Search

Elke editie van Vlinders vertellen onze projectleiders u wat zij over vlinders en libellen gelezen (en geschreven) hebben in wetenschappelijke literatuur.

Lantaarntjes kun je vrijwel overal vinden: in mooie natuurgebieden, stadsparken, maar ook willekeurige slootjes. Het is de minst kritische van de Nederlandse libellen. Als ergens geen lantaarntjes voorkomen, is er iets geks aan de hand. Ze zijn ook heel gemakkelijk te herkennen dus je hoeft ze zelden beter te bekijken om te weten dat het ‘gewoon’ een lantaarntje is. Hierdoor krijgen ze vaak weinig aandacht. Maar er zijn zeker een aantal dingen die lantaarntjes bijzonder maken.

Elke editie van Vlinders vertellen onze projectleiders u wat zij over vlinders en libellen gelezen (en geschreven) hebben in wetenschappelijke literatuur.

De zwarte heidelibel is onze kleinste echte libel en de uitgekleurde mannetjes zijn met hun zwarte kleur niet met andere libellen te verwarren. Lange tijd was er weinig aandacht voor deze soort, want hij was wijdverspreid en heel talrijk op de zandgronden.

Er komen in Nederland drie soorten oeverlibellen voor: de heel algemene gewone oeverlibel en de zeldzame beek- en zuidelijke oeverlibel. De witpuntoeverlibel is niet uit Nederland bekend, maar wordt al wel een tijdje verwacht. Is deze soort er nog niet of wordt hij over het hoofd gezien?

Dat insecten aangetrokken worden door licht weten we al duizenden jaren. De Romeinen gebruikten al olielampen om wasmotten, die een plaag kunnen zijn in bijenkasten, weg te vangen. De vraag waarom insecten op licht afkomen, wordt waarschijnlijk al net zo lang gesteld. Er zijn in de loop der tijd verschillende antwoorden gegeven, maar eigenlijk waren die allemaal onbevredigend. Nu lijkt er eindelijk een degelijke verklaring te zijn.

Elke editie van Vlinders vertellen onze projectleiders u wat zij over vlinders en libellen gelezen (en geschreven) hebben in wetenschappelijke literatuur. 1. Oriëntatie van nachtvlinders op de maan 2. Winterhardheid bij vlinders 3. Bloemenaanbod in akkerranden

De twee soorten winterjuffers doen dingen net anders dan andere waterjuffers. Waar de meeste soorten de winter als ei of larve doorbrengen, overwinteren zij als volwassen libel. De andere soorten kunnen na het uitsluipen zich al snel voortplanten en leven vrij kort als juffer. De winterjuffers sluipen in juli en augustus uit, maar gaan dan eerst rustig nog wat jagen en eten en zoeken een goede plek om de winter door te brengen. Maanden later, in het vroege voorjaar gaan ze pas terug naar het water om zich voort te planten. Op deze manier zijn ze larven in de zomer. Dat is een periode dat er veel voedsel is en het water lekker warm, maar er zijn ook weinig grote larven van andere waterjuffersoorten.

Libellen verrassen ons regelmatig: sommige soorten duiken ineens op en worden succesvol, zoals de sierlijke witsnuitlibel. Andere soorten, zoals zwarte heidelibel waar we ons totaal geen zorgen om maakten, gaan ineens hard achteruit. De Kempense heidelibel maakt het nog bonter: die doet het allebei.

We hebben in Nederland heel veel informatie over het voorkomen van vlinders en libellen. Daardoor weten we waar welke soort voorkomt en hoe het met de verschillende soorten gaat, en kunnen we vlinders en libellen beschermen. De basis van deze informatie zijn waarnemingen van heel veel verschillende mensen.

Deze atlas geeft een overzicht van de verspreiding van libellen in Polen. Tot nu toe waren gegevens over libellen uit dit land nogal schaars, wellicht is dit toe te schrijven aan de politieke situatie in het land tussen de Tweede Wereldoorlog en het verdwijnen van het communistische regime. Met het uitkomen van deze atlas is dit veranderd: het boek geeft een goed overzicht van de huidige verspreiding van de libellen. De libellenfauna van Polen lijkt sterk op die van Nederland en België. Van de 73 soorten die uit Polen bekend zijn komen er maar drie soorten niet op de Nederlandse of Belgische lijst voor. Het zijn alle drie oostelijke en alpiene soorten. Omdat ook de klimatologische en geologische omstandigheden vergelijkbaar zijn met die bij ons kunnen we de ontwikkelingen met elkaar vergelijken. Zoals te verwachten zijn er veel overeenkomsten maar ik heb ook enkele opvallende verschillen gevonden. Veel van de uit Nederland verdwenen of hier zeer zeldzame soorten komen in Polen nog wel redelijk verspreid voor. Dwergjuffer is hier het bekendste voorbeeld van, deze soort heeft dan ook terecht een plaats op de kaft gekregen. Maar ook Speerwaterjuffer, Gaffellibel en Oostelijke witsnuitlibel zijn veel algemener dan in Nederland.

Na de spectaculaire libellenwaarnemingen op het IWG zoka van vorig jaar (oa. Hemianax ephippiger) had iedereen de hoop opgegeven dit resultaat te kunnen evenaren. Dit bleek ten onrechte. Ook dit jaar zijn we, op libellengebied, weer ruimschoots aan onze trekken gekomen. Het begon al op het voorkamp. Zondag vier Augustus gingen we 's middags even op excursie, de eerste libel die we tegen tegen kwamen was een mn. Orthetrum brunneum. Een leuk begin. Het bleek ook al snel niet de enige. Het hoogste aantal dat er tegelijk vloog was 7mn. en 3ww. Zodra er een vrouwtje bij het poeltje kwam werd ze achterna gezeten door de mannetjes en er werd al vrij snel overgegaan tot eiafzetting. Wat zeer veelvuldig gebeurde. In de modder en tussen de algen zaten ook vele larven van deze soort. Er is, door Bastiaan Wakkie, één larvehuidje gevonden.