Search

Çağdaş İsveç sinemasında öne çıkan yönetmenlerden biri Lukas Moodysson’dur. Moodysson ilk uzun metrajlı filmi Sev Beni’yi 1998 yılında yapmış son olarak 2013 yılında We Are The Best filmini çekmiş, toplam sekiz uzun metrajlı film yönetmiştir. Tüm filmlerinin senaristi ve yönetmeni bazılarının da yapımcısı olan Moodysson, filmlerinde kendi deneyimlediği, önemsediği konuları işlemektedir. Filmleri arasında tematik ve türsel bir bütünlük görülmese de minimalist tarzı, doğal oyunculuk kullanımı, pek çok filminde çocuk oyunculara yer vermesi, kendi toplumunda insan ilişkilerine, büyüme sancılarına, toplumsal sorunlara değinmesiyle özgün bir tarza sahiptir. Yönetmenin uluslararası anlamda en çok ses getiren filmi Daima Lilya (2002) ’dır. Bu filmin önemi, hem İsveç toplumuna hem de Avrupa’nın geneline, insan ticareti ve genç kızların fuhuş yapmaya zorlanması konusunda yönelttiği sert eleştiridir. Refah toplumu olmasıyla öne çıkan İsveç’in beyaz perdeden yansıyan eksiklikleri Daima Lilya’da görünürleşmiştir. Yönetmen, gördüğü bir soruna projeksiyon tutarak gerçekleştirdiği filmin etkisiyle, sorun çerçevesinde İsveç hükümetinin harekete geçmesini sağlamıştır. Bu çalışmada sinema ve toplum etkileşimi çerçevesinde toplumbilimsel analiz yöntemiyle incelenecek olan Daima Lilya filmi, sinemanın topluma yönelttiği özeleştirinin dönüştürücü etkisini ortaya koyan bir örnek olarak değerlendirilmiştir.

Gerçekçi kuramcılardan Siegfried Kracauer, sinemaya toplumbilimsel açıdan yaklaşan ilk kuramcılardandır. Caligari’den Hitler’e (1947, 2011a) eserinde Weimar dönemi sinemasını incelemiş ve Nazi Partisi iktidara gelmeden önce filmlerde faşist eğilimlerin simgelerinin görülebileceğini dile getirmiştir. Sinemanın toplumu gerçekçi biçimde yansıtması gerektiğini ifade eden Kracauer, fiziksel gerçekliğin sinemada ‘bulunmuş öykü’ (found story) ile yakalanabileceğini belirtmiştir. Bulunmuş öyküde, hayatın doğal akışının yakalanması, belirsizlik gibi unsurlar önem kazanmaktadır. Bulunmuş öykü, sinemada gerçekliğe ulaşmada işlevsel bir biçim olmasına rağmen toplumun gerçekliğini yansıtmada tek başına yeterli değildir. Naziler iktidara gelmeden hemen önceki yılların Berlin’ini belgeleyen, sıradan insanların kendi gündelik yaşamlarını canlandırdığı Bir Pazar Günü (1930, R. Siodmak, E. Ulmer) filmi, Weimar dönemi sineması içerisinde çekim koşulları, belgesel ve kurmaca arasında kurduğu köprü açısından ayrıksı bir yerde dururken, filmde bulunmuş öykü yapısı görülmektedir. Aynı zamanda, Kracauer’in Caligari’den Hitler’e (2011a) kitabında eleştirdiği Weimar dönemi sinemasının ürünü olmasıyla, eleştirel bir okumaya imkân tanımaktadır. Bu çalışmada, bulunmuş öykü yapısını, sinema ve toplum ilişkisi bağlamında incelemek amacıyla Bir Pazar Günü filmi toplumbilimsel yöntemle analiz edilmiştir. Kracauer’in Caligari’den Hitler’e (2011a) kitabında eleştirdiği film, yazarın Film Teorisi (2015) kitabında ideal film biçimi olarak öne sürdüğü bulunmuş öykü yapısını taşısa da, bu yapının toplumun, dönemin gerçeklerini aktarmada tek başına yeterli olmadığı ortaya koyulmuştur.

Sinema sanatı ortaya çıkmasından bugüne toplumların yaşam alanları olan kentlerle önemli bir bağ kurmuştur. Her çalışmada yeniden inşa edilen bu bağ, günümüze kadar gelen süreçte pek çok kez biçimsel reform geçirmiş ve taşıdığı anlamı yeniden üreten bir yapıya bürünmüştür. Dönemin koşullarına, ele alınan konuya ve belgesel sinemanın yapısal özelliklerine göre şekillen kent öğesi, filmlerde kimi zaman ana evren olarak karşımıza çıkarken kimi zamansa destekleyici bir unsur olarak konumlanmaktadır. Türkiye'nin belgesel sinemasında da her dönem farklı bir role bürünen bu kavram, Suha Arın Sineması için de başta kültür mirasını barındıran bir makro mekân olması sebebiyle pek çok açıdan kıymetli bir noktada yerini almıştır. Bu çalışmada Türkiye'nin belgesel sinema tarihinin en önemli figürlerinden biri olan Suha Arın'ın İstanbul temalı filmleri incelenmiş ve Arın'ın söz konusu filmlerinde İstanbul'a dair imgeleştirme biçimleri ele alınmıştır. Suha Arın'ın ilgili filmlerinde tercih ettiği imgeleme yöntemleri, her filmde görülen ve çalışmaya özgü olan özelliklerine göre kategorize edilmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle Suha Arın'ın İstanbul temasını işleme sürecindeki tercihleri görsel ve işitsel açıdan analiz edilerek imge üretimi konusunda yarattığı üslubu tartışılmıştır. Since its emergence, the art of cinema has established a significant bond with cities, which are the living environments of societies. This bond, which is rebuilt in every work, has undergone formal reforms many times in the process until today and has attained a structure that recreates the meaning it bears. The urban element, whose position is shaped according to the conditions of the period, the subject discussed and the structural features of documentary cinema, sometimes appears as the main cinematic universe in films, and sometimes as a supporting element. Having undertaken different roles in Turkey's documentary cinema in every period, this concept has also taken its place at a valuable point in many aspects for Suha Arın Cinema, particularly because it is a macro place harboring cultural heritage. In this thesis, the Istanbul-themed films of Suha Arın, one of the most important figures in the history of documentary cinema in Turkey, were examined and the imagery styles of Istanbul in these films of Arın were discussed. The imagery methods preferred by Suha Arın in his related films have been categorized according to the features seen in each film and specific to the movie. Based on the data, Suha Arın's preferences in the process of processing the Istanbul theme were analyzed visually and audibly, and his style on image production was discussed.

Göstergebilim, dildışı gösterge dizgelerini (sinema, müzik, mimari vb.) göstergenin nasıl kullanıldığı, kullanılan göstergeler ve göstergeler arasındaki ilişkilerden yola çıkarak çözümlemeye çalışır ve bu doğrultuda da anlamın nasıl oluşturulduğuyla ilgilenir. Sinema, hem dil göstergelerini hem de dildışı göstergeleri kullanan bir sanat dalıdır. Bu bağlamda sinema göstergebilimi, filmleri bir inceleme alanı olarak ele almakta ve filmlerin içinde yer alan göstergelerden yola çıkarak, filmlerin alt anlamını oluşturan göstergelerin nasıl işlediğini çözümlemeye çalışmaktadır. Disiplinlerarası bir bilim olan göstergebilim, sinemada üstü örtülü anlamları, dolaylı ya da doğrudan gerçekleştirilen anlatımları inceler ve göstergelerin yönetmen ya da senaryo yazarı tarafından nasıl oluşturulduğu ve filmdeki metaforik, metonomik, düz ya da yan anlamları üzerinde durur. Çalışmamızın amacı, sinema sanatı bağlamında, filmlerde yer alan göstergelerin, özellikle görsel ya da ikonik göstergelerin simgesel ve imgesel bağlamda Roland Barthes'ın film çözümlemeleri için önerdiği göstergebilimsel yöntem doğrultusunda incelemesini yapmaya çalışmaktır. Bu doğrultuda, öncelikle dil ve anlatı konusuna değinilecek, ardından göstergebilim ve özellikle görsel göstergebilim alanına önemli katkılar sağlamış olan Roland Barthes'ın yönteminden yararlanılarak; sinema göstergebilimi konusunda araştırma yapılacak. Barthes'ın göstergebilim yöntemi ışığı altında Goya'nın Hayaletleri, Kara Ölüm, Notre Dame'ın Kamburu, Gülün Adı, Agora gibi sinema dünyasında ikonik göstergeler açısından zengin olarak anılan filmlerde kullanılan görsel göstergelerin çözümlemesi yapılarak, karşılaştırmalı bir sonuca varılmaya çalışılacaktır. Semiotics look afters to analyze non-linguistic sign systems (cinema, music, architecture, etc.), based on how the sign is used, the signs used, and the relationships between the signs and deals with how the meaning is formed. Cinema uses language indicators as well as non-linguistic signs. In this direction, the semiotics of cinema starts from the indicators included in the films. Cinema is considered as a field of study for semiotics dealing with semiotics. It examines implicit meanings, indirect or direct narratives, and dwells on how the signs are created by the director or scenarist, and the metaphorical, metonomic, plain, or associative meanings in the film. In this study, language and narrative will be discussed first, and then a research will be conducted on cinema semiotics by using the method of Roland Barthes, who has made significant contributions to the field of semiotics and especially visual semiotics. Under the light of Barthes' semiotics method, a comparative conclusion will be reached by analyzing the visual indicators used in films such as Goya' Ghosts, Black Death, The Hunchback of the Notre Dame, The Name of the Rose, and Agora, which are known as rich in iconic signs in the world of cinema.

Bu araştırma, fotokitabı tarihsel ve kültürel bir bağlamda tanımlamayı, onu diğer eser izleme deneyimleriyle karşılaştırarak özgün bir mecra ve özerk bir sanat yapıtı olarak eleştirel bir perspektifle incelemeyi amaçlamaktadır. Fotografik görüntünün kitap formunda kendine bulduğu yer ve bu formun bizim görüntüyü kavrayışımızı nasıl şekillendirip dönüştürdüğü bu araştırmanın temel sorularından olacaktır. Çalışma, fotoğrafın ortaya çıkışından çok kısa bir zaman sonrasında hayata geçirilen örneklerden başlayarak, zamanla ortaya çıkan sanat akımları, teknolojik gelişim ve politik değişimlerin etkisiyle dönüşen, bağımsızlaşan ve bugünkü çok katmanlı haline gelen fotokitabı merkezine alacaktır. Fotokitabın diğer basılı fotografik yayınlardan ayrılan yanları, sinema, edebiyat ve grafik tasarım bağlamları üzerinden de okunarak, bu disiplinlerle olan bağları detaylı örneklerle sunulacaktır. Fotografik anlatıyı sadece kitap mecrası üzerinden yürütmeyip, içeriğini onun içinde eriterek, okuyucuyu söz konusu anlatıyı görsel bir dille okumasına olanak sağlayan fotokitap kendine has bir mecra oluşturmuştur. Bu elle tutulabilir fiziki mekân, fotoğrafın ve fotoğraf sanatçısının kendini ifadesinde oldukça özgün bir deneyimi beraberinde getirmektedir. Kitap formunun, fotoğraf izleyicisine sunduğu gerek görsel, gerek fiziksel fırsatlar ve kitap formu yoluyla fotoğrafın tözüyle kurulabilecek kişisel deneyimler sebebiyle fotokitabın başlı başına özerk bir mecra olarak öne çıkması araştırmanın üzerinde duracağı temel noktalardan olacaktır. This research aims to define the concept of the photobook in a historical and cultural context and provide a comparative reading in reference to other works of art while maintaining a critical perspective to the medium and work of art in terms of autonomy. The place where photographic image finds itself in the book form and how this form shapes and transforms our comprehension will be one of the main questions of this research. Starting from the very first works that has been brought to life soon after the invention of photography, the study will focus on photobooks which have been transformed, attained autonomy and grown into their current multi-layered position with influences from art movements, technological developments and political changes. The distinguishing aspects of photobooks from other printed photographic publications and forms will also be scrutinized in the context of cinema, literature, and design and its links with these disciplines will be presented in comprehensive examples. The photobook, which does not only carry out the photographic narrative over the book, but also melts its content in it, has forged a unique medium that allows the reader to read the narrative in a visual language. This tangible physical space delivers a rather authentic experience for the expression of photography and the photographer. The photobook as an autonomous medium will be the fundamental point of this research for the visual and physical opportunities the book form offers to the viewer and the personal experiences that can gained from the substance of photography can be established through it. 179

Sanatta güzel ve estetik olan üzerine düşünceler antik dönemlere tarihlenmiştir. Başlangıçta güzel, sayılarla ifade edilmeye çalışılırken daha sonraki dönemlerde duyularla algılanan bir varlık olarak ele alınmıştır. Estetiğin bir bilim olarak kabul edilmesi ise 18. yüzyılda Alexander G. Baumgarten ile olmuştur. Onun estetik bilimine katkıları yadsınamamakla birlikte, ondan sonra gelen pek çok düşünür de estetik biliminin gelişmesini sağlamıştır. Duyuların bilimi olarak değerlendirilen estetik günümüzde, sanat eseri bağlamında genellikle insanın etkilenmesi ve etkilemesine odaklanmıştır. Sinema felsefecisi Gilles Deleuze, dünyaya gelmenin etkilenmek olduğunu belirtmiştir. Estetik bilimi de sanat, sanatçı, sanat eseri ve izleyicilerin oluşturduğu bu geniş ve derinlikli çerçeve içerisinde duyuların çok yönlü etkileyiş ve etkilenişini incelemektedir. Bu kapsamda sinema sanatı da estetik biliminin inceleme alanı içerisine girmektedir. Yönetmenin meydana getirdiği bir sanatsal ürün olarak film, izleyiciler tarafından izlenir, daha sonra ise bir yargı ortaya konulur. Bir filmin estetik bir obje olarak ele alınabilmesinin çeşitli kriterleri de, sinemanın tarihsel süreci içerisinde tartışılmaya devam etmiştir. Türk yönetmen Semih Kaplanoğlu'nun `pîrim` olarak adlandırdığı Rus yönetmen Andrey Tarkovski, filmleriyle ve kitaplarıyla dünyada kabul görmüş bir sanatçıdır. Kaplanoğlu, son filmi Buğday'ı, Tarkovski'nin Stalker filminden esinlenerek çekmiştir. Bu çalışmada, estetiğin tarihsel olarak geçirdiği süreç ele alınmakta, resim ve fotoğraf sanatlarının sinemayla olan karşılıklı ilişkileri değerlendirilmekte böylelikle kuramsal çerçeve çizilmektedir. Ardından da Tarkovski ve Kaplanoğlu'nun bahsi geçen filmleri görüntü estetiği yönüyle karşılaştırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Kaplanoğlu sineması üzerindeki bilinen Tarkovski etkisini daha somut olarak ortaya koymaktır. Alanda benzer bir çalışmanın olmaması da çalışmanın gerçekleştirilmesinde etkilidir. Filmlerin anlatı, öykü, olay örgüsü, mizansen ve sinematografik olarak analizi, Bordwell'in `Biçem Analizi` olarak bilinen yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Thoughts on the beautiful and aesthetic in art are dated to ancient times. In the beginning, it was tried to be expressed in numbers, but it was considered as an entity perceived by the senses in later periods. The acceptance of aesthetics as a science was in the 18th century with Alexander G. Baumgarten. Although his contributions to aesthetic science cannot be denied, many thinkers who succeeded him in the development of aesthetic science. Aesthetics, which is regarded as the science of the senses, nowadays focuses on human influences and influences in the context of the work of art. Gilles Deleuze, the philosopher of cinema, states that coming to earth is influenced. Aesthetic science examines the multi-faceted influences and influences of the senses within this broad and deep framework of art, artist, artwork and audience. In this context, the art of cinema is also within the scope of the study of aesthetic science. As an artistic product produced by the director, the film is watched by the audience and then they make a judgment about the film they watch. The various criteria for considering a film as an aesthetic object continue to be discussed in the historical process of cinema. Russian director Andrey Tarkovski, whom Turkish director Semih Kaplanoğlu calls `pirim,, is an internationally recognized artist with his films and books. Kaplanoğlu shot his latest film `Grain`, inspired by Tarkovski's `Stalker`. In this study, the historical process of aesthetics is discussed and the interrelation of painting and photographic arts with cinema is evaluated and thus the theoretical framework is drawn. Then, the films of Tarkovski and Kaplanoğlu are compared with the aesthetic aspect of the image. The aim of this study is to present the known Tarkovski effect on Kaplanoglu cinema more concretely. The absence of a similar study in the field is also effective in carrying out the study. The narrative, story, plot, mise-en-scene and cinematographic analysis of the films were carried out by Bordwell's method known as `Style Analysis`. 200

