket programında yapılmıştır.ABSTRACTThe Law on Occupational Health and Safety No. 6331, which entered into force in 2012, has brought very important regulations to the working life. In the printing industry, which is an important business line, every year serious accidents have occured due to various reasons. Workers are getting occupational disease in the following years due to the physical factors in the working environment.In this research, the data gathered from the employees were examined in order to determine the view of the employees in the printing sector and the protective measures considered to be taken. These data were grouped and investigated whether there was a significant difference between the groups.This study was conducted in small and medium-sized printing business with 286 people in the Istanbul province of Europe in April and May 2017, aimed to measure work safety and precautions to be taken by survey study in printing machines.

Bu çalışmayla, ofset ve dijital baskı sistemleri ve renk bilgisi hakkında genel bilgiler ortaya konulacak ve yapılan test baskı çalışmalarıyla renk evrenleri arasındaki farklılıklarının tespit edilmesi sağlanacaktır. Ayrıca topoğrafik vektör harita üretiminde kullanılan ofset ve dijital baskı sistemlerinin kalite, renk evreni, trapping değerleri ve nokta kazançları açısından karşılaştırmaktır. Dolayısıyla ülkemizde ve dünyada oldukça yeni olan bu sistemlere ait araştırmacıların ve uygulamacıların yararlanabileceği, matbaacılık sektöründe faaliyet gösteren firmaların yatırım kararlarını alırken başvurabilecekleri bir doküman oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla oluşturulan test baskı skalarının trapping değerleri spektrofotmetre ile yapılan ölçümlerde sıvı tonerli dijital baskı sisteminde üst üste mürekkep kabulünün ofset baskı sistemine göre homojen ve yüksek oranda olduğu tespit edilmiştir. Ofset baskı ve sıvı tonerli dijital baskı sistemlerinde kullanılan görsel resimler, renk dağılım skalası ve gri balans dengesi kontrollerinde çıplak göz ile yapılan kontrollerde profesyonel bakış ile ayırt edilemeyecek şekilde baskı sonuçları elde edilmiştir. Yazı ve çizgi kenar keskinliğinin ofset baskı sisteminde ve sıvı tonerli dijital baskı sistemlerinde kalite açısından gözle görülür fark olmadığı; ancak yapılan mikroskobik ölçümlerde 8-10 düzeyinde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. 115 g/m2 Mat kuşe ve 90 g/m2 I. Hamur harita kâğıdı baskıaltı malzemelerine yapılan testler sonucunda, dijital baskı 115 g/m2 mat kuşe baskıaltı malzemesinin en geniş renk evrenine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ofset baskı 115 g/m2 mat kuşe baskıaltı malzemesi ikinci büyük renk evrenine sahiptir. Ofset Baskı 90 g/m2 I. hamur baskıaltı malzemesinin en küçük renk evrenine sahip olduğu tespit edilmiştir. With this study, general information of the offset and digital printing systems as well as color information will be given and differences between the color scales will be figured out. Besides, the offset and digital printing methods used in the production of vector map will be compared in terms of the quality, color scale, trapping value and, dot gain. As a result, it is aimed to create a document that researchers and practitioners can benefit and firms in the printing sector can consult when taking investment decisions. A naked-eye control of the color distribution scale and grey balance of the visuals used in the offset printing and liquid-toner digital printing systems revealed printing results that could not be distinguished with a professional look. It was found that there was no observable difference in quality between the offset printing system and the liquid-toner digital printing systems in terms of letter and line edge sharpness; however, microscopic measurements revealed a difference at the level of 8-10 . As a result of the tests conducted on under print materials of 115 g/m2 matte coated paper and 90 g/m2 I. uncoated map paper, it was found that the digital print 115 g/m2 matte coated under print material had the largest color space. Offset print 115 g/m2 matte coated under print material had the second largest color space. It was determined that the grade I. uncoated paper under print material had the smallest color space. 217

Masaüstü yayıncılık bir uygulama yazılımı olarak algılanmamalı, tasarımdan baskıya ürün/yayın oluşturma sürecinin tümü olarak kabul edilmelidir. Matbaacılığın hızla gelişen teknolojiye uyumu olarak, baskı sistemlerinin mekanikten elektroniğe hızlı bir dönüşüm ve gelişim yaşıyor olması baskı öncesi, baskı ve baskı sonrası işlemler sırasında yaşanan sıkıntıları da beraberinde getirmiştir. Baskı öncesi, baskı ve baskı sonrası işlemlerinin kendi aralarında uyumlu bir süreç kurabilmeleri gereklidir. Baskı öncesi hazırlık işlemlerini gerçekleştiren kişilerin, bu konuda yetişmiş teorik ve uygulama bilgisine sahip ve mesleki açıdan donanımlı olmaları gerekmektedir. Bu durum üretimin her aşamasında çalışan teknik elemanların kendilerini yenilemelerini, bu gelişen sistemler konusunda bilgi sahibi olmalarını zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar bu eksiklikerin giderilmesine büyük katkı sağlayacaktır. Bu çalışmanın teorik kısmında baskı öncesi, baskı ve baskı sonrasında kullanılan temel kavramlardan, genel tanımlardan bahsedilmiştir. Özellikle baskı öncesi konular daha detaylı araştırılarak gelişen teknolojiye göre güncellenerek açıklanmıştır.Çalışmanın uygulama kısmında ise; masaüstü yayıncılıkta, baskı öncesi hazırlıkta yapılan hatalar irdelenmiş ve bu hatalarn çözüm yolları deneysel olarak incelenmiştir. Çeşitli standartlara uygun olan ve uygun olmayan ancak sektörde yapılan birçok hatanın genel olarak ele alındığı çeşitli test skalaları tasarlanmış ve dijital baskı tekniği ile baskıları yapılmışıtır. Yapılan test baskılarında ortaya çıkan sonuçlar spektrofotometrik, densitometrik ve mikroskopik olarak incelenmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanarak açıklanmıştır.Çalışma sonucunda baskı ve baskı sonrasında ortaya çıkan birçok hatanın baskı öncesinde çeşitli kriterlere dikkat edilerek minimum düzeye indirgenebileceği veya tamamen ortadan kaldırılabileceği gözlemlenmiştir. Çeşitli programlarda yapılabilecek önkontrol teknikleri ile standartlara uygun baskıların elde edilerek zaman ve maliyet açısından oluşan zararların önüne geçilebileceği açıklanmıştır. Çıkan sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur. Baskı öncesi, masaüstü yayıncılıkla üretilen `basılı medya` dediğimiz ürünlerin doğru ve hatasız üretilmesi öncelikle sektörel ekonomiye dolayısıyla ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Desktop publishing should not be perceived as application software, it should be accepted as the whole process of creating a product/publication from design to press. As being the adaptation of printing to fast-growing technology, the fact that the printing systems rapidly transform and develop from mechanics to electronics brought along with them the troubles that occurred during pre-press, press and post-press processes. Pre-press, press, and post-press processes are required to establish a compatible process between each other. Individuals, who carry out the pre-press preparation processes, are required to be trained about this subject, have theoretic and applicatory information, and be professionally equipped. This situation necessitated the technical staff, who worked at each stage of the production, to renew themselves and be informed about the developing systems. The studies carried out in this direction will contribute to the removal of these deficiencies. In the theoretical part of this study, the basic concepts and general definitions used in pre-press, press and post-press are mentioned. Especially, the pre-press topics are researched in more detail and they are explained by being updated to the developing technology. In the application part of this study, mistakes that were made in the pre-press preparation in desktop publishing are scrutinized and the solutions for these mistakes are experimentally examined. Various test scales that fit or do not fit to various standards, in which many mistakes that are made in the sector are generally addressed, are designed and they were printed with the digital printing technique. The results of the test prints were examined spectrophotometrically, densitometrically and microscopically and the obtained results were interpreted and explained. As a result of the study, it has been observed that a lot of mistakes that occur during printing or after printing can be reduced to a minimum level or be totally removed by paying attention to various criterions before printing. It is explained that damages caused by time and cost can be prevented by obtaining the presses according to the standards with the pre-control techniques that can be carried out in various programs. Suggestions have been made in accordance with the results. The accurate and error-free production of products we call `printed media` produced by desktop publishing in the pre-press stage, will primarily contribute to the sectoral economy and accordingly to the national economy 274

Baskı teknolojileri, insanlığın düşüncelerini kağıda dökmeye başladığı günden beri hızla gelişmektedir. Görsel iletişim sanatlarından biri olan grafik tasarım da, bu gelişimden etkilenmektedir. Çünkü grafik tasarımın işlevi, bir konuyu ya da mesajı iletmektir. Bu çalışmanın amacı, baskı teknolojilerinin gelişimini tarihsel olarak ele almak ve bu gelişimin grafik tasarım üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu amaç kapsamında çalışma, dört bölümde tamamlanmıştır. İlk bölüm, giriştir. İkinci bölümde ise matbaanın kavramsal çerçevesi ele alınarak matbaa kavramı ve matbaanın gelişimi, baskı teknikleri, baskı sonrası işlemler açıklanmıştır. Üçüncü bölümde grafik tasarım ele alınarak tanım, gelişim ve uygulama alanları değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde, baskı teknolojilerinin gelişimi dört döneme ayrılarak; bu gelişimin grafik tasarım üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Printing technologies have been developing rapidly ever since the mankind began to write down his thoughts on paper. Graphic design, which is one of the visual communication arts, is also affected by this development. Because the function of graphic design is to convey a subject or a message. The purpose of this study is to address the development of printing technologies historically and to illustrate the effects of this development on graphic design. Within the scope of this purpose, this study has been completed in four chapters. The first chapter is the introduction. In the second chapter, the conceptual framework of the printing house is discussed and the concept of printing, development of the printing house, printing techniques, and post-printing processes are explained. In the third chapter, graphic design is handled and its definition, development and application areas are evaluated. In the fourth chapter, the development of printing technologies is divided into four periods; and the effects of this development on graphic design have been analyzed. 83

ÖZETMatbaalar, bir bölgenin kültürel, sosyal, ekonomik, bilimsel değerlerinin ortaya konulmasında en önemli araçların başında gelmektedir.ABSTRACTPrinting houses are one of the most important tools to uncover the cultural, social, economic and scientific characteristics of a region.

