Search

Rentgenskom difrakcijom proučavane su slitine s udjelom cinka, xZn, od 0.03 do 0.62, u ovisnosti o sastavu, temperaturi i prethodnoj termičkoj obradi. Slitine su s temperature čvrste otopine, Tss, brzo kaljene odnosno sporo hlađene na sobnu temperaturu, RT. Nakon kaljenja uzorci su bili čvrste otopine do xZn ≈ 0.40. Ovi uzorci su nakon starenja pri RT ili povišenoj temperaturi prešli u kvazi-ravnotežno stanje, uz precipitaciju faze  (Zn). Daljnja istraživanja pokazala su da su sporo hlađeni uzorci bili bliži ravnotežnom stanju od kaljenih ; mikrostruktura kaljenih uzoraka ovisila je o zaostalim deformacijama i prazninama i nejednolikoj raspodjeli precipitata. Obje vrste uzoraka grijane su od RT do Tss i zatim hlađene do RT. Pri tom su in situ proučavani procesi otapanja i precipitacije faze  i prateće fazne pretvorbe. Pojave opažene pri porastu temperature do Tss bile su: smanjenje difrakcijskih intenziteta zbog termičkog titranja, anizotropija temperaturnog rastezanja, promjena oblika precipitata, djelomično ili potpuno otapanje precipitata u matrici, fazne pretvorbe. Pri hlađenju opažena je temperaturna histereza kod obratnih faznih pretvorbi. Fazne pretvorbe također su praćene diferencijalnom pretražnom kalorimetrijom. Temperaturna ovisnost mikrostrukture sporo hlađenih uzoraka razlikuje se od brzo kaljenih uzoraka. Obje vrste uzoraka ne postižu ?idealno? ravnotežno stanje. Za slitine kod kojih je xZn = 0.44, 0.48, 0.54 i 0.62 uočene su fane pretvorbe koje nisu u skladu s prihvaćenim faznim dijagramom.

Zbog izolatorskog karaktera i dijamagnetskih svojstava, SrTiO3 (STO) je često korišten materijal za naparavanje višeslojnih tankih filmova, a u svrhu dobivanja dvodimenzionalnog elektronskog plina velike pokretljivosti. Ohtomo i Hwang (Nature, 427 (2004) 423) su, na 6nm tankom filmu LaAlO3 (LAO) naparenom na STO, opazili metalno ponašanje i pokretljivosti veće od 10^4 cm2/Vs ; ta svojstva su u tom radu pripisana dvodimenzionalnom elektronskom plinu, oformljenom na granici STO i LAO. Naša mjerenja transportnih svojstava (T>300mK, B

Promatrana su mikrovalna svojstva tankih filmova niobija orijentiranih paralelno i okomito s obzirom na DC magnetsko polje mjerenjem kompleksnog frekventnog pomaka za uzorak u rezonantnoj šupljini. Uspoređuju&cent ; ; i rezultate za tri različite debljine uzoraka do izražaja dolaze efekti smanjene dimenzionalnosti, što stvara preduvjete za različite teorijske pristupe. U okomitoj orijentaciji [1] najtanji uzorci (10 nm) pokazuju ponašanje slično visokotemperaturnim supravodičima (veliko gornje kritično polje Bc2 i frekvencija otpinjanja omega_0). Također, mjerenja ukazuju da analiza samo apsorpcijske komponente mikrovalnog odziva takvih uzoraka vodi na krive zaključke. Za potpune podatke o otpornosti tečenja virova rho_f potrebna su mjerenja obje komponente kompleksnog frekventnog pomaka. U paralelnoj orijentaciji [2] zanimljivo je promatrati najdeblji uzorak (160 nm) koji omogućuje ulazak dva reda virova. U mjerenju mikrovalnog odziva moguće je opaziti promjene konfiguracije rešetke virova. Ponašanje tog sustava daje informacije o međuinterakciji vorteksa te njihovoj interakciji s rubom uzorka. Rezultati su uspoređeni s razmatranjima ranijih autora. [1] D. Janjušević, Phys. Rev. B 74 (2006) 104501 [2] M. Grbić, Phy. C, u tisku, doi: 10.1016/j.physc.2007.03.415

Poznavanje Hallovog koeficijenta RH omogucuje karakterizaciju metala i poluvodica, jer odražava strukturu vrpce i tip nosilaca naboja. S druge strane, kvantitativno razumijevanje Hallovog koeficijenta jako koreliranih sustava (te visokotemperaturnih supravodica) nije još u potpunosti postignuto zbog njegove kompleksne ovisnosti o temperaturi i drugim parametrima od kojih se ocekuju kljucne informacije o osnovnim nekonvencionalnim elektronskim stanjima. Sr14-xCuxCu24O41 su kvazi-1D kuprati u kojima se naboji i spinovi uredjuju unutar podsustava lanaca i ljestvica [1]. Otkrice supervodljivosti pod tlakom (za x > 10) potaknulo je intenzivna istraživanja, jer je to prvi supervodljivi kuprat koji ne sadrži CuO2 ravnine. Pitanje dinamike naboja i raspodjele dopiranih šupljina izmedju podsustava ljestvica i lanaca je još uvijek otvoreno i razlicite eksperimentalne tehnike su dale kontradiktorne rezultate. Naši rezultati mjerenja RH i elektricne otpornosti pokazuju tipicno poluvodicko ponašanje (za x < 10). Odredili smo efektivni broj nosioca naboja i njegovu ovisnost o sastavu (x) te ga usporedili s brojem šupljina u sustavu ljestvica (dobivenim drugim mjerenjima). Za x = 11.5, koji pokazuje metalno ponašanje, naš rezultat kvalitativno odgovara ponašanju Hallovog koeficijenta za visokotemperaturne supravodice. [1] T. Vuletic, et al., Phys. Rep. 428, (2006.) 169

Metalni oksidi u obliku perovskitnih struktura vjerojatno su najproučavaniji materijali posljednjih desetlje&cent ; ; ; a [1]. Jednu klasu tih materijalačine visokotemperaturni supravodiči temeljeni na ravninama bakrovih oksida, a druga vrlo proučavana klasa materijala temelji se na ravninama oksida magnetskih iona koji su najpoznatiji po kolosalnom magnetootporu. Hibridni materijali RuSr2RCu2O8 objedinjuju te dvije skupine materijala. U njima koegzistiraju dvije vrste, naizgled antagonisti&pound ; ; ; kih, dugodosežnih uredjenja: supravodljivost i feromagnetizam. Detaljnim proučavanjem mikrovalnih svojstava, magnetotransporta te Hallova efekta na nizu uzoraka raznih dopiranja, pokazali smo da se vodljiva i supravodljiva svojstva mogu korelirati s koncentracijom slobodnih šupljina u slojevima bakrovih oksida. Medjutim, za interpretaciju ponašanja magnetootpora i anomalnog Hallova otpora nužno je u razmatranja tenzora vodljivosti uvesti i delokalizirane elektrone u ravninama rutenijevih oksida. Njihov broj je vrlo malen, ali oni osje&cent ; ; ; aju veliku magnetootpornost usporedivu s onom u manganitnim strukturama poznatim po kolosalnom magnetootporu. [1] M. Imada, A. Fujimori, and Y. Tokura, Rev. Mod. Phys. 70, 1039 (1998).