Bu belgesel Ege'nin görünümüyle kendine hayran bırakan taş evleri, köklü tarihinin izlerini bulabileceğiniz sokakları ile tanınan Ayvalık'ta yaşayan ve Ayvalık'ı yakından tanıyanlarla yapılmış görsel bir yolculuktur. Taş evler, atölyeler, eski kiliseler, eski sokaklar, kahvehaneler kendine özgü güzellikleriyle görsel ve sözlü açıklamalı olarak aktarılmıştır. Tarihin babası Heredot'un ''Yaşadıkları şehri en güzel masmavi gökyüzünün altına inşa ettiler.'' cümlesi `Kalbim Ayvalık'ta Kaldı` projesine kaynak olmuştur. Ayvalık'ta yapılan görsel yolculukta; eski Türk filmlerinin geçtiği mekânlardan biri olan Şeytan'ın kahvesi, pencerelerden sarkan sardunyalar, restore edilmiş tarihi Rum evleriyle süslü sokaklar, bir zamanlar zeytinyağı üreten fabrikalar, camiye dönüşen kiliseler bu kentte mahalle kültürünün halen devam ettiğini bize ispat etmektedir. This documentary is made in Ayvalık, an Aegean town which is famous for its admirable stone houses, streets where you can find traces of its historical past, together with people who live in Ayvalık and know Ayvalık very well. Stone houses, workshops, old Churches, old streets, coffeehouses with their unique beauty have been conveyed visually and verbally. The words said by Herodotus, father of history: `They built the city they live in, under the most beautiful blue sky` has been the source of the project `My heart remained in Ayvalık` project. During the visual journey in Ayvalık we come across Şeytan Coffehouse, which was used as movie set in the old Turkish films, the geraniums hanging from the windows, the streets decorated with restored Greek houses, factories that have been producing olive oil once, churches converted to mosques proves us that old neighborhood culture continues to live in this town. 34

Bu tezin ilk bölümünde, tiyatroda multimedya kullanımının tarihçesi, önemli örnekleri ve günümüze kullanılan şekilleri araştırılmıştır. Multimedya kullanımının tarihçesi araştırılırken, zaman olarak üç ayrı dönem başlangıç noktası alınarak incelenmiştir. Bunlardan ilki, tarihsel avangard akımların ortaya çıktığı 1910'lu yıllardır. İkincisi, video sanatının ortaya çıktığı 1960'lı yıllardır. Üçüncü dönem ise, internet ve bilgisayarların yaygın olarak kullanılmaya başlandığı, dijital dönemin başlangıcı olan1990'lı yıllardır.Tiyatroda multimedya kullanımı konusunda yenilik getiren isimler olarak, Meyerhold, Erwin Piscator, Josef Svoboda, Robert Edmond Jones isimleri ve The Wooster Group, Robert Lepage, The Builders Association tiyatro toplulukları araştırılmıştır.Devamında, günümüz sahnelemelerinde kullanılan projeksiyon cihazları, video haritalama, yeşil ve mavi perde teknikleri, hologram, bilgisayar üretimli imgeleme, sanal gerçeklik, görüntülü konuşma teknolojisi gibi teknolojiler araştırılmıştır.Tezin ikinci bölümde ise Ilan Hatsor'un yazmış olduğu maskeliler adlı oyun incelenmiştir. Bu incelemede yazar hakkında bilgi verilmiş, oyunun özeti ve konusuna değinilmiş, karakter analizleri ve dönem incelemesi yapılmış, oyunun türü ve biçimiyle ilgili bilgiler verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Tiyatroda Multimedya Kullanımı, Maskeliler, Ilan Hatsor In the first part of this thesis, the history of multimedia usage in theater, important examples and the forms used today are investigated. When examining the history of multimedia usage, three different periods were taken as starting points. The first of these is the 1910s. When historical avant-garde currents emerged. The second is the 1960s. When video art emerged. The third period is the 1990s. The beginning of the digital era.Meyerhold, Erwin Piscator, Josef Svoboda, Robert Edmond Jones, The Wooster Group, Robert Lepage, The Builders Association investigated as innovators of multimedia usage. Then, projection machines, green and blue screens, hologram, computer- generated imagery (CGI), virtual reality, video calling technologies are investigated as today's technologies.In the second part of the thesis, Ilan Hatsor's play called masquerade is examined. In this review, information was given about the author, the summary and the subject of the play, character analysis and period analysis were made and information about the type and form of the play was given.Keywords: Multimedia Usage In Theatre, Masked, Ilan Hatsor 93

'İnsanı insana insanla insanca anlatma sanatı' kavramıyla başlayan serüven, Özen Yula'yı da içine katarak yoğurmuş ve yaşadığı dünyanın gerçekliğini gözler önüne serme şansını ona vermiştir. Yaşadığı coğrafya, içinde bulunduğu toplum, düş dünyası ile birleşerek ona yazınsal anlamda dile gelme yeteneği sunmuştur. 'Konuşamayanların sesi olmak' deyimini tam anlamıyla bizlere gösteren Yula, toplumun dışlanmış, ötekileşmiş, şiddete maruz kalmış, duyarsız yanlarına değinerek, bu kavramları, ortaya koyduğu çağdaş yorumuyla bizlere yaşatmaktadır. Ağırlık olarak, klasik aile dramlarından çok, gündeme gelmeyen, üzeri kapatılan ya da görmezden gelinen konuları işlemiştir. Bu çalışmada, Çağdaş Tiyatro'nun önde gelen yazar ve yönetmeni Özen Yula'nın sahnelediği on altı adet oyunda kullandığı reji tekniğinin analiz edilmesiyle ortaya çıkan tespitlerle, ortak noktalar ve ayrılan yanlarıyla yönetmenin reji yorumundaki bakış açısı belirlenmiş olacak ve geleceğin çağdaş yönetmenlerine izledikleri yolda örnek teşkil edecektir.Anahtar Kelimeler Tiyatro Yönetmeni, Özen Yula, Toplu Oyunları, Reji Anlayışı The adventure, which began with the concept of `humanly art of telling the human with human to human` took Özen Yula into it and oppressed him, then it gave him the chance to reveal the reality of World in which he lived. The geography in which he lived, the society he was in have all been combined with his world of dreams, gave him the ability to express it in writing. Yula, who literally shows us the phrase 'being the voice of those who can't speak', reveals to us with his contemporary interpretation by mentioning the exclusionary, marginalized, violence exposed, insensitive sides of society. Rather than classic family dramas, he mainly has handled the subjects that don't come up, covered up or ignored.In this study, the director's perspective was determined by analyzing the directing technique used by Özen Yula in sixteen theatre plays, the common points and different viewpoints, and this will create an example for future director candidates in the path they follow.Keywords: Theatre Director, Özen Yula, Various Plays, Sense of Directing 144

Bu çalışmada, geçmişten bugüne sanatta/sinemada gerçekçilik üzerine süregelen tartışmalardan hareketle, günümüz Türkiye sinemasından çeşitli örnekler çerçevesinde sinemasal gerçekçilik tartışması yürütülmüş, Türkiye sinemasının güncel örneklerindeki farklı gerçekçilik eğilimleri mercek altına alınmıştır. Bugünün Türkiye sinemasındaki gerçekçi yönelimler, farklı yönetmenlerce var edilen filmlerde, farklı biçimlerde görünür olmaktadır; araştırma, bu noktadan hareketle günümüzde sinemasal gerçekçiliğin geçerliliği ve önemi üzerinde duran, tek boyutlu, sınırları belirli, kısıtlayıcı bir gerçekçilik anlayışına karşı gerçekçi anlayışın türlü tarzlarda var olabileceğini vurgulayan bir niteliktedir. Ayrıca çalışmada, gerçekçilik teorisinin temel metinleri ile birlikte, dijitalleşme/yeni medya teknolojileri ve gerçekçilik ilişkisi ile ilgili güncel tartışmalara da değinilmektedir.Birinci bölümde, sanatta gerçekçiliğe dair farklı düşünceler geliştirmiş ve sinemada gerçekçilik tartışmalarını da beslemiş olan G. Lukács, B. Brecht, W. Benjamin, T. W. Adorno gibi düşünürlerin fikirleri kapsamında kuramsal çatı oluşturulmuştur. İkinci bölümde gerçekçi sinema teorisine dair klasik (Bazin, Kracauer, Zavattini vb.) ve güncel (Manovich, Casetti, Stam, Rodowick vb.) kuramlar/kuramcılar, akımlar, yönetmenler ve filmleri ele alınmış, geçmişten günümüze film çalışmaları içerisinde geliştirilen fikirler üzerinde durulmuştur. Üçüncü ve son bölümde, ilk iki bölümde değinilen fikirlerden hareketle Türkiye sinemasından güncel filmler mercek altına alınmış, gerçekçilik ile kurdukları farklı ilişkiler sorunsallaştırılmıştır. Örneklem olarak seçilen filmler ise Kış Uykusu (Nuri Bilge Ceylan, 2014), 11'e 10 Kala (Pelin Esmer, 2009), Abluka (Emin Alper, 2015), Ben O Değilim (Tayfun Pirselimoğlu, 2014) ve Sarmaşık (Tolga Karaçelik, 2015)'tır. In this study, starting from the ongoing discussions on realism in art/cinema from past to present, a discussion of cinematic realism was carried out within the framework of various examples from today's Turkish films, and different realism tendencies in current examples of Turkish cinema were scrutinized. Realistic tendencies in today's Turkish films are visible in different forms in films made by different filmmakers; from this point on, the research emphasizes that the realistic understanding may exist in various styles which can be in the opposition of the mainstream realistic understanding of one-dimensional, boundary and restrictive which dwells on the validity and importance of cinematic realism. In addition, together with the basic texts of the theory of realism, current discussions on the relationship between digitalization/new media technologies and realism are also mentioned in this study.In the first chapter, a theoretical framework was constructed within the scope of the thoughts of thinkers such as Lukács, Brecht, Benjamin and Adorno, who developed various thoughts on realism in art and fed the discussions of realism in cinema. In the second chapter, classical (Bazin, Kracauer, Zavattini etc.) and current (Manovich, Casetti, Stam, Rodowick etc.) theories/theorists on realistic cinema theory, thoughts, filmmakers and their films are discussed, and the ideas generated in film studies from past to present are deliberated. In the third and last chapter, today's Turkish films are scrutinized, and the relationships they established with realism are problematized. The films which selected as samples are Kış Uykusu (Nuri Bilge Ceylan, 2014), 11'e 10 Kala (Pelin Esmer, 2009), Abluka (Emin Alper, 2015), Ben O Değilim (Tayfun Pirselimoğlu, 2014) and Sarmaşık (Tolga Karaçelik, 2015). 174

Fotoğrafçılık türlerinin en önemli ortak özelliklerinden biri, fotoğrafın daha etkili olması için yapılması gerekenlerin ne olduğudur. Bu sorunun en kabul edilen cevaplarından biri, fotoğrafın da resim gibi bir kompozisyona ve estetiğe sahip olması gerekliliğidir. İlk başta tezat gibi görünmesine rağmen, belgesel fotoğrafçılıkta da gerçekliğin bir kurgu ortamında yansıtıldığı çalışmalar olduğu son zamanlarda göze çarpmaktadır. Belgesel fotoğrafçıların günümüzde veya daha sonra öğrendiğimiz eski çalışmalarında, fotoğrafın daha etkili veya daha estetik olması adına çekim öncesi, çekim anı ve çekim sonrasında çeşitli tekniklerden yararlandıkları araştırmalar ile ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı, fotoğrafçılığın ilk yıllarından günümüze kadar belgesel fotoğrafçılıkta uygulanan kurgusal yaklaşımları ele alarak, dünya tarihine büyük etkileri olan önemli belgesel fotoğraflarının nasıl yaklaşımlar ile oluşturulduklarını araştırmaktır. Belgesel fotoğrafların daha etkili olabilmesi için yapılan kurgu teknikleri ve yöntemleri incelenerek teknolojik ve tarihsel değişimlerinin yöntemlerde nasıl farklılıklar yaratığı sunulmuştur. Yöntem olarak, literatür taraması ve temel fotoğrafçılık eğitimi almış, devlet üniversitesi fotoğraf öğrencileri ile odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Altı katılımcının bulunduğu odak grubu görüşmesinde, araştırmanın amacı doğrultusunda seçilen belgesel fotoğrafçıların kullandıkları kurgusal yöntemler üzerinden fotoğraflar incelenmiş, bir belgesel fotoğrafın gerçeği doğrudan yansıtıp yansıtmaması gerektiğine dair tartışmalar verilen örnek fotoğraflar ile birlikte tartışılmıştır. Gösterilen belgesel fotoğraflarda yapılan ve tercih edilen müdahaleler karşılaştırmalı bir şekilde katılımcılara gösterilmiş ve hangi fotoğrafın daha etkili olduğu sorulmuştur. İncelenen çalışmalar neticesinde, pek çok tarihe geçmiş önemli belgesel fotoğrafın aslında kurgusal bir yöntemle üretildiği göze çarpmaktadır. Bu sonuç ile birlikte günümüzde, belgesel fotoğrafta kurgunun kullanılmasının etik olup olmadığını tartışmak yerine fotoğrafın hangi kurgu yöntemi ile daha etkili olduğu ve yapılan bu müdahalelerin ne boyutta yapılması gerektiği sorusu pek çok belgesel fotoğrafçı için daha önemli bir durum haline gelmiştir. A photo, how could be more effective? This is the most important question in all kinds of photography. A photo has to must compassion and aesthetics like pictures. Although it seems a contradiction especially documentary photography has to be much more aesthetics in fiction documents photo series in these days. It is now known that documentary photographers use various techniques before, during and after the shooting in order to be more effective and more aesthetic in their newest works. The main aim of this thesis, find the most iconic photos, and photographers how did they approach the occurring objects and peoples and which methods they used. In order to make more effective documentary photography, doing a photo with the techniques and methods of editing and how could change all of this together what should be from the past to the present? The method used in this study is a literature review and focus group interviews with six photography students. The discussions about whether a documentary photograph is fictional or not, based on the fictional methods used by selected photographers, are discussed with sample photographs. Also with this documentary photography samples trying to find which photo more effective than the same series or same subjects with focus groups. Contrary to popular known, many documentary photographs that have gone down in history have been produced with a fictional method. With this researches, today is more important for many documentary photographers are finding a more effective way than the discussion of whether or not the use of fiction in documentary photography is ethical or not. 101

Bu tezde Sanford Meisner'in oyunculuk tekniği açıklanmaya çalışılıp, bu tekniğin teoriden pratiğe evrilmesini sağlamak amacıyla Harold Pinter'ın `İhanet` (Betrayal) isimli tiyatro metni üstünde nasıl çalışılabileceği araştırılmıştır. Buna ek olarak Sanford Meisner'in oyunculuk tekniği, meslektaşları Lee Strasberg ve Stella Adler ile hangi noktalarda benzerlik gösterip hangi noktalarda farklılaşıyor tespit edilmeye çalışılmıştır. Stanislavki ile ilk kez sistematize edilen aktörlük sanatı zaman içinde bu bilgilerin Rusya'dan Amerika'ya ulaştıktan sonra zaman içinde evrilerek günümüzdeki haliyle farklı ekollerce dallanıp budaklanmıştır. Günümüzde aktörler için, başvurulacak kaynak açısından daha geniş bir yelpaze oluşturmuştur. Sanfor Meisner'in kendi deneyimleri ve meslektaşları üstünde yaptığı çalışmalar sonucunda şekillenen ekolu günümüzde hala geçerliliğini korumakta ve aktörlere yol göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Sanford Meisner, Lee Strasberg, Stella Adler, Harold Pinter, İhanet This study aims to understand Sanford Meisner's school on acting and tries to explain its practice by amplying on Harold Pinter's play called `Betrayal`. In addition to that, this thesis tries to explain the acting school of Sanfod Meisner and how it differantiate from the acting schools of Lee Strasberg and Stella Adler. After Stanislavki first systematize the acting school it was imported to United States and it got emphasized by acting coaches like Lee Strasberg, Stella Adler, Sanford Meisner and a lot of others. They all emphasized and implied this methods differently and that created a biger spectrum in acting methods. Sanford Meisner created his school of acting according to his own experiences and moreover observing his collegues. His method is still not expired and it still guides to the actors from all over the world.Keywords: Sanford Meisner, Lee Strasberg, Stella Adler, Harold Pinter, Betrayal 39

Daha sonra doldurulacaktır. Daha sonra doldurulacaktır. 0

Sinemanın ilk dönemlerinde George Méliès tarafından tesadüfi bir şekilde keşfedilen kurguyla ilgili pek çok yönetmenin çalışmalar yaparak bu konuda kuramlar geliştirmesi, bu ögenin sinemada önem kazanmasını sağlamıştır. Sinema dilinin oluşumunda, temel unsurlardan biri olarak görülen kurgu ve anlatı kavramlarının, hikâyenin anlamını güçlendirdiği görülmektedir. Bu bağlamda, sinemada özgün bir üslup oluşturabilmek için, kurgu ve anlatı arasında dramatik yapıyı belirleyecek bir ilişkinin kurulması gerekmektedir. Bu çalışma, Ümit Ünal’ın yönetmenliğini yaptığı filmlerdeki kurgu ve anlatı ilişkisini, yönetmenin sinemasında tekrarlanan temalar üzerinden ayrıntılı şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Ünal’ın yönetmenliğini yaptığı; 9, Ara, Nar ve Sofra Sırları filmleri “Oda Filmleri, Toplumsal Cinsiyet, Sorgulama ve Yüzleşme, Gerçekliğin Kurgulanması” şeklinde belirlenen temalar üzerinden incelenerek bu filmlerdeki kurgu anlatı ilişkisi ele alınmıştır. Filmlerde yer alan ortak kaygılar ve konular, bu temaların belirlenmesinde etkili olmuştur. İncelenen filmlerde, yönetmenin kurgu ve anlatı yapıları arasında güçlü bir ilişki oluşturarak özgün bir anlayışı benimsediği görülmektedir. Kurgu-anlatı ilişkisi temelinde çözümlenen bu çalışma, betimsel bir analiz içermektedir. Amaçlı örnekleme yönteminin kullanıldığı çalışmada, Ünal’ın yönetmenliğini yaptığı, 9, Ara, Nar ve Sofra Sırları filmlerini, baştan sona kendisinin tasarladığı ve sinemasal bir yaklaşımla bu filmleri ele aldığı gözlenmiştir. İncelenen filmlerde, Ünal’ın kurguyu sadece teknik bir unsur olarak ele almadığı, aynı zamanda söz konusu öge aracılığıyla anlatıyı güçlendirerek belirgin bir film dili oluşturduğu görülmektedir., In the early stages of cinema, many directors developed theories about editing, which was coincidentally discovered by George Méliès, by making studies and made this factor significant in cinema. It is seen that the notions of editing and narrative, which are seen as one of the basic factors in the formation of the language of cinema, strengthen the meaning of the story. In this context, in order to create an original style in cinema, it is necessary to establish a relationship between editing and narrative that will determine the dramatic structure. This study aims to analyze detailed relationship between editing and narrative in the films directed by Ümit Ünal, through the themes repeated in the director's cinema. 9, Ara, Nar and Sofra Sırları films directed by Unal, were analyzed through the determined themes which are “Room Films, Gender, Questioning and Confrontation, Editing of Reality” and the relation between editing and narrative in these films are discussed. Common concerns and issues in the films have been effective in determining these themes. In the analyzed films, it is seen that the director adopts an original understanding by creating a strong relationship between editing and narrative structures. This study, which is analyzed on the basis of the relationship between editing and narrative, includes a descriptive analysis. Purposive sampling method was used in this study. It was observed that, Ünal designed throughout the whole process of all the films namely; 9, Ara, Nar and Sofra Sırları and analyze them with a cinematic approach. In the analyzed films, it is seen that Ünal does not only approach editing as a technical factor, but also creates a distinctive film language by strengthening the narrative through this factor.