Dünyada; basım endüstrisinin kullandığı baskı sistemlerinin uygulanması sonucunda kaliteyi etkileyen farklı değişkenler tespit edilmiştir. Teknolojinin sürekli gelişimi, sektörün yeni arayışlara girmesi ve deneyimlerle doğru ürüne ulaşma çabası, baskı sektörüne de kalitede yeni vizyonlar kazandırmıştır. Basım endüstrisinin ve önemli bir pazar payı olan ambalaj sektörünün yöneticileri ve tasarımcıları, tüketici algısı üzerinde reklam ve kalite anlayışında zirvede olmak isterler. Basılan materyallerin albenisini arttırabilmek, ürüne daha fazla değer kazandırabilmek, rakiplerin kalitesinin önüne geçebilmek ve kaliteli baskılar sunabilmek, çok önemlidir. Bu nedenle farklılık yaratabilecek arayış çabaları kaçınılmaz olmuştur. Basım endüstrisinde; estetik anlayış, dayanıklılık ve bariyer özellikler, neredeyse bir gereklilik haline dönüştüğünden dolayı, basılı ürünler genellikle likit ve film laminasyon yüzey uygulama türleri ile kaplanır hale gelmiştir. Bu tezde ofset ve dijital baskılı ürünlere uygulanan baskı üstü yağ-bazlı mat ve parlak vernik, su-bazlı (Dispersiyon) mat, yarı mat-yarı parlak, parlak vernik, UV vernik, mat ve selofan yüzey kaplama uygulamalarının; baskıdaki renk değişimi (∆E*ab), baskı parlaklığı değişimi, nokta kazancı değişimine ve basılabilirliğe etkileri tespit edilmiştir. Bu amaçla öncelikle dijital (ISO 12647-8:2012) ve ofset baskı (ISO 12647-2:2013) standartlarına uygun test baskıları yapıldıktan sonra, bu basılı mürekkep ve film yüzeylerine ideal koşullarda baskı üstü yüzey kaplama uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Kaplama işlemi yapılmış ve yapılmamış baskılı yüzeylerin basılabilirlik parametreleri, ideal şartlar altında kalibrasyonları yapılmış spektrofotometre ve glossmetre kullanılarak baskı standartlarına uygun olarak ölçümlenmiş ve değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda tüm kaplama türlerinin renk değişimi, baskı parlaklığı ve nokta kazancı değerine etkileri farklı kâğıt yüzeyleri için ayrı ayrı tespit edilmiş, kaliteli baskı ve verimli üretim yapılabilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Various parameters affecting the quality have been determined at the end of applications of printing systems, used by the printing industry throughout the world. Permanent development of technology, setting off by the sector in new searches and effort of reaching accurate and correct product through due experiences have made the quality gain new visions. The designers and managers of the printing industry as well as of packaging industry having a significant market share in this respect desire to be at the highest rank in terms of advertisement and quality understanding over the consumer's perception. It is substantially important to raise the attraction of the materials so printed, make the product at issue gain more value, take precedence over the quality of competitors' products and offer quality printings. Therefore, it has been inevitable to spend efforts for searches that may make difference. Since the fact that aesthetical understanding, durability and barrier characteristics have been almost turned into a necessity, the printed products have come into a state where they are generally coated by the types of liquid and film lamination surface applications.At this thesis, the effects of overprint oil-based matt and gloss varnish, water-based matt, semi-matt and semi-gloss, gloss varnish, UV varnish, matt and cellophane surface coatings, applied to offset and digital printed products, on the colour change at printing (∆E*ab), printing gloss change, dot gain change and printability have been determined within this context. For this objective, the overprint surface coating applications have been effectuated in ideal conditions to these printed ink and film surfaces after having made related test printings in conformity with digital (ISO 12647-8:2012) and offset printing (ISO 12647-2:2013) before all else. In this respect, the printability parameters of the printed surfaces, which have been subject or not to a coating procedure and calibrations of the same have been made under ideal conditions and then, measured and evaluated in accordance with printing standards by the use of spectrophotometer and glossmeter. Then, the effects of all coating types over colour change, printing gloss and dot gain value have been determined separately within the direction of data so obtained, and various proposals been brought forward in order to obtain quality printing and efficient production. 162

Yüksek lisans tezi., Yazı okunmak için yazılır. Bu nedenle, her şeyden önce yazı okunmalıdır. Ancak sadece okunaklı bir yazı etkili bir mesaj için yeterli değildir. Harflerin yan yana gelirken aralarında bıraktıkları boşluklar, sütunun genişliği, ya da çok uzun satırlar kolay anlaşılırlığı doğrudan etkiler. Okunaklı tipografi, bilgiyi nesnel olarak ileten araçtır. Tipografi harf, sembol, rakam, renk, noktalama işaretleri vb. birleşimiyle oluşan kelime, paragraf, boşluk, stil, ağırlık gibi unsurlarının seçimini, boyutlandırmasını ve düzenlemesini kapsar. Bu sayede etkin bir iletişim iki boyutlu yüzey üzerinde kalıcı ve anlaşılır bir şekilde sağlanmış olur. Kısacası tipografinin hem sanat olarak hem de iletişim kurmak açısından oldukça önemli bir rolü vardır. Günümüzde kullanılan yazı, ilkel toplumlarda sembol ve işaretlerin zamanla geçirdiği değişimlerden sonra bugünkü şeklini almıştır. Tipografistlerin, düzeltmenlerin, dizgicilerin, yayıncıların ve grafik tasarımcıların işi olan metin tasarımı çağımızda teknolojik gelişmeler sonucunda herkesin kolaylıkla yapabileceği bir iş haline gelmiştir. Fakat teknolojik gelişmeler ne kadar kolaylık sağlasa da tipografinin temel niteliklerini, görsel değerlerini kapsamını, işlevsel özelliklerini ve kurallarını bilmeden okunaklı metinler ortaya koymak kolay değildir. Bu çalışmasının konusu olan okunabilirlik okuyucu kitlesinin neden, ne zaman, nerede, ne (kitap, dergi, afiş, pankart vb.) okuyacağıyla, ihtiyaçlarıyla ve düzeyleriyle ilgilidir. Diğer yandan okunabilirlik yazı karakteri, büyüklüğü, kalınlığı, stili, rengi, vurgusu, satır ve sütun uzunluğu, harf, kelime, satır ve paragraf arası boşlukları, üst ve alt uzanımları, metinlerin sağa ya da sola dayalı olmaları, görsel malzemelerin dengesi ve sayfa boyutları gibi unsurlara bağlıdır. Bu unsurların okunaklı metinler meydana getirebilmesi için kontrastlık, yalınlık ve orantı ilkelerine uygun olarak hazırlanması gerekir. Seçilen tipografik unsurlar aynı zamanda kullanılan yere verilen mesaja göre farklı anlamlar ve mesajlar taşıyabilir. Bu yüzden tasarımlar okuyucuların metinleri en az gayretle okuyabileceği ve kavrayabileceği şekilde hazırlanmalıdır. Aynı zamanda yukarıda sayılan tipografik unsurlar okunabilirliği tek başına etkileyebileceği gibi birbirleriyle uyumlarıyla da etkiler. Okunabilirlik, tasarımcıların genellikle ihmal ettikleri bir olgudur. Tipografik mesaj iletimi, yazıları okunur kılan niteliklerin bir araya gelmesiyle sağlanır. Okuyucu, yazılı bilgiyi en az çaba ve zorlukla algılayabilmelidir. Tasarımın mesajı övdüğü bir başlık yazısı, çoğunlukla ilgiyi çekmek için kullanılır. Bunu kalın kaba, ya da süslü, narin akıcı yazılarla yapmak mümkündür. Ancak yazının kullanımı, işlevi ne olursa olsun, diğer tasarım unsurları ile bütünlük halinde olmalı ve bir arada geliştirilmelidir. Yazı ölçüsünün, satır uzunluğunun ve satırlar arası espasların ilişkisini anlamak, mekânsal uyum ve okunabilirliği açısından çok önemlidir. Bu değişkenler muntazam olarak ele alındıkları zaman, kötü tasarlanmış harf formlarının bile okunabilirliğini arttırır, okunaklı sayılan formların ise okunabilirliği daha da fazlalaştırır. Hangi yazı ölçüsünü kullanılması gerektiği, satırların ne uzunlukta olacağı veya satırların arasına ne kadar boşluk konacağı hakkında kesin kurallar koymak zordur. Bütün bu kararlar karşılıklı yargılara dayanır.

Bu tez çalışmasında aile şirketleri, insan kaynakları yönetimi ve kurumsallaşma incelenmiş. Son bölümde de Konya İli Matbaa sektöründeki aile işletmeleri ile alakalı alan çalışması yapılmıştır.Birinci bölümde aile şirketleri, insan kaynakları yönetimi ve kurumsallaşma kavramlarından bahsedilmiştir. Kurumsallaşma süreci, sürdürülebilirlik, aile anayasası açıklanmıştır. Kaynak temelli teori incelenmiş, İnsan Kaynakları Yönetimine kaynak, maliyet ve yetkinlik temelli olarak yaklaşılmıştır. Son olarak kurumsallaşma teorileri incelenmiştir.İkinci bölümde konu ile alakalı kaynak taraması yapılmış insan kaynakları yönetimi ile benzer çalışmalardan bahsedilmiştir. Aile şirketlerinde yapılan çalışmalar açıklanmıştır.Üçüncü bölümde alan araştırması olarak Konya İlindeki matbaa sektöründeki aile şirketleri incelenmiştir. Araştırmada insan kaynakları yönetiminin aile şirketlerinin kurumsallaşmasında rolü olup olmadığı, varsa nasıl bir role sahip olduğu irdelenmiştir. Family businesses, human resources management and institutionalisation were examined in this thesis. In final chapter, field research has been done about family businesses in printing industry in Konya.In first chapter, the consept of family businesses, human resources management and institutionalisation were mentioned. Process of institutionalisation , sustainability, family constitution were explained. Resourced based theory was examined, resource, cost and competence based approachment of human resources management were explained.In second chapter, literature review about subject has been done and relevant studying about human resources management was mentioned. Studying in family businesses were explained.In third chapter, family businesses in printing industry in Konya were examined as a field research. Research objective is either human resources management has a role in family businesses institutionalisation or not and if so it has a role what kind of role it has been scrutinised. 84

DergiPark: 416991 ejovoc Matbaa; yazı, fotoğraf, çizimaracılığıyla fiziki olarak elle tutulur, gözlegörülür bir ürün haline dönüşen insan düşüncesinin geniş topluluklaraulaşmasını sağlar. Matbaa, fikir ve düşüncelerin sayısız ve aynı kopyaya hızlıulaşılmasını, yayılmasını ve kişiler arasındaki iletişimin daha sağlıklı birşekilde olmasını sağlar. Böylelikle medeniyetin hızlı gelişmesini ve düşünceninözgürleşmesini sağlamaktadır. Grafik Tasarım eğitimi verenMYO’ların ders programları incelendiğinde matbaacılık bilgisi içeren derslerinazlığı, grafik tasarımcıların matbaa bilgisindenyoksun olarak yetiştiğini göstermektedir. Grafik tasarımcı eğitiminde sadecetasarım bilgisinin verilmesi ve tasarımcı yeteneğinin ön plana çıkarılması,matbaacılık donanımının olmaması tasarımların çoğaltılması esnasında zamankaybına ve maddi kayıplara yol açmaktadır. Bu sebeple grafik tasarım eğitimiverilirken tasarım unsurlarının yanında matbaacılık bilgisinin de verilmesibüyük önem taşımaktadır. Sonuç olarak matbaacılık bilgisi ile donatılan tasarımcılarçalıştıkları işletmelere ve sektöre hem zaman hem de ekonomik açıdan değerkatacaklardır.