Bu tezin amacı kültür ve kültür-içinin ne olduğunu tanımlayıp kültür-içi malzemeleri saptamak ve bu malzemelerin sahne uygulamasında Engin Alkan'ın rejisine katkısını ve oyunlarında kullanım alanlarını belirlemektir. Bu doğrultuda çeşitli kitap, makale ve videolardan yararlanarak bilgi edinilerek kaynak oluşturulmuştur. Yapılan bu araştırmada doküman incelemeleri ile videolardan, Türkçe ve yabancı dillerde yayımlanmış kaynaklar yanında tezler, hakemli dergiler, makaleler ve internet kaynaklarından yararlanılmış ve araştırma kaynakları olarak referans alınmıştır.Araştırma da nicel ve nitel araştırma yöntemleri ile kültür-içi malzemenin sahne uygulaması üzerinde kullanımı, hem uygulama hem de kuramsal anlamda incelenmiştir. Böylelikle kültürün ne olduğu ve özellikleri, süreçleri ortaya konmuş bunların ışığında kültür-uygarlık doğrultusunda kültür kavramını kökeninden günümüze kadar evrildiği alan tanımlandırılıp kültürlerarasılık kavramı ışığında kültür-içi kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın asıl odak noktası kültür-içini tanımlandırarak bu tanım doğrultusunda kültür-içi malzemeleri saptamak ve saptanan malzemeleri Engin Alkan'ın rejilerinde kullanıp kullanmadığını ve rejiye ne gibi katkılar sağladığını göstermektir.Yapılan bu araştırma ile kültür kavramından başlayarak kültürlerarasılık üzerinden kavramsal olarak tanımlanmamış olan kültür-içinin ne olduğuna ulaşılmış, malzemeleri saptanmış ve saptanan bu malzemeleri, Engin Alkan'ın 2000 sonrası İstanbul Şehir tiyatrolarında yönettiği (çocuk oyunları hariç) oyunlarla sınırlandırarak sahne uygulamasında nasıl karşılık bulduğu gösterilmiştir. Böylelikle akademik anlamda kültür-içi malzemenin ne olduğu konusu tanımlandırılıp açık olan bu kavramsal boşluk doldurulmuştur. Tüm çalışma ile kültür-içi malzemeler ışığında on oyun incelmesi yapılarak bu oyunların sahnelenmesinde kültür-iç malzemelerin hangilerinin kullanıldığı hangilerinin kullanılmadığı sonucuna varılmış ve Engin Alkan'ın bu kullanımlarla ulaşmak istediği nihai amaç saptanarak ispatlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kültür, Kültürün Özellikleri, Kültürün Süreçleri, Kültürlerarasılık, Kültür-içi, kültür-içi malzeme, Engin Alkan Aim of this thesis is to determine intracultural materials this defining what culture and intracultural is or not; and to define contribution of these materials to Engin Alkan's stage management in stage application and fields of usage in plays. In this direction resources are created by taking advantage of various books, articles and video. Besidesin document reviews and videos, resources published in Turkish and foreign languages dissertations; refereed journals, articles and internet resources are taken advantage of in this research made and these are based as resources of the research.Intracultural material's usage on stage application is analyzed both in terms of practice and Theora with quantitative and qualitative research methods. Thus what culture is and its features and processes are suggested and intracultural notion has been tried to be explained in the light of interculturality notion defining the area in which culture notion has been evolved from its origin until today. The main focal point of the research is to define intracultural and in the direction of this definition to determine intracultural materials and to show whether Engin Alkan use the materials determined in his stage management or not what kind of contributions it made to the stage management.Definition of intracultural, which is not define conceptually, is reached upon interculturality starting from the culture notion; its materials are determined and how these materials determined are corresponded in stage application by limiting them with the plays directed by Engin Alkan in İstanbul City Theatres (exception for children play) after 2000 with this research made. In this way this conceptual gap is filled by defining what intracultural material is academically. With this whole study analysis of ten plays are made in the light of intracultural materials and which of them are not used is deduced and the ultimate aim Engin Alkan desired to reach with these usage is determined and proved.Keywords: Culture, Features of Culture, Processes of Culture, Interculturality, Intracultural material, Engin Alkan 130

Bu araştırmanın birinci bölümünde yazar Çehov'un hayatı, etkilendiği akım, sanata bakış anlayışı, Martı oyununu yazarken aldığı ilham ve duygular üzerinde durularak oyunun yazıldığı dönem ve oyunun çözümlemesi yapılmıştır.İkinci bölümde unutulmuş olan bir tiyatro eserinin yeniden sahnelemesi ve oyunun o dönemde yeniden popüler olmasını sağlayan Çarlık dönemi usta yönetmen ve oyuncusu olan Stanislavski tarafından yapılan sahne tasarımı incelenerek anlatılmıştır. Bunun yanında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tiyatrosu ve Oyunbaz Tiyatro tarafından sahnelenen Martı oyunun sahne tasarımları ele alınmıştır.Üçüncü ve son bölümde ise, yeni bir sahne tasarımı için araştırma ve `günümüzde bizim tarafımızdan sahnelenmesi yapılırsa nasıl bir tasarım olur du? ` sorusu ve bu düşünceyi oluşturma süreci ve bunun için yapılan analizler ve tartışmalar değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında tez dönem çalışmalarında Mehmet Yaşar Yavuz Fırıldak'ın yapmış olduğu kostüm çizimleri, dekor için görselleri ve maket çalışmalarıyla plastik değerler oluşturulmaya çalışılarak, geçmişten günümüze uzanan sahne tasarımı arasında yol oluşturmaya çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: Martı, Çehov, Tiyatro, Stanislavski, Sahne tasarımı. In the chapter one of this paper, the author Çehov's life, the movement that affected him, his understanding for the view of art, and the inspiration and emotion that he gained when writing the play Seagull. Also, the period when the play was written and the play's analysis are also dealt with.In the chapter two, the restaging of a forgotten theatrical play and the stage design made by Stanislavski, the great director and actor of the Czarist Russian era that, again, popularized the play in that period, are analyzed and discussed. Besides, we analyze the stage designs of the play Seagull staged by Istanbul Metropolitan Municipality Theater and Oyunbaz Theater. In the chapter three, the final part, we do a research for a new stage along with the idea that what the design would look like should we stage it today and evaluate the process of creating this idea and the analyses and discussions done for the idea in question. Furthermore, we try to create the plastic values on the basis of costume sketches, decorative graphics, and modeling works and make efforts to create a connection between the stage design from past to present.Keywords: Seagull, Chekhov, Theater, Stanislavski, Stage design. 108

Sinema geçmişten günümüze gelen, teknolojiye bağlı olarak gelişen, yedinci sanat dalı olarak kabul edilen bir kitle iletişim aracıdır. Sinema, hem üretim biçimi hem de izleme pratikleri ile toplumsal dinamikleri içerisinde barındırmaktadır. Film, kolektif bir biçimde üretilir, sinema salonlarında kolektif bir biçimde izlenir.Neoliberal politikalar ve kentsel dönüşüm projeleriyle sinema salonları kapanmakta, sinema salonları alışveriş merkezlerinin birer parçasına dönüştürülmektedir. Kentlerin tarihi ve kimliği, yıkılan yapılar ve yıkılan yapılar ve bu yapılar yerine yapılan binalarla yok edilmektedir. Yeniden inşa edilen kentsel mekânlarda ise toplumsal karşılaşmalar küçülen salonlarla minimalize edilmekte, kamusal tartışmaların mümkün olduğu geniş alanlara yer verilmemektedir. Kentlerin özgünlüğünü kaybetmiş, aynılaşmış bir forma dönüşmesi ve tarihi kimliğini yitirmesi, geçmişten günümüze değin uzanan toplumsal belleği de etkilemektedir. Yıkılan mekânlar ile kentlerde hem kamusal alan oluşabilme potansiyeli yok edilmekte, hem de toplumsal bellek yitirilmektedir.Bu çalışmada sinema ve kent ilişkisi irdelecektir. Beyoğlu'ndaki sinema salonlarının dönüşümü ve kentsel dönüşüm kisvesi altında gerçekleşen salonların yıkımı, tarihsel olarak incelenecek ve Emek Sineması örneğiyle, kentsel dönüşümün kamusal alana ve toplumsal belleğe etkisi üzerinde durulacaktır.Anahtar Kelimeler: Kentsel dönüşüm, Toplumsal Bellek, Kamusal Alan, Sinema Salonları, Emek Sineması Cinema is a mass communication tool that has come from the past, develops depending on technology and is accepted as the seventh art branch. Cinema contains social dynamics both with its production style and viewing practices. Movies are produced and watched collectively in cinema halls.With neoliberal policies and urban transformation projects, cinema halls are closed and become part of shopping centers. The history and identity of the cities are destroyed by the demolished buildings and the buildings built in place of these. In reconstructed urban spaces, social encounters are minimized with smaller theaters and large areas where public debates are possible are excluded. The fact that the cities have lost their uniqueness, turned into a uniform entities and lost their historical identity also affects the social memory extending from the past to the present. With the demolished spaces, the potential of forming a public sphere in cities is eliminated and the social memory is lost.In this study, the relationship between cinema and the city will be examined and the demolitions that took place under the guise of the transformation of cinema halls in Beyoğlu will be historically examined and the effect of urban transformation on public sphere and social memory will be discussed with the example of Emek Cinema.Keywords: Urban transformation, Social Memory, Public Sphere, Cinema Halls, Emek Cinema 139

Yapılan çalışmada, Türk Sinemasında önemli bir yere sahip olan Nuri Bilge Ceylan sinemasının dilsel dönüşümünü ortaya koymak hedeflenmiştir. Çalışmanın ilk kısmında, anlamlı bir bütüne ulaşmak ve yöntemin daha iyi sonuçlar elde etmesi amacıyla sinemada anlatı kavramı ekseninde çağdaş anlatı sineması ele alınmıştır. İkinci bölümde; auteur kuram ve auteur kuramın Türk sinemasındaki uzantısına yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise araştırma soruları ışığında yönetmenin tüm filmografisi ele alınarak incelenmiştir. Filmlerindeki dilsel dönüşümü anlamak amacıyla yönetmen filmografisi kuramsal çerçeve ve auteur eleştiri kapsamında incelenmiştir. Ceylan sinemasına ait Koza, Kasaba, Mayıs Sıkıntısı, Uzak, İklimler, Üç Maymun, Bir Zamanlar Anadolu'da, Kış Uykusu, Ahlat Ağacı olmak üzere dokuz film, sinematografik ve sözdizimsel olarak varsayımlar ekseninde çözümlenmiştir. Sonuç olarak, Ceylan sinemasının, anlatı oluşturma bağlamında çağdaş ve klasik sinemanın kodları kullandığı, auteur yönetmenin özelliklerini sergilediği, sabit ve sessiz imajlardan giderek konuşan imajlara kaydığı, ilk dönemlerinde fotografik gerçeklik ve görsel öykülemecilik üzerinden kurulan anlatım yolunun bu yapıdan giderek uzaklaştığı, minimal anlatımın geri planda bırakılarak söylemlerin ön plana çıktığı bir anlatı dilinin oluşum gösterdiği, film üretiminin ilerleyen yıllarında sinema dili, var olan toplumsal yapıyı ele alırken zamanla ekonomik ve siyasi yapıyı eleştiren bir sinema diline dönüştüğü tespit edilmiştir. In this study, it is aimed to reveal the linguistic transformation of Nuri Bilge Ceylan cinema, which has an important place in Turkish Cinema. In the first part of the study, in order to reach a meaningful whole and to obtain better results, contemporary narrative cinema has been handled in the context of the concept of narration in cinema. In the second part; auteur theory and the extension of auteur theory in Turkish cinema is covered. In the third and last part of the study, all filmography of the director has been examined in the light of research questions.In order to understand the linguistic transformation in his films, director filmography has been examined within the scope of the theoretical framework and auteur criticism. Nine films including Cocoon, The Small Town, Clouds Of May, Distant, Climates, Three Monkeys, Once Upon A Time In Anatolia, Winter Sleep, and The Wild Pear Tree were analyzed on the axis of assumptions, cinematographically and syntactically. As a result, Ceylan cinema uses the codes of contemporary and classical cinema in the context of creating narratives, exhibits the features of the auteur director, shifts from fixed and silent images to the talking images, and in the early stages, the narrative path based on photographic reality and visual narrativeism has moved away from this structure, leaving minimal narration in the background. It was also determined that a prominent narrative language emerged, and in the later years of his film production, the language of cinema turned into a cinema language that criticized the economic and political structure over time while dealing with the existing social structure. 183

Tersine Göç isimli belgeselde son yıllarda hızla artan tersine göç olgusu ele alınmıştır. Bu bağlamda kentten kırsala göç gerçekleştiren kişilerle röportajlar yapılarak, büyük şehirleri terk etme nedenleri, belirledikleri rotasyondaki motivasyonları ve bunun maddi manevi avantaj ve dezavantajlarına değinilmiştir. Ayrıca katılımcıların günlük pratiklerine yansıyan değişimler de göz önüne alınarak bu deneyimleri görsel belgelerle desteklenmiştir.Anahtar Kelimeler: Tersine Göç, Kırsal Yaşam, Doğaya Dönüş, Yaşam Tarzı Göçü In this documentary, the phenomenon of remigration, which has increased rapidly in recent years, is discussed . In this context, interviews were conducted with the people who migrated from urban to rural areas and the reasons for leaving the big cities, their motivation in this rotation and their material and moral advantages and disadvantages were mentioned. In addition these experiences were documented visually by taking into accound the changes reflected in the daily practice of the participants.Key Words: Reverse Migration, Rural Life, Returning to the Nature, Lifestayle Migration 56

Performans kavramı ve artık kendine ait özelleşmiş bir türe dönüşmüş olan performans sanatı, 20. yüzyıldan bu yana birçok sanatçı ve kuramcı için ilgi çekici olmuş, ilgi çekici olduğu kadar da karmaşık bir hal almıştır. Bu çalışmada, Almanya'da Schmitt&Schulz performans ekibi tarafından tasarlanan, 2017-2018 tiyatro sezonunda sahnelenen ve benim de sahne üzerinde bir icracı olarak yer aldığım be-have performansı üzerinden performans sanatının hem pratik hem de teorik bir incelemesi yer almaktadır. Çalışmada sözü edilen süreç iki ana başlık altında incelenmektedir. Çalışmanın ilk bölümü tezin teorik zeminine ayrılmıştır. Bu bölümde performans ve performativite (edimsellik) kavramları, oyuncu ve icracının bedeninin temsil ve mevcudiyet gerilimindeki konumu ve performans sanatının tarihsel süreciyle birlikte Fransız düşünür Maurice Merleau-Ponty'e ait beden felsefesi ile ilgili yürütülen teorik tartışmalara yer verilmektedir. İkinci bölümde ise bu tez için örneklem oluşturan Schmitt&Schulz performans ekibi ve ekiple birlikte çalışmış olduğum be-have projesinin süreçleri yer almaktadır. Bu bölümde yer alan be-have projesinin analizi için `embodied research` (vücuda getirilmiş araştırma) tekniği temel metot olarak belirlenmiştir. Böylece be-have performansının tüm süreçlerinin bir icracı olarak içeriden sunma fırsatı yakalanmıştır. Yapılan çalışma neticesinde performans sanatı ve tiyatronun hammaddesi olan `beden`in fenomenolojik bir yaklaşımla yeniden tanımlanması gerekliliğinin, her iki sanatın da ortak kaygısı olduğu görülmüştür. The concept of performance and the performance art, which has now been transformed into a specialized genre, has been as intriguing as it has been an interest to many artists and theorists since the 20th century. The aim of this study is to examine both the practical and the theoretical analysis of the performance art through the be-have performance created by the Schmitt&Schulz performance group, in which I also performed, at Germany during the 2017-2018 theater-season. The process mentioned in the study is examined under two main headings. In first part of the study, the concepts of performance and performativity, the position of the actor and performer's body in the tension of representation and presence, and the historical process of performance art, as well as the theoretical discussions about the body philosophy of the French philosopher Maurice Merleau-Ponty are discussed. In the second part of the study, I present the Schmitt&Schulz performance group and the performance project called be-have in which I also performed. For this part of the study, `embodied research` methodology is used as the main method for analysing the be-have project. Thus, I had the opportunity to present all the processes of be-have performance `as an insider`. As a result of the study, it is seen that the necessity of redefining the `body`, which is the raw material of performance art and theater, with a phenomenological approach is a common concern of both arts. 89

Sinema ve anlam arasındaki ilişkiler konusu, genel olarak kuramsal çalışmalarda, sinema ve dil arasında yapısal bir ortaklık olduğu varsayımından hareketle tartışılmıştır. Bu tartışmalarda dil kendinde herhangi bir problemin yer almadığı bir alan olarak kabul edilmiştir. Fakat Ludwig Wittgenstein'ın geç dönem çalışmalarında ortaya koyduğu üzere, dilin sabit ve değişmez bir yapısı yoktur. Bu çalışmalara göre; bir kelimenin anlamını, o kelimenin dildeki kullanımı belirlemektedir. Wittgenstein, bu saptamadan hareketle, dilin aktüel kullanım biçimlerini inceleyerek, dil oyunları teorisini geliştirir. Dilin çok çeşitli kullanım biçimlerini betimlenmesi ile ortaya çıkan gramer ilişkileri, bu teorinin temelini oluşturur. Bu çalışmada, dil ve anlam arasındaki ilişkiler, Ludwig Wittgenstein'ın çalışmalarından hareketle incelendi ve yöntem olarak filozofun dil oyunları teorisinde kullandığı yöntem kullanıldı. Bu incelemeler sonucunda; dilde anlamı etkileyen çeşitli unsurlar, dilin pratik kullanım biçimlerinin betimlemeleriyle ortaya konuldu. Dil oyunları teorisine göre, anlam ilişkileri ancak çeşitli dil biçimlerinin betimlenmesi ile ortaya konulabilir. Bu betimlemeler her türlü anlam ilişkisinin temelini oluşturur. Bu bakımdan; sinema ve anlam arasındaki ilişkiler değerlendirilirken, sinemada bir dil oyunu biçiminde karşımıza çıkan çeşitli kullanım pratiklerinin betimlemeleri yapıldı. Bu betimlemeler sayesinde; sinemada anlama etki eden en belirgin gramer biçimlerinin kamera ve motivasyonu, bakış açısı, özne ve anlatı, renk, kurgu, mizansen ve oyunculuk gibi unsurlar olduğu sonucuna varıldı. Çalışmanın son bölümünde ise bu gramer biçimlerinden hareketle, örneklem film Stalker'ın bir analizi gerçekleştirildi. The relationship between cinema and meaning has been discussed in general in theoretical studies with the assumption that there is a structural partnership between cinema and language. In these discussions, language has been accepted as a field in which there is no problem in itself. However, as Ludwig Wittgenstein has revealed in his late period works, language does not have a fixed and unchangeable structure. According to these studies, the meaning of a word is its use in the language. Based on this determination, Wittgenstein develops the theory of language games by examining the actual use of language. The grammatical relationships that occur with the depictions of a wide variety of uses of the language form the basis of this theory. In this study, the relations between language and meaning were examined based on the works of Ludwig Wittgenstein and the method used by the philosopher in language games theory was used as a method. As a result of these reviews; Various elements affecting the meaning in the language were revealed through the depictions of the practical uses of the language. According to the language games theory, meaning relations can only be revealed by depicting various language forms. These descriptions form the basis of any meaning relationships. In this respect; While evaluating the relationship between cinema and meaning, various usage practices that we encounter in the form of a language game in cinema were depicted. Thanks to these depictions, it has been concluded that the most obvious grammatical forms affecting meaning in cinema are elements such as camera and motivation, perspective, subject and narrative, color, fiction, mise en scene and acting. In the last part of the study, based on these grammatical forms, an analysis of the sample film Stalker was carried out. 189

Sinema, aygıtın keşfiyle birlikte belleği tanımlamada kullanılan bir metafor olmanın yanı sıra filmlerle geçmişin yeniden inşasında toplumsal belleğin taşıyıcısı, aktarıcısı ve de yaratıcısı olagelmiştir. Görsel imgelemin yarattığı dürtüyle geçmişin farklı boyutlarda anımsanmasına ya da unutulmasına imkan tanıyan filmler, toplumsal hafızanın bir uzantısı olarak kültürel belleğin de tanımları arasında yer almıştır. Geçmişin filmler aracılığıyla yeniden inşası, kurmaca ve kurmaca-dışı birçok formda kendini göstermektedir. Bu çalışmada gerçek ve kurmaca arasındaki sınırlarda gelişen ve bu sınırları bulanıklaştıran sahte-belgesel türünün bellek ile ilişkisi incelenmiştir. Bu doğrultuda geçmişin yeniden düzenlenmesi ve inşa edilmesinde Michael Schudson tarafından tanımlanan çarpıtma dinamikleri ile sahte-belgesel kavramı ilişkilendirilerek, türün sahte gerçekliği üretmede belleğe dayalı uygulamalarla örtüşen özellikleri ve bilinçli olarak belleği nasıl çarpıttığı ortaya koyulmuştur. Ayrıca sahte-belgeselin gerçeğe benzer kurmaca yapısının seyir deneyiminde yarattığı karışıklığa ve farklı alımlama biçimlerine bağlı olarak türün seyircide değişken bellek süreçlerini harekete geçirebileceği ve böylece sahte bir bellek oluşturabileceği sonucuna varılmıştır. Bu sayede sahte-belgesel kavramının, türünün ve yapısının bellek ile ilişkisi kurularak formun kavramsal yapısı çözümlenmiştir. Cinema has been transmitter, transferor and creator of collective memory in reconstructing the past through movies, and acted as a metaphor used in defining memory starting with its emergence. Enabling one to reminisce or forget the past in different dimensions using the urge that the visual imagery brings about, the films has been within the definition of cultural memory as an extension of our collective memory. Reconstruction of the past by means of films has manifested in many forms, both fiction and non-fiction. This study is an examination of the relationship between memory and mock-documentary genre, which take place on the lines between reality and fiction and that blurs these lines. Wihtin this context, by associating the dynamics of distortion described by Michael Schudson in terms of reconstructing and building the past with the concept of mock-documentary, properties coinciding with the memory-based implementations in producing the pseudo-reality and the way that this genre deliberately, twists the memory are exhibited. In addition, this study decudes that the mock-documentary genre, owing to the mixture and diffrent reception types its pseudo-reality fiction structure instills on the audience, can prime variable memory processes for the audience and thus, create a fake memory. This method is able to decode the conception skeleton of the genre by associating the concept, genre and structure of the mock-documentary with memory. 251

Bu çalışmada, işçi sınıfının sinemada tarihsel süreç içerisinde ilk örneklerden itibaren nasıl ve ne şekilde temsil edildiği ve bu temsilin Aki Kaurismäki sinemasında “Proletarya Üçlemesi”nde yer alan üç film üzerinden beyaz perdede nasıl sunulduğu ele alınmaktadır. Sinemanın başlangıcında üretici güç olarak gösterilen ve çoğu filmin merkezinde yer alan işçi sınıfı, kısıtlama ve engellemelerle ya da bireyselliğe odaklanan filmlerin sayısının artmasıyla, son yıllarda beyaz perdede görünürlüğünü yitirmektedir. Bu nedenle çalışmada sırasıyla işçi sınıfının ortaya çıkışından günümüze kadar tarihi, işçi sınıfının sinemadaki görünümünün tarihsel süreç açısından nerede başlayıp nerede silinmeye başladığı ve işçi sınıfına odaklanan akım veya hareketlerin özellikleri incelenmiştir. Çalışmanın devamında ise işçi sınıfına odaklanan ve toplumun alt tabakalarını konu edinen Aki Kaurismäki’yi daha iyi anlamak amacıyla Nordik ulusal sinemalarının tarihçesi, ulusal sinemaların öne çıkan özellikleri ve dönemleri ele alınmıştır. Son olarak, Aki Kaurismäki sinemasının genel özellikleri ve “Proletarya Üçlemesi” üzerinden işçi sınıfı temsili incelenmiş, bu incelemeyle beraber sinemada işçi sınıfı temsilinin ne şekilde değiştiğinin ve anlam kazandığının tespitini yaparak, yönetmenin sinemasıyla işçi sınıfı arasındaki bağ kurulmaya çalışılmıştır.--------------------In this study, the focal research points are the representation of the working class within the context of the historical context throughout the history of cinema starting with the first examples and how this representation manifests itself within the films of Aki Kaurismäki, mainly the three films collectively known as "the Proletariat Trilogy". Although represented as the production power and situated in the center of the films at the beginning of cinema, the working class has lost its visibility in the cinema due to the restrictions and obstructions and the rising counts of films focusing on the individual. Therefore, this study has examined the history of the working class from its emergence to contemporary times in terms of historical process, where the working class started to appear in films and where it vanished and the properties of trends and movements that prioritizes the working class. The remaining part of the study discusses the history of Nordic national cinema, primary features of national cinemas and their periods in order to better understand Aki Kaurismäki who focuses on the working class and the lower stratas of society. Lastly, general properties of Aki Kaurismäki and the representation of the working class has been analyzed and through this analysis, the relationship between the films of the director and the working class has been established by describing how the representation of the working class in cinema has changed and gained meaning.

Milli romantik bir tarzda Anadolu insanını ve değerlerini oyunlarında işlerken, emeğin ve bağlılığın gücüne vurgu yapan Yahya Akengin; eserleri ve fikirleriyle kültür-edebiyat hayatımıza önemli katkılar sağlayan bir yazar olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Sanat hayatına şiirle giriş yaptıktan sonra, tekrara düşme endişesini ortak kaldırmak için değişik türlerde eserler kaleme almıştır. Türk kültürü ve edebiyatında önemli bir yere sahip olan tiyatro dünyasına katkıda bulunmak tezimizin asıl amacıdır. `Yahya Akengin'in Tiyatroları ve Tiyatroculuğu` ismini taşıyan bu çalışmada, sanatçının tiyatrocu kimliği ele alınarak şimdiye kadar yayımlanmış altı tiyatrosu ile bir senaryosunun yapı ve tema açısından detaylı incelemesi yapılmıştır. `Giriş` bölümünde Cumhuriyet dönemi Türk tiyatrosu ile ilgili genel bir bilgilendirme yapılmıştır. Birinci bölümde, Yahya Akengin'in tiyatrolarının daha iyi anlaşılabilmesi için hayatı, sanatı ve eserleri üzerinde durulmuştur. Çalışmanın esas niteliğindeki ikinci bölümde, Yahya Akengin'in hâlihazırda yazmış olduğu altı tiyatrosu ve bir senaryosunun ayrıntılı olarak yapısal tahlili yapılmıştır. Üçüncü bölümde, incelememize konu olan bu altı tiyatro eseri ile senaryosu `Tema` bakımından incelenmiştir. Dördüncü bölümde, Yahya Akengin'in söz konusu incelenen tiyatrolarının ve senaryosunun `Dil ve Üslûp` yönünden detaylı incelemesi yapılmıştır. Beşinci bölümde ise Yahya Akengin'in ile yaptığımız röportaj yer almaktadır. Bu bölümün oluşturulmasındaki asıl gaye; yaşayan bir yazar olarak Akengin'in, tiyatro ile ilgili duygu ve düşüncelerini ilk ağızdan aktarabilmektir. Altıncı bölüm üç alt başlık halinde düzenlenmiştir: `Sonuç` kısmında, çalışma boyunca elde edilen verilerin ışığında genel bir değerlendirme yapılmıştır. `Kaynakça` ve `Ekler` kısmının da bu bölüme dâhil edilmesiyle çalışma tamamlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yahya Akengin, Tiyatro, Senaryo, Yapı, Tema, İnceleme Yahya Akengin emphasizes the power of labor and loyalty while embracing Anatolian people and values in their plays in a national romantic style. continues to work as a writer who makes significant contributions to our lives with his works and ideas. After entering art life with poetry, he wrote various types of works in order to eliminate the anxiety of falling back. The main purpose of our thesis is to contribute to the theater world which has an important place in Turkish culture and literature. In this study, which is named as `Yahya Akengin's Theaters and Theater`, the artist's identity as a theater actor is examined and a detailed analysis of six scenarios and a script has been made in terms of structure and theme. In the `INTRODUCTION` section, a general information about the Turkish theater of the Republican period was given. In the first part, the life, art and works of Yahya Akengin's theater are discussed in order to better understand the theaters. In the second part of the study, the structural analysis of Yahya Akengin's six theaters and one script was written. In the third chapter, these six theatrical works and their scenarios are examined in terms of A TEMA `. In the fourth chapter, the detailed analysis of Yahya Akengin's theaters and scripts in terms of `Language and Style yapılmış has been made. In the fifth chapter, we have an interview with Yahya Akengin. The main purpose of the creation of this section; As a living writer, Akengin's thoughts and feelings about theater are to be conveyed firsthand. The sixth section is organized into three sub-headings: In the `Conclusion` section, an overall assessment is made in the light of the data obtained throughout the study. The study was completed with the inclusion of the `Bibliography` and `Annexes` in this section.Key Words: Yahya Akengin, Theater, Screenplay, Structure, Theme, Analysis 208

İnsan gözü herşeyden önce hareketi algılamak için tasarlanmıştır. Hayat boyu yapılan gözlemlere dayanarak, insanların, görsel, statik ve dinamik nesneler hakkında akıl yürütme yeteneğine sahip oldukları tespit edilmiştir. Özellikle, hareket eden nesneleri daha kolay algılayarak onlara karşı daha duyarlı oldukları söylenebilir. Dijital sanat çağının modern tekniklerine sahip olan sinemagraflarda kendi evreninde sonsuz bir şekilde hareket halindedir. Sinemagraf, fotoğraflarla video arasında kalan popüler ve yeni bir görsel medya türüdür; çerçevenin bazı kısımları canlı ve kesintisiz bir şekilde hareket halindeyken, diğer kısımları tamamen hareketsiz kalmaktadır. Sinemagrafların, birçok insanı kendine çeken temel özelliklerinden birisi, işçilik kolaylığı ve farkındalığıdır. Geleneksel pazarlama anlayışı teknolojinin gelişmesi ile değişmektedir. Dijital ortamda pazarlama mecralarının genişlemesiyle beraber yeni rekabet ortamları oluşmaktadır. Günümüz video sanatı içerisinde kendine yer edinen sinemagraflar, sosyal medya üzerinde, moda, yiyecek, teknolojik ürünler veya talep edilen mekânların tanıtılması gibi alanlarda farkındalık yaratan etkili birer pazarlama materyali olarak kullanılmaktadır.Araştırmada sinemagraf tekniği, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Evliya Çelebi Kampüsü içinde örnek proje çalışmalarıyla anlatılmıştır. Video, bir görsel iletişim aracı olarak kullanılmış, sanatsal bakış açıları geliştirilerek, sinemagraf tekniğinin uygulanışı ve etkin olarak kullanılan pazarlama alanlarına vurgu yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Görsel İletişim, Pazarlama, Video Sanatı, Sinemagraf One of the major functions of the human eye is movement perception. Decades of studies have revealed the human ability to use visual cues to analyze static and moving objects. Humans are especially sensitive to sensory input from moving objects, and can more acutely perceive and react to movement. Cinemagraphs are artworks of the Digital Age that use contemporary methods to create infinite movement within a finite universe. Cinemagraphs are a popular novel visual media form that lies between a picture and a video, where a certain part of the image is continuously and animatedly moving in contrast with the part that is completely still. Cinemagraphs are attractive as a visual form due to the facile creation process and the striking end result. The traditional approaches in marketing are influenced and transformed by the developing technology. Digital marketing channels become more and more diverse, cultivating competition. Cinemagraphs are a part of this trend, where they have become a valuable tool that is used for the promotion and marketing of fashion, food, and electronic products as well as venues and locations.Our study presents and describes cinemagraphs via several examples from the Kutahya Dumlupinar University, Evliya Celebi Campus. We discuss the use of video as a form of visual media that can be further developed through artistic perspectives into cinemagraphs and the marketing fields that are able to effectively utilize this method.Keywords: Visual Communication, Marketing, Video Art, Advertising, Cinemagraph. 112