ÖZETKAĞIT VE KARTONUN YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN BASILABİLİRLİK PARAMETRELERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİTeknolojideki gelişim basım sektöründe de hızla etkisini göstermektedir. Basım endüstrisinde teknolojideki en büyük gelişim baskı sistemleri ve baskı altı malzemeleri üzerine olmaktadır. Bu durum rekabetin yaşandığı ve nihai tüketiciye direkt ulaşan baskıaltı malzemelerinde büyük önem kazanmaktadır. Son tüketiciye ulaşan kağıt ve karton, hem ürünün dış görünüşü ile ticari rekabeti arttırmakta, hem de ürünü taşıması ve saklama koşullarını doğrudan etkilemesi sebebiyle de sağlık açısından önem oluşturmaktadır.Baskı sonucunun görsel kalitesi büyük oranda baskı altı malzemesi ve mürekkebin optimum düzeyde birleşme sürecine bağlıdır. Kâğıdın yapısal özellikleri baskının kayıpsız ve istenilen renk değerinde elde edilebilmesi açısından son derece büyük önem taşımaktadır. Kâğıt ve Karton yüzeyindeki yağ bazlı mürekkebin baskı sonrası kâğıda yerleşme, sabitlenme ve kuruma süreci, baskının rengi, parlaklığı, densitesi, kontraslığı, nokta kazancı, trapping, gri balans, mürekkep tüketimi ve ışık haslığı gibi basılabilirlik parametrelerini etkilemektedir. Kâğıt ve karton, heterojen ve değişebilir bir malzeme olduğundan yapısal özelliklerinin ölçümlenmesi ve bu özelliklerinin basılabilirlik parametrelerine etkilerinin tespit edilmesi gerekir.Yapılan çalışmada; Kağıt ve kartonun birbirini etkileyen özelliklerinin (kül miktarı, perdah, yüzey enerjisi, temas açısı) yanı sıra, kağıdın yüzey özelliklerine bağlı olarak yağ bazlı mürekkeplerin baskı, renk değişim dereceleri, kuruma, renk parlaklık ve ışık haslığı değişimleri, mürekkep tüketimi değişkenleri analiz yöntemleri kullanılarak baskı kalite parametrelerine etkisi tespit edilmiş ve kullanıcılara önerilerde bulunulmuştur. ABSTRACTINVESTIGATION OF THE EFFECTS OF STRUCTURAL PROPERTIES OF PAPER AND CARDBOARD ON PRINTABILITY PARAMETERSThe development in technology is also rapidly affecting the printing industry. In printing industry, the greatest development in technology is on printing systems and printing materials. This situation is of great importance in the pressurized materials, where competition is experienced and the final consumer reaches directly. The pressurized material that reaches to the last consumer increases the commercial competition with creating the external appearance of the product and it is also important for the health conditions due to product storage conditions and product transportation.The visual quality of the print result is largely dependent on the optimum level of incorporation process of the underprint material and ink. The structural characteristics of the paper are extremely important in that the print can be obtained without loss and at the desired color value. The oil on the paper and cardboard surface affects the printability parameters such as settlement, fixation and drying process, print color, brightness, density, contrast, dot gain, trapping, gray balance, ink consumption and light fastness after printing on water and solvent based ink. Since paper and cardboard are heterogeneous and interchangeable materials, it is necessary to measure the structural properties and determine the effects of these properties on the printability parameters.In this study; Depending on the surface properties of the paper, the effectiveness of the oil based inks on the quality elements, the color loss grades, the drying and color brightness changes, the ink consumption and the analysis methods have been determined and the recommendations have been given to the users.

ÖZETBu tez çalışmasında, matbaacılık tarihindeki gelişmeler ve bu bağlamda Türkiye’de 1928-1950 dönemine ait gazete başlık metinleri üzerinden, değişen tipografik alışkanlıkların incelenmesi amaçlanmıştır. Matbaacılık tarihinde yaşanan teknolojik gelişmelerin, grafik sanatların doğuşunda ve gelişmesinde de önemli etkileri olduğunu savunan tez, bu gelişmelerin Türk basım hayatındaki ve grafik tasarımındaki etkilerini aramayı amaçlamıştır.Çalışmanın ilk bölümünde, evrensel matbaacılık tarihi ve en önemli teknolojik gelişmeler kronolojik olarak ele alınacaktır. İkinci bölümde Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyetin’deki önemli matbaacılık faaliyetleri ve öne çıkan süreli yayınlar tarihsel olarak incelenecektir.Tezin üçüncü bölümünde, dünyadaki ekonomik, sosyopolitik gelişmelerin ülkemizdeki yansımaları ve 1950’li yıllara kadar tipo matbaacılık ve grafik tasarım alanında üretimler yapmış kişilere ve süreli yayınlara değinilecektir. Son bölümünde ise Türkiye’de 1928-1950 dönemine ait gazete başlık metinleri, özellikle Ulus ve Cumhuriyet gazeteleri referans alınarak, ‘tipo baskıdan, ofset matbaacılığa geçişte değişen tipografik alışkanlıklar’ bağlamında değerlendirecektir. Anahtar Kelimeler: Tipografi, Matbaacılık Tarihi, Grafik Tasarım, Tipografik AlışkanlıklarABSTRACTThis thesis work aims to scope the history of printing press and in this respect, voyeuring the changing typographic habits in Turkey around 1928-1950 over newspaper headline texts.Thesis advocates that the technological improvements in the printing press history is also has a definite impact on the birth & progression of modern graphic arts. While defining those historical marks, this work also searches the effects of these inprovements in Turkish print culture and graphic arts.First part of the thesis is about the universal history of the printing press and most important technological improvements in chronological order. Second part deals with the activites and improvements of printing in Ottoman Empire and Turkish Republic, whilst giving examples of the most important puplications and their authors of their time.Third part of the thesis deals with the master works and masters of typo printing and graphic arts in Turkey in the 1950’s, under the influence of sociopolitical and economic phenomena around the globe. Concluding part of the thesis focuses on the headline texts in Ulus and Cumhuriyet newspapers around the 1928-1950 period, aiming to reveal the changes in the typographic habits while having a shift from typo printing to modern offset printing. Keywords: Typography, History of Printing Press, Graphic Design, Typographic Habits

1 Kasım 1928 tarihinde Türkiye'de gerçekleştirilen Harf Devrimi'nin basım-yayın hayatı, eğitim-öğretim, kültür, kütüphaneler, bürokrasi ve basımevlerine olan etkileri üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Devrim'in basım-yayın hayatını canlandırdığı söylenirken, değişiklik karşısında zorluk çeken basımevlerinin bu durumu nasıl dile getirdikleri yeteri kadar açıklanmamıştır. Tezde basımevlerinin kamuoyu oluşturma çabası incelenmiştir.Harf Devrimi sebebiyle maddi açıdan zarara uğrayan basımevlerinin kamuoyu oluşturma gayretleri ele alınırken, çalışma yazı değişikliğinden Tek Kitap Kanunu'nun çıktığı 1933'e kadar olan dönemle sınırlandırılmıştır. Kitapçıların bu dönemde süreci nasıl karşıladıkları, yaşanan güçlükler, bunları aşmak için ürettikleri çözümler incelenmiştir. Araştırma sırasında özellikle İstanbul Kitapçılarının Harf Devrimi sebebiyle ellerinde kalan mektep kitapları yüzünden yaşadıkları maddi sıkıntıları dile getirdiklerinin görülmesiyle, tezde daha çok bu konuya ağırlık verilmiştir. Kitapçılar, seslerini duyurmak için gazete ve dergilere demeçler vermiş, Maarif Vekâleti başta olmak üzere hükümetin farklı yetkililerine ulaşmaya çalışmışlardır. Maddi zararın telafisi için hükümetten parasal yardım talep ettikleri; hatta zararın tazmini noktasında durumu adli makamlara taşıdıkları görülmüştür.Araştırma metodu olarak betimleme ve belgesel analize dayanan bu tezde makale, kitap ve çeşitli elektronik kaynaklar yanı sıra o dönemin birçok gündelik gazetesinden de çokça yararlanılmıştır. Bu çalışma sonucunda `Yazı Değişikliği karşısında maddi zarara uğrayan basımevleri, bunun tazmini noktasında günlük basına demeçler vererek ve haberler yaptırarak kamuoyu oluşturmaya çalışmışlardır` hipotezinin gerçek olduğu görülmüştür. There are a number of studies on the echoes of the adoption of Latin alphabet in 1928 in press, libraries, bureaucratic practices and education-culture. While there are lots of publications that the alphabet revolution's positive influences on the read-write rate, it is not explained completely how the revolution revives printing and publishing life. Printing houses had some difficulties in the facing of alphabet revolution. In this instance there hasn't yet been sufficient deal with how they assert the difficulties they faced. This study aims to indicate printing houses' efforts of molding public opinion.This study is limited from 1928 to 1933 which is the year of accepting `The Law of One Book`. What kind of difficulties booksellers experienced and their solutions are analysed in the study. During the searching, it was observed that because of the Revolution, the booksellers in Istanbul couldn't sell textbooks. Due to this situation, they had some financial problems. So, it was focused especially on this subject in this study. The booksellers made statements to the newspapers and journals to make their voices heard. They tried to reach different government authorities, especially to the Ministry of Education. It was seen that not only they requested financial aid from the government to compensate financial problems, but also they carried the situation to the judicial authorities in order to retrieve their loss.In this thesis, description and documentary analysis research methods were used. Articles, books and a variety of electronic sources, as well as the many daily newspapers of that period were also greatly benefited. As a result of the study it was concluded that `Printing houses suffered financial problems in the face of Alphabet Revolution, they tried to mold public opinion by giving the statements and making news to the daily press.` 130

Bu çalışma, Türkiye'de yayıncılığın son 35 senede geçirdiği dönüşümü Pierre Bourdieu'nun teork araçları yardımıyla açıklamayı hedeflemiştir. Bu maksatla çalışmanın ilk bölümünde yayıncılığın doğuşundan bugüne tarihi ana hatları ile ele alınmıştır. Bu tarihi anlatı içinde yayıncılığın yaşadığı kırılma dönemleri ve gelişen kurumsal yapısı ortaya konmuştur. İkinici bölümde, bu tarihsel anlatıya binaen son 35 sene içinde yayıncılığın dönüşümünü etkileyen faktörler özel olarak incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, ilk bölümlerde ortaya konulan tarihsel anlatı ve özel incelemelere binaen gelişen yayıncılık alanı, bu alanın sermaye yapıları, çatışma noktaları ve alt alanları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Türkiye yayıncılık alanının yapısı, bu alanın kendine has sermaye düzeni ve çatışma alanları tespit edilmiştir. This research aims to show transformation of Turkish publishing in the last 35 years, with theoretical perspectives of Pierre Bourdieu.For this aim, the first chapter of the research deal with general history of publishing in Turkey. In this historical narrative turning points and institutionalization of publishing highlighted. The second chapter focus on critical factors of the last 35 years which are highly effective on the transformation. Based on the narrative in the first 2 chapters The last chapter aims to analyze emerged publishing field, capital structure of the field, sub-fields and conflict points of the field, In the end of the research structure of Turkish publishing field, its special capital formations and conflict points determined. 205