Günümüzde yapay zeka teknolojileri her alanda yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Dünya çapında muazzam boyutta dijital veri üretimi ve bu veriye kolayca ulaşabilme imkanı yapay zeka alanında gerçekleştirilen bilimsel çalışmaları hızlandırmıştır. Klasik programlamadan farklı olarak veriden öğrenerek kendini dönüştüren algoritmalar birçok alanda faaliyet göstermektedir. Algoritmaların deneyimden öğrenerek kendini iyileştirip yazılımcının yönlendirmesi dışında çıktı üretebilme kapasitesi, yapay zekanın yaratıcılık ile ilişkilendirilmesine neden olmuştur. Yapay zekanın ne kadar yaratıcı olabileceği, yapay zeka üretiminin geleneksel makina üretiminden farkının ne olduğu ve de insanın yaratma edimiyle ne tür benzerliklere sahip olduğu araştırılmaktadır.Yeni bir değer ortaya koymak olarak tanımlanabilen yaratıcılık; geleneksel anlamda insanın akıl, bilinç, bilinçdışı, kendinin farkındalığı, benlik, sezgi, algı ve duygularını kapsayan öznelliği; onu çevreleyen nesnel dünya ile kurduğu anlam ilişkisi ve tarihsel şahitliğinin birlikteliği ile ortaya çıkar. İnsanın deneyimleyerek öğrenme ve gelişme sürecini taklit edebilen yapay zeka yaratıcı sürecin belirli öğelerini biçimsel olarak oluşturabilmektedir.Bu çalışmanın amacı yapay zekanın sanat görünümlü imge üretiminin yaratıcılık ile ilişkisini araştırmaktır. Sanat tarihindeki mevcut sanat imgeleri ile eğitilen ve bu doğrultuda sayısız türev üretebilen algoritmaların ortaya çıkardığı imgeler biçimsel olarak yeni ve farklı olarak yorumlanabilmektedir. Bu imgelerin izleyici üzerindeki etkisi ve güncel sanat ve sanat tarihindeki eserlere biçimsel benzerlikleri yaratıcılık değerlendirmelerinde etkili olmaktadır. Bu çalışma, yaratıcı gibi görünme ile yaratıcılık arasındaki farklılıkları sanatçıların deneyimleri ve yaklaşımları ile yapay zeka sistemlerinin amacı ve çalışma prensiplerini karşılaştırarak ortaya koymayı hedeflemektedir. Hakikat ve sahte arasındaki anlam ilişkisi yaratıcılık ve yaratıcı gibi görünme arasında yeniden biçimlendirilir. Tarihsel tanıklığı olmayan yaratıcı görünümlü imgenin anlamını hakikat bağlamında sorgulanır. Nowadays, artificial intelligence technologies are widely used in every field. Global production of tremendous digital data and it's accessibility has sped up scientific studies in artificial intelligence. Algorithms that transform themselves by learning from data, unlike classical programming, operate in many areas. The ability of algorithms to improve themselves through learning from experience and produce outputs without developer's driving caused the fact that artificial intelligence is correlated with creativity. It is explored how creative artificial intelligence can be, what differentiates artificial intelligence production from traditional machine manufacturing, and what kind of similarities it has with human creation.Creativity, which can be defined as introducing a new value; traditionally, emerges with the togetherness of human being subjectivity which embraces mind, consciousness, unconsciousness, self-awareness, intuition, perception and emotions; the relationship of signification which is established with the objective world that surrounds it and the historical testimony. Artificial intelligence, which can imitate the process of learning and progress by experience, which inherently belongs to human being and generate formally particular elements of the creative process.The purpose of this study is to investigate the relationship between art-like image production of artificial intelligence and creativity. Images generated by algorithms that are trained with image sets from art history and able to produce consequently numerous derivatives can be interpreted formally new and different. The impression of these images on the viewer and their formal similarities to images in contemporary art and art history are effective in creativity evaluation. This study aims to reveal the differences between creative-like appearance and creativity by comparing the experiences and approaches of artists with the purpose and working principles of artificial intelligence systems. The relationship of signification between truth and fake is reshaped between creativity and appearing to be creative. And the meaning of the creative-looking image that has no historical testimony is questioned in the context of truth. 125

Bu tez çalışmasında 1960-1970 yılları arasında Yeşilçam sinemasında genç kadınların nasıl temsil edildiği irdelenmiş ve bu çerçevede filmlerin algılanmasında toplumsal cinsiyet rollerinin etkisi sorgulanmıştır. Bu bağlamda Yeşilçam döneminde özellikle genç kadın karakterlerin yaygın kültüre uyum sağlayacak şekilde temsil edilip edilmedikleri, bu temsil biçimlerinin izleyicinin fikirlerini nasıl ve ne yönde etkilediği ve sinemanın toplumsal belleği dönüştürme potansiyelinin olup olmadığı, çalışmanın temel sorunlarını oluşturmuştur. Araştırma boyunca, birçok Yeşilçam filmindeki cinsiyet rollerine değinilmiş, ayrıca bu filmlerden genç kadınların özne konumunda olduğu üç film seçilerek Ingolf Gabold'un Yapısal Film Çözümlemesi Yöntemiyle Derinlemesine Analizler gerçekleştirilmiştir. Ardından toplumda farklı demografik özelliklere sahip kişiler seçilerek Odak Grup Görüşmesi Yöntemiyle hem bu kişilerin genç kadınların temsiline yönelik bakış açısı, hem sinemayı hayatlarında nereye konumlandırdıkları hem de bu filmlerdeki genç kadın karakterlere karşı düşüncelerini öğrenmeye yönelik görüşmeler gerçekleştirilmiştir.Sonuçta, yapılan görüşmeler ve çözümlemeler ışığında bu çalışmada incelenen Yeşilçam filmlerinin, Türkiye'de genç kadınların temsili bağlamında dolaylı olarak etkili olduğu saptanmıştır. Ayrıca, sinemanın kalıp yargıların azalması açısından bir potansiyele sahip olduğu çalışmanın temel bulguları arasındadır. In this thesis, on 1960-1970, the subject of the representation of young women in Yeşilçam films has been discussed in terms of gender literature and the role of films in the perception of gender roles is examined. In this context, the main questions of the study are whether specifically young female characters are represented in the Yeşilçam period in order to adapt to the dominant ideology, how these representations affect the audience's ideas and whether cinema has the potential to transform social memory. Throughout the research, gender roles in many Yeşilçam films were addressed and three films in which young women are the main subject were selected and analyzed in depth by Ingolf Gabold's Structural Film Analysis Method. Then, people with different demographic characteristics were selected by Focus Group İnterview Method and interviews were conducted to find out their perspective on gender roles, where they placed the cinema in their lives and their thoughts about young female characters in these films.As a result, interviews and analysis examined in the light of the Yeşilçam films in this study, in the context of the representation of young women in Turkey have been found to be effective indirectly. In addition, it is one of the main findings of the study that cinema has a potential for decreasing stereotypes. 288

Sokrates'le başlayan öğretilerin birikimi ve dönüşümü olarak 20. Yüzyılda Kierkegaard ile bir felsefe anlayışı olarak ortaya çıkan Varoluşçuluk, Birinci Dünya Savaşı'nın neden olduğu maddi ve manevi çöküntüyle beraber, savaş, hastalık, ölüm vb. tehlikelerle dolu istikrarsız, güvensiz bir dünyada yaşamak zorunda bırakılan, `dünyaya atılmış` insanı temele alır. Varoluşçu görüşler, insanın çok katmanlı olduğu, tek bir usa indirgenemeyeceği ve `varoluş özden önce geldiği` noktasında birleşir.Ekonomik-Toplumsal sorunlar ve modernleşmeyle birlikte insan kendine, topluma yabancılaşmış ve kabuğuna çekilmiş, bireyselleşmiştir. Bireyin varoluş sorununu ortaya koyan filozof ve yazarların düşüncelerini sanat ile anlamlandırmasıyla etkilenen toplumun farkındalığı artmış, kitlelerin dönüşümü sağlanmıştır. Dünyaya fırlatılmış insanın çaresizliği, bunalımlarını ve haykırma mücadelesini ilk olarak Dostoyevski'nin eserlerinde görebiliriz. Dostoyevski'nin duruşundan ve tarzından etkilenen birçok filozof, yazar ve yönetmen vardır. Bu felsefenin Türk sinemasındaki yansımasının vücut bulduğu auteur yönetmenlerden biri olan Zeki Demirkubuz da röportajlarında sıklıkla Dostoyevski'den etkilendiğinden bahsetmektedir.Bu bağlamda nitel bir araştırma olan çalışmada, eleştirel söylem analiziyle filmler değerlendirilmiş, amaçlı örnekleme yöntemi göz önünde bulundurularak doğuştan varoluşçu temalarının ağırlıklı olduğu Yazgı ve Yeraltı filmlerinin akışına paralel olarak kronolojik düzen ve bütünlük içinde, konu başlıkları halinde, Dostoyevski'nin bakış açısıyla detaylı bir analizle ortaya konmuş ve yorumsamacı bir biçimde varoluşçu açıdan deşifre edilmiştir. Bu çalışmayla Zeki Demirkubuz Sineması, felsefenin ve edebiyatın ışığında varoluşçu anlamlandırmalarla yeniden değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler; Varoluşçuluk, Dostoyevski, Zeki Demirkubuz, Edebiyat, Sinema Existentialism, along with the material spiritual collapse caused by the First World War, emerged as a philosophy intellection with Kierkegaard in the 20th century as the accumulation and transformation of the teachings that started with Socrates, which laid the foundation of the human being forced to live in an unstable, insecure world which is full of dangers like war, disease, demise. Existentialist views converge on the point that human beings are multilayered, cannot be reduced to a single mind, and that `existence precedes essence`.Along with economic-social problems and modernization, man has become alienated from himself and society and has become individualized according to his shell. Awareness of the society increased affected by the philosophers and writers presenting the individual's existence problem and interpreting their thoughts with art, transformation of the masses has been achieved. We can see the desperation, depression and struggle of shouting of the people thrown into the world first in Dostoevsky's works. There are many philosophers, writers and directors influenced by Dostoevsky's stance and style. Zeki Demirkubuz, one of the auteur directors who embodies the reflection of this philosophy in Turkish cinema, also mentions in his interviews that he is often influenced by Dostoevsky.In this context, films related to a qualitative research were evaluated with critical discourse analysis, considering purposeful sampling method Dostoevsky'esque attitudes in chronological order and unity, parallel to the flow of Yazgi and Yeralti filmswhere predominantly existentialist themes are presented individually by a detailed analysis and deciphered in existential terms in an interpretivist manner. With this study, for Zeki Demirkubuz Cinema, in the light of philosophy and literature, with existential connotations, a new perspective has been presented and depth is gained to literature.Keywords: Existentialism, Dostoevsky, Zeki Demirkubuz, Literature, Cinematography 173

Maske, insanlık tarihi boyunca çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. Maskenin kullanımı alanları dini amaçlı, eğlence amaçlı ve teatral amaçlı olarak çeşitlendirilebilir. Maske, tiyatro sanatına girmesi ile birlikte hem görsel estetik hem de teknik açıdan bir çok fayda sağlamıştır. Oyuncunun sahnede farklı görünmesini, birden fazla rol oynaması ve sesinin duyulması gibi faydaların yanı sıra maske tiyatro ile o kadar bütünleşmiştir ki tiyatronun simgesi haline gelmiştir. Tiyatro sanatının içinde olan maske, Antik Yunan'dan Commedia dell'Arte' ye Kabuki Tiyatrosu' ndan Kathakali Tiyatrosu' na kadar farklı biçimlerde ve amaçlarda kullanılmıştır. Oyuncu bu maskelerin ruhunu bulması ve fiziksel özelliklerini çözmesi büyük bir hüner gerektirir. 20 yüzyılda oyunculuk eğitiminin metotlaştırılması Stanislavski ile başlamış ve günümüzde halen farklı metotlar ve yöntemlerle bu arayışlar devam ettirilmektedir. Copeau ve Lecoq' un yöntemlerinde ise maske oyuncu için karakter ve beden keşfinin bir anahtarıdır ve Lecoq' un pedagojisinde önemli bir yer kaplar. Oyunculuk eğitiminde beden kullanımını ve uzam keşfini sağlatan maske, oyunculuğun gelişiminde faydalı olmuştur. Anahtar Kelimeler: Jacques Lecoq, Jacques Copeau, Nötr Mask, Larval Mask, Karakter Mask The mask has been used for various purposes throughout human history. The use of the mask can be diversified for religious, entertainment and theatrical purposes. With the introduction of the art of theater, the mask has provided many benefits in terms of both visual aesthetics and technique. The mask is so integrated with the theater that it has become a symbol of the theater, as well as the benefits of acting differently on the stage, playing multiple roles and being heard. The mask, which is in the art of theater, has been used in different forms and purposes from Ancient Greece to Commedia dell'Arte, from Kabuki Theater to Kathakali Theater. It takes a great skill for the player to find the souls of these masks and solve their physical properties. In the 20th century, the methodology of acting education began with Stanislavski, and these methods are still being pursued with different methods and methods. In the methods of Copeau and Lecoq, the mask is the key to character and body exploration for the actor and occupies an important place in Lecoq's pedagogy. The mask that provides body usage and space exploration in acting education has been beneficial in the development of acting. Keywords: Jacques Lecoq, Jacques Copeau, Neutral Mask, Larval Mask, Character Mask 114

Bu çalışma, insanın sosyo-psikolojik tutumunu ele almıştır. Kaderin insanı zorlaması ve insanın kaçış noktasını işlemektedir. İntihar ve cinnet arasındaki ince çizgi ya da toplu intiharın ahlaki değerini işlemiştir. Bireyin tutumu kadar, Muhsin'i buna sürükleyen etmenlerin de suçlu olduğuna değinmiştir. Bir nevi insanın içindeki yıkımın, zamanla moloz yığınına dönüştüğünü anlatır. This work is about the socio-psychological attitudes of man, compulsed by his destiny, man's escape point. The fine line between insanity and suicide, also about the moral evaluation of mass suicide. It offers a view that the conditions might be to blame, as much as our character `Muhsin`, if not more. How the ruins of one's inner world turns into some sort of rubble, some waste land. 56

`Beden Odaklı Farkındalık Pratikleri Aracılığıyla Koreografi'' adlı çalışmanın özü, koreografi yaratım ve hareket araştırması sürecinde beden odaklı farkındalık pratiklerinin araç olarak kullanılması ve spiritüel metamorfoz kavramının koreografik olarak araştırılmasıdır. Yaratım süreci boyunca icracılar tarafından düzenli olarak deneyimlenen beden odaklı farkındalık pratikleri, dansçıların fiziksel ve ruhsal potansiyellerini daha çok farketmelerine aracı olmuş ve bu farkındalık kendilerini hem fiziksel, hem de zihinsel olarak çok daha özgür bir biçimde ifade edebilmelerini sağlamıştır. Süreç sonunda, MSGSÜ İDK Çağdaş Dans Anasanat Dalı Lisans II. sınıf öğrencilerinin repertuvar çalışması olarak ''So' Hum / (I am That)'' adlı eser ortaya çıkmış ve pek çok kez seyirciyle buluşmuştur.So' Hum, çok eski zamanlardan beri kullanılan Sanskritçe bir mantradır. I Am That (Ben O'yum) anlamına gelen mantradaki That- 'O' nihai gerçekliği, tüm yaradılışı, evreni ya da dilerseniz tüm varoluşun özündeki Tanrı'yı temsil eder. Hepimiz özümüzde, 'O' sonsuz kaynağın ayrılmaz bir parçasıyız, birbirimizle ve tüm evrenle bağlantı halindeyiz, 'BİR'iz. Varoluş metaforlarından beslenerek kurgulanıp yaratılmış olan bu eser, bir 'ÖZ' arayışını temsil eder ve içimizdeki sonsuz kaynakla 'O'nunla buluşma anlarının, alanlarının peşinden gider.Bu Tez / Eser metninde, yaratım süreci boyunca hazırlık amacıyla deneyimlenen beden odaklı farkındalık pratiklerine, bu pratiklerin koreograf, icracı ve koreografi yaratım süreci üzerindeki etkilerine, süreç boyunca kullanılan diğer hareket üretme metotlarına, kompozisyon yöntemlerine, eserin kavramsal çerçevesini oluşturan öğelere ve sonuçta ortaya çıkan ürünün analizine odaklanılmıştır.ANAHTAR KELİMELER: Beden Odaklı Farkındalık Pratikleri, Koreografi, Kompozisyon The essence of the study named `Choreography Through Body-Oriented Awareness Practices` is the use of body-oriented awareness practices as a tool in the process of choreography creation and movement research and the choreographic exploration of the concept of spiritual metamorphosis. Body-oriented awareness practices regularly experienced by the performers throughout the creation process have enabled dancers to become more aware of their physical and spiritual potential, and this awareness has deepened their creativity and enabled them to express themselves more freely both physically and mentally. At the end of the process, as a repertoire work of the undergraduate class II students of Mimar Sinan University of Fine Arts Istanbul State Conservatory Contemporary Dance Department (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı Çağdaş Dans Anasanat Dalı) performance named `So' Hum / (I am That) '' has emerged and met with the audiences many times.So' Hum is a mantra in Sanskrit which has been used since old times, means `I Am That`. In the mantra `That` represents ultimate reality, all creation, universe or the God in the essence of existence. All of us in essence, are parts of the endless source of `That` and we are connected with each other and the universe, we are `One`. This choreography that is inspired and developed upon the metaphors of existence, represents a search of `Essence` and follows up the fields of meeting moments with the endless source, `That`.This Thesis / Work text focuses on the preparatory body-oriented awareness practices experienced during the creation process, effects of these practices on the choreographer, the performer and the course of shaping of the choreography, other movement generation methods used during the process, composition methods, the elements forming the conceptual binding of the art work and the analysis of the resulting product.KEYWORDS: Choreography, Body-Oriented Awareness Practices, Composition 145

Bu belgesel film projesi, 1999 Gölcük depreminin ardından maddi kazançveya menfaat uğruna yapılan ihmalleri, yaşanan yıkımları, günümüze dekeksilmeden süren acıları hatırlatmak ve aslında hiç unutulmamasını sağlamakamacıyla filme alınmıştır. Olay anı görüntüleri ve depremin tanıkları Emine Cebecive Nilgün Karamert ile yapılan röportajlar, depremin hayat boyu sürecek bir arayışave çaresizliğe sebebiyet verdiğini gözler önüne sermiştir. Türkiye'nin deprem kuşağıüzerinde bulunan bir ülke olduğu gerçeğini kabul ederek depremin değil, ihmallerinfelaketlere yol açtığına dikkat çekmek ve farkındalığı artırmak hedeflenmiştir.Bu proje ile birlikte, aileler depremin sebebiyet verdiği, yaşadıkları acıdurumları paylaşarak, gelecekte Türkiye'de olması beklenen büyük İstanbuldepremine veya yaşanacak başka doğal afetlere karşı önlem alınmadığı durumda,karşımıza çıkabilecek olan gerçekleri ve tehlikeleri dile getirmiştir.Türkiye bir deprem ülkesidir ve bu durum göz ardı edilir, gerekli önlemleralınmaz ise, yaşanılacak olan büyük bir depremde, yüz binlerce insanın ölümü,milyonlarca insanın yaralanması ve binlerce kayıp ailesinin oluşması söz konusudur. This documentary project has been filmed in order to remind us of theneglect, the devastation and the suffering that has lasted until today for the sake offinancial gain or benefit after the 1999 Golcuk Earthquake and to ensure that it isnever forgotten. The footages of the event and interviews with Emine Cebeci andNilgun Karamert, witnesses of the earthquake, revealed that the earthquake caused alifelong quest and desperation.By acknowledging the fact that Turkey is a country onthe earthquake zone, it is aimed to draw attention to the fact that negligence, notearthquakes, leads to disasters and to raise awareness.Along with this project, the families described the pain caused by theearthquake and the dangers it could pose. People who experienced the disaster saidno measures had been taken against the massive Istanbul earthquake or other naturaldisasters expected to occur in Turkey in the future.Turkey is an earthquake country and if this situation is ignored and necessarymeasures are not taken, hundreds of thousands of people could die, millions could beinjured and thousands could lose their families in a major earthquake. 40

Köy seyirlik oyunlarının bir türü olan oda oyunları, günümüzde oldukça sınırla sayıda oynanmaktadır. Kastamonu'nun Gülef ve Musallar köyleri ise bu oyunların oynanmaya devam ettiği nadir köyler arasındadır. Bu çalışmada, sözü edilen köylerde ayrı ayrı izlenen hem kadın hem de erkek oyunları; oyun, mizah ve tiyatrallik kavramlarıyla birlikte düşünülmektedir. Çalışma alan araştırması üzerinde biçimlenmektedir. Bu nedenle çalışmanın örneklerini, farklı zaman ve mekânlarda oynanan oyunlar oluşturmaktadır.Birinci bölümde köy oda oyunları; oyun kurma biçimleri, oyunlardaki mizah algısı ve de tiyatrallik kavramları üzerinden incelenmektedir. Oyunun dokunulmazlığı ve gönüllü katılım, bu oyunlardaki komik algısını etkilemektedir. Bu durum, günlük yaşamın tersyüz edilmesine, kişiler arası ilişkilerin askıya alınmasına, sözlü ve fiziksel şakalara imkân tanımaktadır. Bunların yanı sıra belirli bir oyun alanı, oyuncu ve seyirci dönüşümü de oyunlar ve tiyatrallik arasındaki ilişkinin incelenebileceği örnekler oluşturmaktadır.İkinci bölümde ise alan çalışmasına ağırlık verilmektedir. Alanda izlenen oyunlar, metinleri olmayan, doğaçlama oyunlardır. Bu nedenle ilk olarak, oyunların genel hatlarıyla konuları verilmiştir. Bölümün diğer alt başlıklarında ise köyün gündelik yaşamının oyun metinlerinde yer alış biçimi ve bunun sözlü bir metne dönüşümü incelenmektedir. Diğer alt başlıklarda ise oyuncu-seyirci ilişkisi, oyuncu özellikleri ve seyircinin oyunda konumlanışları tartışılmaktadır. Çalışmanın son bölümünde ise oyun yeri ve seyir yeri ilişkisi alan notlarıyla birlikte değerlendirilmektedir. Village plays, which are a sort of dramatic village plays, are today played a very limited number of timest. Gulef and Musallar, the villages of Kastamonu, are among the rare villages where these plays continue to be performed. In this study, both males' and females' plays watched separately in the aforementioned villages are considered with the concepts play, humour and theatricality. The study is shaped by the field research; hence, the samples of the study are the plays performed in different timest and places.In the first part, village plays are examined through the ways of setting up plays and the concepts of humour perception and theatricality in plays. Rigidity of the rules and voluntary participation affect the humour perception in these plays. This allows for the reversal of daily life, suspension of interpersonal relations, and verbal and physical jokes. Furthermore, a particular stage, and role exchange between the actors and the audience also make samples of the relationship between play and theatricality.The second part focuses on field work. The plays observed in the field are improvised plays without texts. Hence, firstly, the general outlines of the plays are presented. The following subheadings of the part examine the way the daily life of the village takes place in the plays and its transformation into an oral text. In the other subheadings, the relationship between the actors and the audience, the characteristics of the actors and the position of the audience in the plays are discussed. In the last part of the study, the relationship between where the play is performed and where the audience sits is evaluated in the light of the field notes. 132

1960'lı yıllarda Avrupa'da olduğu kadar Latin Amerika'da da kapitalist sisteme karşı mücadele güç kazanıyordu. Aktivistler tarafından sinema mücadele alanlarından biri olarak kabul ediliyordu. Bu bağlamda, Fernando Ezequiel Solanas ve Octavio Gettino, sinemayı devrimci hale getirmenin, sinema aracılığıyla kitleleri mücadeleye çekmenin bir biçimi olarak Üçüncü Sinema Hareketi'ni ortaya çıkardılar. Solanas ve Getino, yayımladıkları manifestoda (Towards a Third Cinema, 1968) Üçüncü Sinema Hareketi'nin en önemli hedeflerinden birinin devrimci öznellikler yaratmak olduğunu belirttiler. Ben bu tezde, Üçüncü Sinema Hareketi'nin sinema anlayışının ve iddialarının bugünde etkisini koruduğunu iddia ediyorum. Bu bağlamda, öncelikle hareketin teorisi (manifestosu), Maurizio Lazzarato'nun ve Gilles Deleuze'ün çalışmalarından yararlanılarak yorumlanmıştır. Ardından, hareketin maddi zemini yeniden tesis edilmesi için günümüzde yani Post-Fordist dönemde kapitalizmin işleyişi analiz edilmiştir. Bu analizde, Post-Fordist dönemde öznellik üretiminin her geçen gün artan önemine dikkat çekilmiştir. Son olarak, bu temelde, Deleuzcü sinema anlayışı özetlendikten sonra Üçüncü Sinema Hareketi'nin temel özelliklerini barındıran üç film sırasıyla incelenmiştir; The Man with a Movie Camera (Dziga Vertov, 1928), The Battle of Chile (Patricio Guzman, 1975) ve The Hour of the Furnaces (Fernando Solanas and Octavio Getino, 1968). Bu incelemeler ağırlıklı olarak `hareket-imge`, `zaman-imge` ve `duygulanım` gibi Deleuzcü kavramların yol göstericiliğinde yapılmıştır. Üçüncü Sinema Hareketi'nin sinemayı ve alıcılarını olduğu kadar tarihi ve hatta evrenin kendisini de hem aktüellik hem de virtüellik olarak da ele aldığı dolayısıyla öznellik üretiminin de bu temelde gerçekleştirildiği gösterilmiştir. The struggle against capitalism was gaining power in the 1960s, both in Europe and in Latin America, and cinema was considered as one of the fields of conflict by the activists. In this context, Fernando Ezequel Solanas and Octavio Getino created the Third Cinema Movement as a strategy to revolutionize the cinema as a form that attracted the masses to the struggle. They declared in their manifesto (Towards a Third Cinema, 1968) that one of the most important objectives of the Third Cinema Movement was to produce revolutionary subjectivities. In this thesis, I argue that the Third Cinema Movement's understanding of cinema and their suggestions are still effectual. In this regard, first the theory (manifest) of the movement is read on the basis of the studies of Maurizio Lazzarato Gilles Deleuze. Then, the mechanism of capitalism today, namely, that of the Post-Fordist era, is analyzed to re-establish the material basis of the arguments of the Third Cinema Movement. Meanwhile, the increasing importance of the production of subjectivities in the Post-Fordist era is mentioned. Finally, on this basis, after summarizing the Deleuzian understanding of cinema, the movies that contain the main characteristics of the Third Cinema Movement are analyzed respectively: The Man with a Movie Camera (Dziga Vertov, 1928), The Battle of Chile (Patricio Guzman, 1975) and The Hour of the Furnaces (Fernando Solanas and Octavio Getino, 1968).These analyses are made mainly with the guidance of Deleuzian concepts such as `movement-image`, `time-image` and `affect`. In this context, it is demonstrated that the Third Cinema Movement has evaluated cinema and the audiences as well as history, even the universe, both as actuality and virtuality and that therefore, the production of subjectivities was carried out on this basis. 66

Bu çalışma İzmit Belediyesi personelinin tiyatro izleme talebine etki eden demografik faktörlerin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. 257 katılımcı ile gerçekleştirilen bu çalışma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde 22 sorudan oluşan anket formu ile yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre demografik değişkenlerin tiyatro izleme alışkanlıklarında önemli bir etkiye sahip olmadığı, katılımcıların zaman yetersizliği ve tiyatro etkinliklerine ilişkin bilgilendirmenin eksik olmasından dolayı tiyatroya katılmadığı sonucuna ulaşılmıştır. This study was carried out to determine the demographic factors affecting the demand of theater monitoring by Izmit Municipality staff. This study was conducted with 257 participants and a questionnaire consisting of 22 questions in the screening model of quantitative research methods. According to the results of the study, it was concluded that demographic variables did not have a significant effect on theater watching habits and that the participants did not participate in the theater due to lack of time and lack of information about theater activities. 146

Bu araştırma sinema, anlam yaratımı, sunuş/aktarımı, algı oluşumu ve düşünsel yaklaşım doğrultusunda dil oluş, kavram oluş hali ile `The Fountain` sinema filmi ve alana katkısı ele alınarak incelenmiştir. Araştırmada konu doğrultusunda kapsamlı bir literatür tarama çalışması yapılmış, farklı kuram ve düşünsel yaklaşımlara yer verilmiştir. Araştırmanın amacı, sinemanın tarihsel süreçte, bilimsel ve kavramsal gelişiminin getirileriyle diğer disiplinler ile etkileşimini görmek ve üzerinde durulan kuramsal, düşünsel yaklaşımların `The Fountain` sinema filmi üzerinden göstergebilim analiz yöntemi ile çözümlenmesidir. Araştırma kapsamı `The Fountain` sinema filmi ile sınırlandırılmıştır; konuya kapsamlı yaklaşım için literatür tarama, içerik analizi ve göstergebilim analizi yapılarak yorumlayıcı sosyal bilimsel yaklaşım ile değerlendirilmesi sağlanılmıştır. Filmin anlatı çözümlemesi için; filmin kimliği, olgu donanımı, sıralı sahne görselleri verilmiş ve öyküsü açıklanmış; filmin anlatı çözümlemesi zaman, uzam ve kişi yönünden incelenmiştir. Ardından filmsel anlatıda göstergelerin oluşsal hal ve metaforik anlam sunuşu ile öyküsel bütünlüğü desteklemek ve sinemasal bir dil sunabilirliği doğrultusunda `The Fountain` filminin anlatısal yapısında yer verilen semboller ve kullanılan göstergelerin analiz edilmesi ile film çözümlemesi yapılmıştır. Araştırmada; 19. yy'da icadı ile mekanik ve oluşsal bir süreç haline gelen sinemanın mekanik bir algı alanı sunduğu, uzam ve zaman boyutuna katılan düşünce, imge, hareket vb. bütünlüğü ile bellek, dikkat, hayal gücü gibi farklı bilinç halleri ile ilişkilendirildiği; tarihi, psikolojik, sosyolojik, felsefik vb. disiplinler ve sanatsal yaklaşımlar ile geniş kuramsal bir çerçeveye yerleştirildiği görülmektedir. Ontolojik olarak bir dil oluşuna sahip olmayan sinemanın, nesnelere ilişkin bir görme biçimi sağlayarak, kavram yaratı ve sunuş oluşu doğrultusunda gösterge ve kodlar temeli üzerinde durulduğu görülmektedir. Duyusal yol ile algılanan biçim/form `gösterene` işaret ederken, anlam ve yorumlama için kullanılan zihinsel kavramların `gösterilen` olarak hal aldığı görülmektedir; bu doğrultuda imgelerin bir fikir doğrultusunda sağlanılan montaj ile sinematografik bir dil oluşturduğu görülmektedir. İmge'nin kendi oluş hali ve gösterimi arasında yer alan fark ile farklı metaforların ve kavramların oluş gösterebildiği ve bu doğrultuda meydana gelen farklı algısal ve anlamsal süreçlerin alıcı odaklı olduğu görülmüştür. Nedeninin alıcı, okuyucu ya da izleyici vb. adlandırmaların yapılabileceği göstergenin iletildiği `kişi`nin; algı, kültür, duygulanım, deneyim ve tutumsal yaklaşımları ile `anlamlandırma` halinde etkin olma hali olduğu anlaşılmaktadır. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda araştırmacı tarafından sunulan önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sinema, Felsefe, Kavram Kullanımı This research has been examined by considering cinema, meaning creation, presentation / transference, perception formation, and language formation, concept formation and the contribution of `The Fountain` to the field. Comprehensive literature review study different theories and intellectual approaches are given. The aim of this research is to see the interaction of the scientific and conceptual development of cinema with the other disciplines in the historical process and to analyze the theoretical and intellectual approaches under the method of `The Fountain` by semiotic analysis. The scope of the research was limited to the movie `The Fountain`; literature review, content analysis and semiotics analysis were conducted for the comprehensive approach to the subject and evaluated with interpretive social scientific approach. For narrative analysis of the film; the identity of the film, case hardware, sequential scene visuals were given and the story was explained; The narrative analysis of the film is examined in terms of time, space and person. Next In the narrative structure of the film, the analysis of the symbols and indicators used in the narrative structure of `The Fountain` was made in order to support the narrative integrity and to present a cinematic language. In the study; In the 19th century, cinema, which has become a mechanical and constitutional process with its invention, presents a mechanical field of perception, thought, image, movement and so on. it is associated with different states of consciousness such as memory, attention, imagination; historical, psychological, sociological, philosophical and so on. disciplines and artistic approaches. It is seen that cinema, which does not have a language ontologically, provides a visual form of objects and focuses on the basis of signs and codes in line with the concept creation and presentation. While the perceived form / form refers to the `signifier`, it is seen that the mental concepts used for meaning and interpretation become `shown`; it is seen that the images form a cinematographic language with the assembly provided in accordance with an idea. It has been seen that different metaphors and concepts can emerge with the difference between the image's own state and representation, and that the different perceptual and semantic processes that occur in this direction are recipient-oriented. The reason is the receiver, reader or audience and so on. the `person` to which the indication is transmitted; perception, culture, affect, experience and attitudes approach to `meaning` is understood to be effective in case. The suggestions presented by the researcher were given in line with the results reached.Key Words: Cinema, Philosophy, Use of Concept 147

Endonezya'daki, Java Kabilesinin Halk Tiyatrolarından biri olarak Ludruk gösterisi, 19. yüzyılın başlarından beri vardır. Yerel kültür ününü olarak tiyatroyu, müziği, dansı, diyaloğu, monologu ve mizahı içeren Ludruk, güncel konular ile birlikte toplumsal ve siyasi hayata dair alay ve eleştiriyi de içerir. Ancak, Ludruk performansı yavaş yavaş neslinin tükenmesiyle karşı karşıya kalmaya başlamıştır. Son zamanlarda, Ludruk'un varlığını yeniden inşa etmek ve güçlendirmek için sanatçı, birey, topluluk, toplum ve hatta hükümet düzeyinde desteklenen yeni bir hareket vardır. Ludruk'u korumaya çalışan birkaç grup vardır, ancak çalışmanın odak noktası olarak sadece iki Ludruk grubu ele alınmıştır. Bu çalışma, eski yapı ve geleneği koruyan geleneksel grup olarak Irama Budaya Sinar Nusantara (IBSN) grubunu ve modifikasyon ve yenilik kullanan yeni grup olarak Luntas grubunu ele almaktadır. Her iki gruba yönelik görüşme ve saha gözlemleri Surabaya'daki Ludruk üretimini kavramak için kullanılmıştır. Kültürlerarası bakış açısı kullanılarak yapılan analiz sonucunda: Ludruk'un bir ritüel performans iken popüler eğlenceye dönüşmüş olduğu görülmüştür. Bulgular, kültürün ve toplumun etkileşim içinde dönüşüğünü ve bu dinamiğin Endonezya'daki Ludruk tiyatrosunda belirgin olduğunu göstermektedir. The Ludruk performance as one of the Folk Theatres from Java Tribe, Indonesia, existed since the early 19th century. Ludruk presents not only theatre, music, dance, dialogue, monolog, and humour as the product of local culture, but also implies sarcasm and criticism towards everyday life and current issues in the society and the government. However, the traditional performance of Ludruk is slowly facing extinction. Recently there is a new movement amongst the artist, individual, community, society, and even government to rebuild and re-empower the existence of Ludruk. Several groups are trying to preserve Ludruk, however, only two Ludruk groups are used as the object of study. This study focuses on Irama Budaya Sinar Nusantara (IBSN) as a traditional group that preserves the old structure and tradition, and Luntas as a new contemporary group using modification and innovation. Interviews and field observation towards both groups are employed to describe the Ludruk production in Surabaya. It is found that Ludruk transforms from ritualistic performance to popular entertainment through the analysis using the hourglass of culture and interculturalism perspective. The finding contributes to our understanding of culture and society in constant interplay, and this dynamic is evident in the Ludruk theatre in Indonesia. 143