Aile ve iş ilişkilerinin sentezlendiği, hem sosyal hem de ekonomik değerleri içinde barındıran aile şirketlerinin sürdürülebilir olması toplum dinamikleri ve ülke ekonomileri açısından büyük önem arz etmektedir. Bunun için aile şirketlerinin hem örgütsel hem de aile ilişkileri olarak kurumsallaşmalarının gerekliliği ve bu yönde çalışmaların yapılması kaçınılmaz olmaktadır. Matbaa sektörü büyük sanayi sektörlerinden birisidir. Günümüzde matbaa sektörü, matbaa teknolojilerinde ulaşılan seviyenin katkısı ile çok çeşitli baskı işlevlerini kapsayan bir sanayi haline gelmiştir. Sektör bu haliyle diğer sanayi kuruluşlarının da vazgeçilmez unsuru olmaktadır. Bu iki unsur birlikte düşünüldüğü zaman büyük çoğunluğu aile işletmelerinden oluşan matbaa sektöründeki firmaların sürdürülebilir bir nitelik kazanmasının önemi de kendini göstermektedir. Bu çalışmasının amacı; aile şirketlerinde kurumsallaşma olgusunu ve bu olgu ile doğan işletmecilik problemlerini incelenmek, bu doğrultuda Konya'da yer alan matbaa sektöründeki aile şirketleri üzerinde bir araştırma yapmak suretiyle problemleri ortaya koymak ve önerilerde bulunmaktır.Araştırma için Konya Ticaret Odası'dan (KTO) ve Konya Kitap Kırtasiye Fotokopi ve Matbaacılar Odası'dan elde edilen matbaa firmalarına anket uygulaması yapılmıştır. Anket çalışması, işletme yöneticisi ya da ortaklarıyla yüz yüze görüşme ve e-posta yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Veriler hazırlanan araştırma sorularına göre SPSS programında analiz edilmiştir.Analiz sonucunda, genel olarak danışmanlık hizmetleri, personel motivasyonu ve profesyonelleşmenin gerekliliği ile kuşak çatışmalarının olumsuz etkisi ön plana çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Aile, aile şirketi, kurumsallaşma, işletme problemleri, matbaa. Being sustainable of a family-owned enterprise which is harmony of family and business relationships and contains both social and economic values, has great importance in terms of both social dynamics and national economy. Therefore, it becomes unavoidable that famiy-owned enterprises should be institutional in both organizational and family relationships and studies should be done for this purpose. Printery sector is one of large industry sectors. Printery sector has become a large industry which involves various printing tool and functions thanks to advancing printing technologies. Printery sector is irreplaceable component of other industries at the present time. Importance of acquiring sustainable qualification of companies of family-owned enterprises is clearly understand from these evaluations.The aim of this study, analyzing of institutionalism fact and business administration problems arising from this fact. Determining problems by reseaching family enterprises and offering solutions for these problems are targets of this study. A survey was conducted for printery companies registered to Konya Chamber of Commerce and Konya Chamber of Book, Stationery, Photocopy Stores and Printers. The survey was made trough e-mail and face to face interview method with business manager and company shareholders. Obtained survey results were analyzed in SPSS program according to prepared survey questions. The necessity of consulting services, personal motivation and professionalization and negative effect of conflict of generations are general survey results.Key Words : Family, Family-Owned Enterprise, Institutionalism, Business and Administrations Problems, Printery. 134

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Grafik Anasanat Dalı, Kayıt no: 96240, Yazı, icat edilmesiyle başladığı kabul edilen insanlık tarihi boyunca önemini hiç yitirmemiş, günümüze dek insanlık için pek çok büyük gelişmenin ve ilerlemenin belirleyicisi olmuştur. Tipo baskının atası olan Gutenberg matbaası da yazı temelli bu ilerlemelerin en büyük adımlarından birini oluşturmuştur. Çalışmada, bu gelişmeler ve değişimler doğrultusunda tipo baskının icadından başlayarak gelişme, duraklama, gerileme evrelerine ve bu evrelerin oluşum nedenlerine değinilmiş, ardından yine bazı kültürel ve teknolojik gelişmelerin de yardımıyla tipo baskı kullanımının yeniden canlanmasına ve 20. yüzyıl sonuyla 21. yüzyılda artan kullanım biçimlerine ve bu canlanmanın olası nedenlerine değinilmiştir.

ÖZETCumhuriyet ve Vakit gazeteleri üzerinden, harf inkılâbı öncesi ve sonrası için bir sayfa tasarımı okuması yapılacak olan bu tez çalışması, üç bölümden oluşacaktır. Birinci bölümde, matbaanın icâdından harf inkılâbına ve sonrasına değin matbaa/baskı süreçleri ve burada önemli olan hurufata dair bazı malumatlar yer alacaktır. İkinci bölümde, sayfa tasarımı ilkeleri ve etkili haber sunumu için dikkat edilmesi gereken hususlar gibi daha teknik bilgilerle beraber son bölümde yer alacak olan görsellerin ve gazete verilerinin daha iyi yorumlanmasını sağlayacak bazı bilgiler yer alacaktır. Üçüncü bölümde ise, teze konu olan gazetelerin belirlenen tarih aralıklarındaki (İnkılâptan iki ay öncesi ve iki ay sonrası) sayfaları görsel olarak verilerek bu sayfalar üzerindeki incelemeler ve bazı bulgular(haber/görsel ebatları, başlık/spot/metin genişlikleri, puntoları, yazı stilleri vb.) da tablolar hâlinde verilecektir. Verilen bu bilgiler ışığında iki gazete de belirlenen başlıklar çerçevesinde öncelikle ayrı ayrı değerlendirilecektir. Sonuç kısmında ise, harf inkılâbının sayfalar üzerindeki etkileri ve meydana getirdiği tasarımsal değişimler genel olarak derlenecektir. Böylece tam geçiş sürecine, yani inkılâp tarihi etrafındaki o günlere ve gazetelere yakından, ayrıntılı bakılarak olumlu veya olumsuz değişiklikler görülerek, o sürecin tasarım anlayışına ait bir tablo ortaya çıkacaktır.Anahtar kelimeler: Harf inkılâbı, Hurufat, Sayfa tasarımı, Cumhuriyet Gazetesi,Vakit Gazetesi.ABSTRACTThis paper consists of three parts and compares page layouts in the periods before and after the alphabetic revolution by taking samples from Daily Cumhuriyet and Daily Vakit. The first section of the paper covers press/printing procedures from the period printing machines are launched up to the alphabetic revolution and thereafter, and some more information about the typeface used in that period. The second section grounds some more technical points such as page layout principles and matters to be taken into consideration for a more effective reporting along with some information that may help better interpretation of the newspaper data and images included in the last section. Section three visually presents the pages of the daily papers under focus in this study within the defined time period -two months before and after the revolution- and shows some tables to summarize the examination on those pages and findings thereof (sizes of articles/images, length, font size and typeface of headlines/spots/texts, etc.). In the light of the information provided, the two daily papers will first be separately examined within the framework of some titles prescribed and then a general assessment will be made in the conclusion part to cover both of the daily papers in order to compile the effects of the alphabetic revolution on newspaper page layouts and consequent changes in page layouts. A close and detailed look into the days and daily newspapers around the time of the history of revolution is achieved this way in order to capture positive and negative changes for the purpose of having an idea on newspaper layouts pertaining to the transition process. Key words: Alphabetic revolution, typeface, page layout, Daily Cumhuriyet, Daily Vakit.

ÖZETTAMPON BASKI SİSTEMİNDE KALİTEYE ETKİ EDEN PARAMETRELERİN BELİRLENMESİÜlkemizde yüzlerce işletmede kullanılan ve basım sektörüne çok hızlı bir giriş yapan tampon baskı sistemine ait yeterli teknik araştırma yapılmamıştır. Bu nedenle süreç içerisinde birçok işletme maddi ve manevi kayıplar yaşamaktadır. Bunun için tampon baskı sisteminde kaliteli baskı için optimum çalışma parametrelerinin tespit edilmesi gerekmektedir.Matbaacılık açısından tampon baskı sisteminde uygulamada çıkan sorunları ampirik yollarla çözerek kayıplar yaşamamak için, uygun silikon tampon, baskı kalıbı, mürekkep ve basılacak malzemenin teknik özelliklerinin bilinerek basılabilirlik açısından incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Çünkü matbaacılık alanında kullanılan birçok baskı sisteminin, baskı sonucunu oluşturan parametrelerin öngörülen normlara ayarlanması için baskı standardizasyonları oluşturulmuştur. Fakat tampon baskı sisteminde karakteristik bir baskı eğrisinin oluşturulması için, kaliteyi etkileyen tüm parametreleri baskı makinesinde uyumlu hale getirecek belli bir standardizasyon oluşturulmamıştır. Bu nedenle baskıaltı malzemesi üzerine yapılan baskılardaki zemin ton yoğunluğu, nokta kazancı, kullanılan mürekkebin viskozitesi, silikon tamponun sertlik derecesi, baskı kalıbı üzerindeki mikro çukurcukların derinliği gibi değişkenlerde nasıl bir yöntem uygulanacağının bilinmesi gerekmektedir. Ayrıca baskı makinesinin baskı öncesinde ve baskı anındaki ayarları da baskı kalitesine etki eden ikincil öncelikteki unsurdur. Bu tezde sayılan tüm parametreler kalibrasyonlu ölçüm cihazları ile ölçülüp kalite bir baskı için optimum ölçüm verileri ortaya çıkartılmıştır. Farklı tram sıklıklarında test skalaları hazırlanarak açık hazne tampon baskı makinesinde baskı şartları kontrol altına alınarak, farklı sertlikteki silikon tamponlarla farklı baskıaltı malzemeleri üzerine test baskıları yapılmıştır. Baskılar görsel ve densitometrik ölçümler bakımından karşılaştırılmıştır. Üzerine test baskıları yapılan baskıaltı malzemelerinin yüzey yapılarına uygun olan tram sıklığı aralığı belirlenmiştir. Tram ton değerleri ve baskıaltı malzeme ilişkisinin baskı üzerine etkisi tespit edilmiştir. Tram nokta kazancının düşük, orta ve yüksek tram ton değerlerindeki oranları tespit edilmiştir. En uygun tram sıklığı ile yüzeyi kaplanmamış ve yüzeyi kaplanmış kağıt üzerine siyah-beyaz ve trigromi baskı yapılarak çeşitli puntolardaki pozitif-negatif yazı karakterlerinin ve çizgilerinin basılabilirlik açısından optimum parametreleri tespit edilmiştir. ABSTRACT DETERMINATION OF PARAMETERS AFFECTING THE QUALITY IN THE PAD PRINTING SYSTEM No sufficient technical research pertaining to the pad printing system that is used in hundreds of enterprises in our country and made a very rapid entry in the printing sector. Therefore, various numbers of enterprises experience tangible and intangible losses within this process. As a consequence, it is considerably important to determine the optimum working parameters for a quality printing at the pad printing system. In order to solve the problems occurring in the application at the pad printing system by empirical ways and not to experience any losses from the point of view of the printing sector, it is necessary to know the technical specifications of materials to be printed, suitable pad, printing plate and ink, and examine and evaluate the same from the printability point of view. This is because the printing standardizations have been created in order to adopt various printing systems, used in the field of printing and parameters constituting the result of the printing, to the envisaged norms. However, no specific standardization that will bring all parameters affecting the quality into a conforming state at the printing machine in order to create a characteristic printing curve at the pad printing system has not been created. Therefore, it is necessary to know what kind of a method will be applied in variables such as the depths of micro varioles on the printing plate, temper of silicon pad, viscosity of the ink used, dot gain, ground shade density on printings, made over the under-printing materials and so on. Additionally, the adjustments of the printing machine in advance of and during the printing process are the other elements at secondary degree affecting the printing quality. All parameters, listed at this thesis, have been measured by calibrated measuring devices and optimum measurement data for a quality printing been brought to light. Some test printings have been made on different substrates in silicon pads bearing different hardness by preparing various test scales in different screening frequencies and taking printing conditions under control at the open reservoir pad printing machine. The printings have been compared in respect of visual and densitometric measurements. The interval of screening frequency appropriate to the surface structures of substrate that related test printings are made on has been determined. The tone values and effect of the substrate material relationship on the printing has also been determined as well. The ratios of the screening dot gain in lower, medium and higher screening shade values have been established. Optimum parameters of any positive-negative typefaces and writing lines in different sizes and tickness in respect of printing have been determined by making black-white and process colors printing over rough and smooth paper with the most appropriate screening frequencies.