Kapitalizm, toplumların ve bireylerin tek tek hayatına müdahale eden bir olgu olarak ele alınabilir. Her dönemde kendi çıkarları doğrultusunda farklı yollar izleyerek para ve buna paralel olarak artan güç sahiplerinin fikirlerini topluma empoze ettiği gözlemlenmiştir. Fikirlerin propaganda filmleri ise reklam filmleri olarak düşünülebilir. Günümüzde ise artan medya kaynakları ile reklamlar hayatımızın her alanına sızabilmektedir. Kısaca, reklam dünyasının günümüzde hayatımızı ele geçirmesi ve herkese zarar verebileceği düşüncesinden yola çıkarak `Teşekkürler Süpermen` filmi hazırlanmıştır. Capitalism can be considered as a phenomenon that interferes with the lives of societies and individuals. It has been observed that the owners of money and power impose their opinions on the society in accordance with their interests, by following different ways, in every period. The propaganda films of the ideas can be considered as commercial films. Nowadays, advertisements can infiltrate all areas of our lives, with increasing media sources. In summary, the movie `Thank You Superman` has been prepared based on the idea that the advertisement world will take over our lives and harm everyone. 77

Betimsel araştırma kapsamında örnek olay yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmadaliteratür taramasından edinilen bilgiler ve yazarın bireysel deneyimleri sentezlenerekbir sonuca varılmıştır. İki ana bölümden oluşturulan çalışmanın ilk bölümünde teksesli koroların opera sanatının doğuşuna kadar geçirdiği evrimsel süreçler incelenmiş, ikinci bölümde ise Giuseppe Verdi ve La Traviata isimli operası hakkında genelbilgilere değinilmiş olup, bu eserden hareketle araştırmanın temelini oluşturan operakorolarının eserlere hazırlık süreçleri koro şefinin yöntem ve sorumlulukları açısından incelenmiştir.Anahtar sözcükler: Koro şefliği, şan, koro, opera, Giuseppe Verdi, La Traviata,prova. In this study, the preparation process of opera choirs for the works are examined interms of the chorus masters methods and responsibilities.In this study, case study methods are used within the scope of descriptive research.In the first part of the study, which is composed of two main chapters, theevolutionary processes of monophonic choirs until the birth of opera were examined.In the second part, general information about the opera Giuseppe Verdi and LaTraviata is mentioned and the preparation process of opera choirs is examined interms of the methods and responsibilities of the choir conductor.Keywords: Choir conductor, singing, choir, opera, Giuseppe Verdi, La Traviata, rehearsal 67

Bu belgesel çalışmada Türkiye ve Arnavutluk içinde bölünen geniş bir ailenin (sülale) hikayesi anlatılmak istenmiştir. Zaman içinde birbirinden ayrı düşen aile üyeleri her biri kendi yaşam koşullarını oluşturmuştur. Ancak birbirlerine duydukları özlem her zaman saklı kalmıştır. Bu belgesel tarihi bir kişilik olan Arnavutluk kralı Ahmet Zogu temel alınarak bu insanları hikaye etmektedir. This documentary work relates the story of an extended family that was scattered across Turkey and Albania. Family members, who drifted apart over time, each brought about a life of their own. Their longing for each other, however, has never faded. The documentary narrates these individuals' tale around a historical personality: Ahmed Zogu, king of Albania. 36

Bu araştırmada Fotoğraf sanatı içerisinde 1990'lardan günümüze Sokak fotoğrafçılığı vefotoğraf sanatının ifade biçimini oluşturan ; anlam yaratma süreçleri ele alınarakincelenmesi amaçlanmıştır. Bu tez kapsamında Fotoğraf türleri ve sokak fotoğrafçılığı,Sokak fotoğrafçılığının tarihsel gelişimi ve diğer fotoğraf türleri arasındaki ilişki, 1990'lıyıllardan günümüze sokak fotoğrafının incelenmesi ve fotoğrafta fotoğrafta anlam yaratmasüreçleri, Fotoğrafta anlamlandırmayı sağlayan kompozisyon, ışık, objektif ve alanderinliği gibi unsurların Sokak fotoğrafçılığına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Buaraştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan dokuman incelenmesi kullanılmıştır.Bu yöntem, araştırılması hedeflenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılımateryallerin analizini kapsamaktadır. Araştırma, geçmiş ile günümüz arasındakifarklılıkları ele alması açısından yazılı belgelerden elde edilerek tasarlanmıştır.1990'lıyıllardan sonra teknolojinin gelişimiyle birlikte, fotoğraf makinelerinde gelişipboyutlarının küçülmesi, fiyatlarının ucuzlaması, birçok insanın evinde baskı alabileceklerisistemlerin bulunması fotoğrafı ve dolayısıyla Sokak fotoğrafçılığını bir yaşam şeklinedönüştürdü. Özellikle amatörlerin fotoğrafa olan bu yoğun ilgisi ve katılımıyla başarıyıyakaladı. Araştırma bulgularına bakıldığında, örnek olarak seçilen 5 sokak fotoğrafında;Fotoğraf ve fotoğrafı çeken Sanatçının anlam yaratma süreçlerindeki öğelerin farkındaolarak deklanşöre bastığı gözlemlenmiştir. Tezin içerisinde de bahsedilen fotoğrafın kanıtve tanık olarak kullanılmasına ayrıca yer verildi. Bu araştırmada Sokak fotoğrafı vefotoğrafta anlam yaratmanın hangi yollarla yapılabileceği özgün ve farklı bir fotoğraf nasılelde edileceği ile ilgili sürecin anlatılması amaçlanmıştır. In this research its aimed to examine in the art of photograph from the 1990's to the presentwhich are form to expression of street photography and photographic art processes ofcreating meaning by taking into consideration. Within the scope of this thesis, its aimed toexamine effect on types of photograph and street photography, the historical developmentof street photography and the relationship between other types of photograph examiningstreet photography from the 1990's to the present and processes of creating meaning inphotography, factors like composition , light, lens and depth of field which are provideinterpretation meaning in photography. In this research document analysis which is one ofthe qualitative research methods was used. This method including the analysis of writtenmaterials covers information about phenomenon and phenomenons that are aimed to beexamined.The research was designed from the written document in order to handledifferences between past and present. With the development of technology after the 1990'sstreet photography transformed to a life style with the development of cameras,minimizing of size, decreasing prices, many people having systems which they can print intheir homes.Especially with the deep interest and participation of amateurs in photographyit attained success. When the findings of the research were examined , it was observed thatin the five selected Street photographs the photograph and street photograph artists pressedthe shutter while being aware of the elements in the process of creating meaning. Thephotograph mentioned in the thesis was also used as evidence and witness.In this researchits aimed to explain how create meaning in photograph and street photograph and processof how obtain a unique and different photograph. 97

Türkiye'de arabesk müzik uzun yıllar boyunca çok geniş kitleler tarafından ilgiyle takip edildi. Bu ilgi sadece müzikal anlamda kalmayıp aynı zamanda sinemada da görüldü. Öyle ki nasıl bir müzik türü olarak arabesk müzikten bahsedilebiliyorsa Arabesk filmler de Türk sinema tarihinde bir furya olarak yerini aldı. Yıllarca kapalı gişe oynayan ve sonrasında da televizyonlarda da izlenmeye devam eden ve hatta şimdi de internet üzerinden ilgiyle takip edilen bu filmleri bu kadar çekici kılan sebepler izaha muhtaçtır.Arabesk müziğin kendisi ve arabesk şarkıcıların yoğun ilgiyle toplum tarafından sevilmesi hiç şüphesiz bu filmlere olan ilginin de temelidir. Melodram yapısında olan arabesk filmler birçok özellikleriyle Yeşilçam filmlerinden ya da toplumcu filmlerden ayrılmaktadır. Özellikle arabesk müzikle iç içe olduğu için bu şarkılardaki temalar filmlere aktarılmıştır.Bu çalışmada bir müzik türü olarak bilinen arabesk müziğin sinemaya aktarılması ve görsel olarak sunulması analiz edilecektir. Bu analiz yapılırken arabesk kültür derinlemesine araştırılıp sinema filmleri örneklerinden yararlanılacaktır.Anahtar Kelimeler: Arabesk, Arabesk Kültür, Arabesk Müzik, Arabesk Filmler Arabesque music in Turkey garnered attention from large audiences for many years. This attention was not only seen in the musical field, but also in cinema. So much so, that just as arabesque music can be considered a musical genre, Arabesque films have taken their place in the history of Turkish cinema as a popular genre. The reasons that make these films so attractive, which played at a sellout for years and then continued to be watched on television and are even now curiously followed on the internet, are in need of explanations.Arabesque music itself and the intense love of Arabesque singers by the community is undoubtedly the basis of interest in these films. Arabesque films, with melodrama structure, are separated from Yeşilçam films or social films due to many characteristics. The themes in these songs have been transferred to films, especially since they are intertwined with arabesque music.In this study, the transfer and visual presentation of Arabesque culture, especially categorized as a musical genre, will be analyzed. During this analysis, arabesque culture will be explored in depth and examples of cinematic films will be used.Keywords: Arabesque, Arabesque Culture, Arabesque Music, Arabesque Films 103

Sanatın çok önemli bir kolu olan tiyatro geleneğimizin yeri ve öneminiyok sayamayız. Tiyatro toplumumuzun ve kültürümüzün büyük bir parçasınıoluşturmaktadır. Türk tiyatrosunu araştırdığımızda `Geleneksel Türk Tiyatro`sunun tarihine ulaşırız ve `Geleneksel Halk Seyirlik Oyunları` çeşitliliğinevarırız. Bu çeşitlilikler; köy seyirlik, ortaoyunu, Karagöz, tuluat ve meddahtır.`Meddah` tanımını çok eskilerden almıştır. Orta Asya'da hikayeanlatıcılığı olarak bilinmektedir ve o zamanlarda bu hikaye anlatıcılığı`şaman`lar ile başlamış ve ilerleyen tarihsel süreçte `ozanlar`a uzanmıştır.`Meddah` kelimesi Arapçada `m-d-h` kökünden gelen `çok metheden, övücü,övgü` manasına gelmektedir ve anlamı zaman içerisinde kapsamlı hale gelmiş`halk hikayecisi, mukallit` anlamlarını da kazanmıştır. Daha ilerleyenzamanlarda ise taklit, canlandırma, bazı ekipmanlar ve sanatın icra edildiğisahnemiz de eklenerek tiyatronun önemli, zengin bir koluna dönüşmüştür.Bu tezde meddahlık; tanımı, tarihi, nitelikleri, günümüzdeki konumu vedeğeri, günümüzde onu tekrar canlandırabilmek adına neler yapılabileceğineyer verilmiştir.Anahtar kelimeler: Geleneksel Türk Tiyatrosu, Meddah, Orta Meddah We cannot ignore art and theatre which is a part of art because theirimportance much in our custom. Theatre constitutes a big part of our culture andtradition. When we research Turkish Theatre, we can arrive `History ofTraditional Turkish Theatre` and we can have knowledge of `TraditionalTurkish Folk Theatre Varities`. These varieties are; theatrical village play,light comedy, Karagöz, public storyteller and improvisational theatre.`Public Storyteller` took on meaning days of old. İt is known that`storyteller` in Central Asia. Storyteller started with shamanists and itexpansived with bards. The word of `Public storyteller` came in Arabicliterature in `m-d-h roots` and it means that `enthuse aover, praise,compliment and complimentary.` Than these means, be comprehensive withtime and they take on meaning of `imitator, folk storyteller`. In the process,public storyteller is an important part of theater with mimics, vitalizations, someequipments and theater stages.In this thesis, publis storyteller's mean, history, qualities, importance intoday analyzed and `what we can do for making lively it`.Key words: Traditional Turkish Theatre, public storyteller 84

Bu çalışmada İran geleneksel türlerinden biri olan Nakkallığın modern bir yapıya bürünmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Nakkallığa en çok benzeyen ve tarihsel süreç içerisinde modernleşmiş olan Antik Yunan Tiyatrosundan koro araç olarak kullanılmıştır. Geleneksel İran Oyunları ile Antik Yunan Tiyatro'sunun benzerlikleri ve farklılıkları göz önüne alınarak varolan yapıya modern bir form kazandırılmıştır. Bu bağlamda Chista Yasrebi'nin `Taşa Dönüşmüş Kadınları Rivayeti` adlı oyunu ele alınıp farsçadan türkçeye çevirilerek amaçlanan doğrultudaki reji yorumuyla sahneye taşınmıştır. In this study, it is aimed to transform Nakkal which is one of the traditional genres of Iran into the modern structure. For this purpose, the choir was used as a choir from the Ancient Greek Theater, which was most modernized in the historical process and most similar to Nakkali. Considering the similarities and differences between the İranian Traditional Theater and the Ancient Greek Theater, the existing structure has been given a modern form. In this context, Chista Yasrebi's play `The Rumors of the Women into Stone` was taken into consideration and translated from Persian into Turkish and brought to the stage with the interpretation of the regie. 140

19. yüzyılda ortaya çıkan `normal` tanımı sonrasında, bu tanımın dışında kalan bedenler ve zihinler engelli olarak adlandırılmaya başlamış, bu anormallik birçok platformda ilgi görmüş, tartışılmış, kınanmış ve bazense şiddetle yargılanmıştır. Bu platformlardan biri de sinemadır. Sinemada yaratılan karakter ve anlatılan öykülerle, engellilik birçok ana tema ve yan hikâyelerde yerini almıştır. Sanatın özü gereği doğduğu coğrafyanın sosyolojik kuramlarını yansıtır ve içerisinde bulunduğu toplumun değer yargılarını bizlere gösterir. Bu da sanatseverin kendi davranış biçimlerini belirlerken kullanabilecekleri bir dizi imge, düşünce ve değerlendirmeler sunması açısından önemlidir. Bu açıdan sinemada temsil edilen engellilik imgesinin dayandığı toplumsal faktörlerin ne derece beyaz perdeye yansıdığının incelenmesi, sinemanın engellilik şifresini çözmemizde bize yardımcı olacaktır. Buradan hareketle Tıbbi ve Sosyal model olmak üzere iki ana hatta gelişen engellilik kuramlarının kavramsal diyalektiği ve tarihsel inşası üzerinde durulmuştur. Bu kuramlardan ilki olan Tıbbi model biyolojik olarak normal bir bedensel varoluştan söz etmektedir. Bu varoluş ancak tam ve eksiksiz addedilen bir bedende vuku bulacaktır. Bu noktada sağlamlığı merkeze alan Tıbbi model engelliliğin biyolojik ve bedensel kısmıyla (impairment) ilgilenirken, Sosyal model engelliliğin toplumsal inşasıyla (disability) yani egemen toplumsal pratiklerin oluşturduğu engeller ile ilgilenmektedir. Dolayısıyla, Sosyal modele göre kişiler bedenlerinden dolayı değil, toplum onları engellediği için öyledir. Başka bir deyişle engellilik fiziksel ya da zihinsel yetersizlikle alakalı değil, ayrımcılık ve önyargı ile alakalıdır. Böylece akademik bir çalışma alanı olarak ortaya çıkan bu kuramlar kapsamında Türk sinemasında engellilik olgusunun bireysel ve toplumsal ölçekte nasıl temsil edildiği 1969-2013 yılları arasını kapsayan toplamda altı film (1969-Aşk Mabudesi, 1973-Kambur, 1988-Arabesk, 1990-Zavallı, 2004-Yazı Tura, 2013-Tamam mıyız?) üzerinden incelenmiştir. Filmlerin seçilmesinde senaryosunun tamamıyla engellilik olgusu üzerine kurulmuş olması ya da içerisinde engelli karakterlerin olduğu sahnelerin bulunması ölçüt alınmıştır. Sonuç olarak, yapılan bu inceleme neticesinde birçok bulguya ulaşılmıştır. Buradan hareketle elde edilen bulgular ışığında toplumsal algı ve tutumların ne derece beyaz perdeye yansıdığını anlamak için de yirmi soruluk bir anket çalışması yapılmıştır. 344 kişiden oluşan örneklem grubu üzerinde gerçekleştirilen bu araştırma sonucunda birçok çıkarımda bulunulmuş ve bilimsel veri elde edilmiştir. Böylece birbiriyle örtüşmeyen ve tarihsel süreç içerisinde değişime uğrayan küçük nüanslar dışında genel olarak Türk sineması, engellilere olan önyargıyı pekiştirmiş, engelli beden üzerindeki tahakkümün ve olumsuz söylemlerin devam etmesinde etkili olmuştur. After emerging the definition of `normal` in the 19th century, the bodies and minds outside this definition began to be named as disabled, and this abnormality has attracted attention in many platforms, has been debated, condemned and sometimes judged violently. One of these platforms is the cinema. With the character created in the cinema and the stories told, disability has taken its place in many main themes and side stories. The art, in essence, reflects the sociological theories of the geography where it was born and shows us the value judgments of the society in which it is located. This is important for the art lover to present a range of images, ideas and evaluations that they can use to determine their own behavior. In this respect, examining the extent of representing the social factors which are determining image of disability on the white screen will help us to decode the disability code of cinema. From this point of view, historical construction and conceptual dialectics of disability theories developed in two main lines, Medical and Social model, are analyzed. The first of these theories, the Medical model, speaks of a biologically normal bodily existence. This existence will only take place in a body considered to be complete and without defection. At this point, the Medical model which focuses on robustness, deals with the biological and physical disability of the disability, while the Social model deals with the social construction of disability, i.e. the barriers created by dominant social practices. Therefore, according to the Social model, people are not disabled because of their bodies, but society disables them. In other words, disability is not related to physical or mental disability, but to discrimination and prejudice. In this context, within the scope of these theories emerged as an academic field of study, it is analyzed that how the disability phenomenon in Turkish cinema is represented on an individual and social scale, in the baseline of total of six films covering the period 1969-2013 (1969-Aşk Mabudesi, 1973-Kambur, 1988-Arabesk, 1990-Zavallı, 2004-Yazı Tura, 2013-Tamam mıyız?) The selection of the films is based on the fact that the script is based entirely on the phenomenon of disability or the presence of scenes with disabled characters. Thus, many findings have been reached as a result of this study based on disability theories. In the light of the findings obtained from these films, a survey of twenty questions was conducted to understand the extent to which social perceptions and attitudes were reflected on the white screen. As a result of this study carried out on a sample group of 344 people, many inferences were made and scientific data were obtained. Thus, apart from minor nuances that do not overlap and change in the historical process, Turkish cinema in general reinforced the prejudice against the disabled and was effective in continuing the domination and negative discourses on the disabled body. 128