Yazının icadının yaratmış olduğu etkiler, insanlığın kültürel yaşamı bakımından son derece önemsenmiştir. Yazıya dair arkeolojik bulguların olağan üstü karşılanıp, aynı derece heyecan yaratmasının nedeni de bununla ilişkilidir. Çağımızın kültürel göstergelerinden, enformasyonun dolaşım hızının sürekli artması ve gelişmesi ile birlikte insanlığın geçirmiş olduğu kültürel dönüşümler, yazının geçmişten günümüze getirmiş olduğu etkiyi daima gündemde tutmuştur. Birbirinden çok farklı biçimsel özellikleri ile bugüne kadar üretilmiş olan yazı örneklerinin yine çok farklı amaçları ve işlemleri söz konusudur. Çalışmamızda incelenen metin fontlarının, tipografi eğitimi sürecinde, kültürel gerekçelerden kaynaklanan önemi ve tasarımının ülkemizdeki durumu ele alınmıştır. Yazı, nitelik olarak görmemizi ve anlamamızı sağlayan fonksiyonel bir karaktere sahiptir. Günümüz iletişim teknolojileri ile şekillenen kültürel ortamlar için gerçekleştirilen font tasarımlarının varlık nedenleri kültürel gerektirmelere bağlı olarak çeşitlenmektedir. Her birinin kullanım amaçlarının özel anlamlarla belirlendiği bu fontların geçmişten günümüze tipografi eğitiminin de temelini ilgilendiren mevcudiyetleri söz konusudur. Metin fontu tasarımı, tipografi eğitiminin temel disiplinlerinden biri olmasına karşın ülkemizde Yeni Türk Alfabesine geçiş sürecinden günümüze değin profesyonel düzeyde harf tasarımcılarının yok denecek kadar az olması mevcut bilgi ve tecrübenin aktarımı ve geliştirilmesi süreçlerinin eksikliğinin bir göstergesi durumundadır. Okuma kültürümüzün ve metne yönelik algılarımızın geliştirilmesi bakımından ülkemizde metin fontu tasarımının profesyonel olarak ele alınmasının kültürel gerekçeleri önemli bir tartışma konusudur. Bu çalışma ile metin fontlarına atfetmeye çalıştığımız özel bakış açıları, evrensel ve entelektüel gelecekçi bakış açılarının kültürel çerçevesi sonucunda olgunlaşmıştır. The effects created by the invention of writing have been highly considered with respect to the cultural existence of humanity. Also, the reason for the fact that archaeological findings for writing have been regarded as remarkable and have caused excitement as well is related to this. From the cultural signs of our age, the cultural transformations which the humanity has undergone along with the continuous increase in and development of the circulation rate of information, have always kept the effect the writing brought along from past to present at issue. For writing types generated with quite different morphological properties up to the present, again many different objectives and processes are in question. The importance of text fonts analyzed in our study, during typography education, arising from cultural reasons and the situation in our country as relevant to its design are handled. Writing has a functional characteristic enabling us to see and realize as quality. The reasons for the existence of font designs performed for cultural contexts formed with today's communication technologies vary as based on cultural entailments. The presences of these fonts, the intended purposes of which are specified for each with special meanings, regarding also the basis of typography education from past to present are available. Although text font design is one of the basic disciplines of typography education, the case in which letter designers at professional level are scarcely any from the period of transition to New Turkish Alphabet to the present is just a sign for the inadequacy of processes of available information and experience transfer and improvement. With respect to the development of our reading culture and perception for the text, the cultural grounds for dealing with the text font design professionally in our country constitute an important object at issue. Particular viewpoints we have tried to attribute to the text fonts with this study, have developed in consequence of cultural frame of global and intellectual futurist points of view. 162

Baskı makinelerinde mürekkep ve nemlendirme merdanelerinin kalitesi ve kullanımı baskı kalitesi ile üretim performansını etkileyen önemli faktörlerdendir. Bu çalışmanın amacı ofset baskı merdanelerinin çalışma süresince yüzeyinde meydana gelen pürüzlülük, çap ve sertlik değişimlerini tespit etmek ve merdane aşınmalarının baskı kalitesine etkisini belirlemektir. Bu kapsamda, 750 000 adet baskıya kadar her yüz binde bir; 750 000 baskıdan sonra beş milyon baskıya kadar, her bir milyonda bir merdane yüzeyinde meydana gelen değişimler incelenmiştir. Ayrıca merdane yüzeyindeki değişimin baskı kalitesine ve renk evrenine etkisini belirlemek amacıyla basılı örneklerin densite değerleri ve L*a*b* renk ölçümleri yapılmıştır. Merdane yüzeyinde meydana gelen bu değişimin renk kalitesini negatif yönde etkilemediği ortaya konulmuştur. Yeni merdane ile yapılan baskıların tram noktalarının daha düzenli olduğu buna karşın eski merdane ile elde edilen tram noktalarının ise bozulmuş yapı sergilediği tespit edilmiştir. Daha sonra merdane yüzeyinden ve test baskılardan elde edilen ölçümler istatiksel olarak analiz edilmiş ve baskı kalitesinin önemli parametreleri olan densite, L*, a*, b* ve ΔE için uygulanabilir bir matematiksel model geliştirilmiştir. Geliştirilen model sonuçları ile deney sonuçlarının çok yakın bir dağılım sergilediği ve pratik olarak kullanılabileceği görülmüştür. The quality and use of inking and dampening rollers on the printing press is one of the important factors that affect the printing quality and production performance. The aim of this study is to determine the roughness, diameter and hardness changes on the surface of offset printing rollers while operating time and indicate the effect of roller wearing on printing quality. Within this framework the changes, up to 750 000 unit printing samples one per hundred thousand, after 750 000 unit printing samples one per one million, occurred on roller surface were examined. Also density values and L*a*b* color measurement was done to determine the printing quality and color space which affected by change on the roller surface. It was suggest that the changes occurred on the roller surface have not affect the color quality in a negatively. It was indicated that the printing dots which are done with the new roller were more uniform although screen dots obtained by using old roller showed a distorted structure. Then the measurements obtained from roller surface and printing samples were analysed statistically and a feasible mathematical model was developed for density, L*, a*, b* and ΔE which are important parameters of printing quality. It was seen that the results of the developed model and tests showed a good agreement and they are practically workable. 125

ÖZET“ TAŞ KAĞIT ” TÜRÜNÜN BASILABİLİRLİK PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİMüşteri beklentilerini karşılayacak kalitede ürün ortaya çıkarabilmek; basım sektöründe kullanılmak üzere üretilen çok sayıdaki kâğıt türü içerisinden en doğru seçimi yapıp, en uygun baskı tekniğiyle birleştirerek, seçilen baskı standartlarının tatbiki ve müşteri ihtiyaçlarını doğru bir şekilde algılayıp onu tasarım aşamasından baskı aşamasına kadar titiz bir şekilde uygulamakla mümkündür. Bu bilgiler ışığında taş kağıdın basım sektöründe kullanılabilirlik derecesini ortaya çıkarabilmek için çalışmaya; öncelikle kağıdın tarihçesi, dünyada ve ülkemizdeki kağıt sektörü, kağıt üretim aşamaları, taş kağıt tanımı ve özellikleri, üretim yöntemi araştırılarak başlanmıştır. Deneysel bölümde, test baskılarında aynı görseller kullanılmıştır. Çalışılan grafik programında iş için hazırlanan verinin renk ayrımı ve renk dönüştürme işlemi (RGB’den CMYK’ya) yapılmış ve hazırlanan data CTP’ye gönderilmiştir. Test baskısında, baskıdan önce mürekkeplerin trapping değerlerine uygun olarak, baskı renk sıraları belirlenmiştir. 4 farklı kâğıt tipine test baskıları yapılmış ve bu test baskıları aynı baskı makinesinde ve aynı şartlarda gerçekleştirilmiştir.Baskı esnasında ve baskıdan sonra, baskı numunelerindeki kontrol şeritlerinin tanımlanmış alanlarından spektro-densitometre ile her renk için ayrı ayrı çiftleme-kayma, gri balans, zemin ton değeri, tram ton değeri, trapping ölçümleri ile kağıdın ve renklerin L*a*b* değerleri ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümler standartlarda belirlenmiş değerlerle karşılaştırılmıştır.Taş kağıt ile ilgili bilgi toplama sürecinde; yapılan literatür taramasında, akademik bir çalışmaya rastlanmamıştır, üretici firmalar ile geçilen iletişim sonucu, çalışma için doküman gönderen ve firma internet sitesinde en net açıklamaları yapan," RockStock " adıyla taş kağıt ürünlerine patent alan “ The Stone Paper Company ” şirketinden elde edilen kaynaklar ışığında çalışmanın ana hatları oluşturulmuş, konu üzerinde araştırma yapan gazeteci ve araştırmacıların; makalelerinden ve bloglarından, diğer taş kağıt üretimi yapan firmaların yayınladıkları bilgilerden faydalanılmıştır.Bu çalışmaların sonucunda, test baskılarının ISO 12647-2 standartı çerçevesinde değerlendirilmesi ve yorumları yapılmıştır. “ Taş Kağıt ” türünün, baskı değerleri muadili kağıtlara yapılan baskı değerleriyle kıyaslanarak mevcut durum objektif olarak tespit edilmiştir.ABSTRACTDETERMINING THE PRINTABILITY PARAMETERS OF “ STONE PAPER”Producing a product that meets the customer’s expectations is only possible by choosing the right paper among many types that is produced to be used in printing industry, by combining it with the most appropriate printing technique and applying it rigorously from design to printing processes by implementation of printing standards and understanding customer’s needs. In the light of this information the study is started by investigating the history of paper, paper industry in our country and in the World, processes of paper manufacturing, stone paper definition and properties and manufacturing method. In the experimental section, the same visuals were used as in the test prints. In the grafic program, colour seperation and colour transferring process (from RGB to CMYK) of the data for the job was done and data was sent to CTP. In the test print, printing colour sequence is determined in accordance with the trapping values of ink before print. Tests were done for 4 different paper types and printing was done in the same printing machines and under the same conditions.Doubling, grey balance, solid tone value, screening, trapping measurements are done by spectro-densitometer for each color from the control strips on the sample prints during and after the printing process and L*a*b* values are measured both paper and printed colors. The results are compared to values which determined in printing standards. During gathering information for stone paper, no academic study coluld be found. The sources get from ‘’The Stone Paper Company’’ that obtains patent for stone paper manufacturing as ‘’ RockStock’’ has composed the outline of the study and some informaiton published by other stone paper manufacturers, articles and blogs of jornalists and researchers has been used.As a result of this study, evaluation of test print is done within the scope of ISO 12647-2. The values of ‘’Stone Paper’’ with its equivalents were compared and the difference is determined objectively.

Bu tez çalışmasında amaçlanan; mecra ile ilişkisi bağlamında, yazının tarihsel süreç içerisinde nasıl biçimlendiği ve -yeni bir mecra- olarak sayısal ekranın tipografiye ne gibi etkilerinin olabileceğinin araştırılmasıdır. Çalışmada yazının tarih boyunca yazılma/çoğaltılma tekniği ile biçimi arasındaki ilişkiler tartışılmaktadır.Çalışma sekiz bölümden oluşmaktadır. Tezin ele alınış biçiminin belirtildiği birinci bölüm olan girişten sonra; ikinci bölümde, erken dönemdeki farklı yazı sistemlerinin biçimsel kökenleri araştırılmıştır. Üçüncü bölümde, Latin alfabesinin, erken dönem anıt yazılarında, ortaçağda elyazması kitaplarda ve matbaanın icadının ardından gelişimi; dördüncü bölümde, Sanayi Devrimi'nin baskı teknolojilerine ve tipografik kitle iletişim araçlarına katkıları ile modernizmin tipografi üzerindeki etkileri; beşinci bölümde, yazının sayısal teknolojiler bağlamında biçimlenmesi ve postmodernizmin tipografiye etkileri ele alınmıştır. Altıncı bölümde, sayısal ekranın bir okuma mecrası haline gelmesi ve yaklaşık otuz yıllık bu süreç içerisinde yazının, nasıl biçimlendiği araştırılmıştır. Yedinci, sonuç bölümünde, son yıllarda, sayısal mecralar ile basılı mecralar arasında değişen öncelikler; bu değişimin tipografi üzerinde ne gibi etkileri olduğu ve ileride ne gibi etkileri olabileceği tartışılmaktadır. Eklerin yer aldığı sekizinci bölümde ise yazının tarih boyunca nasıl biçimlendiğinin görülebileceği kronolojik bilgiler sunulmaktadır. The main objective of this thesis is to research the historical formation of script in the context of its relationship with media and the various implications of the digital screen -as a new medium- on typography. This study discusses the historical relationship between the techniques of writing/reproducing script and the forms that have evolved thereof.The study comprises of eight chapters. Following the introductory first chapter defining the methodology; the second chapter investigates the formal origins of various different early writing systeM.S. The third chapter deals with the development of the Latin alphabet throughout its use in early monumental inscriptions and medieval manuscripts, and in the wake of the invention of the printing press. The fourth chapter focuses on the contributions of the Industrial Revolution on printing technologies and typographical tools of mass media, and the influence of Modernism on typography. The fifth chapter deals with the formative process the script has undergone in the context of digital technologies and the effects of Post-modernism on typography. The sixth chapter researches the process through which the digital screen has become a medium for reading and the formal evolution of script through this period of nearly 30 years. The conclusive seventh chapter discusses the changes observed in the prioritized use of digital media and printed media, along with the current and possible future effects of this change on typography. The eighth chapter comprises of addendums that offer chronological information on the historical course of the formal evolution of script. 289

ÖZETMESLEK LİSESİ MATBAA ALANI ÖĞRENCİLERİNİN İŞLETMELERDE SANAYİ STAJI ESNASINDA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMesleki eğitimin temel sorunları arasında en önemli problem, öğrencilerin teknolojik olanakların yetersizliği sebebiyle tatbiki eğitimin bütünleşememesidir. Öğrencilerin bu aşamadaki eksiklikleri işletmelerde aldıkları mesleki eğitimle tamamlanmaya çalışılsa da, okul ve işyeri arasında ikilemde kalan öğrencinin verimi çok azdır. Eğitim kurumları ile işletmeler, 3308 sayılı kanuna göre yürütülen işletmelerde meslek eğitimi kapsamında istihdama katılacak olan iş gücü yetiştirilmesi için ortaklaşa çalışmalar yapmakta, bu sürecin etkin ve verimli kullanımı için çeşitli önlemler alınmaktadır. Yapılan bu çalışmanın bu süreçteki öğrencilerin karşılaştıkları sorunların belirlenmesi ve çözümlenmesi aşamasında önem arz etmektedir.Yapılan bu çalışmada, evren olarak İstanbul il sınırları içindeki Meslek lisesi matbaa alanı son sınıf öğrencileri seçilmiştir. Öncelikle bu öğrencilerin işletmelerde meslek eğitimlerinde karşılaştıkları sorunlar belirlenerek anket hazırlanmıştır. Hazırlanan bu anketler, İstanbul il sınırları içindeki Meslek lisesi matbaa alanı son sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Verilerin işlenmesi amacıyla SPSS programında veri girişleri yapılmış ve analiz çıktıları alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda yorumlar yapılmıştır. Veriler göstermektedir ki, işletmelerdeki mesleki eğitimlerde okul işletme işbirliğinin güçlendirilmesi, öğrencilerin bu süreçte iken kontrol altında bulundurulmaları, işletme içinde öğrenciden çok bir birey olarak ele alınması, düşüncelerinin dinlenmesi ve önem verilmesi gerektiği ön plana çıkmıştır. Aynı zamanda öğrencilerin işletme eğitimleri sürecinde aldıkları ücretlerin bu süreçteki ihtiyaçlarını karşılamalarında yetersiz kaldığı ve bunun motivasyon kaybı yarattığı görülmüştür. Şüphesiz işletmelerdeki bu sürecin verimli bir şekilde gerçekleşmesi mesleki eğitim alan öğrencinin hem maddi hem de manevi açıdan yeterli kılınması ile sağlanacaktır. Ağustos, 2014 Cengiz ZENGİNABSTRACTSOLUTION PROPOSALS AND PROBLEMS FACED BY VOCATIONAL HIGH SCHOOL PRINTING DEPARTMENT STUDENTS DURING THE INDUSTRIAL INTERNSHIP IN BUSINESSThe most important problem amongst the main issues in vocational education is the practical education integration of the students due to the lack of technological resources. Even though students try to complete their deficiency using the professional studies they acquire into the work place, the productivity of the student carrying the dilemma of school or work shop is very less.Educational institutions and companies collaborate to educate the labor force to participate to the employment according to its vocational education in accordance with the Law 3308 and to take some precautions to pass this period effective and productive. Their study is important to define and resolve the problems the students are facing during this period.In this study, in vocational high schools, final year students at the printing department in İstanbul were chosen. Firstly, a questionnaire was prepared after identifying the problems the students encounter in the companies during their professional education. These questionnaires were conducted to the printing department final year students in the high schools of İstanbul. In order to process the data; the data were entered into the SPSS program and the analysis were printed out. The comments were made according to the data obtained.The data showed that the collaboration between companies and schools was needed to be improved at the professional studies in the companies, during this period the students should to be kept under control, the students were needed to be considered as individuals rather than students, their thoughts should be listened and appreciated. By the way, the payment the students take during their education life stays inadequate to satisfy their needs and cause the loss of their motivation. Without doubt, the productivity of this period in the companies must be ensured by giving students enough economical and moral support.August, 2014 Cengiz

The current paper will deal with an intellectual who became famous in Ottoman cultural history as the founder of the first Ottoman-Turkish printing house (1726). He was a Hungarian-born Protestant (allegedly Unitarian), who left his homeland Transylvania in the late 17th century, took refuge in the Ottoman Empire and converted to Islam, gaining a new Ottoman and Muslim identity under the name Ibrahim Müteferrika. I intend to reveal Müteferrika’s portrait and self-portrait by dwelling not only on the few available narratives dealing with it, but also on those aspects of Müteferrika’s post-Transylvanian activities in which one could see some important idiosyncrasies of his pre-Ottoman identity. The current paper will deal with an intellectual who became famous in Ottoman cultural history as the founder of the first Ottoman-Turkish printing house (1726). He was a Hungarian-born Protestant (allegedly Unitarian), who left his homeland Transylvania in the late 17th century, took refuge in the Ottoman Empire and converted to Islam, gaining a new Ottoman and Muslim identity under the name Ibrahim Müteferrika. I intend to reveal Müteferrika’s portrait and self-portrait by dwelling not only on the few available narratives dealing with it, but also on those aspects of Müteferrika’s post-Transylvanian activities in which one could see some important idiosyncrasies of his pre-Ottoman identity.

Günümüzde dijital font sistemi, fontların kullanımı ve yayınlanmasında ligatür simülasyonu ya da özel amaçlar için tasarlanmış fontlar gibi bir çok kolaylık sağlamaktadır. Mevcut fontlar neredeyse tüm kullanımlar için çözüm sunabilse dahi, kabil oldukları her şey fontların önceden tasarlanmış[1] ve harf şekilleri kapsayan, karmaşık kurallar tarafından kontrol edilen büyük birer kitaplık olmalarına dayanmaktadır. Bu nedenle de, harfleri kullanım anında üreten bir font tasarlamak sistemin doğası gereği imkansızdır. Böyle bir font olsaydı, her harfin birbiriyle neredeyse aynı fakat biraz farklı olduğu ve genel görsel tutarlılığın korunmasını gerektirecek, el yazısı taklidi gibi amaçlar için çözüm sunabilirdi.Franken-font iki aşamalı bir projedir. İlk aşaması, insan beyninin harfleri sürekli değişen bir fontu kabul edip etmeyeceğini araştırmaya odaklanmıştır. İkinci aşaması ise, harf şekillerini kitaplıktan çekmek yerine kullanım anında üreten bir sistem tasarlamayı amaçlamaktadır. Bu tez projesi, ilk aşamayı kapsamaktadır.Bu tez projesinin hipotezi, harfler tutarlı olduğu sürece insan beyninin fontu marjinal şekilde reddetmeyeceğidir. Bunun test edilmesi için Helvetica ve Syntax fontlarının karakterlerinin ortalamasını alarak, iki fontun da özelliklerini taşıyan harfler üreten bir uygulama tasarlanmıştır. Bir internet araştırması düzenlenerek, Franken-font'un tercih edilebilirliği ölçülecektir. Böylece araştırma sonuçları, projenin ikinci aşamasının uygulanabilir olup olmadığını gösterecektir.Anahtar Kelimeler: Sayısal Tipografi, Yaratımsal Sanat, Otomatik Font Tasarımı, Harf Yaratımı, El Yazısı Today, the digital font system provides a standardized infrastructure for publishing and utilizing fonts with great versatility; such as simulating ligatures and specialty fonts for custom uses. Although the current fonts are able to provide solutions for almost any use case, everything they are capable of depend on the fact that font files are large prefabricated [1] letterform libraries, governed by a set of complex rules. Therefore, it is fundamentally impossible to create fonts, which generate the letters on the go. This would provide a solution for a scenario, where each instance of the same letter should be almost the same but slightly different, while maintaining an overall visual consistency, such as the handwriting.The Franken-font is a two-phase project. The first phase focuses on whether or not the human visual perception rejects a font with constantly changing letterforms and the second phase focuses on providing a new kind of font system, which is capable of generating letters instead of just fetching them from a library. This thesis project covers the first phase.The hypothesis of this thesis is that as long as the letterforms are consistent, the human brain should not marginally reject the font. To test this, a custom application is developed to interpolate between Helvetica and Syntax, which creates letters carrying characteristics of both typefaces. An online survey will be executed to see the preference rate of the Franken font. Consequently, the findings of the survey should show whether or not the phase two is feasible.Keywords: Digital Typography, Generative Arts, Automatic Font Design, Letter Generation, Hand Writing 56

Rekabet kurallarının geçerli olduğu modern piyasa şartlarında kurumsal kimlik ve imaj başarıyı ortaya koyan en önemli araçtır. Kurumların süreklilik-lerini koruyabilmeleri sağlam bir kurumsal kimlik ve imaj'da yatar.Bu çalışmada; Yayınevlerinin rakiplerinin de kimliklerini göz önünde bulundurarak, en uygun isim, logo, renk (ya da renkler), kitap kapağı, tanıtcı metaryaller ve kurum dizaynı gibi özelliklere önem vererek tüketici zihninde farklılığını açıkça ortaya koyacak biçimde kurumun vitrini olarak adlandırabi-leceğimiz mekanlarda özenle uygulanması gerektiği vurgulandı.Kurumun geleceğinin iyi oluşturulmuş bir kurumsal kimlikle nasıl gü-vence altına alındığı anlatılmak istendi. Örnek kurumsal kimlik ve imaj çalış-masının nasıl olması gerektiği gösterilerek dünyadan ve ülkemizden örnekler verildi. In the modern and competitive market conditions, corporate identity and image are the most important success tools. Corparations should have a strong corporate identity and image in order to maintain their continuity.In this study, it is emphasized that the publishers should pay attention to the logo, colors, names, book covers, corporate design, and the brochures by taking into account of the rival publishing houses. These differences and uniqueness of the publishing house should be displayed in the public place, the bookshops, the advertisement position and the printed and visual media etc.In this thesis, it is tried to be explained that creating corporate identity guarantees the future of the company. In addition, it was shown that how to create a corporate identity and build image for the publishing house and some samples were given from the world and Turkey. 118