Bu tez çalışmasının ana hedefi aşk ve bağlılıktır. Çünkü; tarihin başlangıcından beri aşkın tanımı yapılmaya çalışılmış olsa da kişiden kişiye değişen bir duygu, bir tutku hali olduğu için; kesin bir anlatımı ya da `aşk nedir?` diye sorulduğunda çözüme ulaştıran net bir cevabı yoktur.İnsanlar hayatları boyunca aşkı tarif etmeye, tanımlamaya çalışırlar. Edebiyat ve sanat tarihinin başından beri de aşk; şiirlere, romanlara, senaryolara bitmeyen bir kaynak ve konu olmuştur. Cemal Süreyya, Balzamin adlı eserinde; aşkın hem çocuksu yönünü hem de bitmeyen bir arayış olduğunu aşağıdaki dizeleriyle anlatmaktadır.Psikanalitik kuramı üzerine çalışan Sigmund Freud; `Aşk yoktur, libido vardır` diyerek, aşkı cinsel içgüdünün bir türevi olarak tanımlamıştır.Jacques Lacan ise; `Aşk, sende olmayan bir şeyi onu talep etmeyen birine vermektir.` sözleriyle aşkı tanımlamaktadır.Aşk bugüne kadar birçok filmin ana konusu olmuştur. Aşk üzerine romanlar, şiirler yazılmış; aşk ile birlikte insanın yaşadığı tüm güzel duyguların yanında ayrılık, üzüntü ve keder duygularına da yer verilmiştir. Aşk söz konusu olunca elbette akla bağlılık gelmektedir. Tarih boyunca insanlar sevmiş, âşık olmuş, böylece aşkta bağlılık aramıştır.Bu kısa filmde de Sevinç, erkek arkadaşı Suat tarafından aldatılmıştır. Genç bir kadın olan Sevinç, büyük bir yanılgıyla tüm erkeklerin aynı olduğuna karar vermiştir. Bir erkeğin yaptığı haksızlığın öcünü tüm erkelerden çıkartmaya başlamıştır. Sevinç, erkeklere yaşattığı aşk ve ayrılık acısını, öldürme olarak nitelemektedir. Aslında çoğu zaman terk edilmek bir ön-ölümdür. Aşkta haksızlığa uğramak da zaten ön-ölümdür. Bu ön-ölüm, bu filmde siyah şemsiye metaforuyla anlatılmıştır.Aşk ve aldatma konusu insanlığın bir sorunudur, ancak bu filmde olay bireysel yaşantılara indirgenmiştir. Sevinç, çılgınca âşık olduğu Suat tarafından aldatılınca, bir aldatan aşk kasabı, intikam makinesi haline dönüşmüştür.Anahtar Kelimeler : Şemsiye, Ölüm, İntikam, Aşk The main goal of this thesis work is love and commitment. Because; love has been tried to be defined since the beginning of history. It is a feeling, a passion that varies from person to person. When has been asked `what is love?`, there is no clear answer or solution.People try to describe and define the consept of love throughout their lives. Since the beginning of literature and art history; love has been an endless source and subject for poems, novels and scenarios. Cemal Süreyya, in his work called Balzamin; he explains that love has a childish aspect and also is an endless search with the following lines.Sigmund Freud, who had worked on psychoanalytic theory, describes love as a derivative of sexual instinct by saying `There is no such thing as love, there is only libido`.Jacques Lacan also describes love with these words; `Love is giving something you don't have to someone who doesn't want it`.Humanity has been emphasizing this for many years. Novels and poems were written about love. Along with love, besides all the beautiful emotions that people experience, feelings of separation, sadnesd and sorrow are also examined. When it comes to love, of course loyalty comes to mind. Throughout history, people have loved, fallen in love, thus seeking loyalty in love.In this short film, Sevinç, a young woman, was deceived by her boyfriend, Suat. Sevinç decided with great error that all men are the same. She started to avenge the injustice of one man from all men. Sevinç describes the love and separation pain she gives men, as killing. In fact, being abandoned is often a pre-death. Being unfair in love is already pre-death. This pre-death is described in this movie with the black umbrella metaphor.The issue of love and deception is a problem of humanity, but in this movie the event is reduced to individual lives. When Sevinç was deceived by Suat, whom she was madly in love with, she turns into a deceptive love butcher, a revenge machine.Key Words: Death, Revenge, Umbrella, Love 44

Tez eserimde, sınırlı alan olarak tanımlanan bir metrekarelik mekânda tekil ve çoğul olmanın yollarını araştırdım. Bir bedenin sınırlı bir mekâna yerleşme sürecinde ortaya çıkan farklı yöntemleri incelemeye çalıştım. Eserde, 14 kişinin obje-mekân olarak tanımlanabilecek bir kutuyu taşıma eyleminin sahne-seyirci ilişkisini farklılaştırdığını deneyimledim. Seyircinin yerleştiği ve bir metrekarelik kutuyu çevreleyen dört yönü de dikkate aldım. Bu araştırmada hareket kadar ses skorları da koreografik yapının ayrılmaz bir parçası oldu.Merkez ve periferi kavramlarını hem bir metrekarelik mekân için hem de sahne olarak kullanılan giriş-fuaye alanı için inceledim. Bu eser ile yere özgü çalışma şekillerine yeni bir önerge sunmayı hedefledim. Mekânın bedeni ve bedenin mekânı bu sorgulamanın ana yapısını oluşturmaktadır. Koreografik yaklaşım, mekânın algısı ve bu deneyimin yeniden yapılandırılması üzerine gerçekleştirilmiştir. Bir metrekareden oluşan bir kutu yüzeyinin gösteri alanı olarak ele alınmasıyla bir objenin gösteri mekânına dönüşme potansiyelini kullanmak istedim. Ayrıca bu bir metrekarelik alanın farklı mekânlara taşınabilir olması ile sahne yapısının bağımsız olabilme imkânlarını araştırdım. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Sahne Sanatları Bölümü, Tiyatro Anasanat Dalı'ndaki tiyatro öğrencilerim ile 2014 yılında `1 Metrekare/1Dakika` isimli eserin ilk versiyonunu tamamlayıp İstanbul Modern Sanat Müzesi'nde sergiledim. 2019 yılında MSGSÜ İDK. Çağdaş Dans Anasanat Dalı birinci sınıf öğrencilerim ile eseri repertuvar dersi olarak `1M2` başlığı ile yeniden ele aldım ve ikinci versiyonunu MSGSÜ İDK. Çağdaş Dans Anasanat Dalı'nın fuayesinde sergiledim.ANAHTAR KELİMELER: Sınırlı alanda hareket, Ses alanı, Yere özgü, Obje-mekân, Mekân algısı In my thesis, I searched the ways to become singular and plural in a square meter space defined as a limited space. I tried to examine different methods which appears in the process of placing a body in a limited space. In the work, I have experienced that the act of 14 people carrying a box which is defined as an object-space, might differentiates the relationship between the scene and the audience. I also considered the four sides that the audience settled and surrounded the box of one square meter. In this research, the sound scores became an integral part of the choreographic structure as well as the movement. I examined the concepts of the centre and the periphery both for the one square meter space and for the entrance-foyer space which used as a stage. With this piece, I aimed to present a new proposal for site-specific work styles. The body of the space and the space of the body are the main structures of this inquiry. The choreographic approach is based on the perception of space and the reconstruction of this experience.I wanted to use the potential of transforming an object into a performance space by treating a box surface of one square meter as a stage. I also explored the possibilities of a non-spatial stage structure by the fact that this one square meter area can be moved to different places. In 2014, I completed the first version of the work titled `1Metrekare/1Dakika` and exhibited it at the Istanbul Museum of Modern Art with my theatre students at Eskişehir Anadolu University State Conservatory, Stage Arts Department, Theatre Unit. In 2019, I reconsidered the piece with the title `1M2` as a repertoire course with my first year students at Mimar Sinan Fine Arts University Istanbul State Conservatory (MSFAU ISC.) Contemporary Dance Department, I presented the second version in the foyer of the MSFAU ISC. Contemporary Dance Department.KEY WORDS: Movement in limited space, Soundscape, Site-specific, Object-space, Perception of space 119

Bu tezde, sanat ve felsefenin geçmişten günümüze ayrılmaz birlikteliğinden hareket edilerek bir kavram olarak seçilen tekerrür üzerinden bu iki disiplinin postmodern durumda birbirini besleyip beslemediği ele alınmıştır. Fotoğrafın icadıyla başlayan kopyaların sonsuz çoğaltılabilirliği, sanat ortamında hazır-nesne kullanımı, sanayi devrimiyle başlayan seri üretim çağı ve dolayısıyla aşırı üretim; ayrıca, simülasyon teknolojileriyle hayatın büyük bir bölümünü kaplayan ekranlar gibi fenomenlerde kavramsal açıdan tekrar ve temsillerle karşılaşılması böyle bir araştırmayı gerekli kılmıştır. Böylelikle, bu çalışmada, postmodern sanat üretimi yaklaşımlarında ve postmodern felsefede `tekerrür` kavramının işlenişi üzerinde durulmuştur.Tekrar ile ortaya çıkan fark, geçici aynılıklar, tekrar oluşlar ve döngüleri tanımlayan tekerrür kavramı, modernizmden postmodernizme evrilen çerçevede incelenerek bahsedilen durumun, günden güne 'post'laşan teknolojisindeki ya da flulaşan sınırlarındaki üretimlerde karşılığı aranmıştır. Modern sonrası süreç içerisinde sanat ve felsefe alanlarında literatür taraması yapılarak ulaşılan veriler bu tezin oluşmasına zemin hazırlamıştır.Çalışma sürecinde, postmodern sanat üretimi yaklaşımları içerisinde tekerrürün kendine geniş bir zemin bulduğu bilgisine ulaşılmasının yanı sıra postmodern felsefede, düşünürlerin metinlerinde de bu kavramın farklı açılardan değerlendirildiği görülmüştür. Bu bağlamda, Friedrich Nietzsche'nin Ebedi Dönüşü, Gilles Deleuze'ün Fark Felsefesi ve Jean Baudrillard'ın Simülasyon kuramı ile tekerrür kavramı arasında güçlü ilişkilerin bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, sanat ve felsefe ilişkisi içerisinde değerlendirilen tekerrür, meydana getirilen bir video çalışmasıyla desteklenerek bu üretimin biçim, anlam ve analizine yer verilmiştir.Anahtar kelimeler: Modernizm, Postmodernizm, Sanat, Felsefe, Tekerrür This thesis discusses whether these two disciplines feed each other in the postmodern state through the repetition chosen as a concept based on the inseparable unity of art and philosophy from past to present. Endless reproducibility of copies starting with the invention of photography, the use of ready-object in the art environment, the era of mass production starting with the industrial revolution, and therefore overproduction as well as the conceptual repetition and representation of phenomena such as screens that cover a large part of life with simulation technologies made this research necessary. Thus, this research studies the concept of `repetition` in postmodern art production approaches and postmodern philosophy.The concept of recurrence, which defines the difference, temporary identities, re-occurrences and cycles that occur with repetition, has been examined in the framework evolving from modernism to postmodernism, and the equivalent of the situation in question has been sought in productions in 'post' technology or fluctuating boundaries. The data obtained by reviewing the literature in the fields of art and philosophy in the post-modern period established the ground for the formation of this thesis.Throughout the study, it was learned that repetition found a wide ground within the postmodern art production approaches. In addition, it was seen that this concept was evaluated from different perspectives in the texts of thinkersin postmodern philosophy.In this context, it has been determined that there are strong relationships between Friedrich Nietzsche's Eternal Return, Gilles Deleuze's Philosophy of Difference, and Jean Baudrillard's Simulation theory and the concept of repetition. In addition, the repetition, evaluated in the relationship between art and philosophy, is supported by a video work created, and the form, meaning and analysis of this production are included.Key words: Modernism, Postmodernism, Art, Philosophy, Repetition 122

Bu çalışma sinema ve mekân ana başlığı altında mekân ve onun sınırları konuları üzerinden çıkarımlar yapmayı amaçlayan mimari/iç mimari bir çalışmadır. Mekânı çevreleyen fiziksel ve fiziksel olmayan sınırları inceleyen bu çalışma, bu iki sınırın ortak paydasında bulunan mekanları ve bu mekanların kullanıcılarını gözlemlemeyi hedeflemiştir. Bu gözlemlerin gerçek mekânda uygulanmasının zorluğundan dolayı ise sinema mekânlarını bir deney alanına dönüştürerek dünya ve Türkiye sinemasındaki tek mekânlı film örnekleri üzerinden gerçek ve kurgusal mekândaki sınır konusuna, bu ikisi arasındaki farklara ve bu mekânları belli bir süre zarfında deneyimleyen bireyin mekânı nasıl algıladıklarına yoğunlaşmıştır.Bu çalışmada mimarlık ve sinema arasındaki etkileşim incelenirken, özellikle sinema mekânlarında sınır konusu üzerine bir üçleme yapmış olan ünlü yönetmen Tevfik Başer'in 40 m2 Almanya (1986), Sahte Cennete Veda (1989) ve Elveda Yabancı (1991) filmleri üzerinden mekânsal analizler yapılacaktır. Bu etkileşimleri anlayabilmek adına ise bu üç film sinema mekânlarında kullanılan sınırın insan algısına olan etkisi konu başlığı altında incelenmek üzere; mimarlık öğrencilerine izletilerek, bu mekânlar birer deney alanı olarak kullanılacak ve yapılan anket analizleri ile de bu mekânların kişilerin algılarını ne oranda değiştirebileceği üzerine çıkarımlar yapılacaktır. Mimarlık ve sinema disiplinlerinin mekân üretimlerine katkı sağlayacağı düşünülen ve beklenilen bu çalışma, bu sanat dallarında yapılacak çalışmalar için başlangıç noktası oluşturmaktadır. Her iki sanat için de mekânın ne olduğu sorusuna cevap arayan bu çalışma, sinema mekânlarının bu fiziksel ve fiziksel olmayan sınırları üzerinden çıkarımlarda bulunarak, aslında bireyin mekânla olan ilişkisinin anlaşılabilmesine olanak sağlamakta ve ayrıca mimarlığa destek vererek onun birey için daha uygun mekanlar üretebilmesine yardımcı olmaktadır. This study is an architectural / interior design project which aims to make inferences on the issues of space and its boundaries under the main title of cinema and space. This study examined the physical and non-physical boundaries surrounding the limited space, the sights of these two borders and the common denominator was aimed to observe the users of these spaces. Due to the difficulty of applying these observations in real space, this study aimed to transform the cinematic space into an experimental field. This is a study of real and fictional space (one-location movies), the differences between the two and the emotional effects of these interactions on human beings if they stay that location for a while. In order to understand these effects, real and fictional space examples in Turkish cinema and world cinema are examined.In this study, while analyzing the interactions between architecture and cinema; spatial analysis will be made through the films of famous director Tevfik Başer; 40 m2 Almanya (1986), Sahte Cennete Veda (1989) and Elveda Yabancı (1991) who made a trilogy on the boundary issue in cinematic space. In order to understand the interactions of these limited fictional spaces; these three films will be watched by architecture students. They will be used as a test area and source of survey analysis by also defining the basic emotions that revealed in the user of these spaces. This study, which is expected to contribute to the production of space by the disciplines of architecture and cinema, is the starting point for the works to be conducted in these branches of art. This work, which seeks to answer the question of space for both arts, makes inferences about the physical and non-physical boundaries of cinematic space. This study also provides an understanding of the relationship between the individual and the space, and also supports architecture to help him create more suitable spaces for the individual. 186