ÖZETFLEKSO BASKIDA DİJİTAL TERMAL KALIP HAZIRLAMA PARAMETRELERİNİN BASKI KALİTESİNE ETKİSİNİN SAPTANMASIFlekso baskı tekniği; esnek kalıp ve likit mürekkep kullanılan, rotatif baskı yapan yüksek baskı tekniği olarak tanımlanmaktadır. Flekso baskı tekniğini diğer baskı tekniklerinden ayıran en önemli özellikler; çok düşük viskositeli mürekkeplerin kullanılması ve kalıpların esnek malzemeden yapılmasıdır. Flekso baskı tekniği temel olarak ambalaj ve etiket sektöründe kullanılan en yaygın baskı tekniğidir. Ancak flekso baskı tekniğinde kalıbın kaliteli, ekonomik ve hızlı hazırlanması diğer baskı sistemlerinde olduğu gibi en önemli unsurlardır. Ofset baskı tekniğinde CtP ile bu unsurlar büyük oranda başarılı şekilde gerçekleştirilmektedir. Flekso baskıda ise kalıbın indirme aşamasına kadar bu unsurlara etki eden sorunlar çözülmüştür.Kalıbın indirme aşamasında ise özellikle oldukça yeni olan termal metod ile kalıp indirmesinde verimlilik ve kalite ile ilgili sorunlarla karşılaşılmaktadır. Çalışmanın temeli anılan bu sorunların giderilmesine yöneliktir.Çalışmada flekso baskı tekniğinde önemli değişkenlerden olan kalıbın termal olarak hazırlama parametrelerinin, baskı kalitesine etkisi ile ilgili testler uygulanmış ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi doğrultusunda tespitler yapılmıştır.Kalıbın yanmaz kumaş indirilmesinde; indirme tur sayısının fazla olması ve indirme derinliğinin yeterli olmaması maliyeti arttıran ve kaliteyi olumsuz etkileyen unsurlardır.Anılan bu sorunların çözümü için öncelikle, amaçlanan görüntü kalite unsurlarının ölçümünü sağlayacak özel test skalası hazırlandı. Hazırlanan test skalası bilgisayardan kalıp üzerindeki şablon tabakaya aktarıldı.Kalıp indirme sürecinden önce MiniTab programı ile deney tasarımı yapıldı. Programın çıktıları doğrultusunda indirme makinesinin programına veriler girilerek; farklı ısı, basınç, hız ve tur değerlerinde işlenmiş kalıplar termal metotla indirildi. İndirilen kalıplar üzerinde; kalıp kalınlığı, rölyef derinliği, nokta büyüklükleri, çizgi yapıları ölçümleri yapılarak doğruluğu belirlendi.27 test kalıbı içerisinden; rölyef derinliği, nokta ve çizgi yapısı açısından ideal olan 2 adet kalıp seçilerek, normal üretim şartlarında, bakımı ve ayarları yapılmış flekso baskı makinesi ile polietilen malzeme üzerine test baskısı yapılmıştır. Baskılar üzerinde yapılan ölçümler ile de tespit edilen parametrelerin tutarlılığı kanıtlanmıştır.ABSTRACTDETERMINATION OF THE EFFECTS OF THERMAL PLATE PREPARATION PARAMETERS ON TO FLEXO PRINTING QUALITYFlexo printing is defined as a elevated printing technique that uses flexible plates and liquid ink enabling rotary printing. Key advantages of flexo printing technique over other printing techniques include the use of inks with very low viscosity and the plates made of flexible materials. Flexo printing is the most common printing technique used primarily in the packaging and labels industry. As is the case with other printing techniques, its most important attributes aim to ensure quality, cost-effectiveness and fast plate-making. For offset printing technique these features are successfully delivered to a great extent through CtP. Flexo printing also addresses the challenges affecting these attributes for all stages including the unloading of the plate. There are some issues concerning productivity and quality during the unloading of the plate especially thorough the newly introduced thermal method. The main purpose of this study is to address such drawbacks. As part of the study, parameters of thermal plate making which are significant factors in the flexo printing technique were tested for their impact on the printing quality and certain assessments were made based on the evaluation of the results achieved. The factors accountable for the increased costs and reduced quality in the unloading of nonwoven fabric on a plate covered the high numbers of unloading cycles and insufficient unloading depthIn order to address such challenges, initially a special test scale was created to measure the desired image quality aspects. This test scale was transferred via computer to the pattern layer on the plate. The experimental design was performed on MiniTab prior to the unloading of the plate. Data was entered in the unloading machine program based on the output from MiniTab and the plates processed with different temperature, pressure, speed and roll cycle values were unloaded applying the thermal method. The unloaded plates were measured for plate thickness, relief depth, spot sizes and line structures to determine their precision. 2 plates that were deemed ideal in terms of relief depth, spot and line structure were selected among 27 test plates and a test printing was performed under normal production conditions on polyethylene material using flexo printing machine with proper maintenance and adjustment. The consistency of the parameters achieved was demonstrated by the measurements taken from the prints.

Yazı ve yazıyı tasarlama sanatı olan tipografi, insanlık tarihinde iletişimin en önemli elemanlarından biri olmuştur. Diller ile bağımsızlaşan, kültürler ile birleştirici olan tipografi tasarımlarının bulunduğu ortamlar, tarihinden bu yana evrimleşmiş, kazınmış, çizilmiş veya basılmış halde bulunan tipografi sayısallaşmış, ekrana taşınmıştır.Ekran, basılı ortamdan farklı olarak tasarıma zaman ve etkileşim özelliklerinin katılabilmesine olanak sağlamaktadır. Bu özelliklerden zaman, yaygın kullanımlarda anlatımı güçlendiren ve mesajın iletilmesini kolaylaştırabilen bir yapı ile harekete odaklanmaktadır. İnsan doğasının hareketli olana ilgisi, bu ortamın hareket özelliğinin iletişimin tasarlanmasında kullanılmasını sağlamaktadır. Güncel kullanımlarıyla giderek çeşitlileşen ekran, tipografinin iletişim etkileşimi ve uygulamaları için yeni araştırmaları, çağdaş uygulamaları ve bunlara bağlı olarak bu ortama yönelik ilkelerin tanımlanmasını da zorunlu kılmıştır. Tipografinin iletişim etkisini arttıran bir unsur olan tipografik rezonansın da, çeşitlenen bu çağdaş ortama yönelik çerçevede kullanılmasının varolan tipografik ve harekete yönelik ilkeler üzerinden yeniden tanımlanması gerekmektedir.Bu çalışma, tipografik rezonansın çeşitlenen hareketli ortamlarda kullanımındaki özellikleri, varolan ilkeler üzerinden anlatımın güçlendirilmesi ve hareketin oluşturduğu rezonans etkisine odaklanmaktadır. Alana yönelik çalışmaların içerik ve biçim açısından incelenmesi ile bu özellikler ve ilkeler belirlenerek, tipografinin hareketli ortamdaki rezonans etkisini arttıracak değerler belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, bu değerler temel alınarak konu üzerine beş farklı ekran kullanımına uygun animasyon çalışması yapılmıştır. Typography as the art of designing words, is one of the most important developments for communication in the history of civilizations. The typographic media, differentiated by languages and united by cultures, evolved throughout history, and the typography that has been drawn, carved or printed are now digitized and put in screens.The screen, unlike printed media, allows the use of temporal and interactive features by default. The temporal features, which bring `motion`, is widely used to facilitate the conveying of a message. The natural interest of humans towards motion facilitates the use of the motion feature for designing communication. The screen, with its multiple modes of usage, necessitates new research, modern applications and thus, the definition of principles in this field. Typographic resonance, as a value to enhance the communicative impression, needs to be redefined in terms of typographic and temporal features based on the possibilities of this contemporary medium.This study focuses on the impact of typographic resonance that can be created by motion, the parameters of using type on screen and intensifying the expression by existing principles. By decomposing the work done in the field focusing on the context and the form, the properties and principles are to be identified, and the criteria that enhance the impact of typographic resonance in motion graphics are to be determined. Also, based on the outcome of the research, five animation works are created for various screen formats and uses. 183

Tarihsel gelişim süreci içerisinde baskı teknikleri ve ambalaj olgusu geçmişten günümüze genel bakış açısıyla sektörün oluşum süreçleri, teknik gelişmeler ve ambalajdaki tasarım kavramları incelenmiştir. Bu gelişimin aşamaları olan, baskı sistemlerine ait karekteristik özellikler ve ürünlerle olan ilişkiler de ele alınmıştır.Çalışmada, baskı teknolojilerine ait ürünlerin özellikleri ve bu sistemlerin çalışma prensipleri, ambalaja göre kullanım alanları, malzemeleri incelenerek anlatılmıştır. Ayrıca matbaa makinelerinin tarihi ile ilgili oluşum süreçleri ele alınmıştır.Matbaa ve grafik tasarım açısından geleceğe yönelik çalışmalarla ilgili ambalaj baskı teknolojisinin genel değerlendirilmesi yapılarak, önümüzdeki yıllar hakkında öngörüler ele alınarak bu tekniklere ait karekteristik özellikleri tespit edilerek baskının nasıl gerçekleştiği anlatılmış olup bu baskı sistemleri ile elde edilen ürünlerdeki görüntülerin ve tasarımların özellikleri tespit edilmiştir.Anahtar In this study, the development of printing techniques and the notion of design throughout history were investigated through a general perspective and the progression of the sector as well as technical improvements and packaging design concepts were analyzed.The features of products of printing technologies and their operational principles as well as areas of use and materials for packaging varieties were studied. Additionally, the historical progress of printing machinery was discussed.Along with a general assessment packaging print technology with regards to research and development projects on printing graphical design, projections about the future were analyzed. In addition, the characteristics of these new techniques were specified as well as describing how the printing process takes place using these techniques and determining the features of the designs of the products manufactured with the help of these printing systems.Keywords: 91

Çalışmada ofset baskı sistemi, kuru ve sıvı tonerli dijital baskı sistemlerinde 1.hamur kağıt, 115 g/m2 kuşe, 350 g/m2 kuşe ve Amerikan bristol karton kullanılarak test baskıları yapılmıştır. Bu baskılar sonucunda renk evrenleri, densite değerleri, mikroskobik çizgi-yazı-tram görüntüleri, L*a*b* değerleri, nokta kazancı eğrileri ve değerleri, trapping, gri balans dengesi ve görsel resimler kullanılarak kalite parametreleri tespit edilmiştir. Yüksek ve düşük ömürlü dramlarla ana (CMYK) ve ara renkler, tek renk ve renkten renge geçiş degrade baskıları yapılmış ve çıplak gözle baskı değişiklikleri gözlemlenmiştir. Test baskıları ISO12647-2 ve ISO12647-8 standartları esas alınarak yapılmıştır. Birkaç temel baskı sistemi olmasına rağmen dijital baskı üretim yöntemi, kullanılan baskı altı malzemesi ve üretim kapasitesi açısından doğal olarak ofset baskı sistemiyle mukayese edilmiştir. Basımevleri farklı dijital sistemler arasından ihtiyaçları doğrultusunda tercihte bulunurken yoğun olarak yanılabilme kaygısı yaşamaktadırlar. Bunun nedeni; dijital baskı sistemleri arasında da teknolojik açıdan önemli farklılıkların bulunmasıdır. Bu teknolojik farklılıklar işin özelliğine göre kalite, kapasite ve maliyete direkt etki etmektedir.Ofset baskı sistemi yüksek miktarlı, yüksek gramajlı ve çok yüksek kalite aranan işlerde dijital baskıya göre daha üstündür. Ancak baskı öncesi hazırlık işlemleri ve baskıya geçiş sürecinde ise dijital baskı ofset baskı sistemine alternatif olmuştur. Özellikle düşük miktarlı, hızla çoğaltılması istenen işlerde ise ofset baskı sistemine karşı alternatif olmuştur. In the project, test printing was performed using high-grade uncoated paper, 115 g/m2 glossy paper, 350 g/m2 glossy paper and American bristol board in offset printing system, dry and liquid toner digital printing. As a result of the printing, the quality parameters were determined using colour spaces, density values, microscopic images of line-font-halftone, L*a*b* values, dot gain curves and values, trapping, gray balance and visual images. Degrade printing of CMYK and mid-colours, single colour and transition from one colour to the other was performed with high- life and low-life drums and printing changes were observed with the naked eye. The test printing was performed based on ISO12647-2 and ISO12647-8 standards. Although, there are several basic printing systems, digital printing production method was compared with the natural offset printing system in terms of the printing base material and production capacity. Printing company are generally concerned about being mistaken while they are making choices among different digital systems in line with their needs. The reason for this is that there are significant technological differences among the digital printing systems. These technological differences directly affect the quality, capacity and cost according to the characteristic of the work. Offset printing system is superior to digital printing in high-volume and heavy works requiring high-quality. However, digital printing system has become an alternative to digital printing system in pre-printing preparation operations and the process of starting the printing. According to an alternative has been offset printing system especially in low-volume works requiring quick reproduction. 150

Türk Medeniyetinin binlerce yıllık bir geçmişinin olması ve geniş bir coğrafyaya yayılmasının da etkisiyle süsleme ve süsleme malzemeleri çok çeşitlilik göstermiştir. Yazının bulunmasıyla ortaya çıkan kitap sanatı, yıllar geçtikçe büyük bir gelişme göstermiş, yazma eserler, yazan kişinin sanat eseri olarak görülmüş, insanda hayranlık uyandıran süslemelere çok fazla yer verilmiştir. Osmanlı Devletine matbaa girmeden önce yazma eserlerde en güzel süslemelerin yapıldığı yerler; cildi, zahriye ve serlevha sayfaları olmuştur. Bu gelenek matbu kitapların bazılarında da sürdürülmek istenmiş ve yazma eserlerden esinlenerek basılan süslemeler sonradan renklendirilmeye çalışılmıştır.Günümüze ulaşan matbu eserler bugün özensiz bir şekilde kütüphanelerde muhafaza edilmektedir. Bu eserler bazı kütüphanelerin depolarında toz içinde ve böcekler tarafından yenilmiş olarak saklanırken, bazılarında ise okuyucuya ödünç olarak verilebilmektedir. 18. yüzyıla ait 33 eser bulunmaktadır. Bunlardan sadece 19'una ulaşılmıştır. Fakat bazılarının birkaç kopyasına/baskılarına da ulaşıldığı ve bazı eserler 2 veya daha fazla ciltten oluştuğu için toplam 30 farklı baskı kitap sanatları bakımından incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Kitap Sanatı, Matbaa, İlk Basılan Eserler, Süsleme, With the effect of Turks civilization have a history of thousands of years and of spread a wide geographic, variety is widely seen in the ornamentation and ornamentation materials. Book arts emerged with the discovery of writing have showed a big improvement over the years, manuscripts have been seen as art works of the person who wrote, and are included too much decorations evoked admiration over people.Before the Ottoman Empire use printing where that made the most beautiful ornamentations in manuscripts was cover of the book, zahriye and serlevha pages. This tradition was intended to maintain in some of the printed books and printed ornaments inspired from manuscripts has been attempted to color subsequently.The survived these books are preserved in the library today in a sloppy way. While this works have been saved in the dust and eaten by insects in the warehouses of some libraries, others may be loaned to the reader.There are 33 works in the 18th century. The 19 books of these could be obtained. But because of several copies of them are achieved and some of the books is composed of two or more volumes copies totally 30 books have been studied in terms of book artsKey Words: Book Arts, Printing Press, The First Printed Works, Ornamentation 151

Bu tezin konusu Osmanlı döneminde Kürtçe kitap yayıncılığıdır. O dönemde basılan Kürtçe kitapların bir listesini hazırlamak, içeriğini ve tarihî bağlamını açıklamak tezin başlıca amacıdır. Bunun için resmî ve şahsi kütüphanelerden kitaplar toplanmış ve bu kitaplar üzerinde araştırma yapılmıştır.Tez, başlangıç, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Başlangıç bölümünde tezin amacı ve çerçevesi açıklanmakta; kaynak değerlendirmesi yapılmakta ve usûl hakkında bilgi verilmektedir.Birinci bölümde yazı, kitap ve matbaanın tarihi kısaca açıklanmaktdır. Matbaanın Osmanlı Devleti'ne gelişi, Kürdistan'da kullanımı ve yazılı Kürtçe'nin kısa tarihi de bu bölümün konu başlıklarıdır.İkinci bölümde Kürtlerin Osmanlı Devleti içindeki durumu tartışılmaktadır. Tezin tarih aralığına binaen bu bölümde daha ziyade 19 ve 20. yüzyıldaki olaylar, cemiyetler ve hareketler araştırılmıştır. Ayrıca bölümün sonunda Kürt millî düşüncesinin oluşumu ve şekillenmesi üzerinde büyük tesirleri olan Ahmed-i Hanî ve Hacı Kadir-i Koyî'nin fikirleri açıklanmaya çalışılmıştır. Bu araştırma ve açıklamalarla Kürt millî kimliğinin Osmanlı Devleti'nin son dönemindeki gelişimi gösterilmeye çalışılmıştır. Zira Kürtçe kitap yayıncılığının temelini oluşturan da bu gelişimdir.Üçüncü bölümde Osmanlı döneminde basılan Kürtçe kitaplar tasnif edilmiş ve tek tek tanıtılmıştır. Arap harfli Kürtçe kitaplar, misyonerler eliyle basılan Kürtçe kitaplar ve iki Kürt kitap yayıncısı (Kürdîzade Ahmed Ramiz ve Muhammed Şefik Arvasî) bu bölümün konu başlıklarıdır. Bu tasnif ve tanıtımda ikinci bölümde açıklanan olaylar ve Kürt cemiyetleri de göz önünde tutulmuştur. Böylece Kürtçe kitap yayıncılığı ile Kürt millî hareketi arasındaki bağlantı gösterilmeye çalışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Kitap, matbaa, Kürtçe yayımcılık, Osmanlı Devleti The subject of this thesis is Kurdish book publishing during Ottoman era. The main object is to make a list of published books of that era, along with their content and historical context. In order to put this into practice, books were collected from private and public libraries and were researched.The thesis is consist of introduction, three parts and conclusion. In the introduction, the aim and frame of the thesis is being explained; the sources are being evaluated and the method is being introduced.In the first part, the history of script, book and printing house is shortly being introduced. The arrival of printing house in Ottoman Empire, its usage in Kurdistan, and a short history of inscribed Kurdish are also titles of this part.In the second part, the situation of Kurds in Ottoman Empire is being discussed. In this part the events, communities and movements of 19th and 20th are mostly researched in accordance with the date range of the thesis. Additionally at the end of this part the opinions of Ahmed-i Khani and Haci Qadir-i Koyi who mostly effected the creation and formation of Kurdish nationality were explained. Through these research and explanations it was tried to show the development of Kurdish identity in the last years of Ottoman Empire. As it is this development which Kurdish book publishing base on. In the third part the published books are being classified and introduced one by one. Kurdish books with Arabic script, Kurdish books that published by missioners and two Kurdish publishers (Kurdizade Ahmed Ramiz and Muhammed Shefik Arvasi) are the titles of this part. In these classification and introduction the events of that explained in second part and Kurdish communities were taken into consideration. In that way Kurdish book publishing and Kurdish national movement were tried to be connected.Key Words: Book, Book publising, Kurdish Publising, Ottoman Empire 191

ÖZETDİJİTAL BASKI SİSTEMLERİNDE BASKI KALİTESİNE ETKİ EDEN PARAMETRELERİN BELİRLENMESİ Çalışmada ofset baskı sistemi, kuru ve sıvı tonerli dijital baskı sistemlerinde 1.hamur kağıt, 115 g/m2 kuşe, 350 g/m2 kuşe ve Amerikan bristol karton kullanılarak test baskıları yapılmıştır. Bu baskılar sonucunda renk evrenleri, densite değerleri, mikroskobik çizgi-yazı-tram görüntüleri, L*a*b* değerleri, nokta kazancı eğrileri ve değerleri, trapping, gri balans dengesi ve görsel resimler kullanılarak kalite parametreleri tespit edilmiştir. Yüksek ve düşük ömürlü dramlarla ana (CMYK) ve ara renkler, tek renk ve renkten renge geçiş degrade baskıları yapılmış ve çıplak gözle baskı değişiklikleri gözlemlenmiştir. Test baskıları ISO12647-2 ve ISO12647-8 standartları esas alınarak yapılmıştır. Birkaç temel baskı sistemi olmasına rağmen dijital baskı üretim yöntemi, kullanılan baskı altı malzemesi ve üretim kapasitesi açısından doğal olarak ofset baskı sistemiyle mukayese edilmiştir. Basımevleri farklı dijital sistemler arasından ihtiyaçları doğrultusunda tercihte bulunurken yoğun olarak yanılabilme kaygısı yaşamaktadırlar. Bunun nedeni; dijital baskı sistemleri arasında da teknolojik açıdan önemli farklılıkların bulunmasıdır. Bu teknolojik farklılıklar işin özelliğine göre kalite, kapasite ve maliyete direkt etki etmektedir.Ofset baskı sistemi yüksek miktarlı, yüksek gramajlı ve çok yüksek kalite aranan işlerde dijital baskıya göre daha üstündür. Ancak baskı öncesi hazırlık işlemleri ve baskıya geçiş sürecinde ise dijital baskı ofset baskı sistemine alternatif olmuştur. Özellikle düşük miktarlı, hızla çoğaltılması istenen işlerde ise ofset baskı sistemine karşı alternatif olmuştur.ABSTRACTDETERMINATION OF PARAMETERS WHICH AFFECT THE QUALITY OF PRINTING IN DIGITAL PRINTING SYSTEMS In the project, test printing was performed using high-grade uncoated paper, 115 g/m2 glossy paper, 350 g/m2 glossy paper and American bristol board in offset printing system, dry and liquid toner digital printing. As a result of the printing, the quality parameters were determined using colour spaces, density values, microscopic images of line-font-halftone, L*a*b* values, dot gain curves and values, trapping, gray balance and visual images. Degrade printing of CMYK and mid-colours, single colour and transition from one colour to the other was performed with high- life and low-life drums and printing changes were observed with the naked eye. The test printing was performed based on ISO12647-2 and ISO12647-8 standards. Although, there are several basic printing systems, digital printing production method was compared with the natural offset printing system in terms of the printing base material and production capacity. Printing company are generally concerned about being mistaken while they are making choices among different digital systems in line with their needs. The reason for this is that there are significant technological differences among the digital printing systems. These technological differences directly affect the quality, capacity and cost according to the characteristic of the work. Offset printing system is superior to digital printing in high-volume and heavy works requiring high-quality. However, digital printing system has become an alternative to digital printing system in pre-printing preparation operations and the process of starting the printing. According to an alternative has been offset printing system especially in low-volume works requiring quick reproduction.

Yüksek lisans tezi.